Bài giảng Tài chính quốc tế: Các học thuyết về tỷ giá - Nguyễn Diệp Hà
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.98 MB, 54 trang )
Các học thuyết về tỷ giá
PPP
•
IRP
•
Học thuyết tiếp cận cán cân thanh tốn (Approach to BoP)
•
Mơ hình Mundell Flaming (IS-LM-BP)
•
Học thuyết tiền tệ (Monetary models)
•
Học thuyết tiếp cận cân bằng danh mục đầu tư (Portfolio Balance
approach)
•
1
By NDH
18/12/2013
Tiếp cận CCTT
Lý thuyết độ co giãn (elasticity approach)
Lý thuyết về chi tiêu (absorption approach)
Lý thuyết tiền tệ (monetary approach)
2
By NDH
18/12/2013
Lý thuyết về độ co dãn
Ý tưởng cơ bản: xác định tác động của tỷ giá lên CCTM thơng qua
độ co dãn của cầu.
Giả định của học thuyết:
Cung hàng hố xuất khẩu và hàng hóa nhập khẩu là co dãn hồn hảo
(đường cung nằm ngang), tức là ứng với mọi mức giá, cầu về hàng
hố xuất khẩu ln được thoả mãn. cầu không ảnh hưởng đến
giá
sự thay đổi trong mức giá tương đối là do thay đổi trong tỷ giá
3
danh nghĩa.
By NDH
18/12/2013
Lý thuyết về độ co dãn
Cán cân vãng lai (CA) tính bằng nội tệ được biểu biễn như sau
:
CA = P.XV – E.P*. MV (1.1)
Trong đó: P: Mức giá nội địa của hàng xuất khẩu
P*: Mức giá hàng nhập khẩu
XV: Khối lượng hàng xuất khẩu
MV: Khối lượng hàng nhập khẩu
E: Tỷ giá hối đối
4
Đặt giá trị xuất khẩu tính bằng nội tệ (P.XV) là X. Giá trị tính
bằng ngoại tệ (P*.MV) là M. Phương trình (1.1) được viết lại
như sau:
By NDH
18/12/2013
CA = X – E.M (1.2)
Lý thuyết về độ co dãn
Hệ số co dãn xuất khẩu η X: thể hiện % thay đổi của giá trị
xuất khẩu khi tỷ giá thay đổi 1%
ηX
dX/X
dE/E
Hệ số co dãn nhập khẩu η Y: thể hiện % thay đổi của giá trị
nhập khẩu khi tỷ giá thay đổi 1%
5
By NDH
ηM
dM/M
dE/E
18/12/2013
Lý thuyết về độ co dãn
Điều kiện Marshall – Lerner:
dCA
M( X
M 1)
dE
Và được phát biểu như sau:
Giả sử trạng thái xuất phát của CCVL là cân bằng và
tiến hành phá giá tức dE>0, thì:
Nếu X + M > 1 thì CCVL được cải thiện
Nếu X + M = 1 thì CCVL duy trì cân bằng
6
Nếu X + M <1 thì CCVL trở nên xấu đi
By NDH
18/12/2013
Trước khi phá giá: E(VND/USD) = 18.000. Tài khoản vãng lai cân bằng
Số lượng
Giá
Tổng giá trị bằng VND
Tổng giá trị bằng USD
Xuất khẩu
360
10.000VND
3.600.000
200
20
Nhập khẩu
10USD
3.600.000
Tài khoản vãng lai
0
(1) Sau khi phá giá: E(VND/USD) = 20.000. Tài khoản vãng lai thâm hụt
Xuất khẩu
370
10.000VND
3.700.000
19
Nhập khẩu
10USD
3.800.000
Tài khoản vãng lai
100.000
185
190
5
(2) Sau khi phá giá: E(VND/USD) = 20.000. Tài khoản vãng lai cân bằng
Xuất khẩu
380
10.000VND
3.800.000
190
Nhập khẩu
3.800.000
190
0
0
19
10USD
Tài khoản vãng lai
(3) Sau khi phá giá: E(VND/USD) = 20.000. Tài khoản vãng lai thặng dư
Xuất khẩu
386
10.000VND
3.860.000
193
Nhập khẩu
3.600.000
180
+260.000
+13
Tài khoản vãng lai
7
200
0
By NDH
18
10USD
18/12/2013
Lý thuyết về chi tiêu
8
By NDH
18/12/2013
Lý thuyết về chi tiêu
Bản chất của học thuyết
Sự mất cân bằng của cán cân vãng lai có thể được xem như là
một sự chênh lệch giữa thu nhập và chi tiêu trong nước
Thu nhập quốc dân
Y = C + I + G + X − M,
Chi tiêu trong nước
A = C + I + G,
cán cân thương mại:
CA = X − M = Y − A
9
By NDH
18/12/2013
Lý thuyết về chi tiêu
Lấy đạo hàm hai vế phương trình, ta có:
dCA/dE = dY/dE − dA/dE (2.1)
•
Nếu phá giá làm tăng thu nhập trong nước lớn hơn mức tăng
chi tiêu trong nước, thì CCVL được cải thiện.
•
Nếu phá giá làm tăng chi tiêu trong nước lớn hơn so với tăng
thu nhập trong nước thì sẽ làm xấu đi CCVL
10
By NDH
18/12/2013
Lý thuyết về chi tiêu
Chi tiêu (A) bị ảnh hưởng
•
•
Trực tiếp bởi việc phá giá Ad (Absorption when devaluation)
Gián tiếp qua Thu nhập Y, cụ thể: Y A , trong đó mức độ thay
đổi tùy vào xu hướng chi tiêu cận biên, a
dA/dE = adY/dE + dAd/dE
Thay vào (2.1) ta có:
dCA/dE = dY/dE – (adY/dE + dAd/dE) = (1a)dY/dE dAd/dE
1. Có 3 yếu tố cần xem xét để đánh giá tác động lên CA : (1a), dY
và dAd ;
2. Điều kiện để phá giá cải thiện cán cân thương mại là:
11
By NDH
(1 − a)dY > dAd
18/12/2013
Ảnh hưởng của E qua thu nhập Y
v Trường hơp 1: Nền kinh tế dưới mức thỏa dụng
Y sẽ thay đổi thế nào?
Ø
Hiệu ứng lao động:
•
•
Nếu điều kiện Marshall – Lerner thỏa mãn phá giá có
tác dụng cải thiện NX giúp tăng Y
•
Ngược lại, nếu điều kiện Marshall – Lerner khơng thỏa
mãn Y giảm
Hiệu ứng điều kiện thương mại:
•
•
12
Điều kiện thương mại = P/EP*
•
By NDHPhá giá nội tệ tức E
thu nhập thực t18/12/2013
ế giảm
Ảnh hưởng của E qua thu nhập Y
Ø
Thay đổi của Y có ảnh hưởng đến CA thế nào: phụ
thuộc vào a
•
a<1 : Nếu Y tức dY >0 dCA>0 tức CA
Nghĩa là: nếu ta có xu hướng tiêu dùng cận biên nhỏ hơn 1 có
nghĩa là A tăng một lượng nhỏ hơn Y tăng thì khi thu nhập
tăng sẽ giúp CCVL được cải thiện
•
a>1: ngược lại
v Trường hợp 2: nền kinh tế bằng mức thỏa
dụng
13
Dù E thay đổi khi phá giá, Y cũng khơng thay đổi được
By NDH
18/12/2013
Ảnh hưởng của E trực tiếp qua Ad
Chi tiêu trực tiếp giảm dưới ảnh hưởng của phá giá sẽ cải
thiện cán cân thương mại thông qua các hiệu ứng sau:
Hiệu ứng cân bằng thực
Hiệu ứng phân phối lại thu nhập
Hiệu ứng tiền danh nghĩa
Hiệu ứng kỳ vọng
Hiệu ứng LaursenMetzler
14
By NDH
18/12/2013
Ảnh hưởng của E trực tiếp qua Ad
v Hiệu ứng cân bằng thực:
• Giả định các doanh nghiệp quyết định nắm giữ cân bằng
tiền thực khơng đổi:
M/P = k trong đó k là hằng số
• Phá giá nội tệ làm nhập khẩu trở nên đắt hơn P
• Trong khi đó, NHTW khơng điều chỉnh cung tiền M
khơng đổi
M/P
15
Để duy trì M/P, các doanh nghiệp sẽ tăng năm giữ tiền
bằng cách bán thêm trái phiếu lãi suất tăng lên tiêu
dùng (C) và đ
ầu tư (I) Chi tiêu (A) giả18/12/2013
m
By NDH
Ảnh hưởng của E trực tiếp qua Ad
vHiệu ứng phân phối lại thu nhập: nếu
phá giá phân phối lại thu nhập từ những
người có a nhỏ sang những người có a
lớn thì A và ngược lại, ví dụ:
• Các doanh nghiệp nghèo hơn thường có
16
thu nhập cố định danh nghĩa, do đó phá
giá làm cho thu nhập thực tế giảm và
By NDH
18/12/2013
giảm chi tiêu trực tiếp
Ảnh hưởng của E trực tiếp qua Ad
v Hiệu ứng tiền danh nghĩa (money illusion):
17
•
Người tiêu dùng khơng nhận thức được mức giá đã tăng
khi họ giữ ngun khối lượng hàng hóa tiêu dùng tức là họ
đã tăng chi tiêu thực
•
Theo chiều ngược lại: Vì người tiêu dùng nghĩ mức giá
tăng nên họ tiêu dùng ít đi nhiều hơn mức giá tăng
giảm chi tiêu thực.
•
Dù chiều hướng thế nào, hiệu ứng này khá nhỏ và chỉ
trong ngắn hạn.
By NDH
18/12/2013
Ảnh hưởng của E trực tiếp qua Ad
v Hiệu ứng kỳ vọng thể hiện qua 2 cách:
•
Tăng giá là một dấu hiệu cho thấy giá cả trong tương lai
sẽ tăng lên, và “sự hoang mang tiêu dùng” sẽ làm tăng chi
tiêu trực tiếp
•
Mặt khác, kỳ vọng lạm phát có thể làm giảm chi tiêu đầu
tư và do đó làm giảm chi tiêu trực tiếp
18
By NDH
18/12/2013
Ảnh hưởng của E trực tiếp qua Ad
v Hiệu ứng Laursen and Metzler
• Cho rằng điều kiện thương mại xấu đi do phá giá gây
nên hai hiệu ứng đối với chi tiêu:
ü Hiệu ứng thu nhập: giảm thu nhập giảm chi tiêu
ü Hiệu ứng thay thế: hàng trong nước trở nên rẻ tương đối
chuyển sang tiêu dùng hàng trong nước
• Nếu hiệu ứng thay thế lớn hơn hiệu ứng thu nhập có
19
thể chi tiêu sẽ tăng lên
By NDH
18/12/2013
Lý thuyết về chi tiêu
Tóm lại ảnh hưởng của phá giá nội tệ lên cán cân thương
mại là rất khó biết trước
Tuy nhiên, thơng điệp của học thuyết là những chính sách
làm tăng thu nhập nhiều hơn chi tiêu sẽ giúp cải thiện cán
cân thương mại phá giá sẽ dễ thành cơng hơn khi đó
20
By NDH
18/12/2013
Lý thuyết tiền tệ
Là học thuyết sớm nhất và có ảnh hưởng nhất dùng để
giải thích cán cân thanh tốn.
Quan điểm chủ đạo: cán cân thanh tốn là một hiện
tượng tiền tệ, mất cân bằng cán cân thanh tốn đến từ
mất cân bằng giữa cung và cầu tiền.
3 giả định cơ bản:
Cầu tiền thực tế khơng đổi
Tổng cung thẳng đứng
Ngang giá sức mua tuyệt đối
21
By NDH
18/12/2013
Giả định 1: Cầu tiền khơng đổi
Md = kPy với k>0
Vì vậy nếu P thì y
22
By NDH
18/12/2013
Giả định 2: Tổng cung thẳng đứng
Tổng cung thẳng đứng có
nghĩa là
giá co giãn hồn hảo
tổng cung dịch chuyển
khi có thay đổi trong các
yếu tố đầu vào: cơng
nghệ, lực lượng lao động,
vốn,….
23
By NDH
18/12/2013
Giả định 3: PPP
Ngang giá sức mua
tuyệt đối:
P = EP*
24
By NDH
18/12/2013
Xây dựng học thuyết
Hàm cung tiền;
Ms = R + D
trong đó:
R: dự trữ ngoại hối
D: cung tiền nội tệ
dMs = dR + dD
dR: thay đổi trong dự trữ
ngoại hối thơng qua FXO
25
dD: thay đổi trong cung
By NDH
18/12/2013
