Đề cương môn GDCD HK I lớp 10

TRƯỜNG THPT ĐÀO SƠN TÂY

ĐỀ CƯƠNG ƠN TẬP HỌC KÌ II
MÔN GDCD KHỐI 10 (2021– 2022)

NỘI DUNG 1. Các chuẩn mực đạo đức có thay đổi theo thời gian khơng? Vì sao? Ví dụ?
Gợi ý:
- Cùng với sự vận động và phát triển của lịch sử các quy tắc chuẩn mực này cũng biến đổi theo vì đạo
đức xã hội luôn chịu sự chi phối bởi quan điểm và lợi ích của giai cấp thống trị.
Ví dụ: quan điểm về tình u hơn nhân: Ngày xưa “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đó”
Ngày nay: Tình u tự nguyện, tiến bộ, hai bên tự tìm hiểu nhau, cha mẹ chỉ nên
dừng lại ở việc góp ý chứ khơng ép buộc.
HS lấy các ví dụ khác
NỘI DUNG 2: Lương tâm tồn tại ở những trạng thái nào? Nêu ý nghĩa tích cực của mỗi trạng thái lương
tâm đó? Lấy vị dụ cụ thể
Gợi ý:
- Lương tâm tồn tại ở hai trạng thái: Lương tâm thanh thản và Lương tâm cắn rứt.
+ Trạng thái thanh thản: thể hiện sự vui sướng, hài lòng về cơng việc gì đó mà mình đã làm được.
+ Trạng thái cắn rứt: thể hiện ăn năn hối hận khi bản thân có những lỗi lầm
- Trạng thái lương tâm thanh thản giúp con người tự tin vào bản thân và phát huy được tính tích cực trong
hành vi của mình
Ví dụ: Hiến máu nhân đạo, làm từ thiện… giúp đỡ người khác thì bản thân mình thanh thản.
- Trạng thái lương tâm cắn rứt: giúp cá nhân nhận ra lỗi lầm và điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp.
Ví dụ: Bạn B cảm thấy hối hận sau khi vơ tình nói những lời xúc phạm đến thầy cơ giáo và tự hứa sẽ thay
đổi tích cực hơn.
NỘI DUNG 3: Nếu bạn thân của em là một người vụ lợi trong tình u, ln đặt mục đích vật chất lên
trên hết khi yêu một ai đó và “sống thử” trước khi kết hôn em sẽ khuyên bạn mình như thế nào ? Vì sao?
Gợi ý: Chúng em khơng đồng tình trước những hành vi vụ lợi trong tình u, “sống thử” trước khi kết
hơn.
– Vụ lợi trong tình u là ln đặt lợi ích vật chất lên trên hết
-“ Sống thử” là sống với nhau như vợ chồng khi chưa đăng ký kết hôn, lối sống chưa bao giờ được dư

luận xã hội đồng tình.
– Em sẽ đưa ra cho bạn thân mình những lời khuyên, phân tích những hậu quả từ tình u vụ lợi vì tình
yêu là thứ tình cảm thiêng liêng cao đẹp của con người, giúp bạn của mình thay đổi quan niệm và hành vi
trong tình yêu
– Việc “sống thử”, quan hệ tình dục trước hơn nhân có thể:
+ Gây có thai ngoài ý muốn, nạo phá thai nhiều lần ảnh hưởng cơ quan sinh sản gây vơ sinh về sau
+ Có thể lây truyền các bệnh qua đường tình dục : lậu, giang mai, AIDS…
1


NỘI DUNG 4: Trong xã hội ta hiện nay, có một số người sống theo kiểu “Đèn nhà ai nhà nấy rạng”, em
có nhận xét gì về cách sống này?
Gợi ý:
- Câu nói “Đèn nhà ai nhà nấy rạng” muốn ám chỉ những con người sống ích kỉ, hẹp hịi.
- Đây là lối sống đáng phê phán; khơng có tình cảm láng giềng giúp đỡ nhau lúc hoạn nạn khó khăn.
- Những người chỉ biết lo gia đình mình yên ổn, sung sướng, sung túc; cịn những gia đình khác xung
quanh mình họ sống như thế nào thì cũng mặc kệ, bởi chẳng liên quan đến mình.
- Quan điểm sống ấy là thiếu ý thức cộng đồng, trong những hoàn cảnh cụ thể sẽ có lúc gây ra những hậu
quả xấu cho xã hội và cho chính bản thân người đó.
- Rõ ràng, mình khơng thể đi lo hết được cho thiên hạ, tuy nhiên, ở một khía cạnh nào đó, thì mình vẫn
cần phải có hàng xóm, cuộc sống có lúc này lúc khác, biết đâu đến lúc mình cần sự giúp đỡ của họ.
NỘI DUNG 5: Trong những năm lại đây Nhà nước có các chủ trương đưa ra biện pháp phòng, chống
dịch COVID-19, em đã thực hiện nghĩa vụ của bản thân mình trong cơng tác phịng, chống dịch bệnh như
thế nào?
Gợi ý: GV hướng dẫn HS tự làm ..................................................................................................................
NỘI DUNG 6: Hãy cho biết độ tuổi được phép đăng ký kết hôn? Nơi đăng ký kết hôn
Gợi ý: GV hướng dẫn HS tự làm ..................................................................................................................
Giải quyết một số tình huống (tham khảo):
Tình huống 1: Nam và Khánh ngồi cạnh nhau, một hơm Nam mất máy tính. Nam nghi ngờ Khánh lấy,
nhưng do khơng có chứng cứ nên Nam cứ nói bóng nói gió nhằm xúc phạm Khánh. Về tới nhà Nam vơ

tình nhìn thấy máy tính của mình ở trong ngăn kéo. Nam đã hối hận với những gì mình làm với Khánh?
Trạng thái cảm xúc của Nam lúc đó là gì? Nếu là Nam em sẽ xử lý tình huống trên như thế nào?
Gợi ý: Trạng thái cảm xúc của Nam lúc đó là Trạng thái Lương tâm cắt rứt
Xử lý tình huống: HS tự làm
Tình huống 2: - Khái niệm về Nghĩa vụ có nêu: Nghĩa vụ là trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với yêu
cầu lợi ích chung của cộng đồng, của xã hội.
Từ khái niệm trên, theo em mỗi chúng ta cần có nghĩa vụ, trách nhiệm gì khi dùng mạng xã hội?
Gợi ý: Xử lý tình huống: HS tự làm

2