Chuong 8 TT DQ - Kinh tế vi mô - Đặng Văn Thành

Chửụng 8
Thũ trửụứng ủoọc quyen baựn
Các chủ đề thảo luận

Độc quyền bán

Nguyên nhân tồn tại độc quyền

Sức mạnh độc quyền bán

Độc quyền với nhiều nhà máy trực thuộc

Chi phí xã hội do sức mạnh độc quyền bán

Đo lường sức mạnh độc quyền

Kiểm soát độc quyền
Cạnh tranh hoàn hảo

Ôn lại cạnh tranh hoàn hảo

Sản phẩm đồng nhất

Có rất nhiều người mua và người bán

Thông tin hoàn hảo

Doanh nghiệp là người chấp nhận giá

P = LMC = LAC


Doanh nghiệp có lợi nhuận kinh tế = 0
trong dài hạn
Cạnh tranh hoàn hảo
Q
q
P P
Thò trường Mỗi doanh nghiệp
D S
Q
0
P
0
P
0
d = MR = AR
q
0
LACLMC
Độc quyền bán
1) Một người bán – Nhiều người mua
2) Một sản phẩm (không có sản phẩm
thay thế tốt)
3) Có những rào cản các doanh nghiệp
khác gia nhập ngành
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 6
Độc quyền bán

Các rào cản gia nhập ngành hay lý do tồn
tại độc quyền


Kinh tế (ngành độc quyền tự nhiên)

Kỹ thuật.

Pháp lý
Độc quyền bán

Xác đònh doanh thu biên

Là nhà sản xuất duy nhất, nhà độc quyền bán
sẽ căn cứ vào cầu thò trường để quyết đònh
mức sản lượng và giá bán.

Giả sử một doanh nghiệp có đường cầu:
P = 11 - Q
Toồng doanh thu, doanh thu bieõn vaứ
doanh thu trung bỡnh
10 1 10 10 10
9 2 18 8 9
8 3 24 6 8
7 4 28 4 7
6 5 30 2 6
5 6 30 0 5
4 7 28 -2 4
3 8 24 -4 3
Toồng Doanh thu
Doanh thu
Giaự Lửụùng Doanh thu bieõn
trung bỡnh
P Q TR MR AR

Doanh thu trung bình và doanh thu biên
Q
0
$/sản phẩm
Doanh thu trung bình (Đường cầu)
Doanh thu
biên
Độc quyền bán

Nhận xét
1) Khi giá giảm sẽ tăng được sản lượng bán
2) MR < P
3) So sánh với cạnh tranh hoàn hảo

Giá không đổi khi số lượng bán thay đổi

MR = P
Tối đa hoá lợi nhuận

Q < Q
*
, do MC < MR nên khi tăng sản lượng
lợi nhuận sẽ tăng thêm.

Q > Q
*
, do MC > MR nên khi giảm sản lượng
lợi nhuận sẽ tăng thêm.

Q = Q

*
thoả điều kiện MC = MR thì lợi nhuận
đạt tối đa
Lợi nhuận giảm
P
1
Q
1
Lợi nhuận giảm
MC
AC
Q
$/sản phẩm
D = AR
MR
P*
Q*
Lợi nhuận đạt tối đa khi doanh thu biên bằng
chi phí biên
P
2
Q
2
Độc quyền bán

Quy tắc về dấu hiệu đònh giá

Chúng ta cần chuyển điều kiện doanh thu
biên bằng chi phí biên sang quy tắc về dấu
hiệu đònh giá để có thể dễ dàng áp dụng trong

thực tế.

Điều này có thể được chứng minh bằng các
bước sau:
Quy taộc ve daỏu hieọu ủũnh giaự














=

+=


+=


=


=
P
Q
Q
P
E
Q
P
P
Q
PP
Q
P
QPMR
Q

PQ
Q
TR
MR
p
.3
.2
)(
.1








+=
p
E
PPMR
1
.4
Quy tắc về dấu hiệu đònh giá
( )
p
E11
MC
P 6.
+

=






+
=
p
E
MR
P
1
1
5.
Lợi nhuận đạt tối đa khi MC = MR.
= (P-MC)/P
p
E
1
.7
−
Quy tắc về dấu hiệu đònh giá
Phần cộng thêm vào chi phí biên để có
được giá bán là nghòch đảo của độ co giãn
của cầu.
Nếu Ep là số âm có trò tuyệt đối lớn, giá cả càng
gần bằng với chi phí biên và ngược lại.
Độc quyền bán


So sánh giá độc quyền bán với giá cạnh
tranh hoàn hảo:

Độc quyền bán
P > MC

Cạnh tranh hoàn hảo
P = MC
D
2
MR
2
D
1
MR
1
Đường cầu dòch chuyển làm thay đổi giá
nhưng sản lượng vẫn không đổi
Q
MC
$/Q
P
2
P
1
Q
1
= Q
2

D
1
MR
1
Đường cầu dòch chuyển làm thay đổi sản
lượng nhưng giá vẫn không đổi
MC
$/Q
MR
2
D
2
P
1
= P
2
Q
1
Q
2
Q
Độc quyền bán

Nhận xét

Dòch chuyển đường cầu thường gây ra sự thay đổi cả về
giá và lượng.

Ở thò trường độc quyền bán không có đường cung vì khi
cầu thay đổi có thể xảy ra 2 trường hợp:


Nhà độc quyền bán cung cấp các mức sản lượng khác nhau ở
cùng một mức giá.

Nhà độc quyền bán cung cấp cùng một mức sản lượng nhưng ở
các mức giá khác nhau.
Độc quyền bán

Tác động của thuế

Ở độc quyền bán, giá cả đôi khi có thể tăng
nhiều hơn lượng thuế phải nộp.

Xác đònh tác động của thuế:

t : thuế đơn vò

MC + t : Chi phí biên khi có thuế

MR = MC + t : quyết đònh sản xuất tối ưu
Tác động của thuế đơn vò đối với
nhà độc quyền bán
Q
$/Q
MC
D = AR
MR
Q
0
P

0
MC + t
t
Q
1
P
1
P
∆
Gia tăng của giá ∆P = P
0
P
1
> t
Độc quyền bán

Doanh nghiệp có nhiều nhà máy trực
thuộc

Đối với nhiều công ty, quá trình sản xuất
được thực hiện ở hai hay nhiều nhà máy, do
đó chi phí sản xuất có thể khác nhau.

Chọn tổng sản lượng và sản lượng ở mỗi
nhà máy theo quy tắc:

Chi phí biên ở các nhà máy bằng nhau.

Chi phí biên bằng doanh thu biên
Độc quyền bán

0
)(
)()(
1
1
11
2211
=
∆
∆
−
∆
∆
=
∆
∆
−−=
Q
C
Q
PQ
Q
QCQCPQ
T
T
π
π
Doanh nghiệp có nhiều nhà máy
Doanh nghiệp có nhiều nhà máy
1

MCMR
==>
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 25
Độc quyền bán
0
)(
)()(
2
2
22
2211
=
∆
∆
−
∆
∆
=
∆
∆
−−=
Q
C
Q
PQ
Q
QCQCPQ
T
T
π

π
Doanh nghiệp có nhiều nhà máy
Doanh nghiệp có nhiều nhà máy
2
MCMR
==>