Giáo trình kỹ thuật bảo quản hoa pot

I HT
KHOA NÔNG LÂM



BÀI GING TÓM TT
)





HC PHN

  HOA






i biên so








T 06/2008

MC LC
M U 4
 4
 4
 4
 6
 6
 
Châu Âu) 6
 6
 7
: 8
 8
 9
 10
 10
 10
 11
(U.S.) 13
.A. CONOVER, 1986 15
 16
 16
 16
1. Phân loi chng: 16
2. Tiêu chun ch 16
3. Tiêu chun ca C.A. Conover (1986) 17
II. 
HOA 19
 19


 19
 19
 20
 20
 21
 21
 21
 21
 22
 22
I
 23
 23
 23
 24
 24
 24
1.6 Ethylene 24

1
 30
 30
1. 34
 35
 37
 37
 37
 37
 38

 38
 39
 39
 39
 39
1.9 Ethylene 39

 40
 40
 40
 41
 41
 41
 41
1.2  42
 43
1.4 Ánh sáng 44
1.5 Ethylene 44
 44
 45
 48
 49
1.10  50
 53
IV 54
 54
 54
 55
 55
 57

 58
 58
 58
 59
 59
 59
 60
 60
 60

2
 60
 61
 62
 62
 62
 64
 64
 64
 64
 65
 65
 65
 65
 65
 65
 65
 66
 66
 66

 66
VI. 
NHÀ 68
 68
 69
 69
 69
3. Ánh sáng 70
 71
 71
6. Bón phân 71
7. Ethylene 71
 71
 72
 72
 
  73
HOA MIMOSA VÀNG (Acacia sp) 74
(Anthurium andreanum) 74
HOA MÕM SÓI (Antirrhinum majus) 74
Asparagus sp) 75
HOA PHONG LAN CATTLEYA 75
HOA CÚC 75
Cyclamen sp) 77
Cymbidium sp) 78
 78
HOA PHONG LAN (Dendrobium sp) 78
Dianthus caryophyllus) 79
HOA LAN NAM PHI (Freesia) 81

3
Jamesonii) 82
Gladiolus hybrids) 82
Hyacinthus orientalis) 82
HOA LYS (Iris hollandica) 83
HOA LILY (Lilium sp) 83
Narcissus sp) 83
HOA NERINE (Nerine bowdenii) 84
HOA LAN HÀI (Paphiopedilum sp) 84
(Phalaenopsis sp) 84
(Rosa hybrids) 84
(Strelitzia reginae) 85
HOA TULIP (Tulipa sp) 85
(Anthurium scherzerianum) 86
VIII.  87
L 87
 88
ô 88
TÀI LIU THAM KHO 95



4
M U. 
I. 
- .
- 
.
- .
- 

      h    o  
.
II. 
- .
- .
-  .
- .
- 
- .
- 
- .
- .
- .
III. 
Hoa ct cành có thi gian sng ngc trng g.
n hoa ch b c chú ý g c dù rau qu  c
nghiên cu rt nhiu. Tây Âu và Hà Lan là nhc có công ngh x lý hoa
sau thu hoch phát trin bng h thng dây chuyn lnh và s dng cht bo qun.
       i trn       n
chuyn hàng khôngvn chuyn b, cho nên 
hi phi bo qun hoa.

5
 lý hoa sau thu hot nhc ti trong
vài thp niên qua. Nhi t và thi gian bo qun tu loi hoa
ct cành và hoa trng chnh. Nh
nh cho vn chuyn bng b ng thc áp
dng. Nn công nghin nh pháp mi bo qun
hoa.i i tr.
Các bin pháp bo qun nháp ng nhu cu th ng b

bin pháp bo qun nhm làm gim s hao ht sau thu hoch. Chun b mt s
ng ln hoa cho vn chuyn và cho th ng. Tit king trong nhà
kính khi trng nhng loi hoa tr bán trongéo dài thi
gian bán ca hoa.
Tình hin nay hiu bit v s kéo dài thi gian sng ca hoa vn
còn c ph bii bán s và bán l vn ch làm theo
kinh nghim. .

6
.
A. 

ng và phân loi hoa rt quan tr ca hoa.
Tu i mualoi 1loc t
Cho nên i có mt h thng phân long nhtgiá c
công bi trng hoa. Tiêu chun hoá phân loi hoa giúp cho vic xut
khu hoa ra th ng th gii.
I. ECE (Economic Commision for Euroupe  

nh chi hoa ct cành ti th ng châu
Âu.p dng cho tt c hoa ct cành và lá trang trí. Tiêu chun ca
mt s c son tho.
Tiêu chun ECE mô t chng, phân loi theo phm cp, phân loi theo kích
c, dung sai (sai s), cách bao góián nhãn.
1.1
- Hoa cùng mt loài,
- Cùng mn phát trin,
- c thu hoch cn thn,
- Hoa nguyên v,
- S chênh lch v chiu dài hoa dài nht và ngn nht không quá 2.5cm, 5.0cm và

10.0cm trong các mã s 5-15, 20-50m cho hoa không b ng
trong các quá trình bo qun, vn chuyn, buôn bán v sau1).
i vi nhng loi hoa riêng bit có th ghi c th nhng yêu cu riêng bit: ví d
 cng yêu c cng ca cành và s tách ra c
n tách phc c. Hoa hng
 cành t c.
Hu ht hoa  Tây Âu phi tu giáHà
8 trung tâm, Tây c an Mch 2 trung tâm. Tt c

7
u bt buc hoa phc x lý bng STS ho s
cht bo qun khác.  im tra n  b c thc hin ti phòng thí
nghim ca trung tâm. Hoa không qua x lý STS b loi b.
1.2
- (Extra class): Hoa có chng tt nht, không bám bn, phát
trin tt vi cành cng, tha loài. Ch cho phép 3% hoa
có khim khuyt.
-(First class): Yêu cu gii chng hoa tt và
cành cng. Cho phép 5% hoa có khim khuyt.
-(Second class): Hoa b loi t các phm cng nhng
yêu cu nh nht và có th  trang trí. Cho phép 10% hoa có khim khuyt.
1.1(1982)


0
5
10
15
20
30

40
50
60
80
100
120

5-10 + 2.5
10-15 + 2.5
15-20 + 2.5
20-30 + 5.0
30-40 + 5.0
40-50 + 5.0
50-60 + 5.0
60-80 + 10.0
80-100+10.0
100-120+10.0
>120 cm





8
1.(1982)









Hoa có 
        
         


         

   


.
1.:
- Mi,
- Sch,
- Có chng thích h bo v hoa khi b tt lý.
- Nu s dng giy báo tip xúc vi hoa.
- i d dàng thc.
-m: tên công ty, tên hoa, tên ging, màu sc, phm
cc, mã s hoc dung sai chiu dài (dài nht hoc ngn nht), s
ng hoa trong hp hoc cân n.

 
.

9

1.1 
-  xtra class): h   c 
. 
coi là .
-  irst class):    

.
ECE 
Cho phép () 

- .
- .
- ai.
tuân 3. , l
màu.
1.3 

(cm)
30
40
50
60
30  40
40  50
50  60
>60

10
1.6
Rosa.
- ng, không b .
- Lá không b úa màu.
- c ct t c.
- c cành theo tiêu chun ece v c, ngoi tr hoa hng không th
bán  dng không cành hoc cành ng
- Loc bit phc >10cm.



t
1.4.
1.o(1982)

(cm)
20
30
40
50
60
70
80
90
100
20  30
30  40
40  50

50  60
60  70
70  80
80  90
90  100
>100
1.8 TECE cho hoa mimosa
i: loi nht và loi hai.
* Loi nht: c bao ph bi các cm hoa cu.
- c ct quá ngn.

11
- S n  i vi ging Floribunda, i vi
các ging khác.
* Loi hai: .
- S ng hoa n i vi ging Floribunda, 5i vi
các ging k
- Chiu dài cành hoa t quá 70cm. cành ng riêng.
các cc chn vào cm hoa.
- .

ng cho cành lá, lá và nhánh không cha trái hoc nhng ph
dùng cho m Ví d. , không
b tng nht cành. Cành ct
có thm màu.
* ECE Asparagus densiflorus:
- c chia thành 2 loi nht và loi hai.
- Loi nht: phát trin tt có ngn không có cành phát trin th cp vi rt
nhiu cành dng lá, hoàn toàn xanh và không mang trái.
- c cành phi phù h 1.5.

1.5tây (Asparagus densiflorus) CE
(1982)

(cm)
10
30
60
10  30
30  60
>60






12


1.2 mAsparagus setaceus
* Tiêu chuECE Asparagus setaceus:
-ng lá c, d.
- c chia thành 2 loi nht và loi hai.
- Loi nht: phát trin tt có ngn không có cành phát trin th cp vi rt
nhiu cành dng lá, hoàn toàn xanh và không mang trái.
- c cành ph6.
1.6   (Asparagus setaceus)   
(1982)




(cm)

(cm)
10
30
50
70
10  30
30  50
50  70
>70
10
30
50
10  30
30  50
>50

13
Ta tiêu chun ECE n ching
kính ca hoa trong khi phân loc bit có th bao gm c hoa
c cành dài và ngn. Tuy nhiên, c hoa và lá cc
phân loi cn thn theo chiu dài cành. i trng hoa và bán s chu
trách nhim v chng hoa, còn  quynh giá hp lý khi hoa có
chng mong mung nht.
II. T(U.S.)
Ch p cho mt s loi hoa nhnh. Tiêu chun U.S. phân cp
hoa theo lo
c bit, loi nht, loi hai (ECE). p dng t

nguyn. 1.7. Chng hoa
 cng c khim khuyt ca hoa, màu sc ca hoa và lá hoc nhng
a tng loài ).
- Loa cng bao gm:
+ Hi.
+ N không b u, xon, mang 1 hàng cánh, héo n xé rách,
mt màu, sâu bnh hoc nhi khác.
+ Cành thng không có vt ta chi hoc sâu b  nh = gi cành thng
ng  2.5 cm t gc, n hoa không nên un cong vo, cành cong xung lch 30
o
so vng)
1.

)


   
(mm)
Chi
(cm)


50
55


62
43
Green ()


75
30

14



   
(mm)

(cm)
Blue
Red
Green

140
121
102
76
76
61
C. Hoa 


  
(mm)
  hoa 
 (cm)
)
)

Green ()
Yellow ( 



96  107
81  96

16
14
12
10


(cm)



Sweetheart
Blue
Red
Green

56
36
25
36
25
15



(g)





(cm)
)
)
)
 1)
113
70
42
14 28
15
12
9
6
91
76
61
46


15
III. TC.A. CONOVER, 1986
.A Conover, chng hoa m s. m
s cao nh1.8). Hoa s m cao nht trong tng ch tiêu

 1.8
C.A. Conover (1986)




(max.





        




        



        



16
IV. T
i vi bán.
Ph thuc vào giu kin gieo trng và cách thc thu hoch và x lý sau thu
hoch. Tp, lá xanh th c bón

nhim.
h giá thi gian sng sau thu hoch ri phi có k  
i gian sng sau thu hoo ng ethylene thoát ra
 hoa cng (2-c khi hoa có du hic t ít s dng.
ánh giá bng cách king silver thiosulphate
(STS) trong cành hoa (alstroemerias và cng), lô nào không x lý bng STS s
u giá.
V. K
Chng hoa trên th ng quc t á b ngoài bi có kinh
nghim (không th thay th: hình dáng, màu sc  ca hoa.
ánh giá vt lý và hoá hc   dài, ng kính hoa, cân nng và s hoa trên
cm hoang bc trong 1 s loi hoa. Cho nên, cn mt tiêu chun rch ròi,
c chp nhn rng rãi, thng nht và bt bu 
B. 
hông có tiêu chun bt bui vi hoa trng chu trên th ng quc
t.ó tiêu chun qu khuyn cáo áp dc ban
hành, ch , bao g hoa violet, hoa kèn, hoa
anh tho, hoa cúc.
1. Phân loi chng:
c chu, t l gic cây và
c chung kính khi hoa và s n  quyên) ho
và s hoa ( hoa cúc). Hình dng chung, màu sc lá và hoa, s ta lá và hoa,
triu chng hoá già ca hoa g cây b n nh
c chp nhn ti th ng châu Âu.
2. Tiêu chun ch
an hành do s ng ln loài
và gic trng, nhiu ging mi. Tuy nhiên, ban hành tiêu chung
tp trung vào hình dng chung ca cây.

17

3. Tiêu chun ca C.A. Conover (1986)
  hoa ct cànhm t
.m tng cây có th không chính  thng này rt hu
hiu vi toàn b lô hàng bán.
Thi gian sng rt quan tr i trng
phi nhn th     thu li
nhun1.9).
1.9
C.A. Conover, (1986)

 


, , 

         





  

Hình t
0 



       
 ) 

lá  , 




, 

         
 cành 


Cây mang lá       theo

18






        có kích
        

, 
i  

19
II.
 
, hình dc và tui th ca hoa ph thuiu kin

gieo trng, thi gian thu hoch, cách thc thu hoch và x lý sau thu. c
tru kin t cho chng tt nht. Thi gian sng ca hoa là mt
trong nhng tiêu chí quan tr ng ging hoa mi.



2.2).
I. C           

1.1  
Chn ging trng ph thuc vào thi gian sng ca hoa sdài hay ngn,
th ng tiêu th xa hay gn. Thi gian sng ci trong các ging ca
cùng mt loài. cng ca thân, cành. a
hoa b gãy hoc un cong, cha nhit hô h .
m gii phu và sinh lý ging
hoa hng sn sinh nhiu ethylene s ng sn sinh ít ethylene. 

2.1.
2.trong



)
Alstroemeria
Rosario
Pink Panther
17.0
8.0

Poolster

Nova-Aurora
30.0
15.0

Pink Polka
Rolesta
16.0
7.5

Marleen
Agnes
20.5
8.3

20

Lorena
Mimirose
14.2
7.1
Hoa ly ly
Greenpeace
Musical
13.8
7.2
2.2 










       

Th




l
c
1.2 Á
n hiu qu quang h
thi gian sng ca hoa. Hoa cng và hoa cúc tr ánh sáng
cao kéo dài thi gian sng ca hoa. nh sáng thp, ngày
ngn  hoa cng.rút ngn thi gian
sng ca hoa.
 gây kéo dài thân, gi cng ca thân ing gc c ca hoa
hc, ging), hoa , cng. n màu sc ca
hoa ng. Che ph nhi xanh.
 CO
2
 gim màu xanh ca hoa.   ng trong
dung dch bo qun nhm duy trì chng và màu sc u ca hoa.
Tuy nhiên, chiu sáng quá nhin chng ca hoa. Làm cho mô
hoa b m lá, lá hoá nâu và rng. V , ni tr n
khong cách gia các cây, ki chiu sáng cn thit cho cây.

1.3 N
quá cao trong quá trình trng n thi gian sng và chng
hoa do gây s tn dng d tr trong mô và mc.ng

21
ca hoa cng trng 20
o
25
0
C. Hoa lan nam phi, hoa lys, tulip có cht
ng t10
0
C. Thi gian cm hoa ca hoa hng kéo dài
c trng  t
0
t 20-21
0
C.
  t ng ng b m rút ngn thi gian
sng ca hoa hng lá và hình thành hoa d tt.
1.4 
duy trì ch  bón phân hn khi thu hoch. m
 thi gian sng c     nhy cm vi bnh (nm xám Botrytis
cinerea). Hng mung trng hoa  thi gian
sng ca hoa.
Phm vi gia bón phân hp lý và bón quá nhiu khá rng, ph thuc vào k 
kinh nghim ci trng hoa.
1.5 T
t yu t quynh. Stress gây ra do
i quá nhiu hoc không cân bu gim chi sng ca hoa ct cành.

 hoá già ca hoa.
1.6
 m không khí tu kin cho nm và vi khun gây bnh phát trin (nm xám
Botrytis cinerea) gây hao ht sau thu hoch. Hoa b bnh s m
sn sinh ra nhie.  là rt cn thi hn
ch  m cao.
1.7 K

kéo dài
  .  
. 
hoa và lá 
éo và
hình thành ethylene. Ethyl hoá già, gây 
 Botrytis, Alternaria,
Puccinia, Cryptosporella, Actinonema, Diplocarpon khác
.

22
1.8 Ô 
Cn tránh ô nhi kính gây ra do khí gas cha nhiu ethylene và
các ch .  i du t bên trong nhà kính, h  phn,
phn thân cây b khô hoc b phân rã, khói thuc, tô cây b tn
.  sinh nhà kính
ng xuyên.
1.9 G
Thu hon phát trit vào lúc
 s . Gn phát trin t thuc vào:
- Loài và ging hoa: hoa hch sm s bi un cong c do không
  cng và thiu các khoang r  c.

- Mùa: ph thung và các cht tng hp bên trong => mùa hè thu
hoch  n sng, cng, cúc ).
- Khong cách ti th ng tiêu th: gn thì thu hoch hoa n ch
hoa còn n.
- S thích ca khách hàng.
2.3i
                
  IV.
- Li ích ca vic ct hoa  n n:
c).
).
.
.

ngày v.
 

n




23
2.3


Cyclamen persicum )
Cymbidium 
Dahlia variabilis
Dendrobium (Phong lan)

Dianthus barbatus )
Cattleya (Phong lan)
Chrysanthemum spp (Cúc)
Anthurium spp)
Lilium spp (Lily)
Paphiopedilum spp (Lan hài)
Phalaenopsis spp 
Rosa 


Tulipa gesneriana (Tu líp)

3-



3-
H


3-
3-





II. C           

1.1 T hoa

Thu hoch vào lúc sáng sm hoa s cnhy
cm vi nm b. Thu hoch vào bui ting bên
trong cành hoa s .
Hoa thu hot vào dung dch bo qun có chng ngay thì thi gian thu
hoch không quan trng. Thu hoch vào lúc sáng sc khuyn cáo cho nhng
loi hoa b m c nhanh chóng sau khi thu ho  hoa hng. Nên tránh thu
hoch vào lúc nhi  ánh sáng cao. t s nhy cm vi các
bnh nm cho nên thu hoch phi ch .
1.2 C
hông ng nhin chi sng hoa s
 nt ngay vào dung dch bo qun.ng c