Tài liệu Tiểu luận triết học Tìm hiểu mối quan hệ giữa phân công lao động xã hội và xã hội hoá sản xuất qua một số tác phẩm thời kỳ đầu của Mac" docx

Tiểu luận triết học
“Tìm hiểu mối quan hệ giữa phân công lao
động xã hội và xã hội hoá sản xuất qua một
số tác phẩm thời kỳ đầu của Mác”

1
MỤC LỤC
Mở đầu.............................................................................................................................
Chương I: Phân công lao động xã hội cơ sở tiền đề xuất phát của sức sản xuất............
Chương II: Xã hội hoá sản xuất, vai trò của nó đối với sự phát triển sức sản xuất........
Chương III: Mối quan hệ giữa phân công lao động và xã hội hoá sản xuất..................
Chương IV: Đảng ta quán triệt và vận dụng những quan điểm của Mac về mối quan
hệ giữa phân công lao động xã hội và xã hội hoá sản xuất..........................................................
Kết luận............................................................................................................................
Tài liệu tham khảo..........................................................................................................
2
LỜI MỞ ĐẦU
Phân công lao động xã hội chính là sự chuyên môn hoá sản xuất trong phạm vi xã
hội. Trong các xã hội cũ, phân công lao động xã hội diễn ra có tính tự phát, còn trong xã hội
chủ nghĩa, phân công lao động xã hội được tiến hành một cách tự giác.
Phân công lao động xã hội phản ánh trình độ phát triển của lực lượng sản xuất xã
hội, đồng thời mỗi bước tiến của sự phân công lao động xã hội lại có tác dụng thúc đẩy lực
lượng sản xuất của xã hội phát triển, lực lượng sản xuất của xã hội phát triển lại tạo ra năng
suất lao động xã hội cao, thúc đẩy cao, thúc đẩy quá trình xã hội hoá sản xuất diễn ra mạnh
hơn. Bởi bậy xã hội hoá sản xuất vừa là tiền đề vừa là kết quả của phân công lao động xã
hội. Xã hội hoá sản xuất cao chính là cái đảm bảo cho phương thức sản xuất xã hội chủ
nghĩa chiến thắng phương thức sản xuất cũ. Điều này càng có ý nghĩa quan trọng trong việc
đưa nền sản xuất nhỏ, lạc hậu lên nền sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa giữa thế kỷ XIX. Các
Mac đã làm cuộc cách mạng trong lịch sử các học thuyết kinh tế và triết học xây dựng nên
học thuyết của chính mình. Học thuyết của C.Mac ra đời là sự kế thừa những học thuyết của
các đại biểu xuất sắc nhất trong triết học, trong kinh tế chính trị học và trong chủ nghĩa xã

hội khoa học. Quan niệm của chủ nghĩa Mac đã vạch rõ sự phát sinh, phát triển của phương
thức sản xuất tư bản chủ nghĩa, nêu lên những mặt tiến bộ, đồng thời cũng vạch rõ những
khuyết tật và mâu thuẫn của chủ nghĩa tư bản. Chủ nghĩa tư bản tất yếu sẽ bị thay thế bởi
một phương thức sản xuất mới tiến bộ hơn đó là phương thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa.
Mà nguyên nhân sâu xa chính là mối quan hệ giữa phân công lao động xã hội và xã hội hoá
sản xuất. Điều này được thể hiện rõ trong các tác phẩm thời kỳ đầu của Mac như bản thảo
kinh tế triết học, gia đình thần thánh, hệ tư tưởng Đức, tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, sự
phát triển của chủ nghĩa tư bản ở Nga, tiền công giá cả và lợi nhuận…
Để nghiên cứu những cơ sở lý luận về mối quan hệ giữa phân công lao động xã hội
và xã hội hoá sản xuất, nhằm quán triệt hơn nữa đường lối quan điểm của Đảng ta về vấn đề
này. Chính vì vậy em chọn đề tài: "Tìm hiểu mối quan hệ giữa phân công lao động xã hội
và xã hội hoá sản xuất qua một số tác phẩm thời kỳ đầu của Mac" để nghiên cứu.
Do hạn chế về mặt thời gian về nhận thức. Nên bài tiểu luận này không tránh khỏi
sai sót cần phải sửa đổi bổ sung. Rất mong được thầy (cô) tạo điều kiện giúp đỡ, cho ý kiến
bổ sung để bài làm của em được hoàn thiện hơn.
Sinh viên
3
CHƯƠNG I
PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG XÃ HỘI CƠ SỞ TIỀN ĐỀ XUẤT PHÁT CỦA SỨC SẢN
XUẤT
Phân công lao động xã hội là biểu hiện của sự phát triển của lực lượng sản xuất xã
hội C.Mac nói "trình độ phát triển lực lượng sản xuất của một dân tộc bộc lộ rõ ràng nhất ở
trình độ phát triển của sự phân công lao động", và cho rằng "phân công là hình thức cơ bản
của nền sản xuất xã hội", đồng thời cũng là một hình thức cơ bản của nền sản xuất xã hội.
Phân công lao động có tác dụng mạnh mẽ đối với sản xuất, thúc đẩy kỹ thuật sản xuất phát
triển, trước hết là thúc đẩy sự cải tiến của công cụ sản xuất, nâng cao năng suất lao động
Mác nói: "…sức sản xuất của lao động nhất thiết phụ thuộc chủ yếu vào…sự phân công lao
động", "sự phân công lao động đó làm cho người ta có thể sản xuất nhanh hơn do đó cũng rẻ
hơn". Phân công lao động xã hội gắn liền chặt chẽ với công cụ sản xuất. Khi nền sản xuất
mới xuất hiện thì phân công lao động xã hội cũng phải đạt được trình độ tương ứng với nền

sản xuất ấy. Đó là một tất yếu khách quan, một yêu cầu cấp bách của bản thân nền sản xuất
xã hội. "Do nền công nghiệp lớn, nên việc xoá bỏ sự phân công cũ đã trở thành một điều
kiện của bản thân nền sản xuất".
Trong tác phẩm "Hệ tư tưởng Đức" chỉ rõ: …"Mối quan hệ giữa các dân tộc khác
nhau phụ thuộc vào trình độ phát triển của các dân tộc về các mặt lực lượng sản xuất, phân
công lao động và mối quan hệ bên trong. Nguyên lý đó được mọi người thừa nhận. Tuy
nhiên không chỉ riêng mối quan hệ của một dân tộc với các dân tộc khác, mà cả toàn bộ kết
cấu bên trong của chính dân tộc đó cũng phụ thuộc vào trình độ phát triển của sản xuất của
nó và của mối quan hệ bên trong và bên ngoài của nó. Trình độ phát triển của lực lượng sản
xuất của một dân tộc bộc lộ rõ rệt nhất ở trình độ phát triển của sự phân công lao động. Bất
cứ sức sản xuất mới nào trong chừng mực không phải chỉ là một sự mở rộng đơn thuần về số
lượng của những lực lượng sản xuất mà cho đến lúc đó người ta đã biết (sự khai phá đất đai
mới chẳng hạn), thì cũng đều mang lại kết quả là sự phát triển thêm sự phân công lao động
xã hội"…
Cac - Mac chỉ ra rằng: "Sự phân công lao động bên trong một dân tộc trước hết đưa
tới sự tách rời giữa một bên là lao động công nghiệp và thương nghiệp và một bên là lao
động nông nghiệp và do đó đưa tới sự tách rời giữa thành thị và nông thôn và sự đối lập
quyền lợi của hai bên. Đồng thời do phân công lao động bên trong các ngành khác nhau nên
sự phân công giữa những cá nhân cùng lao động với nhau trong cùng một ngành lao động
cũng ngày càng tỉ mỉ thêm..".
4
Phân công lao động xã hội biểu hiện mối quan hệ giữa con người với tự nhiên trong
quá trình sản xuất. Thể hiện năng lực thực tiễn của con người trong quá trình sản xuất ra của
cải vật chất, là cơ sở tiền đề xuất phát của sức sản xuất.
5