Mâm cỗ ngày tết của dân tộc Khơ mú pdf

Mâm cỗ ngày tết của dân
tộc Khơ mú

Ngày tết Mạz chiêng truyền thống, người Khơ mú dâng lên tổ tiên mâm cổ đặc sắc
với nhiều món ăn truyền thống mang đậm hương vị ẩm thực vùng cao.
Mâm cỗ ngày tết của dân tộc Khơ mú
Vào khoảng ngày 27-28 tháng chạp, khi công việc đồng áng đã xong, thóc lúa đầy
bồ, những cành đào phai cổ thụ khoe sắc tô điểm cho bản làng Khơ Mú cũng là lúc
đồng bào Khơ mú chuẩn bị đón Tết cổ truyền Mạz chiêng. Với mong muốn, có
được một năm mới vui vẻ, may mắn, gia đình hạnh phúc, các gia đình người Khơ
mú luôn chu tất trong việc chuẩn bị mâm cổ dâng cúng tổ tiên.Việc chuẩn bị cho
ăn Tết tuy không cầu kỳ nhưng cũng đầy đủ các sản vật, đủ món gia truyền.
Đã thành truyền thống, trong ngày tết cổ truyền, mỗi gia đình Khơ mú đều phải mổ
một con lợn dù to hay nhỏ để cúng tổ tiên. Lợn cúng tổ tiên và ma nhà của đồng
bào Khơ Mú không mổ trước tết mà tùy thuộc vào từng gia đình và những kiêng kị
mà họ sẽ mổ lợn cúng vào ngày mồng một, mồng hai hay mồng ba tết. Khi mổ lợn,
gia chủ mời dân làng tới dự và ăn tết cùng gia đình. Đây là dịp gia chủ cảm ơn bà
con lối xóm trong một năm đã giúp đỡ gia đình và là dịp để mời dân làng uống
rượu.
Bên cạnh đó, bánh đồng bào Khơ mú thường gói rất nhiều bánh chưng (ma gựp) để
dâng lên tổ tiên và đây cũng là món quà đầu năm ông bà mừng tuổi cho con cháu.
Ma gựp bằng gạo nếp, nhân thịt lợn với đỗ nho nhe. Ma gựp gói lá dong buộc bốn
lạt, hình khum khum dài. Bánh chưng của đồng bào thường được gói từ sau ngày
mồng một tết khi đã mổ lợn cúng để lấy thịt lợn làm nhân bánh. Đồng bào ăn tết
cho tới rằm tháng giêng nên bánh chưng được gói liên tục nếu trong nhà hết bánh.

Ngư
ời Kh

ơ Mú quây qu
ần b
ên mâm c
ổ ng
ày t
ết

Bên cạnh đó, tô điểm trên mâm cổ ngày tết của người Khơ mú còn có đầy đủ các
món ngon truyền thống như: món A cơ nẹp - là món thịt lợn băm nhỏ lẫn gia vị hạt
xẻn, gừng, hành, nhiều loại rau thơm, ớt tươi , đem gói lá dong, rồi nướng trên
than hồng. Món a lăm bót - món toàn xương sụn băm nhỏ lẫn với các loại gia vị
giống món a cơ nẹp, rồi nhồi vào ống nứa, lam trên than hồng; Món Or cun - giống
như một món súp, nấu lẫn các loại rau bí, quả bí non, rau bon, ớt non, bì trâu, thịt
chim, thịt sóc, cá, thịt nai, gạo tấm, tất cả cho vào ống nứa đem lam chín, sau đó
được đem ra ăn với các loại rau thơm, rau cải non và các loại rau sống. Món lạ sơ
rạ - món rau gai thối được xôi chín ăn với cá nướng.
Để thêm phần trọn vẹn, ngày tết của người Khơ Mú không thể thiếu được món
canh Mọ, được chế biến từ các loại thịt chuột, chim, sóc sấy khô băm nhỏ trộn với
hoa chuối, các loại rau thơm, ớt chỉ thiên, mắc khén, tấm gạo nếp cho vào ống tre,
bương bánh tẻ, đổ nước vào đem đốt (như đốt cơm lam). Khi sôi lấy que tre vót
nhọn sọc liên tục đến khi nhuyễn. Khi đổ ra bát nó sền sệt, sánh dùng xôi nếp nắm
chấm quệt ăn rất thơm ngon.
Các món ăn truyền thống đều lấy nguyên liệu được từ cây rừng, từ ao vườn, ruộng
đồng và thơm ngon hơn dưới những bàn tay khéo léo của các bà nội trợ chế biến
thành món ăn đặc sản. Đến thăm đồng bào Khơ mú trong ngày tết Mạz chiêng mà
không thưởng thức những món ăn độc đáo nơi đây thì chưa thấm hết tinh người
Khơ mú, chưa hiểu hết cái độc đáo của ẩm thực nơi đây.