Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
1
TIỂU LUẬN
ĐỀ TÀI
“Tiếng ồn và tác hại cho môi trường và sức
khỏe con người.”
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
2
Mục lục
Phần mở đầu
…………………………………………………………………… 2
I. Ô nhiễm tiếng ồn là gì? 5
I.1. Khái niệm ô nhiễm tiếng ồn………………………………………………….……5
I.2. Phân loại ô nhiễm tiếngồ n…………………………………………….………… 6
II. Hiện trạng ô nhiễm tiếng ồn ở Việt Nam và trên thế giới…………….….…8
II.1. Hiện trạng ô nhiễm tiếng ồn trên thế giới……………………………….……… 8
II.2. Hiện trạng ô nhiễm tiếng ồn ở Việt Nam……………………………………… 11
II.2.1. Ô nhiễm tiếng ồn từ giao thông……………………… ………….…….11
II.2.2. Ô nhiễm tiếng ồn trong xây dựng và sản xuất công nghiệp……… ….17
II.2.3. Ô nhiễm tiếng ồn từ các hoạt động sinh hoạt, dịch vụ……… … 18
III. Nguyên nhân gây ô nhiễm tiếng ồn………………………….….… ……20
III.1. Nguồn gốc thiên nhiên………………………………………………………….20
III.2. Nguồn gốc nhân tạo…………………………………………… …………… 20
III.2.1 Giao thông………………………………… ……… ………….20
III.2.2. Xây dựng…………………………………………… ……………… 20
III.2.3. Công nghiệp và sản xuất………………………… …… ………… 21
III.2.4. Sinh hoạt và dịch vụ……………………………… …… ………….22
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
3
IV. Tác hại của ô nhiễm tiếng ồn………………………………… ………… 23
IV.1. Ảnh hưởng tới con người……………………………………… …………….23
IV.1.1. Ảnh hưởng tới tai……………………… ………………….………… 23
IV.1.2. Rối loạn giấc ngủ………………………… ……………… … …… 23
IV.1.3. Ảnh hưởng tới các hệ cơ quan trong cơ thể……… ………… … … 24
IV.1.4. Ảnh hưởng lên việc sự thực hiện công việc và hành vi trong cuộc
sống 24
IV.1.5 Ảnh hưởng trên sự học hỏi của trẻ em………………… ….…… … 25
IV.2. Ảnh hưởng của tiếng ồn đến các sinh vật………………………….………… 25
V. Phương pháp khắc phục, phòng ngừa và hạn chế ảnh hưởng của ô nhiễm
tiếng ồn………………………………………………………………………27
V.1. Quy hoạch cũng như phát triển các đô thị một cách hợp lí………….……… …27
V.2. Giảm tiếng ồn và chấn động ngay tại nguồn…………………………… ….28
V.3. Ngăn chặn tiếng ồn lan truyền trong nhà máy công nghiệp và lan truyền ra bên
ngoài bằng việc cách li nguồn gây ra tiếng ồn………………………………………… 29
V.4. Phòng ngừa và giảm thiểu tiếng ồn do giao thông đem lại…………… … 29
V.5. Khắc phục và hạn chế ô nhiễm tiếng ồn…………………………………… …30
V.6. Giáo dục nâng cao ý thức của con người……………………………………… 31
V.7. Một số lời khuyên tốt cho thính giác của bạn…………………………… … 32
Kết luận
…………………………………………………………….……….……33
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
4
PHẦN MỞ ĐẦU
Trong suốt 20 năm qua chúng ta đã có mối quan tâm ngày càng tăng với chất lượng
môi trường. Chúng ta đã nói nhiều đến ô nhiễm môi trường nước, giảm nguồn nước
ngầm, thiếu nước….Chúng ta nói đến ô nhiễm môi trường không khí, hiệu ứng nhà kính,
sự tăng nhiệt độ của trái đất… Nhưng hẳn là trong số chúng ta sẽ thấy buồn cười khi
nghe rằng âm thanh quá mức cho phép ( tiếng ồn) được công nhận như là một chất gây ô
nhiễm nghiêm trọng. Nhưng thực sự thì điều này là hoàn toàn có cơ sở. Ô nhiễm tiếng ồn
có thể không được nhiều người nhận thấy nhưng tác hại thì không hề nhỏ đối với sức
khỏe và chất lượng môi trường cũng như chất lượng cuộc sống của con người.
Đường giao thông trong thành phố dường như bị nhiều quấy rầy hơn bởi tiếng
còi xe inh ỏi, tiếng động cơ, tiếng giao bán, cãi nhau hay cả tiếng nhạc từ các cửa hàng…
Với những người dân đã sống và làm việc lâu với những âm thanh như thế này lâu dần
cũng “quen”, họ có thể hết hoặc thấy bớt khó chịu nhưng hậu quả của những tiếng ồn này
vẫn “âm thầm ghi” vào cơ thể.
Khi mức độ tiếng ồn tăng thì mức độ ảnh hưởng của tiếng ồn càng trở nên rõ
ràng hơn. Theo một công trình khảo sát đại trà trong nhiều năm tại Mỹ đã phát hiện
11,4% trẻ em từ 6-19 tuổi bị dị tật ở tai. Công trình nghiên cứu đi đến kết luận rằng tại
Mỹ đã có khoảng 5,2 triệu trẻ em bị rối loạn thính giác có thể dẫn đến điếc. Tiếng ồn
trong môi trường sống công nghiệp hóa là một tác nhân quan trọng gây ra tình trạng này.
Số liệu của tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết trong vòng 3 thập niên vừa qua trở lại
đây, nạn ô nhiễm tiếng ồn ngày càng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe
con người đặc biệt là tại các nước đang phát triển.
Tại Việt Nam, tác hại của ô nhiễm tiếng ồn ngày càng được nhận thức rõ, đã có
những đề xuất cần có luật chống ô nhiễm tiếng ồn của một số người dân nhận thức được
ảnh hưởng cũng như phải chịu ảnh hưởng của ô nhiễm tiếng ồn. Tuy nhiên, đa số người
dân Việt Nam vẫn chưa nhận thức được nguyên nhân “lạ” này cũng là một nguyên nhân
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
5
gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng giống như các nguyên nhân gây ô nhiễm môi
trường khác.
Vì vậy nhóm tiểu luận chúng em xin phép chọn đề tài “Tiếng ồn và tác hại cho
môi trường và sức khỏe con người”. Hy vọng sau bài tiểu luận này chúng em sẽ có những
hiểu biết rõ hơn về ô nhiễm tiếng ồn và đây sẽ không còn là một nguyên nhân “lạ” hay
một chủ để gây cười với nhiều người.
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
6
I. Ô nhiễm tiếng ồn là gì?
I.1. Khái niệm ô nhiễm tiếng ồn
Từ noise (tiếng ồn) trong Tiếng Anh có nguồn gốc Latinh là NOXIA, nghĩa là tổn
thương hoặc đau đớn.
Theo US EPA định nghĩa tiếng ồn “unwanted or disturbing sound” có thể hiểu là
“những âm thanh không mong muốn và đáng lo ngại”. Âm thanh sẽ trở thành không
mong muốn khi chúng cản trở những hoạt động bình thường của con người như trò
chuyện, nghỉ ngơi, gây cản trở, rối loạn và giảm chất lượng cuộc sống.
Nói cách khác, tất cả những âm thanh có tác dụng kích thích quá mức, hoặc xảy ra
không đúng lúc, đúng chỗ, cản trở con người hoạt động và nghỉ ngơi đều được coi là ô
nhiễm tiếng ồn.
Như vậy, khái niệm tiếng ồn là tương đối, tùy thuộc từng người mà có cảm nhận khác
nhau, mức ảnh hưởng cũng sẽ khác nhau.
Thực tế là chúng ta không thể nhìn thấy, ngửi hay nếm thử sự ô nhiễm tiếng ồn này-đó
là lý do tại sao nó đã không nhận được sự chú ý nhiều như ô nhiễm không khí, ô nhiễm
nước….Không khí xung quanh chúng ta liên tục được lấp đầy bởi các âm thanh, nhưng
hầu hết chúng ta có lẽ sẽ không nói rằng chúng ta được bao quanh bởi các tiếng ồn. Mặc
dù với một số người, các nguồn liên tục và leo thang của âm thanh thường được coi là sự
phiền toái. Sự phiền toái này có thể có hậu quả lớn, chủ yếu đến sức khỏe của chính họ.
VD: Theo TCVN 5949-1999 quy định giới hạn tối đa cho phép tiếng ồn khu vực công
cộng và đông dân cư như sau:
Bảng I.1 - Giới hạn tối đa cho phép tiếng ồn khu vực công cộng và dân cư
(theo mức âm tương đương)
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
7
T
T
Khu vực ( * )
Thời gian
Từ 6h
đến 18h
Từ 18h
đến 22h
Từ 22h
đến 6h
1
Khu vực cần đặc biệt yên tĩnh:
Bệnh viện, thư viện, nhà điều
dưỡng, nhà trẻ, trường học, nhà thờ,
chùa chiền.
50 dB(A) 45 dB(A)
40
dB(A)
2
Khu dân cư, khách sạn, nhà nghỉ,
cơ quan hành chính.
60 dB(A) 55 dB(A)
50
dB(A)
3
Khu dân cư xen kẽ trong khu vực
thương mại, dịch vụ, sản xuất.
75 dB(A) 70 dB(A)
50
dB(A)
I.2. Phân loại ô nhiễm tiếng ồn
Theo tính chất vật lý của âm thanh có thể chia tiếng ồn thành những loại sau:
• Tiếng ồn ổn định: Mức thay đổi cường độ âm không quá 5 dBAtrong suốt thời
gian có tiếng ồn.
• Tiếng ồn không ổn định: Mức thay đổi cường độ âm theo thời gian vượt quá
5dBA. Có 3 loại tiếng ồn không ổn định:
- Tiếng ồn dao động
- Tiếng ồn ngắt quãng
- Tiếng ồn xung
Theo sự phân bố năng lượng ở Octave(1) tần số tiếng ồn lại có thể được chia thành:
• Tiếng ồn dải rộng
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
8
• Tiếng ồn dải hẹp hay tiếng ồn âm sắc
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
9
II. Hiện trạng ô nhiễm tiếng ồn ở Việt Nam và trên thế giới.
II.1. Hiện trạng ô nhiễm tiếng ồn trên thế giới.
Tình hình ô nhiễm tiếng ồn trên thế giới hiện nay cũng xuất phát từ nhũng nguyên
nhân mà Việt Nam mắc phải. Đó là tình trạng phương tiện giao thông quá đông, các công
trường xây dựng và các hoạt động sản xuất công nghiệp luôn gây ra tiếng ồn. Cơ quan
Môi trường châu Âu (EEA) đã đưa ra bản đồ toàn diện nhất về ô nhiễm tiếng ồn, tiết lộ
mức độ mà dân châu Âu đang tiếp xúc với ô nhiễm âm thanh quá mức. Theo báo cáo của
EEA, hơn 41 triệu người từ 19 nước trong khu vực phải chịu đựng tiếng ồn của đường sá
ở mức từ 55 dBA trở lên - mức cao nhất cho phép của Tổ chức Y tế Thế giới. Nửa dân số
ở các thành phố của Châu Âu phải chịu đựng ô nhiễm tiếng ồn từ đường bộ, đường sắt,
và đường hàng không, ảnh hưởng nghiêm trọng đến giấc ngủ, học tập, và sức khoẻ của
dân. Trong số các thủ đô Châu Âu, Bratislava (Slovakia) là thành phố ồn ào nhất, với gần
55% dân số chịu đựng ô nhiễm tiếng ồn; Tiếp theo sau là Warsaw (Ba Lan) và Paris
(Pháp). Cũng theo báo cáo của EEA, khoảng 3.6 triệu dân thành phố phải chịu đựng ô
nhiễm tiếng ồn ở mức độ 70 decibel hoặc cao hơn. Tại thời điểm đầu năm 2010 , EEA
ước tính khoảng 67 triệu dân thành phố ở 27 nước thuộc Liên minh Châu Âu phải chịu
đựng ô nhiễm tiếng ồn trên 55 decibel.
Dưới đây là hình ảnh của bản đồ thể hiện mức độ ô nhiễm tiếng ồn của thành phố
London (Vương Quốc Anh).
Những địa điểm ồn ào nhất trên bản đồ được tô màu đỏ và tương ứng với những tuyến
đường tấp nập xe cộ. Đại lộ M4 chạy xuyên ra hướng tây thành London, đo được trung
bình hơn 75 decibel.
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
10
Còn tại Nhật, ngày 30/3/2012, hơn 3.000 cư dân xung quanh căn cứ không quân
Futenma cảu Mỹ ở Ginowan, trên đảo Okinawa đã đệ đơn kiện lên chính phủ Nhật Bản
đòi ngăn chặn ô nhiễm tiếng ồn. theo thẩm định bân đầu cho thấy tiếng ồn từ căn cứ quân
sự này trên địa bàn đã vượt ngưỡng 100dBA. Và vào hồi tháng 10/2011, hơn 22.000
người dân Okinawa cũng đã có phản ứng tương tự tại căn cứ không quan Ladena của Mỹ.
Tiếng ồn do phương tiện hàng không gây ra là nguyên nhân gây ô nhiễm tiếng ồn ở
nhiều đô thị lớn trên thế giới.
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
11
Tại Trung Quốc, tất cả 113 thành phố lớn tại Trung Quốc đang được yêu cầu dựng lên
ít nhất 1 bảng thông cáo vào cuối năm 2011 nhằm thông tin cho dân chúng về lượng tiếng
ồn mà thành phố tạo ra và đưa ra các biện phát giảm thiểu ô nhiễm tiếng ồn như xử phạt
hành chính, giới hạn thời gian thi công và hoạt động của các công trường hay các hoạt
động kinh doanh. Điều này được đưa ra sau khi các thanh tra môi trường tại Trung Quốc
cam kết sẽ siết chặt kiểm soát về ô nhiễm tiếng ồn khi mà các kiến nghị của người dân
càng tăng lên bởi hoạt động của các phương tiện giao thông như xe điện siêu tốc, máy
bay, hay hoạt động từ các công trường xây dựng.
Cũng như vậy tại thư đô Seul của Hàn Quốc, Chính quyền Seoul sẽ siết chặt quy định
về ô nhiễm tiếng ồn ở các công trường xây dựng và những nơi làm việc gây ồn ào khác
sau khi đơn thư khiếu nại của người dân đã tăng vọt 45,3%, từ 15.922 đơn của năm 2009
lên 23.396 đơn của năm 2010. Thành phố Seoul sẽ sử dụng xe cơ giới có trang bị thiết bị
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
12
đo tiếng ồn tại các công trường xây dựng đã bị người dân phản ảnh và kiểm tra định kỳ
các siêu thị cố ý dùng âm thanh lớn để thu hút khách hàng đến mua sắm.
II.2. Hiện trạng ô nhiễm tiếng ồn ở Việt Nam.
Gắn liền với quá trình phát triển công nghiệp và mạng lưới giao thông, hiện trạng ô
nhiễm tiếng ồn ở Việt Nam ngày càng trở nên đáng báo động và đặc biệt là ở các đô thị
lớn, các trung tâm công nghiệp như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng…
Ô nhiễm tiếng ồn và hiện trạng ở Việt Nam có thể chia thành các nhóm nhỏ với các
nguyên nhân chính sau:
II.2.1.Ô nhiễm tiếng ồn từ giao thông.
Ở các đi thị lớn, trong các nguồn sinh ra tiếng ồn thì các phương tiện giao thông vận
tải đóng vai trò chủ yếu: 60 - 80% . Phần lớn tại các điểm đo trên các trục giao thông
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
13
chính của các đô thị lớn, nơi mà có mật độ giao thông lưu thông đông đúc, cường độ xe
tải lớn, đều vượt quá Quy chuẩn Việt Nam về tiếng ồn, đặc biệt vào các giờ cao điểm.
Trong những năm gần đây, số lượng phương tiện giao thông đã tăng lên với một tốc độ
chóng mặt. Theo số liệu thống kê từ Cục Đăng kiểm Việt Nam vào năm 2009 cả nước có
khoảng 20 triệu môtô và xe máy và năm 2010, sẽ có khoảng 24 triệu xe. Đến năm 2015,
dự báo lượng xe máy lưu hành trong cả nước khoảng 31 triệu xe. Tính riêng Hà Nội đã là
4,6 triệu phương tiện và thành phố Hồ Chí Minh là khoảng 5,5 triệu phương tiện. Và
trong đó ở các thành phố lớn thì con số gia tăng tính trung bình là 10% mỗi năm.
Trong số lượng phương tiện đó, số lượng xe đã qua nhiều năm sử dụng khá lớn nên có
chất lượng kỹ thuật kém gây ra ô nhiễm tiếng ồn nhiều hơn. Và ở Hà Nội, tỉ lệ này khá
cao và được biểu hiện qua biểu đồ sau.
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
14
Tại Hà Nội cũng như thành phố Hồ Chí Minh vấn đề ô nhiễm tiếng ồn hiện tại đã ảnh
hưởng tới rất nhiều tới cuộc sống sinh hoạt, sức khỏe, cũng như cuộc sống văn minh của
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
15
một đô thị. Tại Hà Nội theo các số liệu quan trắc của Sở Tài Nguyên và Môi Trường đo
được từ ngày 1/12/2009 đến ngày 30/6/2010 trong đề án “thực hiện cập nhật cơ sở dữ liệu
và đánh giá tình hình ô nhiễm không khí và tiếng ồn cục bộ nhằm đưa ra các giả pháp
quản lý và cải thiện môi trường” cho thấy mức ồn trên quốc lộ 5 (Sài Đồng) là 80 dBA,
quốc lộ 1 (Giáp Bát) là 77 dBA. Riêng tiếng ồn vào ban đêm (từ 22h-6h sáng hôm sau),
so với tiêu chuẩn cho phép (50dBA) thì kết quả quan trắc đo được ở đoạn đường nào
cũng vượt tiêu chuẩn 1 - 2 lần.
Tại thành phố Hồ Chí Minh vào đầu năm 2009 Chi Cục bảo vệ môi trường TP HCM
Tiến hành đo tiếng ồn tại 150 điểm quan trắc đặt trên 30 tuyến đường của TP HCM. Và
kết quả thật đáng lo ngại. Theo đó, ở tuyến đường đông xe có hầu hết số lần đo vượt tiêu
chuẩn ở mức cao; còn những tuyến đường khác cũng không có kết quả khá hơn. Đáng
báo động nhất là ngay cả đêm khuya, từ 10 giờ đêm đến 6 giờ sáng, mức độ ồn đo được
vẫn quá giới hạn gấp nhiều lần. Tất cả các lần đo ở 6 trạm quan trắc gồm: Ngã tư An
Sương, Ngã sáu Gò Vấp, Vòng xoay Hàng Xanh, Đinh Tiên Hoàng- Điện Biên Phủ,
Vòng xoay Phú Lâm và Ngã tư Huỳnh Tấn Phát- Nguyễn Văn Linh nhiều lần đạt tới 85
dBA, vượt xa ngưỡng tiếng ồn cao nhất cho phép là 75dBA. Mức độ ô nhiễm tiếng ồn gia
tăng chóng mặt.
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
16
Trước năm 2008, mức tăng trung bình tiếng ồn trên địa bàn TP HCM khoảng 0,2-04
dBA nhưng từ năm 2008 đến năm 2009, độ ồn đã gia tăng chóng mặt bằng 14 năm trước
đó cộng lại.
Còn tại một số tuyến đường tại các thành phố như Huế, Hải Phòng, Đà Nẵng mức ồn
cũng đã vượt quá giới han cho phép, tuy nhiên không vượt nhiều và không có sự thay đổi
mức ồn lớn qua các năm.
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
17
Và nhằm kiểm soát ô nhiễm do bụi và tiếng ồn gây ra trong các hoạt động giao thông
vận tải thì vào đầu năm 2012 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án "Kiểm soát ô
nhiễm môi trường trong hoạt động GTVT". Trong đề án này từ năm 2012 tới năm 2015
sẽ có 18 nhiệm vụ dược ưu tiên thực hiện với tổng số vốn kinh phí nhà nước cấp là 700 tỷ
đồng. Thành phố Hà Nội đã quyết định đầu tư 1.329 tỷ đồng để thực hiện đề án "Nhiệm
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
18
vụ và các giải pháp xử lý ô nhiễm môi trường bức xúc trên địa bàn thành phố Hà Nội đến
năm 2010", trong đó có giải quyết vấn đề ô nhiễm tiếng ồn.
II.2.2. Ô nhiễm tiếng ồn trong xây dựng và sản xuất công nghiệp.
Hiện nay tại các thành phố lớn tại trong các công trường xây dựng ngay giữa lòng
thành phố tiếng ồn được cho là quá hạn cho phép nhiều lần làm ảnh hưởng tới đời sống
sinh hoạt của người dân trong các khu dân cư đô thị cũng như của chính người lao động
những người gián tiếp gây ra tiếng ồn bên cạnh ô nhiễm tiếng ồn từ giao thông.
Còn tại các thành phố nhỏ và các tỉnh của Việt Nam tình trạng ô nhiễm tiếng ồn cũng
có mặt ở nhiều nơi như các khu công nghiệp các cơ sở sản xuất công nghiệp nhỏ lẻ như
các xưởng cơ khí, nhà máy gạch, nhà máy đường, nhà máy xi măng hay tại các bến tàu,
bến cảng nhỏ.
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
19
II.2.3. Ô nhiễm tiếng ồn từ các hoạt động sinh hoạt, dịch vụ.
Hiện nay rất ở rất nhiều nơi, đặc biệt là tại các thành phố lớn như Hà Nội và thành phố
Hồ Chí Minh. Hiện trạng ô nhiễm tiếng ồn từ các hoạt động kinh doanh dịch vụ tại các
thành phố lớn là vấn đề khá nhạy cảm. Trong vài năm gần đây đã phổ biến tình trạng
các siêu thị điện máy, cửa hàng thời trang, điện thoại di động, , máy vi tính, giày dép,
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
20
luôn phát nhạc từ dàn âm thanh với công suất lớn nhằm quảng cáo, gây chú ý và thu hút
khách hàng.
Hay tại các tụ điểm karaoke, vũ trường, quán bar, nhà hàng lớn làm ảnh hưởng tới đời
sống xung quanh của người dân.
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
21
III. Nguyên nhân gây ô nhiễm tiếng ồn:
III.1. Nguồn gốc thiên nhiên
Do hoạt động của núi lửa và động đất. Đây chỉ là nguyên nhân thứ yếu và ngẫu nhiên
vì chỉ lúc nào có núi lửa và động đất thì lúc đó mới có ô nhiễm tiếng ồn và nguyên nhân
này chỉ thực sự tác động đến các khu dân cư sống gần các núi lửa hoặc động đất.
III.2. Nguồn gốc nhân tạo
III.2.1 Giao thông
Hiện nay phương tiện giao thông đang ngày càng tăng với mức độ chóng mặt,mật độ
xe lưu thông trên đường phố ngày càng lớn gây nên ô nhiễm về tiếng ồn do tiếng của
động cơ, tiếng còi cũng như tiếng phanh xe. Bên cạnh đó, số lượng phương tiện kém chất
lượng lưu thông trên đường phố của Việt Nam khá nhiều đã tạo nên sự ô nhiễm về tiếng
ồn đáng kể.
Máy bay cũng là nguồn gây ô nhiễm không thể bỏ qua. Lúc máy bay cất cánh hoặc hạ
cánh là lúc mà các hộ dân sống gần sân bay phải chịu một tần số âm thanh không nhỏ. Vì
vậy, nên di dời sân bay ra xa khu vực đông dân cư để giảm thiểu ô nhiễm tiếng ồn
Bên cạnh đó, chúng ta còn phải kể đến tiếng ồn từ các nhà ga, chúng sinh ra từ tiêng
ồn động cơ, tiếng đầu máy, tiếng còi tàu, tiếng vận chuyển hàng hóa, tiếng người, tiếng
các phương tiện đưa đón người. Đây thực sự là một nguồn gây ô nhiễm nghiêm trọng, có
ảnh hưởng cực kì lớn đên sức khỏe, cuộc sống của người dân xung quanh.
III.2.2. Xây dựng
Để đáp ứng nhu cầu cần thiết ,cơ bản hiện nay của cuộc sống việc xây dựng các tòa
nhà,dường cao tốc và các đường phố gây ra rất nhiều tiếng ồn.Với khối lượng các công
trình lớn ,hiện đại việc sử dụng các loại máy móc trong xây dựng là điều đương
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
22
nhiên.Chúng phát sinh ra từ các loại máy nén khí,máy ủi ,máy xúc,xe tải đổ,máy cắt vỉa
hè,tiếng xe tải đổ nguyên vật liệu…
Theo thống kê của các nhà nghiên cứu, một số máy móc sử dụng trong xây dựng gây
tiếng ồn đáng kể. Khi đo ở khoảng cách 15m, máy trộn bê tông gây ồn ở mức 75 dBA,
máy ủi gây ồn ở mức 93 dBA, máy nghiền xi măng gây ồn tới 100 dBA. Tương tự, khi
đo ở khoảng cách 15m, các nhà nghiên cứu nhận thấy xưởng dệt, xưởng gò, xưởng rèn,
xưởng đúc đều gây ồn trên mức 100 dBA
Bảng III.1: Mức ồn của một số máy móc trong xây dựng
III.2.3. Công nghiệp và sản xuất
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
23
Bảng III.2: Mức ồn của một số công nghệ sản xuất trong công nghiệp
Việc sử dụng máy móc trong công nghiệp hiện nay đã góp một phần không nhỏ làm
tăng mức độ ô nhiễm tiếng ồn tại Việt Nam.
III.2.4. Sinh hoạt và dịch vụ
Việc bật máy nghe nhạc quá lớn đã tác động không nhỏ đến thính giác của người xung
quanh, đặc biệt ở các vũ trường hay quán bar. Đây là nguồn gây ô nhiễm được xem là
khó xử lí nhất và chỉ dựa vào ý thức của người dân là chủ yếu.
Hệ thống nước, nồi hơi, máy phát điện, máy điều hòa tạo ra tiếng ồn trong các tòa nhà
và các hộ gia đình. Thiết bị gia dụng như: máy hút bụi, máy trộn, dụng cụ nhà bếp cũng
là nguyên nhân gây ra tiếng ồn tại các hộ gia đình với mức ồn được cho là có ảnh hưởng
ít nhiều đến sức khỏe cũng như đời sống sinh hoạt của con người.
Trong vài năm gần đây đã phổ biến tình trạng các siêu thị điện máy, cửa hàng thời
trang, điện thoại di động, máy vi tính, giày dép, luôn phát nhạc từ dàn âm thanh với
mục đích quảng cáo đang là vấn đề mới về ô nhiễm tiếng ồn, đặc biệt là tại các đô thị.
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
24
IV. Tác hại của ô nhiễm tiếng ồn.
IV.1. Ảnh hưởng tới con người
IV.1.1. Ảnh hưởng tới tai
Ảnh hưởng của tiếng ồn lên thính giác đã được biết tới từ thuở xa xưa, khi người thợ
rèn, thợ hầm mỏ hoặc người giật chuông nhà thờ làm việc lâu năm với nghề của mình.
Thính giác của họ giảm dần, rồi dẫn tới điếc hoàn toàn.
Theo nhà nghiên cứu A.J. Hudspeth, ĐH Y khoa California, sự tiếp xúc lâu ngày với
tiếng ồn mạnh sẽ "đẵn, cắt, gọt" tan hoang những tế bào lông ở tai trong. Các tế bào này
sẽ bị bứng gốc, hủy hoại. Đây là những tế bào có nhiệm vụ thu nhận các đợt sóng âm
thanh, chuyển lên não bộ để được nhận rõ đó là âm thanh gì và từ đâu phát ra. Tiếng động
mạnh cũng gây tổn thương cho dây thần kinh thính giác, đưa tới điếc tức thì và vĩnh viễn
với cảm giác ù tai. Tiếp xúc với tiếng động đột ngột và liên tục có thể gây ra mất thính
lực tạm thời, nhưng thường thì thính lực trở lại bình thường sau 16 - 18 giờ khi không
còn tiếng động. Ảnh hưởng của tiếng động lên tai tùy thuộc ở cường độ của tiếng động và
số lượng thời gian tiếp cận với chúng. Hậu quả có thể tạm thời hoặc vĩnh viễn.
IV.1.2. Rối loạn giấc ngủ
Nhiều nghiên cứu chứng minh tiếng ồn từ 35dBA trở lên đã đủ để gây ra rối loạn cho
giấc ngủ bình thường. Tiếng động ban đêm tạo ra những cơn thức giấc bất thường, làm
thay đổi chu kỳ các giai đoạn của giấc ngủ và gây khó khăn đi vào giấc ngủ. Nhiều thức
giấc bất thường sẽ đưa tới thiếu ngủ và hậu quả là sự mệt mỏi, bải hoải, buồn chán vào
ngày hôm sau. Tiếng động trong khi ngủ cũng làm tăng huyết áp, nhịp tim, co mạch máu
ngoại vi và các cử động của cơ thể như trằn trọc, trở mình, co chân duỗi tay.
Tiểu luận môn Độc học môi trường
Đề tài: Ô nhiễm tiếng ồn
25
Một điểm đáng lưu ý là trẻ em có một cơ chế bảo vệ với tiếng động khi ngủ ban đêm,
ít bị thức giấc như người lớn. Tuy nhiên hệ thần kinh của trẻ lại dễ bị ảnh hưởng và phản
ứng.
IV.1.3. Ảnh hưởng tới các hệ cơ quan trong cơ thể
Tiếp xúc lâu ngày với tiếng ồn đưa tới thay đổi chức năng của hệ thần kinh tự chủ, làm
tăng nhịp tim, huyết áp, sức cản mạch máu ngoại vi. Nhà khoa học Ying Ming Zhao và
đồng nghiệp tại ĐH Bắc Kinh đã nghiên cứu hậu quả của tiếng ồn đối với hơn 1.000 công
nhân dệt vải và thấy rằng sau 5 năm làm việc trong tiếng ồn, huyết áp của họ lên cao
đáng kể. Nghiên cứu của TS. Wolfgang Babisch, Đức cho thấy liên tục nghe tiếng ồn
giao thông ở mức độ 70dBA có thể tăng rủi ro bệnh nhồi máu cơ tim.
Tiếng ồn xí nghiệp làm cơ thể tăng sản xuất hooc-môn noradrenaline và adrenaline ở
các công nhân, nhưng khi họ mang vật bảo vệ tai thì lượng hooc-môn adrenaline trở lại
bình thường.
Ngoài ra, tiếng ồn cũng ảnh hưởng tới sự tiêu hóa như làm giảm co bóp của dạ dày,
giảm dịch vị dạ dày và nước miếng ,ăn kém ngon,hấp thu kém hơn.
IV.1.4. Ảnh hưởng lên sự thực hiện công việc và hành vi trong cuộc sống
Tiếng ồn có tác động làm phân tán tư tưởng, khiến cho thần kinh căng thẳng, khó chịu.
Tại nơi làm việc, tiếng ồn gây khó khăn cho sự đối thoại, giảm tập trung vào công việc và
giảm sản xuất, tăng tai nạn thương tích. Theo Viện Quốc gia Sức khỏe và An toàn nghề
nghiệp Hoa Kỳ, công nhân tiếp xúc với âm thanh cường độ 75dBA trong 3 năm sẽ làm
tăng nhịp tim, nhịp thở và có thể gây ù tai, tăng huyết áp, loét dạ dày, tâm trạng bất ổn.
Họ trở nên căng thẳng, khó chịu, hay gây gổ hơn là người làm việc nơi yên tĩnh. Họ
cũng hay vắng mặt tại nơi làm việc và tai nạn lao động cũng thường xảy ra.