Sinh học thực vật chương 3 tổ chức cơ thể thực vật

Chương 3
TỔ CHỨC CƠ THỂ
THỰC VẬT

I. Tầm quan trọng của thực vật

Thực vật và con người
Việc trồng trọt:
•
Trong hơn 350.000 loài
thực vật, con người đã
sử dụng khoảng 10.000
loài làm thực phẩm.
•
Việc trồng cây để lấy
thực phẩm đã được
thực hiện khoảng 11.000
năm trước

Thực vật và con người
Gieo trồng thực vật nhằm:
•
Ngũ cốc: gạo, lúa mì, bắp, yến mạch…
•
Củ: khoai mì, khoai tây, khoai lang, khoai sọ…
•
Đậu: đậu nành, đậu phọng, đậu Hà lan…
•
Trái cây: cam, chuối, bơ, xoài…
•

Rau: xalách, cải, thì là…
•
Quả hạch: óc chó, điều, dừa…
•
Dầu: dừa, đậu nành, hạt vải…
•
Đồ uống: café, cacao, trà, bia…

Thực vật và con người
Gieo trồng thực vật nhằm
•
Chất làm ngọt: mía, cải đường, bắp…
•
Gia vị: hành, tiêu, ớt, hồi…
•
Thảo mộc: xạ hương, ngải đắng, thì là…
•
Hương liệu: cacao, dừa, quinin…
•
Màu: nghệ, dứa, cà chua…
•
Phụ gia: cao su, chanh, cam…
•
Trang trí: các loại hoa, cỏ….
•
Các bữa ăn nhanh: bắp, hạt bí,
hướng dương

Thực vật và con người
Thực vật được sử dụng làm thuốc: từ thời Hy

Lạp cổ đại, con người đã biết sử dụng vỏ cây
liễu trắng để chữa bệnh đau đầu.
Ngày nay, hầu hết các loại thuốc đều dùng để
phòng và trị bệnh đều có nguồn gốc từ tất cả
các bộ phận của thực vật

Thực vật và con người
•
Thực vật được sử dụng làm chất nhuộm vải
và dệt quần áo: hầu hết các loại vải để may
quần và các chất dùng để nhuộm vải đều có
nguồn gốc từ thực vật

Thực vật và con người
•
Thực vật được sử dụng làm nhiên liệu: Các
nguồn nhiên liệu cung cấp năng lượng cho
nhân loại hiện nay hầu hết có nguồn gốc từ
thực vật

Thực vật và con người
•
Những công dụng khác
của thực vật: Hiện nay
người ta đã ứng dụng
thức vật vào nhiều lĩnh
vực quan trọng khác
phục vụ đời sống con
người như làm vật trang
trí, mỹ phẩm, xàphòng,

bột giặt….

Thực vật và môi trường
•
Thực vật là một phần tất yếu của sinh quyển,
chúng hấp thu CO
2
và cung cấp O
2
cũng như
những hợp chất hữu cơ cho những loài sinh
vật khác.
•
Bên cạnh đó chúng góp phần cung cấp các loại
khoáng cũng như tham gia vào việc giữ ổn định
cấu trúc đất và giữ vững cân bằng sinh thái

Thực vật và môi trường
•
Mối quan hệ giữa thực vật và động vật

Thực vật và môi trường
•
Mối quan hệ giữa thực vật và vi sinh vật

Thực vật nguy hiểm
•
Tuy nhiên trong thực tế
cũng thấy nhiều cái chết
bởi sử dụng thuốc lá,

cocain, heroin, rượu…
Cũng có những người
chết do ăn trực tiếp một
vài loài thực vật nào đó.
Cũng có những loài thực
vật gây nên dị ứng như
ho, chảy nước mũi, chảy
nước mắt…(phấn hoa, hạt
cỏ, mùi hoa…)

II. Tổ chức cơ thể thực vật
Hai dạng thực vật

II. Tổ chức cơ thể thực vật
Cơ thể của hầu hết sinh vật đa bào đều có
•
Mô (tissue)
•
Cơ quan (organ)
•
Hệ cơ quan (system).
–
Mô gồm nhiều tế bào giống nhau về cấu trúc và chức
năng và được liên kết lại với nhau.
–
Cơ quan bao gồm nhiều mô khác nhau, liên kết lại để
hình thành một đơn vị cấu trúc và chức năng.
–
Hệ cơ quan gồm một số các cơ quan phối hợp lại là
một phức hệ chức năng trong đời sống của sinh vật

T ch c c th th c v tổ ứ ơ ể ự ậ


1.Moâ th c v tự ậ
Mô thực vật có thể được chia làm hai
loại:
- Mô phân sinh
- Mô chuyên hóa hay mô vĩnh viễn.

- Mô phân sinh gồm những tế bào còn
non, phân cắt tích cực để tạo ra những
tế bào mới. Mô phân sinh có ở nơi có
sự tăng trưởng mạnh: ngọn rễ và ngọn
thân, vỏ cây, giữa phần vỏ và gỗ
- Những tế bào được sinh ra từ mô phân
sinh lớn lên và chuyên hóa thành mô
trưởng thành vĩnh viễn, thường vẫn giữ
đặc điểm về cấu trúc và chức năng
trong suốt đời sống của chúng và
không phân chia.

a. Mô phân sinh
* Mô phân sinh ngọn
- Những vùng mô phân sinh ngọn
nằm ở đầu rễ và đầu thân. Mô phân
sinh ngọn tạo ra tế bào mới giúp cho
cây tăng trưởng theo chiều dài. Mô
được tạo ra bởi mô phân sinh ngọn
gọi là mô sơ cấp.

- Ở các cây họ Hòa bản (Poaceae)
còn có thêm mô phân sinh lóng.

Mô phân sinh đỉnh chồi

Mô phân sinh lóng

Mô phân sinh đỉnh rễ

* Mô phân sinh bên (tượng tầng)
Nằm giữa mộc và vỏ của cây và ngay
trong vùng vỏ. Mô phân sinh bên phân
cắt bằng cách ngăn vách theo mặt
ngoài và mặt trong tạo ra những tế
bào sẽ chuyên hóa thành hai loại mô
khác nhau ở hai mặt của tượng tầng.

Có hai loại tượng tầng:
- Tượng tầng libe mộc nằm giữa mộc và
libe sơ cấp, tạo ra libe thứ cấp ở ngoài và
mộc thứ cấp ở trong
- Tượng tầng sube nhu bì ở vùng vỏ, tạo
ra sube ở ngoài và nhu bì ở trong.
Tượng tầng chỉ hiện diện ở cây Song tử
diệp.
Tượng tầng giúp cho cây tăng trưởng
theo đường kính và tạo ra mô thứ cấp