Bạn biết gì về bệnh phong thấp? potx

Bạn biết gì về bệnh
phong thấp?

Người Việt mình cứ thấy đau nhức chân tay mình mẩy thì cho là bị mắc
phong thấp, không “khoa học” tí nào cả. Thậm chí, các em bé bị
chảy mồ hôi đầu nhiều cũng bị gán cho nhãn hiệu phong thấp. Người
Mỹ thì cũng không hơn gì chúng ta. Họ cũng có những tin tưởng về y
khoa đã in trí từ nghìn xưa, truyền từ đời ông bà đến đời cháu chắt mà
không có một căn bản khoa học nào chứng minh cả.
Thực ra, có tới hơn 100 loại sưng khớp xương gây ra đau nhức và tàn tật cho
hằng chục triệu người Mỹ (Mỹ đen, trắng lẫn Mỹ vàng là chúng ta đây).
Trong những loại bệnh sưng khớp này thì bệnh phong thấp Rheumatoid
Arthritis (gọi tắt là RA) là bệnh nặng nhất, gây ra đau nhức khớp xương rất
nhiều và dần dần làm biến dạng các khớp xương này khiến bệnh nhân không
sử dụng tay chân được đến nỗi những cử dộng thông thường nhất như mở
nắp hộp hay đi đứng cũng rất khó khăn. Có tới hơn hai triệu người Mỹ đang
bị phong thấp RA. Bệnh này xẩy ra ở đàn bà nhiều hơn đàn ông và thường
bắt đầu vào khoảng tuổi từ 20 tới 50 nhưng cũng có thể xẩy ra ở trẻ nhỏ và
người lớn hơn 50.
Triệu chứng
Những triệu chứng này có thể xẩy ra rồi biến mất và trở lại với thời gian.
1. Đau nhức và sưng các khớp , nhất là những khớp xương nhỏ của bàn tay
và bàn chân.
2. Đau nhức hoặc cứng toàn thể các khớp xương và bắp thịt, nhất là sau khi
ngủ dậy hay sau một thời gian nghỉ ngơi.
3. Các khớp không cử động được
4. Bắp thịt nơi chỗ khớp đau bị yếu đi
5. Mệt mỏi, nhất là khi bệnh trở nặng

6. Sốt nhẹ
7. Theo với thời gian, các khớp xương bị biến dạng.
8. Không cảm thấy khỏe
Bệnh phong thấp RA thường xẩy ra ở nhiều khớp xương cùng lúc. Khi mới
bị bệnh, các khớp xương ở cổ tay, bàn tay, bàn chân và đầu gối thường bị
hơn cả. Theo với thời gian, các khớp vai, khuỷu tay, háng, cằm và cổ có thể
bị ảnh hưởng. Cả hai bên cơ thể thường bị cùng lúc.
Nơi những điểm dễ va chạm nhất (pressure points) của khớp xương ở khuỷu
tay, bàn tay và bàn chân hay dây gân gót chân Achille có thể nổi lên những
cục u nhỏ gọi là cục phong thấp. Các cục u này cũng có thể mọc ở các khớp
xương khác, ngay cả trong phổi nữa. Những cục u này có thể nhỏ bằng hạt
đậu nhưng cũng có thể lớn bằng quả ổi nhỏ nhưng không gây đau đớn gì cả.
Bệnh phong thấp RA đặc biệt có thể gây viêm các tuyến nước mắt, tuyến
nước bọt, màng tim và phổi, phổi và ngay cả các mạch máu. Đây là một
bệnh kinh niên, có lúc thuyên giảm có lúc nặng lên. Không có cách chữa cho
hết hẳn bệnh này nhưng nếu biết cách dùng thuốc và những phương tiện bảo
vệ các khớp, bệnh nhân vẫn có thể sống cuộc đời hạnh phúc và lâu dài.
Nguyên nhân
Bệnh phong thấp RA gây ra do màng lót các khớp xương bị sưng lên khiến
tiết ra một chất đạm làm màng này ngày càng dầy lên. Chất đạm này cũng
phá hoại lớp sụn, xương, gân và dây chằng nơi khớp. Dần dần, khớp xương
bị dị dạng, méo mó và có thể bị phá hủy.
Tại sao các màng lót bị sưng lên? Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng nhiễm
trùng là nguyên nhân và một số người có những gien di truyền khiến họ dễ
bị nhiễm trùng. Một số các nhà nghiên cứu khác cho rằng kích thích tố có
thể đóng một vai trò trong việc gây ra bệnh phong thấp RA.
Những yếu tố khác có thể làm một người dễ mắc bệnh RA là: tuổi già, phái
nữ, hút thuốc lá.
Biến chứng
Bệnh phong thấp RA gây ra cứng, đau khớp xương và mệt mỏi. Dần dần,

bệnh nhân khó có thể làm những việc dù thông thường nhất như cầm cây
bút, vặn nắm cửa…Bệnh nhân có thể bị trầm cảm do việc này. Bệnh nhân
RA cũng dễ mắc bệnh sưng khớp và xương (osteoarthritis, một dạng bệnh
phong thấp khác), và bệnh tim…
Cách tự săn sóc
Ngoài những cách chữa bệnh do bác sĩ thực hiện kể trên, bệnh nhân cũng
cần biết cách tự săn sóc bệnh của mình khiến giúp cho cuộc sống bớt khó
khăn cũng như ngăn chặn sự tiến triển của bệnh.
1. Tập thể dục thường xuyên: bệnh nhân cần hỏi bác sĩ hay nhân viên thể lý
trị liệu về những thể dục nào thích hợp và cần thiết.
2. Giữ không lên cân nhiều: số cân dư sẽ làm cho các khớp xương phải chịu
sức ép nhiều hơn và dễ bị phá hoại hơn.
3. Ăn uống đúng cách: ăn nhiều rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt
4. Tắm nước nóng hay dùng bình nước nóng đặt lên các khớp để giảm đau,
thư giãn các bắp thịt và tăng máu đến khớp.
5. Dùng sức lạnh khi bệnh tăng lên: lạnh làm cho giảm đau, làm tê và giảm
co thắt bắp thịt. Nếu bệnh nhân đang bị tê và máu lưu thông không tốt,
không nên dùng sức lạnh.
Tập những phương pháp thư giãn: thôi miên, thở sâu, thư giãn bắp thịt.
6. Uống thuốc đầy đủ theo lời dặn của bác sĩ.
7. Giữ thái độ lạc quan: cùng với bác sĩ, sắp đặt trước những gì cần làm để
chống lại cơn bệnh. Việc này sẽ làm cho bạn lạc quan vì mình chủ động
trong việc đối phó với căn bệnh.
8. Dùng những dụng cụ giúp mình vận động: thí dụ như những đồ ràng đầu
gối, gậy chống, ràng bàn tay…Nói chuyện với bác sĩ về những dụng cụ này.
9. Không làm quá sức mình: nghỉ ngơi khi cần
Những cách chữa khác
Bệnh nhân phong thấp RA có thể muốn dùng thử những phương cách chữa
trị khác như châm cứu, thuốc Bắc, thuốc dùng thêm như glucosamine,
chondroitin sulfate…, nam châm…Tuy nhiên, nên nhớ rằng những phương

pháp này không được theo dõi và kiểm chứng đầy đủ. Do đó, bệnh nhân phải
cẩn thận tìm cho đúng thầy đúng thuốc, không nên dùng bừa bãi.