Thức ăn cho cá Lia Thia pdf

Thức ăn cho cá Lia Thia
Đây dường như là một chủ đề muôn thuở mà hầu
như người nuôi cá lia thia nào cũng quan tâm. Cá
bột mới nở của lia thia và một số loài cá cảnh
nước ngọt khác như cá killi, cá sặc rất nhỏ,
chúng có kích thước xấp xỉ 1 mm trong khi các
loại thức ăn ngoài thị trường như bo bo hay kể cả
ấu trùng artemia đều có những hạn chế về kích
thước và môi trường.

Cụ thể:

- Bo bo có kích thước tương đương với cá lia thia bột. Mặc dù bo bo mới nở có kích
thước chỉ bằng một nửa nhưng chúng lớn rất nhanh. Quan sát trong phòng thí
nghiệm của các nhà khoa học phát hiện thấy số lượng bo bo có kích thước nhỏ dưới
0.5 mm là không đáng kể. Mặt khác khi xuất hiện với mật độ cao, chuyển động giật
cục của bo bo ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của cá dẫn đến số lượng của chúng
bị sụt giảm.

- Ấu trùng artemia có kích thước thước khá nhỏ, khoảng 0.5 mm, nhưng chúng chỉ
sống được khoảng vài giờ trong môi trường nước ngọt.

Vì vậy trên thực tế, hai loại thức ăn nêu trên không thích hợp để nuôi cá lia thia bột.
Bài viết này nhằm giới thiệu hai loại thức ăn đặc biệt nhỏ và thường được sử dụng

để nuôi cá con mới nở rất hiệu quả: đó là trùng cỏ (infusoria) và trùn giấm (vinegar
eel).

Trùng cỏ

Trùng cỏ (infusoria) là những sinh vật nguyên sinh hiện diện ở hầu hết các vực nước
như ao, hồ, sông và biển. Chúng có kích thước rất nhỏ và là thức ăn vô cùng quan
trọng cho cá bột mới nở. Trong ngành chăn nuôi thủy hải sản ở các nước công
nghiệp phát triển, người ta thường phân lập và nhân giống đại trà một số loại trùng
cỏ như trùng bánh xe (rotifer) và trùng đế giày (paramecium). Những sinh vật này
thuộc về một nhóm trùng cỏ quan trọng gọi là mao trùng (ciliates).

Trùng cỏ có kích thước nhỏ nhất (khoảng dưới 200 micro mét) so với các nguồn
thức ăn khác như bo bo, artemia và trùn giấm. Thực ra, bo bo và artemia mới nở
cũng rất nhỏ nhưng chúng tăng trưởng rất nhanh và trở nên quá to để cá bột có thể
ăn được. Như vậy, trùng cỏ là thức ăn thích hợp nhất đối với những loại cá bột có
kích thước nhỏ chẳng hạn như cá lia thia, betta.

Ngoài tự nhiên, trùng cỏ hiện diện và tập trung nhiều ở ven bờ ao hồ, kênh rạch,
cống rãnh và ruộng lúa; chúng thâm nhập vào cả các hòn non bộ và chậu cảnh qua
nguồn thực vật thủy sinh hay thức ăn mà chúng ta mang vào đó. Thức ăn của chúng
là vi khuẩn, vi tảo và các loại mùn bã hữu cơ lơ lửng trong nước. Đấy là những
nguồn "con giống" mà chúng ta có thể tận dụng để "ươm nuôi trùng cỏ tại gia".

Có nhiều phương pháp ươm nuôi trùng cỏ, trong loạt bài viết về nguồn gốc của
Plakat Thái tác giả Precha đã khuyên nên bỏ một ít rau muống ao vào chậu ép cá và
để ở chỗ tối một thời gian, khi cá con ra đời thì nguồn thức ăn trùng cỏ đã sẵn sàng.
Bạn sẽ tự hỏi là con giống trùng cỏ ở đâu mà có? Trùng cỏ luôn hiện diện trên bề
mặt thực vật thủy sinh (ở đây là rau muống), khi thực vật bị phân hủy bởi vi khuẩn
(hiện tượng thối rữa), lượng vi khuẩn sẽ bùng phát và là nguồn thức ăn dồi dào cho
trùng cỏ. Trùng cỏ sinh sôi thật nhiều và đến lượt chúng trở thành nguồn thức ăn
cho cá bột mới nở.

Cách truyền thống ở Việt Nam là ngâm lá xà lách trong nước lấy ở ao hay kênh
rạch, thậm chí ở cống rãnh trong khoảng một tuần rồi múc cho cá ăn. Trên thực tế,

loại lá cây hay nước trái cây nào cũng được nhưng xà lách rất dễ thối rữa và như
vậy quá trình ươm nuôi trùng cỏ được rút ngắn. Nếu bạn tham khảo thêm về các
cách ươm nuôi trùng cỏ trên mạng thì sẽ thấy người ta sử dụng đủ loại thực phẩm
làm thức ăn cho trùng cỏ chẳng hạn như nước trái cây, vỏ trái cây, đồ ăn thừa tức
bất cứ thứ gì có thể lên men nhanh chóng. Tóm lại, nguyên tắc ươm nuôi rất đơn
giản: thức ăn (xà lách, rau muống, ) > thối rữa (vi khuẩn sinh sôi) > trùng cỏ ăn
vi khuẩn và sinh sôi > cá bột ăn trùng cỏ. Ở xứ lạnh, trùng cỏ có thể khan hiếm và
phải mua con giống nhưng ở xứ nhiệt đới như nước ta, trùng cỏ có mặt ở khắp mọi
nơi và vào mọi thời điểm. Có nơi nào thiếu vắng ao, hồ, kênh rạch, cống rãnh và hòn
non bộ?

Trong bài này tôi xin giới thiệu một phương pháp ươm nuôi trùng cỏ cấp tốc (1-2
ngày) và đơn giản, tôi đã thử nghiệm nuôi cá lia thia mang xanh (Betta imbellis)
trong hồ kiếng 1 m x 0.4 m x 0.4 m và không hề thả rong (có nghĩa cá bột phải hoàn
toàn phụ thuộc vào nguồn thức ăn từ bên ngoài cung cấp). Kết quả thu được rất khả
quan, sau 2 tuần số lượng bầy cá tăng trưởng và đủ lớn để ăn bo bo xấp xỉ 200 con.
Bạn có thể chuẩn bị loại thức ăn này ngay khi cá vừa đẻ trứng chứ không cần phải
bắt đầu trước đó cả tuần!

Thành phần

- Một ly nước lấy ở hòn non bộ, nơi có nhiều rêu xanh. Đây là nguồn trùng cỏ giống.
- Một nắm lá xà lách xay nát bằng máy xay sinh tố.
- Một vài viên men cơm rượu. Hầu như bất cứ khu chợ nào ở Việt Nam cũng có bán
men cơm rượu, bạn cứ mua ở các cửa hàng tạp hóa (thử hỏi không có cơm rượu
làm sao chúng ta có thể "diệt sâu bọ"!) . Men cơm rượu có chứa nhiều vi khuẩn, tôi
hy vọng nó sẽ đẩy nhanh quá trình phân hủy lá xà lách. Nếu có nhà khoa học nào
khẳng định rằng vi khuẩn lên men cơm rượu không hề có tác dụng thúc đẩy việc
phân hủy lá xà lách thì chúng ta sẽ tiết kiệm được 1 ngàn tiền mua men cơm rượu!
Dẫu sao, đây chỉ là suy luận của riêng tôi, tôi không dám khẳng định rằng nó thực

sự có tác dụng.