BÀI 42: HỆ SINH THÁI

CHƯƠNG III. HỆ SINH THÁI, SINH
QUYỂN VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

BÀI 42: HỆ SINH THÁI

GV Sinh Học: Bui Hong Tham

TIẾT 44


I . KHÁI NIỆM HỆ SINH THÁI:

Hệ sinh thái gồm :

+ Quần xã sinh vật
+ Sinh cảnh (MT sống của QX )
→ SV trong QX luôn tác động lẫn
nhau và tác động với sinh cảnh thành
hệ thống tương đối hoàn chỉnh & ổn
định.


I . KHÁI NIỆM HỆ SINH THÁI:


Hồ ba bể

Ao


Sông

Suối



I . KHÁI NIỆM HỆ SINH THÁI:




I. Khái niệm:
- Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật
và sinh cảnh của quần xã.
- Trong hệ sinh thái, các sinh vật luôn tác
động lẫn nhau và tác động qua lại với các
nhân tố vô sinh của môi trường tạo nên
một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn
định.
- VD: HST ao hồ, đồng ruộng, rừng ngập
mặn…


Hình 42.1. Sơ đồ mqh giữa các thành phần chủ yếu của một hệ sinh thái




II. Thành phần cấu trúc của hệ sinh thái
1. Thành phần vơ sinh
- Các yếu tố khí hậu (nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, gió, lượng mưa,…)

- Các yếu tố thổ nhưỡng
- Nước và xác sinh vật trong môi trường
2. Thành phần hữu sinh
Tuỳ theo quan hệ dinh dưỡng trong hệ sinh thái, gồm 3 nhóm:
+ Sinh vật sản xuất: thực vật, vi sinh vật quang hợp, là sinh vật có
khả năng sử dụng năng lượng ánh sáng mặt trời tổng hợp nên chất
hữu cơ.
+ Sinh vật tiêu thụ: động vật ăn thực vật và động vật ăn động vật
+ Sinh vật phân giải: gồm vi khuẩn, nấm, một số động vật không
xương (giun đất, sâu bọ); chúng phân giải xác sinh vật thành chất
vô cơ của môi trường


Rừng
lá nhiệt
rộng
ônláđới
Rừng
mưa
đới
Rừng
kim

(Taiga)

Đồng
rêu đới lạnh
Thảo
nguyên
Đồng cỏ

Sa mạc

HOANG MẠC



Đồi cà phê

Thành phố

Lúa nương

Đồng ruộng




III. CÁC KIỂU HST CHỦ YẾU TRÊN TRÁI ĐẤT
Rừng mưa nhiệt đới
Rừng lá rộng ôn đới
Rừng thông phương Bắc
HST trên cạn
Sa mạc
Sa van đồng cỏ
Hoang mạc
1.HST tự nhiên
Thảo nguyên
Đồng rêu hàn đới
HST dưới nước

Nước mặn
Nước ngọt

2.HST nhân tạo : Đồng ruộng, hồ nước, rừng trồng,
thành phố, bể cá, vườn rau, ao cá …

Ven biển
Biển khơi
Nước đứng
Nước chảy


Đây có phải là hệ sinh thái khơng ? Vì sao ?

HST nhân tạo
SO SÁNH HỆ SINH THÁI TỰ NHIÊN VỚI HỆ SINH THÁI
NHÂN TẠO ?


* Giống nhau :
Gồm quần xã sv & sinh cảnh tác
động lẫn nhau luôn trao đổi vật
chất và năng lượng với môi trường.


*Điểm khác nhau :
Tiêu chí
Thành phần
lồi
Tính ổn định

Hệ sinh thái nhân
tạo
ít
Thấp , dễ bị
sâu bệnh

Tốc độ sinh
trưởng

Nhanh

Năng suất
sinh
học

Cao

Hệ sinh thái
tự nhiên
Nhiều
Cao, khó bị sâu
bệnh
Chậm
Thấp


Nêu 1 số hệ sinh thái nhân tạo và phân tích
thành phần cấu tạo của chúng, biện pháp
nâng cao hiệu quả sử dụng hệ sinh thái ?

HST nhân tạo ngoài nguồn năng lượng tự nhiên cịn có
nguồn năng lượng do con người cung cấp đồng thời thực
hiện các biện pháp cải tạo hệ sinh thái. (như bón
phân,tưới nước, diệt cỏ dại …. )


Những tác
tác động
động của
của con
con người
người đến
đến HST
HST
Những
Cháy rừng

Cháy rừng tràm U Minh Thượng tháng 3 - 2002