HOẠ SĨ ĐỖ NGỌC DŨNG - QUYẾN RŨ MỘT SỨC SỐNG TRUNG DU doc

HOẠ SĨ ĐỖ NGỌC DŨNG - QUYẾN RŨ MỘT SỨC
SỐNG TRUNG DU




Hoạ sĩ (HS) Đỗ Ngọc Dũng - Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Phú Thọ đã có triển
lãm (TL) cá nhân thứ ba Khoảng lắng chiều 20/6 tại 16 Ngô Quyền, Hà Nội, kéo
dài hết 4/7/2012. Một triển lãm gây chú ý và tạo được ấn tượng độc đáo.
“Cây cọ” đất Tổ đã đem vẻ đẹp xứ cọ trung du về Thủ đô, tạo nên một không gian
hội hoạ đáng thưởng lãm. Đó cũng là nét đặc trưng nổi bật và thế mạnh của Đỗ
Ngọc Dũng. Anh sinh 1960 tại Đoan Hùng, Phú Thọ, tốt nghiệp khoa Đồ hoạ, ĐH
Mỹ thuật công nghiệp Hà Nội năm 1990 (cùng lớp với HS Đào Anh Khánh), dựng
nghiệp tại TP Việt Trì. Chịu học, chịu giao du, trên cương vị Chủ tịch Hội VHNT
tỉnh 12 năm qua, Đỗ Ngọc Dũng là một trong không nhiều các HS không ở TP lớn
vượt thoát được tầm mức tỉnh lẻ. Không có sự trì trệ, buồn tẻ, lạc hậu trong tinh
thần sống, vẽ, tranh Đỗ Dũng luôn cập nhật, giữ lửa sáng tạo bằng trái tim nghệ sĩ,
khi mà tưởng như cương vị quản lý, nhịp điệu công chức choán hết thời gian của
anh.
Tôi đã xem tranh Đỗ Dũng từ lần đầu tới Việt Trì, 4/2006. Sát bên trụ sở Hội
VHNT, tư gia ông Chủ tịch Hội là nhà TL, tranh bày kín các phòng tầng 3, là
xưởng vẽ HS bỏ nghỉ trưa, cắt giấc ngủ đêm, hầu hết dồn ngày nghỉ vào toile Đỗ
Ngọc Dũng có một gia đình êm ấm, vợ đẹp – một hoa khôi Việt Trì năm nào giờ
vẫn còn đằm thắm, hai con gái, đã có cháu ngoại trai 4 tháng. Đưa Hội Phú Thọ
vào top các Hội văn nghệ địa phương mạnh nhất, tinh thần cầu thị, sự quảng giao,
năng lực cho anh có nhiều bạn bè khắp nơi.

Tầng 2 phòng TL, không đủ chỗ 40 tranh khổ lớn, tác giả Khoảng lắng đành chỉ
bày 27 bức sơn dầu - chất liệu sở trường.
Diện tích TL quá chật với lượng khách, đồng nghiệp bạn hữu đến với Đỗ Dũng. Lễ
khai mạc sang trọng với sự có mặt của GS.TS Tạ Ngọc Tấn - Ủy viên TW Đảng,
Giám đốc Học viện Chính trị Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh, PGS.TS Nguyễn
Hồng Vinh - nguyên Ủy viên BCHTW Đảng, Chủ tịch Hội đồng LLPBVHNT
Trung ương, các nhà thơ Hữu Thỉnh - Chủ tịch Uỷ ban toàn quốc LH các hội
VHNT Việt Nam, Bằng Việt - Chủ tịch Hội LHVHNT Hà Nội, HS Trần Khánh
Chương - Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, HS Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục
Mỹ thuật - Nhiếp ảnh & triển lãm kiêm Phó Chủ tịch Hội MTVH, ông Hà Kế San
– Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ. Rất nhiều các tên tuổi văn nghệ sĩ, nhà báo
như: thi sĩ Nguyễn Quang Thiều, nhà văn Nguyễn Trí Huân, Phạm Xuân Nguyên,
các HS: NSND Lê Huy Quang, Trần Huy Oánh, Nguyễn Đỗ Bảo, Đào Châu Hải,
Lê Thiết Cương, Lê Trí Dũng, Lý Trực Sơn cùng đông đảo bè bạn người thân ở
thủ đô, các tỉnh thành đến dự.
Sức lao động đáng nể, độ đa dạng bút pháp và đề tài ùa ra trên màu, hình căng tràn
sức sống. Ấn tượng nhất, là vẻ đẹp của thiên nhiên, văn hoá trung du, Tây Bắc ùa
chảy trên tranh, khiến người xem quên mình đang đứng ở đất Hà thành.
Chỉ thấy cảnh, mùi, vị, không gian trầm thiêng mơ mộng đang hiện hữu kỹ thuật
đồ hoạ qua việc sử dụng hoạ tiết trong các tác phẩm như tái hiện cảnh múa hát, giã
gạo của người Việt cổ, với âm vang trống đồng, điệu múa Mường.
Hoà nhập với dòng chảy mỹ thuật đương đại với tâm thế một HS tài năng sung
sức, Đỗ Ngọc Dũng không có khoảng cách với các đồng nghiệp Thủ đô, cả ở việc
bị sao chép tranh, bởi tranh bán được. Bà bầm trung du lưng còng tay cầm nón
mê rách một mình lụi cụi chiều Đông, chống gậy, chân đất, ngón cái toẽ bàn chân
Giao Chỉ, khuôn mặt nhăn nheo khắc khổ dưới vành khăn cũ - Một dáng chiều vẽ
từ 1999 là bức bị chép nhiều nhất. Trên phố Nguyễn Thái Học, Hà Nội, tranh Đỗ
Dũng có cả trong Bảo tàng Mỹ thuật VN, Bảo tàng Quân đội, Bảo tàng Hồ Chí
Minh lẫn các gallery tranh chép. Và rừng cọ, nữ sinh, đêm, bình minh, nắng, nhà
đồi, nhịp trống, đấu vật những bối cảnh, con người trung du được vẽ từ tình yêu

của người con đất Tổ cả đời nguyện gắn bó với quê hương. Vững hình hoạ, tả thực
cổ điển của Đỗ Ngọc Dũng là thế mạnh như: Góc chợ vùng cao ngày không phiên,
Giờ giải lao; nhưng khi vẽ trừu tượng, anh vẫn làm người xem khó tính bị thu hút.
HS Lê Thiết Cương rất thích 2 tác phẩm trên và bức trừu tượng Ký ức vùng cao
(1,5 x 1,5m). Ký ức ấy là nắng loé qua những thân cây xơ ước, đôi ngựa thồ khắc
khổ leo núi, mắt chịu đựng buồn là hình ảnh kết giao khoảnh khắc ảo và thật. Nắng
gió vùng cao (1,8 x 1,5m) là tác phẩm mà HS Thành Chương lại ấn tượng từ Triển
lãm khu vực 2010 tại Thái Nguyên, màu vàng chiếm lĩnh gió tạt bông lau lùa đèo
núi hùng vĩ Cao Bằng, lại thấp thoáng đôi ngựa mắt như thấu khổ mà oán giận.
Thuở hàn vi Đỗ Dũng từ vẽ tranh cổ động, kẻ biển quảng cáo kiếm sống. Nhưng
anh không lúc nào quên việc nâng cao mình. TL còn có 2 bức tranh vẽ Bác Hồ Cho
dân tộc một ngày mai tươi sáng, vẽ Bác đội mũ, cổ vắt chiếc khăn mặt, vóc gày,
xắn quần lội suối. Người trở về sau 30 năm bôn ba, phía sau là con tàu ra đi tìm
đường cứu nước, bên trái là lán Hà Quảng - một tác phẩm hoà trộn bút pháp tả thực
và hình hoạ thành công.
Nhà phê bình mỹ thuật Trần Thị Quỳnh Như nhận định: “TL này gây cho tôi sửng
sốt về đam mê và sức vẽ của Đỗ Ngọc Dũng: chuyên tâm vào hội hoạ, anh vẫn ý
đến đồ hoạ, chất dân tộc kết hợp với cách vẽ hiện đại, nhất là tranh về trung du,
chính anh đã đem đến những nét mới mẻ cho quê mình qua con mắt giàu tình cảm
và lãng mạn. Anh cũng rất quan tâm đến tài môi trường, đó cũng là lo lắng cho
cuộc sống loài người của một nghệ sĩ.
Đỗ Ngọc Dũng “thời sự” qua Sự kiện 11 tháng 9, Bão Nhật Bản, Thiếu nữ thời @,
Ký sức chiến tranh I, II, được tiếp nối trăn trở về những nguy cơ của sự sống, bằng
nguồn nước chết – vẽ 7 con cá nằm trên cái thớt, con dao phay sáng loáng đặt giữ
sẵn sàng Quy luật nghiệt ngã thật ám ảnh. Môi trường và tiếng than của đại ngàn
cũng là tiếng kêu của HS, nói hộ lời cây, muôn thú, bằng tranh. Có Ngã ba Đồng
Lộc, Chứng tích Thăng Long, Nét xưa, có Biển cả, Đường làng những tác phẩm
bộc lộ thế giới quan sinh động, mâu thuẫn, dằn vặt và cả khát khao cuộc sống đẹp
của HS. Tôi liên tưởng sự đối nghịch của tác phẩm lũ trẻ thôn quê ngoác miệng
cười ở bức Hồn nhiên và Một dáng chiều tả bà mẹ trung du trong chiều đông rét

mướt. Nhiều nghịch lý vẫn tiếp diễn và HS lại tiếp tục lý giải, kiếm tìm “trên con
đường không có điểm dừng mà đầy đam mê” như anh tâm sự. Tác phẩm điêu khắc
đá 12 tấn Chuyện tình Chử Đồng Tử – Tiên Dung của anh vẫn đang bày tại công
viên bên hồ Khuôn Muồi, Đền Hùng – một bằng chứng về sự đa tài của Đỗ Dũng.
Hai mươi phút, hai giờ hoặc hơn, người xem tranh Đỗ Ngọc Dũng có được một
cuộc du ngoạn hai tuần đổi bằng hàng năm cật lực sáng tạo của tác giả. Đứng tại
trung tâm Hà Nội mà được phiêu lãng trung du là điều thú vị nhất mà HS Đỗ Ngọc
Dũng tặng người xem và được nhắc nhớ. Thành tựu đáng kể nhất của anh, không là
các cuộc TL, giải thưởng trong nước và quốc tế, tranh lưu bảo tàng quốc gia mà
chính là niềm đam mê liên tục, bút lực sung mãn được bạn nghề và công chúng ghi
nhận. Ngay sau khi kết thúc triển lãm tại Hà Nội, HS đã dùng một ô tô chở 3 tấn
tranh, bổ sung thêm các bức vẽ về biển để trưng bày tại TP Cảng từ 6-14/7/2012 tại
Trung tâm Triển lãm & Mỹ thuật, số 1 Nguyễn Đức Cảnh, quận Lê Chân, TP Hải
Phòng. Lần đầu tiên tác phẩm của một HS trung du trưng bày tại TP Hoa phượng
đỏ với tiêu đề "Sắc màu trung du", gồm 52 bức sơn dầu khổ lớn khai mạc đúng
sinh nhật tuổi 52 của anh đã được công chúng và đồng nghiệp Hải Phòng đón
nhận, trân trọng và cảm phục.
Đỗ Ngọc Dũng vẫn đang mới, muốn tiếp tục mới trong hưng khí tuổi 52.