Giáo trình phần cứng máy tính 3

GIÁO TRÌNH PHẦN CỨNG MÁY TÍNH

Xin chào : ðỗ Trường Long Lượt truy cập : 7 Số dư : 125800 Hạn sử dụng (mm/dd/yy) : 5/31/2009














TỔNG QUAN .
CASE & NGUỒN
MAIN_BOARD .
VI XỬ LÝ - CPU
BỘ NHỚ RAM .
Ổ_HDD, CDROM
T_BỊ NHẬP XUẤT
CARD MỞ RỘNG
LẮP RÁP M.TÍNH
CÀI WINDOW 98
CÀI WIN2000, XP

PARTION MAGIC

Phương pháp sửa chữa Mainboard
Nội dung : Phương pháp kiểm tra và sửa chữa các hư hỏng của Mainboard, Sửa chữa mạch ñiều
khiển nguồn , Mạch ổn áp cho CPU và hệ thống Chipset , Mạch tạo xung Clock và các mạch khác .
Khi hỏng Mainboard tuỳ theo mức ñộ nặng nhẹ mà sinh ra
những hiện tượng sau :
1. Máy không vào ñiện, quạt nguồn không quay .
2. Máy có vào ñiện, quạt nguồn quay nhưng không lên màn hình,
không có âm thanh báo sự cố .
3. Máy khởi ñộng bị Reset lại khi vào ñến màn hình Win XP hoặc cài
ñặt Win XP bị báo lỗi .
4. Một trong các cổng chuột, bàn phím hoặc cổng USB bị mất tác
dụng .
Bệnh 1 và 3 ở trên ñã ñược ñề cập ở bài trước, phần này chúng tôi
sẽ ñề cập ñến phương pháp kiểm tra sửa chữa các bệnh 2 và 4 ở trên .
Bệnh 2 : Máy có vào ñiện, quạt nguồn quay nhưng không lên
màn hình, không có âm thanh báo sự cố .

Kiểm tra ñể kết luận là Mainbord hỏng .


Dùng một bộ nguồn tốt ñể thử và loại trừ ñược nguyên nhân do
Page
1
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C

Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>



TIỆN ÍCH GHOST
LAN - INTERNET
Dowload G.Trình
PHẦN S / CHỮA
nguồn .

Có thể gắn CPU sang một Mainboard ñang chạy tốt ñể loại trừ khả
năng hỏng CPU .

Chỉ gắn CPU vào Mainboard, kiểm tra loa báo sự cố và chắc chắn là
ñã tốt, cấp nguồn vào Mainboard và bật công tắc P.ON

Khi nguồn tốt và CPU tốt gắn trên Mainboard, bật công tắc mà
không có tín hiệu gì ở loa báo sự cố là Mainboard không hoạt ñộng

Nguyên nhân làm Mainboard không hoạt ñộng


Chập một trong các ñường tải tiêu thụ


Hỏng mạch dao ñộng tạo xung CLK trên Mainboard

Hỏng mạch ổn áp nguồn cho CPU

Hỏng North Bridge hoặc Sourth Bridge

Lỗi phần mềm trong ROM BIOS
Page
2
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>
Mainboard và các linh kiện liên quan
ñến sự hoạt ñộng của Mainboard
Các bước kiểm tra


Tháo tất cả các linh kiện ra khỏi Mainboard
- Gắn Card Test Main vào khe PCI

Page
3
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>

- Cấp nguồn cho Main board
- Mở nguồn ( dùng tô vít ñấu chập chân PWR - chân công tắc mở
nguồn cho quạt nguồn quay )
=> Quan sát dãy ñèn Led trên Mainboard


Chú thích
:
- Các ñèn +5V, 3,3V, +12V, -12V sáng nghĩa là ñã có các ñiện áp
+5V, 3,3V, +12V, -12V hay các ñường áp ñó bình thường
- ðèn CLK sáng là IC dao ñộng tạo xung CLK trên Mainboard tốt
- ðèn RST sáng ( sau tắt ) cho biết Mainboard ñã tạo xung Reset
ñể khởi ñộng CPU .

- ðèn OSC sáng cho biết CPU ñã hoạt ñộng
- ðèn BIOS sáng cho biết CPU ñang truy cập vào BIOS .

Khi chưa gắn CPU vào Mainboard thì ñèn OSC và ñèn BIOS sẽ
không sáng còn lại tất cả các ñèn khác ñều phát sáng là Mainboard
Page
4
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>bình thường ( riêng ñèn RST sáng rồi tắt )

Khi gắn CPU vào, nếu tất cả các ñèn Led trên ñều sáng là cả
Mainboard và CPU ñã hoạt ñộng .


Mainboard và CPU hoạt ñộng thì tất cả ñèn Led ñều sáng
Một số trường hợp hư hỏng


Mainboard bị chập một trong các ñường ñiện áp

Mainboard bị chập ñường nguồn 5V
biểu hiện là ñèn 5V tắt


Mainboard bị chập ñường nguồn 3,3V
biểu hiện là ñèn 3,3V tắt


Mainboard bị chập ñường nguồn 12V
biểu hiện là ñèn 12V tắt
Page
5
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>
Mạch dao ñộng tạo xung CLK trên Mainboard không hoạt ñộng

Mạch tạo xung CLK ( xung Clock ) không hoạt ñộng
biểu hiện là ñèn CLK không sáng
Xem chi tit v mch to xung CLK


Kiểm tra mạch tạo xung CLK

- ðo kiểm tra Vcc 3,3 V cấp cho IC dao ñộng tạo dung
- Rửa bằng nước rửa mạch in khu vực IC dao ñộng rồi
sấy khô
- Thay thử IC dao ñộng tạo xung CLK từ Mainboard khác



Các ñường ñiện áp ñều tốt, ñã có tín hiệu xung CLK nhưng khi
gắn CPU vào Mainboard không sáng ñèn OSC



Khi gắn CPU vào nhưng ñèn OSC và ñèn BIOS vẫn
không sáng, hiện tượng trên chứng tỏ CPU chưa hoạt ñộng

Với trường hợp trên bạn cần kiểm tra mạch ổn áp cấp nguồn cho
CPU
Page
6
of
2
GIAO TRINH PH

Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>

Các ñèn Mosfet ( trong vòng xanh )
ñiều khiển cấp nguồn cho CPU


Page
7
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>Ba cặp Mosfet ( trong ô xanh )

ñiều khiển cấp nguồn cho CPU


IC tạo dao ñộng ñiều khiển các ñèn Mosfet
cấp nguồn cho CPU

Xem s ñ nguyên lý mch cp ngun cho CPU


Kiểm tra mạch cấp nguồn cho CPU như sau :

Page
8
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>

Khi chưa gắn CPU thì ño tại chân ra cấp nguồn cho CPU ( ño trên
các cuộn dây L1, L2, L3 ở sở ñồ trên ) phải là 0 V


Khi gắn CPU ( tốt ) vào thì chân cấp nguồn cho CPU ra ñúng với
ñiện áp ghi trên CPU

=> Thoả mãn hai ñiều khiện trên là mạch ñiều khiển nguồn cho CPU
ñã hoạt ñộng tốt .

Các trường hợp sau là hỏng mạch ñiều khiển nguồn cho CPU

Page
9
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>

Chưa lắp CPU vào Mainboard nhưng ñã có ñiện áp ra trên các cuộ
n
dây L1, L2, L3 .

Khi lắp CPU vào thì ñiện áp ra cấp cho CPU sai so với ñiện áp ghi
trên thân CPU .


=> Các trường hợp trên là do hỏng một trong các ñèn Mosfet hoặc
hỏng IC tạo dao ñộng , Bạn cần kiểm tra theo hướng như sau :
=> ðo nguồn cấp cho IC, IC ñược cấp nguồn là 5V (Main Pen 4)
hoặc cấp hai nguồn là 5V và 12V (Main Pen 3).
Page
10
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>

IC dao ñộng ñiều khiển nguồn cấp cho CPU
trên Mainboard Pentium 4

Kiểm tra các ñèn Mosfet ñiều khiển nguồn

Page
11
of
2

GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>

ðèn Mosfet ñiều khiển nguồn


ðể kiểm tra bạn cần gỡ mối hàn chân G và chân S ra sau ñó ño kiể
m
tra .

Sau ñây là một số kiển thức về ñèn Mosfet

Mosfet ( Transistor trường ) - Cấu tạo và phương pháp
kiểm tra


Hình dạng Mosfet
Page
12
of
2

GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>1.
Mosfet

là Transistor trường có cấu tạo khác với Transistor thông
thường , chúng có ñộ nhạy cao hơn và ñược sử dụng trong hầu hết
các bộ nguồn Monitor , mạch ñiều khiển nguồn trên Mainboard
2.
Cấu tạo
.



Mosfet Transistor

Mosfet có 3 cực là
G ( cực cổng ) , D ( cực thoát ), S ( cực nguồn )
về nguyên lý hoạt ñộng chúng tương tự với 3 cực B, C , E của
Transistor thông thường , nhưng về cấu tạo chúng khác với ñèn
BCE .

+ Cực nguồn ( S ) và cực thoát ( D ) ñược nối với hai chất bán dẫ
n N
ñặt trên nền có tính cách ñiện, khoảng giữa hai cực là vùng nghèo
ñiện tích tự do .

+ Cực cổng ( G ) ñược ñặt bên trên khoảng trống giữa hai cực N và
các ly bằng một lớp cách ñiện là SiO
2
, cực G cách ñiện hoàn toàn
với cực D và cực S .
Page
13
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>
+ Khi cho một ñiện áp chênh lệch vào hai cực D và S thì không có
dòng ñiện chạy qua nhưng khi ta ñưa một ñiện áp dương vào cự
c G,

ñiện áp này sinh ra hiệu ứng trường trong khoảng trống giữa hai lớp
bán dẫn N, và dưới tác dụng của từ trường thì xuất hiện dòng ñiện
chạy qua từ cực D sang cực S .

ðiện áp ñặt vào chân G không tạo ra dòng ñiện GS mà chỉ tạo ra
hiệu ứng trường trong Mosfet vì vậy một tín hiệu có cường ñộ rất
yếu cũng có thể làm cho Mosfet mở rất mạnh .

Dòng ñiện chạy qua hai cực D - S chỉ phụ thuộc vào ñiện áp chân G
mà không phụ thuộc vào cường ñộ của tín hiệu

=> Vì vậy Mosfet ñược coi là linh kiện có ñộ nhậy rất cao và chúng
ñã ñược sử dụng trong các bộ nguồn Monitor và các bộ nguồn của
nhiều thiết bị ñiên tử cao cấp ngày nay .

3.
Thí nghiệm về sự hoạt ñộng của Mosfet .



Thí nghiệm về sự hoạt ñộng của Mosfet

Khi K1 ñóng ñiện tích nạp vào tụ C1 làm cho ñèn Mosfet dẫn, khi K1
Page
14
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C

Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>mở, ñiện tích trên tụ C1 vẫn tồn tại do không có dòng GS do ñó ñèn
Mosfet vẫn duy trì sự dẫn ñiện cho ñến khi công tắc K2 ñóng, ñiện
áp trên tụ C1 thoát = 0V thì ñèn mới tắt .

4.
Ký hiệu của Mosfet

Mosfet thường có ký hiệu là K , 2SK , IRF
Thí dụ K3240 , IRF630 v v trong ñó ñèn K có công suất lớn hơn
và thường sử dụng trong mạch nguồn, các ñèn IRF có công suất nh
ỏ
hơn nên sử dụng trong mạch công tắc, mạch Regu và ít sử dụng
trong mạch nguồn .


Ký hiệu của Mosfet

Quy ñịnh về các cực :

- Cực G - ở bên trái
- Cực D - ở giữa
- Cực S - ở bên phải .

5.
ðo kiểm tra Mosfet

Chuẩn bị : ðể ñồng hồ thang x 1K
Ω


Nếu là Mosfet còn tốt thì kết quả ño sẽ như sau :


Page
15
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>
ðo giữa G và S cả hai chiều kim không lên


ðo giữa G và D cả hai chiều kim không lên

Page
16
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>
Dùng Tôvít chập G vào D ñể thoát ñiện trên cực G


Sau khi G ñã thoát ñiện cực G thì ño giữa D và S có một chiều kim
không lên ( chiều que ñen vào D que ñỏ vào S kim không lên )



Các trường hợp sau là Mosfet bị hỏng


Page
17
of
2

GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>
ðo giữa G và S kim lên => là chập G S


ðo giữa G và D kim lên là chập G D

Page
18
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200

/>
Hoặc mặc dù ñã thoát ñiện chân G


ðo giữa D và S kim vẫn lên sau khi ñã thoát ñiện cực G là bị chập
DS


Ảnh minh hoạ

Page
19
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>
Trường hợp ñã kiểm tra ñiện áp cấp cho CPU bình thường,
Mainboard ñã có dao ñộng nhưng vẫn không sáng các ñè
n OSC
và BIOS

=> Trường hợp này có thể do Chipset bị lỗi
=>
Dùng máy hàn khò ñể khò lại Chipset nam


Kiểm tra thấy Mosfet hỏng
Page
20
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/>

Khò lại chipset nam bằng máy hàn khò




CPU ñã hoạt ñộng nhưng không truy cập BIOS

Biểu hiện : ðèn BIOS trên Card Test Mainboard không sáng
=> Trường hợp trên thông thường do lỗi BIOS
=> Thay BIOS lấy từ Mainboard cùng chủng loại sang ñể thử
L
ưu ý
: Nếu BIOS ( cùng số ) nhưng lấy từ Mainboard khác loại sẽ
không chạy ñược vì phần mềm bên trong BIOS chúng khác nhau .


Page
21
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH
1/20/200
/> Bệnh 4 : Một trong các cổng chuột, bàn phím hoặc cổng USB bị
mất tác dụng .

Nguyên nhân mất tác dụng chuột, bàn phím .


Hỏng IC giao tiếp chuột, bàn phím .


ðể nhận biết IC giao tiếp bạn có thể dò ngược từ các cổng
chuột bàn phím về ( sử dụng thang x1 ño thông mạch )

Nguyên nhân mất tác dụng cổng USB


Với cổng USB không hoạt ñộng bạn cần hàn lại Chipset nam ( dùng
máy hàn khò lại ) vì tín hiệu ñưa ra cổng này ñược lấy từ Chipset
nam .


Page
22
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH

1/20/200
/>Trang ch
ủ






Cổng USB lấy tín hiệu từ Chipset nam và ra nguồn 5V
lấy từ nguồn 5V chính của Mainboard

Dụng cụ ñể sửa chữa Máy tính
Sửa chữa các bệnh của Máy tính
Phương pháp sửa chữa Mainboard

Bach Khoa Electronic - Mobil: 0912.421.959 - Email:
Page
23
of
2
GIAO TRINH PH
Ầ
N C
Ứ
NG M
Á
Y T
Í
NH

1/20/200
/>