CHUYÊN đề vô SINH

1
CHUYÊN ĐỀ VÔ SINH
ThS. Nguyễn Thị Thanh Hà
BS. Quan Vũ Ngọc
CHƢƠNG I: TỔNG QUAN VỀ VÔ SINH
1.1 THEO Y HỌC HIỆN ĐẠI:
1.1.1 SINH LÝ THỤ TINH
c to ra t quá trình sinh tinh và sinh noãn, các giao t (tinh trùng và
noãn) s di chuyng sinh d c v trí th tinh.
 c v trí th tinh, tinh trùng và noãn phi di chuyng sinh dc
i s h tr ca nhiu yu t ng này dài ngi
vi tinh trùng và noãn, tuy nhiên c tinh trùng và noãn u phi tri qua nhi
nh hoàn tc mt s kh 
chun b cho s th tinh.
Th tinh là hing kt hp gi to thành mt hp t
có b nhim sc th ng bây là mt quá trình phc tc bu t khi tinh
trùng tip xúc vi màng trong sut ca noãn và kt thúc khi có hing hòa nhp
ca hai tin nhân.  i và mt s ng vt có vú khác, quá trình này có th chia
n din ra tun t: (1) tip xúc gia tinh trùng và màng trong sut, (2)
phn ng cu,(1) tip xúc gia tinh trùng và màng trong sut, (2) phn ng cc
u, (3) xâm nhp qua màng trong su      a noãn và tinh
trùng, (5) hot hóa noãn và (6) s hình thành và hòa nhp ca 2 tin nhân
(5,6,7,8)
.

Trong vòng 20-

 



2

. 

ùng thành công.


Hình 1: Các tinh trùng cố gắng xuyên qua màng trong suốt để thụ tinh với trứng

  

Trng khi vào vòi trng ch có kh   tinh trong vòng 24 gi.
Tinh trùng có kh ng và duy trì ch tinh trong khong 48 - 72 gi
nu không gc trng tinh trùng s t thoái hóa


Hình 2: Sự thụ tinh và quá trình di chuyển của trứng thụ tinh vào buồng tử cung
1. Tiếp xúc màng trong suốt:

3
Khi trng rng khi bung trng, các tua vòi ca ng dng ph quanh
bung trng, các tiêm mao  mng xuyên quét v phía ming ca
ng dn trng to mt dòng cht d vng hp trng
ng dn trng.
 i, hing th ng xy ra ti 1/3 ngoài ca vòi trng. Khi giao
hp có hang triu tinh trùng tích t  o. Có mt bng chng cho thy tri
tit mt yu t hp dn tinh trùng. Cui cùng ch có 50      c
trng. Mt s tinh trùng chm vào màng trong sut ca trng.
Màng trong sut cu to ch yu bm 3 lp

n kt và có nhim v khi phát phn
ng c u. Nhiu nghiên cu cho thy vic tip xúc và gn kt vi ZP3 ca tinh
tc hi có tinh trùng và màng trong sut ca noãn cùng
loài mi gn kc vi nhau
(30)
.
2. Phản ứng cực đầu:
Khi tinh trùng va gn vi ZP3, phn ng cu (acrosomal reaction)s xy ra
tc là v th cu, các men bên trong cu c c phóng thích.
Trong s nhic cho là có vai trò quan trng nht
là hyaluronidase và acrosin. Chúng có vai trò trong s xâm nhp ca tinh trùng vào lp
áo ngoài bao quanh noãn.
n ng quan trng cn thit cho s th tinh ca tinh trùng vì ch nhng
y ra phn ng cu mi có th xâm nhp qua màng trong sut
và hòa nhp v
3. Xuyên màng trong suốt:
Sau khi phn ng cu xy ra, các men bên trong cc phóng thích.
Các men này cùng vi hong xuyên phá ca tinh trùng giúp tinh trùng xuyên thng
c màng trong su       p xúc v   
noãn.

4
o ra ly ti giúp ting
th lc c a tinh trùng.
4. Sự hòa nhập tinh trùng – noãn
Khi tinh trùng chm vào trng, màng tinh trùng hòa vào màng trng. Quá
c s tr giúp ca Ferlitin, mt protein trên b mt tinh trùng. Cht
này gia virus giúp virus tn công t bào. S hòa màng
to ra mt tín hiu bu quá trình phát trin. Ngoài ra s hòa màng còn to ra s
bin th màng làm tinh trùng khác không chui thêm vào trng na. S bin

n th màng còn dn theo s i cu trúc màng trong sun
tinh trùng mt cách vng chc.
5. Hoạt hóa noãn
S xâm nhp ca mu tiên vào trng kích thích hang lot phn
ng sinh hc t trng. Trng s tit vào khoang quanh noãn mt chi cu
trúc mt bên trong ca màng trong sun s xâm nhp ca các tinh trùng khác.
Hing này gi là phn ng v ca t bào trng.
Trng tip tc hoàn tt quá trình gim phân II, hình thành th cc th n
thm này b nhim sc th ca trng mi là n nhim sc th.
6. Sự hình thành và hòa nhập của 2 tiền nhân
c hot hóa, quá trình gim phân ca noãn s c tip tc
n k sau, dn s tng xut th cc th hai và s thành lp tin nhân cái. S thành
lp ting xy ra chi tri qua mt s i
trong cu trúc  phng ca mt s ch
Hai tin nhân hình thành t b nhim sc th ca noãn và tinh trùng. Hai tin
nhân t t tin li nhau  gia hp t và hp nht thành nhân ca hp t.
S tip xúc ca c hai tic thc hin qua trung gian các ng vi th
c thành lp t các trung th ca tinh trùng. Khi s bit hóa tin nhân hoàn tt, màng
nhân rã ra và c cht liu di truyn ca hai tin nhân hp li vi nhau. Quá trình này

5
gi là s hòa nha hp t b hình thành
phôi.


Hình 3: Các giai đoạn thụ tinh
(Nguồn: American pregnancy Association, Fretilization)
S th tinh din ra  n bóng ca vòi tr   ng ca các lông
chuyn và s co tht cng, phôi di chuyn trong dch ca vòi trng v
ng bung t n bung t cung khong 4-5 ngày sau th tinh, vào

n cui phôi dâu hou ca phôi nang. n bung t cung s
tip tc s ng dch tit ca ni mc t cung vài ngày
c khi làm t. Màng trong sut có tác dng bo v trng và phôi trong giai u
s t i tác dng ca các men trong t cung. Phôi s bám vào ni mc t cung
 làm t vào thm 6-7 ngày sau khi th tinh.
Mi cùng ca th tinh là to ra mt cá th mi mang b nhim sc th
kt hp ca hai cá th b và m, tip tc di truyn b gen t th h này sang th h
khác.

6
1.1.2 VÔ SINH:
1.1.2.1 Định nghĩa:
Mt cp v chc xem là vô sinh sau khi mng tht s,
không áp dng bt c i v vn không có thai. Tình
trng này ng n 10  15% s cp v ch tui sinh sn (t 15  44
tui)
(11,12)

Vô sinh nguyên phát là tình tri ph n  mang thai mc dù
 tình dn pháp nga thai.
Vô sinh th phát là tình trng mà trong tin s i ph n t
mt ln mang thai, sanh, sy hoc phá thai k hoch, ri quá thi hn m
mun có thai mà vc.
Vô sinh có th là nguyên phát vi v, hay vi chng hay là vi mt
cp v ch vô sinh có th th phát vi vi chng hoc c hai
v chng.
Hi          i v, 40% nguyên
i chng 10% do c hai v ch
nhân.
1.1.2.2 Nguyên nhân:

Nguyên nhân ca vô sinh vô cùng phc tp. Vic ch
hi m m, kt hp vi nhng xét nghi
chính xác. Vi vô sinh nguyên phát, cn chú ý nhin noãn và tinh trùng. Vô sinh
th phát cn tc nghn vòi trng.
Các nguyên nhân chính gây vô sinh
(12)
:
 Ri lon phóng noãn (10  25%)
 Yu t vùng chu (bnh lý ng dn trng hoc lc ni mc t cung: 30 
35%)
 Yu t do c t cung (5  10%)

7
 i nam (30  40%)
 Vô sinh không rõ nguyên nhân (10-15%)
 Nguyên nhân vô sinh ở nam giới là:
- Tinh trùng chất lượng kém hoặc số lượng ít



- Khả năng di chuyển của tinh trùng hạn chế

 
- Tắc đường vận chuyển tinh trùng từ tinh hoàn ra túi tinh hoàn

- Niệu đạo không thông 

Nguyên nhân gây vô sinh ở nữ giới là:
- 


- 
- 

- 
- 

- 


8
Bảng 1: Các nguyên nhân vô sinh
Tổng trạng
Cấu tạo
Nội tiết
Bệnh lý hệ sinh dục
Nữ
Ri lon v dinh
ng (quá
mp, quá gy)
Thiu máu nng
Lo lng
Tui cao (<30
tui, vô sinh
10%, 30-35 tui
là 15%, 35-40
tui là 30%, >40
tui là 60%)
(12)

Không có t cung

Thiu sn t cung
T cung d dng
(t   
cung hai s
Nghch to tuyn
sinh dc
B ng vòi
trng
Suy tuyn yên,
i
Ri lon tuyn giáp
trng
  ng
thn
Suy bung trng
sm
Bung tr 
nang
Prolactin cao
Vòng kinh không
phóng noãn
Bnh lây truyn qua
ng sinh dc
o
Viêm vùng chu
Dính tiu khung
Lao sinh dc
Polyp, viêm c t cung,
chít hp hoc h CTC
Lc ni mc t cung

 cung
Dính bung t cung (do
sinh m, do no phá

Tc hai vòi trng
Nam
c
Thuc lá, heroin
u
Giao h
Lo lng
Tip xúc hóa
cht, tia x làm
suy yu tinh
Tinh hoàn lc
ch, tinh hoàn n
Suy tinh hoàn
Bt sn t bào
mm ca tinh
hoàn
 bt
ng: không có
Suy tuyn yên,
  i
(ch  i
u, nhim trùng)
Thi  n
giáp trng
 n tuyn
ng thn

B   ng tình
dc
Nhi  ng niu
dc (viêm mào tinh,túi
tinh, ni o, tin lit
tuyn)
ch thng tinh,
tc ng dn tinh

9
Tổng trạng
Cấu tạo
Nội tiết
Bệnh lý hệ sinh dục
trùng
TT, TT ít, yu, d
dng
L tip
Hi chng
Klinefelter
Suy tuyn sinh dc
Prolactin cao
Ri lon ch
(bt lc)
Ri lon phóng tinh (xut
tinh c dòng)
Quai b
Nữ và Nam
Kém hiu bit
Ch s th tinh

kém
Các v  tình
dc



Ngoài ra còn có vô sinh không rõ nguyên nhân là tình trng mt cp v chng b
vô sinh trên mng các xét nghim
và pn có. T l vô sinh không rõ nguyên nhân có th chim
t 10  ng hp vô sinh
(12,31,32)


1.2 THEO Y HỌC CỔ TRUYỀN
1.2.1 SINH LÝ THỤ TINH
Theo y hc c truyi cha thui m (mu huyt)
thug giao hòa thì s th thai.
ng thp nh 
thp li, vt ch y là tinh cha và
huyt m
(20)

Theo Hng Lãn Ông
(9)
: Tinh cha huyt m nhân cm hng mà giao hi
vi nhau, tinh nh t ra, huyt thu lit
nh  u

10
tiên ca càn to ra muôn vt) làm ngun gc. Huyt khí h v bên ngoài, thành bào thai,

tinh thì d  ng nh
u tiên ca khôn là sinh ra muôn vt)
t thành thai, ch thai  gi là t cung,mt cung 
i, trên phân 2 ng, mt ng thông sang t, mt ng thông sang hu.
Trn T i Tng (Trung Quc) có khuyên: Nam gii tuy 16 tui
n 30 tui mi ly v, n gii tuy 14 tut
n 20 tui ly chh u sung túc.
Lý do là  nn tun, m, có kinh,
ngc ny n.  n tun, th, tinh khí di dào. Nu
giao hp có th có th thai.
y thiên quý là kt qu ca s phát trin ca th
n c thì to nên thiên quý. Thiên quý làm mch Nhâm thông,
mch Xung thnh mà to ra kinh nguyt  n, tinh khí  nam. Nu thiên quý ca nam
và n hòa ho ra con cái
(21)

Ngoài ra y hc c truyng, thi gian giao h rt ln
i vi s hoài thai.
Sách Diu nht trai y hc chính n chng t thiên vip có thi, vn vt
hóa sinh t có thi gian lc dc d h s rng tr
u, tình cm v chng thun hòa, gp nhau th thai, con cái không
nhng th mà còn trí tu  l  ng, giao cm
vt di dào, âm t
hòa tr
(10)

y, theo y hc c truyn, tinh cha huyt m t quan tr
to nên con cái. Tinh cha huyt m có lành l thì khí cht ca thai nhi mi
hoàn b, yu t bm sinh mi tt p.
1.2.2 QUAN NIỆM VỀ VÔ SINH:

11
1.2.2.1 Định nghĩa:
Y hc c truyn (YHCT) rt xem trng yu t "tiên thiên" và "hu thiên" trong
v vô sinh. Kinh dch nói: trt hóa thành, trai gái giao cu,
muôn vo trng hòa hp mi nuôi sc muôn vt,
o v chp mi sinh n c con cái. Nu tinh cha huyt m
 mà có th ch  có
(9)
.
Vô sinh do nữ i là Chng t môn. Chng t môn bao gm các chng
trng không th c ho thai mà không có kh  gi 
th thai  li trong bào cung hoc không phát trin thành thai nhi.
1.2.2.2 Cơ chế bệnh sinh
Trong sinh lý v chn ci ph n theo y hc c truyn,
mg vai trò trng yu. Vì mch Nhâm ch v bào cung, thng qun
m          ch Xung là b cha huyt,
mch Nhâm ch v bào thai. Hai ma h tr nhau ty
là sui ngun ca kinh mch, thai sn
(2,3,20)

Các m  u kh u t huyt hi âm ri chia ra ba
nhánh. Mch Xung Nhâm ni lin vào d con chu s ràng buc ca mi. Vì th
bn mi cùng liên quan ng vi nhau to nên h thng
quan h trc tin sinh lý ci ph n.
M thng thì thân th khe mnh, kinh nguyu
hòa, th thai sinh n ng. Nu mch Xung Nhâm t gây bnh
Ph     ng nguyên nhân gây tn hi trc ti n
m, sy thai nhiu ln thì nhng nguyên nhân
gián tiu t gây nên khí huyu hòa hoc gây nên s ri lon

cha tng ph, t ch Xung Nhâm.
1.2.2.3 Nguyên nhân:

12
Theo YHCT, nguyên nhân vô sinh ở ngƣời phụ nữ chia 2 loại: tiên thiên
khuyt to, t cung, bung trng kém phát trinh lý hu
thiên.
Bnh lý hnh ni
nhân, ni nhân, bt ni ngoi nhân ng gp nht là nguyên nhân sau:
Nhóm ngoi nhân có Hàn, Nhit Thp.
Nhóm ni nhân có Bun,  nhiu, gin hn ghen
Nhóm bt ni ngoi nhân do , ung thu
cách, lao l, phòng dc .
Các th bnh lý hng gp, can ut và
huyt nhit
[1,2,13]
.
 T Thn 
Triu chng: bng b lng, kinh k u, sc
huyt nht nht, huyt tri mng, kiêm thn n hay mi
mi chân, tiu nhiu, kinh nguym, chi nht,
ni lnh, chân tay lnh, kinh nguyt
mun, có bt hom.
g hành kinh không gi gìn cn th sng lnh hoc vì tham dâm vô
, s   t làm tn hi mch Xung Nhâm khi    y
,không khí hóa hàn thp mà dn vào làm lnh d con.
 Huyhàn :
Triu chng: th tr ít có khi ra mun, bng; sc mt vàng
xanh, tinh thn mi mt, hay chóng mt, hoa mi nht rêu mng, m
hoc trm t. Thân th vn yu, âm huyt kém yu mà không gi c tinh.

 p tr tr Bào cung
Triu chng: tình trng hình th béo mu choáng, tim hi hp bc dính
mà nhiu, sc nht mà nhii nht rêu nht, mch hot.

13
t béo b m thp tích tr  ng
c tinh.
 Can khí ut
Triu chng: i ph n hay ut c không vui, có kinh nguyt nh k, ngc
c bng, ng hay mng m nhu không
ti th ng mà khí huyt mt
u hòa.
 p nhit Xung Nhâm
Triu chng: c lúc hành kinh hay có triu chu, chóng
mt; kinh nguy lc, môi hay b  không sút kém,
i tiu ting
Do ung nhiu thuc nóng quá hoc huyt, nhit n náu  mch Xung
Nhâm làm khí huyt mt cân bng.
 Theo Hng Lãn Ông
(9)
: ph n i do lc dâm
tht tình làm tch Xung Nhâm, hoc bn np, di chuyn trong tng
ph, hoc t lnh, hoc khí thnh huyt suy, t v 
c mch xung nhâm ho  bào lc.
, 








 , 




















 thiên. 




, 

















[3,4]
.
Vô sinh nam: , tit tinh quá nhi
c, hoc lt c các nguyên nhân u dn
khó có con
(9)

Vì tâm ch thn chy ra ngoài, làm cho quân ha b ut
mà không xuc. Thn ch chí, thn có nhc mt thì chí lon  trong dn
thn thy thiu mà ki (tâm  trên, thn  i) không
giao hòa vi nhau, mà có th sinh d có.

14
Đông Y chia vô sinh nam thành tám bệnh danh chính:
 Thng ít, s ng tinh trùng gi

gi mi, nóng long bàn tay bàn chân, cm giác st v chiu, thi tin
táo, tiu tin s.
 Tht túc: tinh dch lnh loãng, s ng tinh trùng gi di
ng kém, mt mi, tay chân lnh, s lnh, lic di tinh, tim nhiu.
 Khí huych loãng, s ng tinh trùng gim, gim ham
mun, lic xut tinh sm, gy yu, mt ngi tin
lng.
 T th    ch lnh loãng, s ng và ch ng tinh
trùng gim, gim ham mun, lii m.
 àm trc tr tr can mch: tinh dng ít, không có hoc có rt ít tinh
trùng, khó xu, tc ngc, béo bu.
 Th huyt  tr tr kinh canch thng tit tinh,
không có hoc có rt ít tinh trùng, t l cht cao, bi có
m  huyt.
 Th Thp nhit phm can mch: Tinh dc lâu hóa lng và có nhiu bch
cu, chng tinh trùng gim, t l cht nhiu, sau sinh hot
và tinh hoàn, tiu tin s, có cc, chân tay mi nng, tâm phin mii
ti rêu vàng dính.
 Hàn tr can mch: Tinh dch lnh loãng, b h ng và lnh, sau sinh
hot bi và tinh hoàn i mi, tay chân lnh, s li
nht và bu, m

CHƢƠNG II: ĐIỀU TRỊ VÔ SINH
2.1 THEO Y HỌC HIỆN ĐẠI:

15
Th tinh  i là mt hi ng phc tp và kém hiu qu   
ng hp vô sinh ít nhiu có vai trò ca c hai v chng, mc dù nguyên nhân
chính có th ch thy  mi vi nhng cp v chng không may mn, cn
thit phi có s h tr ca y khoa. Tùy theo nguyên nhân, các cp v chng s c

u tr bng các k thut h tr sinh sn thích hp.
Theo phân loi ca nhiu trung tâm, th tinh nhân to (hay IUI) không xp vào
các k thut h tr sinh sng các k thut h tr sinh sn bao
gm nhng k thuu tr c hút trng ra ngoài
u kin các k thut vô sinh va mi phát tri n
và d hiu trong vic s dng thut ng  ngh nhp k thut th tinh nhân to
vào các k thut h tr sinh sn
(16)

2.1.1 Bơm tinh trùng vào buồng tử cung - IUI:
Thut ng ng t cung (intrauterine insemination  IUI)
 ch k thut th tinh nhân to bc tip vào bung t
cung nhm gim mt s tác dng có ho, cht
nhy c t cng hp cht nhy có hi cho tinh trùng). IUI còn có mt li
m ln là mang s  ng tt, kh  c
trong mt th tích nh n gn tr
(14,15,33)

T khi các k thut chun b s dng thang n, swim-up
phát trin, s dn b  thành chun mc tron k
thut IUI. K thut này hin ti tr thành k thuu tr him mun ph bin và hiu
qu cho nhng hp bung trng và vòi trng còn hong. Vic
s dng tinh trùng qua lc r l th thai và gim các tai bim
trùng, co tht t cung, sc phn v
Các ch nh IUI hin nay
(33)

 Bng phóng tinh: l tip, xuc dòng, bt lc do
nguyên nhân thc th hay tâm lý

16
Vô sinh nam: tinh trùng ít, yu, d dng
 Yu t c t cung: cht nhy c t cung không thun li, ít cht nhy
 Min dch: kháng th kháng tinh trùng  nam gii (t kháng th), kháng th
kháng tinh trùng  n (c t cung, huyt thanh)
 Vô sinh không rõ nguyên nhân
 Lc ni mc t cung: nh, va
 Ri lon phóng noãn
 Phi hp nhiu bng trên
m:
 K thun, d thc hin, có th thc hin nhiu ln
 Kt qu u tr ng bnh nhân và ch nh u tr. Nu
có th thc hin nhiu ln (trung bình 3 ln), t l có thai dn rt kh quan.
m:
 T l i rt nhiu tùy thuc vào ch u tr và k
thut thc hin ca tng trung tâm
 ng phi thc hin nhiu chu k u tr, phi hp kích thích bung
trng
 ng tr
Kt qu:
 ng tính bng t l có thai trên chu k u tr. T l thành công ca IUI
có th i t n 50%. T l thành công trung bình ca mt chu k
nói chung khong 10  15%
(14,16,33)

 T l có thai lâm sàng gim dn theo tui ph n. T l này gim hn
nu bnh nhân trên 35 tui vng hp trên 40 tui, t l có
ng không quá 5%. Theo mt s thng kê, t l i vi bnh
nhân trên 40 tui ch khoang 1-2%
(14,16,33)

.

17

Kỹ thuật Bơm tinh trùng vào buồng tử cung
(Nguồn CDC et al: Artificial Insemination Clinic success rates, Reproductive secess, 2012)
2.1.2 Thụ tinh trong ống nghiệm và chuyển phôi - IVF/ET
K t         u tiên trên th gi  i t
   tinh trong ng nghim do hai tác gi Robert Edward và Patrick
  c phát trit bc giúp cho các bnh
nhân Him mu.
K thut th tinh trong ng nghing và tinh trùng kt hp
vi nhau trong phòng thí nghi c chuyn tr li vào
bung t cung. Quá trình phát trin ca phôi và thai s ding trong t
i m. Th tinh trong ng nghim chim trên 50% các chu k u tr vi
ART hin nay trên th gii
(34,35)

Khc ch nh trong nhng hp tc ng dn
trng hai bên, hoc hai vòi tr ct do phu thut ph khoa hay do thai ngoài TC
,làm cho tinh trùng và trng không th gc trên vòi tr
th có s th c m rng ra nhng ch nh
khác, ngoài ch nh tc vòi trn c c ni mc TC vùng chu,
vô sinh không rõ nguyên nhân tht bi nhiu chu k v
vào lòng TC, vô sinh nam do bng tinh trùng dng nh

18
Nguyên tc ca th tinh trong ng nghim là kích thích bung tr nhiu
nang noãn phát trin trong mt chu k. S ly noãn ra bên
. Cho tinh trùng và noãn tip xúc v (trong phòng

thí nghic hình thành s c chuyn tr li bung t i ph
n  phát tring.
Cho mng hp th tinh trong ng nghi c thc
hin:
1. Chích thui v, vi nhng liu thích hp và vi nhng phác
 khác nhau tùy tng b to nhiu nang noãn phát trin t 2 BT.
2. Ch ly nhng noãn bào trong các nang trng

3. Cho tinh trùng th tinh vi trng
4. Sau khi phát trin thành phôi, thc hin vic chuyn phôi vào bung TC. Sau
thì này, vic có thai ph thuc vào s làm t ca phôi vào ni mc TC
5. 2 tun sau chuy nh có thai hay không.
Nu beta HCG (+), bc xem là có thai sinh hóa.
6. Sau khi có tim thai trên siêu âm , b c xem là có thai lâm
sàng
7. Nn ít nht 12 tun
tin.
m:
- m ln nht ca th tinh trong ng nghim là hiu qu u t cao
n IUI. Hiu qu cu tr t tri so v
th u tr
- Th tinh trong ng nghim có th xem là ma có giá tr
chu tr
m:

19
- Có mt s  xi ph n và tr i chng
quá kích bung tr
- u tr cao
- Th tinh trong ng nghim không trc tiu tr nguyên nhân gây vô

sinh mà ch tu ki quá trình th tinh di
Kt qu:
T l thành công ca mi chu k u tr IVF trung bình trên th gii hin nay
khong 25%
(15,29)
. T l có thai lâm sàng hin nay ph bin trong khong 35-40 %. T
l này ph thuc vào tui bnh nhân, ch u tr  ca tng trung tâm.
2.1.3 Bơm tinh trùng vào bào tƣơng noãn - ICSI:
Vào gia th
trlâm sàng, lp tc bit trong chuyên ngành
Him Mun. Vi ch a mt tr
 ra mt cuc cách mu tr nhng hp Him Mun do nguyên
nhân Nam nng mà váp th tinh trong ng nghing không
th gii quyc
(17)
.
T  tinh trong ng nghim m rng ra
viu tr ng hp vô tinh. Trên các bi ta có th ly ra
mt s ng rt ít tinh trùng t trong mào tinh, hoc tinh hoàn, rc hin
th thut ICSI vào trng ci vi vic ma
con vi gène c có nc.
Nguyên tc ca k thut ICSI là tiêm trc tip m
 tc chuyn vào t i v  u
thai và phát tric hin kích
thích nhiu nang noãn phát trin , chc  l. Vi ICSI,
ta ch cn mt tinh trùng s có th th tinh noãn, to phôi phát trin thành thai.

20
Tuy ch mi phát trim gn 50% các
chu k thc hin k thut h tr sinh sn.  mt s trung tâm, 100% các chu k h tr

sinh su thc hin ICSI. Hiu tr vô sinh
nam hiu qu nht, t l có thai ca mt chu k u tr ng trên 30%
(18)

m:
- T l th  c nhiu 
- Nhiu kh n lc phôi t chuyn vào bung t cung khin
t l 
u gi vng hp vô sinh
n nam gii, t l thành công c
vi k thut TTTON c n.
Nhiu yu t có th n t l thành công ci v,
nguyên nhân vô sinh, s phôi chuyn, ch l thành công
ca ICSI không ph thuc vào chng tinh trùng. TRong mt báo c
tui v và s phôi tc chuyn vào bung TC là hai yu t có giá tr tiên
ng tt nht kh a mt chu k ICSI
(19)


Kỹ thuật bơm tinh trùng vào bào tương noãn
(36)
2 1.4Những phƣơng pháp hỗ trợ sinh sản khác:
Hin       i giúp nâng t l thành công lên cao

(7)
:

21
- ng thành trng non trong ng nghim (IVM): Chc hút trng non t
bung trng vì nhiu lý do không th kích thích bung trng ca b

cy tr   ng chuyên bit, th tinh ri cy phôi và chuyn phôi vào
bung t cung. ng áp dng cho nhng hp hi chng bung tr
nang cn làm TTTON.
- K thut h tr phôi thoát màng: là k thut làm mng hoc to mt l thoát
trên màng ca phôi nhm ci thin t l có thai và t l làm t ca phôi. K thut này có
hiu qu trên mt s nh nhân ln tui (> 37 tui), bnh nhân làm IVF
tht bi nhiu ln, bnh nhân có n  
- u thut ly tinh trùng:

 
g tinh


và

Lấy tinh trùng từ mào tinh bằng vi phẫu thuật (MESA): 





Lấy tinh trùng từ mào tinh bằng xuyên kim qua da (PESA): 
               

 

22




Lấy tinh trùng từ tinh hoàn bằng chọc hút (TESA): 



Lấy tinh trùng từ tinh hoàn bằng phẫu thuật xẻ tinh hoàn (TESE): 





- Chn phôi tin làm t
- Tr lnh phôi, tinh trùng, noãn.
2.2. THEO Y HỌC CỔ TRUYỀN:
T c cha tr vô sinh rt chú trng vào v ng thn khí và
b khí huy. YHCT không can thip thi tng c,
c to nên s nh ng v i
c cha tr (bi d gây ri lo v ni tit). Ngoài ra, còn rt chú trng
vào "nguyt s"  i ph n trong cha tr ng vào yu t
"tiên thiên" và "hu thiên".
n: b huyu kinh, thông
mch hóa  tr      n t - b th   chun b cho s th
thai)
[1,2]
.
Trong Ph o Sán Nhiên ca Hng Lãn Ông có vit v cách cha các
chng gây vô sinh  nam và n
(9)
:

23

 p khó có thai do m dy dn b tc t cung. Cho nên s dng
các v thu  m thp: Nam tinh, bán h  t, ch xác, xuyên khung,
, trn bì.
 i gy tính nóng, kinh nguy  u do t cung khô sáp, không
huyt, không thu gi c tinh khí. Vì th dung thut giáng ha: T vt
gia hoàng c hoc Lc v a hoàng hoàn.
 Th c tân ôn kiêm thuc b ng khí huyt (tân ôn cng
vi b ng s thành ôn m). Không nên dùng thuc n.
 u, khí huyn, ham mun không ch, âm
tinh suy bi. Vì th nên tìm gc bnh mà cha.
 Thc v
 H
 c linh, Bch trut, Ho t
 Huy vt, ô kê, trch lan
 a bò, si, Thch hc
  t, nhc thung dung, ba kích, xà sang
 B tinh huyt: dùng cao mê nhung, cao lc nhung
 m thnh: dùng bài Nh trn thang gia Nam tinh, Th
 u tr không dùng thuc:
- Thanh tâm qu dc: tinh sinh huyt, không nhng giao cu tn tinh mà tt
c nhng vic làm tn huyn phng có ti (tit
lao)
- Thn ch b tàng, can ch t, 2 tng hu liên h
vào tâm. Tâm là quân ha, gin t ng hn chc
t ca can, b tàng ca thn, tuy không giao cy ngm

24
- ng huyt, uu thì m, tay chân n
huyi khí huyt suy, phi vài ba tháng mi không giao cu thì tinh mc li.
Nu

- Sách n thì b bng v  nng gt thì
không th sic, ch có v m mi có th b tinh. Thiên hng phm bàn
v v n vt th gian ch c là v chính yu, nu có th n
c rc t li thành
ó là dch ca go t lt có th sinh tinh, cho nên phi cn thn thc

2.3 CHÂM CỨU:
Mt trong nh   l th thai, bc
 cp ngày càng nhiu ( mc dù còn nhiu bàn cãi theo các
chng c y hc).

Các nghiên cu trên th gii hin nay ch yu dùng châm cu nhm m
 l th thai trên bnh nhân có thc hin th tinh trong ng nghim (IVF).
  ng nghiên cu khác ca nhi c trên th gii v hiu qu ca
châm cu trong h tr u tr c thc hin trong nh
c hin mt phân tích gp ci ba th nghim lâm sàng
i chng (RCT) v hiu qu ca châm c u tr IVF
(24)
. Tt c 13 th
nghiu có thit k nghiên cu ging nhau. Ba nghiên cc thc hin tc
(Dieterle 2006
(27)
, Paulus 2002
(26)
, Paulus 2003), ba nghiên cu thc hin  M
(Benson 2006
(46)
, Craig 2007, Domar 2006
(22)
), mt  Úc (Smith 2006

(23)
),mt  
Mch (Westergaard 2006
(25)
) và mt  Áo (Sator  K 2006). Bn nghiên cc tin
hành  Th n (Gejervall 2005, Humaidan 2004
(38)
, Stener  Victorin 1999
(28)
,
Stener  Victorin 2003
(39)
).
c thit k vi mu qu th thai khi
châm cu tin hành quanh thi gian chuyn phôi (Dieterle 2006, Paulus 2002, Paulus

25
2003, Smith 2006, Westergaard 2006). Trong khi 5 nghiên cu th nghic
thit k vi mng ca châm cc gim
nh chc hút tr  l th  t trong
nhng kt qu -
Victorin 1999, Stener-Victorin 2003, Smith 2006).
V th m châm cu, các th nghim có nhng thi gian châm kim khác
nhau, quanh nhng th u tr y th nghim
 ng dn châm ch quanh thi gian chuyn phôi (Benson 2006, Craig 2007,
Domar 2006, Paulus 2002, Paulus 2003, Smith 2006, Westergaard 2006), trong khi
h nghic thc hin sut thi gian chc hút trng (Gejervall 2005,
Humaidan 2004, Sator  K 2006, Stener  Victorin 1999, Stener  Victorin 2003). Tuy
nhiên, trong 2 th nghim (Dieterle 2006, Westergaard 2006), s can thic
tin hành 2- 3 ngày sau chuyn phôi: trong th nghim Dieterle 2006, châm cc

thc hin 30 phút sau chuyn phôi và lp l      nghim
c châm cc và sau chuyn phôi, nhóm
c châm cu 25 phút c và sau chuyn phôi và thêm 1 ln na vào 2 ngày sau
chuyn phôi. 5 th nghim (Benson 2006, Craig 2007, Domar 2006, Paulus 2002,
Paulus 2003) tin hành châm cc và sau chuyu
tr
Nhng chng c t nhg ngh rng châm cc tin
hành ch trong thi gian chuyn phôi. Bi vì khi châm cu chung quanh thi gian
chuy c t l mang thai s  i khi không
châm cu (22%). Không có nhng chng c cho thy hiu qu ca châm cu quanh
thi gian chc hút noãn hay lp li châm cu sau chuyn phôi 2-3 ngày
(24)
.
Tuy nhiên vn còn rt ít nghiên cu v tác dng sinh lý ca châm c
quan sinh dc nam và n. Theo các nghiên cu trên th gii, nh cho thy
ng ca châm cu trong h tr u tr vô sinh là do: