BÁO CÁO BIỆN PHÁP
Tổ chứctrò chơi học tập ứng dụng phần mềmPower Point nhằm nâng cao
chất lượng dạy học môn Tốn lớp 2.
I. LÝ DO HÌNH THÀNH BIỆN PHÁP:
1. Vai trị của mơn Tốn trong chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Năm học 2021-2022 là năm đầu tiên thực hiện chương trình giáo dục phổ thơng
2018 đối với lớp 2 các mơn học đều hướng tới giúp học sinh hình thành và phát
triển phẩm chất và năng lực. Trong đó mơn Tốn cũng có vai trị quan trọng góp
phần hình thành và phát triển các phẩm chất chủ yếu, năng lực chung và năng
lực toán học cho học sinh; phát triển kiến thức, kĩ năng then chốt và tạo cơ hội
để học sinh được trải nghiệm, vận dụng toán học vào thực tiễn.Để làm được điều
đó địi hỏi mỗi giáo viên phải tìm tịi những phương hiệu quả nhất giúp học sinh
chiếm lĩnh được tri thức. Một trong những hình thức tổ chức dạy học theo xu
hướng đổi mới được nhiều giáo viên lựa chọn trong bất cứ môn học nào đó là tổ
chức “trị chơi học tập”.
Trị chơi học tập là một phương pháp giảng dạy thích hợp ở tiểu học. Trò chơi
đã giúp gây hứng thú học tập cho các học sinh, làm các em chủ động trong các
hoạt động trên lớp, trò chơi làm cho tiết học trở nên sinh động hơn, học sinh sôi
nổi, hào hứng,...Không ai có thể phủ nhận được những mặt tích cực mà việc tổ
chức trò chơi học tập đã mang lại sau mỗi tiết dạy. Song, tổ chức trò chơi vào
lúc nào trong mỗi tiết dạy, thiết kế trò chơi phải đảm bảo những u cầu gì và
cách tổ chức trị chơi đó ra sao để đạt hiệu quả...Đặc biệt với bối cảnh dịch bệnh
covid-19 đang diễn biến phức tạp. Việc ứng dụng công nghệ thông tin sẽ được
xác định là người bạn đồng hành với toàn thể cán bộ, giáo viên và học sinh.Đó
là vấn đề địi hỏi sự tâm huyết, đầu tư trí tuệ và cơng sức của mỗi giáo viên.
2. Thực trạng nhà trường.
a. Thuận lợi:
- Nhà trường có đủ trang thiết bị cơ bản như: ti vi, máy tính, mạng wifi… cho các
lớp.
- Được sự quan tâm chỉ đạo của ngành, địa phương và phụ huynh học sinh.
b. Khó khăn:
1
- Khả năng sử dụng các phần mềm trình chiếu để thiết kế bài giảng nói chung và
thiết kế trị chơi trong mơn Tốnnói riêng cịn hạn chế. Giáo viên mới chỉ dựa
trên những nguồn học liệu có sẵn trên internet. Khi thực hiện trình chiếu một số
giáo viên thực hiện các thao tác chưa thuần thục làm cho tiết học bị gián đoạn,
không liền mạch.
- Một số giáo viên ngại nghiên cứu và thiết kế tổ chức trò choi học tập cho học
sinh khiến cho tiết học kém sôi nổi, học sinh chưa có hứng thú học tập.
Với những lý do trên nên tôi quyết định chọn nghiên cứu xây dựng và triển
khai “Tổ chức trò chơi học tập ứng dụng phần mềm PowerPoint nhằm nâng
cao chất lượng dạy học mơn Tốn lớp 2.”
II. NỘI DUNG CỦA BIỆN PHÁP:
1. Biện pháp 1:Bồi dưỡng nâng cao kiến thức về thiết kế trò chơi trên
PowerPoint:
* Mục tiêu:
- Giúp GV nâng cao kiến thức vềphần mềm PowerPoint, hiểu biết thêm về
các ứng dụng trên phần mềm PowerPoint.Biết vận dụng những kĩ năng này vào
việc thiết kếtrị chơi có ứng dụng phần mềm PowerPoint.
* Cách tiến hành:
-Tham gia đầy đủ các buổi tập huấn về công nghệ thông tin do nhà trường
và PGD tổ chức.
-Tham gia dự giờ, học hỏi các đồng nghiệp đi trước. Sau mỗi tiết dự giờ tôi
thường trao đổi, học hỏi về phương pháp, kinh nghiệm giảng dạy, ứng dụng
công nghệ thông tin của các đồng nghiệp đi trước; tham gia đầy đủ, nghiêm túc
các buổi sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề của tổ, trường, cụm trường và thành
phố. Qua tham gia các buổi chuyên môn, chuyên đề đề bản thân tôi được học hỏi
nhiều những kinh nghiệm về ứng dụng ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy.
-Bản thân tôi tự học, tự bồi dưỡng nâng cao kiến thức về công nghệ thông
tin như: soạn bài vi tính, soạn và trình chiếu PowerPoint, sử dụng máy tính, máy
chiếu, ti vi; chịu khó tìm kiếm và khai thác thông tin trên mạng Internet.
-Tôi tự thực hành sử dụng các phương tiện kĩ thuật dạy học phổ biến. Tìm
hiểu cách tổ chức tiết học có sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin vận dụng
những kĩ năng này vào việc thiết kế và tổ chức trị chơi Mơn Tốn cho học sinh.
-Tham khảo trên trang trang violet,kinhnghiemdayhoc.net,hành trang số,
hoc10.vn,....chia sẻ tài nguyên trên các mạng Internet. Qua việc trao đổi tơi
khơng chỉ có thể tìm thấy ngay những kiến thức, những tài ngun mình cần mà
cịn có thể chia sẻ, trao đổi thông tin với nhau.
2
2.Biện pháp 2:Triển khai ứng dụng phần mềm PowerPoint vào thiết kế trị
chơi học tập mơn Tốn lớp 2.
* Mục tiêu:
- Giáo viên nắm được nguyên tắc thiết kếtrò chơi học tập, nguyên tắc ứng dụng
công nghệ thông tin khi thiết kế trị chơi học tập. Từ đó,sử dụng phù hợp và linh
hoạt ứng dụng PowerPoint kết hợp khai thác học liệu điện tử mơn Tốn bộ sách
Cánh Diều,khai thác phương tiện số hoặc tư liệu phục vụ dạy học có sẵn để đưa
vào thiết kế trị chơi học tập mơn Tốn lớp 2.
* Cách tiến hành:
a. Ngun tắc thiết kế trò chơi học tập.
Trò chơi học tập là một hình thức học tập bằng hoạt động, hấp dẫn học sinh do
đó duy trì tốt hơn sự chú ý của các em với bài học. Trò chơi làm thay đổi hình
thức học tập chỉ bằng hoạt động trí tuệ, giúp giảm tính chất căng thẳng của giờ
học, nhất là các giờ học kiến thức lý thuyết mới.
Với những ý nghĩa trên, khi thiết kế một trò chơi học tập, người giáo viên cần
chú ý một số nguyên tắc sau:
- Mỗi trò chơi phải phù hợp với nội dung, yêu cầu cần đạt của tiết
học.Kiến thức trong trị chơi có thế là kiến thức của bài cũ, kiến thức bài mới
hoặc kiến thức thực hành, luyện tập, vận dụng trải nghiệm.
- Trò chơi phải dễ hiểu, phù hợp với nhận thức của học sinh lớp 2 đồng
thời cũng phải rèn luyện được ở học sinh năng lực tốn học, óc phân tích và tư
duy sáng tạo ở các em.
- Các hình thức trị chơi phải phong phú, đa dạng lơi cuốn được sự chú ý
và hứng thú của học sinh, tạo được khơng khí học tập sơi nổi.
- Thời gian tổ chức trò chơi phải đảm bảo với thời gian của tồn bộ tiết học.
b. Ngun tắc ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong thiết kế trị chơi.
Bản thân các trị chơi học tập đã góp phần làm cho các giờ học Tốn thêm
sơi nổi, song nếu biết vận dụng cơng nghệ thơng tin vào thiết kế các trị chơi thì
sức hút của trò chơi với các em càng nhiều hơn. Nhưng phải làm như thế nào thì
một trị chơi có ứng dụng phần mềm Powerpoint mới thực sự đạt hiệu quả cao
nhất? Để làm được điều này đòi hỏi người giáo viên một số yêu cầu sau:
- Giáo viên phải có kiến thức căn bản về tin học, sử dụng thành thạo phần
mềm Powerpoint và có thể biết thêm một vài phần mềm khác, biết cách truy cập
Internet.
3
Ví dụ: Khi thiết kế trị chơi trên Powerpoint tơi sẽ vận dụng kiến trức, kĩ năng
mình có để thiết kế trị chơi theo các bước:Thiết kế trang chính của trò chơi,
Thiết kế các trang câu hỏi. Tạo liên kết từ trang chính đến trang câu hỏi của trị chơi.
- Biết lựa chọn kiến thức phù hợp có thể đưa vào trị chơi có ứng dụng
phần mềm Powerpoint.
Ví dụ: Bài “Bảng cộng (có nhớ) trong phạm vi 20”tơi lựa chọn tổ chức trò
chơi:“Chiếc hộp âm nhạc”học sinhvận dụng phép cộng có nhớtrong phạm vi 20
đã học để tìm kết quả của các phép tính.
- Thiết kế hình thức trực quan của trò chơi phù hợp nội dung và tên gọi
của nó, lựa chọn các hiệu ứng, âm thanh, hình ảnh phù hợp với đặc điểm tâm
sinh lý học sinh để làm trị chơi thêm hấp dẫn và lơi cuốn học sinh.
- Lựa chọn hoạt động trong tiết học để tổ chức trò chơi cho phù hợp và tạo
được kết quả cao nhất.
Ví dụ: + Bài 12: Bảng cộng (có nhớ) trong phạm vi 20, tơi lựa chọn tổ
chức trị chơi “Chiếc hộp âm nhạc” trong hoạt động khởi động.
+ Bài 29: Phép cộng có nhớ trong phạm vi 100 (Tiết 2 )tơi lựa chọn tổ
chức trị chơi “Ai nhanh ai đúng” trong hoạt động thực hành, luyện tập.
+ Bài 68: Giờ - Phútcó thể lựa chọn tổ chức trị chơi “Bạn thích hoa nào”
trong hoạt động hình thành kiến thức mới.
3.Biện pháp 3:Tổ chức trò chơi trong các tiết dạy Tốn lớp 2.
* Mục tiêu:
- Sử dụng trị chơi học tập để hình thành kiến thức, kỹ năng mới hoặc củng cố
kiến thức, kỹ năng đã học.
- Tạo hứng thú học tập cho học sinh.Phát huy tính tích cực, tinh thần đoàn kết,
thân ái của các em…
*Cách tiến hành:
Khi tổ chức trị chơi học tập tơi thường tiến hành theo các bước sau:
Bước 1: Nêu tên trò chơi.
Bước 2: Nêu cách chơi.
Bước 3: Chia lớp thành các nhóm, các đội chơi.
4
Bước 4: HS chơi
Bước 5: Nhận xét, tuyên dương.
Trong quá trình nghiên cứu và giảng dạy, tơi đã thiết kế và áp dụng các trò
chơivào các mạch kiến thức trong chương trình mơn Tốn lớp 2: Số và phép
tính, Hình học và đo lường, Thống kê và xác xuất.
+ Trò chơi về Số và phép tính: Cướp cờ, Gà qua cầu, Xe buýt yêu thương, Hộp
quà âm nhạc, Rung chuông vàng, Ơ số kì diệu, Ai nhanh ai đúng….
+ Trị chơi về hình học và đo lường: Que tính thơng minh, Bạn thích hoa nào?
Du lịch cùng Đơraemon?...
+ Trị chơi về Thống kê và xác xuất: Ngơi nhà tình thương, Ai nhanh ai đúng?...
Sau đây tôi xin giới thiệu nội dung chi tiết một số trò chơi:
* Trò chơi: Hộp quà âm nhạc
Bài 12: Bảng cộng (có nhớ) trong phạm vi 20, trò chơi được áp dụng vào hoạt
động khởi động.
- Mụctiêu: Giúp HS củng cố kiến thức đã học.Ghi nhớcác phép cộng có nhớ
trongphạmvi 20.
- Cách chơi: Trong trị chơi này, giáo viên đã cài sẵn bài hát phù hợp với lứa
tuổi học sinh vào 4 hộp quà hiển thị trên màn hình, mỗi hộp q có màu sắc
khác nhau. Giáo viên còn chuẩn bị một hộp quà thật, khi nhạc lên, cả lớp sẽ hát
theo, đồng thời các em cũng chuyển hộp quà thật đi. Trong quá trình hộp quà di
5
chuyển, giáo viên sẽ cho nhạc dừng bất ngờ, khi nhạc dừng lại, hộp quà trong
tay học sinh nào, học sinh đó sẽ bốc bất kì một số trong hộp quà. Học sinh bốc
trúng số nào giáo viên sẽ mở hộp q có số tương ứng trên màn hình để học
sinh trả lời câu hỏi có trong hộp quà đó. Cách chơi tương tự với những hộp quà
còn lại.
- Hiệu quả: Qua trị chơi này, tơi kiểm tra được học sinh đã thuộc Bảng cộng
(có nhớ) trong phạm vi 20 chưa?Mặt khác việc kết hợp nghe và hát theo các bài
hát trong trò chơi khiến học sinh rất hứng thú, học sinh nào cũng mong mình
nhận được hộp quà để trả lời câu hỏi.Tuy nhiên do nhạc dừng bất kì nên học
sinh nào cũng hồi hộp, khơng biết mình có nhận được hộp q lúc đó hay khơng.
Chính vì vậy mà trị chơi này rất được học sinh u thích.Trị chơi cũng đảm bảo
tính khách quan đối với tất cả học sinh tham gia. Bên cạnh đó,học sinh tham gia
trị chơi này ngay ở đầu tiết học giúp cho các em tinh thần học tập phấn khởi, đây
là điều kiện rất tốt để các em bước vào hoạt động hình thành kiến thức mới.
Một số hình ảnh HS tham gia trị chơi Hộp q âm nhạc.
Trị chơi: Bạn thích hoa nào?
6
Bài 68: Giờ - Phút, trò chơi được áp dụng vào hoạt động hình thành kiến thức
mới.
- Mục tiêu:Học sinh đọc đượcgiờ trên đồng hồ khi kim phút chỉ được số 3, số
6 và số 12.
- Cách chơi: Giáo viên chiếu trên màn hình biểu tượng cái cây với nhiều bơng
hoa được gắn trên đó. Giáo viên u cầu học sinh chia thành 2 đội và học sinh
lên chọn hoa (mỗi học sinh chỉ được chọn một lần). Ở trò chơi này, học sinh
được trực tiếp dùng chuột kích vào bơng hoa mình thích,( bơng hoa được
chọn sẽ rơi xuống) trong mỗi bơng hoa có chứa một câu hỏi gắn với nội dung
bài học. Học sinh sẽ suy nghĩ trong vòng 5 giây và trả lời, nếu trả lời đúng sẽ
ghi được điểm và mời bất kì bạn nào ở đội bên kia, nếu trả lời sai quyền ưu
tiên trả lời sẽ thuộc về đội bạn. Kết thúc trò chơi đội nào ghi được nhiều điểm
nhất đội đó là thắng cuộc.
Hiệu quả: Qua trị chơi này, tơi kiểm tra được học sinh đã đọc được giờ
trên đồng hồ khi kim phút chỉ được số 3, số 6 và số 12. Trò chơi giúp học sinh
luyện tập kĩ năng đọc giờ trên đồng hồ. Trong trò chơi học sinh được tự do lựa
chọn bơng hoa mình thích khiến học sinh rất thích thú, hào hứng. Bên cạnh đó,
trị chơi nàygiúp học sinh được luyện tập lại cách đọc giờ giúp cho các em vận
dùng tốt kiến thức đã học bước vào hoạt động thực hành, luyện tập.
Trị chơi : Ngơi nhà Tình thương
7
Bài 90: Thu thâp - Kiểm đếm, trò chơi được áp dụng vào hoạt động luyện tâp,
thực hành.
Mục tiêu:Học sinh biết phân loại, thu thập và kiểm đếm các loại trái cây
bằng các vạch đếm.Giáo dục học sinh tính nhân văn, nhân đạo, biết giúp đỡ
người khác.
- Cách chơi:Trong trò chơi này giáo viên đưa lên màn hình hình ảnh bác Ba và
ngôi nhà đã bị bão tàn phá. Học sinh sẽ giúp bác Ba xây lại ngôi nhà mới
bằng cách trả lời đúng các câu hỏi. Mỗi học sinh được lựa chọn câu hỏi, mỗi
câu hỏi ứng với một bộ phận ngơi nhà mình muốn giúp đỡ. Học sinh trả lời
đúng thì sẽ xây lại được cho bác một bộ phận của ngôi nhà như mái nhà,
tường, cửa… đến khi hồn thiện ngơi nhà.Nếu học sinh trả lời sai quyền trả lời
sẽ ưu tiên cho bạn khác.
Hiệu quả: Qua trò chơi này, học sinh đã được thực hành kiểm đếm, tạo
hứng thú chohọc sinh. Bên cạnh đó cịn giáo dục học sinh tính nhân văn, nhân
đạo, biết giúp đỡ người khác.
Năm học 2021-2022 toàn ngành giáo dục tiếp tục thực hiện nhiệm vụ kép
với mục tiêu: tăng cường, tích cực thực hiện các giải pháp phòng chống dịch
Covid-19 và xây dựng kế hoạch dạy học bảo đảm hoàn thành Chương trình giáo
dục phổ thơng cấp tiểu học phù hợp với diễn biến tình hình dịch bệnh xảy ra tại
các địa phương. Vì vậy, dưới sự chỉ đạo của nhà trường, tôi luôn chuẩn bị sẵn
sàng mọi điều kiện dạy học trực tuyến khi cần. Các trị chơi tơi vừa trình bày
khơng chỉ áp dụng dạy học trực tiếp mà cịn có thể áp dụng khi dạy học trực
tuyến.
III. HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CỦA VIỆC ÁP DỤNG BIỆN PHÁP TRONG
THỰC TẾ DẠY HỌC:
Sau khi nghiên cứu và đưa ứng dụng phần mềm PowerPoint nhằm nâng cao
chất lượng dạy học môn Tốn lớp 2A2, tơi thấy học sinh tiếp thu bài nhanh hơn
và tiết học sinh động hơn. Các giờ học toán diễn ra nhẹ nhàng, gây được hứng
thú học tập cho các em.Góp phần hình thành và phát triển ở học sinh các phẩm
chất chủ yếu và năng lực chung; các năng lực đặc thù toán học: năng lực tư duy
và lập luận tốn học; năng lực mơ hình hố toán học; năng lực giải quyết vấn đề
toán học; năng lực giao tiếp tốn học; năng lực sử dụng cơng cụ, phương tiện
học tốn.
Điều đó góp phần nâng cao chất lượng mơn Tốn của lớp tơi.
8
IV. KẾT LUẬN ÁP DỤNG NỘI DUNG TRÌNH BÀY
1. Kết luận:
Ba biện pháp tơi đưa ra góp phần nâng cao chất lượng dạy mơn Tốn cho
học sinh lớp 2. Ngồi ra còn giúp học sinh phát triển các năng lực chung: tự chủ
và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo; các năng lực đặc
thù: ngơn ngữ. tính tốn, khoa học, thẩm mĩ, thể chất. Các phẩm chất yêu nước,
nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm. Ba biện pháp này có mối quan hệ
khăng khít, chặt chẽ với nhau. Biện pháp này là cơ cở tiền đề cho biện pháp kia.
Chúng gắn kết với nhau, thúc đẩy việc đổi mới phương pháp dạy học của giáo
viên đạt hiệu quả cao. Qua một thời gian áp dụng ba biện pháp trên vào giảng
dạy, tôi thấyhọc sinh nắm bắt nhanh hơn, nhớ lâu hơn, gây hứng thú trong học
tập, các em học tập một cách tích cực, tự giác hơn, kết quả học tập của học sinh
dần được thay đổi theo chiều hướng tích cực hơn.
2. Kiến nghị:
Năm học này là năm đầu tiên thực hiện Chương trình giáo dục phổ thơng
2018 đối với lớp 2. Khi giảng dạy, để thực hiện được tất cả những biện pháp đã
nêu trên cần:
- Thường xuyên trao đổi kinh nghiệm trong tổ, khối để học hỏi, nâng cao trình
độ sử dụng các thiết bị hiện đại.Tổ chức các chuyên đề dạy học về ứng dụng
công nghệ thông tin. Thường xuyên dự giờ thăm lớp học hỏi đồng nghiệp.
- Trang bị đầy đủ đồ dùng dạy học giúp mỗi giáo viên thực hiện công tác giảng
dạy được tốt hơn nữa.
Trên đây là biện pháp “Tổ chức trò chơi học tập ứng dụng phần mềm
PowerPoint nhằm nâng cao chất lượng dạy học mơn Tốn lớp 2.”tơi đã áp
dụng hiệu quả cho học sinh tại lớp 2A2,Trường Tiểu học Tô Hiệu, thành phố
Cẩm Phả.
Biện pháp này lần đầu được dùng để đăng ký thi giáo viên dạy giỏi cơ sở giáo
dục tiểu học cấp thành phố năm học 2021-2022 và chưa được dùng để xét duyệt
thành tích khen thưởng cá nhân trước đó.
9