BỘ VĂN HÓA,THỂ THAO VÀ DU LỊCH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HĨA TP. HỒ CHÍ MINH
…………………………..
TIỂU LUẬN
HỌC PHẦN:CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
TÊN ĐỀ TÀI:GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ VIỆC THỰC HIỆN SỨ
MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN HIỆN NAY.
LIÊN HỆ THỰC TIỄN Ở VIỆT NAM
Người thực hiện:Đàm Thị Thu Hà
Lớp:Văn hóa học 14
MSSV:D20VH027
GVHD:Lương Như Ý
Thành phố Hồ Chí Minh,tháng 09 năm 2021.
Tieu luan
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN.
Tieu luan
MỤC LỤC
I.MỞ ĐẦU
1.Mục đích,lý do chọn đề tài.
2.Phạm vi làm đề tài.
3.Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu.
II.NỘI DUNG
Chương I.Khái niệm về giai cấp công nhân.
1. Khái niệm về giai cấp công nhân
2. Quan niệm của chủ nghĩa Mác về giai cấp công nhân.
Chương II.Những cơ sở khách quan để khẳng định giai cấp công nhân là
giai cấp duy nhất thực hiện được sứ mệnh lịch sử.
1.Nội dung sứ mệnh lịch sử.
2.Những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân.
a.Về địa vị kinh tế xã hội.
b.Về đặc điểm chính trị, xã hội.
Chương III – Liên hệ thực tiễn ở Việt Nam.
1.Giai cấp công nhân Việt Nam.
2.Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt nam.
3.Mục tiêu và giải pháp xây dựng giai cấp công nhân hiện nay.
I. KẾT LUẬN.
II. TÀI LIỆU THAM KHẢO.
1
Tieu luan
I. MỞ ĐẦU
Trong giai đoạn mới hiện nay, công cuộc cơng nghiệp hố, hiện đại hố đang
diễn ra trên tồn thế giới, chủ nghĩa xã hội đang ở trong thời kỳ thoái trào,
thời đại ngày nay vẫn đang là thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ
nghĩa xã hội trên phạm vi tồn thế giới cịn đang có nhiều biến động, tiêu
cực... thì vấn đề làm sáng tỏ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân được đặt
ra trở nên bức thiết hơn bao giờ hết, cả trên hai phương diện: lý luận và thực
tiễn. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là một phạm trù cơ bản nhất của
chủ nghĩa xã hội khoa học, do đó nó đã được C.Mác - Ph.Ăngghen và Lênin
nghiên cứu và phát triển hết sức hoàn thiện trong trong quá trình phát triển
của lịch sử thế giới. Xét trên phương diện lịch sử, những nhận định và lý luận
của các ơng về giai cấp cơng nhân có tác dụng to lớn và đúng đắn.Còn đối với
nước ta, vấn đề trên được Đảng ta rất chú trọng.Vì thế, sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân không chỉ thể hiện rõ trong các văn kiện đại hội đại biểu
toàn quốc, mà đây còn là một trong những đề tài nghiên cứu khoa học của
nhiều nhà lý luận, nhà nghiên cứu lịch sử, và của nhiều thế hệ công nhân, sinh
viên.Sự tác động của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không chỉ ảnh
hưởng tới sự chuyển biến của lịch sử thế giới là thay đổi từ hình thái kinh tế
này sang hình thái kinh tế khác, thay đổi từ chế độ kinh tế này sang chế độ
kinh tế khác ... mà cịn làm thay đổi tình hình kinh tế chính trị xã hội trên tồn
thế giới, nó tác động tới quá trình sản xuất cụ thể, tới bộ mặt phát triển của thế
giới.
Mác đã khẳng định “Chỉ có giai cấp cơng nhân mới có Sứ Mệnh Lịch Sử”.
Giai cấp cơng nhân xố bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xố bỏ chế độ người bóc
lột người, giải phóng giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động và tồn thể nhân
loại khỏi mọi áp bức, bóc lột, nghèo nàn lạc hậu, xây dựng xã hội cộng sản
chũ nghĩa văn minh.Từ vai trị to lớn đó của giai cấp công nhân, việc khẳng
định sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân có ý nghĩa quan trong cả về lý
luận lẫn thực tiễn.
Như vậy, vấn đề đặt ra là: sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là gì? Nội
dung, điều kiện khách quan quy định là gì? Trên phương diện lý luận và thực
tiễn, nó được thể hiện ra sao? Và để củng cố và tăng cường sự lãnh đạo của
giai cấp công nhân cần phải tiến hành những biện pháp gì?Để giải quyết
những câu hỏi trên,em xin tìm hiểu về đề tài giai cấp cơng nhân và sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay.
2
Tieu luan
II:NỘI DUNG
Chương I.Khái niệm về giai cấp công nhân.
1. Khái niệm về giai cấp công nhân.
Giai cấp công nhân theo Mac là giai cấp của những người công nhân và người
lao động phải bán sức lao động để đổi lấy tiền lương và họ không phải là chủ
sở hữu của phương tiện sản xuất. Cũng theo Mác, giai cấp công nhân là giai
cấp tạo ra các giá trị thặng dư và sự giàu có cho xã hội. Ngày nay, đây là giai
cấp lao động sản xuất ra của cải vật chất trong lĩnh vực cơng nghiệp với trình
độ kỹ thuật và công nghệ ngày càng hiện đại. Sản phẩm thặng dư do họ làm ra
là nguồn gốc chủ yếu cho sự giàu có và phát triển xã hội.[1]
Giai cấp cơng nhân trong xã hội tư bản chủ nghĩa hay còn được gọi là giai cấp
vô sản. Trong tác phẩm "Những nguyên lý của chủ nghĩa cộng sản F.Engels
định nghĩa:“Giai cấp vơ sản là một giai cấp xã hội hồn tồn chỉ kiếm sống
bằng việc bán lao động của mình, chứ không phải sống bằng lợi nhuận của
bất cứ tư bản nào, đó là một giai cấp mà hạnh phúc và đau khổ, sống và chết
tồn bộ sự sống cịn của họ đều phụ thuộc vào số cầu về lao động, tức là vào
tình hình chuyển biến tốt hay xấu của công việc làm ăn, vào những biến động
của cuộc cạnh tranh khơng gì ngăn cản nổi”.
Tuy vậy, khơng chính xác khi gọi giai cấp vô sản là giai cấp công nhân. Giai
cấp cơng nhân là giai cấp vơ sản có trình độ lao động cơng nghiệp cao, là đứa
con của nền đại công nghiệp hiện đại.[2]
“Thực hiện sự nghiệp giải phóng thế giới ấy, - đó là sứ mệnh lịch sử của giai
cấp vô sản hiện đại” — Engels[3].
3
Tieu luan
(Ảnh nguồn:Internet)
Trong giai đoạn hiện nay, giai cấp công nhân đã có những biến đổi mới: "Giai
cấp cơng nhân là một tập đồn xã hội ổn định, hình thành và phát triển cùng
với sự phát triển của nền công nghiệp hiện đại, với nhịp độ phát triển của lực
lượng sản xuất có tính xã hội hóa ngày càng cao, là lực lượng sản xuất cơ bản,
tiên phong, trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia vào quá trình sản xuất, tái sản
xuất ra của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội; là lực lượng chủ yếu của
tiến trình lịch sử quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội. Ở các nước
tư bản chủ nghĩa, giai cấp cơng nhân là những người khơng có hoặc về cơ bản
khơng có tư liệu sản xuất phải làm thuê cho giai cấp tư sản và bị giai cấp tư
sản bóc lột giá trị thặng dư; ở các nước xã hội chủ nghĩa, họ là người đã cùng
nhân dân lao động làm chủ những tư liệu sản xuất và cùng nhau hợp tác lao
đơng vì lợi ích chung của tồn xã hội trong đó có lợi ích chính đáng của bản
thân họ".[4]
Tại Việt Nam, theo Hồ Chí Minh, tất cả những người khơng có tư liệu sản
xuất, phải bán sức lao động mà sống, bất kỳ họ lao động trong công nghệ hay
là trong nông nghiệp, bất kỳ họ làm nghề gì, cũng đều thuộc giai cấp cơng
nhân. Chủ chốt của giai cấp ấy, là những công nhân tại các xí nghiệp như nhà
máy, hầm mỏ, xe lửa v.v. Những công nhân thủ công nghệ, những người làm
thuê ở các cửa hàng, những cố nông v.v. cũng thuộc giai cấp công nhân.
Nhưng chỉ công nhân công nghệ là hồn tồn đại biểu cho đặc tính của giai
cấp cơng nhân.[5]
Cũng theo Hồ Chí Minh, đặc tính cách mạng của giai cấp công nhân là: kiên
quyết, triệt để, tập thể, có tổ chức, kỷ luật. Cơng nhân là giai cấp tiền tiến nhất
trong sức sản xuất, có trách nhiệm đánh đổ chế độ tư bản và đế quốc, xây
dựng một xã hội mới. Vì những lẽ đó, giai cấp cơng nhân có thể lĩnh hội và
thấm nhuần một tư tưởng cách mạng nhất: chủ nghĩa Marx Lenin. Đồng thời,
tinh thần đấu tranh của họ ảnh hưởng và làm gương cho các tầng lớp khác. Do
đó, về mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức và hành động, giai cấp công nhân đều
giữ vai trị lãnh đạo.[5]
[1] PGS. TS Đồn Quang Thọ. “Giáo trình Triết học. Nhà xuất bản Lý luận
chính trị. Hà Nội năm 2007”.
4
Tieu luan
[2]Giáo trình Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, trang
364.
[3]C. Mác và Ph. Ăngghen: Toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà
Nội, năm 1995, tập 2, trang 393.
[4] [5] Giáo trình Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, trang
366.
2.Quan niệm của chủ nghĩa Mác về giai cấp công nhân.
Sau khi tập trung nghiên cứu làm sáng tỏ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân, Mác và Ăng ghen chỉ ra biện pháp và con đường để giai cấp công nhân
hồn thành sứ mệnh của mình. Ăng ghen viết: “thực hiện sự nghiệp giải
phóng thế giới ấy - đó là sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản hiện đại”. Mác
và Ăng ghen phân tích: "Trong tất cả các giai cấp hiện đang đối lập với giai
cấp tư sản thì chỉ có giai cấp vơ sản là giai cấp thực sự cách mạng. Tất cả các
giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự phát triển của đại cơng
nghiệp, cịn giai cấp vơ sản lại là sản phẩm của bản thân nền đại công
nghiệp"[1].Giai cấp công nhân là những người lao động công nghiệp, sản xuất
ra sản phẩm công nghiệp. Đây là đặc trưng cơ bản phân biệt người công nhân
hiện đại với người thợ thủ công thời trung cổ, người thợ thủ công trong công
trường thủ công.Về địa vị của giai cấp công nhân trong quan hệ sản xuất tư
bản chủ nghĩa: giai cấp công nhân là những người lao động khơng có hoặc về
cơ bản khơng có tư liệu sản xuất, họ buộc phải bán sức lao động cho nhà tư
bản để kiếm sống. Mác khẳng định “Giai cấp vô sản là giai cấp những cơng
nhân làm th hiện đại, vì mất các tư liệu sản xuất của bản thân, nên buộc
phải bán sức lao động của mình để sống” [2] .
Tiếp thu các quan điểm của Mác - Ăng ghen về giai cấp công nhân, Lê-nin
khẳng định “Điểm chủ yếu trong học thuyết của Mác là ở chỗ nó làm sáng rõ
vai trị lịch sử thế giới của giai cấp vô sản là người xây dựng xã hội xã hội chủ
nghĩa”[3]. Sau đó, Lê-nin đã phát triển học thuyết của Mác và Ph.Ăng ghen
trong giai đoạn chủ nghĩa đế quốc, đặc biệt là trong thực tiễn xây dựng
CNXH ở nước Nga Xô viết, Lê-nin phát triển, hồn thiện và làm rõ hơn vai
trị của giai cấp cơng nhân trong q trình cách mạng XHCN. Giai cấp công
nhân và nhân dân lao động trở thành những người chủ tư liệu sản xuất chủ
yếu của xã hội. Địa vị kinh tế chính trị của giai cấp cơng nhân có những thay
đổi căn bản.“Dưới chủ nghĩa xã hội, giai cấp công nhân không thể gọi là giai
5
Tieu luan
cấp vơ sản nữa: nó thốt khỏi bóc lột, cùng với tồn thể nhân dân nó nắm giữ
các tư liệu sản xuất, do đó sức lao động của nó khơng phải là hàng hóa”[4].
Giai cấp cơng nhân là sản phẩm của cách mạng công nghiệp,ra đời và phát
triển gắn liền với sự ra đời và phát triển của nền đại công nghiệp; trực tiếp
hay gián tiếp vận hành các công cụ sản xuất có tính chất cơng nghiệp ngày
càng hiện đại và xã hội hóa cao.Là sản phẩm của nền đại công nghiệp,của nền
công nghiệp hiện đại,lực lượng đại biểu cho sự phát triển của lực lượng sản
xuất tiến bộ,cho xu hướng tiến bộ của phương thức sản xuất; là giai cấp có
tinh thần triệt để cách mạnh,là giai cấp có tính tổ chức và kỉ luật cao; là giai
cấp có bản chất quốc tế. Vì vậy giai cấp cơng nhân có sứ mệnh lịch sử tồn
thế giới của giai cấp công nhân là tổ chức lãnh đạo xã hội thông qua đội tiên
phong là Đảng Cộng sản để đấu tranh giải phóng giai cấp, giải phóng tồn xã
hội khỏi áp bức bất cơng xóa bỏ CNTB xây dựng thành cơng chủ nghĩa cộng
sản trên phạm vi tồn thế giới.
Tổ chức lãnh đạo xã hội thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản: xố bỏ
chế độ TBCN, xóa bỏ chế độ người bóc lột người, giải phóng giai cấp cơng
nhân, nhân dân lao động và tồn thể nhân loại khỏi mọi áp bức, bóc lột, nghèo
nàn lạc hậu, xây dựng xã hội cộng sản chủ nghĩa văn minh. Giai cấp công
nhân là người đào huyệt chôn CNTB, từng bước xây dựng CNXH, chủ nghĩa
cộng sản.
Về kinh tế thì giai cấp công nhân trở thành lực lượng sản xuất cơ bản và là
giai cấp quyết định sự tồn tại xã hội hiện đại và tạo cơ sở vật chất kỹ thuật
cho CNXH.Hơn nữa về mặt chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản,
giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động tiến hành đấu tranh giành
chính quyền, xác lập và bảo vệ chế độ XHCN, quyền làm chủ cho nhân
dân.Cuối cùng về văn hóa tư tưởng,giai cấp công nhân đấu tranh với hệ tư
tưởng phi vô sản, xác lập địa vị thống trị của hệ tư tưởng giai cấp cơng nhân
xây dựng nền văn hóa và con người mới XHCN.
Từ những đặc điểm trên đã quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
do những điều kiện khách quan quy định: Xét một cách tổng quát: Địa vị kinh
tế xã hội khách quan của giai cấp công nhân chỉ ra rằng giai cấp công nhân là
giai cấp gắn với lực lượng sản xuất tiên tiến nhất dưới CNTB.V.I.Lê-nin:“Lực
lượng sản xuất hàng đầu của toàn nhân loại là cơng nhân, là người lao
động”.Và với tính chất như vậy, nó là lực lượng quyết định phá vỡ quan hệ
sản xuất tư bản chủ nghĩa.
6
Tieu luan
Sau khi giành được chính quyền, giai cấp cơng nhân, đại biểu cho sự tiến hóa
tất yếu của lịch sử, là người duy nhất có khả năng lãnh đạo XH xây dựng một
phương thức sản xuất mới cao hơn phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa.
[1] Mác và Ph. Ăng-ghen:Tồn Tập,NxB Chính trị quốc gia,Hà Nội, 1994, t.
4, tr. 610.
[2] Mác và Ph.Ăng ghen Tồn tập, Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội 1995, T4,
tr 596.
[3] Lê Nin, Toàn tập, Nxb Matxcơva, 1980, tập 23, tr.1.
[4] Từ điển triết học, Nxb Tiến bộ Mátxcơva, 1975, tr 210.
[5] Giáo trình Lịch sử phong trào cơng nhân, cơng đồn thế giới và Việt Nam,
trường Đại học Cơng đồn, tr 93.
[6] Lê Nin toàn tập, tập 33, tr 164.
Từ những đặc điểm trên đã quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
do những điều kiện khách quan quy định:Xét một cách tổng quát: Địa vị kinh
tế xã hội khách quan của giai cấp công nhân chỉ ra rằng giai cấp công nhân là
giai cấp gắn với lực lượng sản xuất tiên tiến nhất dưới CNTB.V.I.Lê-nin:“Lực
lượng sản xuất hàng đầu của tồn nhân loại là cơng nhân, là người lao
động”Và, với tính chất như vậy, nó là lực lượng quyết định phá vỡ quan hệ
sản xuất tư bản chủ nghĩa.Sau khi giành được chính quyền, giai cấp cơng
nhân, đại biểu cho sự tiến hóa tất yếu của lịch sử, là người duy nhất có khả
năng lãnh đạo XH xây dựng một phương thức sản xuất mới cao hơn phương
thức sản xuất tư bản chủ nghĩa.
Từ sự phân tích địa vị kinh tế - xã hội, đặc điểm chính trị - xã hội của giai cấp
và tầng lớp trung gian có thể kết luận:chỉ duy nhất giai cấp cơng nhân có sứ
mệnh lịch sử xóa bỏ chủ nghĩa tư bản, từng bước xây dựng CNXH, CSCN
trên phạm vi toàn thế giới.
Đảng Cộng sản là tổ chức cao nhất của giai cấp công nhân - nhân tố chủ quan
cơ bản nhất để thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
Sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản là nhân tố quyết định đầu tiên đảm bảo cho
giai cấp công nhân hồn thành thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình. Vì Đảng
7
Tieu luan
Cộng sản mang bản chất giai cấp công nhân, Đảng Cộng sản là tổ chức bao
gồm những phần tử tiên tiến, ưu tú của giai cấp công nhân và nhân dân lao
động, Đảng Cộng sản đại biểu một cách triệt để và trung thành lợi ích của giai
cấp cơng nhân, nhân dân lao động, Đảng Cộng sản lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hoạt động của Đảng.
Chương II.Những cơ sở khách quan để khẳng định giai cấp công nhân là
giai cấp duy thực hiện được sứ mệnh lịch sử.
1. Nội dung của sứ mệnh lịch sử.
Lịch sử phát triển của thế giới chính là lịch sử phát triển của các hình thái
kinh tế xã hội từ thấp đến cao.Trong xã hội có giai cấp ln có mâu thuẫn
giữa Lực lượng sản xuất phát triển đến trình độ xã hội hóa cao với Quan hệ
sản xuất cũ, lạc hậu,mâu thuẫn giữa giai cấp thống trị và giai cấp lao động.
C. Mác và Ph.Ăngghen đã khẳng định vai trò của quần chúng nhân dân lao
động: là người sáng tạo chân chính ra lịch sử,là người có vai trị quyết định
sáng tạo cơng cụ sản xuất, giá trị thặng dư, chính trị xã hội. Khi trong xã hội
còn tồn tại giai cấp bóc lột trong một phương thức sản xuất với điều kiện
phương thức sản xuất đó cịn giữ vị trí tiên tiến, do đó phải đảm bảo quy luật
lịch sử.Trong sự chuyển biến của hình thái kinh tế trong xã hội, ln tồn tại
một giai cấp trung tâm, có nhiệm vụ phải thoả mãn các điều kiện như: là giai
cấp đại diện cho một phương thức sản xuất tiên tiến,là giai cấp có hệ tư tưởng
độc lập,giai cấp này phải tiến hành thuyết phục tập hợp và tổ chức quần
chúng làm cách mạng.Và hai nhiệm vụ quan trọng là: tiến hành xố bỏ chế độ
xã hội cũ, xây dựng hình thái kinh tế xã hội mới tiến bộ hơn.
Khi nghiên cứu về các giai cấp, tầng lớp trong hình thái kinh tế xã hội chủ
nghĩa, C.Mác và Ph.Ăngghen đã rút ra các kết luận:Một là giai cấp tư sản
trong chưa đầy một thế kỷ đã tạo ra một lực lượng sản xuất nhiều hơn và đồ
sộ hơn, với lực lượng sản xuất bằng tất cả các xã hội trước để lại, tạo ra năng
xuất lao động cao hơn nhiều. Do đó giai cấp tư sản đã từng đóng vai trị tích
cực trong lịch sử là tạo năng suất lao động cao.Hai là khi lực lượng sản xuất
đạt tới trình độ xã hội hoá cao, xuất hiện mâu thuẫn về quan hệ sản xuất tư
bản chủ nghĩa mà tập trung là sở hữu tư bản chủ nghĩa, kìm hãm sự phát triển
của lực lượng sản xuất.Khi lực lượng sản xuất phát triển, quan hệ sản xuất
như cũ thì xuất hiện giai cấp mới để giải phóng quan hệ sản xuất cũ, đó chính
8
Tieu luan
là giai cấp công nhân.Ba là việc giai cấp công nhân đứng lên đấu tranh để giải
phóng giai cấp, điều đó khơng có nghĩa chỉ giải phóng giai cấp mà tập trung
giải phóng xã hội và giải phóng con người vì giai cấp cơng nhân có lợi ích
phù hợp với nhân dân lao động,với dân tộc và với nhân loại.
Từ những kết luận của C.Mác và Ph.Ăngghen và những khẳng định về giai
cấp công nhân hiện đại là giai cấp có tinh thần cách mạng triệt để, có khả
năng tổ chức và lãnh đạo toàn thể nhân dân lao động tiến hành cuộc cải biến
cách mạng, từ hình thái kinh tế xã hội tư bản sang hình thái kinh tế xã hội
cộng sản chủ nghĩa, giải phóng nhân loại khỏi ách áp bức, bất cơng và mọi
hình thức bóc lột. Hay nói cách khác, nội dung tổng quát sứ mệnh lịch sử của
giai cấp cơng nhân là xố bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xố bỏ chế độ người
bóc lột người, giải phóng giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động và toàn thể
nhân loại khỏi sự áp bức bóc lột, nghèo nàn lạc hậu, xây dựng xã hội cộng sản
văn minh.
Ph.Ăngghen viết:” Thực hiện sự nghiệp giải phóng thế giới ấy- đó là sứ mệnh
lịch sử của giai cấp vơ sản hiện đại ”. Cịn Lênin đã chỉ rõ:” Điểm chủ yếu
trong học thuyết của C.Mác là ở chỗ nó làm sáng tỏ vai trị lịch sử thế giới
của giai cấp vô sản là người xây dựng xã hội chủ nghĩa”.Nội dung thực chất
của sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân ở đây chính là trong lĩnh vực kinh
tế, giai cấp cơng nhân tiến hành xố bỏ chế độ tư hữu tư nhân tư liệu sản xuất,
xây dựng chế độ công hữu tư liệu sản xuất, nâng cao năng suất lao động thoả
mãn từng bước nhu cầu phát triển của nhân dân. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân trong lĩnh vực này chỉ rõ mục tiêu cuối cùng của giai cấp công
nhân, thoả mãn nhu cầu ngày càng đầy đủ hơn, làm theo năng lực, hưởng theo
nhu cầu. Do đó nó cần phải được thực hiện một cách lâu dài, gian khổ, trải
qua từng bước cụ thể. Xoá bỏ chế độ chiếm hữu tư nhân tư liệu sản xuất; xây
dựng chế độ công hữu là quá trình phù hợp nhưng phải dần dần từ từ.Tại sao
phải xoá bỏ chế độ tư hữu? Sở dĩ như vậy vì đây là cơ sở của chế độ người
bóc lột người,biểu hiện cao nhất của chế độ chiếm hữu tư nhân tư liệu sản
xuất là sở hữu tư bản chủ nghĩa do đó phải xố bỏ chế độ tư hữu,sau khi xố
bỏ chế độ tư hữu thì mới thiết lập chế độ công hữu tư liệu sản xuất, phù hợp
với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, phù hợp với yêu cầu sản xuất,
đây cũng là cơ sở kinh tế cho sự tồn tại chế độ xã hội mới vì thế cũng rất cần
phải xố bỏ chế độ tư hữu này. Chính C.Mác đã nói: ”những người cộng sản
có thể tóm tắt lực lượng của mình bằng một cơng thức là xố bỏ chế độ tư
hữu”.
9
Tieu luan
Trong lĩnh vực chính trị, giai cấp cơng nhân phải trở thành giai cấp thống trị
trong xã hội. Đó là phải đập tan chính quyền tư sản; xây dựng chính quyền
nhà nước(nền chun chính vơ sản),thực chất là để đảm bảo quyền lực chính
trị thuộc về nhân dân, giữ vai trị quan trọng là cơng cụ xây dựng xã hội mới,
là kiểu nhà nước,nhà nước nửa nhà nước và nhà nước tự tiêu vong.
Trong lĩnh vực xã hội đó là phải tiến hành xố bỏ giai cấp bóc lột,phải tiến
hành xố bỏ giai cấp nói chung, tạo ra sự bình đẳng trong quan hệ giữa người
với người. Ở đây xoá bỏ giai cấp bóc lột với tư cách là giai cấp chứ khơng
xố bỏ các cá nhân vì họ có thể là những cá nhân có ích trong xã hội mới.
Có thể nói nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân bao gồm bốn sự
nghiệp. Đó là sự nghiệp giải phóng giai cấp, sự nghiệp giải phóng xã hội, dân
tộc,sự nghiệp giải phóng người lao động, và sự nghiệp giải phóng con người.
Đây chính là nấc thang phát triển trong sự phát triển của hình thái kinh tế xã
hội. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân phải được thực hiện trên toàn thế
giới.Và để thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là một quá trình
lâu dài, gian khổ, phức tạp, nên những người cộng sản phải kiên trì, khơng
nóng vội, nó phải đợc tiến hành hai giai đoạn: tập trung lực lượng để giành
chính quyền và tập trung lực lượng để xây dựng chế độ xã hội mới.
Trong giai đoạn đầu, giai cấp cơng nhân và chính đảng của mình tiến hành
cuộc đấu tranh giành chính quyền của cách mạng vơ sản. Các bước đấu tranh
đó gồm: thiết lập một chính đảng cộng sản, đề ra cương lĩnh chính trị, đường
lối chiến lược, sách lược, mục tiêu, phương hướng, biện pháp, giải pháp…liên
minh giai cấp công nhân, nông dân, xác định giai cấp công nhân là giai cấp
lãnh đạo cách mạng, tạo tình thế như điều kiện khách quan trên thế giới và
trong nước.Khi cách mạng vô sản thắng lợi sẽ đập tan nhà nước tư sản, xây
dựng nhà nước chuyên chính vơ sản,xố bỏ phương thức sản xuất tư bản chủ
nghĩa (bản chất là chế độ tư hữu tư nhân về tư liệu sản xuất), kế thừa có chọn
lọc tri thức văn hoá truyền thống dân tộc và tri thức văn hoá thời đại.
Trong giai đoạn hai, khi đã giành được chính quyền – thời kỳ quá độ xây
dựng chủ nghĩa xã hội, Đảng cộng sản và giai cấp công nhân phải tiếp tục đấu
tranh giai cấp trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, với mục đích là giữ
vững chính quyền cách mạng (xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ
nghĩa).Về chính trị, quyền lực nhà nước thể hiện ý chí của dân. Nhà nước vơ
sản có hệ thống chính trị gồm Đảng cộng sản, nhà nước pháp quyền xã hội
10
Tieu luan
chủ nghĩa và các tổ chức chính trị, nhằm bảo vệ lợi ích của giai cấp cơng nhân
và nhân dân lao động. Trong công tác đối nội và đối ngoại sẽ sử dụng bạo lực
trấn áp thù trong giặc ngoài. Về kinh tế, mục đích là đạt được năng suất lao
động cao, nguyên tắc phân phối là làm theo năng lực, hưởng theo lao động,sử
dụng các thành phần kinh tế, các hình thức sở hữu,sở hữu tồn dân (sở hữu
nhà nước), sở hữu tập thể, sở hữu cá thể, sở hữu tư bản nhà nớc, sở hữu tư
nhân. Do đó cần nắm vững cơ chế Đảng cộng sản lãnh đạo, nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa quản lý, nhân dân lao động làm chủ dựa trên pháp luật
của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa (nguyên tắc tập trung dân chủ). Về văn hố
tư tưởng,kế thừa có chọn lọc tri thức văn hoá truyền thống dân tộc, kết hợp
với tri thức văn hoá của nhân loại (khoa học kỹ thuật công nghệ của nền kinh
tế tri thức), và định hướng xã hội là định hướng tư tưởng cá nhân. Về qn sự,
xây dựng chiến lược quốc phịng tồn dân và an ninh quốc gia. Về ngoại giao,
phát triển quan hệ song phương, đặt vấn đề dân tộc và lợi ích là trên hết Vì
vậy đường lối đặt ra phải phù hợp với quy luật khách quan, hợp lòng dân,
chống thù trong giặc ngoài và mọi âm mưu diễn biến hồ bình của đế quốc.
2. Những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân.
Học thuyết C.Mác và Ph.Ăngghen về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
là luận chứng khoa học về địa vị kinh tế xã hội và vai trò lịch sử của giai cấp
công nhân, về mục tiêu và con đường để giai cấp đó hồn thành sứ mệnh lịch
sử của mình. Học thuyết đã chứng minh sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân được quy định bởi những điều kiện kinh tế, xã hội khách quan.
a. Về địa vị kinh tế xã hội:
Dưới chủ nghĩa tư bản, giai cấp công nhân là sản phẩm của nền đại công
nghiệp tư bản chủ nghĩa, nó ra đời và phát triển cùng với sự hình thành phát
triển của nền đại cơng nghiệp tư bản chủ nghĩa, được nền sản xuất công
nghiệp hiện đại rèn rũa tổ chức lại thành một lực lượng xã hội hùng mạnh.
Đại công nghiệp càng phát triển, tập trung làm phá sản những người sản xuất
hàng hoá nhỏ, bổ xung lực lượng cho giai cấp công nhân. Mặt khác, đại công
nghiệp phát triển tiếp tục bổ xung lực lượng cho giai cấp công nhân, thu hút
lực lượng lao động từ nhiều ngành, nhiều nghề khác nhau tạo nên tập đoàn
hùng mạnh. Bản thân sự phát triển nền đại công nghiệp cũng yêu cầu cao với
từng người lao động, tập thể lao động về tác phong lao động, kỷ luật lao động.
11
Tieu luan
Dưới chủ nghĩa tư bản, giai cấp công nhân là bộ phận quan trọng nhất trong
các bộ phận tiêu biểu cấu thành của lực lượng sản xuất của xã hội tư bản. Họ
đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến nhất với trình độ xã hội hố ngày
càng cao. Nhưng chủ nghĩa tư bản lại được xây dựng trên nền tảng của chế độ
chiếm hữu tư nhân về tư lệu sản xuất mà giai cấp tư sản là đại diện. Bởi thế, ở
phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa luôn luôn tồn tại mâu thuẫn giữa lực
lượng sản xuất có tính chất xã hội hố ngày càng cao (mà giai cấp công nhân
là đại diện) với quan hệ sản xuất có tính chất chiếm hữu tư nhân (mà giai cấp
tư sản là đại diện). Đây là mâu thuẫn cơ bản vốn có và khơng thể khắc phục
được nếu khơng xố bỏ đợc chế độ tư bản. Biểu hiện về mặt chính trị, xã hội
của mâu thuẫn cơ bản đó là mâu thuẫn giữa giai cấp cơng nhân và giai cấp tư
sản. Sự vận động phát triển của những mâu thuẫn tất yếu trên dẫn đến cách
mạng xã hội chủ nghĩa, dẫn tới sự sụp đổ của chủ nghĩa tư bản và thắng lợi
của chủ nghĩa xã hội. Như vậy giai cấp công nhân gắn liền với nền lao động
sản xuất vật chất, đi liền sự phát triển của công nghiệp ngày càng hiện đại kể
cả khi xuất hiện nền kinh tế tri thức.Do khơng có tư liệu sản xuất, giai cấp
công nhân phải bán sức lao động làm thuê, bị nhà tư bản chiếm đoạt giá trị
thặng dư, bị lệ thuộc hồn tồn vào q trình phân phối các kết quả lao động
của chính họ. Trong nền sản xuất tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân bị tồn
bộ giai cấp tư sản bóc lột, là giai cấp trực tiếp đối kháng với giai cấp tư sản,
khơng có quyền trong tổ chức, điều hành lao động, phân phối sản phẩm lao
động. Do đó giai cấp cơng nhân khơng được làm chủ trong xã hội tư bản chủ
nghĩa. Họ bị bần cùng hoá so với giai cấp tư sản (bị bóc lột trong q trình
sản xuất, ngồi q trình sản xuất và bị bóc lột theo chiều sâu).
b. Về đặc điểm chính trị, xã hội:
Do những đặc điểm về kinh tế chính trị xã hội của giai cấp cơng nhân, từ địa
vị kinh tế xã hội của giai cấp cơng nhân, điều đó cũng quy định những đặc
điểm xã hội chính trị của giai cấp cơng nhân, do vậy giai cấp cơng nhân có
vai trị sứ mệnh cao cả. Những đặc điểm đó chính là giai cấp cơng nhân bị
giai cấp tư sản bóc lột, áp bức rất nặng nề. Đề tăng giá trị thặng dư cho giai
cấp tư sản: đã tăng thêm giờ làm. Tăng lao động và biến người cơng nhân
thành cơng cụ phụ thuộc máy móc, giai cấp cơng nhân bị bần cùng hóa…
theo sự khách quan: đã có áp bức tất có đấu tranh.
Giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất,giai cấp công nhân là đại diện
cho phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa– phương thức sản xuất tiên tiến
12
Tieu luan
nhất và là lực lượng sản xuất có trình độ xã hội hoá cao, là lực lượng quyết
định sự phá vỡ phương thức sản xuất tư bản, thiết lập phương thức sản xuất
mới.Giai cấp công nhân luôn đi đầu trong các cuộc cách mạng và làm cách
mạng cho đến khi thắng lợi. Lợi ích cơ bản của giai cấp cơng nhân đối lập với
lợi ích cơ bản của giai cấp tư sản, nhưng phù hợp với lợi ích, khát vọng giải
phóng của nhân dân lao động. Do đó giai cấp cơng nhân càng có đủ điều kiện,
khả năng trở thành lực lượng tổ chức lãnh đạo các giai cấp và tầng lớp lao
động khác trong cơng cuộc xố bỏ áp bức, bóc lột của chủ nghĩa tư bản, xây
dựng thành công xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.
Ngồi việc bản thân giai cấp cơng nhân khơng ngừng lớn mạnh cả về số
lượng lẫn chất lượng thì việc thành lập ra chính đảng của giai cấp: Đảng Cộng
Sản, sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản là nhân tố chủ quan quyết định, đảm bảo
vai trò lãnh đạo của giai cấp cơng nhân hồn thành sứ mệnh lịch sử của
mình.Quy luật hình hành đảng cộng sản là: Chủ nghĩa Mác Kết hợp với
Phong trào công nhân.Cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân chống giai cấp
tư sản, trải qua nhiều giai đoạn từ thấp đến cao, từ tự phát đến tự giác. Yếu tố
có ý nghĩa quyết định sự chuyển biến về chất là sự thâm nhập của chủ nghĩa
Mác vào phong trào công nhân. Chủ nghĩa Mác đại diện về mặt lý luận, còn
bản thân phong trào cơng nhân chính là vật chất. Sự thâm nhập đó dẫn đến sự
hình thành chính Đảng của giai cấp cơng nhân. Sau khi ra đời, Đảng cộng sản
với vai trò là người tiếp tục sự nghiệp kết hợp chủ nghĩa Mác với phong trào
công nhân trên quy mô lớn hơn nhằm giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh
chống giai cấp tư sản, đã xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội.Trong cuộc
đấu tranh chống giai cấp tư sản, chỉ khi nào giai cấp cơng nhân tự tổ chức ra
chính Đảng của mình để lãnh đạo thì cuộc đấu tranh mới có thể đảm bảo
giành được thắng lợi trọn vẹn.Đảng cộng sản sinh ra từ phong trào công nhân
nên mang bản chất của giai cấp công nhân. Đảng cộng sản là bộ phận không
thể tách rời của giai cấp công nhân. Mục đích và lợi ích của Đảng và của giai
cấp cơng nhân là thống nhất. Khơng có Đảng cộng sản – hạt nhân chính trị
của phong trào cơng nhân, bản thân giai cấp công nhân không thể trở thành
lực lượng chính trị độc lập, cũng khơng thể trở thành giai cấp lãnh đạo cách
mạng.Đảng cộng sản là người đại diện chân chính cho lợi ích của giai cấp
cơng nhân và lợi ích dân tộc trong phạm vi một nước, đồng thời cũng vì lợi
ích chung của phong trào cộng sản và quốc tế. Chính vì vậy, giai cấp cơng
nhân dới sự lãnh đạo của Đảng đã tạo ra tư cách là người lãnh đạo trong đấu
tranh chống áp bức bóc lột xây dựng xã hội mới.Sức mạnh để chiến thắng giai
13
Tieu luan
cấp tư sản và mọi kẻ thù khác, không phải chỉ là ở số lượng và ở tinh thần
chiến đấu của giai cấp công nhân mà chủ yếu là ở trình độ tổ chức và giác ngộ
chính trị của nó. Điều đó được thể hiện tập trung ở chính Đảng - một tổ chức
bao gồm những ngời ưu tú nhất, giác ngộ chính trị xã hội cao, có tinh thần
đấu tranh kiên quyết nhất của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Vì
vậy Đảng cộng sản ln là đội tiên phong chính trị của giai cấp cơng nhân và
của tồn xã hội. Đảng có nhiệm vụ sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, phân tích
đúng đắn hồn cảnh lịch sử cụ thể trong mỗi giai đoạn cách mạng, đề ra mục
tiêu, phương hướng, đường lối, chính sách đúng, phù hợp với yêu phát triển
khách quan của đất nước. Đồng thời Đảng giáo dục, tổ chức, lãnh đạo giai cấp
cơng nhân và tồn thể nhân dân thực hiện cơng cuộc xoá bỏ chế độ xã hội cũ,
xây dựng thành công chế độ xã hội mới xã hội chủ nghĩa tiến lên chủ nghĩa
cộng sản.Đảng Cộng sản Việt Nam mang bản chất giai cấp công nhân Việt
Nam, là Đảng của giai cấp công nhân và của dân tộc Việt Nam. Bởi nhiều lẽ:
Đảng là con đẻ của hai phong trào: phong trào công nhân và phong trào yêu
nước (chứ không chỉ là con đẻ của phong trào công nhân như ở những nước
tư bản). Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng luôn giương cao ngọn cờ
độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, trong đó đặt nhiệm vụ dân tộc
lên trên và lên trước, coi nhiệm vụ dân tộc là tiền đề, điều kiện tiên quyết và
là cơ sở để hoàn thành nhiệm vụ giai cấp, xây dựng chủ nghĩa xã hội. Lãnh
đạo cách mạng xã hội chủ nghĩa, Đảng động viên sức mạnh toàn dân tộc dưới
sự lãnh đạo của giai cấp công nhân, coi cách mạng xã hội chủ nghĩa không
chỉ là nhiệm vụ giai cấp mà còn là nhiệm vụ dân tộc, định hướng cho nhiệm
vụ dân tộc, bảo đảm độc lập dân tộc, giải phóng dân tộc triệt để, đưa dân tộc
bỏ qua thời đại dân tộc tư sản, tiến vào thời đại dân tộc xã hội chủ nghĩa.
Về sứ mệnh lịch sử tồn thế giới của giai cấp cơng nhân,ngồi việc đưa ra
những quan niệm đúng đắn về giai cấp công nhân, công lao to lớn nhất của
chủ nghĩa Mác – Lênin chính là đã phát hiện ra sứ mệnh lịch sử tồn thế giới
của giai cấp cơng nhân lực lượng xã hội có vai trị giải phóng thế giới khỏi
tình trạng “đen tối” dưới chủ nghĩa tư bản.Tóm lại, nội dung sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân gồm hai bước cơ bản. Một là biến thành giai cấp thống
trị, giành lấy dân chủ. Hai là, sau đó, dùng sự thống trị chính trị của mình
từng bước đoạt lấy tư bản trong tay giai cấp tư sản để tập trung tất cả những
công cụ sản xuất vào tay nhà nước ,giai cấp vô sản đã được tổ chức thành giai
cấp thống trị, để tăng nhanh số lượng những lực lượng sản xuất, mang lại
cuộc sống tự do, hạnh phúc, “làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu” cho con
14
Tieu luan
người _ sáng tạo ra một xã hội mới. “Thực hiện sự nghiệp giải phóng thế giới
ấy, đó là sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản hiện đại”. Và, sứ mệnh lịch sử
đó của giai cấp cơng nhân chỉ có thể hồn thành khi xây dựng và giương cao
vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản.Vận dụng và phát triển sáng tạo học
thuyết Mác trong điều kiện mới, V. I.Lênin đã tiếp tục bổ sung và làm giàu
thêm lý luận về sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân là giai
cấp thống trị về chính trị, giai cấp lãnh đạo tồn xã hội trong cuộc đấu tranh
lật đổ ách tư bản, trong sự nghiệp sáng tạo ra xã hội mới, trong toàn bộ cuộc
đấu tranh để thủ tiêu hoàn toàn các giai cấp. Những lý luận này đã được vận
dụng trực tiếp vào quá trình xây dựng Chủ nghĩa xã hội hiện thực.Những
quan điểm, tư tưởng của các nhà kinh điển Mác – Lênin nêu trên không
những đã cung cấp một nền tảng lý luận mà còn mang lại phương pháp
nghiên cứu khoa học, làm cơ sở cho việc nghiên cứu giai cấp công nhân trong
thời đại mới.
Chương III.Liên hệ thực tiễn ở Việt Nam.
1.Về giai cấp công nhân Việt Nam
Ở Việt Nam, cùng với con đường ra đi tìm đường cứu nước, Chủ tịch Hồ Chí
Minh vĩ đại đã tiếp cận, tiếp thu và vận dụng sáng tạo lý luận về giai cấp cơng
nhân và sứ mệnh lịch sử của nó từ chủ nghĩa Mác – Lênin vào hoàn cảnh một
nước thuộc địa nửa phong kiến muốn vươn tới độc lập, tự do và phát triển đất
nước.Theo Người, tất cả những người không có tư liệu sản xuất, phải bán sức
lao động mà sống là công nhân mà chủ chốt của giai cấp ấy là những cơng
nhân ở các xí nghiệp như: nhà máy, hầm mỏ, xe lửa… Nhưng chỉ công nhân
công nghệ là hồn tồn đại biểu cho cái đặc tính của giai cấp công nhân.Giai
cấp công nhân Việt Nam cũng mang những thuộc tính và đặc điểm cơ bản của
giai cấp công nhân thế giới bên cạnh những đặc điểm riêng biệt.Ngày nay,
trong thời kỳ đổi mới đất nước, công nhân được Đảng Cộng sản Việt Nam
xác định “không chỉ là những người lao động sản xuất và dịch vụ công nghiệp
thuộc doanh nghiệp nhà nước và hợp tác xã, mà cịn bao gồm những cơng
nhân thuộc khu vực tư nhân, cá thể, hợp tác liên doanh với nước ngồi”.Có
thể khái quát tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt
Nam về giai cấp công nhân Việt Nam trên một số khía cạnh sau:Thứ nhất, là
lực lượng lao động đã và đang trực tiếp vận hành những phương tiện sản xuất
hiện đại của xã hội, đại diện cho phương thức sản xuất mới.Họ hoạt động lao
động sản xuất chủ yếu trong các ngành công nghiệp và dịch vụ công nghiệp
15
Tieu luan
thuộc mọi thành phần kinh tế.Thứ hai, là lực lượng nịng cốt, liên minh chặt
chẽ với nơng dân và trí thức -nguồn động lực chủ yếu của sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.Thứ ba, đang phát triển mạnh mẽ theo
hướng trí thức hóa, tiếp thu thêm đơng đảo những người thuộc tầng lớp trí
thức vào hàng ngũ của mình trong điều kiện khoa học và cơng nghệ ngày
càng trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp.Quan niệm trên của Đảng, về cơ
bản, là phù hợp với lý luận về giai cấpcông nhân của chủ nghĩa Mác - Lênin,
đồng thời phản ánh thực tiễn giai cấp công nhân nước ta trong điều kiện phát
triển kinh tế tri thức, tiến hành cơng nghiệp hóa,hiện đại hóa đất nước; là cơ
sở cho tiếp tục thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
2.. Về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam
Khẳng định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ
đại của dân tộc ta đã viết “Chỉ có giai cấp cơng nhân là dũng cảm nhất, cách
mạng nhất, ln ln gan góc đương đầu với bọn đế quốc thực dân. Với lý
luận cách mạng tiên phong và kinh nghiệm của phong trào vô sản quốc tế,
giai cấp công nhân ta đã tỏ ra là người lãnh đạo xứng đáng nhất và tin cậy
nhất của nhân dân Việt Nam”.Trong thời kỳ lịch sử mới, Đảng Cộng sản Việt
Nam vẫn tiếp tục kiên định nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
theo quan niệm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin và Chủ tịch Hồ Chí Minh,
làm cơ sở cho nhiệm vụ xây dựng giai cấp cơng nhân thời kỳ cơng nghiệp
hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế thị trường, kinh tế tri thức và hội nhập
quốc tế. Những quan điểm, đường lối của Đảng được đưa ra chính là cơ sở
chung cho các cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương triển khai thực hiện
nhiệm vụ chính trị vơ cùng quan trọng là xây dựng đội ngũ công nhân vững
mạnh, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa góp phần
hồn thành sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.Với điều kiện đặc thù ở
Việt Nam là quá độ lên Chủ nghĩa xã hội khi chưa trải qua hình thái kinh tế xã hội Tư bản chủ nghĩa, hay chưa có được một lực lượng sản xuất phát triển
dưới Chủ nghĩa tư bản, thì giai cấp cơng nhân Việt Nam được xác định có sứ
mệnh lịch sử, thực hiện nhiệm vụ quan trọng nhất về kinh tế là tiến hành
thành cơng sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, tạo một cơ sở
vật chất kỹ thuật vững chắc cho Chủ nghĩa xã hội ra đời.Quá trình này cần có
những tác động tích cực, tự giác, sáng tạo từ mọi phía:Đảng, bản thân cơng
nhân, nhân dân lao động,… nhằm xây dựng được một giai cấp công nhân
vững mạnh, đáp ứng u cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa,hướng tới mục
tiêu chung: dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.Hơn
16
Tieu luan
nữa,hình thành và phát triển từ một nước nửa thuộc địa nửa phong kiến, giai
cấp công nhân Việt Nam phải chịu ba tầng áp bức bóc lột .Vì thế ,họ sớm trở
thành giai cấp lãnh đạo cách mạng xoá bỏ chế độ áp bức bóc lột giải phóng
giai cấp cơng nhân ,xây dựng chế độ mới .Dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng
sản Việt Nam giai cấp công nhân cùng với các giai cấp, tầng lớp lao động
khác ở nước ta đã thực hiện đoàn kết dân tộc hoàn thành cuộc cách mạng Dân
tộc dân chủ nhân dân đưa nước ta vào giai đoạn độclập, tự do và xây dựng
nhà nước xã hội chủ nghĩa . Nước ta đang trong thời kỳ xây dựng đất nước trở
thành một nước phát triển, điều đó khơng có nghĩa là giai cấp cơng nhân đã
hết sứ mệnh lịch sử, trái lại sứ mệnh lịch sử ấy lại càng quan trọng hơn .Ngày
nay trước những biến động phức tạp của bối cảnh trong nước và quốc tế .Các
thế lực thù địch ln tìm cách tấn công nhằm phá hoại chủ nghĩa xã hội ở
nước ta .Chúng ra sức tuyên truyền về sự bất lực của giai cấp công nhân và
Đảng cộng sản trong sự nghiệp xây dựng xã hội mới , phủ nhận những thành
tựu của Đảng và nhân dân ta đã đạt được. Từ đó phủ nhận con đường xã hội
chủ nghĩa và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công.Thực tế lịch sử đã chứng
minh, chúng ta đã đạt đựơc những thành quả bước đầu của công cuộc đổi mới
và khẳng định rõ con đường đi lên chủ nghĩa xã hội là đúng đắn trong các kỳ
đại hội VII,VIII, IX, thể hiện rõ quyết tâm đi theo con đường xã hội chủ nghĩa
của Đảng, nhà nước và nhân dân ta .Có như vậy mới thực sự đem lại cuộc
sống ấm no, hạnh phúc, xố bỏ được mọi sự bất cơng trong xã hội .Nếu trước
đây khơng có giai cấp nào ngồi giai cấp cơng nhân là lực lượng có vai trị
lãnh đạo cách mạng thì ngày nay càng khẳng định khơng có một lực lượng xã
hội nào khác có thể lãnh đạo được nhân dân ta vượt qua những khó khăn thử
thách đó .Nước ta đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội từ một nước có nền kinh
tế lạc hậu, kém phát triển. Vì thế sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là
phải đi đầu trong việc xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật cho chủ nghĩa xã hội.
Hay nói khác đi giai cấp cơng nhân cùng với Đảng và nhà nước phải: “Thực
hiện thắng lợi sự nghiệp CNH-HĐH theo định hướng xã hội chủ nghĩa, khắc
phục tình trạng một nước nghèo , kém phát triển ,thực hiện công bằng xã
hội,chống áp bức bất công.đấu tranh ngăn chặn và khắc phục những tư tưởng
và hành động tiêu cực, sai trái,đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu và hành
động chống phá của các thế lực thù địch bảo vệ độc lập dân tộc, xây dựng
nước ta thành một nước xã hội chủ nghĩa phồn vinh hạnh phúc”. Cùng với sự
phát triển của của nền kinh tế tri thức địi hỏi giai cấp cơng nhân Việt Nam có
sứ mệnh lịch sử là vừa phải tiếp tục làm quen với nền cơng nghiệp truyền
thống vừa phải nhanh chóng tiếp cận và làm chủ các hoạt động sản xuất ở
17
Tieu luan
trình độ cao trước áp lực của nền kinh tế tri thức Nước ta quá độ lên chủ
nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa điều đó yêu cầu chúng ta phải
phát triển nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ
nghĩa.Nhưng do sự tồn tại , phát triển của nhiều thành phần kinh tế đã gây nên
những khuynh hướng phát triển kinh tế khác nhau. Một là sự phát triển được
thực hiện tự giác, Hai là khuynh hướng tự phát tư bản chủ nghĩa - một đặc
tính vốn có của nềnsản xuất nhỏ.Như vậy cuộc đấu tranh cho mục tiêu xã hội
chủ nghĩa ở nước ta hiện nay là chống khuynh hướng tự phát tư bản chủ
nghĩa. Đương nhiên trong giai đoạn này khi còn thành phần kinh tế tư bản tư
nhân thì vẫn cịn mâu thuẫn giữa lao động và tư bản nhưng tính chất đã khác
trước do những chính sách mềm dẻo của Đảng và nhà nước ta.Ngày nay giai
cấp công nhân dù lao động ở thành phần kinh tế nào cũng có quyền làm chủ
đất nước, mâu thuẫn giữa tư bản và công nhân được giải quyết dần dần bằng
sự quản lý của nhà nước của nhân dân nhưng đấu tranh giai cấp vẫn cịn đó là
đấu tranh chống khuynh hướng tự phát tư bản chủ nghĩa ;đấu tranh bảo vệ tổ
quốc xã hội chủ nghĩa, rút ngắn khoảng cách giàu nghèo.Trên con đường đi
lênchủ nghĩa xã hội cùng với sự thúc đẩy nhanh quá trình CNH-HĐH đất
nước, mâu thuẫn cơ bản trong xã hội Việt Nam hiện nay là: mâu thuẫn giữa
những lực lượng và nhân tố thúc đẩy q trình phát triển đất nước thốt khỏi
nghèo nàn lạc hậu theo định hướng xã hội chủ nghĩa với những lực lượng và
nhân tố kìm hãm quá trình đó.
3.Mục tiêu và giải pháp để xây dựng giai cấp công nhân Việt nam hiện nay.
Về mục tiêu,xây dựng đội ngũ cơng nhân Việt Nam vừa có sức vừa có tài,
đáp ứng u cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; xây dựng đội ngũ
công nhân Việt Nam gắn với thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế theo
hướng công nghiệp và hiện đại, tạo ra một cơ cấu cơng nhân đơng đảo, trẻ
hóa, có tri thức ngày càng sâu rộng, hăng say trong lao động. Nâng cao sự
giác ngộ giai cấp, bản lĩnh chính trị,hiểu biết pháp luật, tác phong công
nghiệp, kỷ luật lao động; xây dựng lối sống lành mạnh trong công nhân, nhất
là công nhân trẻ, cho đội ngũ cơng nhân tỉnh nói chung. Chú ý phát triển lực
lượng công nhân trong các doanh nghiệp Nhà nước, sao cho họ trở thành lực
lượng nòng cốt trong giai cấp công nhân cả về số lượng, chất lượng và sự giác
ngộ chính trị. Giáo dục truyền thống đấu tranh cách mạng, chủ nghĩa yêu
nước Việt Nam,ý thức và vai trò sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân để
thực hiện tốt các nhiệm vụ trong quá trình cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa hội
nhập với khu vực và thế giới. Điều quan trọng là vừa kế thừa được tinh hoa
18
Tieu luan
của nhân loại nhưng phải giữ gìn phát huy được bản sắc tốt đẹp của dân tộc,
phát huy được nội lực, sức mạnh Việt Nam trong quá trình phát triển
Về giải pháp,cần tích cực hội nhập kinh tế quốc tế nhằm tạo môi trường thuận
lợi cho sự phát triển của đội ngũ công nhân Việt Nam. Tăng cường công tác
giáo dục đào tạo nhằm bồi dưỡng nâng cao trình độ học vấn, trình độ nghề
nghiệp, từng bước trí thức hóa cơng nhân; giáo dục tư tưởng, chính trị, đạo
đức, xây dựng lối sống văn hóa cho đội ngũ cơng nhân. Nâng cao, vai trò
năng lực lãnh đạo của các tổ chức đảng; hoạt động của các tổ chức thuộc hệ
thống chính trị trong các cơ sở sản xuất cơng nghiệp, nhất là trong các doanh
nghiệp liên doanh, doanh nghiệp có 100% vốn đầu tư nước ngồi. Đổi mới hệ
thống chính sách pháp luật của Nhà nước có liên quan trực tiếp tới đội ngũ
cơng nhân.
III.KẾT LUẬN
Tóm lại, từ các phân tích trên về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân cả về
lý luận lẫn thực tiễn đã khẳng định tính khách quan của sứ mệh lịch sử của
giai cấp cơng nhân, đúng như lời của C.Mác nói. Hiểu được rõ về giai cấp
công nhân, đặc biệt là hiểu được sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là
19
Tieu luan
một vấn đề hết sức quan trọng trong nhận thức của mỗi chúng ta, giúp ta có
những nhận thức đúng đắn đối với các giai cấp trong xã hội nói chung và giai
cấp cơng nhân nói riêng. Qua đó, mỗi cá nhân trong xã hội cần không ngừng
nâng cao ý thức trách nhiệm về giai cấp, về nhận thức xã hội để nâng cao tri
thức văn hóa của mình.
Trước những địi hỏi mới của cơng cuộc đổi mới hiện nay, để đảm bảo thắng
lợi của sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước, Đảng ta ln địi
hỏi phải tăng cường hơn nữa bản chất giai cấp công nhân thì mới đáp ứng
được yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong giai đoạn mới. Cùng với việc
đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước hiện nay, giai cấp công nhân Việt Nam sẽ
tăng nhanh về số lượng. Việc tăng cường giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, giáo dục đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước
trong giai cấp công nhân là một yêu cầu cấp thiết cho thắng lợi của sự nghiệp
xây dựng chủ nghĩa xã hội mà Đảng và nhân dân ta đã lựa chọn.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Tuyên Ngôn đảng cộng sản –C.Mác và Ăng Ghen.
2. Giáo trình CNXH Khoa học – Trường ĐHBK Hà Nội
3. Giáo trình CNXH Khoa học – Bộ GD – ĐT.
20
Tieu luan
4. Một số vấn đề về Chủ Nghĩa Mác – Lênin trong thời đại ngày nay. NXB
Chính trị Quốc Gia, Hà Nội
5. Thời đại của chúng ta và sức sống của Chủ nghĩa Mác-Lênin. NXB Chính
trị Quốc gia, Hà Nội.
6. Báo điện Tử - Đảng Cộng Sản Việt Nam.
21
Tieu luan