Đồng nhân dân tệ giảm giá và những ảnh hưởng đối với kinh tế Việt Nam

Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2548-3

ĐỒNG NHÂN DÂN TỆ GIẢM GIÁ
VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐỐI VỚI KINH TẾ VIỆT NAM
Tô Minh Hương
Trường Đại học Thủy lợi, email:

1. GIỚI THIỆU CHUNG

3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

Phản ứng lại chính sách thương mại áp
thuế cao 25% của Mỹ, Trung Quốc ngoài
việc áp mức thuế tương đương với 34 tỷ USD
hàng hóa Mỹ, cịn chủ động giảm giá đồng
nhân dân tệ. Vì vậy sau khi giá tham chiếu
của nhân dân tệ hạ thêm 1,6%, tỷ giá giao
dịch tại Trung Quốc đã rơi xuống 6,44 CNY
đổi một USD - thấp nhất từ tháng 8/2011.
Trên thị trường quốc tế, giá này còn xuống
6,57 CNY. Động thái của Trung Quốc đã
khiến nhiều tiền tệ châu Á mất giá theo. Vậy
đồng nhân dân tệ giảm giá cũng đem đến ảnh
hưởng đối với đồng tiền và nền kinh tế của
Việt Nam như thế nào?
Thuật ngữ chính: Chính sách tiền tệ;
tỷ giá; ngoại thương; thuế; chiến tranh
thương mại.

3.1. Chính sách điều hành tỷ giá đồng
nhân dân tệ

PBOC điều hành chính sách tỷ giá đồng
nhân dân tệ theo chính sách thả nổi có sự
kiểm sốt. PBOC cho phép CNY dao động
trong một phạm vi nhất định để đảm bảo
không bị biến động quá mạnh. Và luôn nỗ
lực đưa CNY trở thành đồng tiền quốc tế
nhưng vẫn đảm bảo lợi thế thương mại xuất
siêu của Trung Quốc. Vì vậy chính sách điều
hành tỷ giá đồng nhân dân tệ được PBOC
kiểm soát một cách linh hoạt khi so với USD.
Từ trước đến nay, CNY thường mất giá một
cách thầm lặng và dần dần so với USD, chứ
chưa bao giờ sụt giảm mạnh như vừa qua. Từ
ngày 6/7 CNY đã bị mất giá tới 7% so với
USD và 4% so với những đồng tiền trong rổ
tiền tệ được Trung Quốc sử dụng trong ngoại
thương. CNY hiện này vẫn chưa phải là đồng
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
tiền được tự do chuyển đổi, nên sự biến động
mạnh của đồng tiền này không thể ngẫu
Để làm rõ các vấn đề cần giải quyết và
nhiên xảy ra.
minh chứng, bài báo đã sử dụng các phương
pháp nghiên cứu cụ thể sau: (1) Phương
pháp kế thừa nhằm kế thừa và hoàn thiện
các quan điểm nghiên cứu, những đề xuất
đã có về việc xác định thiệt hại và lợi ích
kinh tế của các nước; (2) Phương pháp điều
tra thu thập các thông tin thứ cấp phục vụ

cho việc minh chứng và trình bày ví dụ
lượng hóa kết quả nghiên cứu; (3) Phương
pháp phân tích so sánh, thông kê kết hợp
Tác giả cho rằng việc chủ động giảm giá
với phương pháp diễn giải để hoàn thành
đồng nhân dân tệ của Trung Quốc ngồi mục
cơng trình nghiên cứu.
381


Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2548-3

đích đối phó với Mỹ trong các xung đột
thương mại cịn có thể thúc đẩy nền kinh tế,
duy trì tăng trưởng và việc làm, nâng cao
quyền lực cho đồng CNY. Vì nội tệ yếu sẽ hỗ
trợ xuất khẩu khi khiến hàng hóa nước này ít
đắt đỏ hơn trên thị trường thế giới. Như vậy,
với biện pháp này Trung Quốc vừa muốn đạt
mục đích ngoại giao khi CNY trở thành tiền
tệ quan trọng trên thế giới, vừa không muốn
kinh tế trong nước phải trả giá. Tác giả đánh
giá, biện pháp này giúp cho CNY được biết
đến nhiều hơn và “được sử dụng tự do hơn”.
Dù vậy, việc này cũng không có nghĩa Trung
Quốc khơng phải trả giá. Nội tệ yếu sẽ làm
lạm phát sẽ tăng lên. Đồng thời, khối nợ
nước ngồi của các cơng ty cũng nặng theo
khi phải đổi CNY ra USD. Việc này có thể
châm ngịi cho nhiều vụ phá sản. Quan trọng

hơn cả, trong dài hạn, khi Trung Quốc thả nổi
tiền tệ, họ sẽ phải từ bỏ công cụ quan trọng
đã sử dụng nhiều năm nay để quản lý kinh tế
trong nước và bảo vệ quốc gia khỏi các tác
động bên ngồi.

(2) Chi phí của các hãng xuất khẩu Trung
Quốc sẽ giảm xuống. Trong khi lợi nhuận
của Trung Quốc sẽ gia tăng, lợi nhuận của
các đối tác thương mại với nước này sẽ
sụt giảm.
(3) Trung Quốc có thể điều chỉnh nguồn
dự trữ ngoại hối để kiểm soát biến động bất
thường. Nếu dự trữ ngoại hối thu hẹp, Trung
Quốc bán ra trái phiếu quốc tế để thu về
ngoại tệ, điều này sẽ khiến chi phí huy động
vốn tồn cầu trở nên đắt đỏ hơn.
Ảnh hưởng của việc đồng nhân dân tệ
giảm giá với kinh tế Việt Nam
Qua nghiên cứu tác giả nhận thấy CNY
giản giá sẽ có một số ảnh hưởng chính sau:
Ảnh hưởng đến tỷ giá của VND

Giá USD trong các NH thương mại tiếp
tục nhích lên và giao dịch phổ biến quanh
mức 23.005 đồng/USD mua vào, 23.075
đồng/USD bán ra, tăng 5 đồng/USD.Trên thị
trường liên NH, tỉ giá USD/VNĐ đã tăng từ
22.800 đến 23.040 trong tháng 6. Tỉ giá trên
bảng niêm yết của các NH thương mại cũng

3.2. Cách tính tỷ giá chéo
liên tục tăng vượt qua mốc 23.000
Gọi X là tỷ giá mua và X + VND là tỷ giá đồng/USD, còn giá trên thị trường tự do có
lúc đạt mức đỉnh điểm là 23.200 đồng/USD
bán của VND
Gọi Y là tỷ giá mua và Y + CNY là tỷ giá (ngày 3-7).Tính chung từ đầu năm, tiền đồng
đã mất giá tổng cộng 1,4%, ngược với mức
bán của CNY
giảm khoảng 0,2% trong năm 2017.
VND/USD = X/ X + VND
Hai là các tác động trực tiếp đến thương
USD/ CNY = Y/ Y + CNY
mại. Vì Mỹ là một trong những thị trường
Tỷ giá giữa hai ngoại tệ được tính:
xuất khẩu lớn của Việt Nam và Việt Nam
cũng có tỷ trọng nhập siêu lớn từ Trung Quốc
Tỷ giá
VND/ CNY
CNY/VND
thì bất kỳ biến động nào trên cán cân thương
ngoại tệ
mại với hệ lụy là cuộc chiến tiền tệ này sẽ có
Tỷ giá mua
x.y
1/[( x+VND).
những tác động nhất định đến hoạt động xuất
(y + CNY)]
nhập khẩu của Việt Nam từ đó tác động đến
Tỷ giá bán
(x+VND).

1/(x.y)
nền kinh tế Việt Nam. Khi xuất khẩu sang
(y+CNY)
Mỹ gặp khó vì bị áp thuế cao, đồng NDT mất
3.3. Ảnh hưởng của việc giảm giá đồng giá mạnh, Trung Quốc sẽ tăng cường xuất
nhân dân tệ với kinh tế tồn cầu và với khẩu hàng hóa với giá cả cạnh tranh hơn so
kinh tế Việt Nam
với các nước khác. Với Việt Nam, cán cân
thương mại của Việt Nam dự báo sẽ bị ảnh
Các ảnh hưởng chủ yếu có thể xảy ra
(1) Đồng nhân dân tệ yếu hơn và đồng hưởng nặng nề do hàng hóa Trung Quốc giá
USD mạnh lên so với nhân dân tệ sẽ khiến rẻ ồ ạt chảy vào thị trường. Nếu tính mức
tăng giá nhập khẩu hàng hóa với Trung Quốc giảm 5,4% so với USD từ đầu năm của đồng
NDT, trong khi VND mất giá tổng cộng
và có thể làm cầu hàng hóa yếu đi.
382


Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2548-3

1,4% so với USD, có nghĩa hàng Trung Quốc
rẻ hơn hàng Việt Nam thêm 4% nhờ chênh tỷ
giá. Còn về xuất khẩu, một số ngành hàng
xuất khẩu chủ lực của Việt Nam có cùng
nhóm hàng với Trung Quốc như dệt may, da
giày sẽ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh
trên thị trường quốc tế. Ngoài ra, các mặt
hàng như thanh long, xồi, chơm chơm, cá,
tơm… Việt Nam xuất khẩu sang thị trường
Trung Quốc chịu ảnh hưởng lớn.

4. KẾT LUẬN

VND và nền kinh tế Việt Nam không tránh
khỏi những tác động khi đồng nhân dân tệ
giảm giá liên tục trong thời gian vừa qua. Các
cơ quan chính phủ nên chủ động có những
biện pháp để đối phó, kiểm sốt cán cân
thương mại và tỷ giá. Chính sách tỷ giá VND
nên được điều chỉnh linh hoạt hơn khi môi

trường quốc tế có biến động, VND cần được
định giá sát với thị trường. Ngồi ra, việc
phát triển các cơng cụ tài chính phái sinh tỷ
giá cũng là một giải pháp quan trọng giúp
DN phòng ngừa rủi ro về tỷ giá.
5. TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Roger Aitken, Chinese RMB Strengthening
To 6.10 Agains t U.S. Dollar By Year End,
SEB Forecasts , Forbes, Jan 31, 2018,
02:44pm.
[2] Helen Sun, Emma Dai, and Tian Chen, The
Yuan Is Suddenly in a Downdraft With
Worst Los ses in Asia, Bloombr, May 30,
2018, 8:50 AM GMT+7.
[3] Nham Biển, Hệ lụy phá giá đồng nhân dân
tệ, Tạp chí Diễn đàn doanh nghiệp,
13/07/2018.
[4] Các tài liệu trên internet khác.

383