Giáo án bồi dưỡng tham khảo bài 42 Hệ sinh thái

Chương III: HỆ SINH THÁI, SINH
QUYỂN VÀ BẢO VỆ MÔI
TRƯỜNG
GVHD: Đỗ Thị Hương Thơm
GSTT: Đinh Xuân Mẫn
Ngày soạn: / 02/ 2013
Ngày giảng: / 02/ 2013
I. Khái niệm hệ sinh thái
II. Các thành phần cấu trúc của
hệ sinh thái
III. Các kiểu hệ sinh thái trên trái đất
I. KHÁI NIỆM HỆ SINH
THÁI.
Quan sát tranh và cho biết HST gồm có những thành phần
nào? Hãy kể tên các quần thể sinh vật trong quần xã?
Quần xã
sinh vật
Và
Và
Sinh
cảnh
-Quần thể thực vật: Quần thể cỏ.
-Quần thể động vật: QT Thỏ, QT Hổ
-Quần thể sinh vật phân giải: QT Vi
khuẩn, QT Nấm.
- Ánh sáng.
- Khí hậu (nhiệt độ, không khí,lượng mưa,gió…)
- Đất.
- Nước.
- Xác sinh vật.
Hệ sinh thái là gì?

I. KHÁI NIỆM HỆ SINH THÁI:
Khái niệm:
-Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và
sinh cảnh( môi trường vô sinh của quần
xã).
-VD: hệ sinh thái ao hồ, đồng ruộng, rừng
I. KHÁI NIỆM HỆ SINH THÁI:
Các quần thể trong quần
xã có mối quan hệ gì?
-Quan hệ giữa các quần thể
trong quần xã.
-Quan hệ giữa quần xã với
sinh cảnh
I. KHÁI NIỆM HỆ SINH THÁI:
- Các sinh vật
trong quần xã
luôn tác động
lẫn nhau và đồng
thời tác động
qua lại với các
thành phần vô
sinh của sinh
cảnh.
- HST là một hệ
thống hoàn
chỉnh và tương
đối ổn định
Ao cá nhỏ Khu vườn rau
Hoang mạc
Rừng rậm nhiệt đới

Rừng rậm nhiệt đới
Kích thước của hệ sinh thái
II. CÁC THÀNH PHẦN CẤU TRÚC CỦA HỆ SINH THÁI.
Quan sát hình 42.1, hãy cho biết các
thành phần vô sinh và hữu sinh của một
hệ sinh thái?
1. Thành phần vô sinh (sinh cảnh)
Thành phần vô
sinh bao gồm
những yếu tố
nào?
Thành phần vô sinh là
môi trường vật lí(sinh
cảnh) bao gồm:
- Ánh sáng.
- Các yếu tố khí hậu.
- Các yếu tố thổ nhưỡng.
- Nước và xác sinh vật
trong môi trường.
2. Thành phần hữu sinh (quần xã sinh vật)
Thành phần
hữu sinh được
chia thành mấy
nhóm? Đặc
điểm của mỗi
nhóm SV đó
được thể hiện
như thế nào?
Thành phần hữu sinh
bao gồm nhiều loài

sinh vật của quần xã,
tùy theo hình thức
dinh dưỡng của từng
loài trong hệ sinh thái
mà chúng được sắp
xếp thành 3 nhóm:
* SV sản xuất.
*SV tiêu thụ.
*SV phân giải.
Hoàn thành PHT 42.1”Phân biệt các nhóm sinh vật trong thành
phần hữu sinh” trong thời gian 3 phút.
2. Thành phần hữu sinh (quần xã sinh vật)
Nhóm
sinh vật
Đối tượng sinh vật Đặc điểm
Sinh vật
sản xuất
Sinh vật
tiêu thụ
Sinh vật
phân giải
Chủ yếu thực vật và một
số vi sinh vật tự dưỡng.
Có khả năng sử dụng năng
lượng mặt trời để tổng hợp chất
hữu cơ.
Sinh vật ăn thực vật và
sinh vật ăn động vật.
Không có khả năng sử dụng
năng lượng mặt trời để tổng

hợp chất hữu cơ mà lấy năng
lượng từ sinh vật sản xuất
Vi khuẩn, nấm, giun,…
Phân giải xác chết và chất thải
của vi sinh vật.
III. CÁC KIỂU HỆ SINH THÁI CHỦ YẾU TRÊN TRÁI ĐẤT
Các kiểu hệ sinh thái tự trên trái
đất bao gồm những loại nào?
1. Hệ sinh thái tự
nhiên
Và
1. Hệ sinh thái nhân
tạo
1. Các hệ sinh thái tự nhiên.
TH O NGUYÊNẢ
Rừng mưa nhiệt đới
HOANG MẠC
a. Hệ sinh thái trên cạn.
b. Hệ sinh thái dưới nước
-Hệ sinh thái nước ngọt
Hệ sinh thái nước chảy (suối, sông)
Hệ sinh thái nước chảy (suối, sông)
Hệ sinh thái nước đứng (ao, hồ)
-Hệ sinh thái nước mặn
b. Hệ sinh thái dưới nước
Hệ sinh thái vùng biển- ven bờ
2. Hệ sinh thái nhân tạo.
Thành phố
Ruộng bậc thang
Đồi cà phê

-Hãy nêu các ví dụ về HST nhân
tạo. Nêu các thành phần của hệ
sinh thái và các biện pháp nâng
cao hiệu quả sử dụng HST?
Hệ sinh thái nhân tạo: đồng ruộng, hồ nước,
rừng trồng, thành phố,
- Hệ sinh thái nhân tạo đóng góp vai trò hết sức
quan trọng trong cuộc sống của con người vì
vậy con người phải biết sử dụng và cải tạo 1
cách hợp lí.
- Để nâng cao hiệu quả sử dụng, các HST nhân
tạo thường được bổ sung nguồn vật chất và năng
lượng và thực hiện các biện pháp cải tạo HST.
2. Hệ sinh thái nhân tạo.
Biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng hệ sinh thái
nhân tạo?
III. CÁC KIỂU HỆ SINH THÁI CHỦ YẾU TRÊN TRÁI ĐẤT
Phân biệt hệ sinh thái tự nhiên và nhân tạo?
( thảo luận nhóm 3 phút)
Hệ sinh thái tự nhiên Hệ sinh thái nhân tạo
Tiêu chí
phân biệt
Hệ sinh thái
nhân tạo
Hệ sinh thái
tự nhiên
Thành phần loài
Tính ổn định
Tốc độ
sinh trưởng

Năng suất
sinh học
Ít
Thấp
Cao
Nhanh
Chậm
Cao Thấp
Nhiều
(thảo luận nhóm 3 phút)
III. CÁC KIỂU HỆ SINH THÁI CHỦ YẾU TRÊN TRÁI ĐẤT
Tác động của con người đến hệ sinh thái?
Câu 1 :Hệ sinh thái gồm ?
•
A. Quần thể sinh vật và sinh cảnh
•
B.Quần xã sinh vật và sinh cảnh
•
C.Diễn thế sinh thái và sinh cảnh
•
D.các quần thể sinh vật cùng loài và sinh cảnh
Câu 2: Đặc điểm nào sau đây không
phải của hệ sinh thái tự nhiên
•
A. gồm sinh cảnh và quần xã sinh vật
•
B.là hệ mở luôn trao đổi vật chất và năng
lượng với môi trường
•
C.gồm 2 thành phần vô sinh với hữu sinh

•
D. Do con người tạo ra và luôn thực hiện các
biện pháp cải tạo
Hướng dẫn về nhà
-
Học bài
-
Đọc bảng tóm tăt trong SGK/ 190
- Trả lời câu 1,2,3 4 SGK/ 190
- Đọc bài 43: Trao đổi vật chất trong hệ
sinh thái.