TỔNG HỢP CÁC BÀI PHÁT BIỂU VỀ VAI TRÒ CỦA PHỤ NỮ

1

TỔNG HỢP CÁC BÀI PHÁT BIỂU VỀ VAI TRÒ CỦA PHỤ NỮ
BÀI PHÁT BIỂU TÔN VINH, ĐỀ CAO NGƯỜI PHỤ NỮ
TRONG XÃ HỘI HIỆN NAY
Kính thưa: Quý bị đại biểu!
Kính thưa: Toàn thể hội nghị!
Từ xưa đến nay, phụ nữ bao giờ cũng là một lực lượng quan trọng và
đông đảo trong đội ngũ những người lao động tạo dựng nên xã hội. Phụ nữ
thể hiện vai trò quan trọng của mình trong mọi lĩnh vực của đời sống xã
hội. Có thể nói rằng, trong cuộc sống hiện đại, người phụ nữ có vai trị rất
lớn. Nếu gia đình được coi là tế bào của xã hội thì người phụ nữ được coi
là hạt nhân của tế bào này. Gia đình là nơi thể hiện thực chất sự bình đẳng
và nâng cao địa vị của người phụ nữ. Bên cạnh đó, người phụ nữ của thời
hiện đại càng khơng thể tách rời với thực tế gia đình và xã hội.
Phụ nữ ở bất cứ thời đại nào, quốc gia, dân tộc nào cũng giữ vai trò trọng
yếu trong việc sáng tạo, giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống của mỗi dân
tộc.
Trong suốt chiều dài lịch sử, phụ nữ Việt Nam đã có những đóng góp to
lớn cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng đất nước ngàn năm
văn hiến, tạo dựng nên truyền thống bản sắc của người Việt nói chung và
truyền thống riêng của phụ nữ Việt Nam “anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm
đang”. Người phụ nữ trong xã hội phong kiến đã đứng lên lãnh đạo khởi nghĩa
giải phóng dân tộc trong đó có cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng (Trưng Trắc và
Trưng Nhị) nổ ra vào mùa xuân năm Canh Tý (40 Công nguyên) là cuộc khởi
nghĩa đầu tiên của nhân dân Âu Lạc toàn diện và rộng khắp, chống lại thế lực
phong kiến phương Bắc ở đầu Công nguyên. Ở đây người phụ nữ đã thể hiện


2

được vai trị lãnh đạo tồn diện và phát huy được phẩm chất năng lực của mình.
Phụ nữ ln có vai trò quan trọng trong suối lịch sử chống ngoại xâm của dân
tộc ta. Song chưa có thời kỳ nào hoạt động quân sự của phụ nữ lại sôi nổi,
mạnh mẽ như ở miền Nam, trong kháng chiến chống Mỹ . Lực lượng phụ nữ,
những người có thể làm tất cả mọi việc trong xã hội như nam giới. Trong
những năm kháng chiến chống Mỹ phụ nữ chiếm vị trí quan trọng trong các
lực lượng dân quân , du kích ở các xã ấp. Tính đến năm 1961, tồn miền Nam
đã có 28 000 nữ du kích, phụ nữ Miền Nam còn tham gia quân chủ lực Phụ nữ
là lực lượng đóng vai trị chủ chốt trong việc xây dựng làng xã chiến đấu từ
năm 1961 đến 1965 , toàn Miền Nam có 1.860 000 phụ tham gia xây dựng
làng xã chiến đấu.
Tiếp nối truyền thống đó, trong xu thế hội nhập và phát triển của đất nước,
phụ nữ Việt Nam tiếp tục vượt qua mọi thành kiến và thử thách, vươn lên đóng
góp tích cực vào các hoạt động xã hội, duy trì ảnh hưởng của mình trên nhiều
lĩnh vực như: tham gia quản lý nhà nước, tham gia xóa đói giảm nghèo, xây
dựng gia đình no ấm hạnh phúc, tham gia phòng chống tệ nạn xã hội, tham gia
hoạt động đối ngoại… Ngày càng có nhiều người trở thành chính trị gia, nhà
khoa học nổi tiếng, nhà quản lý năng động; những lĩnh vực trước đây chỉ dành
cho nam giới, phụ nữ cũng làm rất tốt. Điển hình trong việc phụ nữ tham gia bộ
máy nhà nước đó là chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Bộ trưởng bộ y
tế Nguyễn Thị Kim Tiến. Bên cạnh đó cũng có rất nhiều nữ doanh nhân nổi
tiêng đóng góp không nhỏ vào nền phát triển của kinh tế đất nước như: Nguyễn
Thị Mai Thanh, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Cơ điện lạnh; Đinh Thị
Hoa, Chủ tịch HĐQT công ty Thiên Ngân; Mai Kiều Liên, Chủ tịch &
CEO, Vinamilk; Nguyễn Thị Nga, Chủ tịch HĐQT BRG group – Intimex –
SeAbank… Trong đó có khơng ít những phụ nữ tham gia các hoạt động


3

thiện nguyện, các hoạt động giải trí mang lại bản sắc cũng như quảng bá
đất nước Việt Nam ra bạn bè thế giới.
Để khẳng định vai trò, khả năng, sức sáng tạo của mình trên mọi lĩnh vực
của đời sống xã hội, thích ứng và hội nhập trong xu thế phát triển chung của
nhân loại, đòi hỏi phụ nữ phải nỗ lực nhiều mặt: có tri thức, có văn hóa, có kỹ
năng sống tự lập, biết đối mặt với áp lực và vươn lên mọi khó khăn thử thách…
Họ phải biết cách sắp xếp công việc xã hội và công việc gia đình một các hợp
lý, để làm được như vậy họ phải vượt qua rất nhiều gánh nặng trong cuộc sống.
Người phụ nữ còn giữ vai trò trọng yếu trong việc điều hịa các mối quan hệ
trong gia đình. Gia đình có được ấm êm, hạnh phúc, tràn ngập tiếng cười cũng
là nhờ sự khéo léo của người phụ nữ. Người phụ nữ khơng chỉ chăm lo cho gia
đình về vật chất mà còn là người thắp lên ngọn lửa tình yêu, niềm tin, ước mơ
hi vọng cho mỗi thành viên trong gia đình. “Đàn ơng xây nhà, đàn bà xây tổ
ấm” cho dù theo thời gian, chuẩn mực về người phụ nữ có thay đổi nhưng vai
trị “thắp lửa” và “giữ lửa” cho gia đình của người phụ nữ thì khơng bao giờ
thay đổi. Hiện nay, những thành tựu khoa học kỹ thuật hiện đại đã phần nào hỗ
trợ người phụ nữ trong công việc nội trợ, giảm bớt sức lao động của người phụ
nữ trong gia đình. Song, phụ nữ vẫn là người làm chính cơng việc nhà, từ việc
bếp núc tới việc dạy dỗ con cái, chăm lo đời sống tinh thần cho các thành viên
trong gia đình. Cộng với thời gian làm việc ngồi xã hội, quỹ thời gian dành
cho việc hưởng thụ các giá trị văn hóa tinh thần, việc học tập nâng cao trình độ
kiến thức của phụ nữ là rất hiếm hoi, thậm chí ở một số đối tượng phụ nữ như
cơng nhân, buôn bán, quỹ thời gian này gần như không có. Để vượt qua những
rào cản đó để đi tới thành cơng thì những người phụ nữ phải hết sức cố gắng và
nỗ lực rất nhiều. Trước yêu cầu ngày càng cao của thời kì cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước, người phụ nữ đã và đang thực hiện hài hịa hai vai: việc
nhà, việc nước để vừa có cơ hội phát triển cho bản thân, vừa bảo toàn hạnh


4

phúc gia đình. Vì cuộc sống hối hả, nền kinh tế bắt đầu ăn sâu vào mỗi cuộc
sống gia đình, nếu như người phụ nữ không biết cách sắp xếp, sao nhãng dần
những trách nhiệm vốn thuộc về mình như chăm sóc, ni dậy, giáo dục con
cái, thì dần dần sẽ có khoảng cách giữa các thành viên trong gia đình. Người
phụ nữ hiện đại cần biết cách cân bằng trách nhiệm gia đình với việc tham gia
các hoạt động kinh tế ngồi xã hội. Bên cạnh đó, cũng cần đổi mới trong quan
niệm về sự “đảm đang” của người phụ nữ, khơng nên bó hẹp trong “khn
khổ” của gia đình. Người phụ nữ hơm nay có tri thức nhiều hơn, được độc lập
về kinh tế nhiều hơn, và đồng thời cũng biết cách tạo ảnh hưởng của bản thân
đối với các thành viên trong gia đình rõ nét hơn. Và hơn hết, người phụ nữ hiện
đại cần biết tổ chức cuộc sống gia đình và biết gắn kết sợi dây tình cảm của các
thành viên gia đình; là người biết lấy các giá trị bền vững của gia đình làm nền
tảng để tiếp nhận những giá trị mới làm cho gia đình phát triển hơn và hạnh
phúc hơn. Cũng chính nhờ phát huy tính năng động, sáng tạo mà người phụ nữ
có thể làm tốt hơn những thiên chức của mình như ni dưỡng, giáo dục con
cái, bảo tồn và trao truyền văn hóa cho thế hệ sau.
Trong xu thế hội nhập và phát triển của đất nước, phụ nữ Việt Nam tiếp
tục phát huy và khẳng định vai trị, vị trí của mình đối với sự phát triển của xã
hội. Khi nền kinh tế của chúng ta càng phát triển, phụ nữ càng có nhiều cơ hội
hơn. Nó phá vỡ sự phân công lao động cứng nhắc theo giới, cho phép phụ nữ
tham gia vào nền kinh tế thị trường và khiến nam giới phải chia sẻ trách nhiệm
chăm sóc gia đình. Nó có thể giảm nhẹ gánh nặng việc nhà cho phụ nữ, tạo cho
họ nhiều thời gian nhàn rỗi hơn để tham gia vào các hoạt động khác. Đồng thời
nó cịn tạo ra nhiều cơ hội hơn cho phụ nữ trên thị trường lao động… Chính
nhờ Đảng có sự lựa chọn đường lối đúng đắn cho sự phát triển của đất nước mà
vai trò của người phụ nữ trong xã hội Việt Nam không ngừng được nâng cao.
Để thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ sự ảnh hưởng của phụ nữ tới xã hội thì

5

Đảng và nhà nước ta đã đưa ra những hình thức khen thưởng cho phụ nữ “Giỏi
việc nước đảm việc nhà”. Tuy nhiên, đó cũng chỉ mới là những bước khởi đầu
thuận lợi.
Hiện thời chúng ta vẫn còn nhiều hạn chế cần phải được khắc phục trong
vấn đề bình đẳng giới, nhất là về mặt tư tưởng, quan điểm của con người trong
xã hội, kể cả nam giới và nữ giới. Khơng chỉ có nam giới chưa nhận thức hoặc
có thái độ khơng chấp nhận vai trị, vị trí của phụ nữ mà ngay chính bản thân
nhiều phụ nữ cũng hiểu biết mơ hồ từ đó có những thái độ lệch lạc và khơng
thể có cách giải quyết đúng đắn các vấn đề nảy sinh trong cuộc sống có liên
quan đến vai trị, vị trí về giới của mình. Những phụ nữ đã và đang tham gia
các công tác xây dựng xã hội và quản lý các doanh nghiệp đa số là những
người sống và lớn lên ở những vùng có nền kinh tế phát triển, ở đây xã hội phát
triển đã dần xóa bỏ khoảng cách và sự phân biệt giữa phụ nữ và nam giới, điều
đó tạo điều kiện thuận lợi cho phụ nữ thể hiện tài năng và đóng góp của mình
trong xã hội hiện nay. Cịn phụ nữ ở nông thôn chỉ tập trung lao động và vun
vén cho cuộc sống của mình, ở đây cịn tồn tại những quan điểm cổ hủ về bất
bình đẳng giới “đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm”, điều này hạn chế sự phát
triẻn của phụ nữ, họ không tự tin để gánh vác công việc của xã hội hay phát
triển kinh tế. Chính bản thân họ cũng như gia đình ln quan niệm phụ nữ chỉ
cần đảm bảo cuộc sống cho gia đình chứ khơng cần quan tâm nhiều tới công
việc xã hội, một số bà mẹ cịn khun con cái mình khơng nên học cao q sau
này khó xây dựng gia đình, họ chưa nắm và hiểu rõ đước vai trò của người phụ
nữ trong thời đại mới.
Trong xã hội hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế về sự bất bình đăng giới,
nhiều nhất là việc “bạo lực ga đình” vẫn đang diễn ra rất thường xuyên trong
gia đình Việt hiện nay. Người chồng trong gia đình cịn cấm cản người vợ tham
gia các hoạt động xã hội hay phát triển kinh tế, họ còn quan niệm người phụ nữ

6

chỉ cần chăm lo công việc nội trợ trong gia đình,trong một số ít cũng đã nhận
thức được vai trị và trách nhiệm của người phụ nữ trong gia đình và đã biết
chia sẻ công việc nội trợ giúp đỡ vợ để họ có thời gian tham gia cơng tác xã
hội. Để hiểu và giúp đỡ người phụ nữ như vậy thì người đàn ơng trong gia đình
phải có tư duy đổi mới, có tri thức và nhận thức tầm quan trọng của người phụ
nữ trong xã hội hiện đại.
Nước ta được đánh giá rất cao trong cơng tác bình đẳng giới tại Đông
Nam Á, tỷ lệ phụ nữ tham gia làm cơng tác xã hội, chính trị, kinh tế và đặc biệt
là công tác quản lý nhà nước rất cao (cao nhất Đơng Nam Á). Để có được thành
tích như hiện tại thì cần đề cao vai trị của “Hội phụ nữ Việt Nam” đã đứng lên
đấu tranh bảo vệ quyền lợi cho phụ nữ Việt Nam hiện nay. Một số các hoạt
động đã được tổ chức nhằm phát huy vai trò của phụ nữ trên khắp cả nước như:
Thứ nhất, nâng cao chất lượng giáo dục tại các địa phương nông thôn, tổ
chức phổ cập giáo dục tới mọi miền trên tổ quốc, tích cực tổ chức tuyên truyền
về cơng tác bình đẳng giới. Đây là một việc làm hết sức thiết thực và cần thiết.
Để phụ nữ tự tin phát huy vai trị của mình trong đời sống xã hội thì trước tiên
người phụ nữ cũng cần có nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trị của mình, nhất
là những người phụ nữ ở vùng sâu, vùng xa, họ ln cho rằng mình là phái yếu
khơng thể gánh vác các cơng việc của gia đình, xã hội. Bên cạnh đó để phát
huy được vai trị của phụ nữ trong xã hội, Đảng, nhà nước cùng các cơ quan
chính quyền địa phương cũng cần phải làm tốt cơng tác chính sách về bình
đẳng giới trong xã hội; làm tốt việc tuyên truyền chống các hiện tượng kỳ thị,
coi thường, bạo lực, thiếu tôn trọng với phụ nữ trong nhận thức của nam giới.
Thứ hai, tổ chức các buổi gặp mặt, các chương trình tun truyền về vai
trị và trách nhiệm của người phụ nữ trong xã hội mới, giúp mọi người hiểu rõ
được tầm quan trọng và nâng cao tính tự tin để phụ nữ cống hiến cho xã hội;
cũng như tổ chức các giải thưởng khen thưởng hằng năm cho những phụ nữ ưu

7

tú trong thực hiện công tác xã hội, phát triển kinh tế… Việc tuyên dương sẽ góp
phần to lớn cổ vũ tinh thần, sự tự tin của người phụ nữ trong toàn thể xã hội
dám nghĩ, giám làm và thấy được vai trị của mình đủ sức gánh vác và thực
hiện tốt những công việc như những nam giới trong xã hội.
Thứ ba, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho phụ nữ được tiếp cận các thành tự
khoa học cũng như sự thay đổi trong thời kỳ mới, thúc đẩy và nâng cao hiệu
quả công tác tuyên truyền và giúp đỡ phụ nữ học tập, công tác và tham gia các
hoạt động chính trị, văn hóa.
Trong thời kỳ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thì chúng ta cần tạo
điều kiện để phụ nữ phát huy được hết vai trị của mình trong xã hội. Để phát
huy vai trị, vị thế của phụ nữ đối với sự phát triển của xã hội, bên cạnh sự nỗ
lực của chính bản thân, chị em phụ nữ rất cần được sự ủng hộ, hỗ trợ tích cực
từ phía gia đình và xã hội. Bởi để tham gia các hoạt động xã hội người phụ nữ
cũng phải hi sinh rất nhiều đó là thời gian,tình cảm dành cho gia đình. Nếu
khơng có được chia sẻ, hỗ trợ từ người thân, nhất là sự động viên tinh thần của
người chồng, cha, mẹ thì người phụ nữ khó có thể tồn tâm, tồn ý cống hiến
và có vị trí vai trị trong xã hội.


8

BÀI VIẾT VAI TRÒ CỦA NGƯỜI PHỤ NỮ VIỆT NAM
TRONG GIA ĐÌNH VÀ NGỒI XÃ HỘI
Đời sống của mỗi cá nhân trong xã hội luôn được bắt đầu từ phạm vi
gia đình, mỗi gia đình ln là một tế bào của xã hội, trong đó người phụ
nữ trong gia đình ln được xem là hạt nhân của tế bào đó; đồng thời, gia

đình cũng là nơi thể hiện thực chất của sự bình đẳng và nâng cao địa vị
của người phụ nữ.
Trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc, phụ nữ Việt Nam đã có những đóng
góp to lớn cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước.
Ngay từ buổi đầu lập nước, khi gặp nạn ngoại bang xâm lược, bà Trưng bà
Triệu đã dấy binh khởi nghĩa đánh đuổi quân thù. Thế kỷ XX, qua hai cuộc
kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, lịch sử lại ghi nhận hàng vạn tấm gương
phụ nữ, các chị, các mẹ không ngại gian khổ, không tiếc máu xương, sẵn sàng
chiến đấu, hy sinh, cống hiến không chỉ cuộc đời mình mà cả con em cho độc
lập tự do của Tổ quốc. Phụ nữ không chỉ chiến đấu anh hùng mà đã lao động
cần cù, gian khó để vượt lên cảnh đói nghèo và lạc hậu, góp phần xây dựng đất
nước ngày càng to đẹp và đàng hoàng hơn. Chính vì thế mà Đảng, Bác Hồ đã
phong tặng phụ nữ Việt Nam tám chữ vàng “Anh hùng, bất khuất, trung hậu,
đảm đang” trong thời kỳ kháng chiến và “Trung hậu, đảm đang, tài năng, anh
hùng” trong thời kỳ đổi mới đất nước, đó khơng chỉ là sự khích lệ, động viên
mà còn là sự thừa nhận và đánh giá vai trò to lớn của phụ nữ Việt Nam.


9

Trong buổi tiếp các trưởng đoàn dự cuộc họp Mạng lưới lãnh đạo nữ lần
thứ 11 (WLN) của diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC)
diễn ra vào tháng 9-2006 tại Hà Nội, Chủ tịch Nguyễn Minh Triết (lúc bấy giờ)
khẳng định: Ðảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam nhận thức rõ về vai trò của
phụ nữ trong phát triển và hội nhập quốc tế. Chủ tịch nêu rõ: "Ở Việt Nam, vai
trò của phụ nữ rất quan trọng. Trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, phụ nữ
tham gia rất tích cực trong nhiều hoạt động. Trong thời kỳ hịa bình và xây
dựng đất nước, phụ nữ giữ cương vị lãnh đạo ở mọi lĩnh vực kinh tế, văn hóa,
khoa học - kỹ thuật.... Vai trị của phụ nữ hồn tồn xứng đáng với tám chữ
vàng mà Ðảng, Nhà nước và nhân dân dành tặng. Với truyền thống đó, phụ nữ

Việt Nam “giỏi việc nước, đảm việc nhà” tiếp tục vượt qua mọi thành kiến và
thử thách, vươn lên đóng góp tích cực vào các hoạt động xã hội, duy trì ảnh
hưởng rộng rãi vai trị của mình trên nhiều lĩnh vực như: tham gia quản lý nhà
nước; tham gia xóa đói giảm nghèo; xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến
bộ, hạnh phúc; tham gia phòng chống tệ nạn xã hội; … Có thể nói, vai trị của
phụ nữ Việt Nam được thể hiện ngày càng sâu sắc và có những đóng góp quan
trọng trong thành tựu của cách mạng Việt Nam.
Ngày nay, khi đất nước bước vào thời kỳ hội nhập với khu vực và thế giới,
trong công cuộc xây dựng đất nước trên con đường cơng nghiệp hóa - hiện đại
hóa, phụ nữ Việt Nam tiếp tục đóng vai trò quan trọng, là động lực thúc đẩy sự
phát triển chung của xã hội. Vai trò này đang được khẳng định một cách rõ nét
hơn bao giờ hết.
Trước hết, chúng ta phải thừa nhận vị trí hết sức quan trọng của người phụ
nữ trong gia đình. Họ có ảnh hưởng to lớn tới hạnh phúc và sự ổn định của gia
đình. Là người vợ hiền, họ ln hiểu chồng, sẵn sàng chia sẻ những ngọt bùi
cũng như những đắng cay cùng chồng, khiến người chồng luôn cảm thấy yên
tâm trong cuộc sống, từ đó họ có thể đóng góp nhiều hơn cho xã hội. Không


10

chỉ chăm sóc giúp đỡ chồng trong gia đình, người vợ còn đưa ra những lời
khuyên thiết thực giúp chồng trong cơng việc, đóng góp vào thành cơng trong
sự nghiệp của chồng. Là người mẹ hết lịng vì con cái, họ thực sự là những tấm
gương cho con cái noi theo. Người mẹ ngày nay còn là một người bạn lớn luôn
ở bên con để hướng dẫn, động viên kịp thời. Bất cứ ai trong chúng ta đều có thể
tìm thấy ở những người phụ nữ, người vợ, người mẹ sự yên tĩnh trong tâm hồn
và sự cân bằng bình yên trong cuộc sống. Chính họ đã tiếp sức cho chúng ta
vượt qua những khó khăn để sống một cuộc sống hữu ích.
Trong thời đại mới, bên cạnh vai trị quan trọng trong gia đình, người phụ

nữ cịn tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội. Ngày càng có nhiều người
trở thành nhà lãnh đạo, nhà khoa học nổi tiếng, nhà quản lý năng động. Trong
nhiều lĩnh vực, sự có mặt của người phụ nữ là khơng thể thiếu như ngành dệt,
may mặc, du lịch, công nghệ, dịch vụ… Quyền của phụ nữ về kinh tế đã được
nâng lên thông qua việc pháp luật quy định phụ nữ cùng đứng tên với nam giới
trong giấy chứng nhận quyền sở hữu đất đai, nhà ở và tài sản. Việt Nam cũng là
một trong số ít các quốc gia đã hồn thành báo cáo về tình hình thực hiện Cơng
ước về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ (CEDAW). Đặc biệt,
hệ thống các ban Vì sự tiến bộ của phụ nữ đã được thành lập ở hầu hết các bộ,
ngành và toàn bộ các tỉnh, thành phố trong cả nước. Mạng lưới cán bộ tư vấn
về giới hoạt động hiệu quả, hệ thống pháp luật bảo đảm quyền bình đẳng của
phụ nữ được tăng cường bằng Luật Bình đẳng giới.
Như vậy có thể nói, trong xu thế hội nhập và phát triển của đất nước, phụ
nữ Việt Nam tiếp tục phát huy và khẳng định vai trị, vị trí của mình đối với sự
phát triển của xã hội. Khi nền kinh tế của chúng ta càng phát triển, phụ nữ càng
có nhiều cơ hội hơn, phá vỡ sự phân công lao động cứng nhắc theo giới, cho
phép phụ nữ tham gia vào nền kinh tế thị trường và khiến nam giới phải chia sẻ
trách nhiệm chăm sóc gia đình, giảm nhẹ gánh nặng việc nhà cho phụ nữ, tạo


11

cho họ nhiều thời gian nhàn rỗi hơn để tham gia vào các hoạt động khác; đồng
thời tạo ra nhiều cơ hội hơn cho phụ nữ trên thị trường lao động…
Tuy nhiên, đó cũng chỉ mới là những bước khởi đầu thuận lợi. Hiện thời
chúng ta vẫn còn nhiều hạn chế cần phải được khắc phục trong vấn đề bình
đẳng giới, nhất là về mặt tư tưởng, quan điểm của con người trong xã hội, kể cả
nam giới và nữ giới. Khơng chỉ có nam giới chưa nhận thức hoặc có thái độ
khơng chấp nhận vai trị, vị trí của phụ nữ mà ngay chính bản thân nhiều phụ
nữ cũng hiểu biết mơ hồ, từ đó có những thái độ lệch lạc và khơng thể có cách

giải quyết đúng đắn các vấn đề nảy sinh trong cuộc sống có liên quan đến vai
trị, vị trí về giới của mình.
Hiện nay, những thành tựu khoa học kỹ thuật hiện đại đã phần nào hỗ trợ
người phụ nữ trong công việc nội trợ, giảm bớt sức lao động của người phụ nữ
trong gia đình. Song, phụ nữ vẫn là người làm chính công việc nhà, từ việc bếp
núc tới việc dạy dỗ con cái, chăm lo đời sống tinh thần cho các thành viên
trong gia đình. Cộng với thời gian làm việc ngoài xã hội, quỹ thời gian dành
cho việc hưởng thụ các giá trị văn hóa tinh thần, việc học tập nâng cao trình độ
kiến thức của phụ nữ là rất hiếm hoi, thậm chí ở một số đối tượng phụ nữ như
công nhân, người buôn bán, quỹ thời gian này gần như khơng có. Bên cạnh đó,
nguy cơ bạo lực gia đình đang là mối đe dọa cho một số không nhỏ phụ nữ.
Để người phụ nữ đảm đương được vai trị của mình, đồng thời phát huy
được hết khả năng bản thân để phát triển trong thời hiện đại, yếu tố tự thân của
mỗi phụ nữ là rất quan trọng. Chỉ khi nào tính tích cực, chủ động của người
phụ nữ được khơi dậy, phụ nữ mới vừa có thể đảm đương tốt cơng việc ngồi
xã hội, vừa duy trì được mối quan hệ gia đình bền chặt, một tổ ấm hạnh phúc.
Điều cần làm là làm sao để gia đình và xã hội tạo được những điều kiện thuận
lợi nhất cho phụ nữ phát huy được khả năng của mình, đó là: người phụ nữ có
cơng việc ổn định để đảm bảo cuộc sống, có cơ hội học tập nâng cao kiến thức,


12

trình độ chun mơn, tham gia ngày càng nhiều hơn vào các hoạt động xã hội,
các đoàn thể, câu lạc bộ, có thời gian hưởng thụ văn hóa, văn nghệ, chăm sóc
sức khỏe,...

VAI TRỊ CỦA PHỤ NỮ VIỆT NAM XƯA VÀ NAY
Lịch sử Việt Nam từ thời đại các vua Hùng đến thời đại Hồ Chí Minh đã
đi qua những chặng đường vơ cùng oanh liệt và khó khăn trong dựng nước và

giữ nước để bảo vệ nền độc lập của dân tộc. Trong chặng đường ấy, hình bóng
người phụ nữ Việt Nam thông minh sáng tạo, lao động cần cù, chiến đấu dũng
cảm đã thể hiện vai trò quan trọng của mình trong mọi lĩnh vực của đời sống
xã hội.
1. Vai trị vốn có của người phụ nữ
“Đầu tư vào một người đàn ông ta được một người chồng tốt, đầu tư vào
một người phụ nữ ta được một gia đình tốt”. Câu nói của đại thi hào Ấn Độ R.
Tagore cho thấy người phụ nữ ở bất cứ thời đại nào, quốc gia, dân tộc nào đều
giữ một vai trị nhất định trong việc sáng tạo, giữ gìn những giá trị văn hóa
truyền thống của mỗi dân tộc. Cụ thể:
Trong lĩnh vực hoạt động vật chất: Bằng lao động sáng tạo của mình phụ
nữ là một lực lượng trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất.
Trong lĩnh vực hoạt động tinh thần, phụ nữ có vai trị sáng tạo nền văn hóa
nhân loại bằng nhiều hình thức phong phú khác nhau.
Quan trọng hơn, người phụ nữ có một chức năng đặc biệt là tái sản xuất
sức lao động cho xã hội, thực hiện chức năng làm vợ, làm mẹ, có vai trị quyết
định đến sự tồn tại và phát triển của gia đình.


13

Bên cạnh đó, người phụ nữ cịn tham gia vào các hoạt động chính trị như:
tham gia đấu tranh giai cấp, đấu tranh giải phóng dân tộc, đấu tranh cho bình
đẳng giới, vì sự tiến bộ của nhân loại,...
2. Vai trò của phụ nữ Việt Nam
“Ở Việt Nam, vai trò của phụ nữ rất quan trọng. Trong cuộc đấu tranh giải
phóng dân tộc, phụ nữ tham gia rất tích cực trong nhiều hoạt động. Trong thời
kỳ hịa bình và xây dựng đất nước, phụ nữ giữ cương vị lãnh đạo ở mọi lĩnh
vực kinh tế, văn hóa, khoa học - kỹ thuật.... Vai trị của phụ nữ hồn tồn xứng
đáng với tám chữ vàng mà Ðảng, Nhà nước và nhân dân dành tặng: Anh hùng,

bất khuất, trung hậu, đảm đang” (Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết).
2.1. Thời kỳ dựng nước, giữ nước và bảo vệ đất nước.
Phụ nữ Việt Nam trung trinh tiết hạnh,
Trang điểm cuộc đời muôn cánh hoa thơm.
Ra ngoài giúp nước, giúp non,
Về nhà tận tụy chồng con một lòng
Trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc, hình ảnh người phụ nữ Việt lặn lội
thân cị, chịu thương, chịu khó, thầm lặng hy sinh dẫu là vào thời kỳ phong
kiến chịu sự ảnh hưởng nặng nề của Nho giáo thì vẫn khơng thể kiềm hãm
được vai trị của phụ nữ trong xã hội. Họ đã thể hiện được bản lĩnh của mình
cùng sánh vai với nam giới tham gia lập quốc và trị quốc; những người phụ nữ
đầy quyền lực, tài năng và khí phách ấy mở đầu cho truyền thống dựng nước,
giữ nước và bảo vệ đất nước của dân tộc Việt Nam.
Ngay từ buổi bình minh của dân tộc Lạc Việt, Mẹ Âu Cơ không những là
Quốc mẫu của dân tộc mà còn được nhân dân tôn thờ là Bà tổ nghề nông, Bà
dạy cho dân làng cách trồng lúa, chỉ vẽ cho dân biết đốt cây, rẫy cỏ để trồng lúa
nương. Bà cũng dạy cho dân biết trồng dâu và lấy lá dâu nuôi tằm để cho ra tơ
lụa, hướng dẫn cho dân trồng mía, cũng từ loại nguyên liệu này Mẹ Âu Cơ đã


14

sáng chế ra loại bánh uôi được làm từ bột nếp trộn với nước mía. Hay các Bà:
Chúa Chuốt, Chúa Sành trong dân gian gắn với nghề gốm. Bà chúa Tằm:
Quỳnh Hoa công chúa đã phổ biến nghề trồng dâu cho dân làng trong vùng,...
Điều đó cho thấy, cơng việc của các Bà đều gắn với sinh hoạt của cộng đồng,
của buổi đầu dựng nước.
Đến thế kỷ thứ III trước công nguyên, thời kỳ mà sử cũ gọi là “Bắc
thuộc”, hình ảnh nổi bật về người phụ nữ Việt Nam cổ truyền là người nữ sĩ
đấu tranh chống giặc ngoại xâm, cùng với cả dân tộc những người phụ nữ Việt

Nam đã kiên quyết đứng lên chống bọn thống trị phương Bắc để giành lấy
quyền tự do:
“Trên đất nước nghìn năm chảy máu,
Nghìn năm người con gái vẫn cầm gươm”
Mở đầu trang sử đấu tranh chống Bắc thuộc là chiến công vẻ vang của hai
nữ anh hùng dân tộc Trưng Trắc và Trưng Nhị, với lời thề "Một xin rửa sạch
nước thù, Hai xin dựng lại nghiệp xưa họ Hùng, Ba kẻo oan ức lòng chồng,
Bốn xin vẹn vẹn sở công lênh này" - Lời thề khởi nghĩa đanh thép đã lôi cuốn
một lực lượng quần chúng đông đảo, dưới trướng của Hai Bà có các nữ tướng
kiệt xuất như: Lê Chân, Thiều Hoa, Lê Thị Hoa,… cùng đứng lên gánh vác sự
nghiệp đánh giặc cứu nước. Cuộc khởi nghĩa Mê Linh do Hai Bà Trưng chỉ huy
đã khẳng định: trong dịng chảy chống ngoại xâm, có những người phụ nữ chân
yếu, tay mềm đã mạnh mẽ đứng lên làm nữ tướng với quyết tâm đền nợ nước
trả thù nhà biểu tượng cho tinh thần độc lập tự cường của cả dân tộc trước kẻ
thù xâm lược. Sau khởi nghĩa của Hai Bà Trưng, dân tộc ta một lần nữa xuất
hiện hình ảnh của một nữ tướng anh hùng Triệu Thị Trinh cưỡi voi đánh giặc
đã làm cho quân thù phải khiếp sợ. Truyền thống phụ nữ anh hùng, kiên trung
một lần nữa được khẳng định qua câu nói đầy khí phách của Bà: “Tơi chỉ muốn


15

cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá kình ở Biển Đơng, giành lại
giang sơn, cởi ách nơ lệ, chứ tơi khơng chịu khom lưng làm tì thiếp người”.
Cuộc khởi nghĩa của Bà Trưng, Bà Triệu tiêu biểu cho hình ảnh người phụ
nữ Việt Nam với những cơng lao to lớn trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng
dân tộc giữ gìn bờ cõi đất nước, dựng nên truyền thống phụ nữ anh hùng, bất
khuất.
Lịch sử chưa dừng tại đó, sau 1000 năm Bắc thuộc, dân tộc ta tiếp tục
trường kỳ kháng chiến chống hai cuộc xâm lược lớn của đế quốc Mỹ và thực

dân Pháp. Và trong những cuộc chiến ấy, hàng vạn tấm gương phụ nữ là các bà,
các mẹ, các chị đã không ngại gian khổ, khơng tiếc máu xương của mình sẵn
sàng chiến đấu, hy sinh cho nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Hình ảnh Mẹ Việt
Nam anh hùng Nguyễn Thị Thứ đã trở thành huyền thoại - tượng đài bất tử của
lòng yêu nước và đức hy sinh. Ba mươi năm kháng chiến trường kỳ, bao đau
thương mất mát tới tấp dội đến gia đình Mẹ với “chín đứa con ra đi không một
đứa trở về” cùng một con rể, 2 cháu ngoại đã hy sinh cuộc kháng chiến chống
thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của dân tộc. Vì miền Nam ruột thịt, vì độc lập tự
do, thống nhất Tổ quốc sự hy sinh cao cả của 10 cô gái thanh niên xung phong
tuổi mười tám, đôi mươi với khẩu hiệu: “máu có thể chảy, tim có thể ngừng
nhưng mạch máu giao thông không bao giờ tắt” đã đi vào lịch sử như một bản
anh hùng ca về quyết tâm sắt đá đạp bằng mọi gian nan nguy hiểm của lực
lượng thanh niên xung phong. Cho đến hình tượng liệt nữ Võ Thị Sáu đã anh
dũng hy sinh cho nền độc lập dân tộc nước nhà. Để ta thấy rằng, trải qua bao
thế kỷ, đất nước bao lần bị xâm lăng thì hình ảnh người phụ nữ mạnh mẽ, kiệt
xuất ln xuất hiện, cùng kề vai sát cánh với người đàn ông, thể hiện quyết tâm
dù là phụ nữ nhưng “giặc đến nhà, đàn bà cũng đánh”. Vẫn cịn đó những
người anh hùng thầm lặng đã hy sinh máu xương làm nên Tổ quốc:
“Nhiều người đã trở thành anh hùng


16

Nhiều anh hùng cả anh và em đều nhớ
…………..
Họ đã sống và chết
Giản dị và bình tâm
Khơng ai nhớ mặt đặt tên
Nhưng họ đã làm ra Đất Nước”
Trong lịch sử, phụ nữ Việt Nam không chỉ chiến đấu anh hùng mà họ cịn

chịu thương, chịu khó, cần cù trong lao động “sớm ra ruộng lúa, tối về nương
dâu”... “vai vác cái cày, tay đuổi con trâu, cái cuốc cho lẫn cái gầu, con dao rựa
phát đèo đầu gánh phân”... góp phần đưa đất nước thốt khỏi cảnh đói nghèo
lạc hậu. Có những giai đoạn, nhà nước phải điều động người vào quân đội, khi
ấy người phụ nữ trở thành lực lượng lao động quan trọng trong nông nghiệp trở
thành hậu phương vững chắc. Đồng thời vượt qua những định kiến, thách thức
về vai trò nữ quyền trong xã hội nhiều thế hệ phụ nữ đã vươn lên đóng góp vào
các hoạt động xã hội như: lĩnh vực quản lý nhà nước, tham gia xóa đói giảm
nghèo, bình đẳng giới và sự tiến bộ của phụ nữ, hoạt động đối ngoại,…Qua đó,
khẳng định vai trị của phụ nữ Việt Nam ngày càng sâu sắc và có những đóng
góp quan trọng trong thành tựu cách mạng Việt Nam. Nhằm tôn vinh và ca
ngợi công lao to lớn của phụ nữ, Đảng và Bác Hồ đã phong tặng phụ nữ Việt
Nam tám chữ vàng “Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang”.
Tiếp bước truyền thống của thế hệ phụ nữ đi trước, khi đất nước bước vào
kỷ nguyên mới của thời đại hội nhập và phát triển, phụ nữ tiếp tục đóng vai trò
quan trọng, là động lực thúc đẩy sự phát triển chung của toàn xã hội.
2.2. Thời kỳ đổi mới đến xu thế hội nhập và phát triển
Danh hiệu “Giỏi việc nước, đảm việc nhà” chính là sự tiếp bước truyền
thống của thế hệ phụ nữ Việt Nam hiện nay. Trong thời đại nào, thì người phụ
nữ vẫn giữ vai trị nhất định trong gia đình và ngồi xã hội.


17

“Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” cho thấy vai trò của người phụ nữ
trong xây dựng hạnh phúc và sự ổn định của gia đình. Theo thời gian, chuẩn
mực của người phụ nữ có thay đổi nhưng vai trị “xây tổ ấm” cho gia đình của
người phụ nữ thì khơng bao giờ thay đổi, nhất là trong thời đại nền kinh tế bắt
đầu ăn sâu vào mỗi gia đình như hiện nay người phụ nữ hiện đại càng tỏ rõ vai
trị của mình, tự biết trang bị cho mình cách cân bằng trách nhiệm giữa gia đình

với xã hội, khơng cịn bó hẹp trong khn khổ gia đình, đồng thời sức ảnh
hưởng của bản thân đối với các thành viên ngày càng thể hiện rõ nét hơn. Là
người vợ, họ luôn sát cánh chia ngọt sẻ bùi với chồng, cùng nhau vượt qua
những khó khăn trong cuộc sống, là điểm tựa cho người chồng vững tâm. Là
người mẹ ln hết lịng hy sinh, ni dưỡng con cái, là tấm gương cho con cái
noi theo. Có thể khẳng định, người phụ nữ chính là người giữ vai trị trọng yếu
trong điều hòa các mối quan hệ trong gia đình.
Song song với cuộc sống gia đình, người phụ nữ thời hiện đại cịn phải
biết cách sắp xếp cơng việc gia đình với cơng việc xã hội. Họ ngày càng khẳng
định vai trị, khả năng, sự sáng tạo của mình trên mọi lĩnh vực của đời sống xã
hội, tự tin trong xu thế hội nhập thế giới. Ngày nay, phụ nữ đã có nhiều cơ hội
được tiếp cận với nền tri thức hiện đại tiến bộ, được tham gia vào các lĩnh vực
kinh tế, chính trị, khoa học,...đồng thời đảm đương những vị trí quan trọng trên
mọi mặt trận của đất nước được cộng đồng quốc tế biết đến, tiêu biểu: Nguyên
Phó Chủ tịch nước, nữ Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên của Việt Nam, bà
Nguyễn Thị Bình, chân dung một người phụ nữ Việt Nam thông minh, bản lĩnh
trong Hội nghị Paris năm ấy đã được đông đảo nhân dân trong nước và bạn bè
thế giới yêu mến, ngưỡng mộ. Một Tôn Nữ Thị Ninh đầy duyên dáng, lịch
thiệp, trí tuệ sắc sảo, dám vượt qua mọi thách thức để khẳng định bản thân và
thành công rực rỡ trên lĩnh vực ngoại giao. CEO Vietjet Nguyễn Thị Phương
Thảo với những thành tích nổi bật đã lọt vào danh sách Top 100 người phụ nữ


18

quyền lực nhất thế giới do tạp chí Forbes bình chọn năm 2017, bà Mai Kiều
Liên, Tổng giám đốc của Vinamilk hay bà Thái Hương, Chủ tịch HĐQT TH
True Milk đều lọt Top 50 nữ doanh nhân quyền lực châu Á... là những gương
mặt đã tôn vinh tài năng phụ nữ trên lĩnh vực kinh tế. Trên lĩnh vực khoa học,
có thể kể đến Tiến sỹ Hà Thị Thúy, Phó Viện trưởng Viện Di truyền Nông

nghiệp với nhiều đề tài nghiên cứu giống cây trồng mang lại hiệu quả cao trong
nông nghiệp, bà là tấm gương phụ nữ vừa giỏi việc nước vừa đảm việc nhà.
Đặc biệt, trong quân đội, gần đây Thiếu tá Đỗ Thị Hằng Nga, nữ sĩ quan thuộc
Trung tâm Gìn giữ hịa bình Việt Nam, lên đường làm nhiệm vụ tại Phái bộ
GGHB Liên hợp quốc tại Nam Xu-đăng. Thiếu tá Đỗ Thị Hằng Nga là cán bộ
thứ 20 và là nữ sĩ quan đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia lực
lượng GGHB LHQ hay Kình ngư Nguyễn Thị Ánh Viên với những thành tích
xuất sắc trong lĩnh vực bơi lội... Cịn rất nhiều điển hình phụ nữ Việt tiên
phong, đi đầu trong các lĩnh vực và đạt được những thành tích đáng ghi nhận.
“Phái yếu” đã có mặt ở hầu hết các mặt của đời sống kinh tế, chính trị, xã hội
và họ đang dần khẳng định vai trò cũng như “sức mạnh” trên lĩnh vực mà mình
đảm trách. Thực tế, vai trị của phụ nữ đóng góp cho xã hội được chứng minh
qua những con số sau: theo kết quả bầu cử Quốc hội khóa XIV, đã có 133
người là nữ giới trúng cử, chiếm 26,8%, đưa Việt Nam vào nhóm có tỷ lệ nữ
đại biểu cao ở khu vực, xếp thứ 2 ASEAN và xếp thứ 43/143 nước trên thế
giới. Trong các cơ quan dân cử ở địa phương, tỷ lệ nữ đại biểu Hội đồng nhân
dân nhiệm kỳ 2016-2021 ở cấp tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương là
25,17%, ở cấp huyện là 24,62% và ở cấp phường/xã là 21,17%. Năm 2015, lực
lượng lao động nữ chiếm 48,3%. Số lượng các doanh nghiệp do nữ làm chủ đạt
trên 24,8%, số phụ nữ tham gia Ban lãnh đạo của các doanh nghiệp chiếm
khoảng 48%. Để tạo điều kiện cho phụ nữ tiếp cận các cơ hội việc làm, Chính
phủ đã phê duyệt và triển khai thực hiện đề án “Hỗ trợ phụ nữ học nghề và tạo


19

việc làm giai đoạn 2011-2015”. Tỷ lệ phụ nữ biết chữ là 96%; tỷ lệ nữ trong
các bậc giáo dục phổ thông và đại học lần lượt là 48,6% và 48,3%. Số nữ tiến
sỹ chiếm 19% tổng số tiến sỹ, nữ thạc sỹ chiếm 38% tổng số thạc sỹ.
Những con số đã minh chứng cho vai trò của phụ nữ Việt Nam với những

đóng góp thiết thực vào q trình phát triển của đất nước, xứng đáng với 8 chữ
vàng "Trung hậu, đảm đang, tài năng, anh hùng" trong thời kỳ đổi mới đất
nước. Đồng thời, chứng minh tính hiệu quả của những chính sách mà Đảng và
Nhà nước đã tạo điều kiện cho phụ nữ Việt Nam phát triển toàn diện.
3. Kết luận
Lịch sử và hiện tại đã khẳng định vai trị tích cực và những cống hiến to
lớn của người phụ nữ trong sự nghiệp dựng nư¬ớc, giữ nước và bảo vệ đất
nư¬ớc trên mọi lĩnh vực. Tiếp bước truyền thống hào hùng ấy, phụ nữ Việt
Nam trong thời đại ngày nay cần phải nhận thức được đầy đủ vai trị của mình
để nắm bắt được những cơ hội đóng góp ngày càng nhiều cho xã hội, tạo vị thế
cho bản thân bằng cách không ngừng học hỏi, tiếp thu tri thức nhân loại; có ý
thức cầu tiến, tự tin, bản lĩnh vươn ra thế giới.


20

VAI TRÒ CỦA PHỤ NỮ TRONG XÃ HỘI HIỆN ĐẠI
Trong lịch sử loài người từ xưa đến nay, phụ nữ bao giờ cũng đóng vai
trị đặc biệt, là một lực lượng quan trọng và đông đảo tạo dựng nên xã hội.
Victor Hugo – văn hào Pháp đã từng ca ngợi: “Bên cạnh ánh sáng lung
linh của các vì sao cịn có ánh sáng êm dịu và huyền bí của tâm hồn người
phụ nữ”.
Nói về vai trị của người phụ nữ trong xã hội hiện đại, trước hết chúng ta
không thể khơng nói đến vai trị của người phụ nữ trong gia đình. Nếu gia đình
được coi là tế bào của xã hội thì người phụ nữ được coi là hạt nhân của tế bào
này. Vai trò của người phụ nữ trong gia đình được thể hiện ở vai trị làm vợ,
làm mẹ.
Với vai trị làm vợ, người phụ nữ có ảnh hưởng to lớn tới hạnh phúc và sự
ổn định của gia đình. Một gia đình hạnh phúc, ln tràn đầy ấm áp, u thương
là gia đình trong đó có người vợ luôn hiểu rõ, đồng cảm với chồng trong tư

tưởng và cuộc sống tinh thần; sẵn sàng chia sẻ với chồng niềm vui và nỗi
buồn; luôn luôn tin tưởng ở chồng. Khơng chỉ vậy, người phụ nữ cịn là người


21

“nâng khăn, sửa túi”, luôn quan tâm để hiểu được cơng việc của chồng; Chủ
động thu xếp việc gia đình để chồng có thời gian và n tâm cơng tác; động
viên, khích lệ, tạo điều kiện cho chồng hồn thành tốt nhiệm vụ được giao;
Thậm chí, nhiều phụ nữ cịn trở thành cánh tay đắc lực của chồng. Người vợ
vừa là bạn đồng hành của người chồng trên con đường đời, vừa là hậu phương
vững chắc đem đến sự thành đạt của người chồng.
Với vai trò làm mẹ, người phụ nữ có vai trị đặc biệt quan trọng trong việc
thực hiện chức năng sinh đẻ duy trì nịi giống và nuôi dạy con cái, không chỉ từ
lúc đứa con cất tiếng khóc chào đời mà ngay cả khi con cịn trong bụng mẹ và
khi con đã trưởng thành. Người phụ nữ là người ln hết lịng vì con cái và
thực sự là những tấm gương cho con cái noi theo. Vai trò làm mẹ của người phụ
nữ còn được thể hiện ở việc làm người bạn lớn của con, luôn ở bên con để
hướng dẫn, động viên kịp thời, là chỗ dựa về tâm lý và tinh thần cho con trước
những khó khăn, trở ngại của cuộc sống.
Trong thời đại mới, bên cạnh vai trò làm vợ, làm mẹ trong gia đình, người
phụ nữ cịn tiếp tục khẳng định và phát huy vai trị của mình đối với sự phát
triển của xã hội, tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội. Họ đã không
ngừng nghiên cứu, trau dồi tri thức và khơng ít người đã đạt đến những địa vị
rất cao trong mọi lĩnh vực. Ngày càng có nhiều người trở thành nhà lãnh đạo,
nhà khoa học nổi tiếng, nhà quản lý năng động.
Như vậy, có thể nói trong thời đại ngày nay, nhờ những thành tựu của
công cuộc giải phóng phụ nữ, người phụ nữ khơng chỉ có vai trị đặc biệt quan
trọng trong gia đình mà cịn có vai trị quan trọng đối với sự phát triển của xã
hội. Tuy nhiên, điều đó cũng cho thấy: trong trách đặt lên vai người phụ nữ là

rất nặng nề. Hiện nay, nhờ có sự hỗ trợ của thành tựu khoa học kỹ thuật hiện
đại đã phần nào giúp người phụ nữ giảm bớt sức lao động của họ trong cơng
việc gia đình nhưng về cơ bản phụ nữ vẫn là người làm chính cơng việc nhà, từ


22

việc bếp núc tới việc dạy dỗ con cái, chăm lo đời sống tinh thần cho các thành
viên trong gia đình.
Để làm tốt vai trị, trách nhiệm của mình trong thời đại mới, người phụ nữ
hiện đại cần biết tổ chức cuộc sống gia đình và biết gắn kết sợi dây tình cảm
giữa các thành viên gia đình, biết lấy giá trị bền vững của gia đình làm nền tảng
để tiếp nhận những giá trị mới làm cho gia đình phát triển và hạnh phúc hơn;
cần biết cách cân bằng giữa trách nhiệm gia đình với việc tham gia các hoạt
động xã hội; cần đổi mới trong quan niệm về sự “đảm đang” của người phụ nữ,
khơng nên bó hẹp trong “khn khổ” của gia đình.; tích cực học tập, rèn luyện,
nâng cao phẩm chất đạo đức, năng lực công tác để đáp ứng nhu cầu ngày càng
cao của cuộc sống hiện đại. bên cạnh đó, người phụ nữ cũng rất cần được sự
ủng hộ, hỗ trợ tích cực từ phía gia đình và xã hội; vì vậy, các thành viên trong
gia đình và xã hội cũng cần tạo điều kiện để phụ nữ có thời gian học tập, tham
gia các hoạt động xã hội, có thời gian nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí, chăm sóc sức
khỏe để vừa thực hiện tốt vai trị của mình trong gia đình vừa đóng góp ngày
càng nhiều cho xã hội; từng bước nâng cao vị thế của bản thân cũng như xây
dựng gia đình hạnh phúc, bền vững.


23

VAI TRÒ CỦA NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG VIỆC
XÂY DỰNG GIA ĐÌNH HẠNH PHÚC

Từ ngàn xưa đến nay và mãi mãi sau này, người phụ nữ Việt Nam vẫn
khẳng định vai trị quan trọng của mình trong việc đóng góp to lớn cho xã hội
phát triển và thực hiện chức năng xây dựng gia đình hạnh phúc. Đó là vai trị
khơng thể thay thế được bởi thiên chức cao quý của người phụ nữ mà tạo hóa
đã ban tặng.
1. Vai trị làm vợ và thiên chức làm mẹ
1.1. Vai trò làm vợ
Nhân tố tạo nên một gia đình hạnh phúc trước hết là do người phụ nữ biết
quên mình để trở thành người vợ thủy chung son sắt, một người vợ ln hiểu rõ
chồng mình, đồng cảm với chồng về tư tưởng, về đời sống tinh thần và con
đường sự nghiệp.
Người phụ nữ là người luôn chia sẻ những tâm sự, buồn vui trong cuộc
sống với người chồng, hiểu được công việc của chồng, chủ động sắp xếp công


24

việc gia đình để người chồng n tâm cơng tác. Trong mọi hoàn cảnh người vợ
cùng kề vai sát cánh với người chồng, biết ủng hộ các ý tưởng, hành động tích
cực của chồng, là người thúc đẩy những ước mơ, hoài bão, nghị lực của người
chồng, bảo vệ uy tín của chồng, giúp đỡ chồng để chồng phấn đấu thành đạt.
Đằng sau sự thành công của người chồng đều có bóng dáng của người vợ.
Người vợ là người ln quan tâm, lo lắng cho chồng, từng bữa ăn giấc ngủ
và những điều kiện sinh hoạt hàng ngày. Trong cư xử với chồng vừa nhẹ nhàng,
vừa mềm mỏng, những lúc cần thiết cũng phải thể hiện sự cương quyết cứng
rắn để có thể giúp chồng chiến thắng những thói xấu của bản thân mình trước
những cám dỗ và các tệ nạn của xã hội để bảo vệ hạnh phúc gia đình. Với lịng
bao dung độ lượng vị tha và sự nhạy cảm tinh tế, người phụ nữ biết bỏ qua
những lỗi lầm của người chồng, thực sự là người đồng hành của người chồng
trên con đường xây dựng hạnh phúc .

Tình yêu của người phụ nữ với chồng, là tình yêu mãi mãi dâng trào,
không bao giờ vơi cạn những nhịp sóng u thương - một tình u bất tử. Một
nhà tư tưởng nhận xét: “Trái tim của người phụ nữ khơng bao giờ già cỗi và
một khi nó khơng u nữa thì đó là vì nó đã ngừng đập ”.
1.2. Thiên chức làm mẹ
Người phụ nữ có thiên chức cao q là sinh đẻ để duy trì nịi giống và
nuôi dạy con cái từ khi con cất tiếng chào đời đến khi con đã trưởng thành.
Bằng tình thương vơ bờ bến người mẹ tần tảo nuôi con khôn lớn, là chỗ
dựa tinh thần tình cảm với con, giáo dục con về phẩm chất đạo đức, nhân cách
để con khôn lớn thành người.
Là người mẹ hết lòng, cả đời hy sinh vì con cũng là tấm gương cho con
noi theo, đồng thời là người bạn lớn luôn ở bên con để che chở động viên con
vượt qua khó khăn vất vả trong cuộc sống để con trưởng thành.


25

Người mẹ cũng là người Thầy đầu tiên của mỗi người. Từ khi con cất
tiếng khóc chào đời người mẹ là người đầu tiên dạy con biết lắng nghe, biết
biểu lộ cảm xúc, con lớn hơn một chút mẹ dạy con chập chững từng bước đi,
dạy con từng câu nói và các cử chỉ, hoạt động trong sinh hoạt. Khi con đã lớn,
mẹ dạy con các hành vi đạo đức, cách ứng xử theo chuẩn mực của xã hội.
Người mẹ là chỗ dựa tâm lý tinh thần của con biết lắng nghe, khuyên nhủ con,
dạy bảo con tháo gỡ những trở ngại khó khăn trong cuộc sống. Những phẩm
chất quý báu của người mẹ: sự tần tảo, dịu hiền, đức hy sinh, sự nhẫn nại, thái
độ hòa nhã, lòng yêu thương con, lịng bao dung độ lượng có sức cảm hóa
mạnh mẽ để con cái học tập, noi theo.
2. Người phụ nữ là một trong những trụ cột chính tạo thu nhập cho
gia đình
Phụ nữ là trụ cột thứ hai trong gia đình cùng chồng chia sẻ trách nhiệm về

kinh tế, tổ chức đời sống vật chất cho gia đình. Người phụ nữ trực tiếp lao động
sản xuất tạo ra của cải vật chất góp phần xóa đói giảm nghèo nâng cao thu nhập
cho gia đình, làm giàu cho gia đình và xã hội.
Bên cạnh đó, người phụ nữ cũng là người quản lý các nguồn lực của gia
đình, đảm nhiệm vai trị “Tay hịm chìa khóa” cho gia đình, cùng chồng quản
lý thu nhập, cân đối thu chi, đảm bảo cho gia đình có cuộc sống ổn định. Phụ
nữ là những người giỏi giang trong việc cân đối các khoản thu chi, biết tính
tốn một cách khoa học và có nghệ thuật trong việc bếp núc, đảm bảo “Cơm
ngon canh ngọt” cho gia đình.
3. Phụ nữ là người chăm sóc sức khỏe và sắp xếp tổ chức cuộc sống
gia đình
Ngồi trách nhiệm phát triển kinh tế, người phụ nữ là người đảm nhiệm
chính các cơng việc nội trợ nấu ăn, duy trì cuộc sống gia đình, chăm sóc sức