Cách phòng trị bệnh sâu ruồi đục quả pptx

Cách phòng trị bệnh sâu
ruồi đục quả

Hỏi: Nhà tôi trồng mấy cây ổi quả rất sai, ăn ngon nhưng đến mùa thu hoạch
thường bị thối rụng hàng loạt. Bổ trái ra thấy có nhiều con dòi màu trắng ăn
rỗng ruột. Người thì nói là do sâu đục quả, người lại bảo do ruồi đục quả gây
hại. Xin quí báo cho biết đó là loại sâu gì, cách phòng trị ra sao?

(Kiều Viết Chung – GV trường THPT thị trấn Phố Châu, Hương Sơn, Hà
Tĩnh)
Trả lờ
i: Đối tượng gây hại ổi làm rụng quả hàng loạt chủ yếu có 2 loài: sâu
đục quả và ruồi đục quả. Cách thức gây hại và đẻ trứng để duy trì nòi giống
của chúng cũng khác nhau do đó cần phân biệt rõ để có biện pháp phòng trị
đúng mới có hiệu quả cao.
Cách phân biệt sâu đục quả với ruồi đục quả:
- Sâu đục quả: Con trưởng thành là một loài bướm nhỏ màu nâu. Con cái đẻ
trứng rải rác ở gần cuống của những quả còn non, sau vài ngày trứng nở thành
sâu non đục vỏ quả chui vào bên trong cắn ăn phần thịt quả. Đặc biệt sâu đục
quả thích ăn phần hạt và những phần xung quanh hạt. Sâu đục quả ăn thịt quả
và thải phân qua lỗ đục tạo điều kiện cho nấm và vi khu
ẩn xâm nhập gây thối
quả rất nhanh, nhất là ở ngay trên các lỗ đục có màu nâu sẫm, dần dần chuyển
sang màu nâu đen làm ổi rụng hàng loạt như bạn đã thấy.
Bổ những quả bị sâu đục ta sẽ thấy có nhiều sâu non (trung bình 4-5 con/quả)
màu hồng hoặc hồng tím, đầu nhỏ màu nâu đen. Sâu thường gây hại từ khi
quả còn non cho tới khi thu hoạch. Khi sâu đã ăn gần hết thịt quả, l
ớn đẫy sẽ

chui ra khỏi lỗ đục buông mình rơi xuống đất tìm các kẽ nứt dưới đất hoặc kẽ
lá, gốc cây để hóa nhộng. Sau một thời gian nằm dưới đất, nhộng sẽ vũ hóa,
lột xác để trở thành con trưởng thành, tìm con đực kết đôi và đẻ trứng để hoàn
thành một vòng đời của nó.
- Ruồi đục quả: Con trưởng thành là một loài ruồi nhỏ hơn ruồi nhà (Dacus
dorsalis). Nhìn bề ngoài ruồi đục quả hơi giống con ong nhưng thân ngắn
hơn, mình màu nâu vàng. Con cái dùng râu để chọn những quả sắp chín rồi
quay đít cắm vòi đẻ trứng chích sâu qua vỏ quả để đẻ một ổ trứng (khoảng 5-
10 quả) vào phần thịt quả. Sau ít ngày trứng nở thành các sâu non (hay còn
gọi là dòi) có màu trắng ngà, không có chân đục ăn phần thịt quả xung quanh
ổ trứng.
Càng lớn dòi càng ăn khỏe, ăn sâu vào giữa qu
ả, kết hợp với sự xâm nhiễm
của vi khuẩn và nấm làm cho vết thối lan rộng ra dẫn đến quả bị rụng hàng
loạt. Cũng như sâu đục quả, khi đã lớn đẫy sức, dòi sẽ chui ra khỏi quả thối,
tìm kẽ nứt ở đất hoặc gốc cây để chui vào hóa nhộng và sau đó sẽ vũ hóa để
trở thành con ruồi trưởng thành như bố mẹ chúng.
Chú ý: do lỗ chích đẻ trứng của ruồi rất nhỏ so với lỗ đục của sâu đục quả do
đó rất khó phát hiện. Nhìn kỹ trên mặt vỏ quả thấy vết thâm, bóp nhẹ tay thấy
chảy nước thì đúng là ruồi đục quả. Ruồi đục quả gây hại trên nhiều loại quả
khác nhau như: cam, quýt, táo, ổi v.v… và cũng chỉ bắt đầu gây hại từ khi quả
bắt đầu chín cho tớ
i khi thu hoạch.
Biện pháp phòng trừ: Để hạn chế thiệt hại, bạn cần áp dụng một số biện pháp
tổng hợp sau đây:
- Thu hoạch quả chín sớm hơn bình thường, không nên để quả chín lâu trên
cây hấp dẫn ruồi đến tìm quả đẻ trứng (do mùi thơm của quả).
- Thu gom hết các quả rụng đem chôn sâu cùng vôi bột để diệt hết trứng, dòi
và nhộng để tránh lây lan cho các lứa, vụ sau. V
ệ sinh vườn sạch sẽ, cắt tỉa

cho cây thông thoáng hạn chế nơi trú ngụ của bướm và ruồi trưởng thành.
- Biện pháp sử dụng các loại thuốc trừ sâu hóa học để phun phòng và phun trừ
chỉ có tác dụng trước khi sâu đục quả và ruồi đục quả đẻ trứng. Đối với sâu
đục quả nên sử dụng một số loại thuốc trừ sâu như Regent 800 WG, Fastac
5EC, Dipterex 90 SP… pha nồng độ 0,2% (15-20cc/bình 8 lít) phun kỹ trên
cành, cu
ống và quả khi quả còn non nhằm làm ung thối trứng mới đẻ hoặc sâu
non trước khi chúng đục vào bên trong. Không phun thuốc khi quả đã lớn vì
sâu đã đục vào bên trong nên không còn tác dụng diệt trừ nữa, đồng thời tránh
gây ngộ độc cho người sử dụng.
Đối với ruồi đục quả có thể dùng Basudin 10H, Regent 3G hoặc Furadan 3H
rải xung quanh gốc cây để diệt nhộng còn nằm dưới đất chờ vũ hóa. Dùng
thuốc Vizubon D, bẫy Pheromone để d
ẫn dụ và diệt ruồi đực nhằm hạn chế
việc duy trì nòi giống của ruồi rất tốt (khi ruồi cái đẻ trứng nhưng không được
thụ tinh thì trứng không nở thành dòi gây hại được). Các loại thuốc này đều
có bán tại các công ty, đại lý và cửa hàng thuốc BVTV trên toàn quốc.
