Nghiên cứu quá trình kết tinh dạng nhánh cây

1
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh



Lời nói đầu


Trong các phơng tiện giao thông hiện đang đợc sử dụng trên thế giới
cũng nh ở Việt Nam thì phơng tiện giao thong đờng bộ đợc sử dụng
nhiều nhất, m phần lớn l ô tô do có nhiều u điểm hơn so với các loại
phơng tiện khác nh: tính cơ động, nhanh gọn, giá thnh vận chuyển rẻ (ở
cự gần v trung bình)...
Với yêu cầu đòi hỏi ngy cng cao của công nghệ vận tải của kỹ thuật
thì tính tiện nghi của ô tô ngy cng phải hon thiện hơn. Đặc biệt l tính
năng êm dịu chuyển động của xe để tạo cho con ngời cảm giác thật thoải
mái, bảo quản hng hóa khi vận chuyển,tăng tuổi thọ lm việc của ôtô v
giảm việc bảo dỡng tu bổ đờng sá.Hệ thống treo phụ thuộc với các phần
tử đn hồi, dẫn hớng loại nhíp l xu hớng phát triển của hệ thống treo
hiện nay v trong tơng lai của các ô tô tải. Nó đợc sử dụng rộng rãi với
kết cấu đơn giản, rẻ tiền, dễ chăm sóc v bảo dỡng. Đặc biệt quan trọng
hơn l nhíp l cả 3 nhiệm vụ chính: Đn hồi, dẫn hớng v giảm chấn.

Vì vậy em đã chọn Đồ án tốt nghiệp : Thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở
Hyundai mighty HD72 3,5 Tấn.

Nội dung thuyết minh :
Chơng1 : Tổng quan.
Chơng2 : Tính toán & thiết kế hệ thống treo.
Chơng3 : Quy trình công nghệ chế tạo v lắp ráp các bộ nhíp.
Chơng4 : Quy trình công nghệ chế tạo piston của giảm chấn.

Trong quá trình lm đồ án tốt nghiệp do thời gian có hạn, trình độ v kiến
thức bản thân còn hạn chế, nên khó tránh khỏi những thiếu sót. Em rất
mong đợc sự đóng góp ý kiến cùng với sự chỉ bảo của các thầy v bạn sinh
viên.
Đồ án tốt nghiệp" của em đợc hon thnh nhờ có sự giúp đỡ v chỉ bảo
tận tình của các thầy trong bộ môn v các bạn ,Đặc biệt l thầy giáo Vũ
Ngọc Khiêm . Cho phép em gửi lời cảm ơn đến các thầy v các bạn

H nội ngy 18 tháng 5 năm 2008

Sinh viên

Cù Xuân Thnh

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

2
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh

Chơng I tổng quan

những vấn đề chung về hệ thống treo ôtô

1.Công Dụng .
Hệ thống treo dùng để nối đn hồi giữa khung hoặc vỏ xe với các
cầu,các bánh xe của ôtô v thực hiện các chức năng sau:
+ Khi ôtô chuyển động, nó cùng với lốp hấp thụ v cản lại các rung
động, các dao động v các va đập tác dụng lên xe do mặt đờng
không bằng phẳng, để bảo vệ hnh khách, hnh lý v cải thiện tính
ổn định.

+ Xác định động học chuyển động của bánh xe, truyền lực kéo v
lực phanh sinh ra do ma sát giữa mặt đờng v các bánh xe, lực bên
v các mômen phản lực đến gầm v thân xe
+ Dập tắt các dao động thẳng đứng của khung vỏ sinh ra do ảnh
hởng của mặt đờng không bằng phẳng.
Khi ôtô chuyển động trên đờng không bằng phẳng sẽ chịu những dao
động do bề mặt đờng mấp mô sinh ra. Những dao động ny ảnh hởng
xấu tới tuổi thọ của xe, hng hoá v đặc biệt l ảnh hởng tới hnh khách.
Theo số liệu thống kê cho thấy, khi ôtô chạy trên đờng xấu ghồ ghề, so với
ô tô cùng loại chạy trên đờng tốt bằng phẳng thì vận tốc trung bình giảm (
40 ữ 50)%, quãng đờng chạy giữa hai kỳ đại tu giảm (35 ữ 40)%, suất tiêu
hao nhiên liệu tăng (50 ữ 70)%, do vậy năng suất vận chuyển giảm
(30ữ40)%, giá thnh vận chuyển tăng (50ữ70)%. Ngoi ra, nếu con ngời
phải chịu đựng lâu trong tình trạng xe chạy bị rung xóc nhiều dễ sinh ra
mệt mỏi. Các kết quả nghiên cứu về ảnh hởng của dao động ô tô tới cơ thể
ngời đều đi tới kết luận l nếu con ngời phải chịu đựng lâu trong môi
trờng dao động của ô tô sẽ mắc phải những bệnh về thần kinh v não. Vì

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

3
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
vậy, tính êm dịu chuyển động l một trong những chỉ tiêu quan trọng để
đánh giá chất lợng của xe.
Tính êm dịu của ô tô phụ thuộc vo kết cấu của xe v trớc hết l hệ
thống treo, phụ thuộc vo đặc điểm v cờng độ kích thích, sau đó l phụ
thuộc vo kỹ thuật của lái xe. Lực kích thích gây dao động có thể do sự
không cân bằng của liên hợp máy hoặc do độ nhấp nhô của bề mặt đờng
không bằng phẳng. Nếu chỉ xét trong phạm vi khả năng chế tạo ô tô thì hệ
thống treo mang tính chất quyết định đến độ êm dịu chuyển động của ô tô.

2.Các bộ phận cơ bản .


Hệ thống treo ôtô gồm có ba bộ phận cơ bản sau :
2.1. Phần tử dẫn hớng
Bộ phận dẫn hớng xác định động học chuyển động của bánh xe, v
truyền các lực kéo, lực phanh, lực bên v các mô men phản lực của chúng
lên khung hoặc vỏ xe.
a) Giữ nguyên động học của các bánh xe khi ô tô chuyển động
Điều ny có nghĩa l khi bánh xe dịch chuyển thẳng đứng các góc
đặt bánh xe, chiều rộng, chiều di cơ sở phải giữ nguyên. Dịch chuyển của
bánh xe theo chiều ngang ( thay đổi chiều rộng cơ sở) sẽ lm lốp mòn nhanh
v tăng sức cản chuyển động ô tô trên các loại đờng mềm. Dịch chuyển
bánh xe theo chiều dọc (thay đổi chiều di cơ sở) tuy có giá trị thứ yếu
nhng cũng gây nên sự thay đổi động học của truyền động lái.Ngoi ra, khi
bánh xe lăn với góc nghiêng lớn sẽ lm mòn lốp, sinh ra phản lực ngang lớn
v lm cho ô tô khó bám với đờng.

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

4
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh




: Góc nghiêng ngang của bánh xe v đợc xác định trên mặt phẳng
ngang.
b) Đối với bánh xe dẫn hớng nên tránh sự thay đổi góc nghiêng

Do khi thay đổi góc lm cho trụ đứng nghiêng về phía sau nên sự ổn định
của ô tô sẽ kém. Khi bánh xe dịch chuyển thẳng đứng cũng lm thay đổi độ
chụm A-B (thay đổi góc ). Góc thay đổi sẽ lm thay đổi quỹ đạo chuyển
động của ôtô lm cho ôtô không bám đúng đờng.






Đờng tâm trụ
đứng


(Trong mặt phẳng thẳng đứng)

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

5
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh



Đờng tâm trụ
đứng

(Trong mặt phẳng nằm ngang)

Đờng tâm trụ
đứng
Góc nghiêng dọc của trụ đứng


Trong đó ta có:

L góc nghiêng ngang của bánh xe .
L Góc chụm bánh xe.


L góc nghiêng ngang trụ đứng.


L góc nghiêng dọc trụ đứng.
c) Đảm bảo truyền các lực X,Y v các mô men M
X
, M
Y
từ bánh xe nên khung
m không gây biến dạng rõ rệt hay không lm dịch chuyển các chi tiết của
hệ thống treo.
d) Giữ đúng động học của truyền động lái
Động học của truyền động lái đợc giữ đúng nếu sự dịch chuyển thẳng
đứng v sự quay quanh trụ đứng của bánh xe không phụ thuộc vo nhau.

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

6
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
e) Độ nghiêng của bánh xe trong mặt phẳng ngang phải bé
Bộ phận dẫn hớng có ảnh hởng tới khoảng cách giữa các phần tử
đn hồi (gọi tắt l khoảng cách nhíp). Do bộ phận dẫn hớng m ta có
khoảng cách ny lớn hay bé. Bộ phận dẫn hớng còn ảnh hởng tới vị trí
tâm của độ nghiêng bên.
g) Bộ phận dẫn hớng phải đảm bảo bố trí hệ thống treo trên ôtô thuận tiện
Bộ phận dẫn hớng phải đảm bảo bố trí hệ thống treo trên ôtô thuận
tiện ,có thể sử dụng khoảng không gian trong khoang xe. Bộ phận dẫn
hớng có thể tăng độ êm dịu chuyển động nếu bố trí lại phần đợc treo hợp
lý thì lm tăng mômen quán tính đối với trục ngang đi qua trọng tâm phần
đợc treo.
h) Bộ phận dẫn hớng phải có kết cấu đơn giản v dễ sử dụng. Điều ny phụ
thuộc nhiều vo số khớp, số điểm phải bôi trơn của hệ thống treo v số các
đăng (đối với bánh chủ động).
i) Trọng lợng bộ phận dẫn hớng v đặc biệt l phần không đợc treo phải
bé
Khi giảm đợc trọng lợng phần không đợc treo sẽ lm tăng độ êm
dịu cho xe.
2.2. Phần tử đn hồi .
Bộ phận đn hồi nhận v truyền lên khung (vỏ) các lực thẳng đứng
của đờng. Lm giảm tải trọng động khi xe chạy trên đờng nhấp nhô,
đảm bảo tính năng êm dịu của ôtô. Bộ phận đn hồi gồm một hay một số
phần tử đ
n hồi v chia ra loại phần tử đn hồi bằng kim loại ( nhíp, lò xo
trụ, thanh xoắn), loại phần tử đn hồi phi kim loại ( Vấu cao su, đệm khí,
thuỷ khí).

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

7
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
Chúng ta sẽ nói rõ hơn trong phần phân loại hệ thống treo theo vật liệu chế
tạo phần tử đn hồi.
2.3. Phần tử giảm chấn .
Giảm chấn đợc dùng trên xe với mục đích:
- Giảm v dập tắt nhanh các va đập truyền lên khung khi bánh xe
lăn trên nền đờng không bằng phẳng ,nhờ vậy m bảo vệ đợc bộ
phận đn hồi v tăng tính tiện nghi cho ngời sử dụng .
- Đảm bảo dao động của phần không đợc treo ở mức độ nhỏ
nhất,nhằm lm tốt sự tiếp xúc của bánh xe trên nền đờng,nâng
cao tính chất chuyển động nh : Khả năng thay đổi tốc độ ,khả
năng ổn định của các lực v moment tác dụng ,khả năng điều
khiển chuyển động.
Bản chất của quá trình lm việc của giảm chấn l quá trình tiêu hao
động năng ( Biến động năng thnh nhiệt năng).Quá trình ny xảy ra ngay
cả với ma sát của nhíp lá,khớp trợt,khớp quay của các ổ kim loại,ổ cao
su,Nhng quá trình tiêu hao động năng động năng đòi hỏi phải nhanh v
có thể khống chế đợc quá trình đó nên giảm chấn đặt trên các bánh xe sẽ
thực hiện chủ yếu chức năng ny.
Hiện nay thờng dùng 2 loại giảm chấn :
+ Giảm chấn thuỷ lực 1 lớp vỏ có buồng khí nén.
+ Giảm chấn thuỷ lực có 2 lớp vỏ.
Nguyên lý hoạt động của các loại giảm chấn

a) Giảm chấn thuỷ lực 1 lớp vỏ có buồng khí nén.

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

8
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh

1 : Van trả , 2: Vỏ , 3 : Buồng khí nén , 4 : pittông tự do, 5 : Khoang thể tích
, 6 : Van pittông , 7 : Van nén .
Vỏ của giảm chấn tiếp xúc trực tiếp với không khí tạo điều kiện thoát nhiệt
tốt.Buồng khí nén đợc ngăn cách bởi pittôn tự do nên tránh đợc hiện
tợng xâm thực lm ảnh hởng chất lợng lm việc của giảm chấn .Giảm
đợc tiếng ồn.



* Hnh trình nén ( Bánh xe tiến gần khung xe )

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

9
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
Trong hnh trình nén,cần pittôn số 9 dịch chuyển đi lên phía trên. Do sự
thay đổi thể tích thì buồng phía trên van pittôn ( 6 ) bị nén lại,áp suất tăng
đồng thời đẩy dầu qua van nén một chiều (7) van (1) đóng.
Lực cản sinh ra khi dòng chất lỏng tiết lu qua lỗ van.Khí nén cao áp
tạo ra sức ép lớn lên chất lỏng chảy qua van tiết lu nhanh chóng v êm dịu
tạo nên sức cản ổn định của giảm chấn.
* Hnh trình trả (Bánh xe rời xa khung ).
Hnh trình trả ngợc lại so với hnh trình nén , cần pittôn 9 dịch chuyển
xuống phía dới ,đẩy dầu từ buồng phía dới lên buồng trên thông qua van
1 chiều1. Do cần pittôn ra khỏi xylanh nên 1 phần thể tích do nó choán chỗ
sẽ bị thiếu hụt dầu,để bù lại thì pittôn tự do dịch chuyển xuông phía dới
để bổ sung lợng dầu.

b)Giảm chấn thuỷ lực có 2 lớp vỏ.
Thể tích dầu ở buồng bù tiếp xúc trực tiếp với không khí hoặc khí nén có
thể gây nên hiện tợng xâm thực khi giảm chấn lm việc lm giảm hiệu quả
của giảm chấn.Khả năng thoát nhiệt kém.Có kết cấu phức tạp.
* Hnh trình nén (Bánh xe đến gần khung xe).
Cần pittôn mang theo van dịch chuyển xuống phía dói đi sâu vo lòng
xylanh .Thể tích của khoang B giảm ,dầu bị nén với áp suất tăng đẩy van II
cho phép dầu thông từ khoang B lên A.
Do cần choán 1 phần thể tích trong xylanh nên 1 lợng thể tích dầu tơng
đơng sẽ đợc chuyển vo buồng bù C thông qua van IV.Lực cản giảm
chấn sinh ra khi dòng chất lỏng tiết lu qua các van.
* Hnh trình trả ( Bánh xe xa khung xe).
Ngợc với hnh trình nén cần pittôn mang theo các van đi lên trên ra
khỏi xylanh.Thể tích khoang A giảm ,áp suất tăng ép dầu chảy qua

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

10
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
khoang B thông qua van I .Đồng thời do cần pittôn ra khỏi xylanh nên
thể tích nó choán chỗ sẽ bị thiếu hụt dầu thì sẽ đợc bù bằng dầu từ
khoang C sang khoang B thông qua van III.Sức cản sinh ra khi dòng
chất lỏng tiết lu qua các van.


3.Phân loại .
Ta phân loại hệ thống treo dựa theo các căn cứ điển hình,còn các căn cứ
khác thì chỉ giới thiệu.
- Theo vật liệu chế tạo phần tử đn hồi :
+ Loại bằng kim loại ( Nhíp lá,lò xo,thanh xoắn ).

+ Loại khí ( loại bọc bằng cao su-sợi,mng,loại ống).
+ Loại thuỷ lực (loại ống).
+ Loại cao su.

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

11
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
- Theo sơ đồ bộ phận dẫn hớng :
+ Loại phụ thuộc với cầu liền .
+ Loại độc lập với cầu cắt .
- Theo phơng pháp dập tắt dao động chia ra :
+ Loại giảm chấn thuỷ lực ( loại tác dụng 1 chiều , loại tác dụng 2 chiều ).
+ Loại ma sát cơ ( ma sát trong bộ phận đn hồi , trong bộ phận dẫn
hớng ).
- Theo phơng pháp điều khiển :
+ Hệ thống treo bị động ( không đợc điều khiển ).
+ Hệ thống treo chủ động ( Hệ thống treo có điều khiển ).
3.1.Theo vật liệu chế tạo phần tử đn hồi .
a) Phần tử đn hồi kim loại
* Nhíp
Nhíp đợc lm từ các lá thép cong gọi l lá nhíp, sắp xếp lại với nhau
theo thứ tự từ ngắn đến di. Cụm lá ny đợc kẹp chặt lại với nhau ở giữa
bằng bu lông địng tâm hay đinh tán. Để giữ các lá nhíp không trợt ra khỏi
vị trí ngời ta dùng kẹp ở một vi điểm để kẹp chúng lại với nhau. Cả hai
đầu lá di nhất ( lá chính) đợc uấn cong tạo thnh mắt nhíp, đợc sử dụng
để gắn nhíp vo khung vo một dầm no đó chẳng hạn dầm bên.
Nhìn chung nhíp di hơn thì mềm hơn. Nhíp nhiều lá hơn thì chịu tải
lớn hơn, song nhíp sẽ cứng hơn, v tính êm dịu chuyển động sẽ kém hơn.
Tuy vậy, nhíp vẫn đợc dùng phổ biến nhất vì nhíp vừa l cơ cấu đn hồi,

vừa l cơ cấu dẫn hớng v một phần lm nhiệm vụ giảm chấn, nghĩa l
thực hiện ton bộ chức năng của hệ thống treo.



đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

12
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh

- Ưu điểm của nhíp: Kết cấu đơn giản, chắc chắn v rẻ tiền.do bản thân
nhíp đã đủ độ cứng vững để giữ cầu xe ở vị trí chính xác, nên không
cần sử dụng các thanh nối. Mặt khác, chế tạo v sửa chữa nhíp cũng
đơn giản
- Nhợc điểm của nhíp: Trọng lợng lớn, tuổi thọ thấp v có đờng đặc
tính l tuyến tính. Ngoi ra, việc bố trí nhíp ở bánh trớc khó vì
muốn đảm bảo độ võng tĩnh v độ võng động lớn thì phải lm nhíp
di m cng di cng khó bố trí. Do nội ma sát nên nhíp khó hấp thụ
những dao động nhỏ từ mặt đờng. Vì vậy, nhíp thờng đợc sử dụng
cho những xe thơng mại lớn, tải nặng v cần độ bền cao.
* Lò xo trụ

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

13
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
Lò xo đợc lm từ dây thép lò xo đặc biệt, đợc quấn thnh ống. Khi
đặt tải lên lò xo, dây lò xo sẽ bị xoắn do lò xo bị nén. Lúc ny năng lợng
ngoại lực đợc dự trữ, v va đập đợc giảm bớt.

Lò xo trụ chủ yếu đợc sử dụng trong ôtô du lịch lm bộ phận đn
hồi. Lò xo trụ có thể có tiết diện tròn hay vuông.
-Ưu điểm của lò xo trụ: Nếu cùng một độ cứng v độ bền thì lò xo trụ
có trọng lợng nhỏ hơn nhíp, khi lm việc giữa các vnh lò xo không
có ma sát nh nhíp. Đồng thời không phải bảo dỡng v chăm sóc
nh chăm sóc nhíp.
-Nhợc điểm: Nó chỉ lm đợc nhiệm vụ đn hồi, còn các nhiệm vụ
dẫn hớng v giảm chấn phải do các phần tử khác đảm nhận. Vì vậy,
nếu kể chung cả hai phần tử sau thì hệ thống treo với lò xo trụ lại
phức tạp về kết cấu v sử dụng so với hệ thống treo loại nhíp.
* Thanh xoắn
Thanh xoắn l một thanh bằng thép lò xo, dùng tính đn hồi xoắn của
nó để cản lại sự xoắn. Một đầu thanh xoắn đợc bắt chặt vo khung hay
một dầm no đó của thân xe đầu kia đợc gắn vo một kết cấu chịu tải
xoắn.Thanh xoắn cũng đợc dùng lm thanh ổn định.

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

14
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh

Ưu điểm của thanh xoắn: Mức độ hấp thụ năng lợng trên một đơn vị
khối lợng lớn xo với các phần tử đn hồi khác, nên hệ thống treo có thể
lm nhẹ hơn. Ngoi ra, cách bố trí hệ thống treo đơn giản.
Nhợc điểm: Không có khả năng kiểm soát đợc dao động, vì vậy cần
phải dùng giảm chấn kèm với nó.
b) Phần tử đn hồi phi kim loại
* Phần tử đn hồi loại khí
Phần tử đn hồi loại khí có tác dụng nhiều trong các ôtô có khối lợng
phần đợc treo lớn v thay đổi nhiều.

Có thể tự động thay đổi độ cứng của hệ thống treo ( bắng cách thay đổi
áp suất bên trong phần tử đn hồi) để cho ứng với tải trọng tĩnh khác nhau
thì độ võng tĩnh v tần số dao động riêng không đổi.
Giảm độ cứng của hệ thống treo sẽ lm độ êm dịu chuyển động tốt hơn, một
l giảm biên độ dịch chuyển của buồng lái trong vùng tần số thấp, hai l
đẩy đợc vùng cộng hởng xuống vùng tần số thấp hơn,giảm đợc gia tốc
của buồng lái, v giảm đợc sự dịch chuyển của vỏ v bánh xe.
Đờng đặc tính của hệ thống treo khí l phi tuyến v tăng đột ngột trong
cả hnh trình nén v trả, nên cho dù khối lợng của phần đợc treo v
không đợc treo bị giới hạn do các dịch chuyển tơng đối đi nữa thì độ êm
dịu của hệ thống treo vẫn lớn.
Không có ma sát trong phần tử đn hồi, phần tử đn hồi có trọng lợng
nhỏ v giảm đợc chấn động từ bánh xe lên buồng lái.
Ngoi ra, khi sử dụng hệ thống treo khí còn có thể thay đổi đợc vị trí của
vỏ xe đối với mặt đờng, nghĩa l thay đổi chiều cao chất tải v trong hệ
thống treo độc lập có thể thay đổi khoảng sáng gầm xe.
* Phần tử đn hồi loại thuỷ khí
L sự kết hợp của cơ cấu điều khiển thuỷ lực v cơ cấu chấp hnh l khí
nén.

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

15
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
-- Ưu điểm: Tần số dao động riêng thấp gần trạng thái tĩnh, cho phép có
đờng đặc tính đn hồi nh mong muốn.
Cả hai loại khí v thuỷ khí ngoi những u điểm nói trên còn có nhợc
điểm l phải có máy nén khí, bình chứa phụ, hệ thống van tự động điều
chỉnh áp suất, do đó hệ thống treo phức tạp, chế tạo yêu cầu chính xác v
giá thnh còn rất cao. Dễ bị h hỏng do ảnh hởng của thời tiết (độ ẩm,

nhiệt độ ...). Ngoi ra, ở hệ thống treo loại thuỷ khí loại ống còn có nhợc
điểm l khó lm kín v ma sát lớn.
*Phần tử đn hồi loại cao su

Vấu cao su hấp thụ dao động nhờ sinh ra nội ma sát khi nó bị biến dạng
dới tác dụng của ngoại lực.

-Ưu điểm:
+ Có độ bền cao, không cần bôi trơn, bảo dỡng
+ Cao su có thể thu năng lợng trên một đơn vị thể tích lớn hơn
thép 5ữ10 lần
+ Trọng lợng bộ phận bằng cao su bé v đờng đặc tính của cao
su l phi tuyến tính nên dễ thích hợp với đờng đặc tính m ta
mong muốn.
- Nhợc điểm:
+ Suất hiện biến dạng thừa dới tác dụng của tải trọng kéo di,
nhất l tải trọng thay đổi.
+ Thay đổi tính chất đn hồi khi nhiệt độ thay đổi, đặc biệt l độ
cứng của cao su sẽ tăng lên khi lm việc ở nhiệt độ thấp.
+ Cần thiết phải đặt giảm trấn v bộ phận dẫn hớng.
Ưu khuyết điểm của cao su phụ thuộc chủ yếu vo chất lợng cao su
v công nghệ chế tạo.
3.2.Theo sơ đồ dẫn hớng .
a) Loại phụ thuộc với cầu liền



đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

16

Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh


Thân Xe


Mô hình hệ thống treo phụ thuộc

* Hệ thống treo phụ thuộc loại nhíp .

1 Tai nhíp , 2 Khung xe , 3 ụ cao su hạn chế hnh trình 4,Giảm chấn
5 ụ cao su tăng độ cứng cho nhíp , 6 Tai nhíp . 7 Miếng vát , 8 Dầm cầu ,
9 : Bulông quang nhíp , 10 Bộ nhíp .
Hệ thống treo phụ thuộc loại nhíp gồm các lá nhíp v các bộ phận dùng để
bắt chặt các phần tử đn hồi bố trí dọc theo xe. Hệ thống treo phụ thuộc
loại nhíp có hai loại: loại nửa elip v loại đảo lật.
* Hệ thống treo phụ thuộc loại lò xo :

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

17
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh

a )

a : Kết cấu , b c : Sơ đồ bố trí . 1 Bộ phận đn hồi lò xo trụ ,
2 Thanh truyền lực bên , 3 Đòn dẫn hớng trên , 4 Giảm chấn , 5 Đòn dẫn
hớng dới , 6 Thanh ổn định ngang , 7 Dầm cầu .
Loại ny chủ yếu sử dụng ở các cầu sau chủ động của ôtô con. So với hệ
thống treo loại nhíp thì lò xo có trọng lợng nhỏ hơn, tuổi thọ cao. Do có

thể sử dụng lò xo có độ cứng nhỏ hơn nhíp nên tính êm dịu chuyển động tốt
hơn. Song nó phải có thêm bộ phận dẫn hớng.

b) Loại hệ thống treo độc lập với cầu cắt


đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

18
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh


Thân Xe


Mô hình hệ thống treo độc lập
Hệ thống treo độc lập có các đặc điểm sau:
+ Khối lợng không đợc treo nhỏ, v đặc tính bám đờng của các
bánh xe tốt. Vì vậy, êm dịu chuyển động v tính ổn định tốt.
+ Do không có sự nối cứng giữa bánh xe bên trái v bên phải, nên có
thể hạ thấp sn xe v vị trí lắp động cơ. Có nghĩa l có thể hạ thấp
trọng tâm xe v khoang hnh khách cũng nh khoang hnh lý có thể
đợc lm rộng hơn.
+ Cấu tạo phức tạp hơn.
+ Khoảng cách bánh xe v góc đặt bánh xe thay đổi cùng với sự dịch
chuyển lên-xuống của các bánh xe.
+ Nhiều kiểu xe còn đợc trang bị thanh ổn định để giảm sự lắc ngang
khi quay vòng v cải thiện các đặc tính ổn định, cùng các đặc tính
khác. Tuỳ theo đặc tính dịch chuyển của bánh xe trong hệ thống treo
độc lập có các loại sau: loại bánh xe dịch chuyển trong mặt phẳng

ngang; trong mặt phẳng dọc; trong hai mặt phẳng; loại nến.
4.Yêu cầu v lựa chọn phơng án thiết kế .
4.1.Yêu cầu.
-
Đảm bảo cho ôtô có tính năng êm dịu tốt khi chạy trên đờng
cứng v bằng phẳng.

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

19
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
- Đảm bảo cho xe chạy với tốc độ giới hạn khi chạy trên đờng
xấu m không có va đập lên các U đỡ .
- Đảm bảo động học đúng của các bánh xe dẫn hớng khi
chúng dao động trong mặt phẳng thẳng đứng .
- Dập tắt nhanh các dao động của thing xe v vỏ xe.
- Giảm độ nghiêng bên của thing xe khi quay vòng.
4.2.Lựa chọn phơng án thiết kế.

Qua phân tích những u điểm v khuyết điểm của các loại hệ thống
treo đợc dùng trên ô tô, cùng với nhiệm vụ Thiết kế tốt nghiệp đã đợc
giao em sẽ đi sâu vo thiết kế hệ thống treo phụ thuộc loại nhíp cho xe ô tô
tải 3,5 tấn. Đặc điểm v kết cấu của hệ thống treo trớc v sau theo xe tải
3,5 tấn nh hình vẽ dới đây.
Hệ thống treo phụ thuộc loại nhíp kiểu đối xứng hiện nay đợc sử dụng rất
rộng rãi trên các xe tải hạng trung v hạng nặng nó có những u điểm l
kết cấu đơn giản v rẻ tiền: nhíp vừa lm nhiệm vụ đn hồi, dẫn hớng v
giảm chấn. Sử dụng loại hệ thống treo phụ thuộc lốp cũng ít mòn vì khi ôtô
quay vòng chỉ có thùng xe nghiêng còn cầu vẫn thăng bằng
Hệ thống treo phụ thuộc cũng có nhiều nhợc điểm. Để khắc phục bớt

những nhợc điểm trong hệ thống treo phụ thuộc ngời ta có những
phơng án về mặt kết cấu khác nhau

Kết cấu của hệ thống treo thiết kế

Trên hình vẽ l kết cấu của bộ nhíp trớc v sau của xe tải 3,5 tấn
m ta sẽ thiết kế.

* Các bộ nhíp trớc đợc lắp với khung xe qua các giá đỡ v đợc nối với
dầm cầu qua các quang treo nhíp . Mỗi bộ nhíp trớc v sau gồm có hai lá
nhíp chính di bằng nhau mục đích để cờng hoá. Để tăng tuổi thọ của
nhíp v các lá nhíp chính không bị xoắn đầu ta đặt vo trong các gối cao su
.


đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

20
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh



Kết cấu của hệ thống treo trớc.

Kết cấu của hệ thống treo sau.



4.3.Giới thiệu về xe Hyundai mighty hd72

Tuyến hình của xe Hyundai Mighty HD72





đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

21
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

22
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
2
1

2
9

6720
1495


đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

23
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh

2190
3420
235

hd 72







đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

24
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
Các thông số của xe Hyundai mighty hd72


Di x rộng x Cao (mm)
6720 x 2190 x 3420
Chiều di cơ sở (mm)
3735
Chiều rộng cơ sở
trớc/sau(mm)
1.650/1.495
KíCH THƯớC
Khoảng sáng gầm xe (mm)
235

Tổng trọng lợng (KG)
7020
Tự trọng (KG)
3425

Phõn b - Cu trc (KG)
1696

Phõn b - Cu sau (KG)
1729
Tải trọng
Trọng lợng
Số chỗ ngồi 03
Model Diezel,4 xilanh thẳng hng
Công suất tối đa 88KW/3200 vòng/phút

động cơ
Momen tối đa 30/2000
Vận tốc tối đa (km/h) 103
Vợt dốc tối đa (%) 31.5

tính năng
Bán kính quay vòng 7.3
Hệ thống treo
Nhíp trớc v sau hình bán
nguyệt,với giảm chấn có tác dụng 2
chiều
Phanh
chính
Dạng trống mạch kép thuỷ lực,có trợ

lực chân không
Hệ thống
phanh
Phanh tay
Cơ cấu cơ khí khoá trục dẫn động
chính
Hộp số Số sn,5 số tiến ,1 số lùi




Các hệ thống
Lốp xe 7.00R x 16 -12PR






đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72

25
Gvhd : vũ ngọc khiêm svth : cù xuân thnh
Chơng Ii
thiết kế hệ thống treo xe Hyundai
mighty hd72

Dựa v nhiệm vụ "Thiết kế tốt nghiệp" v phơng án đã lựa chọn, ta
sẽ lần lợt thiết kế các bộ phận của hệ thống treo phụ thuộc loại nhíp.
Với các thông số kỹ thuật trên thì ta sẽ chọn

Trọng lợng bản thân (Đã cho) KG
3425
Trọng lợng ton bộ (Đã cho) KG
7020
Trọng lợng phân bố ở các cầu
Tải trọng tác dụng lên cầu trớc khi không tải (Đã
cho)
KG
G
01
= 1696
Tải trọng tác dụng lên cầu sau khi không tải (Đã
cho)
KG
G
02
= 1729
Tải trọng tác dụng lên cầu trớc khi đầy tải (
Chọn)
KG G
1
= 2500
Tải trọng tác dụng lên cầu sau khi đầy tải (
Chọn)
KG G
2
= 4520

i.Thiết kế phần tử dẫn hớng v đn hồi loại
nhíp treo trớc
1. Xác định chiều di tổng quát của bộ nhíp.
Đợc tính chọn theo điều kiện bố trí chung của xe ôtô bằng các công thức
kinh nghiệm theo chiều di cơ sở của xe.
Đối với nhíp trớc của xe tải: L = (0,26 ữ 0,35).L
0

đồ án tốt nghiệp : thiết kế hệ thống treo trên xe cơ sở Hyundai mighty hd72