Phòng bệnh viêm đường niệu ở người cao tuổi pptx

Phòng bệnh viêm đường
niệu ở người cao tuổi

Nhiễm trùng đường tiết niệu có thể gặp ở mọi lứa tuổi,
nhưng việc điều trị với người cao tuổi (NCT) thì gặp
nhiều khó khăn hơn do sức đề kháng ngày một suy giảm.
Đường tiết niệu bao gồm hai quả thận, hai niệu quản, bàng
quang và niệu đạo. Mỗi khi bị viêm một trong các bộ phận đó
thì có thể làm ảnh hưởng đến toàn bộ đường tiết niệu nhất là
ảnh hưởng đến thận.


Nguyên nhân

NCT do sức đề kháng ngày một giảm, thường mắc chứng sa
sút trí tuệ (ảnh hưởng rất lớn đến sự điều hòa của thần kinh
trung ương) đi tiểu không kiểm soát được cho nên dễ bị viêm
đường tiết niệu ngược dòng. NCT có thể gặp nhiễm trùng
đường tiết niệu cả phần trên (thận) và cả phần dưới (niệu
quản, bàng quang, và niệu đạo).

Người lớn tuổi cần uống đủ nước để phòng ngừa viêm đường
tiết niệu

Nguyên nhân nội sinh gây nhiễm trùng đường tiểu ở NCT
như sỏi đường tiết niệu, một số trường hợp do cản trở dòng
chảy của nước tiểu, lâu dần nước tiểu bị nhiễm vi sinh vật
gây nhiễm trùng đường tiết niệu như một số bệnh của tiền liệt
tuyến, bệnh đái tháo đường, chấn thương cột sống, nằm lâu

do bại liệt hoặc do bất động bởi cố định xương bị gãy (gãy
xương đùi hoặc xương chậu hay gặp ở NCT). Một số nguyên
nhân ngoại sinh gây nên viêm đường tiết niệu như nong niệu
đạo, mổ lấy sỏi hoặc mổ u xơ tiền liệt tuyến bị bội nhiễm,
viêm tiền liệt tuyến đưa đến viêm đường tiết niệu.

Về căn nguyên gây nhiễm khuẩn cũng rất đa dạng nhưng chủ
yếu là do vi khuẩn. Một số vi khuẩn thường gặp gây nhiễm
trùng đường tiết niệu như E.coli, Proteus, Enterobacter, S.
sprophyticus, S. epidermidis, N. gonorrheae, C. trachomatis,
Mycoplasma… Trong các căn nguyên vi khuẩn này thì chiếm
tỉ lệ cao nhất vẫn là E.coli, thứ đến là Proteus, S.
saprophyticus (tụ cầu hoại sinh). Ngoài ra, người ta còn gặp
một số NCT bị viêm đường tiết niệu do vi nấm.

Viêm đường tiết niệu ở NCT nếu không phát hiện và điều trị
tốt có thể đưa đến một số biến chứng rất nguy hiểm như viêm
thận, bể thận cấp tính có thể đưa đến suy thận, áp xe quanh
thận. Viêm đường tiết niệu cũng có thể đưa đến nhiễm trùng
huyết là một bệnh cực kỳ nguy hiểm đến tính mạng của NCT.

Những biểu hiện

Một số triệu chứng hay gặp viêm đường tiết niệu ở NCT như
đau lưng. Đau lưng có thể âm ỉ và xuất hiện từng lúc nhưng
có khi đau thành cơn rõ rệt nhất là mỗi lúc có bưng bê hoặc
xách, mang vật nặng. Nhiều trường hợp có sốt và rét run (tuy
nhiên ở NCT có sức đề kháng kém thì sốt nhẹ hoặc không sốt
mà chỉ thấy ớn lạnh), đi tiểu nhiều lần, tiểu khó (buồn đi tiểu
nhưng không tiê u được) và có thể tiểu đau, buốt. Màu của

nước tiểu có thể đục, có thể màu hồng (đái ra máu đại thể).

Nếu viêm đường tiết niệu do có vật cản như sỏi đường tiết
niệu thì thường kèm theo đau lưng hoặc có cơn đau quặn thận
có thể bị đái dắt, đái buốt… Để chẩn đoán viêm đường tiết
niệu ngoài các triệu chứng lâm sàng do bác sĩ khám bệnh
khai thác và phát hiện được thì rất cần làm các xét nghiệm có
lien quan như siêu âm, chụp X-quang, xét nghiệm nước tiểu
tìm căn nguyên vi khuẩn bằng cách cấy nước tiểu đúng
thường quy mới hy vọng tìm ra căn nguyên gây nhiễm trùng
của nó.

Nên làm gì?

Một biện pháp nên làm thường xuyên là vệ sinh cá nhân cho
thật tốt. Vệ sinh đường sinh dục ngoài và xung quanh vùng
sinh dục ngoài (nhất là NCT là phụ nữ giới). Nên tập thói
quen uống nhiều nước nhưng nên uống vào buổi sáng và
chiều, cần hạn chế uống nhiều nước trước khi đi ngủ buổi tối
để tránh đi tiểu đêm làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Mỗi lần buồn đi tiểu là phải đi tiểu ngay không được nhịn
tiểu bởi vì nhịn tiểu làm cho nước tiểu ứ đọng thời gian lâu sẽ
gây bội nhiễm vi khuẩn và nguy cơ sẽ làm nhiễm trùng
đường tiết niệu ngược dòng. Không nên uống bia vào buổi tối
hoặc trước khi đi ngủ buổi tối.

Trước khi đi ngủ buổi tối nên nhớ đi tiểu. Nếu NCT bị các
bệnh như sỏi đường tiết niệu (sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi
bàng quang…), các bệnh về tiền liệt tuyến thì cần được khám

bệnh để được giải quyết càng sớm càng tốt tránh ảnh hưởng
gây viêm đường tiết niệu khi đã biết rõ nguyên nhân.