MRI TIỀN LIỆT TUYẾN pptx

BS. CAO THIÊN TƯỢNG
Đại cương

Ung thư tiền liệt tuyến thường gặp ở các nước
phương Tây hơn châu Á

Chế độ ăn nhiều mỡ liên quan với tỉ lệ mắc cao hơn
Ung thư tiền liệt tuyến

Chẩn đoán kết hợp giữa thăm khám bằng ngón tay
qua ngã trực tràng kết hợp với PSA.

Dấu hiệu MRI thường không đặc hiệu và có thể giống
với viêm tiền liệt tuyến, abscess TLT và phì đại TLT

Chẩn đoán xác định: sinh thiết xuyên trực tràng dưới
hướng dẫn siêu âm.

Phân giai đoạn: CT, MRI, xạ hình xương

Điều trị: Phẫu thuật, Hormone, Xạ trị
Hình ảnh ung thư TLT

CT ngực, bụng, chậu để tìm di căn.

MRI để đánh giá bệnh tại vùng chậu

Xạ hình xương: đánh giá di căn xương.
MRI tiền liệt tuyến

Là phương pháp không xâm lấn chính xác nhất để

phân giai đoạn lan tại chỗ của K TLT

Đã trở thành khảo sát cuối cùng để quyết định cách
điều trị (phẫu thuật, xạ trị)

Coil nội trực tràng làm tăng đệ chính xác để phát hiện
đến 82% (so với 66-69% khi sử dụng coil thân)
R Harris, A Schned, J Heaney – Staging of Prostate Cancer with Endorectal MR
Imaging: Lessons from a learning curve – Radiographics 1995, Vol 15 No 4

Kết hợp chuỗi xung T2W thường qui và cộng hưởng
từ phổ (MRS) cho thấy cải thiện phát hiện ung thư,
định vị ung thư ở vùng ngoại vi và vùng chuyển tiếp

Kết hợp MRI + MRS: độ nhạy 91%, độ đặc hiệu 95%

Chỉ MRI thường qui: độ nhạy 77%, độ đặc hiệu 81%
MRI tiền liệt tuyến
Choi et al– Functional MR Imaging of Prostate Cancer– Radiographics
2007 Vol 27 No 1

Không dùng bức xạ ion hoá

Thu hình nhiều mặt că1t: Axial, coronal, sagittal
và/hoặc coronal oblique

Tương phản mô tốt hơn

Coil chậu/nội trực tràng có độ chính xác cao hơn các
phương tiện khác trong đánh giá xâm lấn túi tinh và

lan ngoài vỏ bao của K TLT (96% vs. 81%)

Trong lúc khảo sát, coil nội trực tràng cũng dùng để
đánh giá hạch và xương vùng chậu gần TLT.
MRI tiền liệt tuyến: ưu điểm của
MRI so với các phương tiện hình
ảnh khác
Hricak H, White S, Vigneron D, et al: Carcinoma of the prostate gland: MR imaging
with pelvic phased-array coils versus integrated endorectal— pelvic phased-array
coils. Radiology 193:703-9, 1994
GiẢI PHẪU TUYẾN
GỒM CÁC THÀNH PHẦN MÔ TUYẾN VÀ KHÔNG
TUYẾN
I – Tuyến
1- Các thành phần ngoài
Vùng trung tâm(CZ) 20%
Vùng ngoại vi (PZ) 70-80%
2- Các thành phần trong
Tuyến quanh niệu đạo
Vùng chuyển tiếp (TZ) 5%
II – Phần không tuyến
Niệu đạo TLT
Mô đệm sợi-cơ trước.
Giải phẫu MRI TLT

Trên hình T1W, tiền liệt tuyến có tín hiệu từ đồng
đến thấp. Tuy nhiên, hình T1W, không có độ phân
giải mô mềm đủ để nhìn giải phẫu bên trong hoặc bất
thường TLT


Giải phẫu vùng TLT nhìn rõ nhất trên T2W phân giải
cao. Trên hình T2W, vùng ngoại vi có tín hiệu cao.
Tín hiệu vùng trung tâm và chuyển tiếp thấp hơn
vùng ngoại vi. Mô đệm sợi cơ phía trước có tín hiệu
thấp.
Giải phẫu TLT bình thường

T2WI ：

Vùng chuyển tiếp (Transitional Zone)

Vùng trung tâm (Central Zone)

Vùng ngoại vi (Peripheral Zone)

Vùng mô đệm sợi cơ trước (Anterior Fibromuscular
Stroma)

Vỏ bao tiền liệt tuyến (Prostatic Capsule)
Vùng ngoại vi
Vùng trung tâm
Vùng chuyển tiếp
TLT bình thường
T2WI
T1WI
T2FS
T2WI
coronal
Túi tinh

Giải phẫu vùng TLT
bình thường

Nam 60 tuổi

T2WI ngang mức túi
tinh

Đáy TLT

B = Bàng quang

C = Vùng trung tâm

T2WI ngang mức giữa
tuyến

FS = mô đệm sợi-cơ
trước

P = Vùng ngoại vi

T = Vùng chuyển tiếp
Giải phẫu vùng TLT
bình thường

T2WI ngang mức đỉnh
TLT

Ở mức niệu đạo màng


U = niệu đạo
Giải phẫu vùng TLT
bình thường

T2WI coronal, sagittal đường giữa và cạnh đường giữa

B = Bàng quang, C = vùng trung tâm, P = vùng ngoại vi, SV = túi tinh, U =
niệu đạo.
Giải phẫu vùng TLT bình thường
Hình MRI TLT sau tiêm

Trên hình MRI sau tiêm, vùng ngoại vi bắt thuốc
nhiều hơn vùng trung tâm và chuyển tiếp

Độ phân giải tương phản như trên hình T2W.
Protocol MRI TLT, phần cứng và
phần mềm

MRI -1.5 T

Coil thân

Coil nội trực tràng

Phần mềm cho MR spectroscopy
Protocol

Axial T1W từ mào chậu đến khớp mu.


Axial T2W tập trung tiền liệt tuyến FOV nhỏ (~
14cm), cắt mỏng 3-4mm

Sagital T2W, FOV nhỏ, tập trung tiền liệt tuyến

Coronal Oblique T2W FOV nhỏ, tiền liệt tuyến

MR Spectroscopy

Diffusion-weighted imaging

Post Contrast MRI

Dynamic contrast enhancement Coronal Oblique
FOV nhỏ.
Vai trò của MRI

MRI có thể phát hiện ung thư nhưng không nên xem
MRI như là một công cụ tầm soát đầu tiên (PSA, DRE,
TRUS, Bx)

Tuy nhiênkhi PSA dương tính nhưng sinh thiết âm
tính

MRI giúp định vị sinh thiết lại ở vùng nghi ngờ.

Phân giai đoạn tại chỗ (để quyết định cách điều trị tốt
nhất)
Chỉ định MRI TLT


Nhóm nguy cơ trung gian/cao

Phân giai đoạn dựa vào MRI có thể có hiệu quả kinh
tế nếu chỉ thực hiện ở phân nhóm bệnh nhân:
-U sờ được
-PSA>10
-Ít nhất 50% lõi dương tính vớiác tính
-Độ và thang điểm Gleason cao
PSA (Prostate-Specific Antigen) cao

Ung thư <1 mL thường không cao

16% nam bình thường có PSA >4
ng/mL

19% ung thư TLT có PSA bình thường

Các trường hợp lành tính có PSA cao:
phì đại TLT, Viêm TLT, tân sinh trong
biểu mô TLT.