Giải pháp khai thác các yếu tố thẩm mỹ thị giác trong trang phục lấy cảm hứng từ các tác phẩm hội họa của Pablo. R. Picasso

GIẢI PHÁP KHAI THÁC CÁC YẾU TỐ THẨM MỸ THỊ GIÁC TRONG
TRANG PHỤC LẤY CẢM HỨNG TỪ CÁC TÁC PHẨM HỘI HỌA CỦA
PABLO. R. PICASSO
Nguyễn Huỳnh Ngọc Kiều, Nguyễn Thái Khánh, Lê Trọng Luân,
Trần Nhã Linh, Võ Đại Quốc Phong
Khoa Kiến trúc – Mỹ thuật, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh
GVHD: ThS. Huỳnh Thị Kim Xuyến

TĨM TẮT
Trường phái Lập thể (Cubism) đến ngày hôm nay vẫn được coi là một trường phái nổi tiếng và thú vị nhất của
thế giới hội họa hiện đại. Cubism gắn liền với những nghệ sĩ biểu tượng như Pablo Picasso, Geogre Braque…
Chủ nghĩa Lập thể là một trường phái nghệ thuật thị giác có sức ảnh hưởng rất lớn của thế kỷ XX, được sáng
lập bởi Pablo Picasso và Georges Braque tại Paris từ 1907 đến 1920. Phong cách Lập thể nhấn mạnh vào hình
phẳng 2D, loại bỏ những kỹ thuật biểu hiện truyền thống về phối cảnh và bác bỏ lý thuyết nghệ thuật bấy lâu
vốn đề cao sự bắt chước tự nhiên. Những họa sĩ phái Lập thể không bị ràng buộc vào việc sao chép hình dáng,
cấu trúc bề mặt, màu sắc hay không gian mà thay vào đó, họ giới thiệu đến người xem một dạng thức mới của
hiện thực qua các tác phẩm miêu tả đối tượng bị phân chia thành nhiều mảng với nhiều diện từ nhiều góc độ
được biểu hiện cùng một lúc. Chủ nghĩa lập thể trong thời trang đã được tôn vinh rộng rãi, điều này đã giúp tác
phẩm nghệ thuật của họ được công nhận cho đến nay. Một thời gian trước, một khám phá hấp dẫn đã xuất hiện
liên quan đến các phụ kiện hình học và lập thể tại một cửa hàng dành riêng. Những khám phá này được lấy
cảm hứng từ chủ nghĩa lập thể.
Từ khóa: Lập thể, Pablo Picasso, dạng thức, thời trang, hình phẳng 2D
1. PICASSO VÀ CUỘC ĐỜI NGHỆ THUẬT
1.1 Tiểu sử Pablo Ruiz Picasso
Pablo Ruiz Picasso (1881-1973) thường được biết với tên Pablo Picasso hay Picasso là một họa sĩ và nhà điêu
khắc người Tây Ban Nha. Picasso được coi là một trong những nghệ sĩ nổi bật nhất của thế kỷ 20, ông cùng
với Georges Braque là hai người người sáng lâp trường phái Lập thể trong hội họa và điêu khắc. Ông là một
trong 10 họa sĩ vĩ đại nhất trong top 200 nghệ sĩ tạo hình lớn nhất thế giới thế kỷ 20 do tạp chí The Times (Anh)
cơng bố. Picasso đã thể hiện tài năng nghệ thuật phi thường trong những năm đầu đời, vẽ tranh theo cách tự
nhiên trong suốt thời thơ ấu và tuổi thiếu niên của mình. Trong thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 20, phong cách của
ông đã thay đổi khi ông thử nghiệm các lý thuyết, kỹ thuật và ý tưởng khác nhau. Sau năm 1906, tác phẩm

1141


Fauvist của nghệ sĩ lớn tuổi hơn một chút Henri Matisse đã thúc đẩy Picasso khám phá các phong cách cấp tiến
hơn, bắt đầu một cuộc cạnh tranh hiệu quả giữa hai nghệ sĩ, những người sau đó thường được các nhà phê bình
ghép đơi là những nhà lãnh đạo của nghệ thuật hiện đại.
1.2 Thời kỳ Xanh (1901 – 1904)
Trong thời kỳ này, tác phẩm của Picasso có tơng màu tối hơn với màu chủ đạo là xanh thẫm, đôi khi được làm
ấm hơn bởi các màu khác. Mốc bắt đầu của Thời kỳ Xanh khơng rõ ràng, nó có thể bắt đầu từ mùa xuân năm
1901 ở Tây Ban Nha, hoặc ở Paris nửa cuối năm đó. Có lẽ cách dùng màu của họa sĩ chịu ảnh hưởng từ chuyến
đi xuyên Tây Ban Nha và sự tự sát của người bạn Carlos Casagemas.

1.3 Thời kỳ Hồng (1904 – 1906)
Các tác phẩm của Picasso trong giai đoạn này mang vẻ
tươi tắn hơn với việc sử dụng nhiều màu cam và
hồng.
Năm 1904 tại Paris, Picasso gặp Fernande Olivier, một
người mẫu cho các họa sĩ và nhà điêu khắc,
rất nhiều tác phẩm của ông trong thời kỳ này chịu ảnh hưởng bởi mối quan hệ nồng ấm giữa hai người. Tiêu
biểu như bức tranh màu phấn Autoportrait à la palette (Bức tự họa với bảng màu), mùa thu năm 1906.
1.4 Thời kỳ Đen (1907 – 1909)
Thời kỳ Ảnh hưởng Phi châu bắt đầu với tác phẩm nổi tiếng Những cô nàng ở Avignon (Les Demoiselles
d'Avignon) lấy cảm hứng từ những đồ tạo tác Phi châu. Ông cho rằng mọi loại nghệ thuật phải tự học được
cái hay của nhau. Ông chọn châu Phi làm cản hứng của mình bởi tính Lập thể rõ ràng của nó
1.5 Thời kỳ Lập thể
1.5.1 Thời kỳ Lập thể phân tích (1909 – 1912)
Chủ nghĩa Lập thể phân tích là phong cách vẽ mà Picasso đã phát triển cùng Georges Braque theo đó sử dụng
những màu đơn sắc ngả nâu cho các tác phẩm. Các vật thể sẽ được hai họa sĩ tách thành những bộ phận riêng
biệt và "phân tích" chúng theo hình dạng bộ phận này.
1.5.2 Thời kỳ Lập thể tổng hợp (1912 – 1919)
1142

Đây là sự phát triển chủ nghĩa lập thể của Picasso với việc sử dụng nghệ thuật cắt dán bằng các chất liệu vải,
giấy báo, giấy dán tường để mô tả đề tài tĩnh vật và nhân vật.
2. PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT CỦA PABLO PICASSO
2.1 Các tác phẩm tiêu biểu của Pablo Picasso
2.1.1 The Old Guitarist (1903)
The Old Guitarist thể hiện sự u sầu u ám của Thời kỳ Picasso’s Blue Period và nó được sáng tác cùng lúc với
một loạt các tác phẩm khác dành cho các chủ đề về sự hư hỏng, tuổi già và sự mù lòa.

2.1.2 Portrait of Gertrude Stein (1905)
Bức chân dung này, trong đó Stein mặc chiếc áo nhung nâu u thích của cơ, được sáng tác chỉ một năm
trước Les Demoiselles d’Avignon; và đánh dấu một giai đoạn quan trọng trong phong cách phát triển của
ơng.

2.1.3 Les Demoiselles d’Avignon (1907)
Bởi vì Les Demoiselles đã dự đoán một số đặc điểm của chủ nghĩa Lập thể Cubism, cơng trình này được coi
là ngun thủy hoặc tiền đề.

1143


2.1.4 Maquette for Guitar (1912)
Maquette cho Guitar là một tổ hợp hoặc cắt dán ba chiều. Picasso lấy mẩu bìa cứng, giấy, dây; sau đó anh gấp
lại, xâu chuỗi và dán lại với nhau; biến nó trở thành tác phẩm điêu khắc đầu tiên được lắp ráp từ các bộ phận
khác nhau.

2.1.5 Ma Jolie (1911 - 1912)
Trong tác phẩm này, Picasso thách thức sự khác biệt giữa nghệ thuật đỉnh cao và văn hóa đại chúng; thúc đẩy
các thí nghiệm của ông theo những hướng mới. Xây dựng trên các hình thức hình học của Les Demoiselles
d’Avignon; Picasso đi hơn về phía trừu tượng bằng cách giảm màu sắc và tăng ảo ảnh của tác phẩm điêu khắc.

2.2 Sự bùng nổ của Lập thể trong thời trang
Mùa thu năm 2020 tại triễn lãm đường băng Milan của Moschino, nhà thiết kế Jeremy Scott đã thể hiện sự
thành kính của mình với cố họa sĩ Picasso bằng cách đưa các tác phẩm của ơng lên đường băng và thể hiện nó
1144


hết sức táo bạo, mỗi bộ quần áo là những biến thể trên mỗi bức tranh, tác phẩm điêu khắc và cách sử dụng
chung của ông về màu sắc và hình học. Khơng ai trong số các mơ hình có nhãn cầu đặt sai vị trí hoặc khn
mặt bị biến dạng, nhưng có một số lượng lớn các tổ hợp bị gãy ám chỉ khuynh hướng Lập thể của Picasso. Đối
với các nhà sử học nghệ thuật, khán giả đã phải gật đầu với bức tranh năm 1907 Les Demoiselles d'Avignon,
nỗi ám ảnh cả đời của nghệ sĩ với những chiếc minotaurs, và chiếc váy guitar ba chiều thực tế.

Và trong bộ sưu tập "Dream and Reality" (Giấc mơ và Thực tế) của nhà thiết kế Devon Nguyễn trở nên nổi bật
tại Tuần lễ thời trrang Thu Đông 2016 tại Trung tâm hội nghị Quốc gia (Hà Nội) bởi tính xu hướng được cập
nhật cho bộ thiết kế này. Theo đó, các họa tiết được lấy cảm hứng nghệ thuật từ danh họa Picasso đã mang đến
nhiều cung bậc cảm xúc mới lạ cho người xem. Devon Nguyễn đã thể hiện sự phá cách trên những chất liệu
Bespoke cổ điển đắt tiền mang đặc trưng của nước Anh trở thành những sản phẩm ready-to-wear. Những mảng
miếng màu sắc và những nét cọ vẽ bay bổng được tái hiện lại một cách đầy sáng tạo và mới mẻ trong bộ sưu
tập. Đó là kỹ thuật kết cườm thủ cơng và thêu tay tỉ mỉ đặc trưng của Việt Nam, kết hợp với những kỹ thuật
sáng tạo với len tạo nên bề mặt chất liệu độc đáo, nổi bật và cầu kỳ. Ngắm một số mẫu thiết kế trong bộ sưu
tập "Dream and Reality" của nhà thiết kế Devon Nguyen.
TỔNG KÉT
Chủ nghĩa lập thể là một phần thiết yếu trong lịch sử thời trang dạy cho mọi học sinh tham vọng về tầm quan
trọng của việc sử dụng các nguyên tắc thiết kế trong tác phẩm nghệ thuật của họ. Khái niệm này khi được
giới thiệu trong khía cạnh thời trang, đối với mỗi nhà thiết kế tham vọng, điều quan trọng là phải hiểu những
điều cơ bản để kết hợp chúng trong thiết kế một cách hoàn hảo
TÀI LIỆU THAM KHẢO 

1.

Bộ sưu tập cảm hứng từ hội họa Picasso của Devon Nguyễn (Thứ 3, ngày 5 tháng 4 năm 2022)

2.

/>
1145


3.

/>
7sHjFCa9XMgxFQT2GH5utUyb8NTg2Bt82oDaZ7gLkors

1146