TIẾT 6 sự TÍCH TRÁI sầu RIÊNG t

KHỞI ĐỘNG


TIẾT 6
ĐỌC MỞ RỘNG
VĂN BẢN: SỰ TÍCH TRÁI SẦU RIÊNG


TIẾT 6
ĐỌC MỞ RỘNG
VĂN BẢN: SỰ TÍCH TRÁI SẦU RIÊNG
I.TRI THỨC ĐỌC HIỂU


TIẾT 6
ĐỌC MỞ RỘNG
VĂN BẢN: SỰ TÍCH TRÁI SẦU RIÊNG
I.TRI THỨC ĐỌC HIỂU
Cây sầu riêng cịn có tên gọi là chu rên, tu rên(turen). Cây có
quả lớn, nhiều gai nhỏ, múi to và có mùi đặc trưng. Đối với
nhiều người, đó là món ăn khối khẩu. Cây sầu riêng được trồng
nhiều ở các nước Đông Nam Á. Vùng Nam Bộ nước ta cũng là
nơi có lượng sầu riêng lớn. Tương truyền rằng, ngày xưa, vùng
đất này chưa có cây sầu riêng. Từ thời nhà Nguyễn trở đi, có
người đã mang giống sầu riêng từ Cam-pu- chia về trồng, phổ
biến rộng khắp vùng Nam Bộ. Đồng Nai là một trong những
tỉnh trồng nhiều cây sầu riêng và đem lại nguồn thu nhập lớn
cho nông dân trong tỉnh. Ai cũng đã từng ăn sầu riêng nhưng
không phải ai cũng hiểu được lai lịch của hai chữ sầu riêng.

Em hãy miêu tả đặc điểm
của trái sầu riêng ? Sầu
riêng thường ra hoa, kết
quả vào tháng nào trong
năm?
Chu rên, Tu
rên(turen)

Sầu riêng cịn có tên gọi nào
khác ? Nó được trồng nhiều ở
khu vực nào ?

-Đông nam Á ( Campu-chia)
- Ở Việt Nam ( Nam
Bộ )


II.ĐỌC VÀ TRẢI NGHIỆM VĂN BẢN
1. Đọc
2. Thể loại : Truyện cổ tích thế sự
3. Tóm tắt


Sự tích trái sầu riêng
Ngày xưa, vào hồi Tây Sơn khởi nghĩa, có một chàng trai người vùng Đồng
Nai, có tài cả văn lẫn võ, đã vung gươm hưởng ứng sự bất bình của thiên hạ.
Chàng từng cầm quân mấy lần đánh cho tan tác thầy trò Nguyễn Ánh.
Nhà Tây Sơn mất, Gia Long vừa thắng thế trên đất nước Việt thì cũng bắt đầu

giết hại những người từng theo nhà Tây Sơn.
Nhân dân trong xóm quý mến chàng, khuyên chàng trốn đi thật xa. Họ giúp
tiền gạo và mọi thứ cần dùng, trong đó có cả một chiếc thuyền nhỏ để tiện đi lại.
Và chàng ra đi. Ngược dòng sông Cửu Long, chàng tiến sâu vào nước Chân Lạp.
Một hôm, chàng dừng thuyền, lên bộ để mua sắm thức ăn. Chàng bước vào
một cái quán bên đường. Trong quán có một bà mẹ ngồi ủ rũ bên cạnh một cô
gái nằm mê man bất tỉnh. Đó là hai mẹ con đi dâng hương trên núi Tà-lon, về
đến đây thì người con bị ốm nặng. Vốn có biệt tài về nghề thuốc, chàng đã cứu
chữa cho cô gái khỏi bệnh. Sẵn có thuyền, chàng chở họ về tận nhà.
Cơ gái đem lòng quyến luyến chàng. Sau một tuần chay tạ ơn Trời, Phật, mẹ
nàng cho biết là Phật đã báo mộng cho hai người lấy nhau. Chàng vui mừng
nhận lời và từ đó hai vợ chồng làm ruộng, ni tằm, xây dựng gia đình đầm ấm.


Mười năm thoảng qua như một giấc mộng. Hai vợ chồng quấn quýt nhau như
đôi chim câu. Trong vườn nhà vợ có một cây ăn quả gọi là cây “tu-rên” mà ở xứ
sở chàng khơng có. Mùa trái chín đến, vợ bổ một trái đưa cho chồng ăn. 
Trái “tu-rên” vốn có một mùi khó chịu. Thấy chồng nhăn mặt, vợ bảo:
– Anh ăn sẽ biết nó đậm đà như lịng em đây.
Không ngờ một ngày kia, vợ đi dâng hương Đế Thiên, Đế Thích về thì ngộ cảm.
Chồng cố cơng chạy chữa nhưng không sao cứu kịp. Cái chết chia rẽ cặp vợ
chồng một cách đột ngột. Khơng thể nói hết cảnh tượng đau khổ của người
chồng. Tuy cách trở âm dương, nhưng hai người vẫn gặp nhau trong mộng.
Chồng hứa trọn đời sẽ khơng lấy một ai nữa. Cịn hồn vợ thì hứa khơng lúc nào
xa chồng.
Nghe tin Gia Long đã thôi truy nã những người thù cũ, bà con ở quê nhà nhắn
tin lên bảo chàng về. Những người trong xóm cũng khuyên chàng tạm đi đâu cho
khuây khỏa. Chàng đành từ giã quê hương thứ hai của mình. Trước ngày lên
đường, vợ báo mộng cho chồng biết sẽ đi theo cho đến sơn cùng thủy tận. Năm
ấy, cây “tu-rên” tự nhiên chỉ ra mỗi một trái. Trái “tu-rên” ấy lại tự nhiên rụng

vào vạt áo chàng giữa lúc chàng ra thăm cây kỷ niệm của vợ. Chàng mừng rỡ,
quyết đưa nó cùng về xứ sở.


Chàng lại trở về nghề dạy học, nhưng nỗi riêng canh cánh không bao giờ nguôi. Chàng
đã ương hạt “tu-rên” thành cây, đem trồng trong vườn, ngoài ngõ. Từ đấy ngồi cơng việc
dạy học, chàng cịn có việc chăm nom cây quý.
Nhưng cây “tu-rên” của chàng ngày một lớn khỏe. Lại mười năm nữa sắp trôi qua.
Chàng trai ngày xưa bây giờ tóc đã lốm đốm bạc. Nhưng ơng thấy lịng mình trẻ lại khi
những cây mà ơng bấy lâu chăm chút nay bắt đầu khai hoa kết quả. Ông sung sướng mời họ
hàng, làng xóm tới nhà nhân ngày giỗ vợ và nhân thể thưởng thức một thứ trái lạ chưa hề
có ở trong vùng.
Khi những trái “tu-rên” được bưng ra đặt trên bàn, mọi người thoáng ngửi thấy một
mùi khó chịu. Chủ nhân biết ý, đã nói đón: “… Nó xấu xí, có mùi khó chịu, nhưng chính
những múi của nó ở trong lịng lại đẹp đẽ, thơm tho như mối tình đậm đà của đơi vợ chồng
son trẻ…”. Ơng ta vừa nói vừa bổ những trái “tu-rên” chia từng múi cho mọi người cùng
nếm. Đoạn, ông ta kể hết câu chuyện tình duyên xưa mà từ khi về đến nay ơng đã cố ý giấu
kín trong lịng. Ông kể mãi, kể mãi. Khi kể xong, ở khóe mắt con người chung tình ấy, hai
giọt lệ long lanh tự nhiên nhỏ vào múi “tu-rên” đang cầm ở tay. Hai giọt nước mắt ấy sôi
lên trên múi “tu-rên” như vôi gặp nước và cuối cùng thấm vào múi như giọt nước thấm vào
lòng gạch.
Sau đám giỗ ba ngày, người đàn ông ấy bỗng không bệnh mà chết. Từ đấy, dân làng
mỗi lần ăn thứ trái đó đều nhớ đến người gây giống, nhớ đến chuyện người đàn ơng chung
tình. Họ gọi “tu-rên”bằng hai tiếng “sầu riêng” để nhớ mối tình chung thủy của chàng và
nàng. Người ta cịn nói những cây sầu riêng nào thuộc dịng loại hạt có hai giọt nước mắt
của chàng mới là thứ sầu riêng có trái ngon và thơm hơn các thứ khác.


II.ĐỌC VÀ TRẢI NGHIỆM VĂN BẢN
1. Đọc

2. Thể loại : Truyện cổ tích thế sự
3. Tóm tắt


III. SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI
1. Nhân vật chàng trai trẻ.
Đặc điểm
Lai lịch

Nhân vật chàng trai trẻ
Sống ở vùng Đồng Nai

Tài năng
Giỏi cả văn , võ
Nghề nghiệp
Gõ đầu trẻ ( dạy học )
Việc làm

Phẩm chất

- Trốn sự truy sát của giặc nên chàng trai rời quê
hương đến đất nước Chân Lạp
- Cứu được cô gái ốm nặng và kết làm vợ chồng.
- Trồng cây tu rên trong vườn nhà.
Thương vợ, thủy chung

=> Là người sống ở vùng Đồng Nai, có tài năng, thương vợ


III. SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI

2. Nhân vật cô gái
? Cô gái là người nước nào
 Người Chân Lạp( nước Cam-pu- chia ngày nay)


Một hôm, chàng dừng thuyền, lên bộ để mua sắm thức ăn. Chàng
bước vào một cái quán bên đường. Trong quán có một bà mẹ ngồi
ủ rũ bên cạnh một cơ gái nằm mê man bất tỉnh. Đó là hai mẹ con
đi dâng hương trên núi Tà-lon, về đến đây thì người con bị ốm
nặng. Vốn có biệt tài về nghề thuốc, chàng đã cứu chữa cho cô gái
khỏi bệnh. Sẵn có thuyền, chàng chở họ về tận nhà.
Cơ gái đem lòng quyến luyến chàng. Sau một tuần chay tạ ơn
Trời, Phật, mẹ nàng cho biết là Phật đã báo mộng cho hai người
lấy nhau. Chàng vui mừng nhận lời và từ đó hai vợ chồng làm
ruộng, ni tằm, xây dựng gia đình đầm ấm.
Mười năm thoảng qua như một giấc mộng. Hai vợ chồng quấn
quýt nhau như đôi chim câu. Trong vườn nhà vợ có một cây ăn
quả gọi là cây “tu-rên” mà ở xứ sở chàng khơng có. Mùa trái chín
đến, vợ bổ một trái đưa cho chồng ăn. Trái “tu-rên” vốn có một
mùi khó chịu. Thấy chồng nhăn mặt, vợ bảo:
– Anh ăn sẽ biết nó đậm đà như lòng em đây.


III. SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI
2. Nhân vật cô gái
? Cô gái là người nước nào
 Người Chân Lạp( nước Cam-pu- chia ngày nay)
? Vì sao cơ gái kết hơn với chàng trai.
- Vì chàng trai đã cứu cơ gái và được thần báo mộng.
? Cuộc sống củ hai vợ chồng như thế nào.

 Họ sống rất vui vẻ, hạnh phúc.
?Trong vườn nhà vợ có trồng một loại cây gì ?
-Cây Tu rên


? Người vợ đưa trái sầu riên cho chồng ăn và nói rằng “Anh
ăn sẽ biết nó đậm đà như lịng em đây”. Em hãy giải thích ý
của người vợ ?
- Thể hiện tình cảm chân thành, sâu nặng, thủy chung
? Qua phần tìm hiểu trên ,em hãy nêu một vài hiểu biết của
em về cô gái.
 Là người Chân Lạp.
 Sống hạnh phúc bên chồng .
 Là người có tình cảm chân thành, sâu nặng, thủy chung


III. SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI
2. Nhân vật cô gái
 Người Chân Lạp ( nước Cam-pu- chia ngày nay)
 Sống hạnh phúc bên chồng .
Tìm những
 Là người có tình cảm chân thành, sâu nặng, thủy chung
chi tiết kì ảo
3. Yếu tố kì ảo.
có trong
truyện?

- Phật báo mộng cho hai người lấy nhau.
 Hồn vợ hứa không bao giờ xa chồng.
 Vợ báo mộng cho chồng biết sẽ theo cho đến sơn cùng thủy tận.

 Cây tu ren ra một trái và trái tu rên rơi vào vạt áo khi chồng ra thăm.
- Hai giọt nước mắt sôi lên sùng sục trên múi tu ren như vôi gặp nước
và thấm vào múi tu rên.


“Khi những trái “tu-rên” được bưng ra đặt
trên bàn, mọi người thống ngửi thấy một mùi
khó chịu. Chủ nhân biết ý, đã nói đón: “… Nó
xấu xí, có mùi khó chịu, nhưng chính những
múi của nó ở trong lịng lại đẹp đẽ, thơm tho
như mối tình đậm đà của đơi vợ chồng son
trẻ…”. Ơng ta vừa nói vừa bổ những trái “turên” chia từng múi cho mọi người cùng nếm.
Đoạn, ông ta kể hết câu chuyện tình duyên
xưa mà từ khi về đến nay ơng đã cố ý giấu kín
trong lịng. Ơng kể mãi, kể mãi. Khi kể xong, ở
khóe mắt con người chung tình ấy, hai giọt lệ
long lanh tự nhiên nhỏ vào múi “tu-rên” đang
cầm ở tay. Hai giọt nước mắt ấy sôi lên trên
múi “tu-rên” như vôi gặp nước và cuối cùng


? Mười năm sau cây ra hoa kết trái, tới ngày đám giỗ, chồng
đã làm gì .
-Mời bà con đến và người chồng đã sẻ trái tu rên cho mọi
người cùng nếm thử.
? Cảm nhận của họ như thế nào khi nếm thử múi tu rên.
 Ngửi thấy mùi khó chịu .
? Lúc ấy người chồng đã nói gì .
 Chủ nhân đã biết ý và nói ““… Nó xấu xí, có mùi khó

chịu, nhưng chính những múi của nó ở trong lịng lại
đẹp đẽ, thơm tho như mối tình đậm đà của đôi vợ chồng
son trẻ…”.
=> Sau đám giỗ ba ngày thì ơng mất .


? Tại sao trái tu rên được gọi là trái sầu siêng .

- Vì người dân nhớ đến sự thủy chung của chàng trai trẻ và cô
gái .
Từ câu chuyện này , chúng ta mới biết sự tích trái sầu riêng
và biết đến nguồn gốc của nó .
“ Sầu riêng ai khéo đặt tên.
Ai sầu thì biết nhưng em khơng sầu .”
 Giải thích nguồn gốc tên gọi trái sầu riêng .
 Ca ngợi tình cảm cao đẹp của lứa đơi.

Câu
truyện này
có ý nghĩa
gì ?


III. SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI

2. Nhân vật cô gái
 Người Chân Lạp ( nước Cam-pu- chia ngày nay)
 Sống hạnh phúc bên chồng
 Là người có tình cảm chân thành, sâu nặng, thủy chung
3. Yếu tố kì ảo.

- Phật báo mộng cho hai người lấy nhau.
 Hồn vợ hứa không bao giờ xa chồng.
 Vợ báo mộng cho chồng biết sẽ theo cho đến sơn cùng thủy tận.
 Cây tu rên ra một trái và trái tu rên rơi vào vạt áo khi chồng ra thăm.
 Hai giọt nước mắt sôi lên sùng sục trên múi tu rên như vôi gặp nước
và thấm vào múi tu rên.
4. Ý nghĩa văn bản .
- Giải thích nguồn gốc tên gọi trái sầu riêng .
- Ca ngợi tình cảm cao đẹp của lứa đôi.


 IV. Luyện tập, vận dụng
Câu 1: Người xưa muốn nhắc nhở chúng ta điều gì qua
câu chuyện này ?
Câu 2: Viết đoạn văn miêu tả trái sầu riêng.


Nhiệm vụ học tập ở nhà
 Kể tóm tắt được truyện Sự tích trái sầu
riêng .
 Hồn thành đoạn văn vào vở .
 Viết một văn bản kể lại một lễ hội ở địa
phương em.