Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
NHTM l mt doanh nghip c bit, hot ng v kinh doanh trờn lnh
vc tin t v tớn dng, khụng trc tip sn xut ra ca ci vt cht nh
cỏc doanh nghip thuc lnh vc sn xut - kinh doanh nhng to iu
kin thun li cho quỏ trnh sn xut, lu thụng v phõn phi sn phm
x hi bng cỏch cung ng vn tớn dng, vn u t cho cỏc doanh
nghip, t chc kinh t m rng kinh doanh, gúp phn tng nhanh tc
phỏt trin kinh t.
Chng 1
THM NH TI CHNH D N TRONG HOT NG CHO VAY
CA NHTM - NHNG VN C BN
1.1. S CN THIT THM NH TI CHNH D N TRONG HOT NG
CHO VAY CA NHTM
1.1.1. Hot ng cho vay ca NHTM
1.1.1.1. Hot ng c bn ca NHTM trong nn kinh t
NHTM l mt doanh nghip c bit, hot ng v kinh doanh trờn lnh
vc tin t v tớn dng, khụng trc tip sn xut ra ca ci vt cht nh cỏc doanh
nghip thuc lnh vc sn xut - kinh doanh nhng to iu kin thun li cho
quỏ trỡnh sn xut, lu thụng v phõn phi sn phm xó hi bng cỏch cung ng
vn tớn dng, vn u t cho cỏc doanh nghip, t chc kinh t m rng kinh
doanh, gúp phn tng nhanh tc phỏt trin kinh t.
Theo nh ngha Vit Nam, phỏp lnh Ngõn hng, HTX tớn dng v
cụng ty ti chớnh ngy 24/05/1990 (iu I, Khon 1): "Ngõn hng thng mi l
mt t chc kinh doanh tin t m hot ng ch yu v thng xuyờn l nhn
tin gi ca khỏch di nhng hỡnh thc khỏc nhau vi trỏch nhim hon tr v
s dng s tin ú cho vay, chit khu v lm phng tin thanh toỏn".
Nh vy, NHTM s tin hnh hot ng huy ng nhng ngun vn tm thi
nhn ri ca cỏc t chc cỏ nhõn chuyn n nhng ngi cú nhu cu v vn cho
u t sn xut. Hay Ngõn hng l mt doanh nghip cung cp dch v cho cụng
chỳng v doanh nghip. Thnh cụng ca Ngõn hng ph thuc vo nng lc xỏc
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
1
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
nh cỏc dch v ti chớnh m xó hi cú nhu cu, thc hin cỏc dch v ú mt
cỏch cú hiu qu. Cỏc NHTM ngy nay cung cp rt nhiu cỏc loi hỡnh dch v
ti chớnh khỏc nhau, bao gm cỏc hot ng cung cp dch v mang tớnh cht
truyn thng (dch v trao i tin t, cung cp cỏc dch v u thỏc,), v cỏc
dch v mi (cho vay tiờu dựng, t vn ti chớnh, qun lý tin mt,). Cú th
xem xột s qua v mt s hot ng c bn ca mt NHTM nh sau.
9 Hot ng huy ng vn
Huy ng vn l hot ng to vn cho Ngõn hng thng mi, nú úng
vai trũ quan trng, nh hng ti cht lng hot ng ca ngõn hng.
Hot ng huy ng vn ca mt Ngõn hng thng mi bao gm: Nhn
tin gi, phỏt hnh cỏc giy t cú giỏ ra cụng chỳng, vay t cỏc t chc khỏc, t
ti tr bng vn ch s hu ca ngõn hng.
Tuy nhiờn, di bt k hỡnh thc huy ng no thỡ Ngõn hng thng mi
u phi tr mt chớ phớ nht nh, ú l chớ phớ huy ng vn hay cũn gi l chi
phớ u vo ca ngõn hng. Cỏc chi phớ ny c bự p thụng qua vic cho vay
v u t ca ngõn hng.
9 Hot ng cho vay v u t
Hot ng cho vay v u t l hot ng mang li thu nhp ch yu cho
Ngõn hng. Thụng qua hot ng ny Ngõn hng cú th bự p c cỏc chi phớ
cho vic huy ng vn. Trong ú, hot ng cho vay chim v trớ quan trng hn
c, Ngõn hng cú kh nng i din vi ri ro mt kh nng thanh toỏn l rt ln,
quyt nh s tn ti ca mi ngõn hng.
Cú nhiu hỡnh thc phõn loi mt khon vay ca Ngõn hng thng mi:
theo giỏ tr thi gian cú vay ngn hn, trung hn v di hn; theo i tng khỏch
hng cú doanh nghip, cỏ nhõn, chớnh ph,
9 Hot ng trung gian
Cng nh ó núi trờn, nu mt t chc no ú ch thc hin 2 nghip v
huy ng vn v s dung vn thỡ khụng th coi l mt ngõn hng c. Vỡ vy
cỏc Ngõn hng thng mi mun c hiu theo ỳng ngha ca nú thỡ cũn thc
hin c nghip v trung gian thanh toỏn theo yờu cu ca khỏch hng nh chuyn
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
2
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
tin, thanh toỏn khụng dựng tin mt, cung cp dch v Nghip v ny khụng
nhng mang li thu nhp cho Ngõn hng (Ngõn hng thc hin theo s u nhim
ca khỏch hng c hng tin hoa hng) m cũn gúp phn thỳc y h tr cỏc
nghip v núi trờn
Ngõn hng cn phi hi c ba hot ng trờn. Nu thiu 1 thỡ khụng th
coi l ngõn hng c. Vỡ vy, ba hot ng ny l mt th thng nht cú quan
h mt thit vi nhau, coi nh hot ng no thỡ u lm cho ngõn hng khụng
phỏt huy c ht sc mnh tng hp.
Túm li, cú th nh ngha NHTM nh sau: NHTM l mt t chc kinh t
c thc hin ton b hot ng kinh doanh tin t v tớn dng vi ni dung
thng xuyờn l nhn tin gi, s dng tin gi ú cp tớn dng v cung ng
cỏc dch v thanh toỏn v cỏc hot ng kinh doanh khỏc cú liờn quan.
1.1.1.2. Hot ng cho vay ca NHTM
Cho vay c coi l hot ng sinh li cao, ng thi nú cng l hot
ng kinh doanh ch cht ca NHTM to ra li nhun. Khon mc cho vay
chim quỏ na giỏ tr tng ti sn v to ra t 1/2 n 2/3 ngun thu nhp ca
Ngõn hng. Hay Ngõn hng l t chc cho vay ch yu i vi cỏc doanh nghip,
cỏ nhõn, h gia ỡnh v mt phn i vi Nh nc (thnh ph, tnh). Vỡ vy,
cú th núi NHTM h tr cho s phỏt trin ca cng ng thụng qua vic cung
cp tớn dng, ỏp ng nhu cu ti chớnh ca xó hi vi mt mc lói sut hp lý.
Cho vay l chc nng kinh t c bn hng u ca cỏc Ngõn hng.
Ngy nay, nn kinh t phỏt trin kộo theo nhu cu v tớn dng ca khỏch
hng rt a dng v phong phỳ. ỏp ng c nhng ũi hi ca thc tin,
cỏc NHTM ó cung cp nhiu loi hỡnh tớn dng khỏc nhau. Tu vo cỏc cn c
m tớn dng cú th phõn thnh cỏc loi sau
- Cn c vo mc ớch vay vn cú th k n cỏc khon tớn dng nh sau:
Cho vay kinh doanh, cho vay tiờu dựng v cỏc khon cho vay khỏc.
- Cn c vo lói sut, thỡ cú cỏc loi hỡnh nh sau: Cho vay vi lói sut th
ni, cho vay vi lói sut c nh v cho vay vi lói sut u ói.
- Cn c vo tớnh cht bo m, cú cỏc loi tớn dng: Cho vay cú bo m
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
3
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
v cho vay khụng cú bo m.
- Cn c vo thi gian vay ca khỏch hng (õy l mt tiờu thc phõn loi
rt quan trng) thỡ cú th k n hai loi hỡnh tớn dng: tớn dng ngn hn, tớn
dng trung v di hn.
Cho vay ngn hn: l nhng khon cho vay cú thi gian t mt nm tr
xung.
Cho vay trung v di hn: L khon cho vay cú thi gian trờn mt nm,
c tin hnh ch yu trờn cỏc d ỏn u t vi thi gian thu hi vn chm.
Hot ng cho vay mang li cho ngõn hng rt nhiu ri ro tim n, c
bit l cho vay trung v di hn theo d ỏn. Tuy nhiờn, ngy nay, cỏc ngõn hng
ngy cng tr nờn nng ng trong vic ti tr cho cỏc doanh nghip mua sm
trang thit b, xõy dng, ci tin k thut, mua cụng ngh c bit l trong cỏc
ngnh cụng ngh cao. Vi s phỏt trin nhanh chúng ca khoa hc v cụng ngh,
tn ti v phỏt trin nhu cu vn trung v di hn ngy cng cao. V trong ú
thỡ li phi núi n cho vay theo cỏc d ỏn. Khi khỏch hng cú k hoch mua
sm, xõy dng ti sn c nhnhm thc hin d ỏn nht nh, cú th xin vay
ngõn hng. Mt trong nhng yờu cu ca ngõn hng l ngi vay phi xõy dng
d ỏn, th hin mc ớch, k hoch u t cng nh quỏ trỡnh thc hin d ỏn
(sn xut kinh doanh). Thm nh d ỏn l iu kin ngõn hng quyt nh
phn vn cho vay v xỏc nh kh nng hon tr ca doanh nghip.
c im ca loi hỡnh ny l cú s vn cho vay ln, thi gian cho vay
di, chu nhiu bin ng v do ú cú ri ro cao. V cng do c im ny m
ngõn hng thng ũi hi phi cú bo lónh, theo ú ngõn hng cú th thu hi
khon vay t t chc bo lónh khi khỏch hng khụng cú kh nng tr n.
ng thi vic cho vay ũi hi s tham gia ca mt s t chc ti chớnh khỏc
nhm chia s ri ro. Tuy nhiờn trong iu kin kinh t th trng, cnh tranh gia
cỏc ngõn hng v cỏc t chc tớn dng khỏc ngy cng gay gt. Vỡ th, Ngõn
hng thng trong cuc cnh tranh ginh khỏch hng ny, ngõn hng s phi tớnh
n bin phỏp cho vay m khụng cn bo lónh. Nhng õy l mt vn rt khú
khn v nan gii.
Vy ngõn hng va tng c kh nng cnh tranh m vn bo m
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
4
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
cho khon thu nhp xng ỏng v bo m an ton vn thỡ ngõn hng phi cú
nhng d ỏn tt. Ngy nay, trong qun tr hot ng Ngõn hng thng mi, cỏc
ngõn hng u chỳ trng ti vic lm gim thiu cỏc ri ro cú th xy ra vi cỏc
d ỏn cho vay u t. Quỏ trỡnh cho vay ca mt d ỏn thng gm nhiu khõu:
t thm nh, xột duyt, quyt nh cho vay ti kim tra s dng vn vay v theo
dừi, x lý thu hi n sau khi cho vay. Trong ú, cỏc Ngõn hng thng mi
thng xem giai on trc khi cho vay - giai on phõn tớch tớn dng, thm nh
d ỏn - l quan trng nht. Kt qa ca khõu ny s mang tớnh quyt nh i vi
mt khon cho vay. c bit, thm nh d ỏn chớnh l khõu m ngõn hng phi
quan tõm hng u m bo trỏnh c cỏc ri ro ca mt khon cho vay, to
s an ton v lnh mnh trong hot ng ca ngõn hng.
1.1.2. Cỏc vn v d ỏn v thm nh ti chớnh d ỏn
1.1.2.1. Cỏc vn v d ỏn
Trc ht, chỳng ta phi hiu khỏi nim v u t. u t theo ngha
rng, núi chung, l s hy sinh cỏc ngun lc hin ti tin hnh cỏc hot ng
no ú nhm thu v cho ngi u t cỏc kt qu nht nh trong tng lai ln
hn cỏc ngun lc ó b ra t c cỏc kt qu ú. Ngun lc ú cú th l
tin, l ti nguyờn thiờn nhiờn, l sc lao ng v trớ tu.
i vi doanh nghip, u t l hot ng ch yu, quyt nh s phỏt
trin v kh nng tng trng ca doanh nghip. Trong hot ng u t, doanh
nghip b vn di hn nhm hỡnh thnh v b sung nhng ti sn cn thit
thc hin nhng mc tiờu kinh doanh. Hot ng ny c th hin tp trung
thụng qua vic thc hin cỏc d ỏn u t.
D ỏn u t: l mt tp hp nhng xut v nhu cu vn, cỏch thc s
dng vn, kt qu tng ng thu c trong mt khong thi gian xỏc nh i
vi hot ng c th sn xut kinh doanh, dch v, u t phỏt trin hoc phc
v i sng.
Cú nhiu cỏch phõn loi d ỏn u t, thụng dng nht cỏc d ỏn u t
cú th c phõn thnh: d ỏn u t mi v d ỏn u t m rng sn xut kinh
doanh.
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
5
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
D ỏn u t mi: l nhng d ỏn cú mc tiờu to ra sn phm, dch v
mi a vo th trng hay nhng d ỏn to ra cỏc phỏp nhõn mi. Cỏc d ỏn
thuc loi ny phi c u t ton b nh xng, mỏy múc, thit b
D ỏn u t m rng sn xut kinh doanh: Nhng d ỏn cú mc ớch
tng cng nng lc sn xut, tng quy mụ sn phm, nõng cao cht lng sn
phm, ci tin dõy truyn mỏy múc t ú tng doanh thu ca doanh nghip. Hay
núi cỏch khỏc, d ỏn m rng sn xut l d ỏn c thc hin trờn c s mt d
ỏn c ang hot ng.
Quỏ trỡnh hỡnh thnh v phỏt trin mt d ỏn u t tri qua 3 giai on:
Chun b u t, thc hin u t v vn hnh cỏc kt qu u t.
Ni dung cỏc bc cụng vic mi giai on ca cỏc d ỏn khụng ging
nhau, tu thuc vo lnh vc u t, vo tnh cht sn xut, u t di hn hay
ngn hn
Cỏc giai on trờn c th hin qua s sau:
GIAI ON CHUN B U T.
Thm
nhd ỏn,
ra quyt
Nghiờn cu
kh thi
Nghiờn cu
tin kh thi
Nghiờn cu
phỏt hin
cỏc c hi
GIAI ON THC HIN U T.
Chy th v
nghim thu
s dng
Thi cụng xõy
lp cụng
trỡnh
Thit k v
lp d toỏn
thi cụng
m phỏn
ký kt hp
ng
GIAI ON VN HNH KT QU U T.
Cụng sut
gim dn v
thanh lý
S dng cụng
sut mc
cao nht
S dng cha
ht cụng sut
Trong 3 giai on trờn õy, giai don chun b u t to tin v quyt
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
6
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
nh s thnh cụng hay tht bi hai giai on sau, c bit l i vi giai on
vn hnh kt qu u t.
Do ú, i vi giai on chun b u t, vn cht lng, vn chớnh
xỏc ca cỏc kt qu nghiờn cu, tớnh toỏn v d oỏn l quan trng nht. Trong
quỏ trỡnh son tho d ỏn phi dnh thi gian v chi phớ theo ũi hi ca cỏc
nghiờn cu.
Cũn v vn ngun ti tr cho d ỏn: trong trng hp khan him ngun
ti tr, ch u t thng quan tõm ti tớn dng ngõn hng. Cỏc khon tớn dng
cho d ỏn u t ch yu l cỏc khon tớn dng trung v di hn. Vic cung cp
tớn dng cho cỏc d ỏn vi s vn ln m thi gian cho vay li tng i di, cú
nhng d ỏn kộo di n hng chc nm.Chớnh vỡ vy m ri ro khụng tr c
n ca khỏch hng i vi ngõn hng l rt ln. gim bt c nhng ri ro
ú, trc khi cp tớn dng cho d ỏn, Ngõn hng phi tin hnh kim tra tớnh
kh thi ca d ỏn, xem xột cỏc c im ca d ỏn, cỏc yu t thuc v mụi
trng cú th nh hng ti d ỏn, cụng vic ú chớnh l cụng tỏc thm nh
d ỏn u t.
1.1.2.2. Cỏc vn v thm nh ti chớnh d ỏn trong hot ng cho
vay ca Ngõn hng
Thm nh d ỏn l vic t chc xem xột mt cỏch khỏch quan cú khoa
hc v ton din cỏc ni dung c bn nh hng trc tip hay giỏn tip ti vic
u t cng nh tớnh kh thi ca mt d ỏn ra quyt nh v u t v cho
phộp u t. Thm nh d ỏn l mt khõu quan trng trong giai on chun b
cho vay, cú ý ngha quyt nh ti cỏc giai on sau ca chu k d ỏn. Vỡ vy,
kt qu ca thm nh phi c lp vi tt c nhng ý mun ch quan cho dự n
t bt k phớa no.
Mc ớch ca thm nh d ỏn l nhm phỏt hin ngn chn nhng d ỏn
xu, khụng b sút cỏc d ỏn tt trong quy lut ngy cng khan him cỏc ngun
lc.
Thụng qua thm nh d ỏn Ngõn hng cú c cỏi nhỡn tng quỏt nht v
ch u t v v d ỏn. V ch u t Ngõn hng ỏnh giỏ c nng lc phỏp
lý, nng lc ti chớnh, trỡnh , tỡnh hỡnh sn xut kinh doanh hin ti ca ch d
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
7
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
ỏn. Cũn v d ỏn, Ngõn hng ỏnh giỏ mt cỏch ton din mt d ỏn v cỏc mt:
k thut, hiu qu ti chớnh, hiu qu kinh t, hiu qu xó hi v phõn phi xut
phỏt t quan im ca nh u t, nh ti tr vn hay quan im ca c nn kinh
t.
Tuy nhiờn, i vi Ngõn hng thỡ thm nh ti chớnh vn l mc tiờu quan
tõm hng u. Bi vỡ, trong khi tin hnh thm nh d ỏn, Ngõn hng c bit
quan tõm ti hiu qu ti chớnh ca d ỏn, nht l thi gian v cỏc ngun dựng
tr n cho Ngõn hng.
Vỡ vy, cú th hiu hot ng thm nh ti chớnh d ỏn nh sau: Thm
nh ti chớnh d ỏn l thm nh cỏc yu t nh hng ti hiu qu ti chớnh
ca d ỏn. Hay núi cỏch khỏc, thm nh ti chớnh l thm nh tớnh kh thi v
mt ti chớnh ca d ỏn, nhu cu vay vn ca d ỏn cng nh kh nng tr n v
lói vay ca d ỏn.
1.1.3. S cn thit thm nh ti chớnh d ỏn trong hot
ng cho vay ca NHTM
Ngõn hng thu li ch yu nh hot ng cho vay. Chớnh vỡ vy mi mt
khon tớn dng c cp ra nht thit phi mang li hiu qu, iu ú ng ngha
vi vic m bo cho hot ng ca ngõn hng c an ton v hiu qu. Vỡ vy,
iu ngõn hng quan tõm nht l kh nng hon tr khon vay c gc ln lói ỳng
thi hn. Do ú, vic ngõn hng phi tin hnh thm nh d ỏn trờn mi phng
din k thut, th trng, t chc qun lý, ti chớnhl rt quan trng, trong ú
thm nh ti chớnh d ỏn cú th núi l quan trng nht.
Mt d ỏn u t nh ó cp thng ũi hi mt lng vn rt ln,
trong mt thi gian di, phn ln vt quỏ kh nng ti chớnh, kh nng t ti tr
ca cỏc doanh nghip. Do vy h phi huy ng ngun ti tr t cỏc Ngõn hng
thng mi. V phớa Ngõn hng thng mi, cho vay theo d ỏn u t l mt
nghip v kinh doanh truyn thng, cú kh nng sinh li cao nhng cng cha
ng nhiu ri ro. V gim thiu ri ro cú th xy ra, cỏc Ngõn hng thng
mi khụng cú cỏch no khỏc l phi tin hnh thm nh cỏc d ỏn u t m
cụng vic quan trng nht õy l thm nh ti chớnh d ỏn. Vai trũ quan trng
ca thm nh ti chớnh d ỏn th hin ch nú chớnh l cn c chớnh yu nht
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
8
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
Ngõn hng thng mi a ra quyt nh ti tr ca mỡnh.
Cú th núi thm nh ti chớnh d ỏn l ni dung quan trng nht v phc
tp nht trong quỏ trỡnh thm nh d ỏn. Bi vỡ nú ũi hi s tng hp ca tt c
cỏc bin s ti chớnh, k thut, th trngó c lng hoỏ trong cỏc ni dung
thm nh trc nhm phõn tớch, to ra nhng bng d trự ti chớnh, nhng ch
tiờu ti chớnh phự hp cú ý ngha. V nhng ch tiờu ny, s l nhng thc o
quan trng hng u giỳp Ngõn hng thng mi a ra quyt nh cui cựng:
chp thun ti tr hay khụng?
V mt nghip v, Ngõn hng thng mi vi phng chõm hot ng
hiu qu v an ton, cụng tỏc thm nh ti chớnh d ỏn ca Ngõn hng giỳp cho:
- Ngõn hng cú c s tng i vng chc xỏc nh c hiu qu u
t vn cng nh kh nng hon vn ca d ỏn, quan trng hn c l xỏc nh kh
nng tr n ca ch u t.
- Ngõn hng cú th d oỏn c nhng ri ro cú th xy ra, nh hng
ti quỏ trỡnh trin khai thc hin d ỏn. Trờn c s ny, phỏt hin v b sung
thờm cỏc bin phỏp khc phc hoc hn ch ri ro, m bo tớnh kh thi ca d
ỏn ng thi tham gia ý kin vi cỏc c quan qun lý Nh nc v ch u t
cú quyt nh u t ỳng n.
- Ngõn hng cú phng ỏn hn ch ri ro tớn dng n mc thp nht khi
xỏc nh giỏ tr khon vay, thi hn, lói sut, mc thu n v hỡnh thc thu n hp
lý, to iu kin cho d ỏn hot ng cú hiu qu.
- Ngõn hng to ra cỏc cn c kim tra vic s dng vn ỳng mc
ớch, ỳng i tng v tit kim vn u t trong quỏ trỡnh thc hin u t d
ỏn.
- Ngõn hng rỳt ra kinh nghim trong cho vay thc hin v phỏt trin
cú cht lng hn. Xut phỏt t tớnh cn thit, tớnh thc t, tớnh hiu qu ca
cụng tỏc thm nh ti chớnh d ỏn bn thõn nú ó v ang tip tc tr thnh mt
b phn quan trng mang tớnh quyt nh trong hot ng cho vay ca mi ngõn
hng.
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
9
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
Tuy nhiờn, lm tt cụng tỏc thm nh ti chớnh d ỏn, trc ht chỳng
ta phi hiu ni dung thm nh ti chớnh d ỏn.
1.2. NI DUNG THM NH TI CHNH D N TRONG HOT NG CHO
VAY CA NHTM
Hot ng thm nh ti chớnh d ỏn din ra theo mt quy trỡnh thng nht
vi cỏc bc c th. Thụng thng, thm nh ti chớnh d ỏn c tin hnh
thụng qua mt s bc sau:
1.2.1. Thm nh tng mc vn u t v ngun ti tr cho
d ỏn
1.2.1.1. Thm nh tng mc vn u t
õy l ni dung quan trng u tiờn cn xem xột khi tin hnh phõn tớch
ti chớnh d ỏn. Vic thm nh chớnh xỏc tng mc vn u t cú ý ngha rt
quan trng i vi tớnh kh thi ca d ỏn. Nu mc vn u t d tớnh quỏ thp
d ỏn s khụng thc hin c, ngc li nu d tớnh quỏ cao s khụng phn ỏnh
chớnh xỏc hiu qu ti chớnh ca d ỏn.
Tng mc vn u t ca d ỏn bao gm ton b s vn cn thit thit
lp v a d ỏn vo hot ng. Tng mc vn ny c chia ra thnh hai loi:
Vn u t vo ti sn c nh v vn lu ng ban u.
Vn u t vo ti sn c nh bao gm: u t vo trang thit b, dõy
truyn sn xut tuy nhiờn, cng cn phi chỳ ý n chi phớ "chỡm" - tc l chi
phớ m doanh nghip b ra khụng liờn quan n vic d ỏn cú kh thi hay khụng.
in hỡnh l cỏc chi phớ kho sỏt a im xõy dng d ỏn, chi phớ t vn thit k
d ỏn
Vn lu ng ban u bao gm: vn u t vo ti sn lu ng ban u
nhm m bo cho d ỏn cú th i vo hot ng bỡnh thng theo cỏc iu kin
kinh t, k thut ó d tớnh. Nú bao gm: nguyờn vt liu, in nc, nhiờn liu,
ph tựng, tin lng, hng d tr, v vn d phũng.
1.2.1.2. Thm nh ngun ti tr cho d ỏn
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
10
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Khoa Ng©n hμng - Tμi chÝnh
Trên cơ sở tổng vốn đầu tư cho dự án, ngân hàng tiến hành xem xét các
nguồn tài trợ cho dự án, trong đó phải tìm hiểu về khả năng đảm bảo vốn từ mỗi
nguồn về quy mô và tiến độ. Các nguồn tài trợ cho dự án có thể do chính phủ tài
trợ, ngân hàng cho vay, vốn tự có của chủ đầu tư, vốn huy động từ các nguồn
khác.
Để đảm bảo tiến độ thực hiện đầu tư của dự án, vừa để tránh ứ đọng vốn,
nên các nguồn tài trợ được xem xét không chỉ về mặt số lượng mà phải theo dõi
cả về thời điểm nhận được tài trợ.
Tiếp đó phải so sánh nhu cầu về vốn với khả năng đảm bảo vốn cho dự án
từ các nguồn về số lượng và tiến độ. Khả năng lớn hơn hoặc bằng nhu cầu thì dự
án được chấp nhận. Sau khi xem xét các nguồn tài trợ cho dự án cần xem xét cơ
cấu nguồn vốn của dự án. Có nghĩa là xem xét tỷ lệ từng nguồn chiếm trong tổng
mức vốn đầu tư dự kiến.
Vậy qua nghiên cứu bước này ngân hàng có thể có được quyết định phù
hợp nếu cho vay thì phải giải ngân như thế nào để đảm bảo dự án được tiến hành
một cách thuận lợi.
1.2.2. Thẩm định dòng tiền của dự án
Sau khi thẩm định tổng nhu cầu vốn, cơ cấu nguồn vốn và tiến độ huy
động vốn, bước tiếp theo là thẩm định các chỉ tiêu kinh tế tài chính của dự án, tức
là ngân hàng xem xét tới các yếu tố thu, chi, từ đó xem xét được dòng tiền của dự
án. Việc thẩm định các chỉ tiêu này được thực hiện thông qua việc thẩm định các
báo cáo tài chính dự tính cho từng năm hoặc từng giai đoạn của đời dự án.
Tuy nhiên để đi vào thẩm định dòng tiền của dự án thì phải hiểu được khái
niệm giá trị thời gian của tiền. Tiền có giá trị về mặt thời gian do ảnh hưởng của
các yếu tố: lạm phát, rủi ro, thuộc tính vận động và khả năng sinh lời của tiền.
Thông thường ngân hàng thẩm định dòng tiền của dự án thì thẩm định các
yếu tố sau
1.2.2.1. Thẩm định dòng tiền vào của dự án
Dòng tiền vào của dự án là dòng tiền sau thuế mà doanh nghiệp có thể thu
hồi để tái đầu tư vào một dự án khác. Dòng tiền vào thực ra chính là các khoản
NguyÔn ThÞ Thanh Thuû Líp TCDN 41D
11
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Khoa Ng©n hμng - Tμi chÝnh
phải thu của dự án và vì vậy nó mang dấu dương. Các khoản phải thu của dự án
thường được tính theo năm và được dựa vào kế hoạch sản xuất, tiêu thụ hàng
năm của dự án để xác định. Trong bước này, cán bộ thẩm định xác định công
suất huy động dự tính của chủ dự án có chính xác hay không; khả năng tiêu thụ
sản phẩm; giá cả của sản phẩm bán ra;… dựa vào định hướng phát triển của
nghành nghề và dự báo ảnh hưởng của các yếu tố môi trường.
1.2.2.2. Thẩm định dòng tiền ra của dự án
Dòng tiền ra của dự án được thể hiện thông qua chi phí của dự án nên
mang dấu âm. Dòng tiền ra liên quan đến các chi phí đầu tư cho tài sản cố định ,
cho xây dựng và cho mua sắm. Và các chỉ tiêu phản ánh chi phí cũng được tính
theo từng năm trong suốt vòng đời của dự án. Việc dự tính các chi phí sản xuất,
dịch vụ được dựa trên kế hoạch sản xuất hàng năm, kế hoạch khấu hao, kế hoạch
trả nợ của dự án. Cán bộ thẩm định xem xét tính đầy đủ của các loại chi phí, kế
hoạch trích khấu hao có phù hợp hay không…
Khấu hao là một yếu tố của chi phí sản xuất. Bởi vậy mức khấu hao có
ảnh hưởng đến lợi nhuận, đến mức thuế thu nhập phải nộp hàng năm của doanh
nghiệp. Nếu khấu hao tăng, lợi nhuận giảm và do đó thuế thu nhập doanh nghiệp
giảm và ngược lại. Vì vậy, việc xác định chính xác mức khấu hao có ý nghĩa rất
quan trọng trong phân tích tài chính dự án. Mức khấu hao được xác định hàng
năm lại phụ thụ thuộc vào phương pháp tính khấu hao.
1.2.2.3. Thẩm định dòng tiền của dự án
Trên cơ sở số liệu dự tính về dòng tiền vào và dòng tiền ra từng năm có
thể dự tính mức lãi lỗ hàng năm của dự án. Đây là một chỉ tiêu rất quan trọng, nó
phản ánh kết quả của hoạt động sản xuất, dịch vụ trong từng năm của vòng đời
dự án. Đối với Ngân hàng thương mại nó là cơ sở về mặt tài chính để đánh giá dự
án một cách chính xác.
Trong thẩm định tài chính dự án, việc thẩm định dòng tiền của dự án có
thể nói là việc khó nhất. Thẩm định tài chính dự án quan tâm tới lượng tiền đi
vào (dòng vào) và đi ra (dòng ra) của dự án. Đảm bảo cân đối thu chi (cân đối
dòng tiền vào và dòng tiền ra) là mục tiêu quan trọng của phân tích tài chính dự
án.
NguyÔn ThÞ Thanh Thuû Líp TCDN 41D
12
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
Thu chi ca d ỏn c xỏc nh t nhng thụng tin trong cỏc bỏo cỏo thu
nhp v chi phớ ca d ỏn, song vn l cn phõn bit gia khon thu v doanh
thu, gia chi phớ v khon chi trc khi xõy dng bng cõn i thu chi ca d ỏn.
- Thm nh dũng tin ra hay chớnh l chi phớ ca d ỏn: cn phõn bit
c gia cỏc chi phớ v khon chi. i vi chi phớ, doanh nghip ó chp nhn
mua hng hoỏ, dch v nhng cú th lung tin i ra cha xut hin; cũn cỏc
khon chi thỡ doanh nghip ó thc s b tin, tc l ó cú lung ra xut hin.
Chi phớ m ch d ỏn phi b ra u tiờn phi k n l chi phớ cho mỏy múc,
nh xng, trang thit b, ngoi ra cng phi tớnh n cỏc chi phớ i kốm nh chi
phớ lp t, vn chuyn, bo him, chi phớ cho vic o to cụng nhõn vn hnh,
chi phớ chy th,
Trong vic tớnh toỏn chi phớ cng cn phi tớnh n yu t chi phớ c hi,
chi phớ c hi c nh ngha l c hi thu nhp b b qua do chp nhn d ỏn
ny m khụng chp nhn d ỏn khỏc. Khi tớnh toỏn cỏc khon chi cho mỏy múc
v thit b, mt d kin d b b qua l vn luõn chuyn cn cho vn hnh cụng
trỡnh u t, cng phi c a vo tớnh toỏn chi phớ u t. Nu s vn luõn
chuyn c thu hi khi d ỏn ngng hot ng thỡ d ỏn cú giỏ tr rũng ti thi
im cui v d kin ny cn phi c tớnh ti. Cỏc chi phớ chỡm s khụng c
tớnh n trong phõn tớch, nú khụng nờn coi l chi phớ a vo dũng tin, bi nú
l chi phớ m ch d ỏn b ra cho dự d ỏn ú cú c chp nhn hay khụng.
Ngoi ra, chi phớ khu hao l mt chi phớ khỏ quan trng, trong bỏo cỏo thu nhp
ca k toỏn, khu hao c khu tr vo chi phớ xỏc nh li nhun trong kỡ,
nhng nú l chi phớ khụng xut qu, khu hao c coi nh l mt ngun thu nhp
ca d ỏn.
Trong khi thm nh dũng chi phớ cng cn phi chỳ ý n lói vay, lói vay
va l khon chi phớ va l khon chi tiờu bng tin tht s nhng lói vay thỡ
cng khụng c a vo dũng tin vỡ lói vay tng trng cho giỏ tr thi gian
ca tin v khon ny c tớnh bng cỏch chit khu dũng tin tng lai.
- Thm nh dũng thu nhp: Cn phõn bit c doanh thu v cỏc khon
thu. Doanh thu l giỏ tr ca hng hoỏ, dch v ó c bỏn ra v ngi mua
tuyờn b chp nhn mua hng hoỏ, dch v. Tuy nhiờn, i vi cỏc khon c
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
13
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
ghi nhn l doanh thu thỡ khụng xỏc nh c ngi mua ó tr tin hay cha,
cũn i vi cỏc khon thu thỡ chc chn l doanh nghip ó thu c tin. Tc l
doanh thu thỡ cú th cha xut hin dũng tin i vo doanh nghip nhng i vi
khon thu thỡ chc chn dũng vo ó xut hin.
Trong dũng thu ca d ỏn cng cn phi tớnh ti giỏ tr cũn li ca thit b,
mỏy múc khi d ỏn kt thỳc. Giỏ tr cũn li ca mt ti sn l giỏ tr ti sn cú th
bỏn c ti thi im d ỏn kt thỳc. i vi dũng thu cũn cn phi chỳ ý cỏc
khon thu t d ỏn phi loi b thu thu nhp tớnh toỏn dũng tin c chớnh
xỏc. Chớnh vỡ vy, dũng tin c s dng tớnh toỏn trong thm nh d ỏn
u t l dũng tin sau thu.
Vy dũng tin ca d ỏn l chờnh lch gia s tin nhn c v s tin
chi ra. Dũng tin mt khụng ging nh li nhun hay thu nhp. Thu nhp vn cú
th thay i trong khi khụng cú s thay i tng ng trong dũng tin mt.
V dũng tin ca d ỏn c tớnh nh sau
Dũng tin rũng
nm th i
=
Li nhun sau
thu nm th i
+
Khu hao nm
th i
1.2.3. Cỏc ch tiờu ti chớnh ca d ỏn
Mt d ỏn c ỏnh giỏ l rt tt khi d ỏn ú phi to ra c mc li
nhun tuyt i - tc khi lng ca ci rũng ln nht; cú t sut sinh li cao - ớt
nht phi cao hn t sut lói vay hoc sut sinh li mong mun hoc sut chit
khu bỡnh quõn ngnh hoc th trng; khi lng v doanh thu ho vn thp v
d ỏn phi nhanh chúng thu hi vn - hn ch nhng ri ro bt trc.
Xut phỏt t suy ngh ú, ngi ta cú nhng ch tiờu tng ng dựng
thm nh tớnh hiu qu ca d ỏn.
9 Ch tiờu Giỏ tr hin ti rũng (NPV)
Phõn tớch ti chớnh mt d ỏn u t l phõn tớch cn c trờn cỏc dũng tin
ca d ỏn. Trờn c s cỏc lung tin c d tớnh, cỏc ch tiờu v ti chớnh c
tớnh toỏn lm c s cho vic ra quyt nh u t.
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
14
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
Giỏ tr hin ti rũng ca mt d ỏn l chờnh lch gia giỏ tr hin ti ca
cỏc lung tin d tớnh d ỏn mang li trong tng lai vi giỏ tr u t ban u.
Do vy, ch tiờu ny phn ỏnh giỏ tr tng thờm (khi NPV dng) hoc gim i
(khi NPV õm).
Cụng thc tớnh toỏn giỏ tr hin ti rũng (NPV) nh sau:
NPV = C
0
+
n
n
r
C
r
C
r
C
r
C
)1(
...
)1()1(
)1(
3
3
2
21
+
++
+
+
+
+
+
Trong ú: NPV l giỏ tr hin ti rũng
C
0
l vn u t ban u vo d ỏn, do l khon u t lung tin
ra nờn C
0
mang du õm.
C
1
, C
2
, C
3
,, C
n
l cỏc lung tin d tớnh d ỏn mang li cỏc nm
1, 2, 3,, t ; r l t l chit khu phự hp ca d ỏn.
Phng phỏp giỏ tr hin ti rũng c xõy dng da trờn gi nh cú th
xỏc nh t sut chit khu thớch hp tỡm ra giỏ tr tng ng vi thi im
hin ti ca mt khon tin trong tng lai.
Ngõn hng khi cho vay thng ch quan tõm n vn tr gc v lói ca
doanh nghip. Tuy nhiờn, khi thm nh d ỏn doanh nghip thng a ra t l
chit khu cao NPV>0. Vỡ vy, ngõn hng cn thm nh NPV thm nh
vic d tớnh t l chit khu ca doanh nghip l hp lý hay khụng. V vi t l
chit khu hp lý ú thỡ NPV>0 s giỳp cho Ngõn hng khng nh vic cho vay
l cú hiu qu.
u im ca NPV l tớnh trờn dũng tin v xột n giỏ tr thi gian ca
tin, xột n qui mụ d ỏn v tho món yờu cu ti a hoỏ li nhun, phự hp vi
mc tiờu hot ng ca ngõn hng.
Nhc im ca NPV l ch tiờu ny ch cho bit quy mụ m khụng cho
bit thi gian nhanh hay chm. V lói sut o lng chi phớ c hi ca vn bng
lói sut th trng, cho nờn vic gi nguyờn mt t l chit khu cho c thi k
hot ng ca d ỏn l khụng hp lý.
Vỡ vy, s kt hp vi cỏc ch tiờu khỏc vn l iu cn thit khi tin hnh
thm nh d ỏn trong cỏc iu kin thc t, c th.
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
15
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
9 Ch tiờu T l hon vn ni b (IRR)
T l hon vn ni b l t l chit khu m ti ú giỏ tr hin ti rũng ca
d ỏn bng 0, tc giỏ tr hin ti ca dũng thu nhp tớnh theo t l chit khu ú
cõn bng vi hin giỏ ca vn u t. Hay núi cỏch khỏc, nú chớnh l t l sinh
li ti thiu ca d ỏn.
Mi phng ỏn u t em ra phõn tớch ỏnh giỏ cn c tớnh IRR.
Phng ỏn c chn l phng ỏn IRR ln hn chi phớ vn (t l chit khu).
IRR l lói sut cn tỡm sao cho NPV = 0.
Ngha l t CT: NPV = C +
0
n
IRR
Cn
IRR
C
IRR
C
)1(
...
)1(
1
2
21
+
++
+
+
+
Tỡm IRR?
Chn tỡm 2 lói sut r
1
v r
2
sao cho tng ng vi r
1
ta cú NPV
1
> 0, ng vi r
2
ta cú NPV
2
< 0. IRR cn tỡm ng vi NPV = 0 s nm gia 2 t sut chit khu r
1
v r
2
. V ỏp dng phng phỏp ni suy ta cú c kt qu ca IRR theo cụng
thc
IRR = r
1
+
21
121
).(
NPVNPV
rrNPV
Trong ú r
2
> r
1
, NPV
1
> 0 gn 0, NPV
2
< 0 gn 0
Qua cỏch tớnh trờn cho thy IRR l t sut ni hon t nhng khon thu
nhp ca mt d ỏn. iu ú cú ngha l nu d ỏn ch cú t l hon vn IRR = r
thỡ cỏc khon thu nhp t d ỏn ch hon tr phn gc v lói ó u t ban u
vo d ỏn. Nú chớnh l mc lói sut tin vay cao nht m nh u t cú th chp
nhn m khụng b thua thit nu ton b s tin u t cho d ỏn l vn vay v
n vay (c gc v lói cng dn) c tr bng ngun tin thu c t d ỏn mi
khi chỳng phỏt sinh.
V cng nh ch tiờu NPV, ch tiờu IRR cng c xỏc nh cho hai tỡnh
hung u t
-
Nu 2 d ỏn c lp nhau thỡ d ỏn cú IRR > r s c la chn.
- Nu 2 d ỏn loi tr nhau ta chn d ỏn cú IRR > r v ln nht.
u im l tớnh bng t l phn trm nờn d dng so sỏnh vi chi phớ s dng
vn.
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
16
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
Nhc im l ch tiờu ny ch phn ỏnh t l hon vn ni b ca d ỏn
l bao nhiờu ch khụng cung cp quy mụ ca s lói (hay l) ca d ỏn tớnh bng
tin. Khi d ỏn c lp trong nhiu nm, vic tớnh toỏn ch tiờu l rt phc tp.
c bit loi d ỏn cú cỏc lung tin dũng vo ra xen k nm ny qua nm khỏc,
kt qu tớnh toỏn cú th cho nhiu IRR khỏc nhau gõy khú khn cho vic ra quyt
nh. Do ú, IRR l ch tiờu kt hp, b tr cho ch tiờu NPV
Lu ý: Trong trng hp cú s xung t gia 2 phng phỏp NPVv IRR
thỡ vic la chn d ỏn theo NPV cn c coi trng hn t mc tiờu ti a
hoỏ li nhun ca d ỏn .
9 Ch tiờu Thi gian hon vn (PP)
Thi gian hon vn ca mt d ỏn l mt trong cỏc ch tiờu thng c
s dng ỏnh giỏ giỏ tr kinh t ca d ỏn u t. Thi gian hon vn ca mt
d ỏn u t l di thi gian thu hi ton b khon u t ban u. Cho
nờn, thi gian thu hi vn ca mt d ỏn cng ngn cng tt trỏnh c nhng
bin ng, ri ro bt nh.
Cụng thc tớnh
Tng vn u t
Thi gian thu hi vn =
Dũng thu bỡnh quõn hng nm
= (nm)
u im l n gin, d nhỡn thy v hu ớch i vi cỏc d ỏn cú mc
ri ro cao, cn thu hi vn nhanh.
Tuy nhiờn nú cng cú nhc im l khụng tớnh n giỏ tr thi gian ca
tin v qui mụ ca d ỏn.
9 Ch s kh nng sinh li (PI)
Ch tiờu ny cũn c gi l t s li ớch - chi phớ, l t l gia giỏ tr hin
ti ca cỏc lung tin d ỏn mang li v giỏ tr ca u t ban u. Ch tiờu ny
phn ỏnh 1 n v u t s mang li bao nhiờu n v giỏ tr. Nu PI ln hn 1
cú ngha l, d ỏn mang li giỏ tr cao hn chi phớ v khi ú cú th chp nhn
c.
Cụng thc xỏc nh nh sau:
PI =
P
PV
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
17
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
Trong ú: PV l thu nhp rũng hin ti.
P l vn u t ban u.
Vi PV = NPV + P
Theo tiờu chun PI thỡ mi phng ỏn u t em ra xem xột cn phi tớnh
ch s PI. Phng ỏn c chn l phng ỏn cú PI >1 nu l phng ỏn c lp.
Cũn nu l phng ỏn loi b thỡ cũn phi chn thờm PI ln nht.
1.2.4. Thm nh kh nng tr n ca d ỏn
Kh nng tr n ca d ỏn c ỏnh giỏ trờn c s ngun thu v n (n
gc v lói) phi tr hng nm ca d ỏn.Vic xem xột ny c th hin thụng
qua bng cõn i thu chi v t s kh nng tr n ca d ỏn.
Ngun tr n hng nm ca d ỏn
T s kh nng tr n ca d ỏn =
N phi tr hng nm (gc v lói)
T s kh nng tr n ca d ỏn c so sỏnh vi mc quy nh chun.
Mc ny c xỏc nh theo tng ngnh ngh. D ỏn c ỏnh giỏ cú kh nng
tr n khi t s kh nng tr n ca d ỏn phi t c mc quy nh chun.
Ngoi ra, kh nng tr n ca d ỏn cũn c ỏnh giỏ thụng qua vic
xem xột sn lng v doanh thu ti im ho vn tr n.
Kh nng tr n ca d ỏn úng vai trũ quan trng trong vic ỏnh giỏ
an ton v mt ti chớnh ca d ỏn ng thi cng l ch tiờu c Ngõn hng c
bit quan tõm v coi l mt trong cỏc tiờu chun chp nhn cung cp tớn dng
cho d ỏn hay khụng.
1.2.5. Thm nh nhy ca d ỏn
Thm nh nhy ca d ỏn l xem xột s thay i cỏc ch tiờu hiu qu
ti chớnh ca d ỏn (li nhun, NPV, IRR..) khi cỏc yu t cú liờn quan n ch
tiờu ú thay i. Khi tớnh nhy ca d ỏn ngi ta thng cho cỏc yu t u
vo bin i 1% xem xem NPV, IRR thay i bao nhiờu %, v quan trng
hn c l phi xỏc nh c xu th v mc thay i ca cỏc yu t nh
hng. Phng phỏp ny bao gm cỏc bc
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
18
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
Xỏc nh cỏc yu t d b thay i do nh hng ca cỏc nhõn t bờn
ngoi (giỏ c sn phm, sn lng, chi phớ, t giỏ).
o lng % thay i ca ch tiờu hiu qu ti chớnh do s thay i ca cỏc
yu t.
Tớnh nhy ca d ỏn theo cụng thc
% thay i ca ch tiờu hiu qu ti chớnh ca d ỏn
=
% thay i ca cỏc yu t u vo gõy ra s thay i ú
Ch s nhy cm thng mang du õm, tr tuyt i ca ch s cng ln thỡ
ri ro cng ln, do cỏc yu t u vo quỏ bin ng nh hng ti kt qu ti
chớnh ca d ỏn.
Phõn tớch nhy giỳp cho ch u t v nh cung cp tớn dng khoanh
c hnh lang an ton cho hot ng ca d ỏn.
Ngoi ra, ỏnh giỏ an ton v mt ti chớnh ca d ỏn thỡ vic ỏnh
giỏ kt qu ca d ỏn trong cỏc trng hp tt nht, xu nht v so sỏnh cỏc
trng hp d tớnh cng rt cn thit. Mi tỡnh hung u gn vi mt xỏc sut
cú th xy ra. Hay ch tiờu ny cũn gi l Phõn tớch tỡnh hung.
Túm li: Mi ch tiờu phn ỏnh cht lng thm nh ti chớnh d ỏn u
cú nhng u nhc im nht nh. Vy cú th a ra c mt kt qu thm
nh chớnh xỏc v hiu qu thỡ cn kt hp tt c cỏc ch tiờu trờn vỡ chỳng b
sung h tr cho nhau giỳp ngi thm nh a ra c kt lun khỏch quan v
chớnh xỏc nht.
Cht lng thm nh ti chớnh d ỏn b nh hng bi nhiu nhõn t khỏc
nhau. Vỡ vy, mun nõng cao cht lng thm nh ti chớnh d ỏn, Ngõn hng
thng mi phi quan tõm n cỏc nhõn t ny.
1.3. CHT LNG THM NH TI CHNH D N TRONG HOT NG
CHO VAY CA NHTM
1.3.1. Cht lng thm nh ti chớnh d ỏn
Nh chỳng ta ó bit hot ng ch yu ca Ngõn hng thng mi l
nhn tin gi v cho vay, trong ú cho vay l hot ng to nờn li nhun ch
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
19
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
yu cho ngõn hng. Vỡ vy phng chõm hot ng an ton hiu qu luụn c
cỏc ngõn hng thng mi t lờn hng u. c bit l trong iu kin hin nay
tỡnh trng n quỏ hn, n khú ũi ó tr thnh vn bc xỳc khụng ch cho
mi ngõn hng m cũn cho ton xó hi.
Cht lng thm nh ti chớnh d ỏn c ỏnh giỏ thụng qua vic tớnh
toỏn v xỏc nh nhiu loi ch tiờu khỏc nhau. Vỡ vy, cht lng thm nh ti
chớnh d ỏn mun cú c s phn ỏnh trung thc, chớnh xỏc thỡ phi nghiờn cu
rừ ni dung, ý ngha, nguyờn tc s dng, u im, nhc im ca cỏc ch
tiờu.
Cht lng l mt khỏi nim tru tng, khụng d dng cú th nh
lng mt cỏc chớnh xỏc. Do ú, cht lng thm nh ti chớnh d ỏn u t
cng l mt khỏi nim tru tng, khụng th nh lng, tu tng i tng, v
tu tng giỏc khỏc nhau m cht lng thm nh c ỏnh giỏ khỏc nhau.
Thm nh d ỏn c coi l cú cht lng khi qua quỏ trỡnh xem xột
ỏnh giỏ, cng nh phõn tớch cỏc d liu da trờn h s ca ch d ỏn trỡnh lờn,
Ngõn hng Thng mi cú th phỏt hin ra c nhng im cha phự hp m
ch u t khụng phỏt hin ra hay c tỡnh khụng phỏt hin ra. T ú, cú th
thuyt phc ch u t cú k hoch thay i d ỏn ca mỡnh cho phự hp. Cựng
vi vic a ra quyt nh hp lý, chớnh xỏc, ngõn hng s ch ti tr cho nhng
d ỏn kh thi v cú kh nng m bo an ton vn ti tr ca ngõn hng.
Cht lng thm nh d ỏn u t l mt trong nhng yu t cú tớnh
quyt nh i vi cht lng tớn dng. Vy, hot ng thm nh ti chớnh d ỏn
t cht lng cao thỡ cn phi chỳ ý n nhng nhõn t nh hng
1.3.2. Cỏc nhõn t nh hng ti cht lng thm nh ti
chớnh d ỏn trong hot ng cho vay ca NHTM
1.3.2.1. Nhõn t ch quan
Nhõn t ch quan l nhng nhõn t ni ti bờn trong chi phi, nh hng
ti kt qu thm nh ti chớnh d ỏn ca ngõn hng. Nhõn t ch quan bao gm:
Nhõn t thụng tin
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
20
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
cú nhng kt qu tớnh toỏn chớnh xỏc v hiu qu d ỏn thỡ phi da
trờn nhng thụng tin, s liu y , cú cht lng, chớnh xỏc v d ỏn trờn nhiu
mt, nhiu gúc khỏc nhau. Cht lng v s y nhng thụng tin ny mt
phn ph thuc vo vic lp, thm nh d ỏn ca ch u t v cung cp thụng
tin ca cỏc ch th liờn quan khỏc, mt phn ph thuc vo kh nng ca ngõn
hng trong vic tip cn, thu thp cỏc ngun thụng tin phc v cho cụng tỏc thm
nh ti chớnh d ỏn. Bờn cnh ú, phng phỏp thu thp, x lý, lu tr v s
dng thụng tin ca ngõn hng cng rt quan trng. Nú nh hng n cht lng
thụng tin v kh nng m bo thụng tin cho cụng tỏc thm nh ti chớnh d ỏn.
i vi ngun thụng tin n t phớa doanh nghip gõy nhiu khú khn cho
Ngõn hng trong cụng tỏc thm nh. Bi vỡ, bt k mt doanh nghip no khi
n vay vn ngõn hng u phi cú phng ỏn hot ng sn xut kinh doanh ó
c son tho k. Doanh nghip mun nhn c khon vay ca ngõn hng,
khụng ch ũi hi d ỏn t hiu qu cao, ớt ri ro tim n m doanh nghip cũn
cn phi cú tim lc ti chớnh vng mnh trong quỏ kh v hin ti. iu ú
nhiu khi ó nh hng n s trung thc ca cỏc s liu trong cỏc bỏo cỏo ti
chớnh v cỏc thuyt minh gii trỡnh d ỏn m doanh nghip v d ỏn a ra.
Khụng nhng vy, mt thc t ang tn ti l cỏc doanh nghip thng cú nhiu
bỏo cỏo ti chớnh np cho cỏc c quan khỏc nhau nh bỏo cỏo np cho c
quan thu khỏc vi bỏo cỏo np cho Ngõn hng. Tt c nhng vn ú ó nh
hng nghiờm trng n cht lng thm nh ti chớnh ca Ngõn hng. M nht
l trong iu kin hin nay, cỏc Ngõn hng do khú khn trong vic thu thp thụng
tin nờn ngun thụng tin t phớa doanh nghip vn l ch yu.
Cũn t phớa ngõn hng, ngõn hng thm nh d ỏn bao gm 2 giai on:
Thu thp cỏc ti liu, thụng tin cn thit cho phõn tớch, ỏnh giỏ doanh nghip, d
ỏn; tin hnh sp xp thụng tin theo cỏc ni dung thm nh. Hai cụng on ny
cú mi quan h cht ch vi nhau, tỏc ng qua li. V hin nay, trờn thc t mi
ngun thụng tin ngõn hng cú c ch yu da vo cỏc ti liu m ngi vay
gi n hoc l ngun thụng tin i chỳng cho nờn thng xuyờn em li kt qu,
thụng tin khụng cõn xng phin din, khụng m bo tin cy.
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
21
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
Ngoi ra, trong iu kin nn kinh t nc ta cũn cha phỏt trin, mng
li phng tin, trang thit b thu thp thụng tin, phũng nga ri ro tr giỳp
cho cỏc ngõn hng cũn thiu nhiu v rt lc hu so vi trờn th gii, thờm vo
ú, s sa i, b sung cỏc loi thụng tin ny hu nh cha c cp nht liờn
tc, iu ú cú nh hng ln ti cht lng thụng tin cng nh cht lng d
ỏn.
Túm li, cú th núi rng, nu khụng cú thụng tin y , chớnh xỏc thỡ vic
thm nh ti chớnh d ỏn khụng th thc hin c hoc nu cú thỡ cht lng
thm nh s thp, nhng ỏnh giỏ ch l ch quan, cm tớnh, khụng phn ỏnh
mt cỏch khỏch quan, ton din bn cht ca mt d ỏn. Do ú, cỏc ngõn hng
cn quan tõm n vic thu thp thụng tin mt cỏch y , kp thi, chớnh xỏc
phc v cho thm nh ti chớnh d ỏn. Thit lp c mt h thng cung cp
thụng tin tt s tr giỳp cho ngõn hng rt nhiu trong vic nõng cao cht lng
thm nh ti chớnh d ỏn nht l trong thi i bựng n thụng tin ngy nay.
V vn thụng tin li cú liờn quan cht ch ti tiờu chun thm nh. Do
ú tiờu chun thm nh cng l mt nhõn t cú nh hng ti cht lng thm
nh.
Nhõn t tiờu chun thm nh
Trờn c s ngun thụng tin cú c v d ỏn, vic la chn tiờu chun
ỏnh giỏ hiu qu ti chớnh ca d ỏn l iu rt quan trng.
c bit, vic tớnh n giỏ tr thi gian ca tin trong cỏc tiờu chun thm
nh l khụng th thiu c. Bi vỡ, trong nhiu d ỏn, nu khụng tớnh n giỏ
tr thi gian ca tin thỡ d ỏn kh thi cú hiu qu nhng nu tớnh n giỏ tr thi
gian thi gian ca tin thỡ d ỏn khụng cú hiu qu v mt ti chớnh. Bờn cnh
ú, vic d tớnh mt t l chit khu hp lý cng nh hng quan trng ti cỏc
kt qu thm nh ti chớnh.
Ngoi ra, vic la chn cỏc ch tiờu phõn tớch ti chớnh phự hp vi iu
kin ca tng d ỏn cng rt quan trng. Nu la chn c cỏc ch tiờu va m
bo tớnh chớnh xỏc, kt hp c mt mnh ca cỏc ch tiờu va phự hp vi tỡnh
hỡnh thc t ca mi quc gia, khu vc, mi d ỏn cng nh iu kin c th ca
ngõn hng thỡ cht lng thm nh ti chớnh d ỏn s cao hn.
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
22
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
Tuy nhiờn, tt c mi khoa hc cụng ngh dự hin i, tiờn tin n õu thỡ
cng u do con ngi phỏt minh, ch to ra. Con ngi l khi ngun ca mi
vn , vỡ th khi nhc n thụng tin v tiờu chun thm nh l nhõn t nh
hng ti cht lng thm nh thỡ khụng th quờn nhõn t con ngi.
Nhõn t con ngi
Con ngi l nhõn t cú nh hng nht ti quyt nh cht lng thm
nh ti chớnh d ỏn. Bi l con ngi l ch th trc tip t chc v thc hin
hot ng ti chớnh theo cỏc phng phỏp k thut ca mỡnh. V xoay quanh vn
con ngi thỡ cú rt nhiu nh kin thc chuyờn mụn, nng lc thm nh,
phm cht o c ca cỏn b thm nh.
Ngõn hng vi t cỏch l ngi cho vay, ng thi l ngi phõn tớch tớn
dng nờn s phi chu trỏch nhim chớnh v cht lng cỏc khon tớn dng. Tuy
nhiờn khụng mt ngõn hng no mong mun ng u vi cỏc khon n quỏ
hn, n khú ũi, vỡ vy ngõn hng phi t chc cụng tỏc thm nh mt cỏch
chớnh xỏc, cht ch. iu ú cú ngha l ngõn hng phi cú i ng cỏn b thm
nh cú kin thc sõu rng v nghip v, am hiu lnh vc cho vay, u t, v cỏc
vn liờn quan n d ỏn, n hot ng ca doanh nghip.
Vn tip theo nh hng ti cht lng thm nh l vn t chc,
iu hnh.
Nhõn t t chc, iu hnh
Cụng tỏc thm nh ti chớnh d ỏn c t chc mt cỏch khoa hc cht
ch s phỏt huy c sc mnh tng hp, liờn kt c cỏc cỏ nhõn, b phn
trong ton ngõn hng, s dng hp lý cú hiu qu trang thit b. Vic sp xp,
phõn b chc nng, nhim v cho mi cỏ nhõn, loi b c cỏc ri ro o c
v rỳt ngn thi gian thm nh. Nhõn t ny nh hng giỏn tip ti cht lng
thm nh.
Nh vy, t chc thm nh d ỏn khoa hc s gúp phn khai thỏc ti a
mi ngun lc ca ngõn hng, t ú nõng cao rt nhiu cht lng thm nh ti
chớnh d ỏn.
Nhõn t trang thit b, k thut
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
23
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
Cỏc thit b hin i ngy nay ó h tr rt nhiu cho cụng tỏc thm nh
ti chớnh d ỏn. S phỏt trin ca mỏy tớnh hin i v vic ng dng cỏc phn
mm chuyờn dng giỳp ngõn hng thu thp c thụng tin v tớnh toỏn cỏc ch
tiờu nhanh chúng, chớnh xỏc hn, t ú, rỳt ngn c thi gian thm nh ti
chớnh d ỏn. ng thi cht lng thm nh ti chớnh d ỏn ngy cng c
nõng cao hn.
Ngoi cỏc nhõn t trờn, mt s yu t khỏc ca ngõn hng nh chin lc,
nh hng hot ng, c ch chớnh sỏch, nng lc qun lý ca ban lónh o
cng nh hng ln n cht lng thm nh ti chớnh d ỏn.
1.3.2.2. Nhõn t khỏch quan
Nhõn t khỏch quan l nhng nhõn t t mụi trng bờn ngoi tỏc ng
n cht lng thm nh ti chớnh d ỏn.
Nhõn t khỏch quan bao gm nhng ỏp lc v chớnh tr, quyn lc, c ch
chớnh sỏch, lut phỏp ca Nh nc gõy khú khn cho hot ng xó hi núi
chung v hot ng thm nh ti chớnh d ỏn núi riờng. Ngoi ra, cỏc yu t v
mụi trng kinh t xó hi, v th trng luụn bin ng phc tp, khú lng, cỏc
ri ro thiờn tai ngõn hng khụng th d doỏn trc c m vn quyt nh cho
vay. Tt c nhng lý do trờn s nh hng ti d ỏn, m nghiờm trng hn l nú
to ra cỏc khon vay quỏ hn, khú ũi thm chớ khụng thu hi c.
Núi túm li, cụng tỏc thm nh t c mc tiờu nú ph thuc rt
nhiu vo cỏc yu t tỏc ng. ú l nhng yu t thuc v bn thõn ngõn hng,
thuc v phớa doanh nghip, phớa Nh nc v cỏc c quan hu quan, chớnh
quyn a phng, cỏc ngnh cỏc cp.
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
24
Luận văn tốt nghiệp
Khoa Ngân hng - Ti chính
Chng
II
THC TRNG CHT LNG THM NH TI CHNH D N
TRONG HOT NG CHO VAY CA NGN HNG NGOI
THNG VIT NAM
2.1. KHI QUT V NGN HNG NGOI THNG VIT NAM
2.1.1. Lch s hỡnh thnh v phỏt trin
Ngõn Hng Ngoi Thng Vit Nam l doanh nghip Nh nc hng c
bit, hot ng trong lnh vc kinh doanh tin t, tớn dng v cỏc dch v liờn
quan n hot ng ti chớnh, tin t, ngõn hng.
Ngõn Hng Ngoi Thng Vit Nam c thnh lp theo Ngh nh s
115-CP ngy 30/ 12/ 1962 ca Hi ng Chớnh ph v chớnh thc thnh lp ngy
1/ 4/ 1963 m tin thõn l cc qun lý ngoi hi ca Ngõn hng T( nay l
NHNN).
Tri qua 40 nm xõy dng v trng thnh, c bit l t khi tham gia c
ch th trng, ngõn hng ó t c nhng kt qu to ln trong hot ng kinh
doanh v úng gúp tớch cc vo qỳa trỡnh tng trng kinh t ca t nc.
T khi thnh lp n nay, Ngõn Hng Ngoi Thng l ngõn hng thng
mi phc v i ngoi lõu i nht Vit Nam, v l ngõn hng cú uy tớn nht
Vit Nam trong cỏc lnh vc ti tr, thanh toỏn xut nhp khu, kinh doanh ngoi
hi, bo lónh ngõn hng, cỏc dch v ti chớnh, ngõn hng quc t, k c nghip
v th tớn dng Visa, MasterCard. Ngõn Hng Ngoi Thng liờn tc gi vai trũ
ch lc trong h thng Ngõn hng Vit Nam, v cũn l thnh viờn Hip hi Ngõn
hng Vit Nam, thnh viờn hip hi Ngõn hng Chõu ỏ.
Nguyễn Thị Thanh Thuỷ Lớp TCDN 41D
25