Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (94.08 KB, 3 trang )
Điều kỳ diệu của vaccin
Vaccin là biện pháp y tế quan trọng nhất cứu sống hàng trăm triệu người
thoát khỏi các vụ dịch từ trước tới nay. Hàng năm nhờ vaccin, có 8 triệu
người thoát chết từ dịch bệnh, điều này đồng nghĩa với việc cứ 5 giây trên
thế giới lại có một người được cứu sống.
Ra đời cách đây 215 năm, mở đầu là công trình của E. Jenner làm ra vaccin
đậu mùa năm 1796, lịch sử phát triển vaccin đã có những bước tiến dài từ
hai nguyên lý trong bào chế kháng nguyên là “giết chết” và “làm yếu đi” các
tác nhân gây bệnh vi khuẩn, virut. Giai đoạn l – kỷ nguyên Pasteur hàng loạt
vaccin, chủ yếu là vaccin vi khuẩn và giải độc tố đã ra đời sau phát minh ra
vaccin chống bệnh than và dại của L.Pasteur (1880 – 1885). Giai đoạn sau –
kỷ nguyên công nghệ gen tính từ những năm 70 đến nay, đã cho ra đời hàng
loạt vaccin tái tổ hợp gen. Thành công rực rỡ nhất của vaccin ở thế kỷ 20 là
thanh toán được bệnh đậu mùa trên toàn thế giới vào năm 1977 (căn bệnh
gây cho 350 triệu người mắc và cứu sống 40 triệu người hàng năm), thành
công ấy tiết kiệm cho nhân loại 2 tỷ USD chi phí.
Tính đến năm 2002, ở những quốc gia có sử dụng vaccin, số người mắc 9
bệnh dịch truyền nhiễm hàng năm giảm đi rõ rệt. Tuy nhiên từ những năm
1980 đến nay lại xuất hiện nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mới như
HIV/AIDS, hội chứng SARS, cúm gia cầm H5N1 và cúm đại dịch H1N1,
bệnh tay-chân-miệng do virut đường ruột làm đau đầu các nhà khoa học và
thách đố công nghệ phát triển vaccin trên phạm vi toàn cầu.
Phát triển công nghệ
Nếu trước đây, từ khi phát hiện “mầm bệnh” kháng nguyên đến lúc nhân loại
có vaccin tương ứng đòi hỏi thời gian rất dài (hàng nghìn năm với vaccin
đậu mùa, 17 năm với vaccin vi khuẩn gây bệnh than, 44 năm với vaccin gây
bệnh bại liệt) thì đến nay với công nghệ mới, con người làm ra vaccin tương
ứng chỉ cần … 6 tháng (vaccin cúm gia cầm H5N1), cúm đại dịch H1N1).
Công nghệ mới trong sản xuất vaccin bao gồm công nghệ gen tái tổ hợp di
truyền tạo chủng vaccin hiệu quả và an toàn, công nghệ cộng hợp vaccin
tiêm một lần phòng nhiều bệnh, tiến tới vaccin vạn năng phòng ngừa các