Tìm cơ hội đầu tư từ báo cáo tài chính

Kính gửi: Quý Anh/Chị nhà đầu tư,
==================================================
Mùa báo cáo kết quả kinh doanh quý 2.2022 đang đến gần, hiện tại nhiều cty niêm yết hoặc cty
chứng khốn đã có những động thái ước tính KQKD quý 2 sơ bộ, nhiều biến động giá của của
CP vì đó mà cũng diễn biến khá mạnh, điều đó càng chứng tỏ rằng BCTC là một trong những
yếu tố cực kỳ quan trọng để hình thành nên một cơ hội đầu tư, có thể BCTC đã được phản
ánh vào giá CP trước đó nhưng đây là cơ sở rất tốt để có thể dự đốn cho tình hình doanh
nghiệp trong tương lai, từ đó giúp chung ta chọn lọc ra nhiều cơ hội đầu tư ở các quý tiếp theo.
Để đánh giá một BCTC có gì đặc biệt thì tơi xin liệt kê một số điểm nhấn có thể tác động đến
xu hướng giá CP trong tương lai như bên dưới:
============================================
BCTC là quá khứ của doanh nghiệp, nhưng từ bản báo cáo "thành tích" q khứ đó, nhà
đầu tư có thể tìm ra các dấu hiệu về một cơ hội kiếm tiền như thế nào?
Xét trên góc độ NĐT chứng khốn việc đọc, phân tích BCTC nhằm ba mục đích chính:
1. Đánh giá sức khỏe tài chính của doanh nghiệp;
2. Tìm dấu hiệu tiềm ẩn rủi ro để tránh xa và tìm dấu hiệu cơ hội để đầu tư;
3. Đỉnh cao của phân tích BCTC là dự báo được dòng tiền, doanh thu, lợi nhuận trong tương
lai của DN để ra những quyết định đầu tư thắng lợi lớn.
Bài viết dưới đây sẽ trình bày một số nét cơ bản nhất và phổ biến nhất về việc tìm kiếm cơ hội
trên BCTC. Việc áp dụng không phải đúng với tất cả các trường hợp.
THỨ NHẤT, HẾT KHẤU HAO, BÁN TÀI SẢN
Khi hết khấu hao hay bán tài sản thông thường sẽ làm cho lợi nhuận của doanh nghiệp tăng
trưởng đột biến. Từ đó làm tăng sức hút của cổ phiếu, thúc đẩy tăng giá cổ phiếu. Những
trường hợp điển hình đã diễn ra trên thị trường chứng khoán như KDC bán mảng bánh kẹo
mang lại lợi nhuận hàng nghìn tỷ và trả cổ tức kỷ lục lên đến 200% vào năm 2015 khiến cổ
phiếu tăng giá 100%; KDC bán cổ phần KDF đầu năm 2017 làm giá tăng 80%; FPT thoái vốn
mảng bán lẻ năm 2018 làm giá tăng 60%, VCB bán cổ phiếu MBB và EIB làm giá tăng gần
60%. DVP hết khấu hao Tài sản cố định của mình từ 2014-2015 làm lợi nhuận và dòng tiền
tăng tốt và giá cổ phiếu tăng bằng lần sau 3 năm.
Cách nhận biết cơ hội: Đọc báo cáo tài chính khoản mục tài sản dài hạn gồm bất động sản có
giá trị cao; các cơng ty con, công ty liên kết được ghi nhận với giá trị sổ sách đang thấp hơn

giá thị trường; khoản mục khấu hao của các doanh nghiệp đầu tư nhiều tài sản dài hạn như
máy móc thiết bị, tàu chở hàng, cảng biển, bất động sản làm trụ sở… bên cạnh việc nghe
ngóng trên thị trường về việc bán các tài sản (nếu có).

THỨ 2, TÍCH ĐƯỢC TỒN KHO LỚN, NGUYÊN VẬT LIỆU RẺ


Việc này sẽ làm cho giá vốn đầu vào của doanh nghiệp trong tương lai giảm mạnh và tăng lợi
nhuận cho cơng ty, cho cổ đơng từ đó tác động tích cực đến giá cổ phiếu.
Những trường hợp điển hình:
1. DRC năm 2009 tích được nhiều nguyên liệu cao su tự nhiên giá rất rẻ từ 2008, giúp lợi nhuận
2009 tăng 7,8 lần trong khi giá cổ phiếu tăng 18 lần.
2. Dịng thép HPG, HSG, NKG năm 2016 nhờ có được lượng nguyên vật liệu và hàng tồn kho
giá rẻ đã khiến cho lợi nhuận của các DN này đều tăng tối thiểu 60% và tất cả các cổ phiếu đều
tăng trên 100% - 300%
3. VNM năm 2016 được hưởng lợi cực lớn từ giá nguyên liệu sữa bột thế giới rẻ nên đã có được
lợi nhuận tăng trưởng mạnh trong năm 2016, từ đó giá cổ phiếu tăng tốt.
Cách nhận biết: Khi nghe thấy giá nguyên vật liệu hàng hóa cơ bản thì nhìn vào khoản mục hàng
tồn kho của các DN tích trữ hàng tồn kho nhiều cho sản xuất và tính tốn xem lợi bao nhiêu so
với giá thị trường, nếu đủ lớn đột biến thì cơ hội rõ ràng.

THỨ 3, TỒN KHO THÀNH PHẨM LỚN CHỜ CHUYỂN GIAO VÀ NGƯỜI MUA TRẢ TIỀN
TRƯỚC RẤT NHIỀU
Theo thông tư 200/BTC thì DN chỉ có thể ghi nhận doanh thu và lợi nhuận khi chuyển giao cho
người mua, chính vì thế rất nhiều doanh nghiệp dù đã thu được tiền từ người mua và ghi nhận
vào khoản mục người mua trả tiền trước nhưng chưa ghi nhận doanh thu và lợi nhuận. Khi bàn
giao nhà cho người mua, nó sẽ chuyển thành doanh thu.
Những trường hợp điển hình:
KDH ghi nhận khoản người mua trả tiền trước tăng mạnh vào cuối năm 2015 và 2016, sau đó
KDH đã hạch tốn được doanh thu và lợi nhuận lớn vào năm 2016 và 2017. Giá cổ phiếu KDH

chỉ trong 2 năm tăng đến 3 lần; tương tự với rất nhiều doanh nghiệp BĐS khác.
Nhóm Cổ phiết BĐS khu cơng nghiệp (D2D, NTC, SIP, GVR, TIP…) ghi nhận khoản người mua
trả tiền trước vào năm 2019, giá cổ phiếu cả nhóm tăng trưởng rất ấn tượng trong năm 2019.
Cách nhận biết:
1. Hàng tồn kho tăng mạnh, đọc thuyết minh thấy đó là thành phẩm chờ chuyển;
2. Khoản mục người mua trả tiền trước tăng lên đột biến thì cần tìm hiểu tăng lên từ dụ án nào
hay từ sản phẩm nào và thời điểm chuyển giao sản phẩm, sau đó sẽ ra quyết định.
THỨ 4, TRÍCH LẬP DỰ PHỊNG LỚN LÀM CHO LỢI NHUẬN GIẢM NHẤT THỜI HOẶC DỰ
PHỊNG LỚN CĨ CƠ HỘI HOÀN NHẬP
Điều này xảy ra khi một tài sản, khoản đầu tư của doanh nghiệp bị giảm giá hoặc các khó địi,
hoặc vì một lý do nào mà doanh nghiệp phải ghi nhận giảm rất lớn tài sản đó làm cho DN bị
khoản lỗ bất thường lớn. Khi khoản này khơng cịn phải trích nữa trong tương lai lợi nhuận của
DN sẽ quay về bình thường; hoặc nếu các tài sản, khoản phải thu nhận lại được thì DN sẽ thêm
một khoản lợi nhuận lớn trong tương lai.
Thông thường giá CP phản ánh tích cực với những câu chuyện này.
Những trường hợp điển hình:
1. DQC những năm trước 2017 nhận được tiền hoàn nhập từ Cuba hàng năm lên đến 50-70 tỷ,
tạo sự chú ý của NĐT và tích cực mua vào khiến cổ phiếu DQC trong 3 năm tăng tới 4-5 lần.


2. SHS được hoàn nhập từ SHB rất nhiều lần trong quá khứ, do SHS giữ 20 triệu cổ phiếu SHB
nên mỗi khi giá cổ phiếu tăng giảm khoảng 2-3k/cp trong 1 q thì SHS ghi nhận ngay dự phịng
hoặc hồn nhập 40-60 tỷ đồng từ đó tạo ra các con sóng mạnh về thị giá.
Cách nhận biết: chủ yếu nhìn vào các khoản đầu tư của doanh nghiệp trên báo cáo xem doanh
nghiệp sở hữu cổ phiếu nào (đối với các cơng ty chứng khốn, cơng ty tài chính) hoặc xem có
những khoản dự phịng lớn nào bất thường ghi nhận trên báo cáo tài chính của doanh nghiệp.
Sau đó phân tích các khoản này đã được dự phịng như thế nào, đến đâu rồi và sắp xong chưa.
Nghe thêm các thơng tin trên thị trường, giải trình doanh nghiệp.

THỨ 5: GIÁ CỔ PHIẾU TẠO ĐÁY SAU KHI KQKD TẠO ĐÁY 1 THỜI GIAN DÀI

Doanh nghiệp gặp khó khăn, kết quả kinh doanh đi xuống và giá cổ phiếu giảm mạnh, đến khi
tình hình kinh doanh đã phục hồi trở lại nhưng do một yếu tố nào đó, cổ phiếu bị lãng quên nên
giá tiếp tục giảm. Lúc này định giá của cổ phiếu trở nên cực rẻ tạo ra các cơ hội lớn cho nhà đầu
tư tham gia để đến khi thị trường đánh giá đúng giá trị của nó thì giá cổ phiếu thơng thường tăng
một cách khủng khiếp và đáng sợ. PNJ trích lập dự phịng Đơng Á Bank cuối 2015
Những trường hợp điển hình:
1. LCG đã tạo đáy lợi nhuận từ 2013, và kết quả kinh doanh đi lên khá mạnh mẽ, nhưng giá cổ
phiếu chỉ tạo đáy vào đầu năm 2017 khi đó P/E =4 lần, sau đó khi mọi người nhận ra giá trị thực,
đã có lúc LCG tăng 3 lần từ 4.000 đồng lên đến 12.500 đồng.
2. HDC đã tạo đáy KQKD từ năm 2014 và bắt đầu đi lên từ 2015 khá ổn định tuy nhiên giá cổ
phiếu chỉ tạo đáy vào đầu năm 2017 khi đó P/E = 6 lần; sau đó khi TTCK nhận ra thì giá cổ phiếu
chỉ trong 6 tháng tăng 70%.
Cách nhận biết: Dựa vào báo cáo KQKD của các doanh nghiệp này qua từng năm so sánh và
tìm ra điểm đáy của nó. Bên cạnh đó cần kết hợp định giá để cho chắc chắn cổ phiếu đó bị định
giá thực sự rẻ rồi mới ra quyết định.
Trên đây là những Nội dung tôi muốn gửi đến trong bài viết hôm nay,
Cảm ơn Anh/Chị đã dành thời gian đọc đến cuối bài viết.