Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (120.47 KB, 3 trang )
Phân lớp từ ngữ tích cực và tiêu cực
Từ mới
Có nhiều con đường dẫn tới việc xuất hiện cũng như có nhiều cách cấu tạo từ
ngữ mới
[1]
. Tuy nhiên, đó là một chuyện, còn vị trí và vai trò của các từ ngữ mới
đối với từ vựng và đời sống giao tiếp lại là chuyện khác.
a. Khi một từ vừa mới xuất hiện, chắc chắn chưa có nhiều người trong phạm vi
xã hội biết đến. Nó còn nằm trong phạm vi giao tiếp hẹp nào đó. Vì thế nó thuộc
về lớp các từ ngữ tiêu cực.
Tuy vậy, nếu sau đó, từ này được chấp nhận và phổ biến trong xã hội một cách
rộng rãi thì nó lại nhanh chóng đi vào lớp từ vựng tích cực. Do đó, cái gọi là từ
mới phải luôn được xét trong một thời gian cụ thể, một tình trạng từ vựng cụ thể.
Chẳng hạn hiện nay [năm 1997] trong tiếng Việt các từ ngữ: tin học, phần cứng,
phần mềm, đầu vào, đầu ra… mới được nói tới trên một số phương tiện thông tin
đại chúng. Chúng chưa được dùng phổ biến sâu rộng trong phạm vi toàn xã hội và
chưa đứng vào lớp từ tích cực của toàn dân. Thời gian và sự sử dụng của xã hội
đối với những từ này trong tương lai sẽ trả lời: chúng có đứng vào lớp từ đó hay
không.
Ngược dòng thời gian cách đây khoảng 10 – 15 năm, các từ cát xét, tủ lạnh,
bếp ga… vẫn còn là những tên gọi mới trong từ vựng tiếng Việt, giống như các
từ: kháng chiến, súng cối, đại liên, tiểu liên, trung đội, dân công, vành đai, tề,
nguỵ, lô cốt… trong thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp hoặc: Việt minh, phê
bình, Liên Xô, uỷ ban, yêu cầu, phân công, đoàn thể… vào thời kì Cách mạng
tháng Tám vậy. Thế nhưng ngày nay, các từ đó đã đi vào lớp từ tích cực của tiếng
Việt; và màu sắc mới của chúng không còn nữa.
Thời gian để cho một từ mới có chính thức đi vào lớp từ tích cực hay không,
thường là ngắn, thậm chí đôi khi rất ngắn. Ngược lại, thời gian để một từ trở nên
cũ hoặc cổ thường là kéo dài hơn vì nó tồn tại dai dẳng khá lâu.
b. Từ vựng của mọi ngôn ngữ được phong phú hoá, đa dạng hoá không phải
chỉ ở chỗ có những từ ngữ mới xuất hiện. Nó còn thể hiện ở việc tạo dựng nghĩa