Tiết 34. Sự đa dạng và đặc điểm chung của lớp cá

Sinh hc 7
Giáo viên : Vũ thị
Duyên
Trờng THCS Mạo Khê
II


KiĨm tra bµi cị
* Hãy sắp xếp các cặp ý tương ứng về chức năng của các hệ cơ quan cá chép

Các hệ cơ
quan

Chức năng

1. Hệ bài
tiết

a.Biến đổi thức ăn thành chất
dinh dưỡng để cơ thể hấp thụ.

2. Hệ tuần
hoàn

b.Thực hiện sự trao đổi khí giữa
cơ thể và mơi trường.

3. Hệ tiêu
hoá

c.Vận chuyển chất dinh dưỡng và

oxi đến cung cấp các cơ quan, đồng
thời chuyển chất bã và khí cacbơnic
để đào thải

4. Hệ hơ
hấp

d.Thải những chất cặn bã có hại
ra ngoài cơ thể.


tiết 35; bài 34: đa dạng và đặc điểm chung
của các lớp cá
I. đa dạng về thành phần loài và môi trờng sống

1. Đa dạng về thành phần
loài


Đa dạng về thành phần
loài

cá vây tay

cá chọi

cá mắt lồi

cá rồng vằn

cá chình điện


Đa dạng về thành phần loài

Cá ngựa

cá nóc nhím

Cá thoi loi

C¸ viỊn


Đa dạng về thành phần loài

cá nóc

cá đầu

cá chuồn

cá quả

cá
đuối


thảoluận
luận nhóm

thảo
nhóm

* HS
nghiên
cứu
thông
phần
I tr.110
sgk,
quan
* HS
nghiên
cứu
thông
tintin
phần
I tr.110
sgk,
quan
sátsát
H34.1->
7
H34.1->
7 sgk
hoàn
thành
bảng
sau:
hoàn

thành
bảng
sau:
* Bảng so sánh cá sụn và cá xơng
Tờn lp
cỏ
Cỏ sn

Cá x
ơng

S loi

c im để phân biệt

Môi trờng
sống
Nước mặn và
nước lợ

Cá nhám,

24565

Bộ xương bằng chất sụn, khe mang trần,
da nhám, miệng nằm ở mặt bụng.

Biển, nước lợ,
nước ngọt

Cá chép,

850

Bộ xương bằng chất xương, xương nắp
mang che các khe mang, da phủ vảy
xương có chất nhầy, miệng nằm ở đầu
mõm.

Các đại diện

cá đuối

cá vền


Tổng các lớp cá ( 25415 loài)
Lớp cá sụn
( 850 loài)
Bộ xương bằng chất sụn, khe
mang trần, da nhám, miệng nằm
ở mặt bụng.

Lớp cá xương
( 24565 loài)
Bộ xương bằng chất xương, xương
nắp mang che các khe mang, da
phủ vảy xương cú cht nhy, ming
nm u mừm.

Đặc điểm cơ bản nhất để phân biệt lớp Cá sụn
và lớp Cá xơng là gì?


tiết 35; bài 34: đa dạng và đặc điểm chung
của các lớp cá
I. đa dạng về thành phần loài và môi trờng sống

1. Đa dạng về thành phần
loài
- Cá có số lợng loài lớn khoảng 25415 loài.
- Có 2 lớp:
+ Lớp cá sụn: Có bộ xơng bằng chất sụn,
miệng nằm ở mặt bụng.
+ Lớp cá xơng: Có bộ xơng bằng chất x
ơng, miệng nằm ở đầu mõm.


tiết 35; bài 34: đa dạng và đặc điểm chung
của các lớp cá
I. đa dạng về thành phần loài và môi trờng sống

1. Đa dạng về thành phần
loài
2. Đa dạng vỊ m«i trêng
sèng

thảo luận nhóm

Quan sỏt hỡnh 34.1->7 sgk tr110, c thông tin díi
h×nh điền nội dung phù hợp vào ơ trống ca bng d ới
đây:


thảo luận nhóm

Bng. nh hng ca điu kin sng ti cấu tạo ngồi của cá
T
T

Đặc điểm mơi
trường

1 Tầng mặt, thiếu
nơi ẩn náu
2 Tầng giữa và tầng
đáy, nơi ẩn náu
thường nhiều
3 Trong những hốc
bùn đất ở đáy
4 Trên mặt đáy biển

Đại
diện

Hình
dạng
thân

Đặc
điểm
khúc
đi

Đặc
điểm
vây
chẵn

Khả
năng di
chuyển


thảo luận nhóm

Quan sỏt hỡnh 34.1->7 sgk tr110, thông tin díi h×nh
điền nội dung phù hợp vào ơ trống của bng d ới
đây:
T
T

c im mụi
trng

1

Tng mt, thiu
ni n nỏu

2

Tng gia và tầng
đáy, nơi ẩn náu
thường nhiều

3

Trong những hốc
bùn đất ở đáy

4

Trên mặt đáy biển

Đại diện Hình dạng
thân

Cá
nhám

Đặc
điểm
khúc
đi

Đặc điểm
vây chẵn

Khả năng
di chuyển

Thon
dài

Khỏe

Bình
thường

Nhanh

Tương
đối ngắn

Yếu

Bình
thường

Bơi
chậm

Lươn

Rất dài

Rất yếu

Khơng có Rất chậm

Cá bơn,
cá đuối

Dẹt,
mỏng

Rất yếu

To hoặc
nhỏ

Cá vền,
cá chép

Kém


Những lồi cá sống ở
tầng nước mặt, khơng có
chỗ ẩn náu như cá
nhám, cá trích… để tránh
kẻ thù, chúng có mình
thon dài, khúc đi to,
khỏe, bơi nhanh.




* Những loài cá sống ở tầng
giữa và tầng đáy nước
như cá chép, cá diếc…
có thân tương đối ngắn,
khúc đi yếu, thường
bơi chậm.


• Những loài cá sống
chui luồn ở đáy bùn
như lươn, cá chạch…
có mình rất dài, vây
ngực và vây hơng tiêu
giảm.


• Loài cá sống ở đáy biển
cát như cá đuối có thân
dẹp, mỏng, hai mắt nằm
ở mặt lưng.


• Những lồi cá sống ở đáy
sâu hàng nghìn mét, có
ánh sáng rất yếu hoặc
khơng có ánh sáng thì có
mắt rất lớn để tiếp thu

ánh sáng yếu hoặc mắt
không phát triển, râu và
tua rất dài; một số lồi có
cơ quan phát sáng ở đầu.


tiết 35; bài 34: đa dạng và đặc điểm chung
của các lớp cá
I. đa dạng về thành phần loài và môi trờng sống

1. Đa dạng về thành phần
loài
2. Đa dạng về môi trờng
sống
- Cá sống trong các môi trờng ở những
tầng nớc khác nhau,điều kiện sống khác
nhau nên chúng có cấu tạo và tập tính
khác nhau.


tiết 35; bài 34: đa dạng và đặc điểm chung
của các lớp cá
I. đa dạng về thành phần loài và môi trờng sống

1. Đa dạng về thành phần
loài
2. Đa dạng về môi trờng
sống
Ii.
đặc điểm chung của cá

th¶o luËn nhãm

Hãy nêu đặc điểm chung của cá về: Môi trường sống, cơ
quan di chuyển, hệ hô hấp, hệ tuần hoàn, đặc điểm sinh
sản và nhiệt độ cơ thể.