Yersinia pestis
Yersinia pestis
MỤC TIÊU BÀI GIẢNG
1. Mô tả hình dạng của Y. Pestis trên kính
hiển vi quang học.
2. Nêu 3 yếu tố kháng nguyên giúp phân
biệt dòng độc lực và dòng không độc
lực.
3. Nêu 4 phương pháp xét nghiệm chẩn
đoán vi sinh học Y. pestis.
4. Nêu 3 biện pháp phòng bệnh chính áp
dụng ở Việt nam.
MỞ ĐẦU
VK DH mang tên nhà VK học đầu tiên
phân lập được VK : Alexnder Yersin
(1894)
MỞ ĐẦU
VK DH mang tên nhà VK học đầu tiên
phân lập được VK : Alexnder Yersin
(1894)
DH là căn bệnh truyền nhiễm gây nhiều
nỗi khủng khiếp nhất trong lịch sử lòai
người
MỞ ĐẦU
TK 14 bệnh DH đã làm chết 25 triệu
người ở châu Âu
VN : bệnh được phát hiện lần đầu tiên
vào năm 1898 tại Nha Trang
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Hình dạng
Hình que ngắn dạng trực cầu khuẩn
Gram âm
Có khuynh hướng bắt màu đậm ở 2 đầu
Có lớp nhớt trên bề mặt
Canh cấy già : VK hình cầu hoặc phồng to
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Hình dạng
Trên thạch dinh dưỡng
Khúm nhỏ, lấm tấm hạt
Trung tâm tròn
Bờ mỏng, không đều
Trên thạch máu
Khúm có màu nâu sậm
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Hình dạng
Dòng VK độc lực từ bệnh phẩm
Khúm nhày
Xám
Cấy truyền nhiều lần
Khúm không đều, thô ráp
Bờ khúm nhăn nheo
Trung tâm ghồ cao
Giống hình trứng chiên
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Tính chất tăng trưởng
Kỵ khí tùy nghi
Không di động
Không sinh nha bào
Nhiệt độ thích hợp : 25 – 32
0
C
(-2 - +45
0
C)
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Tính chất tăng trưởng
VK cần có máu, heme, chất khử
Canh cấy : VK mọc thành dạng thạch
nhũ
Tính chất sinh hóa : Oxidase (-)
Catalase (+)
Glucose (+)
H
2
S (-)
gas (-)
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Sức đề kháng
Trong phenol 0,5% hay ở 55
0
C : chết
trong vòng 15 phút
Ánh sáng MT : sống vài giờ
Không khí khô : sống 2 - 3 ngày
Trong đàm : 8 – 14 ngày
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Cấu tạo kháng nguyên
1 týp HT
Cấu trúc KN rất phức tạp
Hơn 16 lọai KN
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Cấu tạo kháng nguyên
Yếu tố phân đọan F1
•
Polysaccharide-lipid
•
Nằm ở vỏ hay nang
•
Tác dụng kháng thực bào và
họat hóa BT
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Cấu tạo kháng nguyên
Kháng nguyên V
Là 1 protein
TLPT 90.000
Kháng nguyên W :
Là 1 lipoprotein
TLPT 140.000
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Cấu tạo kháng nguyên
KN V và W xuất hiện đồng thời, có
tác dụng chống thực bào
Gen mã hóa tổng hợp V và W nằm
trên plasmid
F1, V và W chỉ hiện diện ở dòng VK
độc lực
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Độc tố và enzym
LPS
Có họat tính nội độc tố
Có tính KN
Gây sốt, chết, phản ứng Shwartzman
tại chỗ và tòan thân
TÍNH CHẤT VI SINH HỌC
Độc tố và enzym
Độc tố DH
Là 1 protein
Nằm ở vách tế bào VK
Gồm 2 phần A và B
Tác dụng phong bế β cô máu, shock
Tạo antitoxin đặc hiệu
LPS và độc tố DH có ở dòng VK
độc lực lẫn không độc lực