Khái quát về thương mại điện tử -Trần Thanh Hải - Vụ Thương mại Điện tử ppt

1
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Khái quát về
thương mại
điện tử
Trần Thanh Hải
Vụ Thương mại Điện tử
Bộ Thương mại
2
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Nội dung
•
TMĐT là gì?
•
TMĐT tại Việt Nam
•
Những vấn đề đặt ra khi triển khai TMĐT
•
Các giải pháp
3
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Mở đầu
•
Thế giới đang biến đổi
–
Công cuộc đổi mới và mở cửa đưa nền kinh tế đi lên và giúp
nâng cao nhận thức xã hội, tiếp cận công nghệ mới
–
Tiến trình hội nhập đặt ra thách thức lớn cho nền kinh tế và
các doanh nghiệp phải nâng cao sức cạnh tranh
•

Con người luôn tìm kiếm công nghệ để nâng cao năng
suất, thu lợi tối đa từ hoạt động thương mại
–
bánh xe, máy hơi nước, máy dệt, tàu hoả, cần cẩu, điện
thoại, fax -> máy tính và Internet
•
Tiến bộ của khoa học – công nghệ, đặc biệt là công nghệ
thông tin
–
Thông tin nhiều hơn, nhanh hơn -> thu hẹp khoảng cách
–
Giao dịch mọi lúc, mọi nơi
4
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
TMĐT là gì?
•
TMĐT đơn giản là dùng phương thức điện tử để làm
thương mại
•
E-commerce và e-business
•
Sự hình thành TMĐT
–
Từ những năm '70, các mạng VAN đã hoạt động và cung cấp
dịch vụ EDI
–
Các hoạt động thanh toán, vận tải: ETF
–
Từ giữa những năm '90, công nghệ web phổ biến dẫn đến sự
ra đời của hàng loạt website bán hàng, điển hình là Amazon

và eBay -> thuật ngữ TMĐT xuất hiện
5
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Tại sao người ta nói về TMĐT?
•
Mở rộng phạm vi tiếp thị
–
website không có biên giới
•
Giảm chi phí, tạo thuận lợi cho các bên giao dịch
–
email: tốc độ nhanh, thông tin nhiều
–
khoảng cách giao dịch càng xa, chi phí càng giảm
•
Khai thác được nguồn thông tin thương mại phong phú
–
thông tin 24/24h, cập nhật thường xuyên
–
tìm kiếm, liên lạc với đối tác và khách hàng
•
M-commerce, U-commerce
6
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Tại sao người ta nói về TMĐT?
•
Người tiêu dùng
–
Đa dạng hoá khả năng lựa chọn
–

Mua sắm ở bất kỳ đâu và lúc nào
–
Hàng hóa số hoá có thể giao ngay
•
Đối với xã hội
–
tạo ra phong cách làm việc, kinh doanh mới
–
giúp các khu vực kém phát triển mở rộng thương mại
–
giúp DNVVN khắc phục điểm kém lợi thế
–
tạo ra động lực cải cách cho cơ quan nhà nước
7
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Các hình thức của TMĐT
•
Dựa theo các chủ thể tham gia
–
B2B: mua bán nguyên vật liệu, phân phối sản phẩm
–
B2C: bán lẻ hàng hóa, dịch vụ
–
G2B: thu thuế, đấu thầu
–
G2C: nộp phí thủ tục hành chính, nộp phạt
–
C2C: mua bán rao vặt, đấu giá
•
Một cách nhìn khác

–
B2B
–
B2C
–
ứng dụng công nghệ thông tin trong nội bộ doanh nghiệp
8
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Những cái tên trong TMĐT
•
Amazon: bán lẻ
•
eBay: đấu giá giữa những người tiêu dùng với nhau
•
Paypal: dịch vụ thanh toán trực tuyến
•
Google: dịch vụ tìm kiếm thông tin, qua đó bán quảng cáo
•
Yahoo!: dịch vụ thư điện tử, chat, tìm kiếm thông tin, qua
đó bán quảng cáo
•
Alibaba: bán buôn giữa các doanh nghiệp
9
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Hạ tầng cơ sở cho TMĐT
Con người: nhận thức, văn hóa, tập quán
Xã hội: pháp luật, thuế, bảo hộ QSHTT,
ICT: máy tính, đường truyền, giá cả,
Mua bán
Đấu thầu

Sàn giao dịch
Quảng cáo
Giao kết hợp đồng
Thanh toán
THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
10
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Một quy trình TMĐT
Quảng cáo Đặt hàng Phân phối Thanh toán
hàng hóa số hóa
hàng hóa hữu hình
11
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Một số minh họa (i)
•
Cửa hàng trên mạng
–
www.golmart.com.vn
–
www.vinagifts.net
–
www.chibaoshop.com.vn
–
www.vdcsieuthi.vnn.vn
•
Đấu giá qua mạng
–
www.saigonbid.com
–
www.saigondaugia.com

•
Dịch vụ trực tuyến
–
www.nhacso.net
–
alofun.vietnamnet.vn
12
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Một số minh họa (ii)
•
Các sàn giao dịch
–
www.ecplaza.net
–
www.buyusa.com
–
www.alibaba.com
–
www.ecvn.gov.vn
–
www.vnet.com.vn
–
www.vnemart.com.vn
–
www.vietoffer.com
–
www.worldtradeb2b.com
–
www.e-vietnamlife.com
–

www.chodientu.com
13
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
•
Tại sao người ta e ngại TMĐT?
–
Người bán lo không thanh toán được
–
Người mua lo không nhận được hàng hoặc hàng sai quy
cách
–
Người mua lo lộ thông tin về thẻ tín dụng
–
Các bên thứ ba
•
Làm thế nào để tin?
–
Xây dựng luật pháp
–
Tuyên truyền
–
Đào tạo -> biết rõ hơn, sẽ tin
–
Quan sát những mô hình thành công
14
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
•
Xây dựng lòng tin
–
DN lớn: dựa vào thương hiệu đã có

–
DN nhỏ, mới: bắt đầu xây dựng lòng tin từ đầu, từ xa -> khó
khăn hơn
•
Chọn lĩnh vực, phương thức kinh doanh phù hợp
–
"Think globally, act locally"
•
TMĐT sẽ là lựa chọn bắt buộc, tự nhiên khi muốn hợp lý
hoá từng công đoạn của quy trình kinh doanh và các điều
kiện công nghệ chín muồi.
15
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
•
Hàng hoá thích hợp với TMĐT
–
Có độ tiêu chuẩn hoá cao: điện thoại, máy tính
–
Có thể số hoá: phần mềm, âm nhạc
–
Có thể mô phỏng cách trình bày: quần áo
–
Nội dung quan trọng hơn nhiều so với hình thức: sách, CD
–
Có giá trị cao, khối lượng nhỏ: vé máy bay
–
Đã có thương hiệu
–
Một số loại dịch vụ: giải trí, quảng cáo, truyền thông, tư vấn
•

Hàng hoá ít thích hợp với TMĐT
–
Có mệnh giá quá nhỏ hoặc quá lớn: hộp tăm, tàu thuỷ
–
Đòi hỏi có sự thẩm định cá nhân (hình thức hàng hóa quyết
định giá trị): kim cương, đá quý, đồ cổ, vật đã sử dụng
16
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
TMĐT tại Việt Nam
•
TMĐT đang phát triển khá nhanh
•
Thương mại di động
–
Bình chọn thể thao, ca nhạc, tải nhạc chuông, hình nền, tra
cứu điểm thi,
•
Dịch vụ giải trí trực tuyến
–
Gia tăng số lượng nhà cung cấp, đa dạng loại hình dịch vụ
được cung cấp
–
Đem lại doanh thu lớn, tiềm năng phát triển cao
•
Chứng thực điện tử: VASC, VDC, Nacencom
•
Thanh toán điện tử: ACB, VCB, EAB
17
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Những vấn đề đặt ra (i)

•
Hiểu biết, nhận thức về TMĐT
•
Thiếu lòng tin
–
khả năng gian lận do đặc thù của môi trường mạng
–
chưa có văn bản pháp lý điều chỉnh
•
Sự cạnh tranh của doanh nghiệp TMĐT nước ngoài
–
Bao giờ Yahoo!, eBay, Google vào Việt Nam?
•
Thay đổi tập quán, thói quen mua sắm
–
tỷ lệ chuyển đổi từ người xem sang người mua
•
Thanh toán (ngân hàng)
–
số điểm chấp nhận thẻ chưa nhiều, thêm phí sử dụng thẻ
•
Bảo vệ người tiêu dùng trong TMĐT
18
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Những vấn đề đặt ra (ii)
•
An ninh - Bảo mật
–
chống ăn cắp số thẻ tín dụng
–

chống lừa đảo, gian lận thương mại
–
bí mật thông tin cá nhân, phòng chống virus, tấn công DoS
•
Chưa tạo được lợi thế thực sự giữa mua hàng trên mạng
và truyền thống
–
ISBN và bán sách qua mạng
•
Các khái niệm mới
–
Tài sản ảo
–
Thống kê TMĐT
–
Quảng cáo trực tuyến, bán thuốc qua mạng
–
Đánh thuế trong TMĐT
19
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Các bước tiếp theo cho TMĐT
•
Đối với các cơ quan nhà nước
–
Nhanh chóng triển khai các chương trình, dự án trong Kế
hoạch tổng thể phát triển TMĐT 2006 - 2010
–
Đẩy mạnh hoạt động phổ biến và tuyên truyền về TMĐT
–
Ban hành kịp thời các nghị định hướng dẫn Luật Giao dịch

điện tử và Luật Thương mại
–
Tăng cường các hoạt động hỗ trợ của cơ quan nhà nước đối
với TMĐT
–
Tổ chức tốt các hoạt động liên quan tới TMĐT trong khuôn
khổ APEC
–
Sở Thương mại / hiệp hội
20
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Các bước tiếp theo cho TMĐT
•
Đối với doanh nghiệp
–
Chủ động tìm hiểu lợi ích của TMĐT
–
Xác định mô hình TMĐT thích hợp và xây dựng kế hoạch
triển khai mô hình tại doanh nghiệp
–
Tích cực tham gia các sàn giao dịch TMĐT
–
Chủ động góp ý các chính sách và pháp luật về TMĐT
22
www.mot.gov.vn / www.ecvn.gov.vn
Kết luận
•
4 N cho thương mại điện tử
–
Nhận thức

–
Nhân lực
–
Nối mạng
–
Nội dung
Mọi ý kiến góp ý xin gửi về mục Diễn đàn
trên website Bộ Thương mại
www.mot.gov.vn