Kinh nghiệm tổ chức hoạt động ngoại khóa văn học văn bản: “mùa xuân nho nhỏ” của nhà thơ Thanh Hải

PHỊNG GIÁOPhần
DỤC1:VÀ
MởĐÀO
đầu TẠO N ĐỊNH

TRƯỜNG THCS N TÂM

1,1.Lí do chọn đề tài:

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

KINH NGHIỆM TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA
VĂN HỌC VĂN BẢN: “MÙA XUÂN NHO NHỎ” CỦA
NHÀ THƠ THANH HẢI

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thúy
Chức vụ: Giáo viên Tổ KHXH
Đơn vị công tác: Trường THCS Yên Tâm
SKKN thuộc lĩnh vực môn: Ngữ Văn

YÊN ĐỊNH NĂM HỌC 2017

1
SangKienKinhNghiem.net


MỤC LỤC
NỘI DUNG
Phần 1. Mở đầu

TRANG

1- 3

1.1. Lý do chọn đề tài.

2

1.2. Mục đích nghiên cứu

4

1.3.Đối tượng nghiên cứu

4

1.4.Phương pháp nghiên cứu

5

Phần 2: Nội dung sỏng kiến
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm

6- 20
6

2.2.Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm

6-7

2.3. Giải phỏp và tổ chức thực hiện

7 -16

2.4. Hiệu quả của sỏng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,

17 -19

với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Phần 3. Kết luận, kiến nghị

19 -20

- Kết luận

20

- Kiến nghị
Sản Phẩm minh họa của học sinh

20

Tài liệu tham khảo
Danh mục các đề tài SKKN đó được Hội đồng cấp Phũng GD&ĐT.
Cấp sở GD&ĐT đánh giá từ loại C trở lên.

2
SangKienKinhNghiem.net


Phần 1: Mở đầu
a. Xuất phát từ mục tiêu giáo dục hiện nay:

Tổ chức hoạt động ngoại khóa và ngoại khóa văn học là “chìa khóa vàng” mở
cánh cửa giáo dục trong xu thế hội nhập quốc tế nhằm nâng cao chất lượng dạy và
học. Hoạt động ngoại khóa có khả năng góp phần đào tạo người học tồn diện về
mọi mặt: Trí, đức, thể, mĩ vừa có kiến thức lí luận vừa rèn kĩ năng vận dụng thực
hành. Hoạt động ngoại khóa là cầu nối giúp học sinh vận dụng kiên thức vào đời
sống, sinh hoạt gần gũi với tập thể, hình thành và phát triển quan hệ, kĩ năng giao
tiếp, ứng xử....bổ sung và nâng cao chất lượng của học chính khóa lên một bước.
Hoạt động ngoại khóa văn học có tác dụng lớn trong việc phát hiện và rèn luyện
năng khiếu, bồi dưỡng nhân tài văn học, nâng cao hứng thú học văn. Người học khi
tham gia ngoại khóa văn học là đang góp phần gìnn giữ, lưu trữ, phát triển những
vấn đề văn học lớn như:Văn học dân tộc,Văn học địa phương,Văn học dân
gian…Hoạt động này cũn chống lại sự xâm nhập từ bên ngoài nền văn hóa phi nghệ
thuật, thế lực đen tối khơng ngừng tấn công vào thanh thiếu niên. Về lâu dài, hoạt
động ngoại khóa văn học có nhiệm vụ hướng dẫn học sinh định hướng thị hiếu văn
học, rèn luyện óc thẫm mĩ, lối sống lành mạnh, năng động, sâu sắc…Vì vậy, hoạt
động ngoại khóa Văn học ngồi giờ lên lớp là rất cần thiết.
b. Xuất phát từ thực trạng dạy học văn trong nhà trường Phổ thơng:
Hoạt động ngoại khóa mang lại nhiều lợi ích thiết thực nhưng có thể nói cho
đến nay nó vẫn chưa được quan tâm đầu tư, tổ chức đúng mức ở cả diện lí thuyết
lẫn thực hành phần nhiều nếu cú tổ chức vẫn nặng về hình thức, chưa thực sự mang
tính khoa học, hiệu quả.
Nhiệm vụ của người giáo viên văn là giúp học sinh khám phá, cảm thụ,
thưởng thức cái hay, cái đẹp của tác phẩm văn chương từ đó phát triển tâm hồn, trí
tuệ học sinh. Tuy nhiên, thực tế giảng dạy hiện nay trong các nhà trường khiến học
sinh xa dời môn văn một phần do cách dạy và học cũn mang tính hàn lâm nặng lí
thuyết, tách dời văn học với cuộc sống chưa mang lại hứng thú cho người học và
3
SangKienKinhNghiem.net

người dạy, chương trình học nặng nề, ý thức của phụ huynh, học sinh xem nhẹ các
môn khoa học xã hội – môn văn hiện nay. Để tạo hứng thú học văn cũng như kích
thích sự say mê tìm hiểu văn chương của người học ngoài việc bồi đắp kiến thức và
tâm hồn cho học sinh, chúng ta cần quan tâm sinh hoạt ngoại khóa, tạo khơng khí
mới lạ qua đó phát triển các năng lực nhận thức, sáng tạo độc đáo của cả người dạy,
người học.
c. Xuất phát từ lí do hiện tại:
Thực tại, Tơi chưa thấy có tài liệu nghiên cứu nào về tổ chức hoạt động ngoại
khóa văn học văn bản “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải. Mặc dù, chúng ta đều
nhận thấy những thuận lợi tổ chức, thiết kế dạy học ngoại khóa cho học sinh tác
phẩm này.
Đây là một thi phẩm hay và đẹp đậm chất nhạc và họa. Nhạc sỹ Trần Hồn
đó phổ nhạc thành công ca khúc cùng tên được nhiều thế hệ khán giả yêu thích là
khúc ca xuân của dân tộc ta mỗi dịp tết đến xuân về. Bài thơ cũng trở thành cảm
hứng cho các họa sỹ vẽ nên những tác phẩm về mùa xuân thiên nhiên và đất nước
ta. Với giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ kết hợp khả năng truyền đạt giảng
dạy của người giáo viên văn giỏi ... Chúng ta dễ dàng khai thác nối kết những kiến
thức liên quan từ tác phẩm với cuộc sống thiên nhiên và xã hội bằng hoạt động
ngoại khóa văn học. Đúng là:
“ Người Thầy trung bình chỉ biết nói
Người Thầy giỏi biết giải thích
Người Thầy xuất chúng biết minh họa.
Người Thầy vĩ đại biết truyền cảm hứng.”
(William A. Ward)
Hoạt động ngoại khóa văn bản thơ: “ Mùa xuân nho nhỏ” cũng là cách cụ thể
hóa phương pháp dạy học theo chủ để tích hợp với người giáo viên và vận dụng
kiến thức liên môn của học sinh...Một trong những yêu cầu đổi mới cần kíp về
phương pháp dạy học tích cực hiện nay.
4
SangKienKinhNghiem.net

Để tạo cảm hứng đam mê dạy văn và học văn, để văn chương gần gũi và
thiết thực dễ hiểu, dễ học, hấp dẫn và thú vị, khẳng định giá trị nhân văn của tác
phẩm được xem là kiệt tác của đời thơ Thanh Hải. Tôi quyết định lựa chọn đề tài:
“Kinh nghiệm tổ chức hoạt động ngoại khóa văn học văn bản: “Mùa Xuân nho
nhỏ” của của nhà thơ Thanh Hải.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
- Khẳng định vấn đề hoạt động ngoại khóa văn học hiện nay là cần thiết trong
việc đổi mới dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động học của học sinh.
- Nghiên cứu cụ thể hoạt động này trong một văn bản thơ mà phạm vi chính
là Văn bản: “ Mùa xuân nho nhỏ” để chỉ ra việc tổ chức ngoại khóa thơ khơng khó,
có nhiều ưu điểm thuận lợi, khuyến khích người học vận dụng hiểu biết, năng khiếu
toàn diện, nâng cao hứng thú học văn, dạy văn.
- Giảm áp lực, tạo niềm vui, hứng thú
- Nâng cao thể lực, rèn luyện kỹ năng
- Cọ xát thực tế, mở rộng, tích lũy kiến thức đời sống, xó hội.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
- Nghiên cứu giải pháp tổ chức hoạt động ngoại khóa văn bản: “Mùa xuân
nho nhỏ”
- Áp dụng cho học sinh khối 9 trường THCS Yên tâm.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Để nghiên cứu vấn đề đặt ra, trong qua trỡnh thực hiện, từ đó kết hợp vận
dụng linh hoạt phương pháp lí thuyết và thực hành, cụ thể là:
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lí thuyết: Tìm đọc các tài liệu liên
quan trên mạng Internets và sách báo, tiến hành tổng hợp ý kiến chung nhất để
trỡnh bày.
- Phương pháp phân tích, nêu cụ thể các giải pháp có minh họa chứng minh.

5

SangKienKinhNghiem.net


.- Điều tra khảo sát nắm bắt tình thực tế, thu thập thông tin, dùng phiếu điều
tra, phỏng vấn trực tiếp hứng thú hiệu quả với môn học, bài học trước và sau khi tổ
chức hoạt động ngoại khóa.
- Tiến hành dạy học thực nghiệm tại các lớp trực tiếp dạy.
.

6
SangKienKinhNghiem.net


Phần 2: Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của Sáng kiến kinh nghiệm
Khẳng định vai trị to lớn của hoạt động ngoại khóa nói chung, Điều 26 Điều
lệ Trường trung học (Quyết định số 07/2007/QĐ-BGD ĐT ngày 02/04/2007 của Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) nêu: “Nhà trường phối hợp với các tổ chức, cá
nhân tham gia giáo dục ngoài nhà trường thực hiện các hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp bao gồm các hoạt động ngoại
khóa về khoa học, văn học, nghệ thuật, thể dục thể thao, an tồn giao thơng, phũng
chống tệ nạn xó hội, pháp luật nhằm phát triển toàn diện và bồi dưỡng năng khiếu
phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh” [22, 14] - Ngoại khóa là một
phần quan trọng, có mối quan hệ gắn bó khăng khít với chính khóa, bổ sung kiến
thức mà giờ chính khóa khơng đủ thời gian truyền tải.
Hoạt động ngoại khố Văn học theo quan niệm đổi mới phương pháp dạy học
là một hình thức tự học tích ch cực, bổ ích và có hiệu quả nối liền bục giảng với
thực tiễn đời sống, phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của người học, vừa là
hoạt động giáo dục vừa là hoạt động thẩm mỹ góp phần tạo ra lối sống văn hoá và
khả năng hưởng thụ văn hoá nghệ thuật cho học sinh. Hoạt động ngoại khoá Văn

học càng cần thiết và bổ ích khi được áp dụng vào quá trỡnh dạy học phần Văn bản
nhất là văn bản thơ.
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Môn Văn trong nhà trường hiện nay cũn nhiều bất cập: chương trình nặng nề,
nặng kiến thức lí thuyết, xu hướng học các mơn khoa học tự nhiên để phù hợp với
khả năng lập nghiệp của học sinh khiến ý thức người học và phụ huynh thờ ơ với
môn Văn.

7
SangKienKinhNghiem.net


Tiêu chí khảo sát

Trước khi ngoại khóa
- 25/74 HS = 33,7%

Hứng thú học văn

(Năm học 2014 - 2015);
- 28/74 HS = 40%
(Năm học2015 - 2016)

Kĩ năng:

- Phát âm nhỏ, thiếu tự tin, lúng túng,
diễn đạt kém.
- Thiếu tinh thần tập thể...
* Năm học 2014-2015:

Kết quả học làm bài thu hoạch viết kiến - Giỏi 2/70 = 3 %
thức liên quan đến tác phẩm: “Mùa - Khá 15/70HS = 22%
Xuân nho nhỏ”

- Trung bình
38/70HS = 54%
- Yếu 15/70 =21%
* Năm học 2015-2016
- Giỏi 3/74 = 4%
- Khỏ 18/74HS = 24%
- Trung bình: 35/74HS = 48 %
- Yếu 18/74 HS = 24%

2.3. Giải pháp và tổ chức thực hiện
Để có được một hoạt động ngoại khóa như mong muốn đặt ra cần có sự
chuẩn bị kĩ về dự kiến, cách thức tổ chức, giao nhiệm vụ cho học sinh, tiến trình tổ
chức hoạt động. Giáo viên cần xác định mục đích cụ thể về Kiến thức - kĩ năng phương pháp của buổi ngoại khóa, lấy đó làm căn cứ xuất phát, chi phối đến tồn
bộ q trình thực hiện. Nếu chú ý đúng mức đến mặt này, giáo viên sẽ không bỏ sót

8
SangKienKinhNghiem.net


nội dung, không đi chệch hướng, không nhầm lẫn giữa mục đích và phương tiện,
giữa kiến thức chính yếu với thứ yếu.
Hình thức ngoại khóa phải phong phú, sinh động tránh đơn điệu, gị bó, căng
thẳng, phải làm sao lơi kéo được tất cả các học sinh trong lớp tham gia nhiệt tình
trong quỏ trình tìm kiếm ngữ liệu, khám phá tri thức, chủ động phát hiện vấn đề,
biết bảo vệ quan điểm đưa ra…
Căn cứ vào tình hình thực tế của bộ môn tại trường giảng dạy, căn cứ và mức

độ nhận thức của học sinh của khối lớp đảm nhiệm giảng dạy,tơi đề xuất hình thức
giải pháp tổ chức hoạt động giờ học ngoại khóa mơn văn với chủ đề: “Kinh nghiệm
tổ chức hoạt động ngoại khóa văn bản: Mùa Xuân nho nhỏ của tác giả Thanh Hải”.
a) Giải pháp:
– Dự kiến thời gian:
+ Hai tuần cuối học kì II, sau khi đó học xong văn bản: Mùa Xuân nho nhỏ
– Hình thức tổ chức:
Gồm 5 phần, chia làm 2 đội, mỗi đội 10 em, giám khảo là các thầy cô trong
tổ bộ môn đặc biệt là giáo viên trực tiếp giảng dạy.
+ Phần 1: Chiếc nón kì diệu ( tái hiện kiến thức về tác phẩm ( Giá trị nội
dung và nghệ thuật)
+ Phần 2: Giải mã bí mật: trị chơi kiếm chủ đề dưới hình thức trả lời các câu
hỏi gợi mở (liên quan đến chủ đề đang bị ẩn giấu).
+ Phần 3: Cảm thụ thẩm mĩ văn chương, bình thơ.
+ Phần 4: vẽ Tranh ,viết (vẽ )sơ đồ tư duy.
+ Phần 5: Tập làm nghệ sĩ.
Cụ thể như sau:
– Chuẩn bị của HS:
+ Tớch lũy kiến thức bằng cách tìm đọc các bài bình về tác phẩm và tácc giả
(GV giới thiệu, hướng dẫn)
+ Ghi nhớ được những kiến thức đó học về các tác phẩm
9
SangKienKinhNghiem.net


+ Chuyển thể tác phẩm sang dạng âm nhạc và mĩ thuật tiến hành tập luyện.
+ Tập vẽ tranh theo trí tượng tượng của em về mùa xuân căn cứ vào khổ thơ
thứ nhất.
+ Chuẩn bị các điều kiện, phương tiện phục vụ cho buổi học ngoại khóa: máy
chiếu, tranh, nhạc, băng đĩa...

– Chuẩn bị của GV:
+ Dự định lớp thực hiện hoặc hai lớp dạy cùng khối để có kế hoạch tổ chức
cụ thể.
+ Báo cáo cấp cấp lãnh đạo; bàn bạc trao đổi, xin ý kiến đóng góp của tổ
chun mơn để cùng góp ý trao đổi nội dung các câu hỏi và cùng đến dự để rút kinh
nghiệm.
+ Hướng dẫn HS cách thức tham gia hoạt động ngoại khóa; chia thành các
đội, chọn đội trưởng cho mỗi đội. Giao nhiệm vụ cụ thể cho từng đội (thời hạn hoàn
thành cụ thể), giới hạn phạm vi kiến thức, giới thiệu các kiến thức cần mở rộng.)
+ Soạn câu hỏi bám sát các tác phẩm đó học, khơi được kiến thức khái quát
và cụ thể về tác giả, tác phẩm.
+ Soạn phần mềm trình chiếu với ứng dụng linh hoạt, sinh động.
+ Duyệt và chỉnh sửa kịch bản duyệt phần tập làm nghệ sỹ của học sinh.
+ Dự kiến thời gian, địa điểm chính thức tổ chức hoạt động.
Trong mỗi phần, GV phải có hướng dẫn về hình thức tổ chức – thể lệ từng
phần, số điểm từng phần để học sinh nắm được.
b) Tiến trình tổ chức hoạt động ngoại khóa
GV giới thiệu các phần của hoạt động ngoại khóa và lần lượt hướng dẫn cách
thức hoạt động của mỗi phần.: “Tổ chức hoạt động ngoại khóa văn bản: “Mùa Xuân
nho nhỏ” của tác giả Thanh Hải
1.Mở đầu
GV dẫn chương trình:

10
SangKienKinhNghiem.net


1.1.Tuyên bố lí do và giới thiệu mục đích của chun đề hoạt động ngoại
khóa:
Ơn tập, tái hiện mở rộng kiến thức văn bản: “Mùa Xuân nho nhỏ” trên các cơ

sở nhận biết, thông hiểu, vận dụng và sáng tạo.
Cảm nhận được những cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, mùa xuân đất
nước và khát vọng đẹp đẽ muốn dâng hiến cuộc đời, của tác giả. Từ đó yêu mến và
trân trọng những giá trị của các tác phẩm văn học.
– Qua đó giúp học sinh khám phá giá trị của tác phẩm văn chương, biết cảm
thụ cái hay, cái đẹp của tác phẩm nghệ thuật qua những gợi ý nhất định; giúp học
sinh hỡnh thành và phỏt triển kĩ năng sử dụng tốt ngơn ngữ khi nói và viết. Từ chỗ
sử dụng ngôn ngữ đúng chuẩn mực đến sử dụng hay, gợi cảm, giàu tính thuyết
phục.
1.2. Giới thiệu thành phần đối tượng tham gia, các đại biểu tới dự.
1.3. Dẫn dắt vấn đề:
Có một nhà thơ, trước lúc vĩnh viễn ra đi ông để lại cho đời những vần thơ
thật nhân hậu, thiết tha và thanh thản, không hề gợn một nét u buồn nào của một
cuộc đời sắp tắt. Khi cuộc đời mình đã bước vào cuối đơng, nhà thơ vẫn nghĩ đến
một mùa xuân bất diệt, muôn thuở và nguyện dâng hiến cho đời. Đó là nhà thơ
Thanh Hải với bài thơ: Mùa Xuân nho nhỏ. Thi phẩm ấy đó trở thành khúc ca xuân
đẹp của dân tộc được nhiều thế hệ u thích. Cơ trị ta cùng khám phá và thưởng
thức giá trị của bài thơ trong buổi ngoại khóa hơm nay.
Phần 1: Chiếc nón kì diệu:
Việc học lí thuyết liên tục tạo áp lực nặng nề, căng thẳng với HS trong các giờ
chính khóa nhất là khi các em phải ghi nhớ và nắm bắt hàng loạt các khái niệm,
thuật ngữ, đặc điểm, nhận định, các kiến thức về tác giả phần này sẽ giúp các em
có cái nhìn chung nhất, chủ điểm nhất về những ý chính cần khắc sâu, làm cơ sở để
tiếp nhận văn bản.
Luật chơi: Chiếc nón kì diệu:
11
SangKienKinhNghiem.net


GV nói rõ mục đích của phần này: nhằm tái hiện lại vốn kiến thức đã học về tác giả

tác phẩm với những vấn đề chung khái quát và cốt lõi nhất. Câu hỏi khơng khó
nhưng địi hỏi HS phải nhạy bén và cónền tảng kiến thức chắc chắn mới có thể trả
lời được.
Phần chơi có tất cả 10 câu hỏi. Các đội lần lượt quay để chọn điểm. Nếu quay
vào ô phần thưởng sẽ được nhận một phần quà, nếu quay vào ô trống thưởng
nhường phần trả lời cho người khác. HS tham dự ln có cảm giác mình được tham
gia trò chơi, nhất là khi hỡnh thức tổ chức, câu hỏi, quà tặng đều bất ngờ, lí thú.
Tổng số điểm đội nào cao hơn thỡ đội đó sẽ chiến thắng.

70
30

ần
Ph ởng
ư
Th

a
qu
ỏ
B

80

100
Phần g
n
thưở

50

40

Points

.
Giáo viên chuẩn bị trên n phần mềm powerpont, màn chiếu hiện lên câu hỏi,
các phương án trả lời. Các đội chơi chọn phương án. GV cho đáp án. Thời gian cho
mỗi câu hỏi và trả lời 1p. Minh họa như sau:
Ví dụ:
Câu 1: Bài thơ: “Mùa xuân nho nhỏ được sáng tác trong hoàn cảnh nào, năm
nào?
a. Khi tác giả đang tham gia trực tiếp chiến đấu ở chiến trường Miền Nam.
b. Khi nhà thơ đang ở khỏe mạnh.
c. Khi nhà thơ đang nằm trên giường bệnh và không bao lâu qua đời.
- Năm sáng tác: a.1969

b.1970

c.1978

d.1980
12

SangKienKinhNghiem.net


Câu 3: Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”có nội dung gỡ?
a.Lịng thiết tha u mến gắn bó với đất nước với cuộc đời.
b.Ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước.

c. Niềm xúc động sâu lắng của nhà thơ.
d. Gồm a và b

CÂU HỎI 1

CÂU HỎI 2

Bài thơ được tác giả viết trong hoàn cảnh nào,
năm nào?
Trước khi Thanh Hải qua đời
không bao lâu (nằm trên
giường bệnh, năm 1980).

ĐÁP ÁN

Mạch cảm xúc của bài thơ bắt nguồn từ đâu?

Bắt nguồn cảm xúc từ vẻ đẹp
của thiên nhiên.

ĐÁP ÁN

12345
5s

Hom
e

12345
5s

Hom
e

13
SangKienKinhNghiem.net


CÂU HỎI 3

CÂU HỎI 4

Nội dung chính của bài thơ “Mùa Xn nho
nhỏ” ?
Lịng thiết tha u mến gắn bó
với đất nước với cuộc
đời..ước nguyện chân thành
của nhà thơ được cống hiến
cho đất nước

ĐÁP ÁN

? Phép tu từ nào được sử dụng trong khổ thơ
đầu?

Đảo ngữ, Ẩn dụ chuyển đổi cảm
giác

12345
Hom

e

5s

12345
Hom
e

5s

CÂU HỎI 5

CÂU HỎI 6

Chuyển đổi ngôi xưng “tôi” sang “ta” từ khổ thơ 1
đến khổ thơ thứ 4 nhằm mục đích gì?
Thể hiện ước nguyện hịa nhập cái
“tơi” vào cái “ta” chung của cộng
đồng.

ĐÁP ÁN

Đáp án:

ĐÁP ÁN

Tác giả ước nguyện gì trước lúc qua đời?

ĐÁP ÁN

Muốn thành con chim, bông hoa,
nốt trầm xao xuyến.

12345
5s

Hom
e

12345
5s

Home

14
SangKienKinhNghiem.net


CÂU HỎI 7

CÂU HỎI 8

Nét nghệ thuật đặc sắc trong bài thơ là?

Qua bài thơ em nhận thấy bản thân mình nên
học tập điều gì ở tác giả?

Giàu nhạc điệu, gần gũi với dân ca.
Hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm,
sử dụng sáng tạo các biện pháp

tu từ: ẩn dụ, so sánh, hoán dụ

ĐÁP ÁN

12345

H om
e

5s

Yêu quê hương, đất nước, khát
khao cống hiến để xây dựng
đất nước ngày càng giàu đẹp.

ĐÁP ÁN

12345
Hom
e

5s

CÂU HỎI 9

CÂU HỎI 9

Những ước nguyện đó cho ta thấy tác giả là
người có đức tình gì?
ĐÁP ÁN

Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ có thể thơ giống với
những bài thơ nào em đã được học trong
chương trình Ngữ Văn THCS?
- Đêm nay bác không ngủ, Tiếng gà
trưa.

ĐÁP ÁN

Khiêm nhường, cao cả, khát khao
cống hiến cho quê hương, đất
nước.

12345
H om
e

5s

12345
5s

H om
e

Phần 2:Ơ chữ bí mật:
Đây là hình thức ngoại rất phổ biến. Ngoài việc chuẩn bị nội dung câu hỏi
thật phong phú, hấp dẫn vừa bao quát được chương trình ơn tập vừa mở rộng hiểu
biết liên quan đến tác phẩm, đưa nội dung lên chương trình Powerpoint, dùng cơng
nghệ tin học để điều khiển buổi ngoại khố càng hấp dẫn, Các câu hỏi sẽ cùng

hướng về chủ đề (bức tranh) đang bị ẩn giấu. Mỗi câu trả lời đúng sẽ hé mở được
một phần của bí ẩn đó xâu chuỗi liên kết các câu trả lời sẽ tỡm ra được chủ đề bí ẩn.
Phần thi có 8 câu hỏi:
Câu 1: Thanh Hải là người con của quê hương nào? (Thừa Thiên Huế)

15
SangKienKinhNghiem.net


Câu 2: Thái độ của tác giả thể hiện qua động từ “hứng” là gì? ( Trân trọng)
Câu 3: Cảm xúc của nhà thơ qua khổ thơ thứ 4? (Ngây ngất)
Câu 4: Giọng điệu trong khổ thơ thứ ba ? (Náo nức)
Câu 5: Ước nguyện của nhà thơ được biểu hiện ra sao? (Khiêm tốn)
Cõu 6: Ước nguyện của tác giả ghi lại qua từ ngữ nào? (nho nhỏ)
Câu 7: Làn điệu dân ca được viết trong bài thơ là gì? (Nam ai nam bình)
Cõu 8:Vỡ sao bài thơ được tác giả Trần Hồn phổ nhạc thành cơng được
nhiều thế hệ u thích? ( Giàu nhạc điệu)
ễ CHỮ BÍ MẬT

16
SangKienKinhNghiem.net


Phần 3: Cảm thụ thẩm mĩ văn chương, bỡnh thơ :
HS lựa chọn một khổ thơ đặc sắc mà bản thân thấy tâm đắc nhất trong tác
phẩm đó học. .
Yêu cầu mỗi đội thi cử đại diện trỡnh bày thời gian tối đa 5 -7 phút. Lời nói
rừ ràng truyền cảm, nội dung đầy đủ , sâu sắc khuyến khích sự sáng tạo trong cảm
nhận. Căn cứ vào thực tế , ban giám khảo cho điểm.( Phần thi mở nên khơng có đáp
án cụ thể). Giám khảo nhận xét, đánh giá cho điểm, đánh giá năng lực HS phần này

ngoài dựa vào lượng kiến thức của HS đánh giả cả năng lực nói, diễn đạt, dẫn dắt
của HS.
Phần 4: Thi vẽ tranh, vẽ ( viết )sơ đồ tư duy.
Phần thi này yêu cầu học sinh chuẩn bị trước ý tưởng ở nhà, lựa chọn hình ảnh
được miêu tả trong bài thơ như : bông hoa, cánh chim, giọt long lanh rơi … tạo nên
bức vẽ về thiên nhiên mùa xuân.
Vẽ và viết sơ đồ tư duy theo ý tưởng cách hiểu của các em ( yêu cầu bao quát
được nội dung, nghệ thuật chính của tác phẩm). Giám khảo nhận xét đánh giá và
cho điểm từng đội.
Phần 5: Tập làm nghệ sỹ:
Đây là phần thi năng khiếu, giáo viên khuyến khích các em tập luyện và tự tin thể
hiện. Mỗi đội chơi cử đại diện thực hiện phần thi này: yêu cầu chuyển văn bản thơ
thành tác phẩm âm nhạc: ngâm thơ hoặc hỏt Bài hát “Mùa xuân nho nhỏ” được
nhạc sĩ Trần Hoàn phổ nhạc.
Giáo khảo quan sát, lắng nghe đánh giá và cho điểm.
Kết thúc các trò chơi trong buổi hoạt động ngoại khóa, Giáo viên mở video
lắng nghe phần thể hiện ngâm thơ của nghệ sỹ Hồng Ngát và ca sỹ Thanh Thúy hát
bài hát được nhạc sỹ Trần hồn phổ nhạc, có thể giói thiệu một vài hỡnh ảnh chõn
dung Thanh Hải và cảnh sắc thiên nhiên Xứ Huế….

17
SangKienKinhNghiem.net


Kết thúc
GV chúc mừng HS đó hồn thành các phần thi.
Nhấn mạnh, khẳng định lần nữa sự thú vị của buổi hoạt động ngoại khóa
cũng như những lợi ích của nó đối với việc dạy và học mơn Ngữ văn..Nhận xét, rút
kinh nghiệm, những mục tiêu đó đạt được và những tồn tại cần khắc phục.
Tuyên bố kết thúc buổi ngoại khóa. Cám ơn đại biểu đó đến dự.

2.4 Kết luận
- Hiệu quả xã hội của sỏng kiến kinh nghiệm:
Khi hoạt động ngoại khóa văn học văn bản: “Mùa Xuân nho nhỏ” được áp
dụng vào thực tế giảng dạy môn Ngữ văn đem lại hiệu quả giáo dục rất lớn. Cụ thể
là:
* Đối với học sinh:
– Được bồi dưỡng kiến thức sâu rộng về mọi lĩnh vực xó hội nhất là kiến
thức văn học, có ý thức tự học, tự bồi dưỡng kiến thức để phát triển tâm hồn, nhân
cách, trí tuệ.
- Được rèn luyện kĩ năng sống từ những bài học thiết thực trong các văn bản:
ước nguyện cống hiến, tình yêu quê hương đất nước, kĩ năng giao tiếp ứng xử. HS
nhớ kiến thức dễ dàng hơn, có hứng thú nhiều hơn với môn Ngữ văn; các em tự
khám phá và thể hiện được tài năng của mỡnh đối với các tác phẩm văn chương;
Học Sinh có cơ hội nâng cao tính sáng tạo, sự tự tin cũng như kĩ năng giải quyết
vấn đề và nuôi dưỡng tâm hồn lành mạnh, khỏe khoắn.
*Đối với bản thân giáo viên và đồng nghiệp trong trường:
Tích cực, thường xuyên tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chun mơn
nghiệp vụ. Ngày càng có thêm nhiều giáo viên giỏi, nhiệt tình, đủ khả năng đáp ứng
yêu cầu của nền giáo dục hiện đại, tiên tiến.
Hiểu rõ hơn học sinh của mình, phát hiện được khả năng của các em, từ đó điều
chỉnh phương pháp dạy trên lớp cho phù hợp, khơi dậy, bồi dưỡng những tiềm năng

18
SangKienKinhNghiem.net


văn học. Mặt khác, GV cũng có cơ hội bồi dưỡng thêm vốn sống, vốn hiểu biết từ
thực tế để giờ dạy chính khóa khơng nghèo nàn, thiếu cơ sở thực tiễn.
Hoạt động ngoại khóa, ngoại khóa văn học văn bản “ Mựa Xuân nho nhỏ”
đem lại những ảnh hưởng tích cực trong nhà trường. Đa số các em đều thích thú,

hào hứng . Sau đây là kết quả khảo sát phản ứng của HS sau khi tham gia hoạt động
ngoại khóa mơn Ngữ văn theo thống kê phiếu thăm dũ:
Tiêu chía khảo sát
Hứng thú học văn

Kĩ năng:

Trước khi ngoại khóa

Sau khi ngoại khúa

- 25/74 HS = 33,7%

- 57/70 HS = 81%

(Năm học 2014 - 2015);

(Năm học 2014 - 2015);

- 28/74 HS = 40%

- 65 /74 HS = 87,8%

(Năm học2015 - 2016

(Năm học 2015 - 2016);

- Phát âm nhỏ, thiếu tự tin, - Phát âm to rõ, tự tin,
lúng túng, diễn đạt kém.

khăc phục lỗi chính tả khi

- Thiếu tinh thần tập thể...

nói viết tự tin.
- Tinh thần đồn kết, tập
thể cao...

* Năm học 2014-2015:

*Năm học 2014-2015:

Kết quả học làm bài thu - Giỏi 2/70 = 3 %

Giỏi 11/70 HS = 15,7%

hoạch viết kiến thức liên - Khỏ 15/70HS = 22%

Khỏ 30/70HS = 42,8%

quan đến tác phẩm: “Mùa - Trung bình:

Trung bình:

Xuân nho nhỏ”

35.7%

38/70HS = 54%

25/70HS =

- Yếu 15/70 =21%

Yếu 4/70 =5,8%

*Năm học 2015-2016

*Năm học 2015-2016

- Giỏi 3/74 = 4%

- Giỏi 13/74 = 17,5%
19

SangKienKinhNghiem.net


- Khỏ 18/74HS = 24%

- Khỏ 32/74HS = 43,2%

-Trung bình:

- Trung bình:

35/74HS = 48 %

25/70HS = 33.7%

Yếu 18/74 = 24%

- Yếu 4/74 =5,4%

Kết quả của việc áp dụng sáng kiến trên được biểu hiện bằng những con số thống kê
cụ thể cho thấy hiệu quả chất lượng là khả quan.

20
SangKienKinhNghiem.net