TÀI LIỆU TẬP HUẤN CÁN BỘ QUẢN LÝ GIÁO DỤC TRUNG HỌC CƠ SỞ, HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG THCS CỦA 17 TỈNH THAM GIA DỰ ÁN GIÁO DỤC THCS VÙNG KHÓ KHĂN NHẤT

HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
VIỆN NCKH QUẢN LÝ GIÁO DỤC
DỰ ÁN GIÁO DỤC TRUNG HỌC CƠ SỞ
VÙNG KHÓ KHĂN NHẤT
TÀI LIỆU TẬP HUẤN
CÁN BỘ QUẢN LÝ GIÁO DỤC TRUNG HỌC CƠ SỞ,
HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG THCS CỦA 17 TỈNH THAM GIA
DỰ ÁN GIÁO DỤC THCS VÙNG KHÓ KHĂN NHẤT
LƯU HÀNH NỘI BỘ
HÀ NỘI - Tháng 01-2010
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
1
BAN BIÊN SOẠN:
TS. Đặng Thị Thanh Huyền (Chủ biên)
TS. Đỗ Thị Thúy Hằng
TS. La Kim Liên
ThS. Nguyễn Thị Mai Phương
ThS. Lương Thị Thanh Phượng
ThS. Phạm Vĩnh Phúc
TS. Nguyễn Thành Vinh
Trình bày bìa: Lý Phương Thảo
Sửa bản in: Nguyễn Trường Sơn
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
2
MỤC LỤC
Lời nói đầu 5
Phần thứ nhất: GIỚI THIỆU CHƯƠNG TRÌNH 7
A. Chương trình tổng quát 7
B. Chương trình năm 2009: Hoạt động quản lý và lập KH phát triển

trường THCS vùng KKN 11
Phần thứ hai: HƯỚNG DẪN CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 13
Chuyên đề 1. Quản lý trường THCS, một số vấn đề cần lưu ý
đối với trường THCS vùng KKV 13
1. Những vấn đề chung 13
1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến
công tác quản lý trường THCS vùng KKN 19
1.2. Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước,
các văn bản quy phạm pháp luật về phát triển GD THCS vùng KKN. 41
1.3. Các yêu cầu đối với hiệu trưởng trong công tác
quản lý trường THCS vùng KKN 43
1.4. Giới thiệu chung về công tác quản lý trường THCS 42
2. Quản lý đổi mới hoạt động dạy học ở trường THCS vùng KKN 54
2.1. Quản lý hoạt động dạy học dựa trên chuẩn kiến thức, kĩ năng 55
2.2. Quản lý hoạt động đổi mới PPDH trong trường THCS vùng KKN 63
2.3. Quản lý công tác đổi mới KT,ĐG kết quả HT của HS
trường THCS vùng khó khăn nhất 76
Chuyên đề 2. Lập KH trung hạn và KH năm học trường THCS vùng KKN 95
1. Kế hoạch phát triển GD trường THCS vùng KKN 95
2. Các bước lập KH trung hạn và KH năm học
trường THCS vùng KKN 103
Mẫu KH trung hạn và KH năm học trường THCS vùng KKN 115
Giải thích từ ngữ 132
Tài liệu tham khảo 135
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
3
CÁC TỪ VIẾT TẮT
CBQLGD Cán bộ quản lý giáo dục
CMHS Cha mẹ học sinh

CNTT Công nghệ thông tin
CSVC Cơ sở vật chất
CNTT Công nghệ thông tin
CTGDPT Chương trình giáo dục phổ thông
GDĐT Giáo dục và Đào tạo
GV Giáo viên
HT Học tập
HS Học sinh
HV Học viên
KKN Khó khăn nhất
KH Kế hoạch
KT, KN Kiến thức, kỹ năng
KT, ĐG Kiểm tra, đánh giá
PPDH Phương pháp dạy học
THCS Trung học cơ sở
UBND Uỷ ban nhân dân
PTDTNT Phổ thông dân tộc nội trú
TBDH Thiết bị dạy học
TL Tự luận
TN Trắc nghiệm (khách quan)
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
4
LỜI NÓI ĐẦU
Thực hiện Kế hoạch số 512/KH-BGD ĐT ngày 04/8/2009 của Bộ GD&ĐT
về tập huấn cán bộ quản lý giáo dục trung học cơ sở và hiệu trưởng trường
trung học cơ sở của 17 tỉnh tham gia dự án Giáo dục Trung học cơ sở vùng khó
khăn nhất, Viện nghiên cứu khoa học Quản lý giáo dục, Học viện Quản lý giáo
dục đã phối hợp với Dự án Giáo dục Trung học cơ sở vùng khó khăn nhất tổ
chức biên soạn tài liệu tập huấn dưới sự chỉ đạo của Cục Nhà giáo và Cán bộ

quản lý cơ sở giáo dục, Bộ GD&ĐT
Chúng tôi xin chân thành cảm ơn các các cơ quan hữu quan đã tạo điều
kiện cho hoàn thành tài liệu, đặc biệt là các giảng viên, chuyên gia đã trực tiếp
biên soạn và góp ý cho tài liệu: các Cục, Vụ thuộc Bộ GD&ĐT: Cục Nhà giáo
và CBQLCSGD, Vụ Giáo dục Trung học, Vụ Giáo dục thường xuyên, Vụ Giáo
dục dân tộc, Viện Khoa học giáo dục Việt Nam, Dự án GDTHCS vùng khó khăn
nhất, Học viện Quản lý giáo dục, Viện NCKH Quản lý giáo dục…
Do còn nhiều hạn chế về các điều kiện biên soạn nên tài liệu không tránh
khỏi thiếu sót, chúng tôi rất mong nhận được các ý kiến góp ý quý báu của các
đồng nghiệp là giảng viên, học viên và những người quan tâm.
Xin trân trọng cảm ơn
Hà Nội, tháng 1 năm 2010
Ban biên soạn
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
5
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
6
PHẦN THỨ NHẤT
GIỚI THIỆU CHƯƠNG TRÌNH
A. CHƯƠNG TRÌNH TỔNG QUÁT
1. Căn cứ xây dựng chương trình
Chương trình được xây dựng dựa trên các căn cứ sau:
- Chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển
GD vùng khó khăn và các vùng đặc biệt khó khăn.
- Các quy định về đổi mới GD THCS của ngành GDĐT.
- Chức năng nhiệm vụ và đặc điểm nghề nghiệp của CBQL trường
THCS, đặc trưng của hoạt động quản lý trường THCS vùng KKN.
- Hiệp định ký ngày 10 tháng 01 năm 2008 giữa Nước CHXHCNVN và

Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) số 2384 – VIE về Dự án GD THCS vùng
KKN.
- Kế hoạch số 512/KH-BGD ĐT ngày 04/8/2009 của Bộ GDĐT về tập
huấn CBQLGD và hiệu trưởng cấp THCS của 17 tỉnh tham gia dự án GD THCS
vùng KKN.
- Nhu cầu thực tiễn về bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý trường học của
CBQL trường THCS vùng KKN.
2. Mục tiêu
Sau khi tập huấn, học viên sẽ được tăng cường năng lực quản lý trường
THCS vùng KKN, có thể thực hiện và vận dụng linh hoạt, sáng tạo các chủ
trương, chính sách, quy định về phát triển GD vùng khó khăn, đổi mới GD
THCS trong hoàn cảnh cụ thể của trường THCS vùng KKN.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
7
3. Yêu cầu
- Kế thừa và phát triển các chương trình bồi dưỡng CBQLGD hiện hành
nhưng không trùng lặp với các chương trình mới triển khai.
- Nội dung tập huấn có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với điều kiện của
vùng KKN.
- Tăng cường kỹ năng thực hành, chú trọng sử dụng các thiết bị dạy học
hiện đại, sử dụng các phương tiện nghe nhìn theo hướng áp dụng có hiệu quả
công nghệ thông tin…
4. Đối tượng
- Hiệu trưởng hoặc phó hiệu trưởng trường THCS, trường phổ thông
nhiều cấp học có cấp THCS, trường PTDTNT huyện có cấp THCS (sau đây gọi
chung là trường THCS) của 17 tỉnh tham gia dự án.
- Cán bộ, chuyên viên phòng giáo dục Trung học thuộc các Sở GDĐT và
Phòng GDĐT thuộc 17 tỉnh tham gia dự án.
5. Nội dung

Năm 2009: Hoạt động quản lý và lập kế hoạch phát triển trường THCS
vùng KKN
Năm 2010: Lập kế hoạch phát triển trường THCS vùng KKN, huy động
nguồn lực, phát triển quan hệ vốn cộng đồng của trường THCS vùng KKN
Năm 2011: Chuẩn nghề nghiệp giáo viên và Chuẩn hiệu trưởng THCS, phát
triển chuyên môn cho đội ngũ giáo viên.
6. Thời lượng
Năm 2009: 6 ngày
Năm 2010: 9 ngày
Năm 2011: 9 ngày
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
8
7. Phương pháp giảng dạy
Khóa tập huấn được thực hiện theo tiếp cận dạy học giải quyết vấn đề
Các phương pháp dạy học tích cực đuợc sử dụng trong quá trình tập huấn
nhằm phát huy tính chủ động,sáng tạo và sự trải nghiệm thực tiễn của học viên
trong học tập, đó là: thuyết trình ngắn, trao đổi, thảo luận nhóm, động não, bài
tập thực hành, sắm vai, nghiên cứu thực tế. Học viên được quan tâm đến nhu cầu
học tập, được khuyến khích sử dụng kinh nghiệm thực tế của bản thân trong quá
trình học tập, trao đổi trong thảo luận nhóm, đóng góp ý kiến, tìm ra những ý
kiến mới, sáng tạo trong giải quyết vấn đề.
Các thiết bị giảng dạy bằng công nghệ hiện đại sẽ đựợc sử dụng trong quá
trình tập huấn để phát huy hiệu quả của các PPDH tích cực.
8. Đánh giá cuối khóa
Học viên được đánh giá cuối khóa thông qua báo cáo tổng kết khóa học
với việc đăng ký lựa chọn một nội dung trong chương trình gắn với vấn đề cần
ưu tiên giải quyết trong công việc quản lý đang đảm nhiệm để đề xuất kế hoạch
triển khai trong thực tiễn. Báo cáo có thể thực hiện bởi nhóm hoặc từng cá nhân.
9. Chứng nhận hoàn thành khóa tập huấn

Sau khi hoàn thành các yêu cầu của khóa tập huấn theo quy định, học viên
sẽ được cấp chứng nhận hoàn thành khóa tập huấn theo từng năm.
10. Giảng viên
Giảng viên là các chuyên gia giàu kinh nghiệm về chuyên môn nghiệp vụ,
giảng dạy và quản lý GD THCS đang công tác tại: Cục Nhà giáo và CBQLGD;
Vụ GD Trung học; Vụ Tổ chức cán bộ, Vụ Kế hoạch - tài chính; Vụ GD dân tộc,
Vụ GD thường xuyên; Các chuyên gia, giảng viên Học viện Quản lý GD; Viện
NCKH Quản lý GD; Trường bồi dưỡng cán bộ dân tộc trung ương và một số
trường đại học, Viện nghiên cứu.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
9
11. Tổ chức thực hiện chương trình
Bộ GDĐT (Dự án GD THCS vùng KKN phối hợp với Cục Nhà giáo và
Cán bộ Quản lý cơ sở GD chủ trì) trực tiếp chỉ đạo; Viện Nghiên cứu khoa học
Quản lý GD, Học viện Quản lý GD chủ trì, phối hợp với Dự án GD THCS vùng
KKN tổ chức các lớp tập huấn cho hiệu trưởng và cán bộ quản lý cấp THCS 17
tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
10
B. CHƯƠNG TRÌNH NĂM THỨ NHẤT: HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ VÀ
LẬP KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN TRƯỜNG THCS VÙNG KKN
1. Mục tiêu
Kiến thức
Học viên có hiểu biết tổng quát về hoạt động lãnh đạo, quản lý nhà trường
THCS vùng KKN trong điều kiện tăng cường tự chủ trường học. Đặc biệt là kiến
thức về quản lý thực hiện chương trình dạy học theo chuẩn KT-KN, đổi mới hoạt
động dạy học, lập kế hoạch phát triển trường THCS, vùng KKN.
Kỹ năng

Học viên có khả năng xác định và giải quyết các vấn đề thực tiễn trong
thực hiện chủ trương, chính sách phát triển giáo dục THCS vùng KKN, các vấn
đề cần ưu tiên giải quyết ở vùng KKN về quản lý đổi mới phương pháp dạy học,
đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh, đổi mới lập kế hoạch phát triển trường
THCS vùng KKN.
Thái độ
Học viên tích cực hưởng ứng chủ trương đổi mới quản lý GD, chủ động,
sáng tạo và nâng cao tinh thần trách nhiệm đối với các hoạt động quản lý trường
học nơi công tác.
2. Thời lượng
80 Tiết (48 tiết lý thuyết và thảo luận + 32 tiết thực hành và tự nghiên cứu)
Thời gian tập huấn: 6 ngày
3. Địa điểm tập huấn
Chương trình được tổ chức tập huấn tập trung theo 3 khu vực:
Khu vực 1: Cho 8 tỉnh phía Bắc.
Khu vực 2: Cho 5 tỉnh miền Trung và Tây Nguyên.
Khu vực 3: Cho 4 tỉnh phía Nam.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
11
4. Khung chương trình tập huấn năm thứ nhất
Mục Nội dung Thời lượng (Tiết)
Tổng
số
Lý thuyết và
thảo luận trên lớp
Tự nghiên
cứu
Chuyên đề 1. Quản lý trường
THCS, một số vấn đề cần lưu ý

đối với trường THCS vùng KKN.
56 32 24
1 Những vấn đề chung 30 16 14
1.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, văn hóa,
xã hội ảnh hưởng đến công tác quản
lý trường THCS vùng KKN.
4 2 2
1.2 Chủ trương, chính sách của Đảng
và Nhà nước, các văn bản quy
phạm pháp luật về phát triển GD
THCS vùng KKN.
10 4 6
1.3 Các yêu cầu đối với hiệu trưởng trong
quản lý trường THCS vùng KKN.
4 2 2
1.4 Giới thiệu chung về công tác quản
lý trường THCS.
12 8 4
2 Đổi mới quản lý hoạt động dạy
học ở trường THCS vùng KKN.
26 16 10
2.1 Quản lý hoạt động dạy học dựa
trên chuẩn kiến thức, kĩ năng.
6 4 2
2.2 Quản lý đổi mới PPDH ở trường
THCS vùng KKN.
10 6 4
2.3 Quản lý đổi mới hoạt động kiểm tra
đánh giá kết quả học tập của HS ở
trường THCS vùng KKN.

10 6 4
Chuyên đề 2: Lập kế hoạch phát
triển GD trường THCS vùng
KKN.
16 8 8
2.1 Giới thiệu về kế hoạch phát triển
giáo dục trường THCS
4 2 2
2.2 Các bước lập kế hoạch phát triển
giáo dục, vận dụng cho trường
THCS vùng KKN.
12 6 6
3 Nghiên cứu thực tế công tác quản
lý trường THCS
8 8 0
TỔNG SỐ 80 48 32
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
12
PHẦN THỨ HAI: NỘI DUNG TẬP HUẤN NĂM THỨ NHẤT
CHUYÊN ĐỀ 1. QUẢN LÝ TRƯỜNG THCS, MỘT SỐ VẤN ĐỀ CẦN LƯU Ý
ĐỐI VỚI TRƯỜNG THCS VÙNG KHÓ KHĂN NHẤT
1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội ảnh hưởng đến công tác quản
lý trường THCS vùng KKN
Câu hỏi:
- Đề nghị Anh/Chị nêu những tình huống khó giải quyết trong công tác quản
lý trường THCS vùng KKN đã gặp trong thực tiễn?
- Trao đổi về cách giải quyết các tình huống được nêu.
Gợi ý trả lời:

Một số cản trở chủ yếu ảnh hưởng đến quản lý trường THCS vùng KKN:
- Khí hậu khắc nghiệt;
- Giao thông đi lại khó khăn;
- Thu nhập gia đình thấp;
- Những khác biệt về phong tục tập quán và ngôn ngữ;
- Tâm lý không ổn định của GV;
- Nhận thức của cha mẹ HS và cộng đồng về giá trị giáo dục còn thấp;
Một số câu chuyện về tình huống khó giải quyết trong công tác quản lý
trường THCS vùng KKN
Câu chuyện thứ nhất: Đi học xa, giao thông đi lại quá khó khăn phải ở lại
bán trú
Xã vùng biên giới Nà Hỳ, huyện Mường Nhé tỉnh Điện Biên gồm 17
bản, chủ yếu là dân tộc HMông, đời sống kinh tế còn gặp rất nhiều khó khăn,
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
13
tỷ lệ hộ đói, nghèo chiếm hơn 50%. Nhiều bản nằm cách xa trung tâm xã trên
chục cây số như Nậm Chua 5, Huổi Lai Khoang, Huổi Sam Lang Học sinh
đến trường THCS nhiều em không thể quay về nhà trong ngày mà phải ở lại
xung quanh trường… Phụ huynh HS đã dựng những căn lều tạm bợ, chỉ có 4
cọc tre và căng nilon phủ lên trên làm mái ở xung quanh khu vực trường
học… Trong hoàn cảnh như vậy thì nhà trường và phụ huynh không an tâm,
lòng thầy và trò lúc nào cũng phấp phỏng. Những ai chứng kiến cảnh đó
không khỏi chạnh lòng và càng khâm phục sự quyết tâm bám lớp, bám trường
của thầy cô giáo và HS nơi đây….
Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Chỉ huy bộ đội biên phòng (BĐBP) Điện
Biên về xây dựng nhà bán trú dân nuôi tại xã Nà Hỳ, huyện Mường Nhé, năm
2009, Đồn biên phòng Nà Hỳ phối hợp với UBND xã tiến hành khảo sát để làm
nhà bán trú dân nuôi trên địa bàn. Sau khi khảo sát, Đồn đã thống nhất xây
dựng nhà tại trường THCS xã Nà Hỳ. Niềm vui của thầy, trò và các phụ huynh

HS được nhân lên gấp đôi khi Ban Thanh niên thuộc Bộ Công an ủng hộ 50
trịêu đồng. Nhưng để dựng được 1 căn nhà khang trang, chắc chắn thì ngần đó
không thấm vào đâu, bởi đường sá khó khăn nên giá vật liệu xây dựng vận
chuyển vào cao 2 - 3 lần so với ngoài huyện. Cách tháo gỡ là tận dụng tối đa
những gì sẵn có. Cán bộ, chiến sĩ Đồn BP Nà Hỳ trở thành thợ mộc, thợ nề ngày
đêm bám công trường xây dựng
Câu chuyện thứ hai: Giáo dục cho trẻ em gái thực hiện bình đẳng giới trong
giáo dục
Theo lời kể của một em HS lớp 6, người Khmer ở một xã khó khăn: Bố mẹ
em làm ăn rất xa. Cứ 2 hoặc 3 tháng bố mẹ em chỉ về nhà 2 hoặc 3 ngày sau đó
lại đi. Em phải làm tất cả việc nhà và trông các em. Ba chị em em đều đi học,
một đứa em trai học lớp 2 và một đứa học lớp 4. Do các em không đủ tiền mua
thức ăn hàng ngày nên em chỉ đi học nửa ngày, nửa ngày còn lại đi kiếm thức
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
14
ăn, đi bắt cá. Đứa em trai thứ hai của em rất nghịch. Nó thường ra sông bơi nên
em lại phải đi theo để trông nó, do đó em không có thời gian để học. Bố mẹ em
rất lo lắng về em trai em, do đó không muốn em đi học để có thể trông em. Mẹ
nói: Học đủ rồi, ở nhà trông em, giúp đỡ bố mẹ, với lại con gái lớn rồi phải lo
lấy chồng ”.
Câu chuyện thứ ba: Còn gặp nhiều lực cản
Từ bến Năm Căn, điểm cuối cùng của quốc lộ 1A, chiếc ca-nô nổ máy ròn
rã, rẽ sóng đưa chúng tôi về đất mũi Cà Mau. Một trong những đặc điểm nổi bật
của vùng đất nơi tận cùng Tổ quốc là hệ thống sông ngòi chằng chịt, do vậy,
việc đi lại của người dân chủ yếu bằng phương tiện xuồng, đò. Thực tế đã có
nhiều HS có hoàn cảnh gia đình khó khăn phải bỏ học vì không có tiền đò tới
lớp.
Trên các dòng sông ngang dọc ở Cà Mau, hàng chục chiếc ghe, xuồng
hằng ngày đưa rước HS đến trường. Tuy nhiên, không phải HS nào cũng may

mắn có điều kiện đến trường dễ dàng vì bình quân mỗi em đến lớp phải trả từ 45
đến 200 nghìn đồng tiền đò/tháng. Với những gia đình khá giả thì số tiền ấy
chẳng thấm vào đâu. Nhưng với rất nhiều em có hoàn cảnh gia đình khó khăn là
điều không dễ. Xác định được nguyên nhân HS bỏ học nhiều do không có tiền đò
tới trường khiến những người quan tâm đến chất lượng GD ÐT cũng "đau đầu".
Điền vào bảng 1
Bảng 1. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý trường THCS vùng KKN
Các yếu tố tác
động TÍCH CỰC
đến việc đi học
THCS của trẻ vùng
KKN
Ảnh hưởng đến
quản lý trường
THCS
Các yếu tố CẢN
TRỞ việc đi học
THCS của trẻ
vùng KKN
Ảnh hưởng đến
quản lý trường
THCS
Các câu chuyện
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
15
Sự quan tâm của
đồn BP
Dựng nhà ở cho
HS nội trú

Đi lại khó khăn Cần quan tâm điều
kiện sinh hoạt cho HS
ở nội trú dân nuôi
Trường THCS…
Hiệu trưởng THCS vùng KKN cần lưu ý gì về các yếu tố ảnh hưởng trên?
Hiệu trưởng cần nhận thấy rõ các yếu tố này để phá huy các yếu tố tích
cực, vượt qua/khắc phục những cản trở để thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý trường
THCS vùng KKN.
1.2. Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các văn bản quy
phạm pháp luật về phát triển GD THCS vùng KKN
Hoạt động
1.2.1. Giới thiệu các quy định chung (chủ trương, chính sách, văn
bản pháp quy liên quan đến quản lý vùng khó khăn)
Câu hỏi:
- Hiện nay trường của Anh/Chị đang thực hiện những văn bản qui phạm
pháp luật nào liên quan đến phát triển giáo dục THCS vùng KKN?
- Việc triển khai văn bản qui phạm pháp luật đó ở địa phương/nhà trường
có những thuận lợi/khó khăn gì? Nêu biện pháp giải quyết?
- Những chính sách nào đã có để phục vụ trường phổ thông có nội trú
dân nuôi? Trong quá trình thực hiện chính sách về trường PTDTNT, trường
PT có nội trú dân nuôi Anh/Chị đã gặp phải những khó khăn gì? Cách khắc
phục?
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
16
- Anh/Chị hãy đề xuất với Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo nhu cầu bổ
sung những văn bản qui phạm pháp luật mới để đáp ứng được những thực tiễn
của cộng đồng địa phương trong giai đoạn hiện nay?
Gợi ý thảo luận:
MỘT SỐ VĂN BẢN CHÍNH CỦA TRUNG ƯƠNG:

1. NĐ số 134/2006/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2006
Tên văn bản: Nghị định Quy định chế độ cử tuyển vào các cơ sở giáo dục
trình độ đại học, cao đẳng, trung cấp thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
Trích yếu:
- Chế độ cử tuyển, nguyên tắc cử tuyển
- Quyền và nghĩa vụ của người học theo chế độ cử tuyển
- Tiếp nhận phân công công tác
- Bồi hoàn kinh phí đào tạo
2. QĐ số: 113/2007/QĐ-TTg ngày 20/7/2007
Tên văn bản: Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc phê
duyệt danh sách xã hoàn thành mục tiêu Chương trình phát triển kinh tế -
xã hội các xã vùng đồng bào dân tộc, miền núi, biên giới và vùng sâu, vùng
xa giai đoạn 1999 - 2005, bổ sung các xã, thôn, bản vào diện đầu tư của
Chương trình 135 giai đoạn II và xã vùng bãi ngang ven biển và hải đảo
vào diện đầu tư của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo giai đoạn
2006 – 2010.
Trích yếu:
1. Phê duyệt bổ sung danh sách 65 xã đặc biệt khó khăn của 20 tỉnh
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
17
2. Đối với các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu, các thôn,
bản đặc biệt khó khăn thuộc xã khu vực II bổ sung vào diện đầu tư Chương trình
135 giai đoạn II thực hiện các nhiệm vụ của Chương trình từ kế hoạch năm 2007
3. Các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo thuộc diện
đầu tư của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo giai đoạn 2006 - 2010
được hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng thiết yếu theo cơ chế và mức hỗ trợ đầu tư
cơ sở hạ tầng thiết yếu cho xã đặc biệt khó khăn của Chương trình 135 giai đoạn
II từ kế hoạch năm 2008
4. Hộ nghèo theo chuẩn nghèo quy định tại Quyết định số 170/2005/QĐ-

TTg ngày 08 tháng 07 năm 2005 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành
chuẩn nghèo áp dụng cho giai đoạn 2006 - 2010 (gọi tắt là hộ nghèo), người
thuộc hộ nghèo, học sinh thuộc các xã đã hoàn thành mục tiêu Chương trình 135
và cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan quân đội, công an đang công tác tại các
xã đã hoàn thành mục tiêu Chương trình 135 giai đoạn 1999 - 2005 được thụ
hưởng chính sách ưu tiên đang thực hiện đối với các xã thuộc Chương trình 135
giai đoạn II đến hết năm 2008.
5. Hộ nghèo, người thuộc hộ nghèo, học sinh ở các thôn, bản đặc biệt khó
khăn thuộc xã khu vực II, cán bộ, công chức, sĩ quan quân đội, công an đang
công tác tại các thôn, bản đặc biệt khó khăn thuộc xã khu vực II được phê duyệt
theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 1 Quyết định này được thụ hưởng chính
sách như đối với các xã thuộc Chương trình 135 giai đoạn II.
3. QĐ số 101/2009/QĐ-TTg ngày 5/8/2009
Tên văn bản: Quyết định Ban hành định mức đầu tư năm 2010 đối với một
số dự án thuộc Chương trình phát triển kinh tê – xã hội các xã đặc biệt khó khăn,
vùng đồng bào dân tộc và miền núi giai đoạn 2006 – 2010 và sửa đổi, bổ sung một số
điều của Quyết định số 112/2007/QĐ-TTg ngày 20 tháng 7 năm 2007 của Thủ tướng
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
18
Chính phủ về chính sách hỗ trợ các dịch vụ cải thiện và âng cao đời sống nhân dân,
trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc Chương trình 135 giai đoạn II
Trích yếu:
- Ban hành định mức đầu tư một số dự án thuộc Chương trình 135 giai
đoạn II áp dụng trong năm 2010.
- Thời gian thực hiện các chính sách hỗ trợ nâng cao đời sống nhân dân từ
năm 2008 và kết thúc vào năm 2010. Riêng đối với chính sách hỗ trợ HS là con
các hộ nghèo đi học được thực hiện theo niên học đến hết tháng 5 năm 2011
- Hỗ trợ HS là con các hộ nghèo đang theo học tại các cơ sở giáo dục phổ
thông về tiền ăn, dụng cụ học tập và sinh hoạt với mức hỗ trợ cho một HS là

140.000đ/tháng/học sinh x 9 tháng/năm.
4. QĐ số: 301/2006/QĐ-UBDT Ngày 27 tháng 11 năm 2006
Tên văn bản: Quyết định của Uỷ ban dân tộc về việc công nhận 3 khu
vực vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo trình độ phát triển
Trích yếu:
- Công nhận các xã thuộc 3 khu vực và thôn đặc biệt khó khăn vùng dân
tộc thiểu số và miền núi theo trình độ phát triển.
- Ba khu vực vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo trình độ phát triển là
căn cứ thực hiện các chính sách đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, phù hợp với
trình độ phát triển của từng khu vực.
5. TTLT số 23/2008/TTLT/BGDĐT-BLĐTBXH-BTC ngày 28-4-2008
Tên văn bản: Thông tư hướng dẫn thực hiện Quyết định số 152/2007/QĐ-
TTg ngày 14-9-2007 của Thủ tướng Chính phủ về học bổng chính sách đối với học
sinh, sinh viên học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
Trích yếu:
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
19
Đối tượng được hưởng học bổng chính sách quy định tại khoản 1 Điều 1
Quyết định số 152/2007/QĐ-TTg ngày 14 tháng 9 năm 2007 của Thủ tướng
Chính phủ về học bổng chính sách đối với học sinh, sinh viên học tại các cơ sở
giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân được hướng dẫn cụ thể như sau:1.
Học sinh, sinh viên hệ cử tuyển được quy định tại Nghị định số 134/2006/NĐ-
CP ngày 14 tháng 11 năm 2006 của Chính phủ quy định chế độ cử tuyển vào các
cơ sở giáo dục trình độ đại học, cao đẳng, trung cấp thuộc hệ thống giáo dục
quốc dân.
2. Học sinh, sinh viên đang học tại các trường phổ thông dân tộc nội trú,
trường dự bị đại học, trừ học sinh, sinh viên là người dân tộc thiểu số đang được
hưởng chế độ học bổng chính sách quy định tại Quyết định số 82/2006/QĐ-TTg
ngày 14 tháng 4 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh mức học

bổng chính sách đối với học sinh, sinh viên là người dân tộc thiểu số học tại các
trường phổ thông dân tộc nội trú và trường dự bị đại học quy định tại Quyết định
số 194/2001/QĐ-TTg ngày 21 tháng 12 năm 2001 của Thủ tướng Chính phủ.
3. Học viên là thương binh, người tàn tật, người khuyết tật thuộc diện
không hưởng lương hoặc sinh hoạt phí trong thời gian đang học tại các trường
dạy nghề dành cho thương binh, người tàn tật, người khuyết tật.
4. Trong một năm học bổng được cấp đủ 12 tháng. Đối với các chương
trình đào tạo có thời gian dưới 01 năm hoặc có thời gian học năm cuối không đủ
12 tháng thì học bổng được cấp theo số tháng thực học của năm học đó.
5. Kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2008, khi Nhà nước điều chỉnh mức lương
tối thiểu chung thì mức học bổng chính sách được quy định tại Thông tư này
được điều chỉnh theo tỷ lệ tương ứng với các quyết định điều chỉnh mức lương
tối thiểu chung của Nhà nước, bảo đảm mức học bổng chính sách bằng 80% mức
lương tối thiểu.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
20
6. Thông tư số 28 /2009/TT-BGDDT ngày 21/10/2009 của Bộ Giáo dục
và Đào tạo
Tên văn bản: Thông tư Ban hành Quy định về chế độ làm việc đối với
giáo viên phổ thông
Trích yếu: Quy định chế độ làm việc đối với giáo viên đang giảng dạy tại
các cơ sở giáo dục phổ thông
- Nhiệm vụ của giáo viên
- Nhiệm vụ của giáo viên làm chủ nhiệm lớp
- Thời gian làm việc, thời gian nghỉ hàng năm
- Định mức tiết dạy
- Định mức tiết dạy đối với Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng
7. Nghị định số 61/2006/NĐ-TTg ngày 20/6/2006
Tên văn bản: Nghị định về chính sách đối với nhà giáo, cán bộ quản lý

giáo dục công tác ở trường chuyên biệt, ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc
biệt khó khăn.
Trích yếu:
Về chính sách đối với nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục công tác ở trường
chuyên biệt, ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
8. Quyết định số 112/2007/QĐ-TTg ngày 20/7/2007
Tên văn bản: Quyết định Chính sách hỗ trợ các dịch vụ cải thiện và nâng
cao đời sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc
Chương trình 135 giai đoạn II.
Trích yếu: Về chính sách hỗ trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao đời
sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc chương
trình 135 giai đoạn II
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
21
9. TT số 06/2007/TT-UBDT ngày 20/9/2007
Tên văn bản: Thông tư Hướng dẫn thực hiện mức Hỗ trợ các dịch vụ, cải
thiện và nâng cao đời sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức
pháp luật theo Quyết định 112/2007/QĐ-TTg
Trích yếu:
- Thông tư này hướng dẫn thực hiện Quyết định số 112/2007/QĐ-TTg
ngày 20/7/2007
- Thực hiện chính sách phải đảm bảo đúng mục tiêu, đúng đối tượng, đúng
nội dung hỗ trợ và lồng ghép với các chính sách có cùng nội dung, mục tiêu do
các Bộ chuyên ngành và địa phương đang thực hiện trên địa bàn.
- Tổ chức thực hiện Chính sách hỗ trợ dịch vụ, nâng cao đời sống nhân dân
bằng nguồn vốn thuộc Chương trình 135 giai đoạn II theo quy định tại Thông tư số
676/2006/TTLT-UBDT-KHĐT-TC-XD-NNPTNT ngày 8/8/2006 về hướng dẫn
thực hiện Chương trình 135 giai đoạn II và những quy định cụ thể tại Thông tư này.
10. Thông tư 59/2008/TT-BGDĐT ngày 31/10/2008

Tên văn bản: Thông tư Hướng dẫn định mức biên chế sự nghiệp giáo dục
ở các trường chuyên biệt công lập
Trích yếu: Hướng dẫn định mức biên chế sự nghiệp giáo dục ở các trường
chuyên biệt công lập
11. Quyết định số: 25 /2008/QĐ-TTg ngày 05 tháng 02 năm 2008
Tên văn bản: Quyết định về việc ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ trợ
phát triển kinh tế - xã hội đối với các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung
Bộ đến năm 2010
Trích yếu:
- Đối với học sinh dân tộc thiểu số nghèo thuộc diện học ở trường dân tộc
nội trú mà theo học ở các trường công, bán công thì được cấp học bổng bằng
50% số học bổng của học sinh nội trú;
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
22
12. QĐ Số: 26/2008/QĐ-TTg ngày 05 tháng 02 năm 2008
Tên văn bản: Quyết định về việc ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ
trợ phát triển kinh tế - xã hội đối với các tỉnh, thành phố vùng đồng bằng sông
Cửu Long đến năm 2010
Trích yếu:
- Mở rộng diện cử tuyển cho học sinh người dân tộc thiểu số. Đối với học
sinh là người dân tộc thiểu số nghèo thuộc diện học ở các trường nội trú nhưng
lại học ở các trường công lập, bán công được hưởng học bổng bằng 50% mức
học bổng nội trú như quy định hiện hành. Ưu tiên giải quyết việc làm cho con
em đồng bào dân tộc thiểu số đã qua đào tạo.
13. Quyết định số: 27/2008/QĐ-TTg ngày 05 tháng 02 năm 2008
Tên văn bản: Quyết định về việc ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ
trợ phát triển kinh tế - xã hội đối với các tỉnh Vùng trung du và miền núi Bắc Bộ
đến năm 2010
Trích yếu:

- Đối với học sinh dân tộc thiểu số nghèo thuộc diện học ở trường nội trú
mà tham dự học ở các trường công lập, bán công thì được cấp học bổng bằng
50% số học bổng của học sinh nội trú.
14. Quyết định số 49/2008/QĐ-BGDĐT ngày 25 tháng 8 năm 2008
Tên văn bản: Quyết định ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của
trường phổ thông dân tộc nội trú
Trích yếu: Quy chế này quy định về tổ chức và hoạt động của trường phổ
thông dân tộc nội trú bào gồm: tổ chức và quản lý trường; công tác tuyển sinh; tổ
chức các hoạt động giáo dục trong trường; nhiệm vụ và quyền hạn của hiệu
trưởng, giáo viên, nhân viên và học sinh
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
23
15. Quyết định số 152/2007/QĐ-TTg ngày 14/9/2007
Tên văn bản: Quyết định về học bổng chính sách đối với học sinh, sinh
viên học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
Trích yếu: Về học bổng chính sách đối với học sinh, sinh viên học tại các
cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
16. Quyết định số 194/2001/QĐ-TTg
Trích yếu: Về điểu chỉnh mức học bổng chính sách và trợ cấp xã hội đối
với HS, SV là người DTTS tại các trường đào tạo công lập tại QĐ số
1121/1997/QĐ-TTg
17. Quyết định 82/2006/QĐ-TTg và Thông tư 43/2007
Trích yếu: Về việc điều chỉnh mức học bổng chính sách đối với HS, SV
là người DTTS học tại các trường PTDTNT và DBĐH tại QĐ 194/2001/QĐ-
TTg
Đối tượng và phạm vi: HS, SV là người DTTS đang học tại trường
PTDTNT và DBĐH
18. TTLT số 50/2008/TTLT-BGDDT-BNV-BTC ngày 9/9/2008
Tên văn bản: Thông tư liên tịch Hướng dẫn thực hiện chế độ trả lương

dạy thêm giờ đối với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập
Trích yếu:
- Cách tính tiền lương dạy thêm giờ
MỘT SỐ VĂN BẢN CHÍNH CỦA ĐỊA PHƯƠNG
1. QĐ số 2031/2006/QĐ-UBND ngày 7/8/2006 (Hà Giang)
Trích yếu: Về ban hành quy định thực hiện chế độ trợ cấp đối với HS nội
trú dân nuôi trên địa bàn tỉnh Hà Giang
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
24
Đối tượng và phạm vi:
- HS nội trú dân nuôi
- Địa bàn tỉnh Hà Giang
Nội dung, định mức: 100.000 đ/tháng/HS (9 tháng/năm)
Ghi chú: Chỉ thực hiện trong phạm vi tỉnh
2. QĐ số 01/2008/QĐ-UBND ngày 02/1/2008 (Lào Cai)
Tên văn bản: Quyết định về việc quy định chế độ đối với học sinh nội trú
dân nuôi, học sinh dân tộc nội trú, cấp dưỡng, giáo viên quản lý các lớp nội trú
dân nuôi, giáo viên mầm non dân lập trên địa bàn tỉnh Lào Cai
Trích yếu: Về việc quy định chế độ đối với HS nội trú dân nuôi, HSDT
nội trú, cấp dưỡng, giáo viên quản lý các lớp nội trú dân nuôi, giáo viên mầm
non dân lập trên địa bàn tỉnh Lào Cai
Đối tượng và phạm vi:
- HS, GV quản lý lớp nội trú dân nuôi và cấp dưỡng
- Địa bàn tỉnh Lào Cai
Nội dung, định mức:
- 20.000 đ/tháng/HS
- 90.000 đ/tháng/GV
Ghi chú: Chỉ thực hiện trong phạm vi tỉnh
3. Nghị quyết HĐND số 13/2007/NQ-HĐND ngày 26/10/2007

Tên văn bản: Nghị quyết Phê chuẩn chế độ đối với học sinh nội trú dân
nuôi, cấp dưỡng, giáo viên quản lý các lớp nội trú dân nuôi, giáo viên mềm non
dân lập trên địa bàn tỉnh Lào Cai
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS
của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
25