(SKKN HAY NHẤT) tổ chức trò chơi học tập trong giờ dạy đạo đức ở lớp 1, 2, 3

 

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:
"TỔ CHỨC TRÒ CHƠI HỌC TẬP TRONG GIỜ DẠY ĐẠO ĐỨC Ở
LỚP 1, 2, 3"

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


A - Đặt vấn đề
Giáo dục đạo đức là một mặt giáo dục mà xã hội cần phải quan tâm. Trong công cuộc đổi
mới hiện nay khi yếu tố con  ngời đợc đặc biệt coi trọng thì tiềm năng trí tuệ cùng với sức
mạnh tinh thần và đạo đức của con ngời  càng đợc đề cao và phát huy mạnh mẽ trong mọi
lĩnh vực xã hội. Việc nâng cao chất lợng hiệu quả của giờ dạy môn học đạo đức trong
trờng Tiểu học  là trách nhiệm và là việc làm vô cùng cần thiết của mỗi ngời giáo viên.
Với đặc điểm tâm sinh lý học sinh Tiểu học thì giáo dục đạo đức cho trẻ  không thể nào
là thuyết giảng hay, nhồi nhét các bài học đạo đức mà cần phải sử dụng nhiều phơng
pháp. Một trong những phơng pháp đạt hiệu quả cao trong tiết học đạo đức là phơng pháp
tổ chức trò chơi cho học sinh.
   I Cơ sở lý luận
   Trò chơi là hoạt động rất quen thuộc gần gũi với con ngời. Bất cứ ai trong cuộc đời
cũng từng tham gia các trò chơi. Cũng nh lao động, học tập, trị chơi là một loại hình hoạt
động sống của con ngời. Trị chơi có chứa đựng chủ đề, nội dung nhất định, có những
quy chế nhất định mà ngời chơi phải tuân thủ. Trò chơi vừa mang tính chất vui chơi, giải
trí song đồng thời lại có ý nghĩa giáo dỡng và giáo dục lớn lao đối với con ngời. Trị chơi
có ý nghĩa đặc biệt đối với lứa tuổi trẻ em. Trò chơi tạo tất cả những điều kiện để trẻ em 

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

thể hiện nhu cầu tự nhiên về hoạt động, tạo ra ở trẻ em những rung động thực tế và quan
trọng cho cuộc sống. Trong khi chơi, trẻ em phản ánh hiện thực xung quanh, đồng thời
thể hiện thái độ nhất định đối với môi trờng . Đốivới trẻ em,  chơi có
nghĩa là hoạt động, là khơi dậy trong mình những cảm giác và ớc mơ, là cố gắng để thực
hiện những ớc mơ đó là cảm giác, tri giác và phản ánh một cách sáng tạo thế giới vào
trong tởng tợng của mình. Đúng nh AM- Go- rơ - ki đã nhận xét "Trò chơi là con đờng để
trẻ em nhận thức thế giới, là nơi chúng đang sống và là cái chúng nhận thấy cần phải thay
đổi "
   Cùng với học chơi là nhu cầu không thể thiếu đợc của học sinh Tiểu học, dù khơng cịn
là hoạt động chủ đạo song vui chơi vẫn giữ một vai trò rất quan trọng trong hoạt động
sống của trẻ, vẫn có một ý nghĩa lớn lao với trẻ. Lý luận và thực tiễn đã chứng tỏ rằng:
Nếu biết tổ chức cho trẻ vui chơi một cách hợp lý, đúng đắn thì đều mang lại hiệu quả
giáo dục. Qua trị chơi các em khơng những đơc phát triển về mặt trí tuệ, thể chất, thẩm
mỹ mà cịn đợc hình thành nhiều phẩm chất và hành vi đạo đức. Chính vì vậy tổ chức trò
chơi đợc sử dụng nh là một phơng pháp quan trọng để giáo dục hành vi đạo đức cho học
sinh.
   * Hoạt động trò chơi thúc đẩy trẻ em:
   - Nhận thức hiện thực.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   - Hình thành những nhận thức nhất định về hành vi
   - Tiếp nhận những quy tắc  và quy luật của sinh hoạt xã hội.
   - Hình thành năng lực quan sát và đánh giá có phê phán những cử chỉ của ngời khác
cũng nh đặt nền móng cho những niềm tin và thói quan đạo đức  cùng với  các dạng bài
học đạo đức trong  chơng trình giáo dục tiểu học mới ở lớp 1, 2, 3 thì việc tổ chức trị
chơi trong các  giờ học sẽ có tác dụng to lớn trong  việc giúp học sinh hình thành các biểu
tợng, chuẩn mực đạo đức cũng nh rèn luyện kỹ năng thể hiện hành vi đạo đức cho các

em.
   II - Cơ sở thực tiễn
   Dạy học là một nghề sáng tạo, nhất là trong môn học Đạo đức, môn học cung cấp cho
học sinh những chuẩn mực về đạo đức. Mơn học có tác dụng to lớn trong việc hình thành
nhân cách cho học sinh. Vậy mà việc dạy học môn Đạo đức ở trờng chúng tôi hiện nay
còn phần nào coi nhẹ, cứng nhắc. Trong giờ học giáo viên chủ yếu sử dụng phơng pháp
thuyết trình, giảng giải. Hình thức tổ chức dạy học trong các hoạt động cịn đơn điệu. Sau
giờ học, học sinh khơng biết vận dụng kiến thức đã học vào thực tế. Chẳng hạn học sinh
vừa đợc học bài giữ trật tự vệ sinh nơi công cộng song lại rất ồn ào mất trật tự, nhiều học
sinh làm việc riêng trong giờ học hay là còn vứt rác bừa bãi trong sân trờng. Học sinh
vừa đợc học bài lễ phép vâng lời thầy cô giáo nhng ra khỏi lớp chỉ chào hỏi cô giáo dạy

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


mình. Hoặc là học sinh khơng biết cảm ơn, xin lỗi khi đợc giúp đỡ hay làm điều gì khơng
phải với bạn bè, thầy cô, ngời khác v.v..Rộng hơn nữa hiện nay ngoài xã hội một bộ phận
thanh thiếu niên đang có nhiều biểu hiện xuống cấp về đạo đức, tệ nạn ăn cắp, cờ bạc,
nghiện hút v.v....ngày một nhiều. Đâu đó vẫn cịn hiện tợng học sinh đánh thầy cô giáo.
Đây cũng là điều mà những ngời làm công tác giáo dục  phải suy nghĩ.
   Từ năm học 2002 – 2003 Bộ GD - ĐT  đã triển khai chơng trình GDTH mới trên phạm
vi cả nớc. Song song với việc cải tiến nội dung chơng trình thì việc đổi mới phơng pháp
dạy học đã và đang đợc các cấp các ngành quan tâm. Trong những năm gần đây đã có
nhiều đợt học tập, sinh hoạt chun mơn, hội thảo, thao giảng cấp trờng, cấp huyện, cấp
tỉnh để giáo viên cùng với nhà chuyên môn trao đổi về đổi mới phơng pháp dạy học. Một
trong những phơng pháp tổ chức dạy học theo xu hớng mới là phơng pháp  tổ chức trị
chơi học  tập. Khơng ai có  thể phủ nhận đợc mặt tích cực mà việc tổ chức trị chơi học
tập mang lại. Tuy nhiên thực trạng của việc tổ chức trò chơi vào trong những tiết dạy đạo
đức của trờng tơi cũng nh những trờng khác cịn nhiều bất cập. Nhiều giáo viên không
thấy hết đợc tác dụng của phơng pháp tổ chức trò chơi còn xem nhẹ và rất ngại sử dụng

phơng pháp này. ở những tiết học đợc thanh tra, thao giảng hay hội giảng thì tổ chức lơi
thơi, luộm thuộm , mang nặng tính hình thức.  Giáo viên hết  sức lúng túng không biết tổ
chức vào lúc nào, cách thức tổ  chức ra sao. Học sinh ngợng ngùng, bỡ ngỡ không
nghiêm túc khi thể hiện nên dẫn đến sau trị chơi khơng mang lại hiệu quả giáo dục cao.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Tất cả những điều trên  do đâu? Tôi nghĩ  thứ nhất do điều kiện cơ sở vật chất trờng lớp,
bàn ghế, trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy còn quá nhiều  thiếu thốn. ở một số giờ học 
giáo viên muốn tổ chức trị chơi thì khơng có điều kiện. Thứ hai là do trình độ, năng lực,
chun mơn của đội ngũ giáo viên còn nhiều  hạn chế cha đáp ứng với nhu cầu cải tiến
nội dung cũng nh phơng pháp giảng dạy.
   Độ nhiệt tình, ý thức trách nhiệm cũng nh nhận thức rõ ràng là cần phải thực sự đổi mới
phơng pháp giảng dạy cha cao . Nguyên nhân thứ ba là về phía học sinh đặc điểm trờng
chúng tôi theo điều tra cơ bản đầu năm học có tới hơn 90% số học sinh có bố mẹ làm
nghề nơng nghiệp. Các em ít có điều kiện tiếp xúc với truyện tranh ảnh, sách báo. Do
điều kiện sống, mơi trờng gia đình mà sự hiểu biết của các em về thế giới xung quanh còn
nhiều hạn chế. Các em cịn rụt rè, ngợng ngùng khơng tự tin trong giao tiếp. Đây là điểm
khác biệt lớn so với trẻ em thành phố. Bên cạnh việc khắc phục khó khăn về điều kiện cơ
sở vật chất, trang thiết bị dạy học, tôi luôn quan tâm gần gũi bồi dỡng t tởng tình cảm vốn
sống cho học sinh, đồng thời tự học hỏi, trau dồi kiến thức, trình độ chun mơn nghiệp
vụ s phạm qua bạn bè, đồng nghiệp, qua sách báo tìm tịi ra những hớng đi mới để giảng
dạy tốt các mơn học nói chung và mơn Đạo đức nói riêng.
III - Q trình nghiên cứu

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   Với những suy nghĩ và trăn trở tôi mạnh dạn áp dụng kinh nghiệm của bản thân vào

giảng dạy môn Đạo đức ở các lớp do tôi chủ nhiệm năm học 2003-2004 thực nghiệm tại
lớp 1. Năm học 2004-2005, thực nghiệm tại lớp 2. Năm học 2005 - 2006 thực nghiệm tại
lớp 3, tơi thấy đã có nhiều kết quả khả quan. Học sinh nắm chắc đợc kiến thức đã học biết
vận dụng tốt vào thực tế cuộc sống. Trong khuôn khổ hạn hẹp của bài viết này tôi xin đợc
trình bày một số kinh nghiệm "Tổ chức trị chơi học tập trong giờ dạy Đạo đức ở các lớp
1, 2, 3".
B - Giải quyết vấn đề.
   I/ Những nội dung đề cập trong sáng kiến kinh nghiệm
   Chúng ta đã biết kết quả cuối cùng của mỗi giờ học đạo đức là học sinh phải có đợc
những hiểu biết ban đầu về một số chuẩn mực hành vi đạo đức và pháp luật phù hợp với
lứa tuổi. Từ đó từng bớc hình thành cho học sinh kỹ năng nhận xét, đánh giá đối với quan
niệm hành vi việc làm có liên quan đến các chuẩn mực đạo đức đã học. Bớc đầu hình
thành thái độ có trách nhiệm với lời nói, việc làm của bản thân, tự tin vào bản thân. Trong
các giờ đạo đức ngoài các phơng pháp đặc trng của môn học nh phơng pháp động não,
thảo luận nhóm, đóng vai v.v... tơi thờng chú trọng đến phơng pháp tổ chức trò chơi học
tập cho học sinh. Mục đích tổ chức trị chơi  có thể là khởi động, giới thiệu bài; có thể là
học sinh tìm hiểu, phát hiện nội dung bài học; có thể là để rèn luyện kỹ năng ứng xử  cho

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


học sinh;  có thể là khắc sâu, củng cố kiến thức cho học sinh. Tuy nhiên để việc tổ chức
cho học sinh chơi đạt hiệu quả giáo dục cao thì không phải  là việc làm dễ thực hiện. ở
bài viết này tôi xin đợc đề cập tới ba vấn đề  cơ bản:
   1) Chủ động khắc phục khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học.
   2) Khắc phục những khó khăn từ phía học sinh.
   3) Khắc phục những khó khăn từ phía giáo viên.
II/ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1) Khắc phục khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học.
   Điều kiện về cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học là yếu tố quan trọng, nó có tác dụng

phụ trợ đắc lực cho ngời giáo viên khi tiến hành tổ chức trị chơi học tập mơn Đạo đức. ở
vùng nơng thơn chúng ta hiện nay điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học hết
sức thiếu thốn. Làm thế nào để khắc phục tình trạng trên, đây là câu hỏi luôn trăn trở đối
với  mỗi giáo viên trực tiếp đứng lớp. Tơi nghĩ ngồi việc đề nghị Ban giám hiệu, hội cha
mẹ học sinh và các cấp có thẩm quyền quan tâm giúp đỡ thì ngời giáo viên phải chủ
động, linh hoạt, sáng tạo khi tổ chức trò chơi học tập đạo đức cho học sinh. ở những trò
chơi cần điều kiện sân bãi rộng, bàn ghế đúng quy cách để tổ chức cho học sinh cả lớp
cùng tham gia một trị chơi, thì ta có thể chia nhỏ từng tốp học sinh hoặc thay đổi thành
trò chơi khác phù hợp với điều kiện về cơ sở vật chất của lớp, của trờng mà vẫn đảm bảo

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


đợc nội dung giáo dục cho học sinh. Chúng ta có thể huy động từ phía học sinh thu gom
đồ phế thải tận dụng làm những đồ dùng đơn giản. Ví dụ : Khi tổ chức cho học sinh trị
chơi “Ném bóng” trong bài: “Em là học sinh lớp 1” ( Đạo đức – lớp 1). Giáo viên có thể
làm quả bóng bằng giấy báo vo viên to bằng 1/2 quả bóng thờng, bên ngồi bọc bằng
giấy màu cho đẹp. Hay ở trò chơi “Tặng hoa” ; “ Hái hoa dân chủ” (Trò chơi này đợc áp
dụng ở rất nhiều bài trong chơng trình đạo đức lớp 1, 2, 3). Giáo viên có thể dùng giấy
màu cắt thành những bơng hoa nhiều màu sắc, lọ hoa có thể tận dụng bằng vỏ lon bia...
Hàng ngày giáo viên, học sinh có thể su tầm thêm tranh ảnh sách báo về các lồi cây,
hoa, ngời, động vật ... để có thể minh hoạ cho trị chơi thêm sinh động hấp dẫn.
   Tóm lại tuỳ từng điều kiện hoàn cảnh mà ngời giáo viên có thể linh hoạt, chủ động sáng
tạo tổ chức trò chơi cho học sinh sao cho đạt hiệu quả, yêu cầu cần giáo dục.
   2) Giải pháp khắc phục những vớng mắc từ phía học sinh.
   Theo phơng pháp dạy học mới thì học sinh là ngời chủ động lĩnh hội kiến thức dựa trên
sự hớng dẫn của giáo viên.
   Tuy nhiên trong khi tổ chức trò chơi cho học sinh tơi thấy các em cịn rất nhút nhát,
thiếu tự tin. Đây chính là hạn chế chủ yếu của các em học sinh vùng nơng thơn vì sự hiểu
biết, vốn từ của các em khơng nhiều, các em ít có điều kiện tiếp xúc với tranh ảnh, sách

báo. Để khắc phục hạn chế ấy, ngay từ khi nhận lớp (đầu năm học) tôi làm công tác điều

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


tra cơ bản, lấy thơng tin từng hồn cảnh gia đình, điều kiện sống của từng học sinh, tìm
hiểu tính cách, cá tính, trình độ năng lực, khả năng hiểu biết của các em, sau đó phân loại
để có các cách khác nhau giúp đỡ học sinh. Trong quá trình giảng dạy, tôi cố gắng dạy tốt
tất cả các môn học, thành lập tủ sách măng non của lớp (do học sinh đóng góp). Nhờ vậy
các em đã đợc bổ sung rất nhiều kiến thức nâng dần trình độ hiểu biết về mọi mặt. Tơi
thờng xun gần gũi trị chuyện với các em và đặc biệt quan tâm đến hai đối tợng học
sinh. Một là học sinh có cá tính mạnh, hai là những học sinh còn e dè nhút nhát trong các
hoạt động. Với đối tợng một: Bên cạnh những việc nêu lên những điểm tốt của học sinh
này là nhanh nhẹn, hoạt bát, hăng hái trong các hoạt động, thì giáo viên phải rèn cho học
sinh thói quen hoạt động có nề nếp, trật tự. ở những học sinh cịn nhút nhát, tơi thờng
xun quan tâm, trị chuyện gợi mở, động viên khích lệ học sinh nói lên ý kiến của bản
thân.
   Nh vậy trong khi tổ chức trị chơi học tập mơn Đạo đức ngời giáo viên cần phải động
viên, khuyến khích tạo điều kiện cho tất cả mọi đối tợng học sinh đều đợc tham gia chơi.
Lựa chọn trò chơi, lựa chọn các yêu cầu phù hợp, vừa sức với từng đối tợng học sinh sao
cho sau trò chơi mỗi học sinh đều đợc học, đều nhận đợc ở đó những kiến thức, những
nội dung mang ý nghĩa giáo dục.
   3) Giải pháp khắc phục những vớng mắc từ phía giáo viên

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   Một trong những nguyên nhân khiến ngời giáo viên ngại, lúng túng khơng muốn tổ
chức trị chơi trong giờ học đạo đức là vì: Trình độ chun mơn nghiệp vụ, vốn hiểu biết
còn hạn chế, tâm lý ngại đổi mới về phơng pháp giảng dạy của một số giáo viên nhất là

những giáo viên đã đợc đào tạo lâu năm. Một số giáo viên khơng biết tổ chức trị chơi
vào lúc nào trong giờ học, thiết kế trò chơi đảm bảo các yêu cầu gì và cách thức tổ chức
ra sao.
   3.1/ Không ngừng nâng cao nhận thức, tự học hỏi trau dồi kiến thức và trình độ
chun mơn nghiệp vụ.
   Để đáp ứng với yêu cầu của  xã hội hiện nay, tôi nghĩ mỗi ngời giáo viên chúng ta cần
phải có nhận thức đúng đắn về việc đổi mới phơng pháp dạy học. Chúng ta cần phải
nhanh chóng tiếp cận với các phơng pháp hiện đại, kết hợp hài hoà với các phơng pháp
truyền thống để áp dụng vào từng nội dung bài giảng cho phù hợp với nội dung chơng
trình đang đợc đổi mới và  thực tế hiện nay:
   - Ngời giáo viên phải tích cực học hỏi trau dồi kiến thức cho bản thân. Kiến thức của
mỗi trò chơi đạo đức là kiến thức tổng hợp về tự nhiên, xã hội, pháp luật, về thế giới
xung quanh. Chính vì vậy  mà ngời giáo viên  phải am hiểu và có kiến thức  nhất định về
những vấn đề cần cung cấp cho học sinh.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


    - Không ngừng học hỏi, trau dồi chuyên môn nghiệp vụ qua sách báo và các phơng
tiện thông tin khác. Thờng xun cập nhật các thơng tin có liên quan cần thiết cho giảng
dạy. Mạnh dạn trao đổi với đồng nghiệp  những vấn đề còn vớng mắc để cùng nhau tháo
gỡ. Trong khi tổ chức trò chơi cho học sinh giáo viên cần quan sát, kiểm nghiệm tự đúc
rút ra những kinh nghiệm để áp dụng cho những năm học tiếp theo.
   3.2/ Cách lựa chọn, tổ chức trò chơi  môn Đạo đức ở lớp 1, 2, 3.
   a) Lựa chọn xem nên tổ chức trò chơi vào lúc nào trong tiết dạy.
   Trong giờ học đạo đức với đặc trng của mơn học ngời giáo viên có thể tổ chức trò chơi
vào bất cứ lúc nào, tuỳ từng nội dung bài học có thể là  khởi động, giới thiệu bài, có thể
để học sinh tìm hiểu bài, phát hiện nội dung bài học hoặc có thể để củng cố, khắc sâu
kiến thức cho học sinh. Tuy nhiên thờng thì chúng ta lựa chọn, tổ chức trị chơi ở cuối tiết
2, phần củng cố bài học. Sau khi học sinh đã nỗ lực tự giác giải quyết các nhiệm vụ của

bài học, nếu giáo viên chuyển sang một hình thức học tập mới (trị chơi)  thì các em sẽ
đợc chuyển từ trạng thái "căng thẳng" sang một trạng thái "hng phấn" phù hợp với đặc
điểm tâm sinh lý của trẻ.
   b) Khi thiết kế trò chơi cần phải đảm bảo các nguyên tắc sau:
   * Thiết kế nội dung trị chơi:
   - Phải đảm bảo tính giáo dục, phù hợp với chủ đề giáo dục đạo đức cho học sinh.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   - Đảm bảo yêu cầu phổ cập, nghĩa là trị chơi phù hợp với năng lực và trình độ của mọi
học sinh với sức khoẻ của các em. Bởi vì, nếu trị chơi q khó thì học sinh sẽ khơng thể
thực hiện đợc; cịn nếu q đơn giản thì học sinh sẽ nhàm chán, không muốn chơi.
   - Đảm bảo tính hấp dẫn đối với học sinh thu hút đợc nhiều học sinh tham gia chơi, tạo
đợc khơng khí thi đua, sôi nổi hào hứng trong lớp học.
   - Trị chơi phải phù hợp với điều kiện, hồn cảnh thực tiễn của lớp học, trờng học (về
quỹ thời gian, về không gian, về các phơng tiện cần thiết cho trị chơi)
   - Đảm bảo an tồn, khơng gây nguy hiểm cho học sinh.
   * Thiết kế đồ dùng, thiết bị phục vụ cho trò chơi.
   Các đồ dùng thiết bị phục vụ cho trò chơi phải đảm bảo các nguyên tắc sau:
   - Tiện dụng (dễ sử dụng).
   - Dễ làm (ai cũng có thể làm đợc, làm nhanh).
   - Rõ ràng, đẹp mắt, nổi bật nội dung trò chơi.
   - Tiết kiệm (sử dụng đợc nhiều lần, làm bằng các vật liệu dễ kiếm, rẻ tiền...).
   *  Tổ chức trò chơi phải đảm bảo các nguyên tắc.
   -  Nguyên tắc 1:Bảo đảm cho học sinh hiểu rõ yêu cầu, nội dung và cách thức tổ chức
trò chơi.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

   u cầu đối với trị chơi có tác dụng định hớng đối với tồn bộ q trình  tổ chức trò
chơi,  nhằm đáp ứng yêu cầu  giáo dục của bài đạo đức tơng ứng.
   Nội dung trò chơi giúp cho học sinh biết cần làm những gì và cách thức tổ chức trò
chơi giúp cho học sinh cần phải làm nh thế nào trong khi chơi: Từ đó học sinh sẽ thực
hiện trò chơi đợc đúng hớng, với nội  dung đầy đủ, với cách thức hoạt động phù hợp. Vì 
vậy trớc  khi chơi  tơi thờng giải  thích rõ ràng những yêu cầu cần đạt , nội dung và cách
thức hoạt động cần thực hiện. Bởi nếu khơng thì các em sẽ tiến hành chơi một cách vô ý
thức, tuỳ tiện và không thu đợc kết quả giáo dục mong muốn.
   -  Nguyên tắc 2: Bảo đảm phát huy tính tích cực, độc lập sáng tạo của học sinh trong
quá trình tổ chức chơi.
   Học sinh không những là đối tợng của hoạt động dạy cũng nh của hoạt động giáo dục
mà điều quan trọng hơn, các em là chủ thể nhận thức vì vậy trong q trình  tổ chức trị
chơi, tôi thờng quan tâm đến các mức độ tham gia của học sinh từ thấp đến cao:
   + Giáo viên chọn, hớng dẫn và tổ chức trò chơi.
   + Giáo viên chọn và hớng dẫn trò chơi, còn học sinh tự tổ chức trò chơi.
   + Giáo viên chọn trò chơi, còn học sinh tự nghiên cứu và tự tổ chức trò chơi.
   + Học sinh tự chọn, tự hớng dẫn và tổ chức trò chơi.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   -  Nguyên tắc 3: Đảm bảo tổ chức trò chơi đợc tự nhiên,khơng gị ép.
   Khi tổ chức các trị chơi tơi thờng giúp học sinh tham gia một cách tự nhiên khơng gị
ép, thờng là các em nhập vai thành công. Nhờ sự nhập vai thành công này, các em đợc 
vui chơi thoải mái, dễ dàng thể nghiệm những chuẩn mực hành vi đạo đức đã đợc học.
   -  Nguyên tắc 4: Bảo đảm luân phiên các trò chơi một cách hợp lý.
   ở học sinh Tiểu học, khả năng chú ý có chủ định và hứng thú cha thật bền vững. Do đó
tơi khơng tổ chức một trò chơi  quá dài mà căn cứ vào yêu cầu giáo dục của từng chủ
điểm, căn cứ vào đặc điểm tâm sinh lý của học sinh để lựa chọn trò chơi thích hợp, để có

thể ln phiên nhau giúp học sinh chuyển hớng chú ý và hứng thú một cách hợp lý.
   -  Nguyên tắc 5 : Bảo đảm   tổ chức trò chơi với tinh thần thi đua đồng đội.
   Trong khi tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi có tính chất đồng đội tơi ln quan
tâm đến yếu tố thi đua có chuẩn và thang đánh giá thành tích của cá nhân cũng nh thành
tích chung của đồng đội.
   Nhờ vậy ln kích thích đợc tính tích cực phấn đấu của mỗi học sinh vì thành tích bản
thân, vì thành tích đồng đội mà mình là một thành viên. Qua đó, vun đắp cho các em ý
thức đồng đội, tình bạn thân ái.
   * Quy trình lựa chọn và tổ chức trị chơi học tập   mơn đạo đức cho học sinh lớp
1,2,3

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   Trong q trình tổ chức trị chơi cho học sinh  tơi ln tiến hành theo quy trình sau:
   * Giai đoạn thứ nhất: Lựa chọn trò chơi.
   Bước 1: Phân tích yêu cầu giáo dục của chuẩn mực hành vi đạo đức.
   Bước 2:  Chọn thử trò chơi nào đó để phân tích nội dung và khả năng giáo dục của nó.
   Bước 3: Đối chiếu nội dung và khả năng giáo dục của trờ chơi (vừa chọn thử)  với yêu
cầu giáo dục hành vi đạo đức.
   Nếu thấy khơng phù hợp thì trở lại bớc 2: Chọn thử trị chơi khác và tiến hành lại cơng
việc theo các bớc  đã quy định. Nếu thấy phù hợp thì quyết định chọn trị chơi đã phân
tích.
   * Giai đoạn thứ  2: Chuẩn bị tổ chức trò chơi.
   Bước 4: Thiết  kế giáo án.
   + Tên trị chơi.
   + Mục đích giáo dục của trò chơi: Qua trò chơi cần đạt những yêu cầu giáo dục gì về tri
thức, thái độ  và hành vi?
   + Các phơng tiện phục vụ cho viêc tổ chức  trò chơi (tuỳ  thuộc vào trò chơi) nêu lên
những phơng tiện vật chất.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   Ví dụ: Đối với trị chơi "đi tha, về chào" cần chuẩn bị  áo cho bố, cho ông: khăn đội
đầu, kim đan cho bà, cho mẹ ...)
   + Các giải thởng (nếu có).
   + Nội dung trị chơi, các hoạt động cụ thể với cách tiến hành cụ thể.
   + Chuẩn  và thang đánh giá, nếu cần ví dụ đối với trò chơi (hái hoa dân chủ) chuẩn
đánh giá là phần trả lời đúng, rõ ràng mạch lạc và thang đánh giá từ 1  điểm đến 10 điểm
(Mục đích để đánh giá thứ hạng của các đội)
   Bước 5:Chuẩn bị thực hiện giáo án.
   - Chuẩn bị đầy đủ và có chất lợng các  phơng tiện dạy học.
   - Phân công và hớng dẫn cho học sinh tập diễn trớc (nếu chuẩn bị cho trò chơi sắm vai
hay trò chơi đóng kịch) .
   * Giai đoạn thứ 3
   Bước 6: Đặt vấn đề
   - Nêu tên trò chơi  và giải thích qua ý nghĩa của trị chơi
   - Nêu yêu cầu của trò chơi
   Bước 7: Phổ biến luật chơi
   - Nêu rõ cách chơi , hiệu lệnh, phần việc và cách thức làm việc.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   - Nêu rõ cách cho điểm, đánh giá.
   - Cơng bố trọng  tài (có thể là giáo viên cùng với học sinh trong lớp)
   Bước 8: Tiến hành trò  chơi.
   Hơ hiệu lệnh dứt khốt cho các nhóm đồng loạt tiến hành. Trọng tài chú ý quan sát,
điều chỉnh, giúp đỡ các thành viên về cách chơi, kịp thời uốn nắn những lệch lạc.

   * Giai đoạn thứ 4: Kết thúc trò chơi
   Bước 9: Trọng tài tập hợp học sinh để nhận xét, đánh giá chung (cá nhân và nhóm hoặc
tổ) cho học sinh tham gia đánh giá.
   - Làm một số động tác th giãn (nếu chơi trị chơi vận động)
   - Tính tổng điểm của từng nhóm và cơng bố kết quả.
   Bước 10: Tun dơng học sinh, đặc biệt là nhóm có cố gắng hơn.
   Trao phần thởng (nếu có)
   Lu ý: Khơng chê học sinh trong khi tiến hành tổ chức trò chơi.
   Để minh hoạ cho quy trình trên sau đây tơi xin nêu một số ví dụ về tổ chức trị chơi
trong giờ dạy Đạo đức ở lớp 1 và lớp 2. Bắt đầu từ giai đoạn thứ hai.
   Ví dụ 1: Trò chơi trong bài “Em là học sinh lớp 1” (Đạo đức lớp 1) đợc tổ chức ở hoạt
động 1 của tiết 1.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   Mục đích: Giúp học sinh nhớ tên nhau một cách vui vẻ.
   Bước 1 : Chuẩn bị.
   Giáo viên chia lớp thành các nhóm nhỏ, mỗi nhóm từ 6 đến 7 học sinh, đứng thành
vịng trịn; một quả bóng bằng nhựa hoặc bằng giấy báo vo tròn.
   Bước 2 :Nêu tên trị chơi.
   Trị chơi mang tên “Ném bóng”
   Bước 3:Phổ biến luật chơi: Các nhóm đứng thành vịng trịn, bóng đợc truyền từ ngời
này sang ngời khác một cách từ từ. Ai nhận đợc bóng phải nói to tên của mình để cả lớp
nghe rõ. Sau khi cả nhóm đã lần lợt nhận đợc bóng thì đổi cách chơi. Lần này ngời ném
bóng phải gọi đúng tên ngời đã ném bóng cho. Cứ nh vậy cho đến khi mọi ngời trong
nhóm đều đợc gọi tên. Ai nói sai hoặc khơng nhớ tên bạn, sẽ phải nhảy lị cị một vịng.
   Giáo viên cử ra nhóm trọng tài gồm ba em.
   Bước 4:Tiến hành trò chơi: Giáo viên  tổ chức cho một nhóm làm mẫu. Giáo viên rút
kinh nghiệm và cho cả lớp tiến hành chơi thật. Giáo viên hơ (có dự lệnh - động lệnh)

“Trị chơi – Bắt đầu”.
   Giáo viên cùng trọng tài quan sát và điều chỉnh cho các nhóm hoạt động khẩn trơng,
đúng luật.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   Bước 5:Tổng kết trò chơi: Giáo viên đánh giá chung cả lớp và riêng từng nhóm.
   Giáo viên rút ra kết luận: Mỗi ngời đều có một cái tên. Trẻ em cũng có quyền có họ tên.
   Ví dụ 2:Trị chơi trong bài : “ Bảo vệ lồi vật có ích” (Đạo đức lớp 2) đợc tiến hành ở
hoạt động 1 của tiết 2.
   Mục đích: Giúp học sinh có thêm hiểu biết về các lồi vật và thêm u q, gần gũi với
lồi vật.
   Tạo khơng khí  vui vẻ, sôi nổi trong giờ học.
   Bước 1: Chuẩn bị: Nhắc học sinh su tầm trớc các bài hát nói về con vật nh: Con chim
vành khuyên; Con cò bé bé; Rửa mặt nh mèo; Chú ếch con; Chú voi con ở bản Đôn...
   Giáo viên chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm khoảng 10 em.
   Bước 2 :Nêu tên trò chơi.
   Trò chơi mang tên: “Hát về các con vật”
   Bước 3: Phổ biến luật chơi: Lớp chia thành 3, 4 nhóm, hai bàn quay mặt vào nhau. Các
nhóm cử đại diện lên bốc thăm hoặc oản tù tì để xác định thứ tự nhóm hát trớc, nhóm hát
sau. Sau khi nhóm thứ nhất hát một đoạn của một bài hát nói về một con vật nào đó thì
nhóm thứ hai phải tiếp tục hát ngay một đoạn của bài hát khác cũng nói về một con vật
khác. Rồi tiếp theo đến nhóm thứ 3 hát và nhóm thứ t. Sau đó lại quay lại nhóm thứ nhất

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


hát, song không đợc hát lại bài hát mà đã có nhóm hát rồi. Nhóm nào khơng tìm ra bài hát
khác để hát hoặc phản ứng chậm sẽ bị loại. Nhóm nào cịn lại đến sau cùng, nhóm đó sẽ

thắng cuộc.
   Bước 4:  Tiến hành trị chơi
   Giáo viên hơ: “Trị chơi - Bắt đầu” Các nhóm bắt đầu thực hiện. Giáo viên quan sát và
nhắc nhở học sinh chơi đúng luật.
   Bước 5: Tổng kết trò chơi:
   Giáo viên tổng kết đánh giá khen thởng cho nhóm thắng.
   Giáo viên rút ra kết luận: cuộc sống con ngời không thể thiếu các lồi vật có ích. Lồi
vật khơng chỉ có lợi ích cụ thể, mà cịn mang lại cho chúng ta niềm vui và giúp chúng ta
hiểu biết thêm nhiều điều kỳ diệu.
III/ Kết quả
   Với những nỗ lực và cố gắng của bản thân,vận dụng một số kinh nghiệm vừa nêu vào
việc giảng dạy hơn ba năm qua. Tôi nhận thấy việc sử dụng phơng pháp tổ chức trị chơi
học tập vào mơn Đạo đức của bản thân đã đạt  đợc một số kết quả nhất định cụ thể :

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   - Học sinh đã ghi nhớ dợc dễ dàng, lâu bền các kiến thức cần ghi nhớ vì ở từng nội
dung trò chơi  đã minh hoạ một cách sinh động cho các mẫu hành vi đạo đức, những mẫu
hành vi này đã tạo đợc những biểu tợng rõ rệt ở từng học sinh.
  - Học sinh đã biết cách thể hiện hành vi đúng ra ngoài thực tế cuộc sống vì trong các trị
chơi học sinh đã đợc luyện tập những kỹ năng, những thao tác hành vi đạo đức.
   - Học sinh đã có khả năng tự quyết định cho mình cách ứng xử đúng phù hợp trong một
số tình huống.
   - Qua trị chơi học sinh có cơ hội để thử nghiệm những chuẩn mực hành vi. chính nhờ
sự thể hiện này đã hình thành  đợc ở học sinh niềm tin về chuẩn mực hành vi đã học, tạo
ra động cơ bên trong cho những hành vi ứng xử trong cuộc sống.
   - Học sinh đợc hình thành năng lực quan sát, đợc rèn luyện kỹ năng nhận xét, đánh giá
hành vi của ngời khác là phù hợp hay không phù hợp với chuẩn mực đạo đức.
   - Khả năng giao tiếp giữa học sinh với giáo viên giữa các em với nhau đợc tăng cờng

hơn. Các em đã mạnh dạn, tự tin hơn trong giáo tiếp…
   - Học sinh có hứng thú tích cực tham gia vào các hoạt động học tập cũng nh các hoạt
động tập thể khác.
C – Kết luận

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   Chuẩn bị tốt, biết kết hợp hài hoà  giữa các yếu tố cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học,
hoạt động dạy của giáo viên, hoạt động học của học sinh, tơi thiết nghĩ việc tổ chức trị
chơi học tập vào mơn học Đạo đức khơng cịn là băn khoăn, vớng mắc của ngời giáo viên
nữa. Thông qua trò chơi việc rèn luyện hành vi đạo đức cho học sinh đợc tiến hành nhẹ
nhàng sinh động. Học sinh đợc lơi cuốn vào q trình luyện tập một cách tự nhiên, hứng
thú và có tinh thần trách nhiệm, đồng thời giải tỏa đợc những mệt mỏi căng thẳng trong
quá trình học tập. Giờ học đạo đức sẽ nhẹ nhàng hơn, khơng cịn khơ khan cứng nhắc
nữa. Nội dung giáo dục mà giáo viên truyền đạt tới học sinh sẽ đợc các em tiếp thu dễ
dàng hơn.
   1) Bài học kinh nghiệm
   Để tổ chức tốt trò chơi trong giờ dạy đạo đức ở lớp 1, 2, 3 giáo viên cần:
   - Lựa chọn trò chơi cho phù hợp với nội dung bài, với yêu cầu cần giáo dục. Trò chơi
phải dễ tổ chức và thực hiện phù hợp với đặc điểm trình độ học sinh, với quỹ thời gian
với hoàn cảnh, điều kiện thực tế của lớp học đồng thời phải  không gây nguy hiểm cho
học sinh. 
   - Khi tổ chức cho học sinh chơi giáo viên phải phổ biến rõ luật chơi để học sinh nắm
đợc quy tắc và nhắc nhở học sinh tôn trọng luật chơi.
   - Phải quy định rõ thời gian, địa điểm chơi.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

   - Giáo viên cần phải phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh, tạo điều
kiện cho mọi học sinh tham gia tổ chức, điều khiển tất cả các khâu: Từ chuẩn bị, tiến
hành trò chơi đến đánh giá sau khi thực hiện xong.
   - Trò chơi phải đợc luân phiên thay đổi một cách hợp lý, để không gây nhàm chán cho
học sinh.
   - Sau khi chơi, giáo viên cần cho học sinh thảo luận để nhận ra ý nghĩa giáo dục của trò
chơi.
   Trên đây là một số điểm quan trọng mà ngời giáo viên cần lu ý khi tổ chức trò chơi học
tập môn đạo đức ở lớp 1, 2, 3. Điều này bản thân tôi đã đúc rút đợc qua thực tế. tôi nghĩ
nếu chúng ta thực hiện tốt những điểm cần lu ý trên thì chắc chắn chất lợng của mỗi trị
chơi nói riêng và chất lợng giáo dục mơn Đạo đức nói chung sẽ đạt kết quả tốt .
2) Những vấn đề còn tồn tại
   Bên cạnh những kết quả đã đạt đợc ở trên, trong quá trình tổ chức trị chơi cho học sinh
các lớp tơi phụ trách tơi thấy còn một số hạn chế :
    - Do điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học cịn thiếu thốn nên một số trị chơi,
giáo viên khơng có điều kiện để tổ chức.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


   - Mặc dù các em đợc luyện tập những kỹ năng, những thao tác hành vi đạo đức trong
các giờ học, song việc thể hiện các hành vi đúng ở ngồi thực tế cuộc sống cịn nhiều hạn
chế. Một số em vẫn còn thấy ngợng ngùng xấu hổ khi nói lời  “cảm ơn, xin lỗi”...
   - Khả năng giao tiếp, diễn đạt của học sinh còn hạn chế cha thực sự mạnh dạn, tự tin...
3) Đề xuất kiến nghị
   Chúng tôi là những giáo viên trực tiếp đứng lớp, rất mong các cấp, các ngành quan tâm,
đầu t nhiều hơn nữa cho các trờng về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học. Về phía ngành
xin đề nghị tạo điều kiện cho chúng tôi tham quan, học tập một số trờng điển hình hay
mở hội nghị, hội thảo bàn về vấn đề đổi mới phơng pháp giảng dạy để chúng tơi có điều
kiện nâng cao năng lực chun môn học tập đổi mới phơng pháp giảng dạy .

   Trên đây là tất cả những kinh nghiệm mà tôi đã tích luỹ đợc trong việc tổ chức trị chơi
mơn đạo đức ở lớp 1, 2, 3. Với khuôn khổ hạn hẹp của sáng kiến rất mong nhận đợc ý
kiến đóng góp của các nhà chun mơn, các bạn đồng nghiệp bổ xung vào bài viết này để
hoàn thiện hơn.
                                                   

LUAN VAN CHAT LUONG download : add