11 phương pháp giải nhanh bài tập hóa học trung học phổ thông


11 HÁP


 

TẬP I

2012 - 2013
 Khổng Minh Châu
Phone: 0973 875 659
Mail:

TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

LU
Qua quá trình chn lc và tng hp tôi  Khng Minh Châu xin gi ti các bc b
 i nhanh bài tp hóa hc THPT  T
Vp THCS  THPT và nhng kinh nghim hc
t nhng thy cô tng THPT Châu Thành  BRVT; Ging
n ra b tài lic tng hi
bài tn. Tài liu này s giúp các bn có cái nhìn bao quát và c th 
các dng bài tn  nâng cao.
Theo nhnh chung c hc tt môn Hóa và gii tt các bài tp Hóa thì
không khó  cái chính là các bn bit mt s n và t u
bài t nh hình  m rng các dng bài tng

hp và chia s n các bn b tài liu này. Cun tài liu gn nht
trong bài tp Hóa hc và trong mp ví d ng dn gii chi tit
giúp các b  t s bài tp liên quan
giúp các bn rèn luyn li bài t m rng kin thc và phát trin k 
luôn mong mun các bn hãy tìm thêm các dng bài tp liên quan t các sách tham kho ca
nhiu thy cô trên th ng  t ng nguyên tc gii bài
tp riêng cho chính mình. Tôi tin nu cn cù và thêm mt chút sáng to thì các bn hoàn toàn
có th làm ch môn Hóa và thm chí các môn t  Lý.
Tuy vi tui còn tr - kinh nghiu so vi các thy cô và nhiu ging
p  mt tinh thn có th ng hiu bit  nhng kinh nghim ca
mình (dù không quá nhi chia s -  kt ni ti mi và mong nhc nhng
ng hành ca mi. Trong quá trình biên son tài liu chc chn không
tránh nhn và nhiu li khác, tôi rt mong mi tham kho có th b
qua;  cui nht là các em hc sinh 12
sp phi tri qua k thi quan trng ca mt thi áo trng. Song song vi b tài liu này tôi
còn biên son thêm 2 b tài li gi Hình
hn các bn tham kho và tn
nht dành cho các em hc sinh Ph Thông; luy c s ng h và
ng hành chia s a các b to ra nhng giá tr tt nht cho cng. Rt
cn!
Khng Minh Châu
Franklin Khong
 liên h góp ý và nhn nhng b tài liu mi nht các bn hãy kt ni vi tôi qua Mng
xã hi Facebook (vi tên Khng Minh Châu hoc Franklin Khong) hoc các bn có th liên h
qua thông tin sau:
Phone: 0973 875 659
Mail:
Skype: Franklin Khong.
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

Phương pháp 1




: 

2
O
3
, Fe
3
O
4

3

2


A. 11,2 g. B. 10,2 g. C. 7,2g. D. 6,9 g.
ét: 


2
O
3

)

3
O
4

3
O
4

2
O
3

2
O
3
; Fe
3
O
4
).
  

Cách 1:
Quy h
2
O
3


X
= m

= m
FeO
+ m
Fe2O3

Theo bài ra ta có: n


Mt khác:
FeO + 4HNO
3

3
)
3
+ NO
2
+ 2H
2
O.
0,1 mol  0,1 mol
Ta có n
Fe ban ®Çu
= 0,15 mol
2Fe + O
2


 0,1
4Fe + 3O
2
 2Fe
2
O
3

(0,15 - 0,1) = 0,05  0,025
 án A.
Cách 2:
Quy hn hm (Fe; Fe
2
O
3

X
= m

= m
Fe
+ m
Fe2O3

Theo bài ra ta có: Fe + 6HNO
3
 Fe(NO
3
)
3

+ 3NO
2
+ 3H
2
O.
0,1/3  0,1
mà n


2
O
3
là: 0,15  0,1/3 = 0,35/3
Fe2O3
=
0,35/3.2

X
 án A.

-> m
X
= m

= m
Fe
+ m
FeO

Theo bài ra ta có:

Fe + 6HNO
3

3
)
3
+ 3NO
2
+ 3H
2
O
a 3a
FeO + 4HNO
3

3
)
3
+ NO
2
+ 2H
2
O
b b

-0,025 và b = 0,175.

X
= - án A
 




Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS




Bài tập phương pháp 1
Câu 1: Nung 8,4gam Fe trong không khí , sau phn   c m gam cht rn X gm
Fe,Fe
2
O
3
,Fe
3
O
4
,FeO. Hoà tan m gam hn hp X vào dung dch HNO
3
c 2,24 lít khí NO
2

n phm kh duy nht. Giá tr ca m là
A:11,2 gam B: 10,2 gam C:7,2 gam D:6,9 gam
Câu 2: Hoà tan ht m gam hn hp X gm Fe
2

O
3
,Fe
3
O
4
,FeO bng HNO
3
c 4,48
lít khí NO
2
n dung dch sau phn c 145,2 gam mui khan. Giá tr ca m là
A:35,7 gam B: 46,4 gam C:15,8 gam D:77,7 gam
Câu 3: Hoà tan hoàn toàn 49,6gam hn hp X gm Fe,Fe
2
O
3
,Fe
3
O
4
,FeO bng H
2
SO
4
c nóng thu
c dung dch Y và 8,96 lít khí SO
2

a) Phng ca oxi trong hoonx hp X là

A:40,24 % B: 30,7 % C: 20,97 % D: 37,5 %
b) Khng mui trong dung dch Y là
A:160 gam B: 140 gam C:120 gam D: 100 gam
Câu 4:  kh hoàn toàn 3,04 gam hnn hp X gm Fe
2
O
3
,Fe
3
O
4
,FeO thì cn 0,05 mol khí H
2
.Mt
khác hoà tan hoàn toàn 3,04 gam hn hp X trong dung dch H
2
SO
4
c V ml khí
SO
2
 ca V là
A:224ml B: 448ml C:336ml D:112ml
Câu 5: Nung m gam bt Fe trong oxi không khí , sau phn c 3 gam hn hp cht rn X.
Hoà tan ht hn hp X vào dung dch HNO
3
n phm kh
duy nht. Giá tr ca m là
A:2,52 gam B: 2,22 gam C:2,62 gam D:2,32 gam
Câu 6: Hn hp X gm Fe,Fe

2
O
3
,Fe
3
O
4
,FeO vi s mol moõi cht là 0,1 mol . HOà tan ht vào
dung dch Y gm (HCl và H
2
SO
4
c dung dch Z .Nh t t dung dch Cu(NO
3
)
2

1M vào dung dch Z cho t tích dung dch Cu(NO
3
)
2
cn dùng và
th tích khí thoát ra  
A:25ml và 1,12 lít B: 500ml và 22,4 lít C:50ml và 2,24 lít D: 50ml và 1,12 lít
Câu 7: Nung 8,96 gam Fe trong không khí , sau phn   c hn hp cht rn A gm
Fe
2
O
3
,Fe

3
O
4
,FeO. A Hoà tan v trong dung dch cha o,5 mol HNO
3
c khí NO


sn phm kh duy nht. S mol khí NO là
A:0,01 mol B: 0,04 mol C:0,03 mol D:0,02 mol
Câu 8: Cho 41,76 gam hn hp A gm FeO, Fe
2
O
3
và Fe
3
O
4
 mol FeO = s mol Fe
2
O
3

tác dng v vi
V lít dung dch cha HCl 1M và H
2
SO
4
0,5M (loãng). Giá tr ca V là:
A. 0,6 lít B. 0,7 lít C. 0,8 lít. D. Mt kt qu khác.

Phương pháp 2




2
O
3
, Fe
3
O
4



2
S, CuS, CuO. Khi 
Cu, S, O.

2

và O.

Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

: 


3

là:
A. 5,04. B. 4,44. C. 5,24. D. 4,64.


Fe + O
2

2
O
3
; Fe
3
O
4
) + dd HNO
3

3+
+ NO + H
2
O
m gam 6 gam 1,12 lít



2
e; O) + HNO
3


3+
+ N
2+
+ O
2-

. x y 0,05 mol y


t khác: 56x + 16y = 6 (I)

Fe - 
+3

 x
O
0

-2

 y
N
+5
+ 3e  N
+2

. 




: 
2

3


2


A. 163,1. B. 208,4. C. 221,9. D. 231,7.



 ; S ) + HNO
3

2+
+ SO
4
2-
) + NO + H
2
O
60,8 x mol y mol x y 1,8 mol
dd Y (Cu
2+
+ SO
4
2-

) + Ba(OH)
2

2
+ BaSO
4
)
. x mol y mol x mol y mol

2
+ BaSO
4
).



Cu
0
- 
+2


S - 
+6


N
+5

+2

. 

), (II) ta có: x = 0,6 và y = 0,7

Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

: 
Cu
2
O. Hoà tan hoàn toàn X trong H
2
SO
4

2
 
m là:
A. 19,2. B. 29,44. C. 42,24. D. 44,8.




2
 Cu; O ) + H
2
SO

4

2+
+ S
+4
+ O
2-

. m(g) 49,6 x mol y mol x mol 0,4 y mol
Theo bài ra ta có: 64x + 16y = 49,6 (I)

Cu - 
+2


O
0
+ 2e 
-2


S
+6

+4

. 





 

Câu 1: 
Cu
2
O. Hoà tan hoàn toàn X trong H
2
SO
4

2

m là:
A. 9,6. B. 14,72. C. 21,12. D. 22,4
Câu 2: 
2

3


2


A. 81,55. B. 104,2. C. 110,95. D. 115,85.
Câu 3: 
2


2

và H
2
O t
A. 18,6 gam. B. 18,96 gam. C. 19,32 gam. D. 20,4 gam.
Câu 4: 
2
O
3
, Fe
3
O
4

 gam FeCl
2
và m gam
FeCl
3

A. 4,875. B. 9,75 . C. 14,625. D. 19,5.
Câu 5: 
2
O
3
và Fe
3
O
4

3

 

A. 49,09. B. 38,72. C. 35,5. D. 34,36.
Câu 6: 
3
O
4
,
Fe
2
O
3
ong HNO
3


A. 7,57. B. 7,75. C. 10,08. D. 10,8.
Câu 7: 
3

 

Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

A. FeO. B. Fe
3

O
4
. C. Fe
2
O
3
. 
Câu 8: 
3
O
4
,
Fe
2
O
3
 
3

khí NO
2

A. 8,4 và 3,36. B. 8,4 và 5,712. C. 10,08 và 3,36. D. 10,08 và 5,712.
Câu 9: và S. Hoà tan hoàn toàn 17,8 gam X trong HNO
3


2

2



A. 8,96. B. 20,16. C. 22,4. D. 29,12.
Câu 10: Nu

3

là:
A. 2,52. B. 2,22. C. 2,62. D. 2,32.
Câu 11: 
3
O
4
vào 200ml HNO
3



3

A. 2,7M. B. 3,2M. C. 3,5M. D. 2,9M.
Câu 12: Hoà tan hoàn t
x
O
y

2
SO
4



2

x
O
y
là:
A. FeO. 
3
O
4
. C. Fe
3
O
4
. 
Câu 13: và S. Hoà tan hoàn toàn m gam X trong HNO
3


2

2


A. 4,8. B. 7,2. C. 9,6. D. 12.
Câu 14:  
2

3



2


A. 17,92. B. 19,04. C. 24,64. D. 27,58.
Câu 15: 
2
O
3
, Fe
3
O
4


trong H
2
SO
4

2

2
SO
4


A. 19,2 và 0,87. B. 19,2 và 0,51. C. 18,56 và 0,87. D. 18,56 và 0,51.
Câu 16:         

2
     -2-en,

2
và H
2
O thu

A. 34,5 gam. B. 36,66 gam. C. 37,2 gam. D. 39,9 gam.
Câu 17: 
3
O
4
và Fe
2
O
3


2
O
3

A. 0,08. B. 0,16. C. 0,18. D. 0,23.
Câu 18: 
3
, KHCO
3
và MgCO
3

trong dung

2


A. 8,94 gam. B. 16,17 gam. C. 7,92 gam. D. 12 gam.
Câu 19: 
2
, FeCl
3
trong H
2
SO
4

4,48 lít khí SO
2

3


A. 16,8. B. 17,75. C. 25,675. D. 34,55.
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

Phương pháp 3
Vi tt c  có xy ra nhing là 2 giai
n) bi các cht oxi hóa khác nhau. Khi y, ta có th i vai trò oxi hóa ca cht oxi hóa này

cho cht oxi hóa kia  bài toán tr 
 c
Cht kh X + Chn phm trung gian + Chn phm cui.
i cht oxi hóa 2 bng cht oxi hóa 1.
 c
S mol electron chn = s mol electron cht oxi hóa mi nhn
Do s i tác nhân oxi hóa nên có s i sn phm sao cho phù hp.
Ví d 1: Nung m gam bt sc 12 gam hn hp cht rn X. Hoà tan ht hn hp
X trong dung dch HNO
3
 tc) NO (là sn phm kh duy nht). Giá tr ca
m là:
A. 10,08. B. 8,88. C. 10,48. D. 9,28.
ng dn gii:
Tóm tt:
Fe + O
2

2
O
3
; Fe
3
O
4
) + dd HNO
3

3+
+ NO + H

2
O
m gam 12 gam 2,24 lít
 hóa bng tuyt chiêu s 3.
Fe + O
2

2

2
O
3.

m gam 2 a (mol)
Gi a là s mol Fe có trong m (g). Theo nguyên lý bo toàn nguyên t Fe ta có: S mol ca Fe nm
trong Fe
2
O
3
là 2a.
 n e ca N
+5
bng Oxi. Gi y là s mol nguyên t Oxi trong Fe
2
O
3
.
Mà : N
+5
 N

+2
.
0,3 0,1

-2
.
y 2y y
Do s mol electron chn = s mol electron cht oxi hóa mi nhn

Mt khác, khng Fe
2
O
3
= m
X
+ m
O
= 12 + 0,15 . 16 = 14,4.
 mol Fe
2
O
3
= 14,4/160 = 0,09.
Vy s mol Fe nm trong Fe
2
O
3

Ví d 2: Nung m gam bc 74,4 gam hn hp cht rn X gm Cu, CuO và
Cu

2
O. Hoà tan hoàn toàn X trong H
2
SO
4
c nóng thoát ra 13,44 lít SO
2
duy nh ca
m là:
A. 28,8. B. 44,16. C. 42,24. D. 67,2.
ng dn gii:
 hóa bng  3.
Cu + O
2

2
O) + O
2

m(g) 74,4g a (mol)
Thay vai trò oxi hóa ca H
2
SO
4
bng Oxi.
 n e ca S
+6
bng Oxi. Gi y là s mol nguyên t Oxi trong CuO.
Mà : S
+6

 S
+4
.
1,2 0,6

-2
.
y 2y y
Do s mol electron chn = s mol electron cht oxi hóa mi nhn

Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

Mt khác, khng CuO = m
X
+ m
O
= 74,4 + 0,6 . 16 = 84.
 mol CuO = 84/80 = 1,05.

Cu

Phương pháp 4
S dnh lut bo toàn nguyên t và khng.
Nhn xét:
rình phn ng ca kim loi, oxit kim loi vi HNO
3
hoc H

2
SO
4
c nóng ta
luôn có 2 h thc:
- Nu là HNO
3
: S mol ca H
2
O = 1/2 s mol ca HNO
3
phn ng.
- Nu là H
2
SO
4
: S mol ca H
2
O = s mol ca H
2
SO
4
phn ng.
Ví d 1: Cho m gam bt st ra ngoài không khí sau mt thc 12 gam hn
hp B gm Fe; FeO; Fe
2
O
3
; Fe
3

O
4
. Hoà tan hn hp này bng dung dch HNO
3
c
dung d
ng dn gii:
 hóa bng tuyt chiêu s 4.
Fe + O
2
t rn B + HNO
3

3
)
3
+ NO + H
2
O.
m gam 12 gam 0,1mol
x mol x mol
Gi x là s mol ca Fe có trong m gam. Theo nguyên lý bo toàn thì s mol Fe có trong Fe(NO
3
)
3


Mt khác, s mol HNO
3
phn ng =  mol ca H

2
O = 1/2 s mol HNO
3
= 1/2 (3x +
0,1)
nh lut bo toàn khng ta có: 12 + 63(3x + 0,1) = 242 . x + 0,1 . 30 + 18. 1/2(3x + 0,1)

g pháp 4 này có tm áp dng rt tng quát, có th x lý hc tt c các bài toán thuc các
 1, 2, 3.
Các bài tp có th gii bng :
Bài 1: Hoà tan hoàn toàn 4,431 gam hn hp Al và Mg trong HNO
3
c dung dch A và
1,n hp u không màu có khmt khí b hoá
nâu trong không khí.
1. Tính phng ca mi kim loi trong hn hp.
2. Tính s mol HNO
3
n ng.
3. Khi cô cn dung dch A thì thu c bao nhiêu gam mui khan.
Bài 2: Cho m gam bt st ra ngoài không khí sau mt thc 12 gam hn hp
B gm Fe; FeO; Fe
2
O
3
; Fe
3
O
4
. Hoà tan hn hp này bng dung dch HNO

3
c dung
dt n ng xy ra và tính m.
Bài 3: Mt hn hp A gm Fe và kim loi R hoá tr i có khng 14,44 gam. Chia
hn hp A thành 2 phn bng nhau. Hoà tan ht phn 1 trong dung dc 4,256 lít khí
H
2
. Hoà tan ht phn 2 trong dung dch HNO
3
c 3,584 lít khí NO.
nh kim loi R và thành phn % khng mi kim loi trong hn hp A.
2. Cho 7,22 gam A tác dng vi 200ml dung dch B cha Cu(NO
3
)
2
và AgNO
3
. Sau phn ng thu
c dung dch C và 16,24 gam cht rn D gm 3 kim loi. Cho D tác dng vi dung dch HCl thu
c 1,344 lít H
2
. Tính n mol/l ca Cu(NO
3
)
2
và AgNO
3
trong B; (các th  
phn ng xy ra hoàn toàn).
Bài 4: Nung M gam bt st trong không khí sau mt thc 104,8 gam hn

hp rn A gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
, Fe
3
O
4
. Hoà tan hoàn toàn A trong dung dch HNO
3
c
dung dch B và 12,096 lít hn hp khí NO và N
2
O (  khi H
2
là 20,334.
1. Tính giá tr ca M
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

2. Cho dung dch B tác dng vi dung dc kt ta C. Lc kt ta ri
n khc cht rn D. Tính khng ca D.
Bài 5: Hoà tan hoàn toàn 24,3 gam nhôm vào dung dch HNO
3
c hn hp khí NO
và N
2
O có t khi i H

2
là 20,25 và dung dch B không cha NH
4
NO
3
. Tính th tích mi
khí thoát ra  
Bài 6: Cho 200 ml dung dch HNO
3
tác dng vi 5 gam hn hp Zn và Al. Phn ng gii phóng ra
n hp khí gm NO và N
2
O. Hn h khi H
2
là 16,75. Sau
khi kt thúc phn n lc 2,013 gam kim loi. Hi sau khi cô cn dung dch A thì
c bao nhiêu gam mui khan? Tính n dung dch HNO
3
trong dung du.
Bài 7: Hoà tan hoàn toàn 2,43 gam kim loi A v vào Z ml dung dch HNO
3
c dung
dch B có cha A (NO
3
)
3
ng thi to ra 672 ml hn hp khí N
2
O và N
2

có t khi O
2
là
1,125.
nh kim loi A và tính giá tr ca Z
2. Cho vào dung dch B 300ml dung dch NaOH 1M. Sau khi phn ng song lc ly kt ta, ra
sn khc mt cht rn. Tính khng ca mt cht r
 
Bài 8: Cho a gam hn hp A gm 3 oxit FeO, CuO, Fe
3
O
4
có s mol bng nhau tác dng hoàn toàn
vng v  250ml dung dch HNO
3
  c dung dch B và 3,136 lít
n hp khí C gm NO
2
và NO có t khi so vi H
2
là 20,143. Tính a và n mol ca
dung dch HNO
3

Bài 9: Cho mt hn hp gm 2,8 gam Fe và 0,81 gam Al vào 200 ml dung dch C cha AgNO
3
và
Cu(NO
3
)

2
. Khi các phn ng kc dung dch D và 8,12g cht rn E gm ba kim loi. Cho
E tác dng vi dung dc 0,672 lít H
2
 mol ca Ag(NO
3
)
2
trong
dung dch C
Bài 10: t cháy x mol Fe bi oc 5,04g hn hp A gm các oxít st. Hoà tan hoàn toàn
A trong HNO
3
c 0,035 mol hn hp Y gm NO và NO
2
.T khi vi H
2
là 19.
Tính x.
Bài 11: Nung nóng 16,8g bt st ngoài không khí, sau mt thc m gam hn hp X
gm oxít st. Hoà tan ht hn hp X bng H
2
SO
4
c 5,6 lít SO
2

a) Vit tt c phn ng xy ra)
b) Tìm m.
c) Nu hoà tan ht X bng HNO

3
c nóng thì th tích NO
2
c là bao nhiêu?
Bài 12: Nung nóng m gam bt st ngoài không khí. Sau mt thc 10g hn hp (X)
gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
và Fe
3
O
4
.Hoà tan ht (X) bng HNO
3
n hp Y gm
NO và NO
2
. cho d
Y/H2
= 19. Tính m ?
Bài 13: Cho mt lung s ng m gam Fe
2
O
3
nung nóng mt thc
13,92 gam cht rn X gm Fe, Fe
3
O
4

, FeO và Fe
2
O
3
. Hoà tan ht X bng HNO
3
c
5,824 lít NO
2

Bài 14 Cho mt lung s ng m gam Fe
2
O
3
nung nóng. Sau mt thi gian thu
c hn hp X nng 44,64g gm Fe
3
O
4
, FeO, Fe và Fe
2
O
3
t X bng HNO
3
loãng thu

Phương pháp 5(Bảo toàn Electron)

Bài 1:  hoà tan ht mt hn hp gm 0,02 mol kim loi A (hoá tr II) và 0,03 mol kim loi B

(hoá tr III) cn m gam dung dch HNO
3
21%. Sau phn n hp NO
và N
2
O. Vin ng xy ra và tính M.
ng dn gii
Các phn ng xy ra:
3A + 8 HNO
3
= 3A(NO
3
)
2
+ 2NO + 4H
2
O
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

4A + 10HNO
3
= 4A(NO
3
)
2
+ N
2

O + 4H
2
O
B + 4HNO
3
= B(NO
3
)
3
+ NO + 2H
2
O
8B +30HNO
3
= 8B(NO
3
)
3
+ 3N
2
O + 15H
2
O
Gii bn e ta có:
Gi a, b là s mol NO và N
2
c, ta có các quá trình cho nhn electron.
Cho
A - 2e = A
2+

0,02mol 0,04mol
B - 3e = B
3+

0,03mol 0,09mol
Nhn
NO
3
-
+ 3e + 4H
+
= NO + 2H
2
O
3a 4a a
2NO
3
-
+ 8e + 10H
+
= N
2
O + 5H
2
O
8b 10b b

a + b = 0,896/22,4 = 0,04 (II)
T (I), (II) : a = 0,038 và b = 0,02

 mol HNO
3
= S mol H
+
= 4a + 10b = 0,172
 mol dd HNO
3
21% = (0,172 . 63 . 100) / 21 = 21,6(g)
Bài 2: Hn hp A gm 3 kim loi X, Y có hoá tr lt là 3; 2; 1 và t l mol lt là 1:2:3,
 mol ca X là x. Hoà tan hoàn toàn A bng dung dch có cha y gam HNO
3
(l
25%). Sau phn c dung dch B không cha NH
4
NO
3
n hp khí G gm
NO và NO
2
. Lp biu thc tính y theo x và V.
ng dn gii
Gi a, b là s mol NO và NO
2
sinh ra, ta có các quá trình cho, nhn electron:
Quá trình Cho electron
X - 3e = X
3+

x 3x
Y - 2e = Y

2+

2x 4x
Z - e = Z
+

3x 3x
Quá trình Nhn electron
NO
3
-
+ 3e + 4H
+
= NO + 2H
2
O
3a 4a a
NO
3
-
+ e + 2H
+
= NO
2
+ H
2
O
b 2b b

a + b = V / 22,4 (II)

T - V / 22,4) và b = 1/2 (3V / 22,4 - 10x)
 mol HNO
3
= S mol H
+
= 4a + 2b = 10x + V / 22,4

Bài 3: Cho mt hn hp gm 2,8g Fe và 0,81g Al vào 200ml dung dch C cha AgNO
3
và
Cu(NO
3
)
2
. Khi các phn ng kc dung dch D và 8,12 gam cht rn E gm ba kim loi.
Cho E tác dng vi dung dc 0,672 lít H
2
 mol ca AgNO
3
và
Cu(NO
3
)
2
trong dung dch C.
ng dn gii
n c Fe nên ba kim loi trong E phi là Fe, Cu, Ag. Ta có:
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

n
u
= 2,8 / 56 = 0,05 mol
n
u
= 0,81 / 27 = 0,03 mol
Khi cho E tác dng vi HCl, ch xy ra phn ng:
Fe + 2HCl = FeCl
2
+ H
2



= S mol H
2
= 0,672 / 22,4 = 0,3
Þ Dung dch C (gm x mol AgNO
3
và y mol Cu(NO
3
)
2
ng v vi 0,03 mol Mg và
(0,05 - 0,03) = 0,02 mol Fe
Ta có các quá trình cho, nhn electron:
Quá trình Cho electron
Al - 3e = Al

3+

0,03mol 0,09mol
Fe - 2e = Fe
2+

0,02mol 0,04mol
Quá trình Nhn electron
AgNO
3
+ e = Ag + NO
3
-

x x x
Cu(NO
3
)
2
+ 2e = Cu + 2NO
3
-

y 2y y

108x + 64y + 0,03 . 56 = 8,12 (II)
T (I), (II) : x = 0,03 và y = 0,05

M
AgNO

3
= 0,03 / 0,2 = 0,15M.
C
M
Cu(NO
3
)
2
= 0,05 / 0,2 = 0,25M
Bài 4: Hoà tan 62,1 gam kim loi M trong dung dch HNO
3
n hp X
gm 2 khí không màu, không hoá nâu ngoài không khí. Bit d x /H
2
= 17,2.
 a. Tìm tên M.
 
3
 
t.
ng dn gii
a. Ta có: M
X
= 17,2 ´ 2 = 34,4
Hai khí không màu, không hoá nu ngoài không khí và tho u kin M
1
< 34,4 < M
2
  có
th là N

2
và N
2
O.
Gi x là s  ca M. Gi a, b là s mol N
2
và N
2
O có trong X, ta có các
quá trình cho nhn e:
Quá trình Cho electron
M - ne = M
n+

x nx
Quá trình Nhn electron
2NO
3
-
+ 10e + 12H
+
= N
2
+ 6H
2
O
10a 12a a
2NO
3
-

+ 8e + 10H
+
= N
2
O + 5H
2
O
8b 10b b

n . x = 10a + 8b (II)
a + b = 16,8/22,4 = 0,75 (III)
(28a + 44b) / 0,75 = 34,4 (IV)
T (I), (II), (III), (IV) :
a = 0,45
b = 0,3
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

x . M = 62,1
n . x = 6,9
Rút ra M = 9n. Ch có n = 3, ng vi M = 27 là phù hp. Vy M là Al
b. Ta có:
S mol HNO
3
= S mol H
+
= 12a + 10b = 8,4
 tích dd HNO

3
= 8,4 / 2 + 25/100 . 8,4 / 2 = 5,25 lít
Bài 5: Cho 12,45 gam hn hp X (Al và kim loi M hoá tr II) tác dng vi dung dch HNO
3

c 1,12 lít hn hp N
2
O và N
2
, có t khi vi H
2
là 18,8 và dung dch Y. Cho Y tác dng vi
dung dc 0,448 lít NH
3
nh kim loi M và khng mi kim loi trong X.
Cho n
x
= 0,25 mol và các th  
ng dn gii
Gi a, b là s mol ca Al và M có trong X
Gi c, d, e là s mol N
2
O, N
2
và NH
4
NO
3
c to ra, ta có các quá trình cho, nhn electron.
Quá trình Cho electron

Al - 3e = Al
3+

a 3a
M - 2e = M
2+

b 2b
Quá trình Nhn electron
2NO
3
-
+ 8e + 10H
+
= N
2
O + 5H
2
O
8c 10c c
2NO
3
-
+ 10e + 12H
+
= N
2
+ 6H
2
O

10d 12d d
2NO
3
-
+ 8e + 10H
+
= NH
4
NO
3
+ 3H
2
O
8e e
Phn ng ca dung dch Y vi NaOH:
NH
4
NO
3
+ NaOH = NH
3
+ H
2
O + NaNO
3

e e
suy ra :
27a + b.M = 12,45
a + b = 0,25

3a + 2b = 8c + 10 d + 8e
c + d = 1,12/ 22,4 = 0,05
(44c + 28d)/ (c + d) = 18,8 . 2 = 37,6
e = 0,448/22,4 = 0,02

b = 0,15
c = 0,03
d = 0,2
e = 0,02
M = 65 
Bài 6: t cháy x mol Fe bc 5,04g hn hp A gm các oxit st. Hoà tan hoàn toàn A
trong HNO
3
c 0,035 mol hn hp Y gm NO và NO
2
. T khi vi H
2
là 19.
Tính x.
ng dn gii
  phn ng:
x mol Fe + O
2
t + HNO
3

3
)
3
+ NO + NO

2
+ H
2
O

Ta có các quá trình cho nhn electron:
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

Quá trình Cho electron
Fe - 3e = Fe
3+

X 3x
Quá trình Nhn electron
O
2
+ 4e = 2O
2-

(5,04 - 56x)/32 4(5,04 - 56x)/32
NO
3
-
+ 3e + 4H
+
= NO + 2H
2

O
3a a
NO
3
-
+ e + 2H
+
= NO
2
+ H
2
O
b b
Suy ra:
a + b = 0,035
(30a + 46b) / (a + b) = 19 . 2 = 38
4(5,04 - 56x)/32 + 3a + 3b = 3x

Bài 7:  m gam phôi bào st (A) ngoài không khí, sau mt thc hn hp (B) nng 12g
gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
, Fe
3
O
4
. Hoà tan ht B bng HNO
3
thy git

a. Vin ng
b. nh m.
ng dn gii
a. Các phn ng xy ra:
2Fe + O
2
= 2FeO
3Fe + 2O
2
= Fe
3
O
4

4Fe + 3O
2
= 2Fe
2
O
3

Fe + 4HNO
3
= Fe(NO
3
)
3
+ NO + 2H
2
O

3FeO + 10HNO
3
= 3Fe(NO
3
)
3
+ NO + 5H
2
O
Fe
2
O
3
+ 6HNO
3
= Fe(NO
3
)
3
+ 3H
2
SO
4

3Fe
3
O
4
+ 28HNO
3

= 9Fe(NO
3
)
3
+ NO + 14H
2
O
  phn ng:
a mol Fe + O
2

2
O
3
, Fe
3
O
4
+ HNO
3

3
)
3
+ NO + H
2
O.
Ta có các quá trình cho, nhn electron:
Quá trình Cho electron
Fe - 3e = Fe

3+

a 3a
Quá trình Nhn electron
O
2
+ 4e = 2O
2-

(12 - 56a)/32 4(12 - 56a)/32
NO
3
-
+ 3e + 4H
+
= NO + 2H
2
O
0,03 mol 0,1 mol
- 


Phương pháp 6 (Bảo toàn khối lượng)
ÁP DO TOÀN KHNG
Nguyên tc cn, dnh lut bo toàn kh
"Tng khi lng các cht tham gia phn ng bng tng khng các cht to thành sau phn
ng".
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

Cng ca phn không tham gia phn n cht có sn,
ví d c có sn trong dung dch. Khi cô cn dung dch thì khng muc bng tng
khng các cation kim loi và anion gc axit. (Kim loi M
+
và anion Cl
-
hay (SO
4
)

2-
; (NO
3
)
-

Ví d 1: Hn hp X gm Fe, FeO và Fe
2
O
3
. Cho mt lung s ng m gam hn
hp X nung nóng. Sau khi kt thúc thí nghic 64 gam cht rn A trong ng s và 11,2 lít
 khi so vi H
2
là 20,4. Giá tr ca m là:
A. 105,6 gam. B. 35,2 gam. C. 70,4 gam. D. 140,8 gam.
ng dn gii:
Các phn ng kh s có th có:

y, cht rn A có th gm 3 cht Fe, FeO, Fe
3
O
4
hong và
vic cân bn thit cho vián, qua trng là s
mol CO phn ng bao gi ng s mol CO
2
to thành.
n
B
= 11,2/22,5 = 0,5 (mol)
Gi x là s mol ca CO
2
 khng ca B: 44x + 28(0,5 - x) = 0,5 ´ 20,4 ´ 2
= 20,4
Nh mol CO tham gia phn ng.

X
+ m
CO
= m
A
+ mCO
2
- 
C).
Ví d 2: n hc vi H
2

SO
4
c  140
0
c hn hp
các ete có s mol bng nhau và có khng là 111,2 gam. S mol ca mi ete trong hn hp là:
A. 0,1 mol. B. 0,15 mol. C. 0,4 mol. D. 0,2 mol.
ng dn gii:
Ta bit rng c 3 loc  u kin H
2
SO
4
c, 140
0
C thì to thành 6 loi ete và tách
ra 6 phân t H
2
O.

2
O = m
u
- m
ete
= 132,8 - 111,2 = 21,6 (gam)

2
O = 21,6/18 = 1,2(mol)
Mt khác, c hai phân t ancol thì to ra mt phân t ete và mt phân t H
2

 mol H
2
O
luôn bng s mol ete, suy ra s mol mi ete là 1,2/6=0,2(m
Nhn xét: Chúng ta không cn via phn ng t c to thành 6 ete,
n tìm CTPT ca các ancol và các ete trên. Nc vin
t n s  tính toán thì vic gii bài tp rt phc tp, tn nhiu thi gian.
Ví d 3: Cho 12 gam hn hp hai kim loi Fe, Cu tác dng v vi dung dch HNO
3
63%. Sau
phn c dung dch A và 11,2 lít khí NO
2
duy nh % các cht có trong
dung dch A là:
A. 36,66% và 28,48%. B. 27,19% và 21,12%. C. 27,19% và 72,81%. D. 78,88% và 21,12%.
ng dn gii:
Fe + 6HNO
3

3
)
3
+ 3NO
2
+ 3H
2
O
Cu + 4HNO
3


3
)
3
+ 2NO
2
+ 3H
2
O.
nNO
2
= 0,5mol

3
= 2nNO
2
= 1 mol
áp d
m
dd mui
= m
hh k.loi
+ m

ddHNO
3
- mNO
2

= 12 + (1. 63 . 100) /63 - (46 . 0,5) = 89(gam)
t n

Fe
= x mol, n
Cu
= y mol, ta có:
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

56x + 64y = 12
3x = 2y = 0,5


3
)
3
= (0,1 . 242 /89) . 100% = 27,19%
C% Cu(NO
3
)
2
= (0,1 . 188/89) . 100% = 
Ví d 4: Hoà tan hoàn toàn 23,8 gam hn hp mt mui cacbonat ca các kim loi hoá tr I và mui
cacbonat ca kim loi hoá tr II trong dung dch HCl. Sau phn 
n cô cn dung dc khng mui khan là:
A. 13 gam. B. 15 gam. C. 26 gam. D. 30 gam.
ng dn gii
M
2
CO

3

2
+ H
2
O
RCO
3

2
+ CO
2
+ H
2
O
nCO
2
= 4,88/22,4 = 0,2 (mol)
ng n
HCl
= 0,4 mol và nH
2
O = 0,2 mol
áp d
23,8 + 0,4 . 36,5 = m
mui
+ 0,2 ´ 44 + 0,2 ´ 18

mui


Ví d 5: Hn hp A gm KClO
3
; Ca(ClO
2
)
2
; Ca(ClO
3
)
2
; CaCl
2
và KCl nng 83,68 gam. Nhit phân
c cht rn B gm CaCl
2
; KCl và 17,472 lít khí ( t rn B tác
dng vi 360 ml dung dch K
2
CO
3
0,5M (vc kt ta C và dung dch D. Khng
KCl trong dung dch D nhiu gp 22/3 lng KCl có trong A. % khng KClO
3
có trong A
là:
A. 47,83%. B. 56,72%. C. 54,67%. D. 58,55%.
ng dn gii

Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS



Ví d 6: t cháy hoàn toàn 1,88 gam cht ha C, H, O) cn 1,904 lít O
2

c CO
2
c theo t l th tích 4:3. CTPT ca A là (Bit t khi ca A so vi không khí
nh 
A. C
8
H
12
O
5
. B. C
4
H
8
O
2
. C. C
8
H
12
O
3

. D. C
6
H
12
O
6
.
ng dn gii
1,88 gam A + 0,085 mol O
2

2
+ 3a mol H
2
O.
áp d
mCO
2
+ mH
2
O = 1,88 + 0,085 . 32 = 46 (gam)

Trong cht A có:
n
C
= 4a = 0,08 (mol)
n
H
= 3a . 2 = 0,12 (mol)
n

O
= 4a . 2 + 3a - 0,085 . 2 = 0,05 (mol)

C
: n
H
: n
O
= 0,08 : 0,12 : 0,05 = 8 : 12 : 5
Vy công thc ca cht h
8
H
12
O
5
có M
A

Ví d 7: Cho 0,1 mol este to bi 2 ln axit và ancol mt ln ancol tác dng hoàn toàn vi NaOH
c 6,4 gam ancol và mng mui có khng nhing este là 13,56% (so vi
ng este). CTCT ca este là:
A. CH
3
- COO - CH
3
. B. CH
3
OCO - COO - CH
3
.

C. CH
3
COO - COOCH
3
. D. CH
3
COO - CH
2
- COOCH
3
.
ng dn gii
R(COOR')
2
 R(COONa)
2
+ 2R'OH
0,1   0,1  0,2 mol
M
R'OH

3
OH.
áp d
m
este
+ m
NaOH
= m
mui

+ m
ancol


mui
- m
este
= 0,2 . 40 - 64 = 16 (gam)
mà m
mui
- m
este
= 13,56/100 m
este


este
= 1,6 . 100/ 13,56 = 11,8 (gam)

este
= 118 gam

Vy CTCT ca este là CH
3
OCO - COO - CH
3

Ví d 8: Thu phân hoàn toàn 11,44 gam hn hng phân ca nhau bng
dung dc 11,08 gam hn hp múôi 5,56 gam hn hp ancol. CTCT ca 2 este là:
A. HCOOCH

3
và C
2
H
5
COOCH
3
. B. C
2
H
5
COOCH
3
và CH
3
COOC
2
H
5
.
C. HCOOC
3
H
7
và C
2
H
5
COOCH
3

. D. C 
ng dn gii
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS


a este là C
4
H
8
O
2

Vng phân là:
HCOOC
3
H
7
và C
2
H
5
COOCH
3

hoc C
2
H

5
COOCH
3
và CH
3
COOC
2
H
5

Ví d 9: Chia hn hc làm hai phn bng nhau:
- Phc 1,08 gam H
2
O.
- Phn 2: Tác dng vi H
2

0
c hn ht cháy hoàn toàn hn hp A
thì th tích khí CO
2
c là:
A. 1,434 lít. B. 1,443 lít. C. 1,344 lít. D. 0,672 lít.
ng dn gii
Phc nên nCO
2
= nH
2
O = 0,06 mol


2
(phn 1) = n
C
(phn 2) = 0,06 mol.
nh lut bo toàn nguyên t 
n
C
(phn 2) = n
C (A)
= 0,06 mol.

2
(A) = 0,06 mol
Th tích CO
2

Ví d 10: Cho mt lung s ng 0,04 mol hn hp A gm FeO và Fe
2
O
3
t
nóng. Sau khi kt thúc thí nghic B gm 4 cht ni ng s
cho hp th vào dung dch Ba(OH)
2
c 9,062 gam kt ta. Phng Fe
2
O
3

trong hn hp A là:

A. 86,96%. B. 16,04%. C. 13,04%. D. 6,01%.
ng dn gii
0,04 mol hn hp A (FeO và Fe
2
O
3
n hp B + CO
2

CO
2
+ Ba(OH)
2

3
¯ + H
2
O.
nCO
2
= nBaCO
3
= 0,046 mol.
và n

= nCO
2
= 0,046 mol.
áp d
m

A
+ m
CO
= m
B
+ mCO
2
.

A
= 4,784 + 0,046 . 44 - 0,046 . 28 = 5,52 (gam)
t n
FeO
= x mol, nFe
2
O
3
= y mol trong hn hp B, ta có:
x + y = 0,04
72 x + 160 y = 5,52


FeO
= 0,01 . 72 / 5,52 . 100% = 13,04%.
%Fe
2
O
3


tp vn dng
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

Bài 1: Hoà tan 9,14 gam hp kim Cu, Mg, Al bng mng v dung dc 7,84
t rn Y và dung dch Z. Lc b cht rn Y, cô cn cn thn dung dch
c khng mui khan là:
A. 31,45 gam. B. 33,99 gam. C. 19,025 gam. D. 56,3 gam.
Bài 2: Cho 15 gam hn hc, bc mt tác dng v vi dung dch HCl 1,2M thì
c 18,504 gam mui. Th tích dung dch HC
A. 0,8 lít B. 0,08 lít. C. 0,4 lít. D. 0,04 lít.
Bài 3: Trn 8,1 gam bt Al vi 48 gam bt Fe
2
O
3
ri cho tin hành phn ng nhiu
kin không có không khí. Kt thúc thí nghim, khng cht rc là:
A. 61,5 gam. B. 56,1 gam. C. 65,1 gam. D. 51,6 gam.
Bài 4: Hoà tan hoàn toàn 10 gam hn hp X gm 2 kim lon hoá)
bng dung dc 2,24 lít khí H
2
n dung dch sau phn c
khng mui khan là:
A. 1,71 gam. B. 17,1 gam C. 13,55 gam. D. 34,2 gam.
Bài 5: Nhit phân hoàn toàn m gam hn hp X gm CaCO
3
và Na

2
CO
3
c 11,6 gam cht rn
 ng % CaCO
3
trong X là:
A. 6,25%. B. 8,62%. C. 50,2%. D. 62,5%.
Bài 6: Cho 4,4 gam hn hp hai kim loi nhóm IA  hai chu kì liên tip tác dng vi dung dch HCl
c 4,48 lít H
2
ch cha m gam mui tan. Tên hai kim loi và khng
m là:
A. 11 gam; Li và Na. B. 18,6 gam; Li và Na. C. 18,6 gam; Na và K. D. 12,7 gam; Na và K.
Bài 7: t cháy hoàn toàn 18 gam FeS
2
và cho toàn b ng SO
2
vào 2 lít dung dch Ba(OH)
2

0,125M. Khng mui to thành là:
A. 57,4 gam. B. 56,35 gam. C. 59,17 gam. D. 58,35 gam.
Bài 8:Hoà tan 33,75 gam mt kim loi M trong dung dch HNO
3
c 16,8 lít khí
 gm hai khí không màu hoá nâu trong không khí có t khng 17.8.
a. Kim lo
A.Cu. B. Zn. C. Fe. D. Al.
b. Nu dùng dung dch HNO

3
2M và l tích dung dch cn ly là
A. 3,15 lít B. 3,00 lit C. 3,35 lít D. 3.45 lít
Bài 9: Hoà tan hoàn toàn 15,9 gam hn hp gm 3 kim loi Al, Mg và Cu bng dung dch HNO
3

c 6,72 lít khi NO và dung dn cô cn dung dc s gam mui khan là
A.77,1 gam B.71,7 gam C. 17,7 gam D. 53,1 gam
Bài 10: Hoà tan hoàn toàn 2,81 gam hn hp gm Fe
2
O
3
, MgO, ZnO trong 500 ml axit H
2
SO
4
0,1
M (v). Sau phn ng, hn hp mui c khi cô cn dung dch có khng
là
A.6,81 gam B.4,81 gam C. 3,81 gam D. 4.81 gam
p vn dng:
1. A
2. B
3. B.
4. B.
5. D
6. B.
7. D.
8. a-D, b-B
9. B.

10. A

Phương pháp 7
KIM LOI PHN NG VI MUI

Dng I: Mt kim loy mt ion kim loi khác.
u ki kim loc kim loi Y ra khi dung dch mui ca Y:
- X phn hóa.
n hóa kim lo xem ti các bng tun hoàn hóa hc)
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS


Ví d: Xét phn ng sau:
Cu + 2Ag
+

2+
+ 2Ag¯
Phn ng trên luôn xy ra vì: Cu có tính kh m
+
có tính oxi hóa m
2+
.
Fe + Al
3+
: Phn ng này không xng sau Al n hóa.
- Mui ca kim loi Y phc.

Zn + Fe(NO
3
)
3

3
)
2
+ Fe
phn ng này xc Fe và mui st nitrat tan tc.
Al + PbSO
4
: Phn ng này không xy ra vì muc.
Chú ý: c ly các kim loi kim (Na, K, ) và kim th (Ca, Sr, Ba) mng
c nhiu kim loc thì s tác dng vc to ra m
s thc hin phn i vi mui tt ta).
Ví d: Cho Kali vào dung dch Fe
2
(SO
4
)
3
thì có các phn ng sau:
K + H
2

2
.
Fe
2

(SO
4
)
3

3
¯ + 3K
2
SO
4

Dng II: Cho mt kim loi X vào dung dch cha hai mui ca hai ion kim loi Y
n+
và Z
m+
.
-  n trong tính toán, ta ch xét ng h c c hai
ion Y
n+
và Z
m+
c Z).
- Do Z
m+
có tính oxi hóa m
n+
nên X phn ng vi Z
m+
c:
mX + qZ

m+

q+
+ qZ ¯ (1) (q là hóa tr ca X)
Nu sau phn n ng:
nX + qY
n+

q+
+ qY¯ (2)
Vng hp xy ra sau khi phn ng kt thúc:
+ Nu dung dch cha 3 ion kim loi (X
q+
, Y
n+
và Z
m+
) thì không có phn ng (2) xy ra, tc là kim
loi X ht và ion Z
m+

+ Nu dung dch cha hai ion kim loi (X
q+
, Y
n+
) thì phn ng (1) xy ra xong (tc ht Z
m+
), phn
ng (2) x
n+

), tc là X ht.
+ Nu dung dch ch cha ion kim loi (X
q+
) thì phn ng (1), (2) xy ra hoàn toàn, tc là các ion
Y
n+
và Z
m+
ht, còn X ht ho
Chú ý:
- Nu bit s mu ca X, Y
n+
và Z
m+
thì ta thc hin th t 
- Nu bit c th s u ca Y
n+
và Z
m+
t s u ca X, thì:
+ Khi bit khng cht rn D (gm các kim loi kt ty hai m so sánh:
Mc 1: Va xong phn y ra phn ng (2). Z kt ta ht ta, X tan ht.
m
Cht rn
= m
Z
= m
1

Mc 2: Va xong phn ng (1) và phn ng (2), Y và Z kt ta ht, X tan ht.

m
Cht rn
= m
Z
+ m
Y
= m
2

Ta tin hành so sánh khng cht rn D vi m
1
và m
2

Nu m
D
< m
1
: Z kt ta mt pht ta.
Nu m
1
< m
D
< m
2
: Z kt ta ht, Y kt ta mt phn
Nu m
D
> m
2

: Y và Z kt ta h
+ Khi bit khng chung các oxit kim loi sau khi nung kt ta hidroxit to ra khi thêm NaOH
vào dung dc sau phn ng gia X vi Y
n+
và Z
m+
, ta có th s d
pháp sau:
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

 Gi s ch có phn ng (1) (Z kt ta ht, X tan ht, Y
n+
n ng) thì:
m
1
= m
các oxit

Gi s va xong phn ng (1) và (2) (Y và Z kt ta ht, X tan ht) thì:
m
2
= m
các oxit

 m kt thúc phn ng, ta tin hành so sánh m
cht rn
vi m

1
, m
2

m
2
< m
cht rn
< m
1
: Z kt ta ht, Y kt ta mt phn, X tan ht.
m
cht rn
> m
1
: Z kt ta mt pht ta, X tan ht.
 ng hp sau:
t Y
n+
và Z
m+
.
H
n+
và Z
m+
.
Ht X, ht Z
m+


n+
.
Trong mng hp, gii h a lp. Nu các nghia mãn mt
u kiu ng vng hp kho sát thì c li là sai.
Dng 3: Hai kim loi X,Y vào mt dung dch cha mt ion Z
n+
.
- Nu không bit s u ca X, Y, Z
n+
, thì ta vn áp dng cách
chia ra tng hp mt, li gii.
- Nu bic s u ct s u ca Z
n+
, thì ta áp dng
 so sánh.
Nu ch có X tác dng vi Z
n+

cht rn
= m
1
.
Nu c X, Y tác dng vi Z
n+

n+

cht rn
=m
2

Nu X tác dng ht, Y tác dng mt ph
1
< m
cht rn
< m
2
.
Dng 4: Hai kim loi X, Y cho vào dung dch cha 2 ion kim loi Z
n+
, T
m+
c Z, T).
Gi s X > Y, Z
n+
> T
m+
ng hp sau:
ng hp 1: Nu bit s u ca X, Y, Z
n+
, T
m+
, ta ch cn tính s mol theo th t phn
ng.
X + T
m+

X + Z
n+
t T

m+
)
Y + T
m+
u h
m+
)
ng hp 2: Nu không bit s u, da trên s ion tn ti trong dung dch sau phn
 d t nào ht, cht nào còn.
Ví d: Nu dung dch cha ba ion kim loi (X
a+
, Y
b+
, Z
n+
t T
m+
, h
c+
), thì
ta s d
Tng s electron cho bi X, Y = tng s electron nhn bi Z
n+
, T
m+
.
Ví d: Cho a mol Zn và b mol Fe tác dng vi c mol Cu
2+
.
Các bán phn ng.


2+
+ 2e
a 2a

2+
+ 2e
b 2b

2+
+ 2e
c 2c
Tng s mol electron cho: 2a + 2b (mol)
Tng s mol electron nhn: 2c (mol)
V
II. VÍ D ÁP DNG
Ví d 1: Cho 0,387 gam hn hp A gm Zn và Cu vào dung dch Ag
2
SO
4
có s mol là 0,005 mol.
Khuu ti phn c 1,144gam cht rn. Tính khng mi kim loi.
ng dn gii:
- Phn ng:
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

Zn + Ag

2
SO
4
= ZnSO
4
+ 2Ag¯
Cu + Ag
2
SO
4
= CuSO
4
+ 2Ag¯
- Vì tng s mol Zn và Cu nm trong gii hn:
0,387/65 < n
hh
< 0,387/64

hh
< 0,00604

hh
lng t Ag
2
SO
4
ht.
- Gi s Zn phn ng mt phn ng.
Gi s u là x; s mol Zn phn ng là x'
Gi s u là y.

ng kim lo
108.2x' - 65.x' = 1,144 - 0,387 = 0,757 (gam)

S mol này lu này không phù hp v n ng ht và x = x'.
- Zn phn ng ht, Cu tham gia phn ng mt phn.
Gi s mol Cu tham gia phn ng là y.
ng kim lo
108.2x - 65.x + 108 . 2y' - 64 . y' = 0,757 (*)
Git hp v
x + y' = 0,005
Ta có: x = 0,003 và y = 0,002
Vy: m
Zn
= 0,003 . 65 = 0,195 (gam)
m
Cu
= 0,387 - 0,195 = 0,192 (gam)
Ví d 2: Cho 4,15 gam hn hp Fe, Al phn ng vi 200ml dung dch CuSO
4
0,525M. Khu
hn h phn ng xn lc kt ta (A) gm hai kim loi nng 7,84 gam và
dung dch c l hòa tan kt ta (A) cn ít nht bao nhiêu mililit dung dch HNO
3
2M,
bit phn ng to NO?
ng dn gii:
Phn ng xy ra vn Fe. Theo gi thit, kim loi sinh ra là Cu (kim loi II).
Gi x là s mol Al, y là s mol Fe phn 
2Al + 3CuSO
4


2
(SO
4
)
3
+ 3Cu
x 1,5x 1,5x (mol)
Fe + CuSO
4

4
+ Cu
y y y (mol)
Ta có: 27x + 56(y + z) = 4,15 (1)
1,5x + y = 0,2 . 0,525 = 0,105 (2)
64(1,5x + y) + 56z = 7,84 (3)
Gii h (1), (2), (3)

Phn ng vi HNO
3
:
Fe + 4HNO
3

3
)
3
+ NO + 2H
2

O
z 4z (mol)
3Cu + 8HNO
3

3
)
2
+ 2NO + 4H
2
O
(1,5x + y) 8/3(1,5x +y) (mol)

3
= 8,3(1,5x + y) + 4z = 0,36 (mol)
Vy V dd HNO
3
= 0,36 /2 = 0,18 (lít)
Ví d 3: Cho hn hp (Y) gm 2,8 gam Fe và 0,81 gam Al vào 200ml dung dch (C) cha AgNO
3

và Cu(NO
3
)
2
. Kt thúc phn c dung dch (D) và 8,12 gam cht rn (E) gm ba kim loi.
Cho (E) tác dng vi dung dc 0,672 lít H
2
 mol/l AgNO
3

,
Cu(NO
3
)
2
c khi phn ng.
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

ng dn gii:
Vì phn ng gia Al và AgNO
3
x c nên kim loi sau phn ng phi có Ag, k n là
CuSO
4
có phn ng to thành Cu. Theo gi thit, có ba kim loi th 
Ta có: n
Fe
= 2,8/5,6 = 0,05 (mol);
n
Al
= 0,81/27 = 0,03 (mol)
và nH
2
= 0,672/22,4 = 0,03 (mol)
Phn ng: Fe



2
+ H
2

(mol) 0,03 0,03
 mol Fe phn ng vi mui:
0,05 - 0,03 = 0,02 (mol)
Ta có phn ng sau (có th xy ra):
Al + 3AgNO
3

3
)
2


+

3+
.
2Al + 3Cu(NO
3
)
2

3
)
2
+ Cu¯


2+

3+
+ 3Cu¯
Fe + 2AgNO
3

3
)
2
+ 2Ag¯

+

2+
+ 2Ag¯
Fe + Cu(NO
3
)
2

3
)
2
+ Cu¯

2+

2+
+ Cu¯

 

3+
+ 3e
0,03 0,09 (mol)

2+
+ 2e
0,02 0,04 (mol)
Ag
+

x x x (mol)
Cu
2+

y 2y y (mol)
Tng s ng = Tng s electron nhn

108x + 64y + 56 . 0,03 = 8,12 (2)
Gii h c x = 0,03; y = 0,05.
Vy: C
M
AgNO
3
= 0,03 / 0,2 = 0,15M
C
M
Cu(NO
3

)
2
= 0,05/0,2 = 0,25M.
Ví d 4: Cho 9,16 gam bt A gm Zn, Fe, Cu vào cng 170ml dung dch CuSO
4
1M. Sau phn
c dung dch B và kt ta D, nung D trong không khí  nhi n khng
c 12 gam cht rn. Thêm dung dch NaOH vào mt na dung dch B, lc kt ta, ra
n khc 5,2 gam cht rn E. Các phn ng xy
ra hoàn toàn.
Tính khng mi kim loi trong hn hu.
ng dn gii
- u bài các phn ng xy ra hoàn toàn nên Zn phn n Fe và ion Cu
2+
có th
ht ho
nCuSO
4
= 0,17 . 1 = 0,17 (mol)
- Gi s 9,16 gam A hoàn toàn là Fe (khng nguyên t nh nht) thì n
hn hp
= 9,16/56 = 0,164
(mol). Vì vy n
A
< nCuSO
4
n ng CuSO
4
n hp kim loi ht.
- n ng:

Zn + CuSO
4

4
+ Cu¯
x x x x (mol)
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS

Fe + CuSO
4

4
+ Cu¯
y y y y (mol)
Gi n
Cu
u là z mol
Ta có: 65x + 56y + 64z = 9,16 (1)
Cht rn D là Cu: Cu + 1/2O
2
= CuO
(x + y + z) = 12/80 = 0,15(mol) (2)
- Khi cho 1/2 dung dch B + NaOH s xy ra các phn ng:



(0,25y . 160) + 0,5(0,17 - x - y) . 80 = 5,2 (3)

Gii h c:
x = 0,04 (mol) Zn; y = 0,06 (mol) Fe và z = 0,05 mol Cu
T c khng ca tng kim loi
Phương pháp 8 (bảo toàn đin tch)

I. 
1. 

: 

, 

, 






- 

: = 
- 

: u kin tn ti dung dch)


 




  = | 





|
2. 
a) 

(

) = 






b) 










:
- : , 
- 












II. 
1:  










1: 








4 



: 0,01 mol Na
+
, 0,02
mol Mg
2+
, 0,015 mol SO
4
2-
,
x mol Cl
-
. :
A. 0,015. B. 0,035. C. 0,02 D. 0,01.




n:
:
0,01x1 + 0,02x2 = 0,015x2 + Xx1 = 0,02 





2: 














2: 






2+
: 0,1 


3+

: 0,2 


h


-
: 


4
2-






46,9




.
:
A. 0,6 0,1 B. 0,3 0,2 C. 0,5 0,15 D. 0,2 0,3
Gia sư: 
Phone: 0973 875 659

 TRUNG TÂM GIA SƯ CASSIUS





:
- :

- 



, 

= 








0,1x56 + 0,2x27 + Xx35,5 + Yx 96 = 46,9



(*) (**) = 0,2 ; Y = 0,3 





3: 



2 











2 .
1: 1,792 
2
c).
2: 

, 

2,84 








.






 :
A. 1,56 gam. B. 1,8 gam C. 2,4 gam D. 3,12 gam.




:




: 





(2 


) trong 2 








2 

.
O
2

-





: n
Cl- =
n
H+
= 2n
H2
= 1,792/ 22,4 = 0,08 (mol)
Suy ra: n
O (trong oxit)

= 0,04 (mol)
Suy ra: 

: m



- m
oxi
= 2,84 - 0,08.16 = 1,56 gam






= 2.1,56 = 3,12 gam





3: 









4: 



ol FeS
2
0,045 mol Cu
2










 HNO
3
, 

, 
A. 0,045. B. 0,09. C. 0,135. D. 0,18.




:

- :
Fe
3+
: x mol ; Cu
2+
: 0,09 ; SO
4
2-
: ( x + 0,045) mol
- (





)



: 3x + 2.0,09 = 2(x + 0,045)
x = 0,09





5: 5 ion : Mg
2+
, Ba
2+

, Ca
2+
, 0,1 mol Cl
-

0,2 mol NO
3
-
. 




2
CO
3

1










  :
A. 150ml. B. 300 ml. C. 200ml. D. 250ml.





:

2+
, Ba
2+
, Ca
2+

2+

M
2+
+ CO
3
2-

3
¯






, 





+
, Cl
-
, 
3
-

  :
n
k+
= n
Cl-
+ n
NO3-
= 0,3 (mol) suy ra: 
2
CO
3
= 0,15 (mol)





2
CO
3

= 0,15/1 = 0,15 () = 150ml





4: 














6: 





15,6 







Al
2
O
3
trong 500 

1

6,72 
2

. 



2







