Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
TÊN ĐỀ TÀI
TÍCH HỢP GIÁO DỤC BẢO VỆ MÔI TRƢỜNG TRONG MÔN
KHOA HỌC LỚP 5
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1.Tầm quan trọng của vấn đề nghiên cứu
Bảo vệ môi trƣờng đã và đang trở thành mối quan tâm mang tính tồn cầu
và có tính sống cịn của lồi ngƣời. Thế giới đã buộc các nƣớc tƣ bản và các
nƣớc đang phát triển cam kết cắt giảm khí thải CO2 gây hiệu ứng nhà kính. Quỹ
quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF) khởi xƣớng chiến dịch Giờ trái đất vào năm
2007 tại thành phố Sydney nhằm kêu gọi Chính phủ, nhân dân và doanh nghiệp
các nƣớc cùng tắt đèn 1 giờ nhằm giảm biến đổi khí hậu.
Việt Nam là một trong các nƣớc có nhiều nỗ lực và quan tâm đặc biệt
trong công tác bảo vệ môi trƣờng với cộng đồng quốc tế. Tại Đại hội Đảng toàn
quốc lần thứ XI, trong Cƣơng lĩnh xây dựng đất nƣớc trong thời kì quá độ lên
chủ nghĩa xã hội ( bổ sung và phát triển năm 2011) đã nhấn mạnh : “ Bảo vệ
môi trƣờng là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của tồn xã hội và
nghĩa vụ của mọi cơng dân” ( Trích Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XI).
2. Thực trạng và lý do chọn đề tài
Năm 2008, Bộ giáo dục và đào tạo xây dựng tài liệu giáo dục bảo vệ môi
trƣờng qua các môn học ở cấp Tiểu học: Tiếng Việt, Đạo đức, Tự nhiên – Xã
hội, Khoa học, Lịch sử và Địa lí, Mĩ thuật và Ngồi giờ lên lớp. Cấu trúc tài liệu
chủ yếu nêu một số kiến thức về môi trƣờng, ngun tắc tích hợp; hình thức và
phƣơng pháp giáo dục và một ít nội dung, địa chỉ, mức độ tích hợp giáo dục bảo
vệ mơi trƣờng trong mơn khoa học ( khoảng 5-6 bài). Sau đó tiến hành tập huấn
và triển khai thực hiện. Chính vì thế nên cán bộ quản lí, giáo viên rất lúng túng
trong cơng tác chỉ đạo, thực hiện:
+Xác định các bài để tích hợp, tích hợp ở hoạt động nào trong khi lên lớp,
mức độ tích hợp, nội dung tích hợp.
SVTH: Phạm Thị Thủy
1
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
+Đồng thời trong một nội dung bài dạy, trong một thời lƣợng tiết dạy
ngƣời giáo viên vừa truyền đạt kiến thức theo chuẩn ( Theo QĐ 16/ của Bộ
GD&ĐT) vừa nghiên cứu để tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ mơi trƣờng sao
cho hợp lí, hiệu quả và không xáo trọn trọng tâm bài dạy.
+Đội ngũ giáo viên của trƣờng có trên 50% giáo viên dân tộc thiểu số,
còn lại mới mẽ nên việc nghiên cứu rất khó khăn ở đây khơng muốn nói là q
sức.
+Khơng đồng bộ giữa các giáo viên trong khối lớp 5 về số lƣợng bài, nội
dung tích hợp, phƣơng pháp và hình thức…. rất khó trong việc thực hiện mục
tiêu giáo dục bảo vệ mơi trƣờng, khó cơng tác kiểm tra, đánh giá, soạn giảng.
+Trƣớc thực trạng một số trƣờng tình trạng ô nhiễm môi trƣờng diễn ra
trên diện rộng do khơng có hệ thống nhà vệ sinh. Nhiều trƣờng tiểu học thành
lập cách đây 10 năm hoặc lâu hơn nhƣng hệ thống cây xanh khơng có. Ngun
nhân là do nhận thức sai lệch về vấn đề, còn xem nhẹ vấn đề mơi trƣờng và tất
nhiên, nhận thức sai thì khơng bao giờ hành động đúng.
Là nhà quản lí trƣờng học tôi luôn ý thức sâu sắc vấn đề giáo dục mơi
trƣờng cho thế hệ trẻ, ln trăn trở tìm giải pháp để thực hiện mục tiêu mà
Ngành Giáo dục các cấp chỉ đạo. Để khắc phục bớt khó khăn cho đồng nghiệp
trong q trình lên lớp cũng nhƣ cơng tác soạn giảng; làm thể nào để giáo dục
đƣợc ý thức bảo vệ môi trƣờng cho học sinh Tiểu học để tiến đến thực hiện tốt
phong trào “ Xây dựng trƣờng học thân thiện, học sinh tích cực”. Bản thân
tơi đã nghiên cứu, theo đuổi đề tài này từ năm 2009, đã biên soạn nội dung tích
hợp giáo dục bảo vệ môi trƣờng qua môn khoa học 4, 5 đã đƣợc giáo viên trong
trƣờng và đồng nghiệp áp dụng thử nghiệm. Đó cũng là lí do thơi thúc tơi chọn
nghiên cứu đề tài.
2. Đối tƣợng và phạm vị nghiên cứu:
Đối tƣợng áp dụng : Môn khoa học lớp 5, tại tỉnh Quảng Bình
Đề tài này áp dụng nghiên cứu đối với mơn khoa học lớp 5, ở Quảng Bình
SVTH: Phạm Thị Thủy
2
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
II. CƠ SỞ LÍ LUẬN
Nhƣ trình bày phần mở đầu, Giáo dục bảo vệ môi trƣờng đã và đang trở
thành mối quan tâm hàng đầu vì mục tiêu phát triển bền vững đã đƣợc Đảng và
Nhà nƣớc ta dành mối quan tâm đặc biệt.
* Một số văn bản về bảo vệ môi trƣờng đã đƣợc ban hành :
Nghị quyết 41/NQ-TƢ ngày 15 tháng 11 năm 2004 của Bộ Chính trị về
tăng cƣờng cơng tác bảo vệ mơi trƣờng trong thời kì đẩy mạnh cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nƣớc.
Quyết định số 1363/QĐ-TTg ngày 17 tháng 10 năm 2001 của Thủ tƣớng
Chính phủ phê duyệt Đề án “ Đƣa nội dung bảo vệ môi trƣờng vào hệ thống
giáo dục quốc dân ”.
Quyết định 256/2003/QĐ-TTg ngày 02 tháng 12 năm 2003 của Thủ tƣớng
Chính phủ phê duyệt Chiến lƣợc Bảo vệ môi trƣờng quốc gia đến năm 2010 và
định hƣớng đến năm 2020.
Chỉ thị số 02/ CT-BGD&ĐT ngày 22 tháng 7 năm 2008 của Bộ trƣởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo về “ Tăng cƣờng công tác giáo dục bảo vệ môi trƣờng ”
Mục tiêu giáo dục bảo vệ mơi trƣờng qua mơn khoa học: ( Trích tài
liệu tập huấn của Bộ GD&ĐT)
+Cung cấp cho học sinh những hiểu biết về mơi trƣờng sống gắn bó với
các em, mơi trƣờng sống của con ngƣời.
+Hình thành các khái niệm ban đầu về môi trƣờng, môi trƣờng tự nhiên,
môi trƣờng nhân tạo, sự ô nhiễm môi trƣờng, bảo vệ môi trƣờng.
+Biết một số tài nguyên thiên nhiên, năng lƣợng, quan hệ khai thác, sử
dụng và môi trƣờng. Biết các mối quan hệ giữa các loài trên chuỗi thức ăn tự
nhiên.
+Những tác động của con ngƣời làm biến đổi môi trƣờng cũng nhƣ sự cần
thiết phải khai thác, bảo vệ môi trƣờng để phát triển bền vững.
+Hình thành cho học sinh những kĩ năng ứng xử, thái độ tôn trọng và bảo
vệ môi trƣờng một cách thiết thực, rèn luyện năng lực nhận biết những vấn đề về
môi trƣờng.
SVTH: Phạm Thị Thủy
3
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
+Tham gia một số hoạt động bảo vệ môi trƣờng phù hợp với lứa tuổi,
thuyết phục ngƣời thân, bạn bè có ý thức, hành vi bảo vệ mơi trƣờng.
Các ngun tắc tích hợp : ( Trích tài liệu tập huấn của Bộ GD&ĐT)
Khi thực hiện mục tiêu lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trƣờng qua các bài
dạy, giáo viên phải tuân thủ 3 nguyên tắc sau:
- Ngun tắc 1: Tích hợp nhƣng khơng làm thay đổi đặc trƣng của môn
học, biến môn học thành bài học giáo dục bảo vệ môi trƣờng.
- Nguyên tắc 2: Khai thác nội dung giáo dục bảo vệ mơi trƣờng có chọn
lọc, có tính tập trung vào chƣơng, mục nhất định, không tràn lan tùy tiện.
- Nguyên tắc 3 : Phát huy cao độ tính tích cực nhận thức của học sinh và
kinh nghiệm thực tế các em đã có, tận dụng mọi khả năng để học sinh tiếp xúc
trực tiếp với mơi trƣờng. ( đây là ngun tắc mang tính địa phƣơng )
Cách tiếp cận trong giáo dục bảo vệ mơi trƣờng: Có 3 cách tiếp cận
- Giáo dục về môi trƣờng : là phát triển những nhận biết, tri thức, hiểu biết
về sự tác động qua lại giữa con ngƣời và môi trƣờng, là cách tiếp cận khi môi
trƣờng trở thành chủ đề học tập.
- Giáo dục trong môi trƣờng: Hình thành học sinh tình cảm, sự quan tâm
đến môi trƣờng và các kĩ năng bảo vệ môi trƣờng.
- Giáo dục vì mơi trƣờng: Hình thành mục tiêu, thái độ và sự tham gia vì
mơi trƣờng.
* Ba cách tiếp cận trên đƣợc biểu hiện qua sơ đồ sau:
Nhận biết
Hành động
Tri thức
TT trách nhiệm
Hiểu biết
Sự quan tâm
SVTH: Phạm Thị Thủy
4
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
Theo ông Patrich Gedder, ngƣời sáng lập ra lí luận giáo dục mơi trƣờng,
ơng cho rằng, trong giáo dục điều quan trong là ba chữ H ( Head – đầu; Heart –
trái tim; Handr – tay ). Tức là tác động vào khối óc để hình thành những hiểu
biết, nhận biết về môi trƣờng; tác động vào trái tim để hình thành những xúc
cảm, tình cảm với môi trƣờng và cuối cùng tác động váo tay, chân để hình thành
những kĩ năng, hành động cụ thể để nâng cao chất lƣợng về giáo dục mơi
trƣờng.
Hình thức và phƣơng pháp
- Do đặc thù của môn học là sự vật, hiện tƣợng của môi trƣờng tự nhiên
và môi trƣờng xã hội bao quanh nên chúng thƣờng gần gũi, cụ thể với học sinh.
Các em đƣợc tiếp xúc hảng ngày qua thơng tin đại chúng, qua ngƣời lớn trong
gia đình, địa phƣơng, ban bè…. Nên khi dạy giáo viên cần lƣu ý phát huy tối đa
tích tích cực học tập của học sinh, tạo điều kiện để cho các em tham gia tự khám
phá, tự phát hiện kiến thức.
- Sử dụng phƣơng pháp, hình thức dạy học ngồi thiên nhiên, điều tra,
khám phá, khảo sát, thí nghiệm, tham gia xã hội là những phƣơng pháp mang lại
hiệu quả nhất.
- Đặc trƣng của giáo dục mơi trƣờng là mang tính địa phƣơng: Vì mơi
trƣờng địa phƣơng chính là mục đích, nội dung, phƣơng pháp, phƣơng tiện học
tập của lĩnh vực này. Do đó khi giáo dục cho đối tƣợng học sinh nào thì cần
cung cấp cho học sinh những hiểu biết cụ thể về hiện trạng mơi trƣờng của địa
phƣơng đó. Từ đó có thể dần dần hình thành những hành vi nhận thức môi
trƣờng thiết thực cho học sinh, nâng cao chất lƣợng giáo dục môi trƣờng.
III. CƠ SỞ THỰC TIỄN
+Phƣơng pháp, hình thức dạy học chủ yếu đàm thoại, giảng giải theo lí
thuyết, chƣa áp dụng hình ảnh trực quan qua máy chiếu, hình ảnh pano ap phích.
+Cơng tác giáo dục chƣa tạo sự đồng thuần, đồng bộ ở các cấp, cơ quan
chủ quản chun mơn ít quan tâm, chƣa sơ kết, tổng kết nhằm đánh giá quá trình
thực hiện nên chƣa có kinh nghiệm nhiều cho các trƣờng học tập, rút kinh
nghiệm.
SVTH: Phạm Thị Thủy
5
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
+Cơng tác quản lí, kiểm tra của nhà trƣờng cùng gặp khơng ít khó khăn vì
mỗi giáo viên lựa chọn một kiểu, 1 số giáo viên chọn đƣợc nhiều bài, số giáo
viên khác thì ít nghiên cứu nên bài ít….rất khó trong chỉ đạo chung và kiểm tra.
+Bên cạnh đó cịn tồn tại một hình thức mà dẫn đến hiệu quả chƣa cao là
chƣa chú trọng cho học sinh hành động nhƣ trồng cây nhân dịp tết, chăm sóc
bồn hoa, nhặt rác sân trƣờng, thu gom và đốt rác thải hằng tuần, tiêu tiện, đại
tiện đúng chổ và có chổ ( 1 số trường khơng có WC kiên cố hoặc tạm)
IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Xuất phát từ khó khăn gặp phải của đồng nghiệp cộng với trách nhiệm
ngƣời quản lí trong nhà trƣờng, tơi quyết định nghiên cứu tài liệu, trải nghiệm
môi trƣờng tại các xã trên địa bàn huyện, áp dụng những hiểu biết, suy luận tại
các lớp tập huấn. Qua thời gian, bản thân tôi đã có đƣợc các hình ảnh về mơi
trƣờng, xác định đƣợc ngun nhân chính gây ra ơ nhiễm tại địa phƣơng. Sau đó
nghiên cứu từng nội dung bài dạy trong môn khoa học 5 ( đã thực hiện ở khối 4)
để xác định địa chỉ các bài để tích hợp, nội dung đã đƣợc tích hợp, nội dung càn
đƣợc tích hợp, mức độ tích hợp và tích hợp khi nào khi thực hiện quy trình tiết
dạy
Với nội dung nghiên cứu mang tính thời sự nóng bỏng, thể hiện sự quan
tâm đặc biệt của cả hệ thống chính trị và dƣ luận xã hội. Để thực hiện tốt mục
tiêu giáo dục bảo vệ môi trƣờng nhƣ đã nêu ở phần đầu, giúp đồng nghiệp tháo
gỡ khó khăn khi lên lớp. Áp dụng lí luận giáo dục mơi trƣờng của ơng Patrick
Gedder, Tôi tiến hành thực hiện các bƣớc cụ thể sau:
1. Hình thành cho học sinh những nhận biết, trí thức về mơi trƣờng:
- Theo tính lơ gích, để học sinh có sự quan tâm đúng, hành động đúng thì
trƣớc hết các em phải hiểu về môi trƣờng: môi trƣờng là gì, tác dụng của mơi
trƣờng, sự ảnh hƣởng qua lại giữa mơi trƣờng và con ngƣời…. và vì sao phải
quan tâm đến môi trƣờng, tức là ta thực hiện cách tiếp cận giáo dục về môi
trƣờng: tác động vào khối óc của các em (Head)
- Cách thực hiện bƣớc nầy chủ yếu thực hiện ở các tiết ngoài giờ lên lớp,
giáo dục ngoại khóa hoặc nói chuyện dƣới cờ. Trong các năm qua, trƣờng thực
SVTH: Phạm Thị Thủy
6
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
hiện chƣơng trình T30 Chƣơng trình đảm bảo chất lƣợng giáo dục trƣờng học có
bố trí 1 tiết Ngoài giờ lên lớp cho các lớp từ lớp 3 đến lớp 5, đây là thuận lợi lớn
cho nhà trƣờng để thực hiện mục tiêu này.
- Kiến thức về môi trƣờng cung cấp cho các em về những nội dung sau (
nội dung trích từ tài liệu tập huấn của Bộ GD&ĐT ):
* Mơi trƣờng là gì : Tại Điều 1, Luật Bảo vệ môi trƣờng, môi trƣờng đƣợc định
nghĩa nhƣ sau :
Môi trƣờng bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh
con ngƣời, có ảnh hƣởng đến đời sống, sản xuất, sự tồn tại và phát triển của con
ngƣời và sinh vật.
* Chức năng của mơi trƣờng: Mơi trƣờng có 4 chức năng
- Cung cấp không gian sống cho con ngƣời.
- Cung cấp các nguồn tài nguyên cần thiết phục vụ cho đời sống và sản
xuất của con ngƣời.
- Là nơi chứa đựng và phân hủy các phế thải do con ngƣời tạo ra.
- Là nơi lƣu trữ và cung cấp thông tin.
* Phân loại mơi trƣờng : Mơi trƣờng có 3 loại
- Môi trƣờng tự nhiên : Bao gồm các yếu tố vật lí, hóa học, sinh học, xã
hội… tồn tại khách quan ngoài ý muốn của con ngƣời. Nếu con ngƣời ngừng tác
động đến, các yếu tố này sẽ tiếp tục phát triển theo quy luật tự nhiên vốn có của
nó.
- Mơi trƣờng xã hội : Là tổng hịa các mối quan hệ giữa con ngƣời với con
ngƣời tạo nên sự thuận lợi và trở ngại cho sự tồn tại và phát triển của cá nhân,
cộng đồng con ngƣời.
- Môi trƣờng nhân tạo: Bao gồm các yếu tố vật lí, hóa học, sinh học, xã
hội… do con ngƣời tạo ra và chịu sự chi phối của con ngƣời. Các yếu tố này tự
phá hủy nếu khơng có tác động của con ngƣời.
* Ơ nhiễm mơi trƣờng : Ơ nhiễm mơi trƣờng hiểu theo một cách đơn giản là:
- Làm bẩn, làm thối hóa mơi trƣờng sống.
SVTH: Phạm Thị Thủy
7
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
- Làm biến đổi môi trƣờng theo chiều hƣớng tiêu cực toàn thể hay nột
phần bằng những chất gây tác hại ( chất gây ô nhiễm). Sự biến đổi môi trƣờng
nhƣ vậy làm ảnh hƣởng trực tiếp hay gián tiếp tới đời sống con ngƣời và sinh
vật, gây tác hại đến nông nghiệp, công nghiệp, làm giảm chất lƣợng sống của
con ngƣời.
2. Sử dụng hình ảnh trực quan, giảng thuyết để phát họa lên bức tranh toàn cảnh
tình trạng ơ nhiêm mơi trƣờng và hậu quả tác động của môi trƣờng đến đời sống
con ngƣời.
- Giới thiệu cho học sinh xem những hình ảnh liên quan đến tình trạng ơ
nhiễm mơi trƣờng ở nhiều khía cạnh nhƣ nƣớc, khơng khí, đất…. Chú ý những
hình ảnh vệ sinh môi trƣờng tại địa phƣơng các em đang sống để thực hiện theo
đúng đặc trƣng của giáo dục môi trƣờng ( mang tính địa phương).
- Hình thức tiếp cận của học sinh tiến hành tƣơng tự nhƣ phần 1, giờ
ngoại khóa sử dụng dụng cụ đèn chiếu trình chiếu các hình ảnh sƣu tầm đƣợc
cộng với lời thuyết minh của giáo viên về nguyên nhân, hậu quả..
* Hình ảnh bức tranh về môi trƣờng thế giới và Việt Nam
- Chất thải của hoạt động cơng nghiệp 50 % lƣợng khí Đioxit cacbon gây
ra hiệu ứng nhà kính, làm tăng nhiệt độ trái đất, hủy hại tầng ôzôn.
SVTH: Phạm Thị Thủy
8
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
Khi thải C02 gây hiệu ứng nhà kính
- Thời tiết ngày càng diễn ra cực đoan khơng theo quy luật và thƣờng lệ,
gia tăng tầng suất các hiện tƣợng thiên tai nhƣ bão, lũ, sống thần, động đất, phun
trào núi lửa, cháy rừng, hạn hán, sa mạc hóa. Hiện tƣợng mƣa, dơng bão trái
mùa diễn ra trên diện rộng gây thất thoát tài sản hoa mầu của nhân dân do trong
thời vụ canh tác, chƣa chuẩn bị tinh thần phòng chống.
Hiện tượng lũ lụt, bão xãy ra hàng năm
SVTH: Phạm Thị Thủy
9
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
Hiện tượng hạn hán, sa mạc hóa, khan hiếm nước ngọt do biến đổi khí
hậu
- Tăng nồng độ CO2, SO2 trong khơng khí. Cạn kiệt nguồn tài nguyên (
rừng, đất, nƣớc).
- Nhiệt độ trái đất tăng; mực nƣớc biển dâng cao từ 25 – 140 cm do băng
tan ở Bắc cực và Nam cực.
- Nhiều hệ sinh thái khơng cịn khả năng tự điều chỉnh. Một số động thực
vật có nguy cơ biến mất.
Khai thác, tiêu thụ, sử dụng động vật quý hiếm, sinh vật bằng phương pháp
hủy duyệt động vật có trong sách đỏ
SVTH: Phạm Thị Thủy
10
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
- Ơ nhiễm mơi trƣờng đất do hậu quả của chiến tranh gây ra rất nặng nề.. Các
chất độc Đioxin còn chứa trong lòng đất nhiều, bom mìn cịn sót sau chiếu tranh
gây tử vong hàng trăm ngƣời mỗi năm.Trong thời gian qua, Chính phủ Việt
Nam đã phê duyệt Chƣơng trình quốc gia về rà phá bom mìn sau chiến tranh.
Hình ảnh bộ đội cơng binh rà sốt bom mìn cịn sót sau chiến tranh và Mỹ
rải chất độc Đioxin.
- Hiện tƣợng ô nhiễm môi trƣờng nƣớc do chất thải các nhà máy : Đây là
vấn đề gây bất bình trong dƣ luận, ảnh hƣởng đến sức khỏe nhân dân ở các khu
công nghiệp, tồn thất hàng trăm tỷ đồng trong nuôi trồng thủy sản của nông dân.
Nguyên nhân chủ yếu là do khâu quản lí, cấp phép, quy hoạch phát triển kinh tế
- xã hội, phát triển kinh tế ngành…. chƣa hiệu quả, quá lỏng lẻo tạo nhiều chổ
hở cho các doanh nghiệp thối thoát trách nhiệm.
SVTH: Phạm Thị Thủy
11
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
Hình ảnh nước sơng bị ơ nhiễm làm cá trên các dịng sơng chết hàng loạt
* Hình ảnh môi trƣờng địa phƣơng :
Vấn đề môi trƣờng tập trung vào một số nguyên nhân sau :
- Tình trạng ô nhiễm môi trƣờng nƣớc : Ở Quảng Bình ô nhiễm môi
trƣờng nƣớc không giống nhƣ các tỉnh khác do chất thải khu công nghiệp, dùng
chất tẩy rửa trong nuôi trồng thủy sản. Hầu hết các dịng sơng trên địa bàn đều bị
xáo trộn ngổn ngan, làm cho các chất mùn đƣợc tích tụ từ hàng ngàn năm trơi
rửa theo dòng nƣớc xịt của “vòi rồng” Sa tặc chảy ra biển, để lộ thiên nhiều bãi
đá với diện tích rộng. Một số loại động vật trên các dịng sơng suối nhƣ rùa, ba
ba, cá, tôm, ốc … dần biến mất do chất thải, chất tẩy rửa của bãi vàng đổ ra.
- Tình trạng rừng bị suy thái nghiêm trọng nhất là rừng tự nhiên. Tình trạng
khai thác gỗ trái phép diễn ra nhiều, khơng kiểm sốt đƣợc. Một số địa phƣơng
lạm dụng chƣơng trình 134 của Chính phủ về xóa nhà tạm để khai thác vận
chuyên, mua bán. Tuy đã đƣợc quán triệt nhƣng tình trạng phát rừng già làm
nƣơng rẫy vẫn cịn xảy ra. Cơng tác phịng chống cháy rừng khơng hiệu quả do
lực lƣợng và phƣơng tiện phịng chống cháy rừng hầu nhƣ khơng có, nên chủ
yếu là phịng là chính.
SVTH: Phạm Thị Thủy
12
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
Khai thác gỗ trái phép
- Tình trạng đất bị bạc mầu ngày càng diển ra với diện rộng, phổ biến ở
những vùng đồi núi cao, có độ dốc lớn, những vùng thuộc rừng già trƣớc đây,
dân phát rẫy thƣờng xuyên nên rừng không tái sinh đƣợc và mãi là đồi núi trọc,
đất bạc mầu do khơng có độ che phủ.
- Tình trạng săn bắt động vật hoang dã tuy có chiều hƣớng giảm trong những
năm gần đây nhƣng đây đó vẫn cịn xãy ra làm giảm đáng kể số lƣợng cá thể.
Một số lồi có nguy cơ biến mất nhƣ nai, hổ, gấu…. Bên cạnh đó, cùng với nhu
cầu sử dụng thịt rừng của một bộ phận giàu có cộng với thú chơi sinh vật cảnh
nhƣ gần đây Quảng Bình rộ lên phong trào chơi chào mào, khƣớu… tạo động
lực cho các tay săn rừng, cả ngƣời dân địa phƣơng săn bắt quyết liệt hơn.
- Tình trạng đầu tƣ xây dựng cơ quan trƣờng học khơng có nhà vệ sinh
vẫn chƣa khắc phục đƣợc, chất thải của hàng trăm em học sinh hàng ngày phải
đi vào khu nhà vệ sinh tự làm, gây hôi thối, mất vệ sinh. Nếp sinh hoạt nhân dân
thƣờng thả rông gia súc, việc đại tiệu, tiểu tiện đa số nhân dân xã Axan thải ra
mơi trƣờng hoặc có chăng cũng là nhà vệ sinh hố đất.
SVTH: Phạm Thị Thủy
13
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
3. Xác định nội dung giáo dục bảo vệ mơi trƣờng tích hợp vào các bài trong
mơn Khoa học 5.
Bài
Tên bài
số
(trang)
Nội dung
GDBVMT đã tích
hợp
Nội dung GDMT
Mức
Chủ
cần tích hợp
độ
đề
-Giữ vệ sinh nhà ở -Những việc làm
Phòng bệnh sốt
12
rét
và mơi trƣờng xung cụ thể của em và
Con
quanh
ngƣời
để
phịng gia đình để giữ vệ Bộ
bệnh
(trang 26)
sinh nhà ở và môi phận và sức
trƣờng xung quanh
khỏe
để phòng bệnh
-Giữ vệ sinh nhà ở -Những việc làm
Phịng bệnh sốt và mơi trƣờng xung cụ thể của em và
13
xuất huyết.
quanh
(trang 28)
bệnh
để
Con
phịng gia đình để giữ vệ Bộ
ngƣời
sinh nhà ở và môi phận và sức
trƣờng xung quanh
khỏe
để phòng bệnh
-Giữ vệ sinh nhà ở -Những việc làm
Phòng
14
bệnh và môi trƣờng xung cụ thể của em và
viêm não
quanh
(trang 30 )
bệnh
để
phịng gia đình để giữ vệ
sinh nhà ở và mơi
Con
Bộ
ngƣời
phận và sức
khỏe
trƣờng xung quanh
để phịng bệnh
-Cách bảo quản đồ -Sử dụng tiết kiệm,
22
Tre, mây, song
lâu bền
dùng.
Vật
Liên
hệ
(trang 46)
chất
và
năng
lƣợng
SVTH: Phạm Thị Thủy
14
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
-Cách bảo quản đồ -Tái sử dụng, tái
23
Sắt, gang, thép.
dùng.
chế
Vật
Bộ
phận
(trang 48)
chất
và
năng
lƣợng
-Cách bảo quản đồ -Tái sử dụng, tái
chế
dùng.
24
Vật
chất
Đồng và hợp
Bộ
kim của đồng
phận năng
lƣợng
(trang 50)
25
và
Nhôm
-Cách bảo quản đồ -Tái sử dụng, tái
(trang 52 )
dùng.
chế
Vật
Bộ
chất
phận và
năng
lƣợng
Vật
26
Bộ
-Khai thác hợp lí
Đá vơi
phận
(trang 54)
chất
và
năng
lƣợng
Vật
27
Gốm
dựng:
xây
-Khai thác hợp lí
Gạch,
ngói
phận
chất
và
năng
lƣợng
(trang 56)
SVTH: Phạm Thị Thủy
Bộ
15
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
Vật
28
-Khai thác hợp lí
Xi măng.
Bộ
chất
phận và
(trang 58)
năng
lƣợng
Vật
- Cách bảo quản đồ 29
Thủy tinh.
Sử
dụng
tiết
kiệm, lâu bền
dùng
Liên
hệ
(trang 60)
chất
và
năng
lƣợng
-Cách bảo quản đồ -Sử dụng tiết kiệm,
30
lâu bền
dùng
Vật
Liên chất
hệ
Cao su
và
năng
(trang 62)
lƣợng
-Tác hại đối với
môi
trƣờng,
khuyến
31
cáo
Vật
hạn
chất
Chất dẻo
chế sử dụng.
(trang 64)
-Những việc làm hệ
năng
của học sinh làm
lƣợng
Liên và
hạn chế rác thải từ
chất dẻo
-Sử dụng tiết kiệm, Liên Vật
32
lâu bền
Tơ sợi
SVTH: Phạm Thị Thủy
hệ
chất
và
16
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
năng
(trang 66)
lƣợng
-Sử
dụng
năng -Năng lƣợng mặt
lƣợng
41
trời là năng lƣợng
Sử
Năng lƣợng
sạch.
Liên dụng
mặt trời.
-Sử dụng tiết kiệm, hệ
năng
(trang 84)
khuyến khích sử
lƣợng
dụng.
4243
44
Sử
-Sử dụng tiết kiệm,
Năng
Liên dụng
lƣợng an tồn
chất đốt
-Lợi ích của khí
(trang 86)
sinh học
hệ
lƣợng
Sử dụng năng
-Năng lƣợng của
lƣợng gió và
gió và năng lƣợng
năng
nƣớc chảy là năng
lƣợng
lƣợng sạch.
nƣớc chảy
Sử
Tồn dụng
phần năng
lƣợng
(trang 90)
-Tình trạng thiếu
45
Sử dụng năng
điện trên cả nƣớc.
lƣợng điện
-Giáo dục sử dụng
(trang 92)
tiết kiệm
An
48
toàn
và -Các biện pháp sử -Các biện pháp cụ
tránh lãng phí dụng tiết kiệm điện thể sử dụng tiết
khi
sử
kiệm điện của học
dụng
sinh và gia đình
điện.
SVTH: Phạm Thị Thủy
17
năng
Sử
Liên dụng
hệ
năng
lƣợng
Sử
Bộ
dụng
phận năng
lƣợng
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
(trang 98)
Ơn tập thực -Khái
61
niệm
mơi -u q các loài
vật và động vật trƣờng.
cây và con vật
hệ
-Các thành phần
(trang 124)
Liên
của môi trƣờng
-Khái
62
niệm
môi -Môi trƣờng địa
trƣờng.
(trang 128)
-Các thành phần thành
Tài
và
các
phần
mơi
phƣơng
của mơi trƣờng
63
niệm
Tồn
phần
trƣờng tự nhiên.
tài -Tài ngun thiên
ngun, ngun thiên nhiên nhiên quanh em.
và tác dụng.
thiên nhiên
trị
Mơi
trƣờng
và
Tồn
phần
Mơi
trƣờng
và
TNTN
của -Mơi trƣờng cung
Mơi
mơi trƣờng tự cấp cho con ngƣời
64
động
TNTN
(trang 130)
Vai
vật và
vật
Môi trƣờng
-Khái
Thực
nhiên đối với thức
ăn,
Tồn
nƣớc,
phần
đời sống con khơng khí và nhận
trƣờng
và
TNTN
các chất thải
ngƣời
(trang 132)
Tác động của -Ănh hƣởng của -Những tác động
65
con ngƣời đến việc phá rừng
đến
mơi
rừng ở địa phƣơng. phần và
trƣờng
mơi
Mơi
trƣờng Tồn trƣờng
rừng
-Giáo dục, khuyến
(trang 134)
cáo
SVTH: Phạm Thị Thủy
18
TNTN
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
Tác động của -Nguyên nhân thay -Địa phƣơng em
66
Môi
con ngƣời đến đổi nhu cầu sử xƣa và nay
Tồn trƣờng
mơi trƣờng đất dụng đất:
phần và
-Diện tích đất trồng
(trang 136)
TNTN
ngày bị thu hẹp.
Tác động của -Nguyên nhân gây -Tác động của cá
con ngƣời với ô
67
môi
nhiễm
trƣờng trƣờng
môi nhân và ngƣời dân
nƣớc
và địa
nƣớc.
-Tác hại của việc ơ và khơng khí.
(trang 138)
nhiễm
Một
số
đến
mơi trƣờng nƣớc
khơng khí và khơng khí.
68
phƣơng
Mơi
Tồn
phần
biện -Một số biện pháp -Những việc làm
trƣờng
và
TNTN
Môi
pháp bảo vệ bảo vệ môi trƣờng.
cụ thể của học sinh
trƣờng
mơi trƣờng
và ngƣời dân địa
và
(trang 140)
phƣơng có thể làm
TNTN
để bảo vệ môi
trƣờng
Trên đây là nội dung mà tôi đã nghiên cứu, chắt lọc và đã đƣợc đồng
nghiệp góp ý hồn chinh. Tuy nhiên cũng xin nói rằng nội dung nghiên cứu này
vẫn trong thời gian tiếp tục thử nghiệm để hồn chỉnh hơn và mang tính chất
tham khảo, định hƣớng cho đồng nghiệp trong nhà trƣờng PTDTBT Tiểu học
Axan, làm chổ dựa để mỗi đồng nghiệp phát triển sâu hơn, hiệu quả hơn viêc
tích hợp giáo dục bảo vệ mơi trƣờng, góp phần thực hiện tốt chủ trƣơng của
Đảng, Nhà nƣớc và Ngành Giáo dục vì sự phát triển ổn định và bền vững.
SVTH: Phạm Thị Thủy
19
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
4. Một số hoạt động về môi trƣờng đã triển khai thực hiện tại trƣờng đã
đem là hiệu quả thiết thực.
- Thực hiện công tác tuyên truyền, nhắc nhở thƣờng xuyên học sinh, giáo
viên thực hiện công tác trực nhật hằng ngày. Tổ chức, phân công luân phiên giáo
viên trực tuần để ghi chép, đánh giá các mặt hoạt động của từng lớp, tổng kết và
tuyên dƣơng, nhắc nhở giờ chào cờ hằng tuần, làm cơ sở để xét danh hiệu thi
đua tập thể lớp cuối năm. Hiệu quả cách làm nầy tạo khơng khí thi đua giữa các
lớp, vệ sinh lớp học đƣợc sạch sẽ, sĩ số chuyên cần và nề nếp từng lớp tốt hơn
hẳn.
*Một số hình ảnh hoạt động về giáo dục mơi trƣờng.
Hình ảnh học sinh làm vệ sinh và chăm sóc bồn cây sân trường
5. Sử dụng phƣơng pháp : ( Vẫn sử dụng các phương pháp đã nêu trong sáng
kiến kinh nghiệm GDBVNT môn khoa học 4, năm học 2011-2012)
Tuân thủ theo tính đặc trƣng của giáo dục mơi trƣờng, và hình thức dạy
học. Xin giới thiệu một vài phƣơng pháp cần khuyến khích sử dụng nhiều trong
giáo dục bảo vệ môi trƣờng.
5.1 Quan sát:
Đối tƣợng quan sát là các sự vật, hiện tƣợng, các yếu tố của môi trƣờng tự
nhiên và xã hội gần gũi xung quanh. Việc quan sát trực tiếp mơi trƣờng xung
quang có tác dụng hình thành ở học sinh những biểu hiện sinh động, đầy đủ,
chính xác và chân thực về các sự vật, hiện tƣợng. Mặt khác, việc quan sát không
SVTH: Phạm Thị Thủy
20
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
chỉ giúp hình thành ở học sinh những hiểu biết về mơi trƣờng xung quanh mình
mà qua đó có thể hiểu về mơi trƣờng chung. Ngồi ra nó cịn làm cho các em
thấy đƣợc vẻ đẹp, sự kì diệu hay hiện trạng, tính vấn đề của mơi trƣờng
xung quanh mình. Đây là những cơ sở quan trọng cho việc giáo dục tình cảm
và ý thức giải quyết vấn đề môi trƣờng, cải thiện hiện trạng và bảo vệ mơi
trƣờng sống của mình.
Khi sử dụng phƣơng pháp này giáo viên cần phải huy động mọi giác quan
của các em để những biểu tƣợng thu đƣợc đầy đủ và trọn vẹn về các sự vật, hiện
tƣợng.
5.2 Điều tra:
Khi tiến hành điều tra, khơng chỉ quan sát mà cịn có thể phỏng vấn, thu
thập và sƣu tầm thêm các tƣ liệu, sách báo, hiện vật... để có những thơng tin
tƣơng đối bao quát về một vấn đề nào đó. Sau đó bằng phƣơng pháp tƣ duy nhƣ
so sánh, tổng hợp, phân tích... để nêu lên đƣợc những bức tranh tổng thể về vấn
đề học tập, rút ra nhận xét và nêu ra các giải pháp, kiến nghị.
Mục đích điều tra có thể là để phát hiện các vấn đề xung quanh mình.
Chẳng hạn: khi điều tra việc ở gần các con sơng đó và những ngƣời có liên
quan, học sinh thấy đƣợc bức tranh tổng thể về nguyên nhân làm nƣớc sơng bị ơ
nhiễm: nƣớc đen, mùi khó chịu, các lồi các và sinh vật khơng sống đƣợc, nhiều
rác thải… Từ đó các em đề ra những biện pháp làm sạch dịng sơng. Trong các
biện pháp thực hiện cải tạo mơi trƣờng thì cần nhấn mạnh vào các biện pháp cụ
thể mà chính các em học sinh có thể thực hiện đƣợc, đồng thời cũng cần
khuyến khích, động viên và tạo điều kiện cho các em thực hiện hành vi đó.
5.3 Tham gia xã hội
Tham gia xã hội là việc các em học sinh đƣợc góp sức vào phong trào làm
xanh, sạch, đẹp môi trƣờng địa phƣơng. Các phong trào này là địa điểm tốt để
giáo dục học sinh tinh thần lao động, ý chí tự nguyện và thái độ coi trọng môi
trƣờng địa phƣơng nhƣ một thành viên cộng đồng.
SVTH: Phạm Thị Thủy
21
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
Trƣớc khi học sinh tham gia vào các hoạt động đó, tại các giờ học trên
lớp, cần bồi dƣỡng cho học sinh những thông tin cơ sở về các hoạt động đó nhƣ
tầm quan trọng của các hoạt động đó để nâng cao ý muốn tham gia của học sinh.
5.4 Thảo luận, tranh luận
Khi tiến hành thảo luận, học sinh đƣợc trao đổi ý kiến với nhau để từ đó
các em có thể nhận thức rõ ràng các vấn đề môi trƣờng, đào sâu tƣ duy và sẽ là
cơ hội tốt để các em có thể thay đổi cách sống của mình có lợi cho mơi trƣờng.
Thảo luận có tác dụng bồi dƣỡng ở học sinh khả năng giải thích, khả
năng trình bày cho ngƣời khác hiểu và chấp nhận ý kiến của mình. Đây là cơ
sở quan trọng cho việc hình thành năng lực hợp tác, một kĩ năng sống quan
trọng trong thời đại hiện nay.
Khi thảo luận những đề tài nào đó, cần tạo cơ hội cho học sinh biết tôn
trọng ý kiến của ngƣời khác và bình tĩnh đối xử với những ý kiến khác, ngoài ra
cũng cần tạo cơ hội cho các em nói ra suy nghĩ của mình nhất là khi có ý kiến
trái ngƣợc nhau, để từ đó có thể nhìn nhận lại những hành động của bản thân
hơn là vội đƣa ra những kết luận.
Cùng có quan điểm chung với phƣơng pháp thảo luận là các em đƣợc phát
biểu và lắng nghe ý kiến của nhau về một vấn đề nào đó, nhƣng phƣơng pháp
tranh luận thƣờng đƣợc áp dụng khi một vấn đề có 2 quan điểm trái ngƣợc
nhau. Khi đó học sinh thuộc từng qua điểm sẽ đƣa ra những điều biện hộ của
mình. Cịn phƣơngg pháp thảo luận có thể và thƣờng đƣợc tiến hành theo tổ,
nhóm thì phƣơng pháp tranh luận đƣợc tiến hành với cả lớp. Nhƣng đều khơng
hề giảm tính tích cực tham gia của các em học sinh, vì việc bàn cãi một vấn đề
từ các quan điểm trái ngƣợc nhau sẽ kích thích cao độ tính tích cực bàn luận của
học sinh, các em sẽ hăng hái đƣa ra các lí lẽ, ví dụ để biện hộ cho quan điểm của
mình. Tuy nhiên các phƣơng pháp tranh luận đòi hỏi giáo viên phải có một trình
độ sƣ phạm và chun mơn vững vàng để có thể “điều hành” tốt cuộc tranh luận.
5.5 Sử dụng các phƣơng tiện nghe nhìn
SVTH: Phạm Thị Thủy
22
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
Bên cạnh việc học tập trong môi trƣờng địa phƣơng cần dần dần cho học
sinh sự quan tâm nhận thức về các vấn đề mơi trƣờng tồn cầu, những thái độ và
hành động giải quyết các vấn đề đó và bảo vệ mơi trƣờng tồn cầu.
Các phƣơng tiện nghe nhìn có tác dụng cung cấp cho học sinh những
thông tin về những nơi xa xôi hay các sự vật hiện tƣợng xảy ra trong quá khứ mà
học sinh khơng có điều kiện qua sát trực tiếp. Qua việc quan sát môi trƣờng và
các địa phƣơng hoặc đất nƣớc khác các em có cơ sở để so sánh với mơi trƣờng
mình và có tầm nhìn rộng lớn hơn về môi trƣờng và các vấn đề môi trƣờng, hiểu
rõ thêm về môi trƣờng và các vấn đề môi trƣờng tại địa phƣơng mình.
5.6 Thực hành
Đối với các em việc thực hành làm một vật nào đó là một niềm vui lớn.
Khi thực hành làm một vật thì điều quan trọng khơng chỉ là kết quả một vật
đƣợc hồn thiện, mà trong quá trình thực hiện các em phải suy ngẫm, “vật lộn”
với những khó khăn...nên có tác dụng giáo dục to lớn nhƣ rèn luyện tính kiên
trì, nhẫn nãi, sự khéo léo của đơi tay...
Có thể cho học sinh thực hành làm các vật nhƣ: sử dụng giấy để gấp các
con vật khác nhau, làm những bông hoa để trang trí, sƣu tầm các tờ lịch cũ để
làm đồ dùng học tập...
Ngồi ra, các việc làm trên cịn có tác dụng giáo dục ở học sinh tinh thần
tiết kiệm, tái chế, tái sử dụng tài nguyên thiên nhiên, ý thức trân trọng sản
phẩm lao động...
5.7 Đóng vai
Khi tổ chức đóng vai, các em học sinh đƣợc tham gia giải quyết một số
tình huống của nội dung học tập gắn liền với cuộc sống thực tế bằng diễn xuất.
Cách diễn xuất này có thể theo ngẫu hứng, khơng cần kịch bản hoặc luyện tập
trƣớc.
Đóng vai là phƣơng pháp học tập gây hứng thú và phát huy cao vai trò
sáng tạo, chủ động của học sinh vì các em đƣợc tự do diễn xuất, ứng xử để giải
quyết các tình huống đặt ra. Ngồi ra, đóng vai cịn giúp các em đƣợc xâm nhập
SVTH: Phạm Thị Thủy
23
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
vào thực tế để tìm ra cách giải quyết vấn đề nên hình thành cho học sinh kĩ năng
giải quyết vấn đề.
Các tình huống có thể đóng vai là: khi gặp một ngƣời có hành vi vứt rác bừa
bãi các bạn sẽ xử lí thế nào? Gặp bạn bè cùng lớp đang bẻ cành cây trong sân
trƣờng, nơi cơng cộng ... em sẽ làm gì?
VI. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
- Tạo chuyển biến mạnh mẽ về môi trƣờng lớp học, tạo môi trƣờng xanh,
sạch hơn. Từng bức nâng cao ý thức bảo vệ môi trƣờng cho học sinh, đây là yếu
tố mong đợi nhất đối với giáo viên cũng nhƣ các nhà quản lí giáo dục.
- Tháo gỡ khó khăn khi thực hiện mục tiêu tích hợp nội dung giáo dục bảo
vệ môi trƣờng qua môn khoa học lớp 5. Giúp đồng nghiệp trong trƣờng xác định
đƣợc 28 bài tích hợp giáo dục mơi trƣờng; xác định nội dung đã đƣợc tích hợp,
nội dung cần đƣợc tích hợp, mức độ tích hợp. Đồng nghiệp tự tin hơn khi đúng
trƣớc bục giảng và sử dụng nội dung nầy nhƣ một tài liệu tham khảo đáng tin
cậy.
- Giúp nhà trƣờng thống nhất trong công tác chỉ đạo, thực hiện đồng bộ
nội dung giáo dục về môi trƣờng trong nhà trƣờng, thuận lợi nhiều trong công
tác kiểm tra, dự giờ, công tác soạn giảng của giáo viên.
- Về kiến thức: cả giáo viên và học sinh đều nắm vững một số kiến thức
về môi trƣờng, nhận thức đúng môi trƣờng là vấn đề mang tính sống cịn, từ đó
mỗi giáo viên và học sinh vừa là một cộng tác viên, vừa là tuyên truyền viên
trong công tác bảo vệ môi trƣờng.
- Hình dung đƣợc bức tranh tồn cảnh về mơi trƣờng trên thế giới, ở Việt
Nam và đặc biệt hơn là thực trạng, nguyên nhân gây ô nhiễm môi trƣờng tại địa
phƣơng nơi các em đang sinh sống.
- Về thái độ: Các em tỏ tình cảm yêu cây cối, thiên nhiên hơn. Các hành
vi bẻ cánh cây, leo treo, dẫm bôn hoa không bao giờ xãy ra. Thƣờng nhật các em
tự giác làm vệ sinh trƣờng, lớp, chăm sóc bồn hoa, nhặt rác bỏ vào sọt. Phong
trào trồng và chăm sóc cây xanh chuyển biến rất tích cực, tạo khí thế cho đội
ngũ cùng nhƣ các em học sinh quyết tâm hơn thực hiện xây dựng trƣờng lớp
SVTH: Phạm Thị Thủy
24
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
Tích hợp Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn Khoa học lớp 5
Xanh-Sạch-Đẹp. Để lại hình ảnh mái trƣờng tiểu học đẹp đẽ, thân thiện, gần gũi
nhƣ ngôi nhà chung của các em.
- Đội ngũ giáo viên tích lũy đƣợc một số phƣơng pháp sử dụng hiệu quả
nhất trong dạy học giáo dục bảo vệ môi trƣờng. Giúp đồng nghiệp có thêm một
số kĩ thuật, phƣơng pháp dạy học để áp dụng trong sự nghiệp của bản thân.
VI. KẾT LUẬN
Nhƣ đã trình bày phần đầu, “ Bảo vệ mơi trƣờng là trách nhiệm của cả
hệ thống chính trị, của tồn xã hội và nghĩa vụ của mọi cơng dân ”. Đảng và
nhà nƣớc ta đã nhận thức đúng đắn vấn đề. Việc đƣa nội dung giáo dục bảo vệ
môi trƣờng vào hệ thống giáo dục quốc dân vừa mang tích cấp bách, vừa mang
tính chiến lƣợc lâu dài cho sự phát triển bền vững và phồng thịnh của đất nƣớc.
Nội dung đề tài thể hiện rõ tính tích cực về các mặt : Kiến thức về môi
trƣờng; mục tiêu giáo dục bảo vệ môi trƣờng của Bộ giáo dục và đào tạo; Xác
định nội dung tích hợp giáo dục môi trƣờng vào từng bài trong phân môn khoa
học lớp 5; Giới thiệu một số hoạt động về môi trƣờng mà nhà trƣờng đã thực
hiện trong thời gian qua có hiệu quả và gợi ý, cung cấp cho đồng nghiệp tích
lũy thêm đƣợc một số phƣơng pháp dạy học hiệu quả nhất về giáo dục môi
trƣờng.
Với nội dung đề tài, thực sự là chổ dựa tin cậy cho đồng nghiệp, mạnh
dạn đổi mới công tác dạy học, làm cho tiết học trở nên nhẹ nhàng, thân thiện và
gần gủi học sinh hơn. Hơn bao giờ hết, các em học sinh bƣớc đầu hình thành
đƣợc ý thức bảo vệ vệ sinh trƣờng, lớp, vệ sinh môi trƣờng và trực tiếp tham gia
hành động cùng nhau xây dựng trƣờng lớp Xanh-Sạch-Đẹp hơn. Đây thực sự
làm niềm vui lớn nhất cho giáo viên và bản thân tơi, góp phần xây dựng thế hệ
tƣơng lai của đất nƣớc có quan niệm sống thân thiện và ý thức trách nhiệm
chung tay bảo vệ môi trƣờng sống tốt hơn.
Khi áp dụng đề tài này tôi xin có một vài đề nghị sau :
Chỉ áp dụng cho môn khoa học 5 và giáo dục môi trƣờng tại tinht Quảng
Bình. Nội dung phần Kiến thức về mơi trƣờng, ngun tắc tiếp cận, tình trạng ơ
nhiễm mơi trƣờng trên thề giới và Việt Nam, một số phƣơng pháp dạy học có
SVTH: Phạm Thị Thủy
25
Lớp: CĐGD Tiểu học K55
LUAN VAN CHAT LUONG download : add