SKKN Khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao chất lượng dạy học trực tuyến môn tin học cấp THPT

SỞ GD&ĐT NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT QUỲNH LƯU 1

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:
“KHAI THÁC VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC TRỰC TUYẾN
MÔN TIN HỌC CẤP THPT”
THUỘC LĨNH VỰC: TIN HỌC

Nhóm tác giả:
1. Phan Thị Tuyết - Điện thoại: 0975422507
2. Trần Thị Tuyết - Điện thoại: 0913300070
3. Bùi Thị Thu - Điện thoại: 0975772195
Tổ:

Toán - Tin

Năm học: 2021 – 2022


MỤC LỤC
PHẦN I: MỞ ĐẦU .................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài .......................................................... 2
2.1. Mục tiêu ............................................................................................................... 2
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................................... 2
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu............................................................................... 2
3.1. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................... 2
3.2. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................. 2

4. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................. 2
5. Những đóng góp của đề tài ........................................................................... 3
6. Cấu trúc đề tài ......................................................................................................... 3
PHẦN II. NỘI DUNG ............................................................................................... 4
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ......................... 4
1. Cơ sở lí luận ............................................................................................................ 4
1.1. Cơng nghệ thơng tin là gì ..................................................................................... 4
1.2. Vai trị của công nghệ thông tin trong dạy học .................................................... 4
1.3. Vai trị của cơng nghệ thơng tin trong dạy học trực tuyến ................................... 5
2. Cơ sở thực tiễn ....................................................................................................... 6
2.1. Vài nét về thực trạng dạy học trực tuyến ở các trường THPT trên địa bàn huyện
Quỳnh Lưu .................................................................................................................. 6
2.2. Điều tra, khảo sát .................................................................................................. 7
3. Các công cụ hỗ trợ dạy học trực tuyến .................................................................... 8
3.1. Công cụ hỗ trợ giao nạp bài Padlet ...................................................................... 8
3.1.1. Hướng dẫn sử dụng Padlet dành cho giáo viên ................................................. 8
3.1.1.1 Đăng kí tài khoản ............................................................................................ 8
3.1.1.2. Tạo trang Padlet mới ...................................................................................... 10
3.1.1.3. Chỉnh sửa cài đặt mặc định của trang Padlet ................................................. 10
3.1.1.4. Tạo, chỉnh sửa bài đăng ................................................................................... 12
3.1.1.5. Thay đổi quyền riêng tư .................................................................................. 13


3.1.1.6. Chia sẻ .............................................................................................................................. 14
3.1.2. Hướng dẫn sử dụng Padlet dành cho học sinh .......................................................... 14
3.2. Công cụ hỗ trợ tạo hoạt động khởi động/luyện tập/đánh giá học sinh ................... 15
3.2.1. Hướng dẫn sử dụng Quizizz dành cho giáo viên……………..………… ..... …15
3.2.1.1. Đăng ký và sử dụng ...................................................................................................... 15
3.2.1.2. Quy trình thiết kế bộ câu hỏi kiểm tra đánh giá sử dụng Quizizz ..................... 16
3.2.2. Hướng dẫn sử dụng Quizizz dành cho học sinh........................................................ 20

3.3. Công cụ hỗ trợ tạo phòng học ảo: Zoom ........................................................................ 20
3.3.1. Đăng nhập phòng họp Zoom ......................................................................................... 20
3.3.2. Vận hành phòng họp Zoom ............................................................................................ 23
3.3.3. Các tính năng khác ........................................................................................................... 25
CHƯƠNG II: XÂY DỰNG KẾ HOẠCH BÀI DẠY TRỰC TUYẾN ..................... 30
1. Kế hoạch bài dạy trực tuyến.................................................................................................. 30
1.1. Quy trình xây dựng kế hoạch bài dạy ............................................................................. 30
1.2. Cấu trúc của kế hoạch bài dạy .......................................................................................... 31
1.3. Thiết kế một số kế hoạch bài dạy trực tuyến ................................................................. 31
1.3.1. Kế hoạch bài dạy 1 ........................................................................................................... 31
1.3.2. Kế hoạch bài dạy 2 ........................................................................................................... 39
CHƯƠNG III. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ................................................................... 48
1. Mục đích của thực nghiệm sư phạm…………………… .............................................. 48
2. Nội dung của thực nghiệm sư phạm ………………………………………………48
3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm………………………………………...…..…48
3.1. Chọn mẫu thực nghiệm…………………....………...........………………….......48
3.2.1. Phương pháp tổ chức kiểm tra ……………………………………………..… 48
3.2.2. Kiểm tra kết quả thực nghiệm và thảo luận………………………………...… 49
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ……………………………………..…..51
1. Kết luận…………………………………………………………......…………..…51
2. Kiến nghị, đề xuất…………………………………………………………………51


DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT
Cụm từ viết tắt

Cụm từ đầy đủ

TN

Thực nghiệm

ĐC

Đối chứng

GV

Giáo viên

HS

Học sinh

THPT

Trung học phổ thông

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

PPCT

Phân phối chương trình

CNTT

Cơng nghệ thơng tin

ICT

Cơng nghệ thông tin và truyền thông

NLc

Năng lực c: Giải quyết vấn đề với sự hỗ trợ
của CNTT và truyền thông.


PHẦN I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Công nghệ thông tin (CNTT) đã và đang tác động tới tất cả các mặt của đời
sống xã hội, nó thúc đẩy kinh tế phát triển cũng như góp phần nâng cao sự hiểu
biết của con người trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Nhận thấy tầm quan trọng,
tác dụng to lớn của CNTT, ngày 25/01/2017 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành
quyết định số 117/QĐ-TTG phê duyệt đề án “Tăng cường ứng dụng CNTT trong
quản lí và hỗ trợ các hoạt động dạy - học, nghiên cứu khoa học góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục đào tạo giai đoạn 2016 – 2025, định hướng đến 2025”.
Trong những năm gần đây việc ứng dụng CNTT đã rất phổ biến ở Việt Nam.
Cùng với sự đi lên của xã hội, ngành giáo dục cũng mạnh dạn đưa ứng dụng CNTT
vào dạy học. CNTT là phương tiện để giúp chúng ta tiến tới một “Xã hội học tập”.
Thực hiện tinh thần chỉ đạo của Bộ giáo dục và Sở giáo dục đào tạo Nghệ An,
nhận thức được rằng việc ứng dụng CNTT phục vụ cho việc đổi mới phương pháp
dạy học là một trong những hướng tích cực nhất, hiệu quả nhất trong việc đổi mới
phương pháp dạy học, trường chúng tôi đã áp dụng CNTT trong chương trình dạy
học và đạt được một số hiệu quả nhất định. Đặc biệt trong thời gian vừa qua, tình
hình dịch covid-19 diễn biến phức tạp trên toàn thế giới cũng như tại Việt Nam,
ngành giáo dục cũng chịu ảnh hưởng không hề nhỏ: Việc dạy học có thể bị gián
đoạn hoặc bị động. Điều đó đặt ra nhu cầu cấp bách cho ngành giáo dục nói chung

và ngành giáo dục Nghệ An nói riêng là tìm ra phương pháp học tập hiệu quả, phù
hợp với tình tình thực tế. Khi học sinh chưa thể quay lại trường để học trực tiếp
được, thì lựa chọn hình thức dạy học trực tuyến hay kết hợp cả dạy học trực tuyến
và dạy học trực tiếp là một lựa chọn phù hợp, giúp nhà trường duy trì nề nếp học
tập, tạo điều kiện cho học sinh hình thành, phát triển năng lực tự chủ, tự
học…Đồng nghĩa với việc lựa chọn hình thức dạy học trực tuyến là những thách
thức mới cũng được đặt ra cho giáo viên: Làm thế nào để giờ học diễn ra thoải mái,
nhẹ nhàng? Để học sinh hứng thú, chủ động trong quá trình học tập? Để học sinh
được trao đổi, thảo luận nhóm hiệu quả? Để giáo viên có thể theo dõi, nắm bắt,
đánh giá được tình hình học tập của học sinh và có những hỗ trợ, thúc đẩy kịp
thời? Việc tiếp cận CNTT, đặc biệt là dạy học trực tuyến qua các nền tảng hỗ trợ
giúp cho giáo viên và học sinh tiếp cận thông tin đa chiều, rút ngắn khoảng cách,
thu hẹp mọi không gian, tiết kiệm tối ưu về thời gian. Từ đó học sinh phát triển
nhanh hơn về kiến thức, nhận thức và tư duy, cơ hội phát huy khả năng sáng tạo,
phát triển năng lực của bản thân, hình thành các kĩ năng cần thiết để chủ động, tích
cực hơn trong học tập và rèn luyện, vững bước hơn trên con đường đi tới tương lai.
Xuất phát từ những lí do trên, chúng tơi lựa chọn, nghiên cứu và áp dụng đề
tài: “Khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao chất lượng dạy
học trực tuyến mơn tin học cấp THPT” với mục đích nâng cao chất lượng dạy
1


học của bản thân, từ đó đóng góp một phần nhỏ bé vào cơng cuộc đổi mới căn bản,
tồn diện của ngành giáo dục nước nhà.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
2.1. Mục tiêu
Nghiên cứu, xây dựng đề tài “Khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin
nhằm nâng cao chất lượng dạy học trực tuyến môn tin học cấp THPT”, nhằm
nâng cao sự liên hệ giữa lý thuyết với thực tiễn, thực hiện hiệu quả đổi mới phương
pháp dạy học. Phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo, tạo tính hứng thú trong

học tập, góp phần hình thành một số phẩm chất năng lực của học sinh; góp phần
thực hiện giáo dục hướng nghiệp, định hướng phân luồng, cung cấp nhân lực trực
tiếp cho địa phương.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu đề tài giải quyết các vấn đề sau:
- Tổng quan cơ sở lí luận và thực tiễn của dạy học ứng dụng công nghệ thông
tin trong dạy học trực tuyến.
- Thiết kế tiến trình dạy học và kiểm tra đánh giá học sinh kết hợp với việc
“Khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao chất lượng dạy
học trực tuyến môn tin học cấp THPT”
- Tiến hành thực nghiệm sư phạm tại đơn vị công tác và các đơn vị khác.
- Khảo sát kết quả thử nghiệm đề tài thông qua lấy ý kiến của đồng nghiệp và
học sinh.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu áp dụng cho học sinh khối 10,11 tại đơn vị công tác trong năm
học 2021 – 2022.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi và khả năng nhân rộng cho tất cả các đối tượng học sinh, áp dụng
cho dạy học đại trà ở tất cả các trường THPT, góp phần phân luồng học sinh sau
THPT.
4. Phương pháp nghiên cứu
Ở đề tài này tôi đã thực hiện các phương pháp như sau:
+ Phương pháp nghiên cứu tài liệu
- Nghiên cứu các công trình khoa học, các bài báo, các tài liệu bồi dưỡng liên
quan đến dạy học trực tuyến; liên quan đến xây dựng kế hoạch dạy học và kiểm tra
đánh giá nhằm phát triển năng lực của học sinh THPT.
2

- Nghiên cứu các tài liệu liên quan đến nội dung chương trình và kiến thức
các bài “Định dạng văn bản’’, “Cấu trúc lặp” trong chương trình tin học 10,11
THPT.
+ Phương pháp thống kê
Thu thập và thống kê số liệu từ kết quả của tất cả các lần tiến hành thực
nghiệm sau đó xử lý số liệu.
+ Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Tìm hiểu việc khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học môn
Tin học THPT, từ đó đề xuất vấn đề cần nghiên cứu.
+ Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Để kiểm tra tính khách quan, thực tiễn của đề tài, chúng tôi tiến hành dạy
thực nghiệm ở các trường: THPT Quỳnh Lưu 1, THPT Quỳnh Lưu 2, THPT
Quỳnh Lưu 3. Kết quả thực nghiệm được đánh giá qua kết quả phiếu điều tra.
5. Những đóng góp của đề tài
Qua q trình điều tra và thực nghiệm sư phạm chúng tơi thấy đề tài của
nhóm mình đã có những đóng góp sau:
- Đề tài đã giới thiệu được chức năng và cách sử dụng của các công cụ hỗ trợ
dạy học trực tuyến như: Zoom, Padlet, Quizizz. Kết quả của đề tài có thể áp dụng
cho việc giảng dạy của giáo viên và là tài liệu tham khảo để giáo viên có thể xây
dựng, thiết kế, khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng
dạy học trực tuyến cũng như hỗ trợ trong quá trình dạy học trực tiếp.
- Xây dựng được kế hoạch bài dạy trực tuyến theo hướng phát triển phẩm chất
năng lực học sinh:
Kế hoạch bài dạy 1: Bài:“Định dạng văn bản”
Kế hoạch bài dạy 2: Bài: “Cấu trúc lặp”
- Đề tài có thể áp dụng cho tất cả các trường THPT.
6. Cấu trúc của đề tài:
Đề tài này gồm 03 phần chính:
Phần I. Mở đầu
Phần II. Nội dung

Phần III. Kết luận và kiến nghị

3


PHẦN II. NỘI DUNG
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
1. Cơ sở lí luận
1.1. Cơng nghệ thơng tin là gì?
Ở Việt Nam: Khái niệm CNTT được hiểu và định nghĩa trong nghị quyết
Chính phủ 49/CP kí ngày 04/08/1993: Cơng nghệ thơng tin là tập hợp các phương
pháp khoa học, các phương tiện và công cụ kĩ thuật hiện đại - chủ yếu là kĩ thuật
máy tính và viễn thơng - nhằm tổ chức khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn
tài ngun thơng tin rất phong phú và tiềm năng trong mọi lĩnh vực hoạt động của
con người và xã hội.
1.2. Vai trò công nghệ thông tin trong dạy học
- Giúp hoạt động giáo dục đạt hiệu quả cao hơn
Sự ra đời của cơng nghệ thơng tin là sự tích hợp đồng thời các tiến bộ về công
nghệ và tổ chức thông tin, đem đến nhiều ảnh hưởng tích cực cho sự phát triển của
giáo dục.
Công nghệ thông tin và đặc biệt là sự phát triển của internet mở ra một kho
kiến thức vô cùng đa dạng và phong phú, hỗ trợ cho người học và người dạy để tìm
hiểu kiến thức một cách nhanh chóng, đơn giản và hiệu quả.
- Thúc đẩy giáo dục mở
Công nghệ thông tin thúc đẩy một nền giáo dục mở, giúp con người tiếp cận
thông tin đa chiều, rút ngắn khoảng cách, thu hẹp mọi không gian, tiết kiệm tối ưu
về thời gian. Từ đó con người phát triển nhanh hơn về kiến thức, nhận thức và tư
duy.
Chương trình giáo dục mở giúp con người trao đổi và tìm kiếm kiến thức một
cách hiệu quả. Đi kèm với giáo dục mở là tài nguyên học liệu mở, giúp người học,

người dạy kết nối với kiến thức hiệu quả dù họ ở đâu và trong khoảng thời gian
nào. Tài nguyên học liệu mở là một xu hướng phát triển tất yếu của nền giáo dục
hiện đại.
- Kiến thức đa dạng và được cập nhật thường xuyên
Nếu như trước đây, việc tiếp thu kiến thức được cung cấp từ sách vở và giáo
viên thì hiện nay, nguồn kiến thức đa dạng này được cung cấp trực tuyến qua kết
nối internet.
Đổi mới giáo dục phải chuyển nền giáo dục từ chủ yếu là truyền thụ kiến thức
sang phát triển năng lực người học, bằng cách giúp người học phương pháp tiếp
cận và cách tự học, cách giải quyết vấn đề. Việc truyền thụ, cung cấp kiến thức,
dần dần sẽ do cơng nghệ thơng tin đảm nhận, giải phóng người thầy khỏi sự thiếu
hụt thời gian, để người thầy có thể tập trung giúp học sinh phương pháp tiếp cận và
4


giải quyết vấn đề, tổ chức các hoạt động học tập gắn với thực tiễn nhằm phát triển
năng lực của học sinh.
- Tạo không gian và thời gian học linh động
Công nghệ thông tin tạo điều kiện cho người học có thể học tập và tiếp thu
kiến thức một cách linh động và thuận tiện. Mọi người có thể tự học ở mọi lúc, mọi
nơi, có thể tham gia thảo luận một vấn đề mà mỗi người đang ở cách xa nhau, góp
phần tạo ra xã hội học tập mà ở đó, người học có thể học tập suốt đời.
Bên cạnh đó, với sự thuận tiện cho việc học ở mọi lúc mọi nơi, công nghệ
thông tin sẽ tạo cơ hội cho người học có thể lựa chọn những vấn đề mà mình ưa
thích, phù hợp với năng khiếu của mỗi người, từ đó mà phát triển theo thế mạnh
của từng người. Chính điều đó sẽ thúc đẩy sự phát triển của các tài năng.
1.3. Vai trị cơng nghệ thơng tin trong dạy học trực tuyến
- Công nghệ giúp truy cập tức thời tới các nguồn tri thức
Từ tri thức phổ thơng đến tri thức học thuật đều có thể dễ dàng tìm kiếm và áp
dụng trong quy trình giảng dạy thông qua các hệ thống tra cứu của thư viện, các

cơng cụ tìm kiếm như Google Search, Google Scholars, Google books các cơ sở dữ
liệu học thuật Scopus, các mạng xã hội Acadamy, Resarch Gates…

- Công nghệ phù hợp, hấp dẫn và gắn kết người học
Các thiết bị như máy tính, điện thoại thơng minh đều là những cơng cụ mà
người học có thể sử dụng ở nhà thơng qua các ứng dụng. Do đó người học sẽ thoải
mái và tích cực hơn khi dùng các cơng cụ này để kết nối với bạn học, thầy cô và
nhà trường. Sử dụng công nghệ trong lớp học giúp người học dễ dàng biểu thị mối
quan tâm, sự chú ý, những mong đợi và thái độ tích cực với việc học.
- Cơng nghệ giúp người học linh hoạt và thích ứng nhanh trong cơng việc tương
lai
Tính linh hoạt và di động đang là một đòi hỏi cấp thiết của thực tiễn thực hành
nghề nghiệp. Học sinh sử dụng công nghệ trong lớp học sẽ thích ứng nhanh với việc
sử dụng cơng cụ đó khi đi làm. Khơng chỉ dừng ở kỹ năng số, người học được rèn
luyện kỹ năng mềm, tư duy phản biện, khả năng nghiên cứu độc lập và thành thạo
khi phối hợp sử dụng các công nghệ khác nhau.

- Công nghệ giúp tạo lập môi trường học tập tích hợp
Việc sử dụng giáo trình điện tử, tổ chức thi và nộp bài trực tuyến giúp giảm
chi phí cho việc in ấn và mua học liệu giấy. Ngoài ra, người học thực sự thích thú
việc học đồng thời cả trực tuyến trên mạng và trực tiếp trên lớp. Bên cạnh đó các
cơng cụ cơng nghệ sẵn có giúp giáo viên tổ chức giờ học một cách thân thiện, vui
vẻ và hiệu quả.

5


2. Cơ sở thực tiễn
2.1. Vài nét về thực trạng dạy học trực tuyến ở các trường THPT trên địa bàn
huyện Quỳnh Lưu

Trước tình hình dịch bệnh COVID-19 kéo dài và xu hướng phát triển ngày
càng nhanh của công nghệ, ngành GD và ĐT xác định việc dạy học trực tuyến
khơng cịn là giải pháp tạm thời mà là xu thế tất yếu trong chuyển đổi số. Được sự
quan tâm chỉ đạo của ngành, của các cơ sở GD&ĐT, các trường học trong tỉnh
Nghệ An nói chung và huyện Quỳnh Lưu nói riêng đã chủ động, linh hoạt áp dụng
các các biện pháp như: Sử dụng phối kết hợp các hình thức dạy học trong bối cảnh
hợp lí như: dạy học trực tiếp, dạy học trực tuyến, hay dạy trực tiếp kết hợp với trực
tuyến...; tổ chức tập huấn, khuyến khích giáo viên sử dụng các ứng dụng mạng xã
hội, các ứng dụng trên nền tảng số để hướng dẫn, kiểm tra, tổ chức cho HS học tập
tại lớp cũng như tại nhà, đặc biệt là những học sinh đang chịu ảnh hưởng trực tiếp
của dịch bệnh. Phần lớn GV ở các trường đã nhận thức được việc cần phải đổi
mới, thay đổi phương pháp dạy học phù hợp với bối cảnh lịch sử và tình hình dịch
bệnh. Nhiều GV đã khai thác và sử dụng các công cụ dạy học nhằm phát huy tính
tích cực, chủ động, sáng tạo của HS trong quá trình học tập như: Sử dụng mạng xã
hội Zalo, Facebook để trao đổi; thiết kế các bài Elearning; sử dụng một số công cụ
kiểm tra đánh giá học sinh như phần mềm Azota… đã bước đầu mang lại hiệu quả.
Những thay đổi đó nhằm đảm bảo việc dạy học diễn ra xuyên suốt với phương
châm ‘‘tạm dừng đến trường không dừng học”.
Tuy nhiên, việc dạy - học trực tuyến không phải là công việc được thực hiện
thường xuyên. Vì thế khi dịch Covid bùng phát, GV cịn lúng túng về kĩ thuật thực
hiện. Có nhiều ngun nhân, song chủ yếu vẫn là khả năng ứng dụng CNTT vào
dạy học ở nhiều GV còn hạn chế, việc sử dụng các phần mềm học trực tuyến chưa
thông thạo dẫn đến thực hiện chưa hiệu quả. Hơn nữa đa phần GV đã quen với
không gian trực tiếp trước học trị, nay đứng trong khơng gian trực tuyến để giảng
bài, nhiều thầy cơ cịn lúng túng khi triển khai bài giảng. Trong dạy và học thì sự
tương tác giữa GV và HS là yếu tố rất quan trọng. Nếu ở bài giảng trên lớp, sự
tương tác được phát huy hiệu quả thì học trực tuyến, GV chủ yếu thực hiện bài
giảng một chiều, HS tiếp nhận qua mạng, qua các phương tiện, sự tương tác giữa
cơ và trị ít đi dẫn đến HS khơng tích cực mà cịn thụ động, nhiều em không tập
trung, làm việc riêng trong giờ học. Ngồi ra, học tập trên khơng gian mạng thì

việc thu thập thông tin HS cũng hạn chế hơn, dẫn tới GV khó nắm bắt, theo dõi
q trình học tập của từng học sinh nên chưa có những động viên, nhắc nhở, giúp
đỡ kịp thời.
Thực trạng trên đã đặt ra một u cầu bức thiết cho mơn Tin học nói riêng và
các mơn học khác ở trường phổ thơng nói chung là phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa
nội dung, hình thức và phương pháp dạy học, đặc biệt là việc khai thác có hiệu
cơng nghệ số để nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng đòi hỏi của đất nước hiện
nay cũng như xu hướng của thế giới.
6


2.2. Điều tra, khảo sát
Để nắm rõ hơn thực trạng của vấn đề mà đề tài tập trung nghiên cứu, chúng
tôi đã tiến hành điều tra, khảo sát HS và GV ở một số trường THPT trên địa bàn.
* Nội dung khảo sát
Về phía GV: Nhận thức và thái độ đối với việc khai thác các công cụ hỗ trợ
dạy học trực tuyến; thực tiễn việc sử dụng các công cụ hỗ trợ dạy học trực tuyến ở
trường THPT.
Về phía HS: Mức độ hứng thú của HS khi học môn Tin học nói chung và học
mơn Tin học trên nền tảng trực tuyến nói riêng, nguyện vọng được trao đổi, thảo
luận nhóm trên khơng gian mạng, mức độ hứng thú được tham gia vào các dự án
học tập.
* Đối tượng, thời gian khảo sát: 20 GV dạy môn Tin học và 200 HS ở một số
trường THPT trên địa bàn huyện Quỳnh Lưu là: THPT Quỳnh Lưu 2, THPT
Quỳnh Lưu 3, THPT Quỳnh Lưu 4, THPT Nguyễn Đức Mậu. Việc khảo sát được
tiến hành vào đầu năm học 2021 – 2022:
Trường

TT

Số GV
Số HS
được khảo sát được khảo sát

1

THPT Quỳnh Lưu 1

5

40

2

THPT Quỳnh Lưu 2

4

40

3

THPT Quỳnh Lưu 3

4

40

4

THPT Nguyễn Đức Mậu

3

40

5

THPT Quỳnh Lưu 4

4

40

* Phương pháp khảo sát: Phát phiếu điều tra khảo sát cho GV (Phụ lục 1.1) và
HS (Phụ lục 1.2); trao đổi, phỏng vấn trực tiếp một số GV và HS.
* Kết quả khảo sát:
Về phía GV:
- 100% GV được khảo sát đều cho rằng cần thiết đổi mới phương pháp dạy học với
việc khai thác và ứng dụng các công cụ hỗ trợ trong dạy học trực tuyến.

- 10% GV (2/20) thường xuyên sử dụng các công cụ giao nạp bài, kiểm tra đánh
giá, tổ chức hoạt động nhóm trong q trình dạy học trực tuyến.
- 40% GV (6/20) thỉnh thoảng sử dụng.
- 50% GV (12/20) hiếm khi sử dụng các phương pháp, hình thức dạy học trên.
Về khó khăn trong việc khai thác và sử dụng các công cụ hỗ trợ dạy học trực
tuyến, phần lớn GV được hỏi đều nhất trí với những nội dung như: Do yêu cầu
7

đảm bảo tiến độ chương trình; cả GV và HS cịn nhiều lúng túng trong q trình
thực hiện.
* Về phía HS:
- 60% HS (120/200) được khảo sát yêu thích và có hứng thú với Tin học
- 10% HS được khảo sát (120/200) có hứng thú học tập mơn tin học trên nền tảng
trực tuyến.
- 82% HS (164/200) cho rằng việc học tập môn Tin học trên nền tảng trực tuyến
nhàm chán và đơn điệu.
- 95% HS (190/200) có hứng thú tham gia sử dụng các công cụ thảo luận, kiểm tra
trực tuyến.
Kết quả này cho thấy việc đổi mới dạy học Tin học nói chung và dạy học Tin
học trên nền tảng trực tuyến nói riêng ở trường THPT là hết sức cấp thiết. GV và
HS hứng thú với những phương pháp mới trong dạy học trực tuyến song vẫn có
nhiều khó khăn, vướng mắc và do dự trong tổ chức thực hiện. Thực tiễn đó là cơ sở
để chúng tôi xây dựng và triển khai đề tài trong quá trình dạy học. Việc thực hiện
đề tài cũng nhằm góp phần chuẩn bị cho việc dạy học theo chương trình Giáo dục
phổ thông mới sẽ áp dụng trong năm tới, đáp ứng yêu cầu khai thác và sử dụng học
liệu số trong dạy học mà Bộ GD&ĐT đã ban hành.
3. Các công cụ hỗ trợ dạy học trực tuyến
3.1. Công cụ hỗ trợ giao nạp bài Padlet
Trong quá trình dạy học trực tuyến, rất nhiều giáo viên bối rối với việc giao
bài và quản lý bài của học sinh. Nhiều giáo viên đã sử dụng các cách thức giao nạp
bài qua các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook. Ưu điểm của các cách thức đó
là dễ sử dụng, trả lời nhanh. Tuy nhiên nó cũng có nhiều hạn chế như: Thật khó
cho giáo viên trong việc kiểm sốt, theo dõi từng học sinh của từng lớp. Nội dung
giao nạp không được tổ chức một cách khoa học, dẫn tới nội dung có thể bị trơi
hoặc bị các bạn/nhóm khác sao chép,...Để khắc phục hạn chế đó ta có thể sử dụng
công cụ Padlet - công cụ hỗ trợ giao nạp bài trực tuyến.
3.1.1. Hướng dẫn sử dụng Padlet dành cho giáo viên
3.1.1.1. Đăng ký tài khoản

Bước 1. Truy cập link: />Bước 2. Trên giao diện trang chủ của Padlet, click chọn Sign Up for free để đăng
ký tài khoản (miễn phí)

8


Bước 3. Lựa chọn một trong các cách sau để đăng ký tài khoản: Sử dụng tài khoản
Google; Sử dụng tài khoản Microsoft; Sử dụng tài khoản Apple.
Ở đây, chúng tơi sử dụng đăng kí bằng tài khoản Google:
1

2

3

Bước 4. Chọn kiểu gói tài khoản (Chọn kiểu Neon – Miễn phí – Với gói tài khoản
miễn phí, chúng ta có thể tạo tối đa 5 Padlet cho 1 tài khoản đăng ký)

Và đây là kết quả sau khi ta đã thực hiện xong 4 bước ở trên:

9


3.1.1.2. Tạo trang Padlet mới
Bước 1. Trên giao diện của Padlet vừa đăng kí thành cơng, click chọn Tạo một
Padlet để bắt đầu tạo trang Padlet mới.

Bước 2. Chọn kiểu bố cục hiển thị các bài đăng trên trang Padlet bằng cách click
Chọn ở dưới bố cục tương ứng. Với mục đích tạo Padlet để giao nạp bài, chúng ta
có thể sử dụng bố cục dạng giá

Sau khi chọn xong bố cục định dạng trang Padlet: Đặt tên cho hạng mục, rồi nhấn
Lưu; Nếu muốn thêm các hạng mục khác thì click vào Thêm hạng mục và đặt tên
cho hạng mục đó.

1

2

3.1.1.3. Chỉnh sửa cài đặt mặc định của trang Padlet
Trước khi sử dụng cần chỉnh sửa cài đặt mặc định của trang Padlet (như tên
trang, ảnh phông nền, phông chữ, …) sao cho phù hợp với mục đích sử dụng của
mỗi cá nhân.
10


Bước 1. Click chọn biểu tượng cài đặt để mở cài đặt chỉnh sửa.

Bước 2. Thay đổi các thông tin chung cho trang Padlet như: Tiêu đề, mô tả, biểu
tượng trang Padlet, địa chỉ liên kết tới trang Padlet (nên đổi tên ngắn gọn, ý nghĩa
và dễ nhớ).

Bước 3. Chỉnh sửa cài đặt về các bài viết:
- Quyền tác giả: Trong trường hợp HS gửi bài theo nhóm thì có thể tắt chức năng
này, còn trong trường hợp gửi bài cá nhân thì GV nên bật chế độ này để kiểm sốt
cá nhân nào đã đăng bài.
- Vị trí bài đăng mới: Đầu tiên hoặc cuối cùng
- Bình luận: Bật/tắt chế độ cho phép người xem bình luận về bài đăng
- Các phản ứng: Chấm điểm, chấm sao, bỏ phiếu tán thành hoặc thích bài đăng

11


Bước 4. Chỉnh sửa cài đặt lọc nội dung: Với các bài đăng được thực hiện ngay trên
lớp học thì chúng ta nên tắt yêu cầu phê duyệt, ngược lại với các bài đăng HS thực
hiện ở nhà thì chúng ta bật chức năng này lên để đảm bảo các HS không sao chép
bài của nhau được.

3.1.1.4. Tạo, chỉnh sửa bài đăng
Sau khi đã tạo xong trang Padlet, chỉnh sửa cài đặt mặc định của trang, tiếp tục tạo
các bài đăng trên trang:
Bước 1. Click chọn biểu tượng dấu (+) phía dưới các hạng mục để thêm bài đăng
mới cho hạng mục đó.

Bước 2. Nhập tiêu đề bài đăng (1), nhập nội dung bài đăng (2), đính kèm các nội
dung vào bài đăng (3). Hoàn thiện và click chọn Xuất bản (4)

Nội dung đính kèm bài đăng có thể là các nội dung sau: Đăng tải tệp từ máy tính,
chụp ảnh trực tiếp, đính kèm link, ảnh, video trong máy tìm kiếm…
12


3.1.1.5. Thay đổi quyền riêng tư
Để giới hạn các nhóm đối tượng có thể truy cập vào Padlet, ta thực hiện các bước
sau:
Bước 1. Click chọn Chia sẻ trên thanh công cụ

Bước 2. Thay đổi chế độ quyền riêng tư

Bước 3. Nhấn Quay lại/Đóng để hồn thành

13


3.1.1.6. Chia sẻ
Để HS có thể truy cập vào Padlet, GV tiến hành chia sẻ bằng các bước sau:
Bước 1. Click chọn Chia sẻ trên thanh công cụ

Bước 2. Chọn chế độ chia sẻ
Có thể chia sẻ bằng nhiều cách như: Chia sẻ bằng mã QR code, chia sẻ bằng
cách nhúng vào trang web, chia sẻ trực tiếp qua E-mail, chia sẻ trên Facebook, chia
sẻ trên Twitter, chia sẻ trên Google Classrom. Thông thường, GV chọn cách “Sao
chép liên kết vào clipboard” rồi gửi vào phần chat của Zoom hay nhóm lớp trên
Zalo, Facebook...
4.

3.1.2. Hướng dẫn sử dụng Padlet dành cho học sinh
Để sử dụng Padlet, học sinh thực hiện các nội dung sau:
Nội dung 1: Đăng ký tài khoản Padlet
- Mỗi học sinh đăng kí một tài khoản Padlet: Mục đích của việc này là để GV có
thể xác định được thông tin HS nào đã đăng bài.
- Cách đăng kí: GV hướng dẫn học sinh đăng kí theo các bước như ở mục 3.1.1.1
Nội dung 2: Truy cập vào Padlet theo đường link giáo viên cung cấp
Nội dung 3: Đăng bài trên Padlet theo các bước:
Bước 1. Nhấn vào dấu

tại vị trí sẽ đăng bài
14


Bước 2. Nhập tiêu đề bài đăng (1), nhập nội dung bài đăng (2), đính kèm các nội

dung vào bài đăng (3). Hoàn thiện và click chọn Xuất bản (4)

3.2. Công cụ hỗ trợ tạo hoạt động khởi động/ luyện tập/đánh giá HS
Quizizz là một trong những công cụ hỗ trợ kiểm tra, đánh giá dưới dạng một
trò chơi, một cuộc thi, vì thế sử dụng cơng cụ này trong q trình dạy học có thể
tạo được sự hứng thú cho người học.
3.2.1. Hướng dẫn sử dụng Quizizz dành cho giáo viên
3.2.1.1. Đăng ký và sử dụng
Truy cập vào đường link: để đăng ký tài khoản Quizizz.
Bước 1. Chọn Sign Up để tạo mới 1 tài khoản.

15


Tại đây, Thầy cơ có thể sử dụng tài khoản Gmail để đăng ký.

Tiếp đến chọn As a Teacher trong màn hình I’m using Quizizz…

Q trình tạo tài khoản hồn tất.

3.2.1.2. Quy trình thiết kế bộ câu hỏi kiểm tra đánh giá sử dụng Quizizz
* Tạo bài kiểm tra sử dụng Quizizz
Bước 1. Để tạo 1 bài kiểm tra, thầy cô nhấn vào Tạo mới tại trang chủ

16


Bước 2. Tiếp theo thầy cô nhập Tên bài và chọn lĩnh vực kiểm tra rồi chọn “Tiếp”

3

Bước 3. Tiếp theo, có thể tìm kiếm các câu hỏi từ thư viện của Quizizz hoặc tự tạo
một câu hỏi mới.

Bước 4. Chọn 1 dạng câu hỏi phù hợp, và đây là một số tùy chọn khi chúng ta
chọn dạng câu hỏi trắc nghiệm:

17


Như vậy là chúng ta đã sử dụng Quizizz để tạo xong 1 câu hỏi. Chúng ta có thể tiếp
tục lựa chọn các loại câu hỏi để tạo thêm câu hỏi mới cho bài kiểm tra.
Cài đặt bài kiểm tra: Sau khi hoàn thành các câu hỏi cho bài kiểm tra ta chọn
Publish để xuất bản bộ câu hỏi với một số cài đặt:
- Thêm ảnh cho tiêu đề của bài kiểm tra
- Chọn ngôn ngữ cho bài kiểm tra
- Chọn đối tượng học sinh từ lớp mấy đến lớp mấy.
- Who can see this quiz: Thiết lập cho phép hoặc khơng cho phép người khác nhìn
thấy bài kiểm tra.

* Mời học sinh tham gia bài kiểm tra trực tiếp
Bước 1. Mời học sinh tham gia bài kiểm tra. Để mời học sinh tham sử dụng
Quizizz và giao bài kiểm tra, bấm chọn bắt đầu bài kiểm tra trực tiếp hoặc chỉ định
bài tập về nhà.

Bước 2. Khi chọn Bắt đầu bài kiểm tra trực tiếp, thầy cô tiếp tục chọn một trong 3
hình thức chơi:
- Chế độ chơi theo nhóm: Các học sinh tham gia chơi sẽ được hệ thống tự động
chia vào các nhóm. Cách thức này thường được GV lựa chọn khi tổ chức trên lớp.
18

- Thông thường: Mỗi người chơi trên 1 thiết bị (rất phù hợp với dạy online hiện
nay).
- Chế độ bài kiểm tra: Thực hiện bài kiểm tra một cách nghiêm túc, với chế độ
này, học sinh buộc phải đăng nhập thì mới làm bài được.
Chúng ta hãy chọn hình thức tổ chức phù hợp với lớp học của mình. Giả sử ở đây
chúng ta chọn Thông thường, rồi chọn tiếp tục.

Bước 3. Khi đó có 2 cách để mời học sinh tham gia:
- Yêu cầu học sinh truy cập trang web joinmyquiz.com và sau đó nhập mã code để
vào game.
- Bấm chọn

hoặc

… để chia sẻ đường link với học sinh.

19


Sau đó, bấm chọn Bắt đầu để bắt đầu chơi.
* Xem kết quả các câu trả lời của học sinh
Có thể xem qua bảng xếp hạng do phần mềm xếp hoặc xuất báo cáo điểm ra excel.

3.2.2. Hướng dẫn sử dụng Quizziz dành cho học sinh
Để sử dụng Quizizz, học sinh thực hiện các nội dung sau:
Nội dung 1: Đăng ký tài khoản Quizizz
- Mỗi học sinh đăng kí một tài khoản Quizizz: Mục đích của việc này là để GV có
thể xác định được thơng tin HS nào đã tham gia làm bài.

- Cách đăng kí: GV hướng dẫn học sinh đăng kí theo các bước như ở mục 3.2.1.1
Nội dung 2: Thực hiện bài kiểm tra trên Quizizz
Bước 1. Truy cập vào Quizizz theo đường link giáo viên gửi hoặc mã code mà
giáo viên cung cấp.
Bước 2. Thực hiện trả lời câu hỏi trên Quizizz khi GV đã mở phịng.
3.3. Cơng cụ hỗ trợ tạo phịng học ảo: Zoom
Phần mềm Zoom meeting là giải pháp cung cấp dịch vụ hội nghị truyền hình
dựa trên đám mây giúp giáo viên và học sinh dễ dàng tổ chức và triển khai các lớp
học trực tuyến từ bất cứ đâu, thậm chí ngay từ các thiết bị di động như
smartphone...
3.3.1. Đăng nhập phòng học Zoom
Bước 1. Truy cập vào trang để đăng nhập vào phòng học
Zoom của lớp

20


Bước 2. Chọn đăng nhập bằng Tài khoản vnedu: Nhập tài khoản Vnedu, mật
khẩu nhà trường cung cấp rồi click chuột vào Đăng nhập.

Bước 3. Chọn Khóa học/Khóa học của tơi/chọn khối lớp của mình.

Bước 4. Chọn lớp học.

21