THUYẾT TRÌNH KINH
THUYẾT TRÌNH KINH
TẾ CHÍNH TRỊ
TẾ CHÍNH TRỊ
NHÓM 06
NHÓM 06
BÀI 12
BÀI 12
THỰC TRẠNG NỀN KINH TẾ THỊ
THỰC TRẠNG NỀN KINH TẾ THỊ
TRƯỜNG CÓ SỰ QUẢN LÝ CỦA NHÀ
TRƯỜNG CÓ SỰ QUẢN LÝ CỦA NHÀ
NƯỚC Ở VIỆT NAM 10 NĂM TRỞ LẠI
NƯỚC Ở VIỆT NAM 10 NĂM TRỞ LẠI
ĐÂY
ĐÂY
Nhà nước có chức năng cơ bản là tổ chức và xây dựng
Nhà nước có chức năng cơ bản là tổ chức và xây dựng
kinh tế vì vậy các chức năng quản lí trong nền kinh tế thị
kinh tế vì vậy các chức năng quản lí trong nền kinh tế thị
trường càng đặc biệt quan trọng. Một nền kinh tế thị
trường càng đặc biệt quan trọng. Một nền kinh tế thị
trường mà không có sự can thiệp của nhà nước thì khác
trường mà không có sự can thiệp của nhà nước thì khác
nào như vỗ tay bằng một bàn tay
nào như vỗ tay bằng một bàn tay
Đại hội Đảng VII ( 6/1991 ) với những quyết sách quan
Đại hội Đảng VII ( 6/1991 ) với những quyết sách quan
trọng như phát triển nền kinh tế hàng hoá nhiều thành
trọng như phát triển nền kinh tế hàng hoá nhiều thành
phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của
phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của
nhà nước theo định hướng XHCN. Tiếp tục đổi mới cả
nhà nước theo định hướng XHCN. Tiếp tục đổi mới cả
về bề rộng và chiều sâu, kìm chế đẩy lùi lạm phát giữ
về bề rộng và chiều sâu, kìm chế đẩy lùi lạm phát giữ
vững và phát triển sản xuất, bắt đầu có tích luỹ từ nội bộ
vững và phát triển sản xuất, bắt đầu có tích luỹ từ nội bộ
nền kinh tế. Những quyết sách ấy được đưa ra trong
nền kinh tế. Những quyết sách ấy được đưa ra trong
thời điểm “ngàn cân treo sợi tóc” trong bối cảnh quốc tế
thời điểm “ngàn cân treo sợi tóc” trong bối cảnh quốc tế
không thuận lợi, nguồn lực phát triển bị thiếu hụt …
không thuận lợi, nguồn lực phát triển bị thiếu hụt …
dường như đã tiếp thêm sức mạnh cho quá trình chuyển
dường như đã tiếp thêm sức mạnh cho quá trình chuyển
đổi kinh tế để góp phần đưa đất nước ra khỏi khủng
đổi kinh tế để góp phần đưa đất nước ra khỏi khủng
hoảng
hoảng
NHỮNG MẶT HẠN CHẾ
NHỮNG MẶT HẠN CHẾ
Kinh tế phát triển chưa bền vững, chất lượng, hiệu quả,
Kinh tế phát triển chưa bền vững, chất lượng, hiệu quả,
sức cạnh tranh của nền kinh tế thấp; chuyển dịch cơ cấu
sức cạnh tranh của nền kinh tế thấp; chuyển dịch cơ cấu
kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá chậm;
kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá chậm;
chế độ phân phối còn nhiều bất hợp lý, phân hoá xã hội
chế độ phân phối còn nhiều bất hợp lý, phân hoá xã hội
tăng lên. Những hạn chế, yếu kém trong các lĩnh vực
tăng lên. Những hạn chế, yếu kém trong các lĩnh vực
giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, văn hoá, xã hội,
giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, văn hoá, xã hội,
bảo vệ môi trường chậm được khắc phục; tệ quan liêu,
bảo vệ môi trường chậm được khắc phục; tệ quan liêu,
tham nhũng, lãng phí, tội phạm, tệ nạn xã hội, suy thoái
tham nhũng, lãng phí, tội phạm, tệ nạn xã hội, suy thoái
đạo đức, lối sống chưa được ngăn chặn, đẩy lùi. Thể
đạo đức, lối sống chưa được ngăn chặn, đẩy lùi. Thể
chế kinh tế thị trường, chất lượng nguồn nhân lực, kết
chế kinh tế thị trường, chất lượng nguồn nhân lực, kết
cấu hạ tầng vẫn là những điểm yếu cản trở sự phát
cấu hạ tầng vẫn là những điểm yếu cản trở sự phát
triển. Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh đại
triển. Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh đại
đoàn kết toàn dân tộc chưa được phát huy đầy đủ. Công
đoàn kết toàn dân tộc chưa được phát huy đầy đủ. Công
tác xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã
tác xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa, đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động
hội chủ nghĩa, đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động
của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân chuyển
của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân chuyển
biến chậm. Còn tiềm ẩn những yếu tố gây mất ổn định
biến chậm. Còn tiềm ẩn những yếu tố gây mất ổn định
chính trị - xã hội.
chính trị - xã hội.
Những năm gần đây Nhà Nước ta có bổ sung,
Những năm gần đây Nhà Nước ta có bổ sung,
sửa đổi hoàn thiện hệ thống luật pháp, chính
sửa đổi hoàn thiện hệ thống luật pháp, chính
sách tương đối phù hợp với điều kiện trong
sách tương đối phù hợp với điều kiện trong
nước và thông lệ quốc tế nhằm hoàn thiện cơ
nước và thông lệ quốc tế nhằm hoàn thiện cơ
chế thị trường. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều kẻ hở
chế thị trường. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều kẻ hở
thiếu đồng bộ hoặc sai lệch làm cho các hoạt
thiếu đồng bộ hoặc sai lệch làm cho các hoạt
động kinh tề bị méo mó, các thành phần kinh tế
động kinh tề bị méo mó, các thành phần kinh tế
gặp khó khăn như chính sách thuế, chính sách
gặp khó khăn như chính sách thuế, chính sách
cạnh tranh, cơ chế độc quyền ở một số ngành,
cạnh tranh, cơ chế độc quyền ở một số ngành,
lĩnh vực. Có một số chính sách làm thiệt hại cho
lĩnh vực. Có một số chính sách làm thiệt hại cho
đối tượng này nhưng lại tạo kẻ hở cho đối tượng
đối tượng này nhưng lại tạo kẻ hở cho đối tượng
khác luồn lách, thoát khỏi sự kiểm soát của nhà
khác luồn lách, thoát khỏi sự kiểm soát của nhà
nước
nước
Giai đoạn đầu, từ 2007 đến giữa năm 2008, các
Giai đoạn đầu, từ 2007 đến giữa năm 2008, các
chỉ tiêu kinh tế của Việt Nam đạt ở mức cao,
chỉ tiêu kinh tế của Việt Nam đạt ở mức cao,
tăng trưởng GDP năm 2007 đạt 8,5%, cao nhất
tăng trưởng GDP năm 2007 đạt 8,5%, cao nhất
so với 10 năm trước đó, một phần nhờ các rào
so với 10 năm trước đó, một phần nhờ các rào
cản thương mại giảm nhiều khi hội nhập. Tuy
cản thương mại giảm nhiều khi hội nhập. Tuy
nhiên, từ giữa năm 2008, tốc độ tăng trưởng
nhiên, từ giữa năm 2008, tốc độ tăng trưởng
kinh tế chậm dần, ở mức bình quân 6,1% trong
kinh tế chậm dần, ở mức bình quân 6,1% trong
giai đoạn 2008 - 2011, năm 2009 thậm chí rơi
giai đoạn 2008 - 2011, năm 2009 thậm chí rơi
xuống 5,3%. Nền kinh tế vừa mở cửa một năm
xuống 5,3%. Nền kinh tế vừa mở cửa một năm
đã gặp ngay những tác động tiêu cực của cuộc
đã gặp ngay những tác động tiêu cực của cuộc
khủng hoảng kinh tế, suy thoái tài chính toàn
khủng hoảng kinh tế, suy thoái tài chính toàn
cầu, khiến những yếu kém và hạn chế của nền
cầu, khiến những yếu kém và hạn chế của nền
kinh tế trong nước bộc lộ rõ nét hơn
kinh tế trong nước bộc lộ rõ nét hơn
.
.
Công nghiệp - xây dựng là lĩnh vực có ảnh
Công nghiệp - xây dựng là lĩnh vực có ảnh
hưởng lớn nhất đến tăng trưởng GDP toàn nền
hưởng lớn nhất đến tăng trưởng GDP toàn nền
kinh tế (chiếm tỉ trọng 40%), thế nhưng ngành
kinh tế (chiếm tỉ trọng 40%), thế nhưng ngành
này đã sụt giảm mạnh so với thời kì trước WTO,
này đã sụt giảm mạnh so với thời kì trước WTO,
giai đoạn 2007 - 2011 tăng trưởng bình quân
giai đoạn 2007 - 2011 tăng trưởng bình quân
hằng năm 7,0%, thấp hơn nhiều so với mức
hằng năm 7,0%, thấp hơn nhiều so với mức
10,2%/năm giai đoạn trước. Các mục tiêu về
10,2%/năm giai đoạn trước. Các mục tiêu về
chuyển dịch cơ cấu kinh tế, như đưa nông lâm
chuyển dịch cơ cấu kinh tế, như đưa nông lâm
thủy sản chiếm 15, 16% GDP, công nghiệp - xây
thủy sản chiếm 15, 16% GDP, công nghiệp - xây
dựng lên 43 đến 44% GDP, dịch vụ 40 đến 41%
dựng lên 43 đến 44% GDP, dịch vụ 40 đến 41%
GDP vào năm 2010 đều không thực hiện được
GDP vào năm 2010 đều không thực hiện được
theo các báo cáo về thu hút nguồn vốn FDI vào
theo các báo cáo về thu hút nguồn vốn FDI vào
Việt Nam thời gian qua của Cục Đầu tư nước
Việt Nam thời gian qua của Cục Đầu tư nước
ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), nhà đầu tư
ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), nhà đầu tư
nước ngoài đã đầu tư vào Việt Nam ở rất nhiều
nước ngoài đã đầu tư vào Việt Nam ở rất nhiều
ngành, lĩnh vực khác nhau, nhưng các dự án
ngành, lĩnh vực khác nhau, nhưng các dự án
FDI đầu tư vào kết cấu hạ tầng giao thông chỉ
FDI đầu tư vào kết cấu hạ tầng giao thông chỉ
“đếm trên đầu ngón tay” và hầu như vắng bóng
“đếm trên đầu ngón tay” và hầu như vắng bóng
các nhà đầu tư nước ngoài có tên tuổi trong lĩnh
các nhà đầu tư nước ngoài có tên tuổi trong lĩnh
vực này. Theo Bộ KH&ĐT, chỉ tính riêng nhu cầu
vực này. Theo Bộ KH&ĐT, chỉ tính riêng nhu cầu
vốn đầu tư vào hạ tầng giao thông giai đoạn
vốn đầu tư vào hạ tầng giao thông giai đoạn
2011 - 2015 ở Việt Nam đã vào khoảng 55 tỷ
2011 - 2015 ở Việt Nam đã vào khoảng 55 tỷ
USD, song nguồn ngân sách nhà nước (kể cả
USD, song nguồn ngân sách nhà nước (kể cả
ODA) và trái phiếu chính phủ chỉ đáp ứng
ODA) và trái phiếu chính phủ chỉ đáp ứng
khoảng 56%. Như vậy, 44% còn lại phải trông
khoảng 56%. Như vậy, 44% còn lại phải trông
đợi vào sự tham gia của các dòng vốn đầu tư tư
đợi vào sự tham gia của các dòng vốn đầu tư tư
nhân, trong đó có dòng vốn FDI.
nhân, trong đó có dòng vốn FDI.
NHỮNG THÀNH TỰU
NHỮNG THÀNH TỰU
Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
tiếp tục được xây dựng và hoàn thiện; chủ trương,
tiếp tục được xây dựng và hoàn thiện; chủ trương,
đường lối đổi mới của Đảng tiếp tục được thể chế hoá
đường lối đổi mới của Đảng tiếp tục được thể chế hoá
thành luật pháp, cơ chế, chính sách ngày càng đầy đủ,
thành luật pháp, cơ chế, chính sách ngày càng đầy đủ,
đồng bộ hơn; môi trường đầu tư, kinh doanh được cải
đồng bộ hơn; môi trường đầu tư, kinh doanh được cải
thiện; các yếu tố thị trường và các loại thị trường tiếp tục
thiện; các yếu tố thị trường và các loại thị trường tiếp tục
hình thành, phát triển; nền kinh tế nhiều thành phần có
hình thành, phát triển; nền kinh tế nhiều thành phần có
bước phát triển mạnh. Việc kiện toàn các tổng công ty,
bước phát triển mạnh. Việc kiện toàn các tổng công ty,
thí điểm thành lập các tập đoàn kinh tế nhà nước đạt
thí điểm thành lập các tập đoàn kinh tế nhà nước đạt
một số kết quả. Giai đoạn 2006 - 2010, doanh nghiệp
một số kết quả. Giai đoạn 2006 - 2010, doanh nghiệp
nước ta tăng hơn 2,3 lần về số doanh nghiệp và 7,3 lần
nước ta tăng hơn 2,3 lần về số doanh nghiệp và 7,3 lần
về số vốn so với 5 năm trước. Doanh nghiệp cổ phần trở
về số vốn so với 5 năm trước. Doanh nghiệp cổ phần trở
thành hình thức tổ chức sản xuất kinh doanh phổ biến.
thành hình thức tổ chức sản xuất kinh doanh phổ biến.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 5 năm đạt
Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 5 năm đạt
7%. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội gấp 2,5 lần so
7%. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội gấp 2,5 lần so
với giai đoạn 2001 - 2005, đạt 42,9% GDP. Mặc
với giai đoạn 2001 - 2005, đạt 42,9% GDP. Mặc
dù khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế
dù khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế
toàn cầu, nhưng thu hút vốn đầu tư nước ngoài
toàn cầu, nhưng thu hút vốn đầu tư nước ngoài
vào nước ta đạt cao.
vào nước ta đạt cao.
Quy mô tổng sản phẩm trong nước (GDP) năm
Quy mô tổng sản phẩm trong nước (GDP) năm
2010 tính theo giá thực tế đạt 101,6 tỉ USD, gấp
2010 tính theo giá thực tế đạt 101,6 tỉ USD, gấp
3,26 lần so với năm 2000; GDP bình quân đầu
3,26 lần so với năm 2000; GDP bình quân đầu
người đạt 1.168 USD. Hầu hết các ngành, lĩnh
người đạt 1.168 USD. Hầu hết các ngành, lĩnh
vực của nền kinh tế đều có bước phát triển khá.
vực của nền kinh tế đều có bước phát triển khá.
Sự phát triển ổn định trong ngành nông nghiệp,
Sự phát triển ổn định trong ngành nông nghiệp,
nhất là sản xuất lương thực đã bảo đảm an ninh
nhất là sản xuất lương thực đã bảo đảm an ninh
lương thực quốc gia
lương thực quốc gia
Theo báo cáo, từ năm 2007 đến năm 2011, sau
Theo báo cáo, từ năm 2007 đến năm 2011, sau
năm năm Việt Nam gia nhập tổ chức WTO, tăng
năm năm Việt Nam gia nhập tổ chức WTO, tăng
trưởng GDP chỉ đạt 6,5%, không đạt được mục
trưởng GDP chỉ đạt 6,5%, không đạt được mục
tiêu 7,5 - 8% kế hoạch năm năm đã đề ra. Mức
tiêu 7,5 - 8% kế hoạch năm năm đã đề ra. Mức
tăng trưởng này thấp hơn trước khi gia nhập
tăng trưởng này thấp hơn trước khi gia nhập
WTO 2002 -2006 (7,8%), và giai đoạn khủng
WTO 2002 -2006 (7,8%), và giai đoạn khủng
hoảng tài chính Đông Nam Á 1996 - 2000
hoảng tài chính Đông Nam Á 1996 - 2000
(7,0%). Nhưng con số trên vẫn được đánh giá là
(7,0%). Nhưng con số trên vẫn được đánh giá là
tăng trưởng cao so với nhiều nước trên thế giới,
tăng trưởng cao so với nhiều nước trên thế giới,
trong bối cảnh khủng hoảng tài chính và suy
trong bối cảnh khủng hoảng tài chính và suy
thoái kinh tế toàn cầu.
thoái kinh tế toàn cầu.
Mười năm thực hiện
Mười năm thực hiện
Chiến lược phát triển kinh
Chiến lược phát triển kinh
tế - xã hội 2001 - 2010
tế - xã hội 2001 - 2010
là giai đoạn đất nước ta
là giai đoạn đất nước ta
thực sự đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại
thực sự đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại
hoá, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng
hoá, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng
xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, đã đạt
xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, đã đạt
được
được
những thành tựu to lớn và rất quan
những thành tựu to lớn và rất quan
trọng.
trọng.
Kinh tế tăng trưởng nhanh, đạt tốc độ
Kinh tế tăng trưởng nhanh, đạt tốc độ
bình quân 7,26%/năm. Tổng sản phẩm trong
bình quân 7,26%/năm. Tổng sản phẩm trong
nước (GDP) năm 2010 so với năm 2000 theo
nước (GDP) năm 2010 so với năm 2000 theo
giá thực tế gấp 3,26 lần; thu ngân sách, kim
giá thực tế gấp 3,26 lần; thu ngân sách, kim
ngạch xuất khẩu gấp 5 lần; tuổi thọ bình quân
ngạch xuất khẩu gấp 5 lần; tuổi thọ bình quân
tăng từ 67 tuổi lên 72,8 tuổi.
tăng từ 67 tuổi lên 72,8 tuổi.
Khu vực dịch vụ có tốc độ tăng trưởng ổn định. Cơ cấu kinh tế tiếp
Khu vực dịch vụ có tốc độ tăng trưởng ổn định. Cơ cấu kinh tế tiếp
tục được chuyển dịch theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
tục được chuyển dịch theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
Cơ cấu lao động cũng có sự chuyển dịch tích cực.
Cơ cấu lao động cũng có sự chuyển dịch tích cực.
Tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) - lạm phát đã giảm mạnh so
Tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) - lạm phát đã giảm mạnh so
với năm 2011 (đặc biệt trong hai tháng 6 và 7 có mức tăng trưởng
với năm 2011 (đặc biệt trong hai tháng 6 và 7 có mức tăng trưởng
âm). So với tháng 12 năm 2011. chỉ số CPI 9 tháng đầu năm 2012
âm). So với tháng 12 năm 2011. chỉ số CPI 9 tháng đầu năm 2012
tăng khoảng 5%.
tăng khoảng 5%.
Tỷ giá hối đoái ít thay đổi.
Tỷ giá hối đoái ít thay đổi.
Thị trường vàng không ổn định, tăng giảm bất thường.
Thị trường vàng không ổn định, tăng giảm bất thường.
Mặt bằng lãi suất có xu hướng giảm.
Mặt bằng lãi suất có xu hướng giảm.
Cán cân thanh toán quốc tế trong 9 tháng ước thặng dư khoảng8 tỷ
Cán cân thanh toán quốc tế trong 9 tháng ước thặng dư khoảng8 tỷ
USD.
USD.
Lao động, việc làm trong 9 tháng đầu năm 2012 ước giải quyết
Lao động, việc làm trong 9 tháng đầu năm 2012 ước giải quyết
được khoảng 1.165 nghìn lao động, tăng khoảng 3,3% so với cùng
được khoảng 1.165 nghìn lao động, tăng khoảng 3,3% so với cùng
kỳ năm 2011 và đạt 72,8% kế hoạch năm 2012.
kỳ năm 2011 và đạt 72,8% kế hoạch năm 2012.
Số doanh nghiệp mới thành lập trong khoảng 10 tháng đầu năm
Số doanh nghiệp mới thành lập trong khoảng 10 tháng đầu năm
2012 đạt hơn 46.000 doanh nghiệp (giảm khoảng 12% so với cùng
2012 đạt hơn 46.000 doanh nghiệp (giảm khoảng 12% so với cùng
kỳ năm 2011.
kỳ năm 2011.
Việt Nam đã tuyên bố thiết lập quan hệ đối tác chiến
Việt Nam đã tuyên bố thiết lập quan hệ đối tác chiến
lược với Liên bang Nga (2001), Nhật Bản (2006), Ấn
lược với Liên bang Nga (2001), Nhật Bản (2006), Ấn
Độ (2007), Trung Quốc (2008), Hàn Quốc, Tây Ban
Độ (2007), Trung Quốc (2008), Hàn Quốc, Tây Ban
Nha (2009), Vương quốc Anh (2010), Đức (2011) và
Nha (2009), Vương quốc Anh (2010), Đức (2011) và
Ý (2013). Trong số này, một số mối quan hệ như với
Ý (2013). Trong số này, một số mối quan hệ như với
Đức, Trung Quốc và LB Nga đã được nâng lên tầm
Đức, Trung Quốc và LB Nga đã được nâng lên tầm
“đối tác chiến lược toàn diện”. Ngoài ra, từ năm
“đối tác chiến lược toàn diện”. Ngoài ra, từ năm
2009, Việt Nam cũng đã thiết lập quan hệ “đối tác
2009, Việt Nam cũng đã thiết lập quan hệ “đối tác
toàn diện” với Australia.
toàn diện” với Australia.