Bài 3. Gieo trồng, chăm sóc và phịng trừ sâu, bệnh cho cây trồng
I. Kĩ thuật gieo trồng
- Yêu cầu khi gieo trồng:
+ Thời vụ
+ Mật độ
+ Khoảng cách
+ Độ nơng, sâu
- có 2 hình thức gieo trồng chính:
1. Gieo hạt
- Phạm vi áp dụng:
+ Cây ngắn ngày
+ Cây trong vườn ươm
- Yêu cầu:
+ Với hạt rất nhỏ: gieo trực tiếp lên mặt đất
+ Với hạt to: vùi hạt xuống đất
2. Trồng cây con
- Phạm vi áp dụng:
+ Cây trồng ngắn ngày
+ Cây trồng dài ngày
- Yêu cầu:
+ Đảm bảo mật độ và độ sâu
+ Vun gốc cho cây đứng vững
+ Tưới nước đầy đủ
II. Chăm sóc cây trồng
1. Tỉa, dặm cây
- Phạm vi áp dụng:
+Cây yếu, cây sâu bệnh
+ Cây mọc dày
+ Dặm chỗ hạt không mọc hoặc cây bị chết.
- Mục đích:
+ Đảm bảo khoảng cách, mật độ cây
+ Giúp cây sinh trưởng tốt
+ Đảm bảo năng suất
2. Làm cỏ, vun xới
- Làm cỏ: giảm sự cạnh tranh dinh dưỡng với cây trồng, hạn chế nơi trú ẩn của
sâu bệnh.
- Vun xới: giúp cây đứng vững, tạo độ tơi xốp, thống khí cho đất, tạo điều kiện
cho cây sinh trưởng, phát triển.
3. Tưới nước
- Tưới nước đầy đủ, kịp thời do:
+ Nước cần cho sự sinh trưởng, phát triển của cây
+ Thiếu nước cây sẽ hép, chết
4. Tiêu nước
- Tiêu nước kịp thời, nhanh chóng do:
+ Thừa nước gây ngập úng, ảnh hưởng đến rễ, lá bị vàng úa
+ Ngập lâu cây sẽ chết
5. Bón phân thúc
- Loại phân sử dụng:
+ Phân hữu cơ hoại mục
+ Phân hóa học
- Mục đích:
+ Cung cấp chất dinh dưỡng cho sự sinh trưởng, phát triển của cây.
+ Nâng cao năng suất và chất lượng nông sản.
- Yêu cầu:
+ Trước khi bón, làm sạch cỏ
+ sau khi bón, vun xới và vùi phân vào đất
II. Phịng trừ sâu, bệnh hại cây trồng
1. Ngun tắc phịng trừ
- Phịng là chính
- Trừ sớm, kịp thời, nhanh chóng, triệt để
- Sử dụng tổng hợp các biện pháp phòng trừ
2. Các biện pháp phòng trừ
a. Biện pháp canh tác và sử dụng giống chống sâu, bệnh
- Mục đích canh tác:
+ Hạn chế mầm sâu, bệnh
+ TRánh sự phát triển mạnh của sâu, bệnh
+ Cây sinh trưởng, phát triển tốt
+ Tăng sức chống chịu sâu, bệnh
- Mục đích sử dụng giống chống sâu, bệnh: tránh sự xâm nhập của sâu, bệnh.
b. Biện pháp thủ công
- Là dùng tay để bắt sâu hay ngắt bỏ cành, lá bị bệnh hoặc dùng vợt, bẫy đèn, bả
độc để diệt sâu.
- Ưu điểm:
+ Đơn giản
+ Dễ thực hiện
+ Có hiệu quả khi sâu, bướm mới phát sinh
- Nhược điểm:
+ Tốn công
+ Hiệu quả thấp khi sâu phát triển mạnh
c. Biện pháp hóa học
- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, hóa học để phịng trừ sâu, bệnh cho cây trồng.
- Ưu điểm:
+ Tiêu diệt sâu bệnh nhanh
+ Tốn ít cơng
- Nhược điểm:
+ Ơ nhiễm mơi trường
+ Ảnh hưởng đến sức khỏe của con người, vật nuôi, hệ sinh thái.
d. Biện pháp sinh học và kiểm dịch thực vật
- Là sử dụng một số loại sinh vật như nấm, ong mắt đỏ, bọ rùa, chim, ếch, …và
các chế phẩm sinh học để diệt sâu, bệnh.
- Ưu điểm:
+ Hiệu quả cao
+ Không gây ô nhiễm môi trường