Tràn dӏch màng phәi
Bs Lê Hùng
Giҧi phүu
Lá tҥng dính vӟi phәi
Khoang giӳa lá thành và lá tҥng là
khoang có thӵc
Các nӃp gҩp cӫa lá tҥng tҥo thành các
khe
Mô liên kӃt lӓng lӁo bên dưӟi lá tҥng =
khoang dưӟi màng phәi
Sinh lý
Bình thưӡng có 2-10 mL dӏch trong khoang
màng phәi
Cӭ mӛi giӡ có khoҧng 100 mL dӏch hình
thành trong khoang màng phәi, chӫ yӃu là
tӯ lá thành
Dӏch khoang màng phәi đưӧc hҩp thu chӫ
yӃu qua lá tҥng, bҵng hӋ thӕng bҥch mҥch
Sinh lý bӋnh
Tràn dӏch màng phәi xҧy ra khi:
o áp lӵc thӫy tĩnh
q áp lӵc keo
o tính thҩm thành mҥch
q hҩp thu qua ngҧ bҥch mҥch
q áp lӵc khoang màng phәi
Sӵ di chuyӇn cӫa dӏch tӯ khoang bөng qua ngҧ
cơ hoành hay bҥch mҥch
Phân loҥi tràn dӏch màng phәi
Dӏch xuyên bào (thҩm)
Dӏch xuҩt tiӃt
Mũ màng phәi
Máu màng phәi
Dưӥng chҩp màng phәi
Dӏch thҩm
o áp lӵc thӫy tĩnh hay q áp lӵc thҭm
thҩu
Suy tim ӭ huyӃt
Giҧm albumin huyӃt tương
Xơ gan
Hӝi chӭng thұn hư
Dӏch tiӃt
Khӕi u hay phҧn ӭng viêm có liên quan
đӃn màng phәi
[Protein dӏch] z [protein huyӃt tương] >
0.5
[LDH dӏch] z [LDH huyӃt thanh] >0.6
LDH dӏch > 2/3 LDH bình thưӡng cӫa
huyӃt thanh
Các kiӇu tràn dӏch đһc biӋt
Tràn máu
Hematocrit dӏch> 50% hematocrit máu
Tràn mũ = dӏch tiӃt chӭa mũ
Tràn dưӥng chҩp = o triglycerides hay
cholesterol
Bҥch mҥch bӏ tҳc hay bӏ vӥ
Liên quan đӃn bên bӏ tràn dӏch
Hҫu hӃt là bên trái
Viêm tөy cҩp
Hӝi chӭng Dressler
Tҳc đoҥn xa cӫa ӕng ngӵc
Hҫu hӃt là bên phҧi
Suy tim
BӋnh lý gan hay buӗng trӭng
Tҳc đoҥn gҫn cӫa ӕng ngӵc
Hình thái cӫa tràn dӏch
Dưӟi phәi
Tù góc sưӡn hoành
Dҩu hình chêm
HiӋu ӭng lӟp
Tràn dӏch khu trú
Tràn dӏch dҥng mҧng
Hình mӡ ½ ngӵc
Mӭc nưӟc-hơi
Tràn dӏch dưӟi phәi
Thưӡng dưӟi 300-350 mL
Tұp trung ӣ đáy phәi, giӳa lá tҥng và lá
thành
Phҫn cao nhҩt cӫa vòm hoành dӏch
chuyӇn sang bên
Hình ҧnh bӡ dҽp trên phim nghiêng
Tăng khoҧng cách giӳa phình vӏ và đáy
phәi
Tràn dӏch màng phәi dưӟi phәi
Trên phim thҷng, phҫn cao nhҩt cӫa vòm hoành bӏ dӏch chuyӇn sang bên
(bình thưӡng nó ӣ giӳa). Trên phim nghiêng, có mӝt bӡ dҽt nơi dӏch gһp
khe lӟn
Tù góc sưӡn hoành
Bình thưӡng có 2-10 mL dӏch trong
khoang màng phәi
Khi có >75 mL, góc sưӡn hoành sau
(thҩy trên phim nghiêng) bҳt đҫu bӏ tù
Khi có 200-300 mL, góc sưӡn hoành trên
phim thҷng bӏ tù
Khi có khoҧng 200-300 mL dӏch trong khoang màng phәi, góc sưӡn
hoành (bình thưӡng nhӑn, như trên phim bên phҧi) sӁ bӏ tù (phim bên
trái)
Góc sưӡn hoành P bình thưӡng Góc sưӡn hoành T bӏ tù
Dҩu hình chêm
Ӣ giӳa, tia X sӁ đi xuyên qua lӟp dӏch
màng phәi mӝt quãng đưӡng ngҳn hơn so
vӟi hai bên
Ӣ hai bên, dӏch màng phәi, vì thӃ, sӁ có
đұm đӝ cҧn quang cao hơn ӣ giӳa
Sӵ tăng đұm đӝ cҧn quang ӣ hai bên sӁ
tҥo ra dҩu hiӋu hình chêm
Dҩu hiӋu hình chêm
Sӵ tăng đұm
đӝ cҧn quang
ӣ hai bên sӁ
tҥo ra dҩu hiӋu
hình chêm
Ҧnh hưӣng cӫa tư thӃ-hiӋu ӭng lӟp
Ngӳa
Đӭng
Ӣ tư thӃ ngӳa, lӟp dӏch tұp trung ӣ phía sau và tҥo ra mӝt hình mӡ,
đһc biӋt ӣ phҫn dưӟi (thӵc tӃ BN ӣ tư thӅ đҫu cao). Trong tư thӃ đӭng,
dӏch dӗn vӅ phía đáy phәi.
Tràn dӏch khu trú
Xҧy ra khi có sӵ dính giӳa lá thành và lá
tҥng
Sӵ dính thưӡng xҧy ra khi có tràn máu
hay tràn mũ
Tràn dӏch khu trú có hình dáng và vӏ trí bҩt
thưӡng trong khoang màng phәi (thí dө
vүn ӣ đӍnh phәi trên phim đӭng)
Tràn mũ khu trú
Tràn mũ khu trú
có hình dáng và
vӏ trí bҩt thưӡng
trong khoang
màng phәi
Tràn dӏch dҥng mҧng
Sӵ tích tө dӏch trong lӟp mô liên kӃt
lӓng lӁo giӳa phәi và lá tҥng
Thưӡng không di chuyӇn theo trӑng
lӵc
Thưӡng xҧy ra trong suy tim ӭ huyӃt
hay di căn bҥch mҥch tӯ mӝt khӕi u ác
tính
Tràn dӏch mҧng
Tràn dӏch mҧng xҧy ra
trong lӟp mô liên kӃt
lӓng lӁo giӳa phәi và lá
tҥng
Thưӡng xҧy ra trong
suy tim ӭ huyӃt hay di
căn bҥch mҥch tӯ mӝt
khӕi u ác tính
Mӡ nӱa bên lӗng ngӵc
Khi dӏch lҩp đҫy mӝt bên lӗng ngӵc, nó
tҥo ta hiӋu ӭng khӕi
Tim và khí quҧn bӏ đҭy ra xa hình mӡ
Trong xҽp mӝt bên phәi, tim và khí quҧn bӏ
kéo vӅ phía hình mӡ
Hình mӡ ½ ngӵc
phҧi
Tim và khí quҧn bӏ
đҭy ra xa hình mӡ
Đây là trưӡng hӧp
tràn dӏch khoang
màng phәi phҧi
lưӧng lӟn
Tràn dӏch màng phәi phҧi lưӧng lӟn
Tràn dӏch-tràn khí màng phәi
Liên quan đӃn chҩn thương, phүu
thuұt, dò phӃ quҧn-màng phәi
Đһc trưng bӣi mӭc nưӟc hơi
Hình ҧnh mӭc nưӟc
hơi trong tràn máu-
tràn khí màng phәi
phҧi