GIÁO dục GIỚI TÍNH CHO HS

Sáng kiến
Đề tài: “Giáo dục giới tính cho học sinh lớp 5 thông qua tiết đọc thư viện và
tiết sinh hoạt lớp”.
I. MỞ ĐẦU
Giới tính là tất cả những đặc điểm riêng biệt tạo nên sự khác nhau giữa
nam và nữ. Giáo dục giới tính là một thuật ngữ rộng miêu tả việc giáo dục về
giải phẫu sinh dục, sinh sản, quan hệ tình dục, sức khoẻ sinh sản, các quan hệ
tình cảm, quyền sinh sản; các trách nhiệm, tránh thai và các khía cạnh khác của
thái độ tình dục lồi người. Giáo dục giới tính ln được nhận sự quan tâm từ
mọi người trong cộng đồng. Giáo dục giới tính giúp các em học sinh hiểu thêm
về cơ thể mình và sự khác biệt với bạn khác giới, tránh sự tị mị tự tìm hiểu hay
hoang mang về các dấu hiệu cơ thể tuổi dậy thì.
Chúng ta phải thừa nhận một thực tế rằng điều kiện dinh dưỡng ngày càng
tốt hơn cộng với tác động của nhiều yếu tố xã hội mà tỉ lệ các bé dậy thì sớm
ngày càng tăng lên. Do đó, học sinh lứa tuổi tiểu học hiện nay đã có dấu hiệu
sớm của dậy thì, thậm chí một số em dậy thì sớm từ lúc cịn học lớp 4. Vì vậy,
giáo dục giới tính giúp trẻ sống đúng với giới tính của mình. Đặc biệt là giáo
dục các em biết trân trọng giá trị của bản thân, từ đó biết quý trọng người khác.
Trẻ hiểu bản thân, giới tính của mình mới biết bảo vệ mình khỏi những cám dỗ,
xâm hại bên ngồi cũng như biết tơn trọng thân thể người khác. Đó chính là q
trình giúp các em hồn thiện nhân cách an tồn cho bản thân. Đồng thời, các em
trang bị cho bản thân những cách thức chăm sóc, bảo vệ cơ thể khi các em bước
vào tuổi dậy thì. Việc giáo dục giới tính cho học sinh cũng phần nào giảm thiểu
những vụ việc xâm hại.
Trong khi đó vấn đề xâm hại trẻ em khơng cịn xa lạ đối với mỗi người.
Nó diễn ra hàng ngày thậm chí hàng giờ. Vấn đề này gây nhức nhối cho xã hội
và cộng đồng kéo theo đó là sự hệ lụy, thối hóa đạo đức của xã hội. Theo thống
kê của Hiệp hội Quốc gia Phịng chống Bạo hành trẻ em, trung bình cứ mỗi 8
giờ trơi qua lại có một trẻ em Việt Nam bị xâm hại tình dục. Nghĩa là mỗi ngày
có khoảng 3 em bị xâm hại tình dục. Nó gây ra cho các em sự tổn thương, chấn
Trường Tiểu học Phạm Hồng Thái - GV: Nguyễn Thị Phương

Sáng kiến
động về tâm lí, về sức khỏe và thậm chí trở thành những “bà mẹ bất đắc dĩ”.
Đau lịng hơn, đa số thủ phạm là người quen của nạn nhân. Hiện tượng này
không chỉ phản ảnh mặt trái của xã hội mà cịn gióng lên hồi chng cảnh tỉnh
về những lỗ hỏng trong trong công tác giáo dục giới tính. Những lỗ hỏng này
tưởng đơn giản nhưng nếu khơng có sự chung tay của gia đình, nhà trường và xã
hội thì gây ra mối nguy hiểm tiềm tàng. Học sinh càng biết sớm về giới tính thì
sẽ càng có tư tưởng trưởng thành hơn, suy nghĩ chín chắn hơn giúp các em
phịng tránh khỏi việc bị xâm hại tình dục.
Giáo dục Việt Nam cũng đã chú trọng tới việc giáo dục giới tính cho học
sinh qua sách Tự nhiên và Xã hội, sách Khoa học. Ở các lớp nhỏ 1, 2, 3, giáo
dục giới tính chỉ ở mức truyền đạt cho các em kiến thức đơn giản về cơ thể
người, vệ sinh cơ thể sạch sẽ. Qua chương trình Khoa học 5, các em bắt đầu
được trang bị những kiến thức cơ bản về giới tính. Các em cũng được học về cơ
thể người, về trứng, tinh trùng, về bào thai… Vì lẽ đó, trong những năm tơi làm
cơng tác giảng dạy và chủ nhiệm lớp 5, tôi cũng quan tâm tới vấn đề giáo dục
giới tính cho học sinh lớp tơi theo chương trình sách giáo khoa. Đặc biệt, từ khi
tiết đọc thư viện được thực hiện từ năm học 2017-2018 đến nay, tơi cịn tận dụng
các tiết đọc thư viện, tiết sinh hoạt lớp để giáo dục giới tính cho các em.
Nhận thức được vai trị, ý nghĩa của việc giáo dục giới tính đối với các em, tơi
xây dựng đề tài: “Giáo dục giới tính cho học sinh lớp 5 thông qua tiết đọc thư
viện và tiết sinh hoạt lớp”.
II. NỘI DUNG
1. Giáo dục giới tính trong tiết đọc thư viện:
Với các tiết đọc thư viện, trường tôi thực hiện suốt cả năm học trong tiết
Tiếng Việt tăng cường của tuần lẻ. Như vậy, trong một năm chúng tơi có 17 tiết
đọc thư viện. Trong 17 tiết đó, tơi lựa chọn nhiều cuốn sách với nhiều nội dung
giáo dục khác nhau: sách giáo dục kĩ năng sống, sách giáo dục bảo vệ môi

trường, sách liên quan đến đồ dùng học tập, lời hay ý đẹp. Trong đó, tơi cũng
dành một số tiết đọc thư viện để giáo dục giới tính cho học sinh. Tuy nhiên,
Trường Tiểu học Phạm Hồng Thái - GV: Nguyễn Thị Phương


Sáng kiến
khơng phải tơi dùng hết tồn bộ tiết đọc để giáo dục học sinh mà lồng ghép một
số tiết xen kẽ từ nội dung đơn giản về giới tính đến những vấn đề lớn, tế nhị,
những kỹ năng bảo vệ bản thân. Trong 2 năm thực hiện tiết đọc thư viện, tơi
cũng đã tìm một số cuốn sách về giáo dục giới tính để đọc cho học sinh. Cụ thể,
tơi đã đọc những cuốn sách: Khác biệt giới tính; Cơ bé đá bóng và cậu bé múa
ba lê; Con được sinh ra như thế nào?; Vệ sinh cá nhân; Những trị đùa ác ý.
Việc giáo dục giới tính cho HS thông qua các nội dung cuốn sách mang lại
hiệu quả cao. Bởi lẽ, nội dung giới tính được đề cập tới là những vấn đề gần gũi
với các em, là những gì các em đang có, đang làm mà các em xem là việc tế nhị,
thầm kín khơng thể nói ra. Các cuốn sách được thiết dưới dạng tranh minh họa
ngộ nghĩnh, đáng yêu nên thu hút sự quan sát của học sinh.

Thông qua mỗi cuốn sách tôi đã giáo dục cho HS biết sự khác biệt trong giới
tính. Cụ thể là:
Tên sách
Nội dung giáo dục học sinh thông qua sách
- Cơ bé đá bóng - Giáo dục cho HS biết sự khác biệt trong giới tính giữa
Cậu bé múa ba lê
nam và nữ. Tuy nhiên, mỗi người có thể thực hiện những
sở thích và đam mê riêng phù hợp với năng khiếu của
mình chứ khơng phải theo giới tính.
Trường Tiểu học Phạm Hồng Thái - GV: Nguyễn Thị Phương

Sáng kiến
Những trị đùa ác ý

Vì sao lại khơng được tốc váy trêu các bạn gái nhỉ? Đây
là câu chuyện kể về một cậu bé rất thích bày trị khiến
mọi người xấu hổ. Qua cuốn sách, học sinh sẽ biết tại
sao chúng ta khơng nên trêu chọc bạn mình q đà?
Vệ sinh cá nhân
Giúp HS biết giữ gìn vệ sinh vùng kín (vệ sinh bộ phận
sinh dục, vệ sinh đồ lót)
Khơng phải lỗi của Biết cách ứng xử đúng khi gặp người lạ, nắm được một
con
số cách để bảo vệ bản thân.
Khác biệt giới tính
Giúp HS hiểu được sự khác biệt cơ bản về giới tính giữa
con trai và con gái đó là dáng đi vệ sinh của con trai và
con gái khác nhau, từ đó biết cách cư xử, hành động phù
hợp với giới tính của mình.
Khi thực hiện việc giáo dục giới tính cho HS, tơi nhận ra rằng, HS chưa
mạnh dạn bộc lộ bởi vì các em cịn e ngại. Do đó, tơi cũng đã đề cập trước với
các em, đây là nội dung bình thường, lẽ tự nhiên nhưng có ý nghĩa quan trọng
đối với cuộc đời các em. Đơi khi, các em tưởng mình đã biết, nhưng thực ra ẩn
sâu trong đó là những điều với các em cịn mới lạ.
Ngồi ra, khi đọc xong những cuốn sách này, tôi thường tổ chức cho HS
viết những hiểu biết về bản thân mình qua hộp thư Điều em muốn nói. Lúc đầu
mới dạy những tiết về vấn đề này, HS lớp tôi thường cười, né tránh đôi khi chọc
ghẹo bạn khác giới, đôi lúc lại tỏ ra ngạc nhiên nhưng dần dần các em cũng hiểu
hơn về tầm quan trọng khi bảo vệ vùng kín, sự đổi thay của cơ thể, kĩ năng giữ
gìn bản thân cũng như hiểu thêm kiến thức về bạn khác giới và biết tìm hiểu
thêm những nội dung mới liên quan đến giới tính.

Ví dụ một bài soạn cụ thể của tơi về giáo dục giới tính cho học sinh trong
tiết đọc thư viện:
Tuần 7

Thứ hai ngày 14 tháng 10 năm 2019

Tiết đọc thư viện:

KHÔNG PHẢI LỖI CỦA CON

I.Mục tiêu: Giúp HS:
- Kiến thức: Biết cách ứng xử đúng khi gặp người lạ, nắm được một số cách để
bảo vệ bản thân
Trường Tiểu học Phạm Hồng Thái - GV: Nguyễn Thị Phương


Sáng kiến
- Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng nghe, kĩ năng phân tích, phỏng đốn và đưa ra
những cách để từ chối, không cho người lạ đến gần
- Thái độ: Khơi gợi niềm đam mê đọc sách, có ý thức đề phịng với những người
lạ muốn tiếp cận mình.
II.Chuẩn bị:
- Địa điểm: Phịng đọc thư viện.
- Sách truyện Khơng phải lỗi của con
- Giấy, bút dạ
III.Các hoạt động dạy-học:
Hoạt động của GV
Hoạt động 1: Trước khi đọc
- Ổn định chỗ ngồi, nhắc HS ngồi gần GV để có thể

Hoạt động của HS
- HS ổn định chỗ ngồi

nghe rõ câu chuyện hơn.
*Gợi mở:
+ Cho hs quan sát bức tranh trang bìa (GV che tên

+ HS quan sát

truyện)
- GV hỏi:
+ Em thấy gì trong bức tranh này?

+ HS lần lượt trả lời câu hỏi

+ Trong bức tranh này có bao nhiêu nhân vật?
+ Các nhân vật này đang làm gì?
+ Điều này đã từng xảy ra với các em chưa?

- HS phỏng đốn

+ Theo em điều gì sẽ xảy ra trong câu chuyện này?
*Giới thiệu câu chuyện:

- HS lắng nghe

- Có một cơ bé ơm mẹ mà khóc. Chuyện gì đã xảy ra với
cô bé nhỉ? Các em lắng nghe câu chuyện: Không phải
lỗi của con của tác giả Kim Hyeon – Jeong, người dịch
Diệu Hương, do nhà xuất bản Phụ nữ xuất bản 2017

Hoạt động 2: Trong khi đọc
- Lần lượt kể từng trang của sách, trong quá trình kể,
Trường Tiểu học Phạm Hồng Thái - GV: Nguyễn Thị Phương


Sáng kiến
đưa ra những câu hỏi gợi mở, giúp HS phân tích các tình
tiết câu chuyện và hàm ý bên trong từng chi tiết. Hệ
thống câu hỏi:
* Trang 6,7:
+ Theo em, chuyện gì đã xảy ra với bé Lan để rồi tối

+ HS dự đoán

đến Lan lại tỉnh giấc, mồ hồi lấm tấm, tim đập thình
thịch.
- Chuyện gì xảy ra tiếp theo nhỉ? Các em lắng nghe tiếp
nhé!

- HS nghe

* Trang 10,11:
+ Theo em, Lan có đi theo chú ấy khơng?

+ HS dự đốn

+ Nếu là em, em sẽ xử lí như thế nào?

+ HS trả lời

+ Chú ấy dẫn Lan đi đâu nhỉ?

+ HS dự đoán

* Trang 14-15:
+ Trước khi đi, người đàn ơng ấy đã nói với Lan điều

+ Khơng được kể cho ai việc

gì? Lan có nghe lời dặn của người đó khơng?

ngày hơm nay.

* Trang 18-19:
+ Lan có nói chuyện đã xảy ra với mẹ khơng?

+ HS trả lời

+ Nếu em là bạn của Lan, lúc này em sẽ khuyên bạn
Lan điều gì?
* Trang 20-21:
+ Cho HS quan sát tranh và hỏi tranh vẽ gì?

+ HS trả lời

+ Khi xem cảnh chú chim mẹ dang đôi cánh bảo vệ con. + HS dự đoán
Theo em, bé Lan sẽ nghĩ tới điều gì?
* Trang 22-23:
+ Em thấy bức tranh này giống bức tranh nào nhỉ?

+ Bức tranh ngồi bìa

+ Câu chuyện đã hết chưa nhỉ?

- HS phỏng đoán

+ Theo em kết thúc câu chuyện sẽ như thế nào?
* Trang 28-29
Trường Tiểu học Phạm Hồng Thái - GV: Nguyễn Thị Phương


Sáng kiến
+ Sự yêu thương, che chở của mẹ đã giúp Lan như thế

+ Ngủ một giấc yên bình

nào?
Hoạt động 3: Sau khi đọc
+ Vừa rồi cô đã kể cho các em nghe câu chuyện gì nhỉ?

+ HS nhắc lại

+ Chuyện gì đã xảy ra với bạn Lan?
Hoạt động 4: Hoạt động mở rộng
- Các em biết đấy, xung quanh chúng ta có rất nhiều
người tốt và cũng có rất nhiều người xấu. Chỉ một phút
lơ là mà bé Lan suýt nữa bị người lạ xâm hại rồi. Trong
truyện Lan đã kể hết sự thật với mẹ nhưng bạn ấy vẫn
cịn những thắc mắc thì chúng ta cùng giúp Lan giải đáp
những thắc mắc đó nhé!

GV cho HS thảo luận nhóm để giải quyết các vấn đề :
1: Khi người lạ hay người hàng xóm cho quà và rủ đi
với họ?

- HS thảo luận nhóm

2: Mình phải làm gì khi bị lạc mẹ?
3: Khi ai đó nhờ mình bê giúp đồ nặng, mình nên làm
gì?
4: Khi có người tự nhận là bạn của bố mẹ và rủ đi cùng
họ thì mình nên làm gì?
5: Người quen hay người lạ tuỳ tiện động chạm vào cơ
thể mình thì mình phải làm gì?
6: Khi người lớn động chạm vào cơ thể mình hoặc làm
đau mình thì sao?
- Giáo dục học sinh: Cơ mong là qua câu chuyện của
bạn Lan các em cũng sẽ rút ra được bài học cho bản
thân mình để tránh người khác xâm hại. Các em phải
nhớ những hành động để bảo vệ bản thân.

- HS nghe

- Dạy HS quy tắc 5 ngón tay
Trường Tiểu học Phạm Hồng Thái - GV: Nguyễn Thị Phương


Sáng kiến
Video theo đường link:
/>- Nếu không may bị xâm hại thì em khơng nên giữ kín
nhé! Hãy tâm sự với người em tin tưởng….Hãy nhớ gọi

điện tới đường dây nóng: 111 của cục Chăm sóc và bảo
vệ trẻ em để được hỗ trợ nhé!
- Nhận xét tiết học
- Dặn dò: Trên thư viện của chúng ta còn rất nhiều cuốn
sách hay và bổ ích nữa. Các em hãy đón đọc nhé! Tiết
sau cô sẽ kể cho cả lớp nghe câu chuyện liên quan tới
những người bạn xung quanh chúng ta. Đó là câu
chuyện gì nữa? Hẹn các em tiết học sau.
Ngồi ra, nội dung giới tính rất phong phú, với số tiết ít ỏi của tiết đọc thư
viện HS chỉ mới nắm được phần nào một số kiến thức. Do đó, ngồi việc, truyền
tải tới HS vấn đề giới tính thơng qua tiết đọc thư viện, tơi cịn dành riêng góc
nhỏ trong tủ sách lớp học những cuốn sách về giới tính để học sinh tự tìm tịi.
(Hình ảnh minh họa tủ sách)
2. Giáo dục giới tính trong tiết sinh hoạt lớp:
Ở các tiết sinh hoạt lớp, tôi tổ chức cho các em xem các trang web về giáo
dục giới tính, một số bộ phim hoạt hình về giới tính như Câu chuyện của Komal,
tuyển tập những video về giáo dục giới tính, xâm hại tình dục rồi từ đó cho HS
tự nêu lên suy nghĩ của bản thân về nội dung đó. Tổ chức các trị chơi vui có nội
dung liên quan đến giới tính như: Vệ sinh vùng kín như thế nào là đúng? Cơ
quan sinh dục nào tạo ra trứng, tinh trùng? Bạn nghĩ gì khi có người bảo rằng nữ
giới dịu dàng, nam giới mạnh mẽ nên nữ giới khơng được đá bóng, học võ, cịn
nam giới khơng nên học múa?... và rất nhiều câu hỏi khác dưới dạng trị chơi:
Hộp q kì diệu. Tơi cũng thường xuyên tổ chức cho HS viết những câu hỏi liên
quan đến giới tính mà học sinh cịn thắc mắc muốn được giải đáp. Tôi luôn dành
thời gian đến việc viết câu trả lời gửi tới học sinh. Tôi nhận thấy, đây cũng là
Trường Tiểu học Phạm Hồng Thái - GV: Nguyễn Thị Phương


Sáng kiến
việc làm thiết thực, giải quyết được những vấn đề tế nhị đơi khi học sinh khó nói

ra và muốn giữ kín.
III. KẾT LUẬN
Việc tận dụng Tiết đọc thư viện, sinh hoạt lớp giáo dục giới tính cho HS
lớp 5, tôi thấy thật sự đem lại hiệu quả cao. Nhờ vậy, phần nào tôi đã giúp các
em hiểu những việc nên làm, khơng nên làm với cơ thể mình. Đồng thời, các em
biết những kĩ năng phòng tránh để giữ gìn bản thân. Tơi đã giúp các em biết né
tránh những điều khơng tốt, có hành trang vững chắc để tự tin bước vào đời và
hòa nhập cuộc sống.
Trên đây tôi đã mạnh dạn chia sẻ chút kinh nghiệm chủ nhiệm của bản
thân trong việc giáo dục giới tính cho HS lớp 5. Những kinh nghiệm nêu trên
không tránh khỏi thiếu sót, rất mong các thầy cơ, đồng nghiệp góp ý bổ sung để
tơi trau dồi, hồn thiện hơn nữa kinh nghiệm của bản thân trong việc giáo dục
giới tính cho học sinh của mình. Xin chân thành cảm ơn!
Hòa Quý, ngày 22 tháng 12 năm 2019
Người viết

Nguyễn Thị Phương

Trường Tiểu học Phạm Hồng Thái - GV: Nguyễn Thị Phương