GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG KIỂM TOÁN CỦA CÔNG TY AASC

MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT....................................................................................2
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ.....................................................3
LỜI NĨI ĐẦU.........................................................................................................4
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CƠNG TY AASC..............................................5
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Cơng ty AASC..................................5
1.1.1 Các giai đoạn hình thành và phát triển của Công ty AASC.................5
1.1.2 Một số kết quả đạt được trong q trình hoạt động của Cơng ty
AASC................................................................................................................. 6
1.2 Đặc điểm hoạt động của Công ty AASC.......................................................9
1.3 Đặc điểm tổ chức quản lý của Công ty AASC............................................12
CHƯƠNG 2: ĐẶC ĐIỂM TỔ CHỨC KIỂM TỐN CỦA CƠNG TY AASC..15
2.1 Đặc điểm tổ chức đồn kiểm tốn...............................................................15
2.2 Đặc điểm tổ chức cơng tác kiểm tốn..........................................................15
2.3 Đặc điểm tổ chức hồ sơ kiểm tốn...............................................................16
2.4 Kiểm sốt chất lượng kiểm tốn của Cơng ty AASC.................................19
CHƯƠNG 3: NHẬN XÉT VÀ CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT
ĐỘNG CỦA CÔNG TY AASC.............................................................................23
3.1 Nhận xét về hoạt động của Công ty AASC.................................................23
3.1.1 Ưu điểm..................................................................................................23
3.1.2 Tồn tại và nguyên nhân.........................................................................24
3.2 Giải pháp đề xuất để hoàn thiện hoạt động tại Công ty AASC.................25
KẾT LUẬN............................................................................................................27
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................28


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Công ty TNHH Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế
tốn Kiểm tốn

Cơng ty AASC

Báo cáo tài chính

BCTC

Kiểm tốn viên

KTV

Báo cáo kiểm tốn

BCKT

Bộ Tài chính

BTC

Xây dựng cơ bản

XDCB

NGUYỄN TỰ HÀNH

2

KIỂM TỐN 48A

BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ

NGUYỄN TỰ HÀNH

3

KIỂM TỐN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

LỜI NÓI ĐẦU

Hoạt động kiểm tốn độc lập đã hình thành và phát triển gần 20 năm nay ở
Việt Nam. Đây là một lĩnh vực hoạt động đặc thù - lấy người sử dụng báo cáo tài
chính làm đối tượng phục vụ chính yếu, bởi vậy chất lượng của các báo cáo kiểm
toán ảnh hưởng tới nhiều đối tượng khác nhau. Từ một loại hình hoạt động chưa hề
có ở Việt Nam nay kiểm tốn độc lập đã được xã hội thừa nhận, vai trò và vị trí của
kiểm tốn độc lập ngày càng được khẳng định trong nền kinh tế quốc dân. Kiểm
toán làm tăng mức độ tin cậy đối với các thông tin tài chính, góp phần lành mạnh
hố các quan hệ kinh tế. Dựa vào kết quả kiểm toán, những người sử dụng báo cáo
tài chính được kiểm tốn có được các thơng tin khách quan, chính xác, từ đó có thể
đánh giá một cách đúng đắn tình hình tài chính cũng như kết quả hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp làm cơ sở cho các quyết định kinh tế của mình.
Năm 2009 là một năm khó khăn của nền kinh tế thế giới, tác động tiêu cực
đến nhiều ngành nghề trong đó có ngành kiểm tốn và ngành kiểm tốn Việt Nam
cũng nằm trong xu thế chung đó. Bước sang năm 2010, cũng như các doanh nghiệp
kiểm tốn khác, Cơng ty AASC cần phải kiện toàn lại bộ máy, giải quyết các vấn đề

còn tồn tại về mặt tổ chức nhằm nắm bắt các cơ hội kinh doanh được tốt hơn.
Trong khoảng thời gian gần 1 tháng thực tập tại Công ty Dịch vụ Tư vấn Tài
chính Kế tốn và Kiểm tốn - AASC, em đã có được cái nhìn tổng quan về việc tổ
chức hoạt động tại một công ty kiểm tốn. Đây là bước đệm để em có thể đi sâu tìm
hiểu cơng việc kiểm tốn tốt hơn. Nhờ sự hướng dẫn tận tình của TS. Nguyễn Thị
Phương Hoa, em đã hoàn thành Báo cáo thực tập tổng hợp về Cơng ty AASC. Báo
cáo gồm có 3 phần chính:
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY AASC
CHƯƠNG 2: ĐẶC ĐIỂM TỔ CHỨC KIỂM TỐN CỦA CƠNG TY AASC
CHƯƠNG 3: NHẬN XÉT VÀ CÁC GIẢI PHÁP HỒN THIỆN HOẠT
ĐỘNG CỦA CƠNG TY AASC

NGUYỄN TỰ HÀNH

4

KIỂM TOÁN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CƠNG TY AASC
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Cơng ty AASC
1.1.1 Các giai đoạn hình thành và phát triển của Công ty AASC
Tên đầy đủ: Công ty trách nhiệm hữu hạn Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế
toán và Kiểm toán
Tên giao dịch quốc tế: Accounting and Auditing Financial Consultancy
Service Company - AASC
Trụ sở chính
Địa chỉ: Số 1 Lê Phụng Hiểu, Hoàn Kiếm, Hà Nội.

ĐT:84-4-8241990/1
Fax:84-4-8253973
Email:
Chi nhánh AASC tại TP Hồ Chí Minh
Địa chỉ: 63 Trần Khánh Dư, Phường Tân Định, Quận 1, TP HCM.
ĐT: 84-8- 5265796/7
Fax:84-8- 8435590
Văn phòng đại diện AASC tại Quảng Ninh
Địa chỉ: Số 2 Nguyễn Văn Cừ, phường Hồng Hải - TP Hạ Long - Quảng
Ninh.
ĐT:84-033-627571
Fax:84-033-627572
Q trình hình thành và phát triển của cơng ty AASC gắn liền với 3 giai
đoạn:
Giai đoạn 1: từ 01/04/1991 đến tháng 08/1993.
Công ty Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế tốn và Kiểm tốn (AASC) được
thành lập ngày 13/05/1991 theo Quyết định số 164 TC/TCCB của Bộ trưởng BTC.
AASC là một trong hai tổ chức hợp pháp lớn nhất và đầu tiên ở Việt Nam hoạt động
trong lĩnh vực kiểm tốn, kế tốn và tư vấn tài chính. Lúc ấy, AASC có trụ sở chính
đặt tại Hà Nội và các chi nhánh đặt tại các tỉnh, thành phố trên lãnh thổ Việt Nam.
Trụ sở chính của Cơng ty đặt tại số 1 Lê Phụng Hiểu, Quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Ngày 14 tháng 9 năm 1991, Cơng ty chính thức đi vào hoạt động.
Giai đoạn 2: từ 14/09/1993 đến tháng 09/2007
Ngày 14/9/1993 Bộ trưởng BTC đã ra Quyết định số 639 TC/QĐ/TCCB,
thành lập lại công ty Dịch vụ kế tốn, đổi tên thành Cơng ty Dịch vụ Tư vấn Tài
Chính Kế tốn và Kiểm tốn (AASC) với tổng số vốn ban đầu gần 300 triệu đồng.
Cùng với sự phát triển của hoạt động sản xuất kinh doanh, nhu cầu đối với các
dịch vụ tư vấn, kế toán, kiểm toán cũng ngày càng phát triển mạnh mẽ. Để đáp ứng
nhu cầu đó, AASC cũng khơng ngừng mở rộng.
Tháng 3/1992, Cơng ty thành lập chi nhánh đầu tiên tại thành phố Hồ Chí

Minh và đến tháng 3/1995, được phép của BTC, chi nhánh này tách ra khỏi AASC
và thành lập Công ty Kiểm Tốn và Tư vấn Tài chính Kế tốn và Kiểm tốn Sài

NGUYỄN TỰ HÀNH

5

KIỂM TỐN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

Gịn (AFC). Ngồi ra cịn có các chi nhánh:
Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh: Ngày 13 tháng 03 năm 1997, Công ty
quyết định thành lập lại văn phòng đại diện tại Thành phố Hồ Chí Minh để đảm bảo
yêu cầu hoạt động cho chi nhánh cũ đã tách ra kinh doanh độc lập. Đến tháng 05
năm 1998, Cơng ty nâng cấp văn phịng đại diện thành chi nhánh Cơng ty tại Thành
phố Hồ Chí Minh. Địa chỉ của chi nhánh: 29 Võ Thị Sáu- Quận I Thành phố Hồ Chí
Minh. Chi nhánh gồm có 3 người trong Ban Giám Đốc và 70 nhân viên nghiệp vụ.
Chi nhánh Vũng Tàu : Số 42- Đường Thống Nhất- Phường 6 Thành phố Vũng
Tàu.
Chi nhánh Thanh Hoá : Ngày 14 tháng 04 năm 1995, chi nhánh tại Thanh Hố
của Cơng ty được chính thức nhận giấy phép thành lập và đi vào hoạt động. Địa chỉ
của chi nhánh: Số 25- Đường Phan Chu Trinh Thành phố Thanh Hoá.
Chi nhánh Quảng Ninh : Năm 1999, thành lập chi nhánh hoạt động tại Quảng
Ninh, địa chỉ của chi nhánh: Tầng II - Công ty vàng bạc đá quý Đường Hưng Đạo Thành phố Hạ Long.
Giai đoạn 3: Từ tháng 09/2007 đến nay
Thực hiện Nghị định số 105/2004/NĐ-CP ngày 30/03/2004 của Chính phủ về
Kiểm tốn độc lập, Nghị định số 133/2005/NĐ-CP ngày 31/10/2005 sửa đổi, bổ
sung một số điều của Nghị định số 105/2004/NĐ-CP và Thông tư số 60/2006/TTBTC ngày 28/06/2006 của BTC hướng dẫn tiêu chuẩn, điều kiện thành lập và hoạt

động đối với doanh nghiệp kiểm tốn. Cơng ty Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế tốn
và Kiểm tốn (AASC) cũng đã thành lập Ban chuyển đổi và xúc tiến các công việc
tiếp theo. Ngày 05/08/2006, Ban chỉ đạo chuyển đổi của AASC đã họp phiên đầu
tiên để phổ biến, quán triệt Nghị quyết liên tịch giữa BCH Đảng bộ, BGĐ, BCH
Cơng đồn và BCH Đồn TNCS Hồ Chí Minh trao đổi về nguyên tắc, mục đích và
nội dung chuyển đổi AASC theo đúng các qui định của Nhà nước, phù hợp với điều
kiện hoạt động của kiểm toán độc lập, với đặc điểm của AASC và thông lệ quốc tế.
Thực hiện các cam kết với Tổ chức thương mại thế giới WTO, AASC đã chuyển đổi
thành công từ Doanh nghiệp nhà nước thuộc BTC thành Công ty TNHH có 2 thành
viên trở lên vào ngày 01/09/2007 và vẫn là một trong 6 cơng ty kiểm tốn hoạt động
tại Việt Nam có doanh thu hàng năm, có hệ thống khách hàng và có số lượng KTV
và nhân viên lớn nhất hiện nay (53 KTV Nhà nước, 01 KTV có chứng chỉ ACCA
của Vương quốc Anh, 04 thẩm định viên về giá và trên 230 nhân viên). Trong suốt
18 năm hoạt động, dù dưới hình thức DNNN hay cơng ty TNHH, tôn chỉ hoạt động
của AASC vẫn luôn là cung cấp những dịch vụ có chất lượng cao nhất vì lợi ích hợp
pháp của khách hàng. Hiện nay, AASC có trụ sở chính đặt tại Hà Nội, chi nhánh tại
TP Hồ Chí Minh và Văn phịng đại diện tại Quảng Ninh.
1.1.2 Một số kết quả đạt được trong quá trình hoạt động của Cơng ty AASC
Thứ nhất, tình hình hoạt động kinh doanh: Trong những năm gần đây,
hoạt động kinh doanh của Cơng ty AASC có chiều hướng tăng trưởng khá tốt, điều
đó thể hiện qua biểu đồ sau :

NGUYỄN TỰ HÀNH

6

KIỂM TOÁN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

Biểu đồ 1.1 : Doanh thu của Cơng ty AASC
Qua biểu đồ ta có thể thấy được trong năm 2007 doanh thu của Công ty
AASC giảm 14.054 (triệu đồng) hay giảm 23,80%. Tuy nhiên trong năm 2008
doanh thu của Công ty AASC đã tăng trở lại mạnh mẽ khoảng 12.000 (triệu đồng)
hay tăng 28,89%.
Thứ hai, Khách hàng của Công ty AASC rất đa dạng, bao gồm tất cả các
lĩnh vực kinh tế, thành phần kinh tế: Tập đồn kinh tế, Tổng cơng ty nhà nước,
Cơng ty có vốn đầu tư nước ngồi, Cơng ty niêm yết, Công ty cổ phần, Ngân hàng
thương mại, các Dự án có sử dụng vốn vay, vốn viện trợ của Ngân hàng Thế giới
(WB), Ngân hàng Phát triển Châu á (ADB) và các tổ chức tín dụng quốc tế khác,
các cơng trình đầu tư XDCB.
Thứ ba, Khen thưởng của cơ quan nhà nước: Do những thành tích và
những đóng góp của AASC đối với ngành Tài chính, Kế tốn và Kiểm tốn Việt
Nam, Đảng và Nhà nước đã có nhiều quyết định khen thưởng cho Công ty cũng như
các cá nhân của Công ty;
 Ngày 15/08/2001 - Chủ tịch nước đã có Quyết định số 586 KT/CT tặng
thưởng Huân chương lao động Hạng Ba cho AASC;
 Ngày 09/07/2005 có Quyết định số 737/2005/QĐ/CTN tặng thưởng Huân
chương Lao động Hạng Nhì cho AASC và Huân chương Lao động hạng Ba cho
Giám đốc AASC;
 Ngày 27/07/2001 - Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 922/QĐ/TTg
tặng thưởng Cờ thi đua và Bằng khen cho nhiều tập thể và cá nhân;

NGUYỄN TỰ HÀNH

7

KIỂM TOÁN 48A

BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

 Ngày 25/08/2005, Thủ Tướng Chính phủ đã có Quyết định số 860/QĐ-TTg
về việc phong tặng danh hiệu: Chiến sỹ thi đua toàn quốc cho một đồng chí phó
Giám đốc AASC;
 Ngày 05/07/2005 ký Quyết định số 632/QĐ-TTg về việc tặng Bằng khen của
Thủ Tướng chính phủ cho 02 tập thể phịng và một số cá nhân của Công ty.
Công ty AASC là Công ty kiểm toán độc lập đầu tiên và duy nhất của Việt
Nam liên tục hai lần vinh dự được Chủ tịch nước, Thủ tướng chính phủ tặng thưởng
Huân chương lao động hạng Nhì, hạng Ba. Ban Giám đốc Cơng ty được tặng
thưởng Huân chương lao động hạng Ba và danh hiệu “Chiến sĩ thi đua toàn quốc”.
Thứ tư, Khả năng cạnh tranh: Trên thị trường cung cấp dịch vụ tư vấn tài
chính kế tốn và kiểm tốn, Cơng ty AASC cũng đạt được nhiều thành công nhất
định:
 AASC là một trong số ít các cơng ty kiểm tốn đang hoạt động tại Việt Nam
được lựa chọn vào danh sách ngắn của Ngân hàng thế giới (WB) và Ngân hàng Phát
triển châu Á (ADB), cũng như các tổ chức tín dụng khác để kiểm toán các dự án do
các tổ chức này tài trợ;
 AASC là nhà cung cấp dịch vụ đứng thứ 5 trên thị trường, chỉ sau Big4 trong
lĩnh vực kiểm toán và các dịch vụ chuyên ngành khác (theo thống kê của Hội KTV
hành nghề Việt Nam);
 AASC là một trong các cơng ty kiểm tốn đầu tiên tại Việt Nam được Ủy
ban chứng khoán Nhà nước (SSC) chấp thuận cho kiểm toán các tổ chức phát hành,
tổ chức niêm yết và các tổ chức kinh doanh chứng khoán;
 Tháng 7 năm 2005, AASC chính thức trở thành thành viên của Mạng lưới kế
toán quốc tế (INPACT), một tổ chức gồm liên kết các cơng ty kiểm tốn, kế tốn
độc lập uy tín trên tồn thế giới. Cũng như các thành viên khác của INPACT trên
toàn thế giới, AASC cam kết cung cấp các dịch vụ chuyên ngành tốt nhất cho các
khách hàng của mình;

 Tháng 12/2007, AASC được Bộ Công thương Việt Nam trao giải thưởng
“Top Trade Service” cho các doanh nghiệp có chất lượng dịch vụ đáp ứng các cam
kết của WTO.
 AASC là công ty kiểm tốn có nhiều khách hàng và có doanh số về dịch vụ
kiểm toán Báo cáo quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành lớn nhất hiện nay.
Thứ năm, đội ngũ nhân viên: Để hoạt động thành cơng và có hiệu quả
Công ty AASC luôn coi trọng vấn đề đạo đức nghề nghiệp, trình độ và kinh nghiệm
đội ngũ nhân viên, hiện nay AASC có đội ngũ bao gồm trên 230 cán bộ, KTV, kỹ
thuật viên, trợ lý kiểm toán, được đào tạo đại học và trên đại học chuyên ngành tài
chính, ngân hàng - kế tốn và kiểm tốn ở trong nước và ở nước ngồi, trong đó có
53 KTV được cấp chứng chỉ kiểm toán cấp Nhà nước, 01 KTV có chứng chỉ ACCA
của Vương quốc Anh, 04 thẩm định viên quốc gia về giá và hàng trăm cộng tác viên
bao gồm các Giáo sư, Tiến sỹ, KTV với kinh nghiệm và chuyên môn dày dạn, sâu
sắc và phong phú, chắc chắn sẽ đáp ứng những yêu cầu cao nhất của khách hàng

NGUYỄN TỰ HÀNH

8

KIỂM TOÁN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

1.2 Đặc điểm hoạt động của Công ty AASC
Các lĩnh vực hoạt động chủ yếu của Cơng ty AASC:
Thứ nhất, Kiểm tốn BCTC:
Kiểm tốn BCTC doanh nghiệp là một trong những yếu tố cơ bản làm nên
thương hiệu AASC và là một trong những thế mạnh của Cơng ty. Hoạt động này đã
có sự phát triển không ngừng cả về số lượng và chất lượng. Hiện nay, trong lĩnh vực

kiểm tốn BCTC, AASC đã có hơn 200 chuyên gia với kinh nghiệm chuyên sâu về
tài chính, kế tốn, kiểm tốn, tín dụng, thuế... Hàng năm, đội ngũ này đã thực hiện
kiểm toán rất nhiều hợp đồng kiểm toán BCTC cho các doanh nghiệp, các dự án tài
trợ, vay vốn của các tổ chức quốc tế. Trong đó có nhiều doanh nghiệp Nhà nước hầu
hết là các các Tập đồn kinh tế lớn, các Tổng Cơng ty 91, Tổng Cơng ty 90; Các
doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; các Ngân hàng thương mại, các tổ chức,
các đơn vị sự nghiệp, các doanh nghiệp khác trong phạm vi cả nước.
Qua hoạt động kiểm tốn, Cơng ty đã giúp các doanh nghiệp khắc phục
những điểm còn tồn tại, hồn thiện hệ thống kế tốn và hệ thống kiểm sốt nội bộ,
từ đó nâng cao chất lượng cơng tác quản lý tài chính và điều hành doanh nghiệp.
Thứ hai, Kiểm toán Báo cáo Quyết toán vốn đầu tư:
Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về thực hành tiết kiệm chống
lãng phí trong lĩnh vực đầu tư XDCB, từ năm 1993, AASC đã tuyển chọn và đào
tạo được đội ngũ cán bộ, KTV có phẩm chất đạo đức tốt, có kinh nghiệm bản lĩnh
vững vàng, có trình độ chun mơn cao, trong đó có trên 30 kiến trúc sư, kỹ sư Xây
dựng, kỹ sư Giao thông....
Hàng năm, Cơng ty AASC đã thực hiện và hồn thành rất nhiều các hợp
đồng kiểm toán Báo cáo quyết toán vốn đầu tư dự án, trong đó có nhiều cơng trình
có tính trọng điểm, phức tạp như Cơng trình đường dây tải điện 500 KW Bắc Nam,
Cơng trình Xây dựng Nhà máy Thuỷ điện Hồ Bình, Cơng trình thủy lợi Dầu Tiếng,
Cơng trình Nhà máy Thuỷ Điện Trị An, Cơng trình Nhà máy Thuỷ điện Sơng Hinh,
Cơng trình Apatit Lào Cai, ... Nhiều cơng trình đặc biệt quan trọng của Đảng, Quốc
hội, Chính phủ, Bộ Quốc phịng, BTC như Cơng trình phịng họp của Bộ Chính trị,
Ban Bí thư, Ban Chấp hành TW Đảng, Cơng trình của Chính phủ 37 Hùng Vương,
Số 5 Lê Duẩn, trung tâm Hội nghị Quốc gia, Dự án nâng cấp điện Lăng Chủ tịch Hồ
Chí Minh, Cơng trình Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ đã hi sinh vì độc lập tự
do của Tổ quốc, Cơng trình Nhà tang lễ Bộ Quốc phịng…
Hoạt động kiểm toán Báo cáo quyết toán vốn đầu tư của AASC đã góp phần
giúp các chủ đầu tư loại bỏ được các chi phí bất hợp lý, tiết kiệm cho Ngân sách
Nhà nước và cho chủ đầu tư hàng ngàn tỷ đồng. Đặc biệt, Cơng ty đã góp phần thúc

đẩy cơng tác quyết tốn và phê duyệt quyết tốn vốn đầu tư XDCB được kịp thời,
hỗ trợ khách hàng hoàn thiện hệ thống kế toán và hệ thống kiểm soát nội bộ.
Báo cáo quyết toán vốn đầu tư Dự án hồn thành đã được kiểm tốn bởi
Cơng ty AASC đều được văn phịng Trung ương Đảng, Văn phịng Chính phủ,
BTC, Bộ Quốc phịng, các Bộ, Ngành, các Tập đồn kinh tế, Tổng Cơng ty Nhà
nước, các cơ quan có thẩm quyền ghi nhận phê duyệt và đánh giá chất lượng tốt.

NGUYỄN TỰ HÀNH

9

KIỂM TOÁN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

Thứ ba, Dịch vụ kế tốn:
AASC được hình thành và phát triển từ khởi đầu là một đơn vị chuyên cung
cấp các dịch vụ kế toán. Dịch vụ kế toán của AASC đã được BTC và đơng đảo
khách hàng tín nhiệm và đánh giá cao. Đây cũng là một trong các lĩnh vực mà
AASC có các nguồn lực đông đảo và nhiều kinh nghiệm. AASC đã cung cấp cho
các khách hàng nhiều loại dịch vụ kế tốn bao gồm:
 Xây dựng các mơ hình tổ chức bộ máy kế tốn và tổ chức cơng tác kế toán
cho các doanh nghiệp mới thành lập, xây dựng hệ thống thông tin kinh tế nội bộ
phục vụ công tác quản trị - kinh doanh;
 Rà sốt, phân tích, cải tổ, hợp lý hoá bộ máy kế toán - tài chính đã có sẵn;
 Tư vấn giúp các doanh nghiệp thực hiện đúng các qui định về việc lập chứng
từ, luân chuyển chứng từ, mở và ghi sổ kế tốn, việc tập hợp chi phí và tính giá
thành sản phẩm, soát xét, điều chỉnh số liệu kế toán và khoá sổ kế toán, lập báo cáo
kế toán, lập báo cáo quyết toán vốn đầu tư... theo qui định.

Đặc biệt AASC đã cùng cán bộ của Tổng Cục thuế và các Cục thuế ở Hà
Nội, TP Hồ Chí Minh, Hải phòng, Nam Định, Hưng Yên... giúp đỡ và hướng dẫn
hàng vạn doanh nghiệp tư nhân, các hộ kinh doanh tư nhân mở và ghi chép sổ kế
toán theo quy định của Nhà nước. Thông qua hoạt động này, AASC đã hỗ trợ cơ
quan thuế, cơ quan tài chính nắm bắt được tình hình hoạt động của các hộ kinh
doanh từ đó có cơ sở để điều chỉnh mức thu và có căn cứ nghiên cứu chính sách
thuế đối với khu vực kinh tế này.
Thứ tư, Dịch vụ tư vấn:
Với kinh nghiệm thực tiễn sâu sắc, AASC đã thực hiện đa dạng nhiều loại
hình dịch vụ tư vấn được khách hàng đánh giá cao như:
 Tư vấn lập BCTC doanh nghiệp; tư vấn lập báo cáo dự án; tư vấn lập báo cáo
quyết toán vốn đầu tư; tư vấn xây dựng, lựa chọn mơ hình kế tốn doanh nghiệp; tư
vấn lựa chọn hình thức kế tốn; tư vấn soạn thảo hồ sơ thành lập doanh nghiệp; tư
vấn thực hiện các thủ tục đăng ký kế toán, tư vấn xây dựng qui chế tài chính, thuế;
tư vấn tính và lập bảng kê khai thuế; tư vấn lựa chọn phương án đầu tư; tư vấn thẩm
định giá trị tài sản; tư vấn về cổ phần hoá doanh nghiệp; tư vấn soạn thảo hồ sơ mời
thầu; tư vấn chấm và lựa chọn hồ sơ dự thầu, tư vấn quản trị tài chính doanh nghiệp.
 Công ty AASC đã khảo sát, nghiên cứu đưa ra các ý kiến tư vấn hoặc trực
tiếp xây dựng giúp các doanh nghiệp sắp xếp lại tổ chức sản xuất kinh doanh, tổ
chức quản lý, soạn thảo và hướng dẫn thực hiện các qui định về quản trị - kinh
doanh, phân cấp quản lý, phân cấp tài chính, thực hiện cơ chế khốn phù hợp với
từng loại hình hoạt động của các doanh nghiệp.
Thứ năm, Dịch vụ xác định giá trị doanh nghiệp và tư vấn cổ phần hoá:
Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà Nước về việc chuyển đổi hình thức
sở hữu các doanh nghiệp Nhà Nước sang công ty cổ phần, từ năm 2003 đến nay
AASC đã có những bước phát triển vượt bậc trong hoạt động cung cấp dịch vụ xác
định giá trị doanh nghiệp và tư vấn cổ phần hố.

NGUYỄN TỰ HÀNH

10

KIỂM TỐN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

AASC đã cung cấp dịch vụ cho phần lớn các doanh nghiệp thuộc Bộ Công
nghiệp, Bộ Thương mại (nay là Bộ Công thương), Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và
đầu tư, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ Giao thông vận tải,... các thành
viên của Tổng Công ty Lương thực Miền nam, Tổng cơng ty Xuất nhập khẩu xây
dựng Vinaconex, Tập đồn Điện lực Việt Nam, Tổng công ty Hàng Hải, TCT Hàng
Không, TCT Lắp Máy Việt Nam, TCT Xi Măng Việt Nam, TCT Thủy tinh và gốm
XD, TCT Dâu tằm tơ... UBND thành phố Hà Nội, UBND TP Hồ Chí Minh, UBND
tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Tiền Giang, Cà Mau... và được đơng đảo
khách hàng trên khắp cả nước tín nhiệm.
Sau khi tiến hành xác định giá trị doanh nghiệp, hầu hết các đơn vị đã tín
nhiệm và yêu cầu AASC cung cấp thêm các dịch vụ tư vấn cho doanh nghiệp để đẩy
nhanh tiến trình cổ phần hố, Tư vấn xác định giá trị doanh nghiệp giai đoạn 2 để
phục vụ bàn giao giữa doanh nghiệp Nhà nước và cơng ty cổ phần, Kiểm tốn
BCTC cho cơng ty cổ phần sau khi đã chuyển đổi.
Trong những năm tới, theo yêu cầu của hội nhập và phát triển, AASC sẽ
không ngừng cải thiện chất lượng dịch vụ và cung cấp cho khách hàng những dịch
vụ xác định giá trị doanh nghiệp tốt nhất và tư vấn những phương pháp tối ưu nhất
giúp khách hàng thực hiện thành công mục tiêu cổ phần hóa của mình.
Thứ sáu, Dịch vụ đào tạo, hỗ trợ tuyển dụng:
AASC đã trực tiếp tổ chức thực hiện hoặc hợp tác với các trường đại học,
các ngành, các địa phương ở trong nước và các tổ chức quốc tế, mở các khoá bồi
dưỡng, đào tạo và nâng cao kiến thức về quản trị kinh doanh, về tài chính kế tốn và
kiểm tốn, về phân tích đầu tư, chứng khoán, về thuế và bảo hiểm... cho hàng trăm

kế toán viên, kế toán trưởng và các KTV nội bộ, qua đó góp phần nâng cao chất
lượng cơng tác kế toán, kiểm toán nội bộ trong doanh nghiệp.
AASC đã trực tiếp hỗ trợ các doanh nghiệp, các tổ chức trong lĩnh vực tuyển
dụng nhân viên chuyên ngành tư vấn tài chính kế tốn và kiểm tốn đáp ứng được
u cầu công việc chuyên môn được khách hàng đánh giá cao về mặt chất lượng
cán bộ.
Thứ bảy, Hướng dẫn, cung cấp các thông tin về pháp luật, quản lý kinh
tế tài chính kế tốn và kiểm tốn:
AASC đã thực hiện chỉ dẫn, giải thích và cung cấp các văn bản pháp quy về
chủ trương, chế độ và các qui định về quản lý kinh tế tài chính kế tốn, kiểm tốn....
nhằm giúp cho các doanh nghiệp hiểu và áp dụng đúng chế độ, thể lệ tài chính, kế
tốn phù hợp với hoạt động của mình. AASC ln duy trì mối quan hệ thường
xuyên với khách hàng, thông báo và cung cấp các văn bản về tài chính, kế tốn,
pháp luật mới nhất, phù hợp với tình hình kinh doanh của doanh nghiệp và sẵn sàng
giải đáp thoả đáng những thắc mắc từ phía khách hàng.
AASC đã soạn thảo và ban hành Quy chế quản lý tài chính, quy chế quản lý
nội bộ cho nhiều doanh nghiệp góp phần thiết thực giúp doanh nghiệp có cơ sở để
thực hiện đúng các quy định về tài chính và kế tốn

NGUYỄN TỰ HÀNH

11

KIỂM TỐN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

Mục tiêu hoạt động của Công ty AASC là độc lập, trung thực, minh bạch
nhằm cung cấp các dịch vụ chuyên ngành tốt nhất, đảm bảo quyền lợi hợp

pháp cao nhất cho khách hàng trong cơng tác quản lý kinh tế tài chính và điều
hành hoạt động sản xuất kinh doanh. Hơn thế nữa với kinh nghiệm thực tiễn về
chuyên ngành, gần gũi với khách hàng, tận tình, thơng thạo nghiệp vụ và hiểu biết
kinh nghiệm thực tế tại Việt Nam, Công ty AASC nắm bắt nhanh và rõ các yêu cầu
trong quản lý, sản xuất kinh doanh, các khó khăn mà khách hàng sẽ gặp phải và trợ
giúp khách hàng giải quyết tốt các vấn đề đó mà ít có một tổ chức dịch vụ chuyên
ngành nào có thể thực hiện được. Phương châm hoạt động của Công ty là luôn đảm
bảo chất lượng dịch vụ của Công ty trong mọi lĩnh vực và phương châm dịch vụ của
Công ty là: Độc lập, Hiệu quả, và Bảo mật tuân theo các qui định của Nhà nước
Việt Nam, Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam, Chuẩn mực kiểm toán quốc tế được
chấp nhật tại Việt Nam và tiêu chí hàng đầu là sự hài lịng của khách hàng.
1.3 Đặc điểm tổ chức quản lý của Công ty AASC
Hội đồng thành viên gồm tất cả thành viên, là cơ quan quyết định cao nhất
của cơng ty có chức năng quyết định phương hướng phát triển công ty, quyết định
phương thức đầu tư và dự án đầu tư, thông qua BCTC hàng năm, phương án sử
dụng và phân chia lợi nhuận hoặc phương án xử lý lỗ của công ty, quyết định cơ cấu
tổ chức quản lý công ty.
Ban thường trực hội đồng thành viên bao gồm một số thành viên của hội
đồng thành viên, chịu trách nhiệm trước hội đồng thành viên và thay mặt hội đồng
thành viên giải quyết những công việc quan trọng của công ty nhưng chưa đến mức
cần thiết phải họp hội đồng thành viên.
Ban kiểm sốt được thành lập nhằm mục đích kiểm sốt các hoạt động của
cơng ty, nhằm phát hiện ra những sai sót và những yếu điểm trong cơ cấu tổ chức
cũng như vận hành của công ty. Ban kiểm soát chịu trách nhiệm trước hội đồng
thành viên
Tổng giám đốc: Là người đại diện hợp pháp của công ty, chịu trách nhiệm
điều hành công việc hàng ngày của công ty. Tổng giám đốc có quyền ra quyết định
điều hành công ty trong một giới hạn cho phép theo điều lệ của cơng ty.
Phó tổng giám đốc cơng ty: Là người thực hiện chỉ đạo chuyên môn,
nghiệp vụ đối với các chi nhánh và các phịng ban. Ngồi ra, Phó tổng giám đốc cịn

có nhiệm vụ đưa ra các ý kiến, giải pháp nhằm hỗ trợ, tư vấn cho Tổng giám đốc.
Hiện nay, tại trụ sở chính ở Hà Nội có ba Pphó tổng giám đốc. Trong đó, Phó tổng
giám đốc thứ nhất phụ trách điều hành trực tiếp phòng kiểm tốn số 1 và phịng dịch
vụ đầu tư nước ngồi. Phó tổng giám đốc thứ hai phụ trách phịng kiểm tốn số 2 và
số 5. Phó tổng giám đốc thứ ba phụ trách phịng kiểm tốn số 3 và văn phịng đại
diện ở Quảng Ninh. Phó tổng giám đốc thứ tư của công ty phụ trách chi nhánh ở
thành phố Hồ Chí Minh kiêm giám đốc chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh.

NGUYỄN TỰ HÀNH

12

KIỂM TỐN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

Phịng Tổng hợp: Có nhiệm vụ quyết định về công tác tổ chức của Công ty,
tổ chức nhân sự, bảo vệ tài sản và cung cấp hậu cần cho Công ty, quản lý công văn
đến và đi….
Phịng Tài chính kế tốn : Có nhiệm vụ trợ giúp ban Giám đốc trong việc
điều hành, quản lý Cơng ty, theo dõi và hạch tốn các nghiệp vụ kinh tế phát sinh,
cung cấp các báo cáo kế toán, thanh tốn lương, tạm ứng cho các cán bộ cơng nhân
viên….
Phịng Kiểm sốt chất lượng và đào tạo: Hiện tại, Cơng ty có 7 phịng
nghiệp vụ, với chức năng cung cấp các dịch vụ về chuyên môn, đảm bảo thực hiện
theo kế hoạch và những mục tiêu chung của toàn Cơng ty. Cụ thể:
Phịng Kiểm tốn 1, 2, 3, 5, 6: Cung cấp các dịch vụ kiểm toán BCTC cho
các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ, sản xuất vật chất; tư vấn hỗ trợ cho khách
hàng về tài chính, kế tốn…

Phịng Kiểm tốn XDCB: Là phịng duy nhất cung cấp các dịch vụ kiểm
toán Báo cáo quyết toán vốn đầu tư XDCB, các hạng mục cơng trình hồn thành…
được thực hiện bởi đội ngũ KTV giàu kinh nghiệm và có trình độ cao.
Phịng Kiểm tốn dự án: Gồm 26 nhân viên trong đó có 1 Trưởng phịng và
3 Phó phịng. Phịng Kiểm tốn dự án cung cấp các dịch vụ liên quan tới các dự án
của các tổ chức Chính phủ và phi Chính phủ… Hiện nay, lĩnh vực kiểm tốn các dự
án tại Cơng ty đang rất phát triển và đóng góp 1 phần đáng kể cho doanh thu của
tồn Cơng ty.

NGUYỄN TỰ HÀNH

13

KIỂM TỐN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

HỘI ĐỒNG THÀNH VIÊN
BAN KIỂM SỐT
BAN THƯỜNG TRỰC
HỘI ĐỒNG THÀNH VIÊN

BAN TỔNG GIÁM ĐỐC

PHỊNG
TỔNG
HỢP

PHỊNG

KIỂM
SỐT
CHẤT
LƯỢNG
VÀ ĐÀO
TẠO

PHỊNG
TÀI
CHÍNH
KẾ
TỐN

PHỊNG
KIỂM
TỐN 1

PHỊNG
KIỂM
TỐN 2

PHỊNG
KIỂM
TỐN 3

PHỊNG
KIỂM
TỐN 5

PHỊNG

KIỂM
TỐN 6

PHỊNG
DỊCH
VỤ ĐẦU
TƯ
NƯỚC
NGỒI

PHỊNG
KIỂM
TỐN
XÂY
DỰNG
CƠ BẢN

CHI
NHÁNH
CƠNG
TY TẠI
TP. HỒ
CHÍ
MINH

Sơ đồ 1.1: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của cơng ty AASC

NGUYỄN TỰ HÀNH

14

KIỂM TỐN 48A

VĂN
PHỊNG
ĐẠI
DIỆN
TẠI
QUẢNG
NINH


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

CHƯƠNG 2: ĐẶC ĐIỂM TỔ CHỨC KIỂM TỐN CỦA CƠNG TY AASC
Giai đoạn chuẩn bị
2.1 Đặc điểm tổ chức đồn kiểm tốn
Trong mỗi cuộc kiểm tốn khác nhau thì quy mơ đồn kiểm tốn cũng khác
Giainào
đoạn
triểnphải
khaiđảm bảo có: Thành viên Ban
nhau. Tuy nhiên bất cứ cuộc kiểm tốn
cũng
tổng giám đốc, trưởng/phó phịng phụ trách sốt xét chất lượng, một trưởng nhóm
và các trợ lý kiểm tốn trực tiếp thực hiện cơng việc tại cơng ty khách hàng. Tại
Giaithịđoạn
thúc sắp xếp, bố trí nhóm kiểm
phịng kiểm tốn 3, trưởng phịng Cát
Hà két

là người
tốn làm việc và thường gồm 3 thành viên: Trưởng nhóm và 2 trợ lý kiểm tốn.
Mỗi một thành viên trong đồn kiểm tốn đều có một chức năng và nhiệm vụ
rõ ràng đã được vạch sẵn đó là:
Thành viên Ban tổng giám đốc có trách nhiệm đứng ra ký kết các hợp đồng
kiểm toán với khách hàng, lập kế hoạch kiểm toán và là người sốt xét cao nhất các
cơng việc của nhóm kiểm tốn và BCKT trước khi phát hành
Trưởng/phó phịng phụ trách là người chun về việc sốt xét q trình
kiểm sốt chất lượng trong tồn bộ cuộc kiểm tốn từ lúc chuẩn bị đến khi kết thúc
kiểm toán. Đồng thời tham gia giải đáp thắc mắc những khó khăn gặp phải của
nhóm kiểm tốn.
Trưởng nhóm là người có vai trị rất quan trọng. Trưởng nhóm sẽ chỉ đạo
trực tiếp cuộc kiểm tốn, phân cơng trách nhiệm cho các trợ lý, chịu trách nhiệm
soát xét chất lượng kiểm toán, thực hiện các phần hành phức tạp như doanh thu…
và lập BCKT.
Các trợ lý kiểm tốn phụ trách chu trình bán hàng, mua hàng, công nợ…
Những người này sẽ được phân công một cách rõ ràng thực hiện các phần hành và
phải thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán lưu vào file, giấy làm việc nhằm chứng
minh ý kiến của mình tại phần hành kiểm tốn đó.
2.2 Đặc điểm tổ chức cơng tác kiểm tốn
Quy trình chung của cơng tác kiểm tốn gồm có 3 bước:

Sơ đồ 2.1: Quy trình chung tổ chức cơng tác kiểm tốn

NGUYỄN TỰ HÀNH

15

KIỂM TỐN 48A

BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

Thứ nhất, Giai đoạn chuẩn bị: Gồm công tác khảo sát, đánh giá khách hàng
và công tác hậu cần:
Công tác khảo sát, đánh giá khách hàng và Dự thảo, ký hợp đồng: Bắt đầu từ
công tác soạn thảo và gửi đi các Hồ sơ chào hàng hoặc khách hàng có nhu cầu sẽ
tìm đến và đặt yêu cầu cung cấp dịch vụ với Ban giám đốc, cùng với đó khách hàng
sẽ cung cấp các hồ sơ liên quan đến hoạt động kinh doanh của mình. Ban Giám đốc
sẽ chỉ đạo cho Trưởng/phó phịng phụ trách khảo sát đánh giá sơ bộ về công ty
khách hàng, thu thập được các thông tin cơ bản về khách hàng, nắm bắt được những
thông tin sơ bộ về ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh của khách thể kiểm toán, lập
Báo cáo khảo sát. Sau đó bản khảo sát và đánh giá này sẽ được chuyển
Công tác chuẩn bị hậu cần: Trưởng/phó phịng phụ trách sẽ phân cơng nhóm
làm việc với khách hàng gồm có trưởng nhóm và các trợ lý kiểm tốn. Sau đó
trưởng nhóm sẽ chuẩn bị xin phê duyệt các giấy tờ sau: Giấy đi đường, giấy đề nghị
tạm ứng và đề nghị xin văn phòng phẩm.
Thứ hai, Giai đoạn triển khai: Trưởng nhóm sẽ phân cơng cơng việc cho các
trợ lý và trong q trình làm việc sẽ trao đổi các vấn đề liên quan đến cơng việc lẫn
nhau. Trưởng nhóm cịn có trách nhiệm trao đổi với khách hàng về thôg tin và thống
nhất kết quả kiểm tốn; Trao đổi thơng tin với các thành viên trong hóm trong q
trình thực hiện; Báo cáco kết quả thực hiện công việc.
Thứ ba, Giai đoạn kết thúc: KTV hoặc trợ lý được phân công làm báo cáo sẽ
chuyển cho Trưởng/phó phịng phụ trách để tiến hành sốt xét báo cáo ở cấp phòng.
Tiếp theo báo cáo chuyển lên Tổng giám đốc/Phó tổng giám đốc phụ trách để sốt
xét báo cáo cấp cơng ty. Sau các bước sốt xét, KTV/Trợ lý được phân công làm
báo cáo sẽ lấy sổ báo cáo và đóng dấu tại Phịng tổng hợp rồi gửi cho khách hàng.
Sau khi hoàn tất các bước cơng việc trên, Cơng ty AASC sẽ tiến hành viết
hố đơn và lập thanh lý hợp đồng.
2.3 Đặc điểm tổ chức hồ sơ kiểm toán

Chuẩn mực kiểm toán số 230 “HỒ SƠ KIỂM TOÁN” (Ban hành kèm theo
Quyết định số 120/1999/QĐ-BTC ngày 27/9/1999 của Bộ trưởng BTC) có ghi: “Hồ
sơ kiểm toán: Là các tài liệu do KTV lập, thu thập, phân loại, sử dụng và lưu trữ.
Tài liệu trong hồ sơ kiểm toán được thể hiện trên giấy, trên phim, ảnh, trên phương
tiện tin học hay bất kỳ phương tiện lưu trữ nào khác theo qui định của pháp luật
hiện hành”
Việc lưu trữ hồ sơ kiểm toán dùng để :
 Lưu trữ những bằng chứng thu được trong quá trình thực hiện kiểm tốn, và
làm cơ sở cho việc đưa ra ý kiến của KTV;
 Trợ giúp cho việc lập kế hoạch và thực hiện cơng việc kiểm tốn;
 Trợ giúp cho việc kiểm tra, soát xét và đánh giá chất lượng cơng việc kiểm

NGUYỄN TỰ HÀNH

16

KIỂM TỐN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

toán;
 Trợ giúp cho việc xử lý các phát sinh sau cuộc kiểm toán.
Hồ sơ kiểm toán chứa đựng:
 Kế hoạch kiểm toán;
 Việc thực hiện cuộc kiểm tốn : Nội dung, chương trình và phạm vi của các
thủ tục đã được thực hiện;
 Kết quả của các thủ tục đã thực hiện;
 Những kết luận mà KTV rút ra từ những bằng chứng kiểm tốn thu thập
được.

Có 2 loại hồ sơ kiểm tốn, đó là:
Thứ nhất, Hồ sơ kiểm toán chung: Là hồ sơ kiểm tốn chứa đựng các thơng
tin chung về khách hàng liên quan tới hai hay nhiều cuộc kiểm toán trong nhiều
năm tài chính của một khách hàng.
Hồ sơ kiểm tốn chung giúp cho KTV có cái nhìn xun suốt về khách hàng
kể từ khi bắt đầu cung cấp dịch vụ đến năm kiểm toán hiện thời. Bởi vậy, hồ sơ
kiểm tốn chung ln được cập nhật hàng năm và khơng phải chuyển vào kho lưu
trữ. Hồ sơ kiểm toán chung tại công ty AASC gồm:
Nội dung

Ký hiệu

Các thông tin chung

TTI

Các tài liệu pháp luật

TTII

Các tài liệu về thuế

TTIII

Các tài liệu về nhân sự

TTIV

Các tài liệu về kế toán

TTV

Các tài liệu về hợp đồng

TTVI

Các thủ tục

TTVII

Bảng 2.1: Bảng ký hiệu tham chiếu trong hồ sơ kiểm toán chung
Thứ hai, Hồ sơ kiểm toán năm: Là hồ sơ kiểm toán chứa đựng các thông tin
về khách hàng chỉ liên quan tới cuộc kiểm tốn một năm tài chính. Hồ sơ kiểm tốn
năm là cơ sở trực tiếp cho việc hình thành ý kiến kiểm toán của KTV, giúp đánh giá
chất lượng cuộc kiểm tốn và là thơng tin cho việc lập kế hoạch của cuộc kiểm toán
năm sau.
Hồ sơ kiểm toán năm tại Công ty AASC gồm: Thông tin chung về cuộc kiểm
toán; Các vấn đề chung về cuộc kiểm toán và các phần hành.
Các vấn đề chung về cuộc kiểm toán gồm 11 vấn đề, được sắp xếp theo ký

NGUYỄN TỰ HÀNH

17

KIỂM TOÁN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

hiệu tham chiếu đánh số thứ tự La Mã như bảng sau:

Nội dung

Ký hiệu

BCKT, Thư quản lý
Tổng kết cơng việc kiểm tốn của niên độ

I
II

Các sự kiện phát sinh sau khi phát hành BCKT năm trước

III

Những vấn đề chưa rõ, cần được giải quyết

IV

Các sự kiện phát sinh sau niên độ kế toán của năm được kiểm toán

V

Những vấn đề cần lưu ý cho cuộc kiểm tốn năm sau

VI

Các bản giải trình của doanh nghiệp

VII

Kế hoạch kiểm toán

VIII

Các biên bản họp với khách hàng

IX

Các biên bản họp HĐQT

X

Các tài liệu khác

XI

Từ trang Đến trang

Bảng 2.2: Bảng ký hiệu tham chiếu các vấn đề chung về cuộc kiểm toán
Hồ sơ kiểm toán năm các phần hành kiểm toán bao gồm các phần hành kiểm
toán chi tiết cho các khoản mục, tài khoản chi tiết được thực hiện trong năm. Các
phần hành kiểm toán được đánh ký hiệu tham chiếu theo chữ cái từ A đến Y như
bảng sau:
Nội dung

Ký
hiệu

BCTC của khách hàng
Tóm tắt hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng

A
B

Tiền

C

Các khoản đầu tư tài chính

D

Các khoản phải thu

E

Hàng tồn kho

FA

Chi phí sản xuất, tính giá thành, SPDD

FB

Tài sản ngắn hạn khác

G

Bất động sản đầu tư

H

Tài sản cố định

I

Chi phí XDCB dở dang

J

Tài sản dài hạn khác

K

Công nợ nội bộ

L

Lương và các khoản theo lương

M

NGUYỄN TỰ HÀNH

18

Phần
tổng hợp
(từ-đến)

Phần chi
tiết (từđến)

Người
thực hiện

KIỂM TOÁN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

Các khoản nợ phải trả khác

N

Các loại thuế

O

Các khoản Vay/Nợ

P

Nguồn vốn, quĩ và lợi nhuận chưa phân phối

Q

Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

R

Giá vốn hàng bán

S

Doanh thu và chi phí hoạt động tài chính

T

Chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp

U

Thu nhập và chi phí khác

V

Khác

Y

Bảng 2.3: Bảng ký hiệu tham chiếu các phần hành kiểm toán
2.4 Kiểm soát chất lượng kiểm tốn của Cơng ty AASC
Đối với hoạt động kiểm toán, kiểm soát chất lượng kiểm toán là một hệ
thống chính sách và biện pháp để nắm bắt và điều hành hoạt động kiểm toán đạt
chuẩn mực chung, bao gồm: quan điểm về kiểm soát, các quy định nghiệp vụ kiểm
toán và kiểm soát, cơ cấu tổ chức bộ máy kiểm sốt, chính sách về nhân sự, các hoạt
động kiểm tra, sốt xét, thu thâp thơng tin, xác nhận... Kiểm soát chất lượng kiểm
toán được thực hiện trong tồn bộ q trình kiểm tốn của một cuộc kiểm toán, do
nhiều cấp độ kiểm soát tiến hành, với nhiều phương pháp kiểm soát khác nhau. Việc

thực hiện kiểm soát chất lượng được thực hiện cả bên trong và bên ngồi Cơng ty:
Một là, Hoạt động kiểm sốt bên trong: Kiểm soát chất lượng bắt đầu ngay
từ ngày làm việc đầu tiên của KTV và sẽ được duy trì cho đến ngày làm việc cuối
cùng của họ. Đó khơng phải là một công việc tách biệt mà là một quá trình xuyên
suốt nhằm củng cố mọi phương diện hoạt động của Cơng ty AASC. Nội dung, quy
mơ và trình tự tiến hành thủ tục kiểm soát chất lượng hoạt động kiểm toán được vận
dụng tuỳ thuộc vào điều kiện cụ thể của từng cuộc kiểm tốn. Tuy nhiên, có những
chính sách và thủ tục kiểm soát chất lượng hoạt động kiểm tốn mà Cơng ty AASC
đã xây dựng và thực hiện trong mọi cuộc kiểm toán để phù hợp với CMKT Việt
Nam hoặc CMKT quốc tế được Việt Nam chấp nhận, bao gồm:
Trước hết, KTV phải tuân thủ nguyên tắc và đạo đức nghề nghiệp: Cơng ty
AASC trong q trình đào tạo luôn nhấn mạnh với tất cả các nhân viên của mình
phải tn thủ các ngun tắc về tính độc lập, chính trực, khách quan, bảo mật, các
quy định chung và tư cách nghề nghiệp.
Sau đó, KTV cần phải thoả mãn các tiêu chuẩn về kỹ năng và năng lực
chuyên môn. Công ty AASC xây dựng các bài kiểm tra cùng với chương trình
phỏng vấn (do các KTV có kinh nghiệm của công ty thực hiện) nhằm tuyển dụng
những nhân viên có năng lực và sau đó các KTV này tiếp tục được đào tạo thường

NGUYỄN TỰ HÀNH

19

KIỂM TOÁN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

xuyên về mặt chuyên môn. Có thể nói nhân viên của Cơng ty AASC khá chuyên
nghiệp, mốt số đạt được những bằng cấp chuyên môn nhất định trong quá trình phát

triển nghề nghiệp của mình.
Tiếp đến, Phụ trách kiểm toán giao việc, hướng dẫn và tham khảo ý kiến.
Cơng việc kiểm tốn được giao cho những nhân viên có kỹ năng chun mơn cần
thiết, có trường hợp là kỹ năng chuyên sâu để hoàn thành cơng việc một cách xuất
sắc. Tiếp đó, cơng việc kiểm toán được chỉ đạo, giám sát và soát xét ở tất cả các cấp
- không để chỉ một cấp nào đảm đương tồn bộ một cuộc kiểm tốn. Các
trưởng/phó phịng kiểm tốn phân cơng cơng việc cho các nhân viên trong phịng
nhưng họ khơng thể chuyển giao trách nhiệm của mình cho nhóm kiểm tốn. Một
trong những quy trình kiểm sốt chất lượng chủ yếu là tất cả các cơng việc được
soát xét bởi một thành viên cao cấp hơn trong nhóm kiểm tốn.
Kế đến, KTV phụ trách việc ra quyết định duy trì và chấp nhận khách hàng:
Danh tiếng của CTKT phụ thuộc vào khách hàng mà công ty đó phục vụ, sự đánh
giá thấu đáo về khách hàng tiềm năng và việc thường xuyên đánh giá lại khách hàng
đang có là một phần việc quan trọng, chủ yếu của quản lý chất lượng.
Cuối cùng, KTV thực hiện công tác kiểm tra: Cơng ty AASC thường xun
kiểm tra tính hiệu quả của các chính sách và thủ tục kiểm sốt chất lượng hoạt động
của cơng ty.
Một thủ tục rất quan trọng để duy trì chất lượng cuộc kiểm tốn tại Cơng ty
AASC là hệ thống sốt xét được thực hiện qua 3 cấp. Sau q trình làm việc tại
cơng ty khách hàng, KTV sẽ tập hợp bằng chứng kiểm toán, giấy làm việc vào file
và đưa ra ý kiến của mình. Tiếp theo Trưởng/phó phịng phụ trách sẽ sốt xét lại file
và đưa ra ý kiến trước khi trình lên Ban tổng giám đốc soát xét lần cuối. Sau khi đủ
3 cấp sốt xét và được phê duyệt, Cơng ty sẽ phát hành BCKT cho khách hàng.

NGUYỄN TỰ HÀNH

20

KIỂM TOÁN 48A

BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

STT

Ý kiến của KTV

Các vấn đề

Ý kiến
I

Kết quả kiểm toán năm trước
Báo cáo do Cty Kiểm tốn AASC thực hiện với ý kiến chấp nhận
tồnphần

II

Các sai sót phát hiện

1

Tiền

Thamchiếu

Ý kiến của Trưởng/Phó
Phịng
Ý kiến
Ký/ ngày

Ý kiến của Ban Giám Đốc
Ý kiến

Ký/ngày

…

…

Số dư các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ đã được đánh giá lại
theo quy định
2

Tài sản cố định
- Khoản chi lắp đặt hệ thống điều hịa đơn vị đang hạch tốn tăng
TSCĐ,nhưng thực chất là chi phí mua 02 máy điều hịa loại 10.000
BTU và 04 máy điều hòa 12.000 BTU cùng vật tư phụ để lắp đặt
(đơn giá cho mỗi máy điều hòa < 10 tr đ). Đề nghị điều chỉnh tăng
chi phí trả trước dài hạn,giảm tài sản cố định hữu hình

Bút tốn điều
chỉnh

- Server IBM đủ điều kiện ghi tăng nguyên giá TSCĐ đang được
đơn vịtheo dõi trên TK242 và phân bổ và chi phí sản xuất kinh
doanh trong kỳ. Đề nghị điều chỉnh tăng nguyên giá TSCĐ

Bút toán điều
chỉnh

- Đơn vị đang hạch toán tăng nguyên giá TSCĐ là chi phí sửa chữa
văn phịng số tiền 46.582.222 đ. Đề nghị điều chỉnh sang TK242 và
thực hiện phân bổ trong 02 năm

Bút tốn điều
chỉnh

…

…

…

…

…

…

Bảng 2.4: Trích bảng tổng hợp kết quả kiểm tốn

NGUYỄN TỰ HÀNH

21

KIỂM TỐN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

Hai là, Kiểm soát chất lượng từ bên ngồi : Đó là các hoạt động quản lý từ
cơ quan quản lý Nhà nước và Hiệp hội nghề nghiệp. Hoạt động quản lý bên ngoài
thực hiện thông qua cơ chế giám sát hoạt động đối với việc tuân thủ các chuẩn mực
và quy định pháp lý.

NGUYỄN TỰ HÀNH

22

KIỂM TOÁN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

CHƯƠNG 3: NHẬN XÉT VÀ CÁC GIẢI PHÁP HỒN THIỆN HOẠT
ĐỘNG CỦA CƠNG TY AASC
3.1 Nhận xét về hoạt động của Công ty AASC
3.1.1 Ưu điểm
Thứ nhất, về hoạt động kinh doanh:
Sau gần 20 năm hoạt động, Công ty AASC ngày càng khẳng định vị thế của
mình trên thị trường cung cấp dịch vụ tư vấn, tài chính, kế tốn và kiểm tốn.
Doanh thu của Công ty tăng trưởng tốt, số lượng khách hàng ngày càng mở rộng.
Loại hình dịch vụ đa dạng. Khả năng cạnh tranh ngày càng cao. Thu nhập của nhân
viên được cải thiện đáng kể.
Thứ hai, về tổ chức bộ máy quản lý:
Cơng ty AASC có cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý khá khoa học, phân công
phân nhiệm rõ ràng. Việc phân chia ra nhiều phịng kiểm tốn chun môn từng lĩnh
vực, từng khách hàng giúp việc thực hiện kiểm toán được tốt hơn nhờ hiểu biết về
khách hàng và lĩnh vực hoạt động của khách hàng sâu sắc, phân chia khối lượng

công việc và tạo ra cơ chế cạnh tranh lành mạnh giữa các phịng kiểm tốn.
Cơng ty AASC thành lập 2 chi nhánh ở Quảng Ninh và thành phố Hồ Chí
Minh giúp giảm thiểu chi phí đi làm việc tại các khách hàng ở tỉnh xa, mở rộng số
lượng khách hàng tại nhiều địa bàn khác nhau.
Thứ ba, về đội ngũ nhân viên:
Với nhiều chính sách đãi ngộ xứng đáng, hiện nay Cơng ty AASC có đội ngũ
bao gồm trên 230 cán bộ, KTV, kỹ thuật viên, trợ lý kiểm toán, được đào tạo đại học
và trên đại học chuyên ngành tài chính, ngân hàng - kế tốn và kiểm tốn ở trong
nước và ở nước ngồi, trong đó có 53 KTV được cấp chứng chỉ kiểm tốn cấp Nhà
nước, 01 KTV có chứng chỉ ACCA của Vương quốc Anh, 04 thẩm định viên quốc
gia về giá và hàng trăm cộng tác viên bao gồm các Giáo sư, Tiến sỹ, KTV với kinh
nghiệm và chuyên môn dày dạn, sâu sắc và phong phú. Đây là lợi thế cạnh tranh rất
lớn của Công ty AASC trong thị trường địi hỏi sử dụng nhiều chất xám.
Ngồi ra hàng năm, nhân viên của Cơng ty AASC cịn được tham gia các lớp
đào tạo nâng cao nghiệp vụ, bổ sung kiến thức, cập nhật kiến thức… và được tạo
mọi điều kiện để tham gia ôn tập, thi lấy chứng chỉ trong, ngồi nước.
Thứ tư, về tổ chức kiểm tốn:
Về tổ chức cơng tác kiểm tốn: Cơng ty AASC đã xây dựng cho mình một
chương trình kiểm tốn đầy đủ, chi tiết giúp KTV dễ dàng hơn trong việc thực hiện
kiểm toán, đảm bảo quy trình chung trong từng khoản mục được kiểm tốn, định
hướng tốt hơn trong q trình làm việc.
Về tổ chức hồ sơ kiểm toán: Giấy tờ làm việc của KTV được lưu trog hồ sơ
kiểm toán một cách khoa học và được đánh tham chiếu để người đọc dễ tra cứu.
Trong từng mục, trang tổng hợp được lưu ở vị trí ngồi cùng, tiếp đến là trang kết

NGUYỄN TỰ HÀNH

23

KIỂM TOÁN 48A

BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

luận kiểm toán, giấy tờ làm việc của KTV, cuối cùng là tài liệu thu thập từ phía
cơng ty khách hàng.
Về kiểm sốt chất lượng kiểm tốn: Hệ thống sốt xét 3 cấp của Cơng ty
AASC được thực hiện một cách nghiệm ngặt nhằm đảm bảo chất lượng cho các kết
luận kiểm toán.
3.1.2 Tồn tại và nguyên nhân
Thứ nhất, về hoạt động kinh doanh:
Những thành tựu mà Công ty AASC đạt được rất đáng trân trọng trong môi
trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt hiện nay. Tuy nhiên Công ty cần phải xem
xét lại mức phí chấp nhận thực hiện kiểm tốn so với mức phí khá thấp hiện nay.
Ngun nhân có thể một phần là do mức phí của các cơng ty khác q thấp làm kéo
mức phí chung trên thị trường xuống. Tuy nhiên cần phải nhận thức được mức giá
phí phù hợp với chi phí bỏ ra, bởi vậy với mức giá phí thấp có thể dẫn đến việc ra
BCKT khơng đạt chất lượng tốt nhất.
Số lượng khách hàng tiềm năng ở miền Trung là rất lớn, tuy nhiên chưa được
sự chú ý đúng mức từ Cơng ty AASC. Điều này có thể là do Cơng ty chưa có chi
nhanh ở miền Trung (Đà Nẵng chẳng hạn) để “vét” khách hàng tại khu vực này.
Thứ hai, về tổ chức bộ máy quản lý:
Việc tổ chức ra nhiều phòng ban quá độc lập có thể khiến mơi trường làm
việc trong tồn Cơng ty khơng được thân thiện, khơng có sự chia sẻ kinh nghiệm
giữa nhân viên các phòng.
Thứ ba, về đội ngũ nhân viên:
Tồn Cơng ty AASC mới chỉ có 1 người có chứng chỉ ACCA, tỷ lệ này là
quá thấp. Một điểm yếu của nhân viên trong các Cơng ty kiểm tốn Việt Nam nói
chung, Cơng ty AASC nói riêng đó là trình độ ngoại ngữ rất thấp. Mặt khác, kiểm
tốn Việt Nam còn khá non trẻ và vẫn đang học hỏi rất nhiều từ các nước phát triển.

Do vậy, ngoại ngữ là chìa khố rất quan trọng để các KTV nâng cao trình độ nghiệp
vụ của mình.
Thứ tư, về tổ chức kiểm tốn:
Về tổ chức cơng tác kiểm tốn: Việc thiết kế một chương trình kiểm tốn
chung cứng nhắc có thể sẽ khó áp dụng cho các khách hàng cụ thể. Tuy nhiên, do
các nguyên nhân về thời gian, chi phí nên Công ty AASC chưa thể xây dựng được
các chương trình kiểm tốn chun biệt cho từng đối tượng khách hàng.
Việc thu thập thông tin về khách hàng là rất quan trọng nhưng do hạn chế về
mặt không gian, thời gian nên đối với nhiều khách hàng truyền thống chủ yếu các
KTV kế nhiệm sẽ dựa vào hồ sơ kiểm tốn của năm trước đó. Điều này có thể bỏ
sót nhiều thơng tin hữu ích cho việc kiểm tốn.

NGUYỄN TỰ HÀNH

24

KIỂM TOÁN 48A


BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP

Về kiểm soát chất lượng:Mặc dù cơng tác kiểm tra các thủ tục kiểm sốt chất
lượng luôn được thực hiện, nhưng khi vào “mùa kiểm tốn” khối lượng cơng việc
q lớn có thể dẫn đến một số thủ tục kiểm soát bị bỏ qua.
3.2 Giải pháp đề xuất để hồn thiện hoạt động tại Cơng ty AASC
Thứ nhất, về hoạt động kinh doanh:
Ngoài việc duy trì việc hoạt động kinh doanh như hiện nay, Cơng ty AASC
cần phải tìm kiếm và chào hàng với các khách hàng tiềm năng, trong đó có khu vực
miền Trung.
Thêm nữa, Công ty cần chú trọng mảng tư vấn thuế, lĩnh vực mà hầu hết các

doanh nghiệp hiện nay đang gặp nhiều khó khăn. Lĩnh vực này hiện nay đã có khá
nhiều Cơng ty kiểm tốn triển khai
Thứ hai, về tổ chức bộ máy quản lý:
Mặc dù Công ty đã thành lập các chi nhánh ở Quảng Ninh và thành phố Hồ
Chí Minh, tuy nhiên Cơng ty cần phải mở rộng thêm một vài chi nhánh ở Đà Nẵng,
Nha Trang, Cần Thơ… để phủ được rộng hơn thị trường kiểm toán.
Các chi nhánh hiện nay vẫn chưa hoạt động đồng bộ với nhau và đã xảy ra
trường hợp Công ty AASC miền Bắc ký hợp đồng với Công ty miền Nam. Dẫn đến
sự chồng chéo trong nhân sự kiểm toán, hàng năm vẫn có sự điều chuyển nhân sự
tạm thời giữa các chi nhánh. Công ty AASC cần phải xây dựng cơ chế thống nhất
về phạm vi không gian, uỷ quyền giữa các chi nhánh để hoạt động nhịp nhàng hơn,
tiến hành xây dựng kế hoạch kiểm toán từ sớm, thực hiện đánh giá đầy đủ nhu cầu
cuộc kiểm toán nhằm đạt được sự phối hợp hiệu quả nhất giửa các khu vực.
Thứ ba, về đội ngũ nhân viên:
Nhân lực làm việc trong ngành kiểm tốn khơng ngừng học hỏi và được đào
tạo liên tục. Mặc dù Công ty AASC đã xây dựng được các bài kiểm tra đầu vào,
chương trình phỏng vấn ứng viên và thực thi nghiêm túc, nhưng trong q trình làm
việc KTV được đào tạo khơng thực sự nhiều, chủ yếu là các lớp do VACPA mở để
cập nhật kiến thức hoặc là chương trình đào tạo nhân sự trước “mùa kiểm tốn”.
Cơng ty AASC cần phải tổ chức nhiều hơn các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, cập nhật
kiến thức mới. Một mảng khá quan trọng khác đó là các kỹ năng mềm, tin học và
ngoại ngữ cũng cần được quan tâm thích đáng.
Thứ tư, về tổ chức kiểm tốn
Cơng ty cần nỗ lực trong việc xây dựng chương trình kiểm tốn chun biệt
cho các đối tượng khách hàng khác nhau, giúp định hướng cho KTV được tốt hơn
khi thực hiện cơng việc của mình.
Tương tự với việc đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ, hiện tại Cơng ty
AASC mới chỉ có bảng câu hỏi chung về quy trình kiểm sốt của khách hàng nhằm
đánh giá hiệu lực hệ thống kiểm soát nội bộ tại đơn vị. Cơng ty cần xây dựng quy
trình đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ chuyên biệt cho các đối tượng khách hàng

NGUYỄN TỰ HÀNH

25

KIỂM TOÁN 48A