giai khoa hoc tu nhien 7 bai 31 trao doi nuoc va chat dinh duong o don

BÀI 31: TRAO ĐỔI NƯỚC VÀ CHẤT DINH DƯỠNG Ở ĐỘNG VẬT
A/ Câu hỏi mở đầu
Trả lời câu hỏi “Mở đầu” trang 131 SGK Khoa học tự nhiên 7: Có bao giờ em
tự hỏi chiếc bánh mì thơm ngon, hấp dẫn sẽ biến đổi như thế nào sau khi em ăn nó?
Trả lời:
Sự biến đổi của chiếc bánh mì khi ăn:
- Chiếc bánh mì được đưa vào miệng và bắt đầu q trình biến đổi trong ống tiêu
hóa.
- Trong ống tiêu hóa, chiếc bánh mì được biến đổi thành các chất dinh dưỡng đơn
giản và được hấp thụ vào máu.
- Các chất cạn bã cịn lại được thải ra ngồi dưới dạng phân qua hậu môn.
B/ Câu hỏi giữa bài
I. CON ĐƯỜNG THU NHẬN VÀ TIÊU HÓA THỨC ĂN TRONG ỐNG TIÊU
HÓA Ở ĐỘNG VẬT
Trả lời câu hỏi mục “Câu hỏi và bài tập” trang 132 SGK Khoa học tự nhiên 7:
Quan sát Hình 31.1, hãy mơ tả con đường thu nhận và tiêu hóa thức ăn trong ống
tiêu hóa ở người.

Trả lời:


Con đường thu nhận và tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa ở người trải qua 3 giai
đoạn:
- Giai đoạn 1: Thức ăn được đưa vào miệng và bắt đầu q trình biến đổi trong ống
tiêu hóa.
- Giai đoạn 2: Thức ăn (các chất dinh dưỡng có trong thức ăn như carbohydrate,
protein, lipid,…) được biến đổi trong ống tiêu hóa để trở thành các chất đơn giản và
được hấp thụ vào máu.
- Giai đoạn 3: Các chất cặn bã cịn lại khơng được cơ thể hấp thụ sẽ được thải ra
ngồi dưới dạng phân qua hậu mơn.
II. NHU CẦU SỬ DỤNG NƯỚC VÀ CON ĐƯỜNG TRAO ĐỔI NƯỚC Ở

ĐỘNG VẬT
Trả lời câu hỏi mục “Hoạt động” trang 133 SGK Khoa học tự nhiên 7: Đọc
thông tin trên và thảo luận để trả lời các câu hỏi sau:
1. Em có thể bổ sung nước cho cơ thể bằng cách nào?
2. Quan sát Hình 31.3 và 31.4, cho biết nước đào thải ra khỏi cơ thể như thế nào?

3. Theo khuyến nghị năm 2012 của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trẻ em ở tuổi vị
thành niên cần 40 mL nước/1kg thể trọng mỗi ngày. Dựa vào khuyến nghị này, hãy
tính lượng nước cần uống mỗi ngày của bản thân để đảm bảo nhu cầu nước cho cơ
thể.
Trả lời:


1. Các cách bổ sung nước cho cơ thể: Con người lấy nước vào cơ thể chủ yếu qua
thức ăn và nước uống. Ngoài ra, một số trường hợp đặc biệt như sốt cao, tiêu chảy,…
có thể bổ sung nước bằng cách truyền dịch.
2. Nước được đào thải ra khỏi cơ thể chủ yếu qua nước tiểu và mồ hôi. Trong đó:
- Nước tiểu được tạo ra nhờ q trình lọc máu ở thận, sau đó được ống dẫn nước tiểu
đưa xuống bàng quang và thải ra ngoài qua ống đái.
- Môi hôi được bài tiết trực tiếp qua da.
3.
- Cân nặng của em hiện tại là 35 kg.
- Theo khuyến nghị năm 2012 của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trẻ em ở tuổi vị thành
niên cần 40 mL nước/1kg thể trọng mỗi ngày.
Vậy lượng nước cần uống mỗi ngày để đảm bảo nhu cầu nước cho cơ thể là:
35 x 40 = 1400 (mL)
III. SỰ VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT Ở ĐỘNG VẬT
Trả lời câu hỏi mục “Câu hỏi và bài tập” trang 133 SGK Khoa học tự nhiên 7:
Đọc thơng tin mục III kết hợp quan sát Hình 31.5, mô tả con đường vận chuyển các
chất ở động vật và người.

Trả lời:


- Con đường vận chuyển các chất ở động vật được thực hiện thơng qua hệ tuần hồn:
+ Oxygen được lấy từ phổi còn chất dinh dưỡng do cơ quan tiêu hóa cung cấp sẽ
được máu vận chuyển đến từng tế bào trong cơ thể.
+ Chất thải (trong đó có carbon dioxide) từ hoạt động sống của tế bào sẽ được máu
vận chuyển đến phổi và cơ quan bài tiết để thải ra ngoài.
- Ở người, các chất được vận chuyển theo hai vịng tuần hồn:
+ Vịng tuần hồn nhỏ đưa máu đỏ thẫm nghèo O2 từ tim đến phổi, tại đây máu nhận
O2 và thải ra CO2 trở thành máu đỏ tươi và trở về tim.
+ Vịng tuần hồn lớn đưa máu đỏ tươi giàu O2 và các chất dinh dưỡng đi nuôi cơ
thể. Tại các tế bào, mô, cơ quan, máu nhận các chất bài tiết và CO2 trở thành máu
đỏ thẫm và trở về tim.
IV. VẬN DỤNG HIỂU BIẾT VỀ TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA
NĂNG LƯỢNG Ở ĐỘNG VẬT VÀO THỰC TIỄN
1. Những nguy cơ khi thiếu hụt hoặc thừa chất dinh dưỡng
Trả lời câu hỏi mục “Hoạt động” trang 134 SGK Khoa học tự nhiên 7: Liên hệ
các kiến thức đã học và thảo luận nhóm, trả lời các câu hỏi sau:
1. Giải thích vì sao chúng ta nên ăn đa dạng các loại thức ăn mà không nên chỉ ăn
một loại thức ăn dù loại thức ăn đó rất bổ dưỡng.
Trả lời:
Chúng ta nên ăn đa dạng các loại thức ăn mà không nên chỉ ăn một loại thức ăn dù
loại thức ăn đó rất bổ dưỡng vì: Một loại thức ăn khơng thể cung cấp đầy đủ số lượng
và số loại chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Do đó, nếu chỉ ăn một loại thức ăn
thì cơ thể sẽ bị thiếu hụt chất dinh dưỡng nào đó. Điều đó sẽ khiến cơ thể sẽ khơng
thể hoạt động bình thường.
Trả lời câu hỏi mục “Hoạt động” trang 134 SGK Khoa học tự nhiên 7: Liên hệ
các kiến thức đã học và thảo luận nhóm, trả lời các câu hỏi sau:

2. Xây dựng thực đơn cho mỗi bữa ăn trong một ngày để đảm bảo chế độ ăn cân đối
và đầy đủ chất dinh dưỡng.
Trả lời:
Chế độ dinh dưỡng đủ chất và cân đối cần đảm bảo cân bằng giữa ba nguồn năng
lượng (từ carbohydrate, protein, lipid) và vitamin, chất khoáng. Thực đơn cho mỗi
bữa ăn trong một ngày:
- Bữa sáng: Bún bò Huế, 1 cốc nước chanh.
- Bữa trưa: Cơm, canh cua rau đay, cà muối, mực nhồi thịt sốt cà chua, xoài tráng
miệng.
- Bữa tối: Cơm, thịt kho củ cải, canh chua cá khoai, rau bí xào tỏi, sữa chua tráng
miệng.
2. Vệ sinh ăn uống
Trả lời câu hỏi mục “Hoạt động” trang 134 SGK Khoa học tự nhiên 7: Thảo
luận với bạn và hoàn thành nội dung theo mẫu Bảng 31.1.

Trả lời:
Hoạt động giữ vệ sinh trong ăn uống
Vệ sinh răng miệng đúng cách sau bữa ăn

Tác dụng
Giúp bảo vệ răng, tránh sâu răng


Tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh và kí
Ăn chín, uống sôi

sinh trùng gây ô nhiễm trong thức
ăn, nước uống

Loại bỏ vi trùng gây bệnh còn bám

Rửa tay trước khi ăn

dinh trên tay, tránh nhiễm khuẩn
đường tiêu hóa

Tạo khơng khí thoải mái khi ăn

Nâng cao hiệu suất thu nhận và
hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn

Thức ăn chứa đầy đủ các nhóm chất dinh Đảm bảo cung cấp đầy đủ các chất
dưỡng

dinh dưỡng cho cơ thể