Kinh nghiệm sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan nhằm phát triển kĩ năng sống cho học sinh trong dạy học môn Đạo đức lớp 3

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HĨA
PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỈM SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

KINH NGHIỆM SỬ DỤNG CÓ HIỆU QUẢ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
TRỰC QUAN NHẰM PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG SỐNG CHO
HỌC SINH TRONG DẠY HỌC MƠN ĐẠO ĐỨC LỚP 3

Người thực hiện: Hồng
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường
SKKN thuộc lĩnh vực (môn): Đạo đức

THANH HÓA NĂM 2018

0


MỤC LỤC
NỘI DUNG
Trang
I. MỞ ĐẦU...........................................................................................................1
1. Lí do chọn đề tài................................................................................................2
2. Mục đích nghiên cứu.........................................................................................2
3. Đối tượng nghiên cứu........................................................................................3
4. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................3
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM................................................4
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm...........................................................4
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm...........................5
3. Các giải pháp đã sử dụng để phát triển kĩ năng sống cho học sinh trong môn Đạo

đức lớp 3 bằng việc sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan......................7
3.1. Tìm hiểu khả năng giáo dục các kĩ năng sống phù hợp với độ tuổi học sinh
và môn học Đạo đức lớp 3....................................................................................7
3.2. Vận dụng linh hoạt và sáng tạo đồ dùng dạy học trực quan phù hợp trong
mỗi tiết dạy để phát triển kĩ năng sống cho học sinh............................................8
3.3. Một số thiết kế bài giảng sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan nhằm
phát triển kĩ năng sống cho học sinh lớp 3..............................................................9
3.3.1. Thiết kế bài có sử dụng linh hoạt đồ dùng dạy học trực quan là Máy chiếu
trong phát triển kĩ năng giao tiếp cho học sinh.....................................................9
3.3.2. Sáng tạo trong việc sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan là
tranh quét nhằm phát triển kĩ năng tự nhận thức, tự phục vụ cũng như kĩ năng
hợp tác, đảm nhận trách nhiệm cho học sinh......................................................12
Hình ảnh Bài tập thực hành kĩ năng sống- kĩ năng tự phục vụ...........................13
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân,
đồng nghiệp và nhà trường..................................................................................16
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ....................................................................17
1. Kết luận...........................................................................................................17
2. Kiến nghị.........................................................................................................17

0


I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Trong nền hội nhập kinh tế quốc tế, nền giáo dục Việt Nam đã thực sự đổi
mới về căn bản và toàn diện. Đó là “Giáo dục con người Việt Nam phát triển
tồn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân;
yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả.”
Trong những năm qua, Bộ giáo dục và Đào tạo đã phát động các cuộc vận
động và phong trào thi đua, đặc biệt là phong trào: “Xây dựng trường học thân

thiện, học sinh tích cực”. Trong đó giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng hòa nhập cho
học sinh là tiêu chí để đánh giá hoạt động xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác giáo dục rèn kỹ năng
sống cho học sinh, Sở Giáo dục và đào tạo Thanh Hóa đã chỉ đạo cho các cơ sở
giáo dục tích cực đẩy mạnh các hoạt động giáo dục rèn kỹ năng sống cho học
sinh gắn liền với phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực
thơng qua các mơn học chính khóa và ngoại khóa một cách thường xuyên, liên
tục. Phòng Giáo dục và đào tạo Bỉm Sơn chỉ đạo các trường học tích cực đưa nội
dung giáo dục rèn kỹ năng sống cho học sinh thông qua hình thức khai thác các
nội dung giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng hòa nhập cho các em trong các mơn
học bằng việc tích cực và sáng tạo trong đổi mới phương pháp dạy học.
Trong thực tiễn dạy học hiện nay, việc dạy và học phân môn Đạo đức ở
lớp 3 nói riêng và ở Tiểu học nói chung cịn chưa thực sự được coi trọng, nhất là
chưa thực sự tạo được hứng thú và niềm say mê học đạo đức cho học sinh. Từ
đó mà kĩ năng sống của các em chưa tốt. Điều đó đồng nghĩa với việc khơng ít
giáo viên cịn gặp khó khăn trong việc tìm ra những phương pháp dạy học hiệu
quả để giải quyết những vấn đề còn tồn đọng trong dạy học bộ mơn này.
Bên cạnh đó, việc sử dụng đồ dùng dạy học trực quan trong giờ Đạo đức
của phần đa giáo viên chưa nhiều, vẫn chưa khai thác hết được tác dụng “nhìn
thấy rõ” của nó mang lại, nhất là chưa rèn được kĩ năng sống cho trẻ trong tiết
học Đạo đức. Điều này dẫn đến học sinh còn hạn chế các kĩ năng sống như: kỹ
năng tự phục vụ, kỹ năng giao tiếp với bạn bè và mọi người, kỹ năng phịng
tránh tai nạn, thương tích, kỹ năng đảm nhận trách nhiệm, kỹ năng quản lí thời
gian, kỹ năng hợp tác. Để tháo gỡ những khó khăn trên của trẻ cũng như giúp
các em tự tin, tích cực, chủ động và sáng tạo trong mỗi giờ học, tôi đã mạnh dạn
áp dụng “Kinh nghiệm sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan nhằm
phát triển kĩ năng sống cho học sinh trong dạy học môn Đạo đức lớp 3”. Qua
đó góp một phần nhỏ vào thực hiện phong trào thi đua mà Bộ Giáo dục và Đào
tạo đã và đang phát động.
2. Mục đích nghiên cứu

Khi lựa chọn việc áp dụng “Kinh nghiệm sử dụng có hiệu quả đồ dùng
dạy học trực quan nhằm phát triển kĩ năng sống cho học sinh trong dạy học
môn Đạo đức lớp 3” thì mục đích chính là tháo gỡ những khó khăn và hạn chế
của học sinh về các kĩ năng sống như: kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng giao tiếp với
bạn bè và mọi người, kỹ năng phòng tránh tai nạn, thương tích, kỹ năng đảm
nhận trách nhiệm, kỹ năng quản lí thời gian, kỹ năng hợp tác. Qua đó, tạo sự tự
tin, tích cực, chủ động và hứng thú học tập cho các em để mỗi tiết học Đạo đức
1


thực sự lí thú và hiệu quả. Từ đó, giúp học sinh lớp tơi phụ trách nói riêng và
học sinh lớp 3 trường tiểu học Bắc Sơn nói chung phát triển toàn diện các kĩ
năng, năng lực, phẩm chất và tư duy trong học tập.
3. Đối tượng nghiên cứu
Việc lựa chọn kiến thức, nội dung của môn Đạo đức trong chương trình
Đạo đức lớp 3 thơng qua việc sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan
nhằm phát triển kĩ năng sống cho học sinh, từ đó xây dựng được những giờ học
phù hợp, mới mẻ, lí thú và gần gũi với tâm sinh lí và trình độ nhận thức của học
sinh lớp 3D trường Tiểu học Bắc Sơn, Bỉm Sơn, Thanh Hóa chính là đối tượng
nghiên cứu của đề tài mà tôi áp dụng.
4. Phương pháp nghiên cứu
Khi thực hiện áp dụng “Kinh nghiệm sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy
học trực quan nhằm phát triển kĩ năng sống cho học sinh trong dạy học môn
Đạo đức lớp 3”, tôi đã sử dụng một số phương pháp chính như: phương pháp
nghiên cứu, xây dựng cơ sở lí thuyết; phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu
thập thơng tin; phương pháp thống kê, xử lí số liệu, cụ thể như sau:
a. Phương pháp nghiên cứu, xây dựng cơ sở lí thuyết
Là phương pháp nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến nội dung, tình
tiết đồ dùng dạy học trực quan, ý nghĩa giáo dục trong mỗi bài Đạo đức phù hợp
với nội dung kiến thức tiếp nhận của học sinh để các em có thể hiểu và vận dụng

vào cuộc sống các kĩ năng sống thích hợp như khảo sát SGK, tham khảo sách
giáo viên, tạp chí giáo dục, tập san giáo dục, mạng Internet,....
b. Phương pháp điều tra khảo sát thực tế
Đây là phương pháp điều tra nghiên cứu thực tế việc tổ chức dạy và học
về sử dụng có hiệu quả dồ dùng dạy học trực quan ứng với những nội dung, kiến
thức phù hợp để tạo giờ dạy hiệu quả trong môn Đạo đức cho học sinh lớp 3 ở
trường Tiểu học Bắc Sơn nói riêng và một số trường tiểu học nói chung trên địa
bàn thi xã Bỉm Sơn, Thanh Hóa.
c. Phương pháp thống kê, xử lí số liệu
Sau khi áp dụng giải pháp này vào thực tiễn dạy học tại lớp 3D, trường
tiểu học Băc Sơn kết hợp thu thập các tài liệu, dữ liệu phục vụ cho đề tài, tơi đã
tiến hành phân tích, tổng hợp các số liệu minh chứng cụ thể qua các thời điểm
kiểm tra của giáo viên, tổ chuyên môn và Nhà trường từng thời điểm cụ thể. Từ
đó rút ra kết luận và hiệu quả về việc áp dụng “Kinh nghiệm sử dụng có hiệu
quả đồ dùng dạy học trực quan nhằm phát triển kĩ năng sống cho học sinh trong
dạy học môn Đạo đức lớp 3”.

2


II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Chúng ta đều biết, trong Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII
(ngày 26/1/2016) định hướng đổi mới căn bản, toàn diện về giáo dục, đào tạo và
phát triển nguồn nhân lực đã nêu rõ:“Phương pháp dạy và học mới không chỉ
làm cho người học phát triển tư duy độc lập, sáng tạo mà còn giúp người thầy
thêm tiến bộ, trưởng thành….Giáo dục cần phải tập trung phát triển mạnh năng
lực và phẩm chất người học, đảm bảo hài hịa đức, trí, thể, mỹ, thực hiện tốt
phương châm mới: Dạy người, dạy chữ và dạy nghề (trước đây là dạy chữ, dạy
người, dạy nghề).” Vì vậy, việc đổi mới phương pháp dạy và học tập trung rèn kĩ

năng, bồi dưỡng năng lực và phẩm chất người học là nhiệm vụ cần được chú
trọng trong giáo dục đào tạo. Các Nhà trường đã triển khai và chỉ đạo tới toàn
thể cán bộ giáo viên, nhân viên trong mỗi nhà trường, trong đó có trường Tiểu
học Bắc Sơn, Bỉm Sơn, Thanh Hóa.
Việc giúp học sinh rèn kĩ năng sống một cách chủ động, tự nhiên có vai
trị đặc biệt quan trọng trong mơn Đạo đức vì nó chính là đang giúp cho các em
có một khả năng tự phục vụ, giao tiếp, phòng tránh các tai nạn thương tích tốt,
đồng thời chủ động sử dụng thời gian và khả năng hợp tác nhạy bén. Qua đó sẽ
giúp các em hiểu về thế giới xung quanh việc học tập ở trường, ở nhà cũng như
tình cảm gia đình, niềm đồng cảm thương yêu con người, các đồ vật và loài vật
xung quanh một cách chủ động, tích cực và sáng tạo. Từ đó gắn với việc giáo
dục học sinh tình yêu gia đình, cộng đồng; yêu thiên nhiên, đất nước; yêu lao
động.
Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo đã phát động phong trào thi đua “Xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Một trong những nội dung tập trung xây
dựng đó là đẩy mạnh phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực”, đồng thời có sự thống nhất cao việc tăng cường giáo dục kỹ năng
sống cho học sinh tiểu học trong toàn cấp học; trang bị cho học sinh những hành
vi, thói quen lành mạnh, tích cực, loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực
trong các mối quan hệ, các tình huống và hoạt động hàng ngày; giúp các em có
khả năng làm chủ bản thân, khả năng ứng xử, ứng phó phù hợp, tích cực trước
tình huống cuộc sống.
Những điều nói trên đồng nghĩa với việc người giáo viên cần mạnh dạn
nghiên cứu, xây dựng và thực hiện có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan một
cách linh hoạt, khéo léo và sáng tạo nhằm rèn kĩ năng sống cho học sinh lớp 3.
Qua đó giúp các em phát triển những kĩ năng, năng lực và phẩm chất cần thiết
của con người mới xã hội chủ nghĩa. Muốn mỗi giờ dạy học Đạo đức bằng đồ
dùng dạy học trực quan cho học sinh lớp 3 đạt hiệu quả như đã nói. Trước hết
phải hiểu về việc “sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan”. Đó là việc
giáo viên sáng tạo, khéo léo đưa hoặc trình chiếu những tranh ảnh, hình vẽ nội

dung của bài học hay những việc làm, hoạt động thực tế mà học sinh đã tham gia
vào trong tiết học để hình thành kiến thức mới hay củng cố cũng như liên hệ kiến
thức nhằm giúp học sinh phát triển kĩ năng sống một các tốt nhất. Qua đó thúc
3


đẩy tư duy, động lực và niềm say mê, hứng thú học Đạo đức cho học sinh bằng
những câu hỏi gọi mở suy đoán mà giáo viên đưa ra khi sử dụng đồ dùng trực
quan trong mỗi tiết học.
Trước hết, chúng ta cần hiểu một số khái niệm:
+ “ Phát triển ” là khuynh hướng vận động đã xác định về hướng của sự
vật: hướng đi lên từ thấp đến cao, từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn... Ý
nghĩa của ngun lí này địi hỏi: trong khi xem xét, đánh giá sự vật, hiện tượng
phải tôn trọng nguyên tắc phát triển của chúng, không được thành kiến định
kiến... Luôn lạc quan tin tưởng vào khuynh hướng vận động của sự vật, tạo mọi
điều kiện để sự vật phát triển...
+ "Kỹ năng sống”: Tổ chức Y tế Thế giới WHO định nghĩa kỹ năng sống là "khả
năng thích nghi và hành vi tích cực cho phép cá nhân có khả năng đối phó hiệu
quả với nhu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày". Trong giáo dục tiểu
học và giáo dục trung học, kỹ năng sống có thể là một tập hợp những khả năng
được rèn luyện và đáp ứng các nhu cầu cụ thể của cuộc sống hiện đại hóa; ví dụ
cuộc sống bao gồm quản lý tài chính (cá nhân), chuẩn bị thức ăn, vệ sinh, cách
diễn đạt, và kỹ năng tổ chức. Đôi khi kỹ năng sống, nhưng không phải luôn
luôn, khác biệt với các kỹ năng nghiệp vụ (trong nghề nghiệp).
Mục tiêu giáo dục theo tinh thần đổi mới là: phát triển toàn diện năng lực
và phẩm chất người học. Toàn diện ở đây được hiểu là chú trọng phát triển cả
phẩm chất và năng lực con người, cả dạy chữ, dạy người, dạy nghề. Giáo dục và
đào tạo phải tạo ra những con người có phẩm chất, năng lực cần thiết như trung
thực, nhân văn, tự do sáng tạo, có hồi bão và lí tưởng phục vụ Tổ quốc, cộng
đồng; đồng thời phải phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá

nhân, làm chủ bản thân, làm chủ đất nước và làm chủ xã hội; có hiểu biết và kĩ
năng cơ bản để sống tốt và làm việc hiệu quả… như Bác Hồ từng mong muốn:
"một nền giáo dục sẽ đào tạo các em nên những người công dân hữu ích cho
nước Việt Nam, một nền giáo dục làm phát triển hồn tồn những năng lực sẵn
có của các em". Tuy nhiên, cách dạy của một số giáo viên ở một số nhà trường
tiểu học hiện nay còn xem trọng việc dạy chữ, chưa chú trọng đúng mức dạy
làm người, nhất là việc giáo dục kỹ năng sống (GDKNS) cho học sinh.
Chính vì những lập luận trên mà tơi đã mạnh dạn ứng dụng kinh nghiệm
sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan nhằm phát triển kĩ năng sống
cho học sinh trong dạy học môn Đạo đức lớp 3 nhằm tạo được hứng thú học tập
và rèn kĩ năng sống cho các em. Như vậy đồng nghĩa với việc sẽ đáp ứng được
nhu cầu của dạy học mới hiện nay.
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Bác Hồ của chúng ta đã từng nói “Có tài mà khơng có đức là người vơ
dụng cịn có đức mà khơng có tài thì làm việc gì cũng khó”. Thật vậy, ngồi việc
học tập thì việc rèn luyện đạo đức của mỗi người học sinh là vơ cùng quan
trọng. Nói đến đức người ta có thể dễ dàng hiểu đó là những kỹ năng sống sao
cho có ích cho gia đình và xã hội. Kỹ năng sống là điều hết sức quan trọng với
tất cả mọi người, chứ khơng riêng gì học sinh. Tuy nhiên, học sinh là đối tượng
4


thường được nhắm đến đầu tiên trong việc giáo dục kỹ năng sống, bởi trên thực
tế cho thấy hiện nay kỹ năng sống của các em học sinh đang là vấn đề rất đáng
quan tâm nhất vì đã xuất hiện hiện tượng nói trống khơng, thậm chí chỉ chào
thầy cơ dạy mình hoặc khơng chào cũng đang xảy ra ngày một nhiều hoặc nhiều
trẻ rất thiếu kỹ năng làm việc nhà, kỹ năng tự phục vụ; hiện tượng trẻ em ngu
ngơ khi phải xử lý những tình huống của cuộc sống thực, thiếu tự tin trong giao
tiếp, thiếu bản lĩnh vượt qua khó khăn, thiếu sáng kiến và dễ nản chí.
Vì vậy việc giáo dục kĩ năng sống cho trẻ là điều hết sức cần thiết cho

tương lai các em và cần được bắt đầu rèn luyện từ nhỏ, từ từng hành vi cá nhân
đơn giản nhất, theo đó hình thành tính cách và nhân cách. Thực tế cho thấy, việc
rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ ở nhiều giáo viên ở các trường tiểu học chưa
hiệu quả, chưa thu hút được trẻ và các bậc phụ huynh cùng tham gia vào công
tác giáo dục rèn kỹ năng sống cho các em. Nhất là nhiều giáo viên cho rằng dạy
học mơn Đạo đức ở Tiểu học nói chung và dạy học Đạo đức ở lớp 3 nói riêng
khơng cần thiết phải sử dụng đồ dùng dạy học trực quan, chỉ cần dạy “chay”,
làm sao cho học sinh nắm được nội dung bài học là được, dẫn đến việc học sinh
không hào hứng học tập môn học, coi nhẹ việc rèn đạo đức, lối sống và các kỹ
năng sống cần thiết để phục vụ bản thân, hòa nhập cộng đồng như khả năng tự
học, tự chăm sóc bản thân, biết lễ phép, hiếu thảo, tự phục vụ bữa ăn và vệ sinh
cá nhân, tự tin trong giao tiếp và xử lý tình huống trong cuộc sống hàng ngày
Học sinh lớp tơi chủ nhiệm phần đa là con em nhà nông, đặc biệt có học
sinh dân tộc nên việc được tiếp xúc với thông tin, báo đài và nhất là mạng Internet
không nhiều. Hơn nữa học sinh lớp tơi ít được tiếp xúc với việc học môn Đạo đức
mà giáo viên sử dụng đa dạng đồ dùng dạy học trực quan. Chính vì vậy mà học
sinh vẫn cịn rụt rè, thiếu tự tin trong học tập, đặc biệt kỹ năng sống của các em
còn hạn chế. Nên chất lượng trong việc học tập mơn Đạo đức lớp 3 tơi phụ trách
nói riêng và ở trường Tiểu học Bắc Sơn nói chung là chưa cao, cịn mang tính
hình thức, chưa được coi trọng như các mơn Tốn và Tiếng Việt.
Cụ thể, đầu năm, tơi đã khảo sát theo phiếu với nội dung tìm hiểu về sở
thích học tập mơn học và các kỹ năng sống trên 31 học sinh lớp 3D trường Tiểu
học Bắc Sơn tôi phụ trách, kết quả thu được như sau:
Tổng số
HS
31

Kỹ năng sống tốt
SL
4

%
12,9

Kỹ năng sống khá
tốt
SL
11

%
35,5

Kỹ năng sống kém
SL
16

%
51,6

Từ kết quả thực trạng trên cho thấy học sinh chưa có những kĩ năng cơ
bản trong cuộc sống cũng như chưa có niềm đam mê học tập mơn học, nhất là
các kỹ năng tự phục vụ bản thân, kỹ năng giao tiếp, ra quyết định và xử lý tình
huống cịn yếu. Chính vì vậy mà tơi đã mạnh dạn đưa một số giải pháp trong
5


thực tế giảng dạy và công tác để giải quyết những băn khoăn, vướng mắc và
những vấn đề còn tồn đọng trong dạy học và giáo dục học sinh với mong muốn
góp phần giúp cho học sinh lớp tơi phụ trách sẽ phát triển và nâng cao được
những kỹ năng sống cơ bản ở lứa tuổi của mình. Như vậy các em sẽ hứng thú và

say mê học tập môn học này, đáp ứng được yêu cầu giáo dục hiện nay.
3. Các giải pháp đã sử dụng để phát triển kĩ năng sống cho học sinh trong
môn Đạo đức lớp 3 bằng việc sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan
Việc áp dụng“Kinh nghiệm sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực
quan nhằm phát triển kĩ năng sống cho học sinh trong dạy học môn Đạo đức
lớp 3” giúp học sinh có hiểu biết ban đầu về một số chuẩn mực đạo đức phù hợp
với lứa tuổi trong các mối quan hệ của các em với lời nói, việc làm của bản thân;
với những người trong gia đình, bạn bè và cơng việc trường lớp; với Bác Hồ và
những người có cơng với đất nước; với cây trồng, vật ni; với hàng xóm, láng
giềng và bạn bè quốc tế. Từ đó, hình thành và phát triển thái độ, ý thức trách
nhiệm của bản thân, nhất là các kỹ năng sống phù hợp để phục vụ bản thân, gia
đình và xã hội. Từ đó sẽ tạo một mơi trường học tập có ích thúc đẩy học sinh
phát triển tồn diện. Để thực hiện được điều đó tơi đã tiến hành một số giải pháp
sau:
3.1. Tìm hiểu khả năng giáo dục các kĩ năng sống phù hợp với độ tuổi học
sinh và môn học Đạo đức lớp 3
Ai cũng muốn gặt hái được những thành công trong cuộc sống, muốn có
cuộc sống bình an, hạnh phúc. Những để đạt được điều đó, ngồi việc có tri
thức, có sức khỏe, có đạo đức,…con người cịn cần phải có kỹ năng sống.
Nhưng kĩ năng sống khơng phải là có sẵn. Kĩ năng sống chỉ được hình thành và
phát triển trong quá trình học tập, rèn luyện và thực hành trải nghiệm trong cuộc
sống hằng ngày ở trường, ở gia đình và ngồi xã hội.
Việc giáo dục KNS trong mơn Đạo đức lớp 3 nhằm trang bị cho học sinh
các KNS cần thiết, phù hợp với lứa tuổi, giúp các em biết sống và ứng xử phù
hợp trong các mối quan hệ với người thân trong gia đình, với thầy cố giáo và
bạn bè và những người xung quanh; với cộng đồng, quê hương, đất nước và môi
trường tự nhiên; giúp các em bước đầu biết sống tích cực, chủ động, có mục
đích, có kế hoạch, tự trọng, tự tin, có kỉ luật, biết hợp tác, giản dị, tiết kiệm, gọn
gang, ngăn nắp, vệ sinh,…để trở thành con ngoan trong gia đình, học sinh tích
cực của nhà trường và cơng dân có ích cho xã hội.

Bản thân nội dung mơn Đạo đức lớp 3 đã chứa nhiều nội dung liên quan
đến các kĩ năng sống, đó là:
+ Kĩ năng giao tiếp, ứng xử (với ông bà, cha mẹ, anh chị em, bạn bè, thầy
cô giáo và mọi người xung quanh: chào hỏi, cám ơn, xin lỗi; nói lời yêu cầu, đề
nghị; bày tỏ sự cảm thông, chia sẻ; bày tỏ ý kiến, tiếp khách đến nhà, ứng xử khi
gặp đám tang,…
+ Kĩ năng bày tỏ ý kiến của bản thân, kỹ năng ra quyết định và giải quyết
vấn đề phù hợp với lứa tuổi (trong các tình huống đạo đức ở gia đình, nhà
trường và xã hội).
+ Kĩ năng giữ gìn vệ sinh cá nhân, kỹ năng tự phục vụ và quản lý thời gian.
6


+ Kĩ năng hợp tác (biết hợp tác với bạn bè và mọi người xung quanh thực
hiện các hoạt động tập thể, hoạt động cộng đồng).
+ Kĩ năng phòng tránh tai nạn và thương tích.
+ Kĩ năng thu thập và xử lí thơng tin về các vấn đề thực tiễn trong đời sống ở
nhà trường, ở cộng đồng có liên quan đến chuẩn mực hành vi đạo đức đã học.
+ Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm (biết nhận và thực hiện trách nhiệm của
bản thân).
+ Kĩ năng tự nhận thức (biết xác định và đánh giá bản thân, đặc điểm, sở
thích, thói quen, năng khiếu, điểm mạnh, điểm yếu,..của bản thân)
+ Kĩ năng từ chối (biết cách từ chối khi bị rủ rê, lôi kéo làm những điều
sai trái).
+ Kĩ năng xác định giá trị (có tình cảm và niềm tin vào các chuẩn mực
hành vi đạo đức đã học).
Khả năng giáo dục KNS trong môn Đạo đưc lớp 3 không chỉ thể hiện ở
nội dung môn học ở từng bài học cụ thể mà còn được thể hiện ở phương pháp
dạy học đặc trưng, đổi mới của môn học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động
và sáng tạo của người học. Đặc biệt để giáo dục và phát triển KNS cho học sinh

một cách hiệu quả nhất thì vai trò quan trọng lại ở sự sáng tạo, linh hoạt trong
vận dụng phương pháp và hình thưc tổ chức lớp học của giáo viên.
Có thể khẳng định Đạo đức là mơn học có tiềm năng to lớn trong việc
giáo dục và phát triển kĩ năng sống cho học sinh lớp 3.
3.2. Vận dụng linh hoạt và sáng tạo đồ dùng dạy học trực quan phù hợp
trong mỗi tiết dạy để phát triển kĩ năng sống cho học sinh
Giáo viên phải chủ động chọn lựa nội dung, kiến thức phù hợp trong việc
sử dụng đồ dùng dạy học trực quan để tạo ra những hình ảnh hấp dẫn phù hợp
đặc điểm lứa tuổi học sinh, với nội dung bài học. Từ đó, giúp học sinh chủ động,
tích cực học tập, có kĩ năng sống tốt. Đồng thời hiểu rõ tầm quan trọng của việc
hình thành và phát triển KNS phù hợp với lứa tuổi. Hình thành được ở các em
tình yêu, kính trọng và biết ơn Bác Hồ, vị cha già kính u của dân tộc Việt
Nam; có thói quen sống ngăn nắp, vệ sinh, tự làm lấy việc của mình; Biết quan
tâm, chăm sóc ơng bà, cha mẹ, anh chị em; Tích cực tham gia việc lớp, việc
trường; Biết ơn thương binh, liệt sĩ – những người có cơng với đất nước; Biết
tiết kiệm và bảo vệ nguồn nước. Như vậy sẽ tạo được hiệu quả giờ học cao nhất.
Đồng thời, phải biết khai thác và sử dụng Internet tìm kiếm thơng tin, tư
liệu, hình ảnh để chọn lựa thông tin, tư liệu làm đồ dùng dạy học. Đặc biệt sử
dụng hình ảnh, tư liệu về những việc làm, những hành vi đạo đức liên quan đến
bản thân học sinh ở gia đình, trường học hay địa phương giúp học sinh có sự liên
hệ thực tế, tạo mối quan hệ thân thiện, nhẹ nhàng, gần gũi với cuộc sống học sinh.
Có như vậy việc hình thành và phát triển KNS choc các em mới đạt hiệu quả cao.
Dạy học Đạo đức ở Tiểu học, nhất là ở lớp 3 giáo viên cần phải cố gắng
tạo và rèn cho mình một tác phong nhẹ nhàng, gần gũi. Ngôn ngữ trong sáng,
truyền cảm, cử chỉ dịu dàng, thân thiện; đánh giá tích cực, cơng bằng. Đặc biệt
là phải trau dồi kiến thức về các lĩnh vực liên quan đến tâm lí lứa tuổi và các
phương pháp, hình thức tổ chức linh hoạt, sáng tạo cũng như nắm rõ về các
KNS cần rèn cho học sinh.
7

3.3. Một số thiết kế bài giảng sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan
nhằm phát triển kĩ năng sống cho học sinh lớp 3
3.3.1. Thiết kế bài có sử dụng linh hoạt đồ dùng dạy học trực quan là Máy
chiếu trong phát triển kĩ năng giao tiếp cho học sinh
Giao tiếp là một nhu cầu không thể thiếu trong thời đại ngày nay! Sự tồn
tại và phát triển của con người luôn gắn liền với sự tồn tại của cộng đồng.
Khơng ai có thể sống, hoạt động ngồi gia đình, bạn bè và xã hội. Làm cách nào
để khắc phục hoặc cải thiện kỹ năng giao tiếp cho học sinh trong thời đại mới?
Để giúp học sinh ln tự tin, mạnh dạn, có kĩ năng giao tiếp tốt với bạn
bè, người thân và mọi người xung quanh, tôi đã thiết kế một số bài giảng điện tử
trong dạy học môn Đạo đức, cụ thể là:
a. Mô phỏng qua bài 1 “Kính yêu Bác Hồ” – sách Đạo đức 3 ( trang 2-4).
Bác Hồ -vị cha già mn vàn kính u của dân tộc Việt Nam, một danh
nhân văn hóa kiệt xuất của dân tộc và thế giới - suốt cuộc đời lo cho dân, cho
nước, luôn chăm lo và dành tình cảm đặc biệt tới các cháu thiếu niên, nhi đồng.
Giờ đây, Bác đã đi xa nhưng nỗi nhớ về Người không bao giờ vơi cạn trong lòng
mỗi người con đất Việt, nhất là các cháu thiếu niên, nhi đồng. Để giúp học sinh
hiểu rõ được điều đó, ngay ở hoạt động 1, sau khi cho các nhóm tìm hiểu nội
dung và đặt tên cho 4 bức tranh trong SGK Đạo đức (trang 2), tôi cho đại diện
các nhóm trình bày ý kiến thảo luận và bổ sung. Tiếp theo tơi trình chiếu chùm
hình ảnh về cuộc đời và tình cảm của Bác đối với các cháu thiếu niên, nhi đồng
Việt Nam và quốc tế trình chiếu cho các em quan sát, kết hợp chia sẻ hiểu biết
của bản mình về Bác Hồ kính u:

Chùm hình ảnh về cuộc đời và sự nghiệp Bác Hồ
8


Bác Hồ với các cháu thiếu niên, nhi đồng Việt Nam và thế giới

Qua việc được quan sát những hình ảnh thật tái hiện lại cuộc đời sự
nghiệp Bác Hồ, nhất là tình cảm giữa Bác và thiếu nhi, học sinh lớp tơi khơng
những có thêm nhiều hiểu biết về Người mà các em cịn rất tích cực, chủ động
học tập, nhất là các em tự tin, mạnh dạn trong hoạt động và giao tiếp.
Để giúp học sinh phát triển kĩ năng giao tiếp với bạn bè, thầy cô, chủ
động trong vận dụng kiến thức đã học, ở hoạt động 3 (Bài tập 6-Tiết 2), tơi thiết
kế trị chơi và tổ chức cho các em đóng vai làm Phóng viên: ( Bạn làm phóng
viên sẽ dẫn dắt chương trình, nêu câu hỏi, đáp án và giải thích cho các đội thi
hiểu thêm những vấn đề liên quan đến đáp án trả lời; Đội trả lời câu hỏi có thể
hỏi ngược lại Phóng viên những vấn đề chưa rõ)
Ví dụ:
Câu 1: “Em vui múa, em vui hát. Bác mỉm cười Bác khen em ngoan”.
Đây là lời bài hát nào của nhạc sĩ Xn Giao nói về tình cảm của thiếu nhi với
Bác Hồ.
Câu 2: Nhân kỉ niệm 20 năm ngày thành lập Đội TNTPHCM, Bác hồ đã
căn dặn thiếu niên, nhi đồng cố gắng trở thành con người phát triển toàn diện.
Điều đó được thể hiện qua nội dung nào?
Câu 3: Danh hiệu mà học sinh nào cũng muốn được nhận là gì?
Câu 4: Bác Hồ đọc Bản Tuyện ngơn Độc lập vào ngày tháng năm nào?
Có thể nói, qua việc tổ chức trị chơi: Phóng viên như đã thực hiện bằng
việc thiết kế một trò chơi sinh động, hấp dẫn trình chiếu cho học sinh, tơi thấy
các em hào hứng, sơi nổi trịn khi chơi, kiến thức các em được củng cố nhiều,
đặc biệt là kĩ năng giao tiếp với bạn bè và thầy cô của các em đã tiến bộ lên
nhiều.
b. Mô phỏng qua bài 11 “Tôn trọng đám tang” – sách Đạo đức 3 (trang 36-38).
9


Người Việt Nam thường quan niệm “Nghĩa tử là nghĩa tận”, đó cũng chính
là một nghĩa cử cao đẹp, một phẩm chất đáng quý của người Việt. Làm sao để

giúp học sinh ngay từ cấp tiểu học có ý thức, thái độ tôn trọng đám tang, cảm
thông với nỗi đau của những gia đình có người thân vừa mất. Hiểu được điều đó,
tơi ln tập trung rèn cho các em các kĩ năng sống luôn biết chia sẻ, cảm thông
với những nỗi buồn của mọi người xung quanh trong cuộc sống. Khi dạy bài
“Tôn trọng đám tang”, ngay hoạt động 1(Kể chuyện: Đám tang), tôi kể cho học
sinh câu chuyện với giọng kể nhẹ nhàng, thể hiện sự thương tiếc, đau buồn khi
chứng kiến một Đám tang đi qua, nhât là lời của người mẹ, kết hợp trình chiếu
cho các em quan sát bức tranh (có lúc dừng lại chỉ), để học sinh cảm nhận được
từng suy nghĩ và hành vi đúng đắn của mỗi nhân vật trong câu chuyện.

Sau khi kể chuyện, tôi tổ chức cho học sinh thảo luận nội dung các câu
hỏi trang 37 theo nhóm, đại diện trình bày kết quả thảo luận và các nhóm bổ
sung ý kiến. Tôi thấy các em thảo luận nội dung câu hỏi rất chủ động và tích
cực, tất cả học sinh đề tham gia vào hoạt động và đều hiểu: cần phải tôn trọng
đám tang bằng những việc làm cụ thể để không xúc phạm đến tang lễ.
Để củng cố, kiểm tra kĩ năng đánh giá hành vi đúng và sai của học sinh khi
gặp đám tang, tôi thiết kế trò chơi “Ai xử sự đúng mực” tổ chức cho cả lớp cùng
chơi theo hình thức giơ thẻ đúng-sai, sau mỗi câu, tơi trình chiếu kết quả đánh giá
hành vi cho học sinh quan sát (các việc b,d là nững việc làm đúng, thể hiện sự tôn
trọng đám tang; các việc a,c,e,g là những việc không nên làm). Cuối cùng tôi yêu cầu
một số học sinh nêu cách ứng xử của mình trong mỗi hành vi khơng nên làm đó:
Em hãy ghi chữ Đ trước những việc làm đúng, chữ S trước những việc làm
sai khi gặp đám tang:
a) Chạy theo xem, chỉ trỏ
S
b) Nhường đường
Đ
c) Cười đùa
S
d) Ngả mũ, nón

Đ
e) Bóp cịi xe, xin đường
S
g) Luồn lách, vượt lên trước
S
Kết quả cho thấy các em đều nhanh chóng đưa ra những hành vi ứng xử
10


đúng mực của bản thân khi gặp đám tang (thay vì chạy theo xem, chỉ trỏ thì các
em đã khơng chạy theo, cúi chào; thay cho cười đùa các em đã tỏ ra buồn
thương, cảm thông; các em đã nhường đường, đi theo trật tự chứ khơng bóp cịi
xe, xin đường hay luồn lách, vượt lên trước).
3.3.2. Sáng tạo trong việc sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan là
tranh quét nhằm phát triển kĩ năng tự nhận thức, tự phục vụ cũng như kĩ
năng hợp tác, đảm nhận trách nhiệm cho học sinh
Mỗi chúng ta ai cũng muốn bản thân mình tốt đẹp lên trong mắt mọi
người. Ai cũng muốn nâng cao vai trò và giá trị bản thân trước người khác. Song
việc tự xác định và đánh giá đúng đắn bản thân lại là một khó khăn khơng nhỏ,
nhất là đối với học sinh ở độ 9 tuổi. Làm thế nào để giúp các em xác định và
đánh giá đúng sở thích, đặc điểm, thói quen, năng khiếu, điểm mạnh, điểm yếu
của bản thân lại là điều không dễ chút nào?
Để phát triển kĩ năng tự nhận thức cho học sinh, khi dạy Bài 3: Tự làm
lấy việc của mình (SGK Đạo đức 3, trang 9-11), tôi tiến hành như sau:
Ngay hoạt động 1 của tiết 1( trang 9), tôi treo bức tranh quét nội dung bài
cho cả lớp quan sát, giúp các em hiểu yêu cầu bài tập, tôi cho đại diện một số
học sinh nêu cách giải quyết của mình rồi cùng nhau phân tích, thảo luận để đua
ra cách ứng xử đúng: Đại cần tự làm bài mà không nên chép của bạn vì đó là
nhiệm vụ của Đại:

Nhờ việc được quan sát tình huống rất thực tế mà hàng ngày trong q
trình học tập và rèn luyện trên lớp có khơng ít học sinh hay ỉ lại, dựa dẫm vào sự
giúp đỡ của bạn mà khơng chịu cố gắng tự mình giải quyết vấn đề, việc được
trực tiếp chia sẻ, nói ra ý kiến của mình và sự thống nhất cách ứng xử tình
huống trên, tơi thấy học sinh rất tập trung, tích cực giải quyết vấn đề và nhanh
chóng hiểu được rằng: trong cuộc sống, ai cũng có cơng việc của mình và mỗi
người cần phải tự làm lấy việc của mình.
Để giúp học sinh hiểu thêm được như thế nào là tự làm lấy việc của
11


mình?, ở hoạt động 3: xử lí tình huống (Bài tập 3-trang 10), tơi tiếp tục cho các
nhóm thảo luận tình huống của hoạt động, sau đó kiểm tra kết quả hoạt động
nhóm và thống nhất cách ứng xử tình huống, tôi đưa bức tranh:

Bằng việc được quan sát lại tranh tình huống khi các nhóm trình bày cách
ứng xử của nhóm, tơi thấy các em mạnh dạn, chủ động, tin vào khả năng bản
thân, nhất là đều đưa ra cách ứng xử đúng: Đề nghị của Dũng là sai. Hai bạn
cần tự làm lấy việc của mình. Đó cũng chính là các em đã chủ động trong giải
quyết cơng việc của mình.
Thời gian học sinh được học tập trên lớp cũng gần bằng thời gian các em
sinh hoạt ở nhà cùng với gia đình. Để giúp các em có kĩ năng tự phục vụ bản
thân trong cuộc sống hàng ngày, hình thành thêm những thói quen tốt: tự biết
cách giúp đỡ bố mẹ những công việc vừa sức; tự sắp xếp góc học tập, góc sinh
hoạt cũng như đồ dùng cá nhân của mình một cách gọn gàng, ngăn nắp; tự
chuẩn bị cho mình đầy đủ đồ dùng cá nhân khi tham gia dã ngoại hay nghỉ hè
cùng gia đình, tơi đã lồng ghép dạy các em bài tập thực hành kĩ năng sống bằng
việc khéo léo yêu cầu các em quan sát chùm tranh tình huống trong vở bài tập
KNS, yêu cầu thảo luận để đưa ra được ý kiến đúng với yêu cầu của mỗi tình
huống, bài tập vận dụng:

Hình ảnh Bài tập thực hành kĩ năng sống- kĩ năng tự phục vụ
Phần liên hệ, mở rộng, tôi cho học sinh tự đưa ra những công việc mình
phải tự làm hàng ngày, các em rất hào hứng nêu lên cơng việc của mình cần làm:
tự làm bài tập của mình; tự làm vệ sinh trường lớp theo sự phân công; tự biết
12


làm việc giúp đỡ gia đình, người thân những cơng việc vừa sức; tự sắp xếp góc
học tập, góc sinh hoạt cũng như đồ dùng cá nhân của mình một cách gọn gàng,
ngăn nắp; tự biết lựa chọn đồ dùng cá nhân khi đi chơi;…
Có thể nói, bằng việc được quan sát những hình ảnh sống động kết hợp
được lắng nghe cô giáo giới thiệu cũng như được trực tiếp trải nghiệm và chia sẻ
trong nhóm, tơi thấy học sinh không chỉ nắm vững các yêu cầu của chuẩn mực
hành vi, biết tự đưa ra cách ứng xử hành vi đó mà các em cịn thực sự thích thú
học tập, chia sẻ, nhất là kĩ năng tự nhận thức, tự phục vụ của học sinh được nâng
cao. Từ đó các em sẽ có được những thói quen tốt trong cuộc sống để phụ vụ
bản thân trong học tập và cuộc sống, giúp ích cho bản thân và gia đình.
Đối với học sinh lớp 3, các em chưa có nhiều cơ hội giao tiếp, hợp tác
trong hoạt động như các anh chị lớp 4,5. Song quá trình 3 năm học tập trên ghế
nhà trường, các em đã hiểu được rằng “hợp tác” là một kĩ năng không thể thiếu
trong học tập và rèn luyện để trở thành một người con ngoan, trị giỏi, một người
có ích cho xã hội. Để giúp học sinh lớp tơi có thể nâng cao phát triển kĩ năng
hợp tác với bạn bè và mọi người xung quanh thực hiện hoạt động tập thể, hoạt
động cộng đồng, thể hiện:
Dạy Bài 6: Tích cực tham gia việc trường, việc lớp (Tiết 1) (SGK Đạo
đức lớp 3 trang 19-21)
Để giúp học sinh từ việc hiểu thế nào là tích cực trong tham gia việc
trường, việc lớp và vì sao phải tích cực tham gia việc trường, việc lớp; đến việc
hình thành và phát triển kĩ năng tự trọng, đảm nhận trác nhiệm và hợp tác trong

lao động, sinh hoạt tập thể, tôi đưa bức tranh trong sách (trang 19) cho học sinh
quan sát kết hợp lắng nghe tình huống giáo viên đưa ra, yêu cầu các nhóm tự
đưa ra một cách ứng xử phù hợp với tình huống đó theo cách đóng vai trước lớp
(Câu hỏi cho tình huống: Bạn Huyền có thể làm gì? Vì sao?).

Việc được quan sát tranh, hiểu tình huống của hoạt động một cách trực
quan, sinh động, học sinh các nhóm nhanh chóng đưa ra nhiều cách ứng xử
(Huyền đồng ý đi chơi với bạn; Huyền từ chối không đi và để bạn đi chơi một
mình; Huyền nói sẽ mách cơ giáo; Huyền khun nhăn Thu tổng vệ sinh xong
13


rồi mới đi chơi), sau đó các em được cùng nhau phân tích mặt hay, mặt tốt và
chưa tốt của mỗi tình huống, tơi thấy các em đã hiểu được: cách giải quyết cuối
cùng là phù hợp nhất vì nó thể hiện ý thức tích cực tham gia việc trường, việc
lớp và biết khuyên nhủ cá bạn khác cùng làm.
Để giúp học sinh nâng cao khả năng đánh giá hành vi đúng, hành vi sai
trong mỗi tình huống có liên quan đến làm việc lớp, việc trường, tôi giúp các em
đưa ra nhận định đúng nhất: hành vi trong tình huống tranh c,d là đúng; cịn
hành vi trong tình huống tranh a,b là sai.

a

c

b

d

Phần liên hệ thực tế, tôi tổ chức cho học sinh nói về những việc em đã làm thể

hiện ý thức tích cực tham gia việc trường, việc lớp, sau đó cho các em quan sát một số
ảnh chụp thể hiện những việc làm, hoạt động của học sinh trong nhà trường:

Hình ảnh học sinh lớp 3D trường Tiều học Bắc Sơn tham gia dọn vệ sinh
trường lớp, chăm sóc cây xanh.
Qua việc được quan sát những hình ảnh tái hiện lại những việc làm cụ thể
mà các em và thầy cô giáo trong trường đã thực hiện này, tôi thấy học sinh thực
14


sự phát triển kĩ năng hợp tác và chịu trách nhiệm. Cụ thể, các em đều rất phấn
khích và tự hào vì những việc đã làm được để giúp cho trường, lớp xanh - sạch đẹp, đẩy mạnh các hoạt động ngoại khóa của trường. Điều đặc biệt hơn nữa là
sau tiết học này, tất cả các em đều hăng hái, tự giác và tích cực trong việc lớp ,
việc trường và thấy đó là niềm vui như: làm vệ sinh trường lớp, chăm sóc bồn
hoa, cây cảnh; tham gia tích cực các hoạt động bảo vệ mơi trường nhân ngày
“Mơi trường thế giới”, tích cực tổ chức và tham gia phong trào văn hóa, văn
nghệ chào mùng các ngày lễ trong tháng hay các hội thi do trường, lớp tổ chức
như: Chiếc ô tô mơ ước, Viết thu UPU lần thứ 47,...
Qua việc sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan nhằm phát triển
kĩ năng sống cho học sinh, tôi khẳng định rằng học sinh lớp tôi nắm rất vững nội
dung, kiến thức bài học, đặc biệt hơn nữa là các em cảm thấy tự tin, mạnh dạn
hơn trong giao tiếp; tích cực và chủ động và hợp tác tốt trong hoạt động nhóm,
hoạt động trường, lớp; biết khả năng, năng lực của bản thân để sắp xếp và làm
những công việc phù hợp phục vụ bản thân, gia đình và xã hội.
Có thể khẳng định, thông qua dạy Đạo đức, các em được trang bị những
chuẩn mực hành vi đạo đức đúng đắn, phát triển kỹ năng sống tốt.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản
thân, đồng nghiệp và nhà trường
Sau khi áp kinh nghiệm sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học trực quan
vào đổi mới phương pháp dạy học, tôi thấy mỗi giờ học Đạo đức lớp 3 đã thực

sự hấp dẫn người học, học sinh được bồi dưỡng và phát triển các kĩ năng sống:
các em có kĩ năng giao tiếp tốt với bạn bè, thầy cô, người thân và mọi người
xung quanh; có khả năng hợp tác với bạn bè trong hoạt động nhóm và trong
tham gia việc trường, việc lớp; có khả năng tự chịu trách nhiệm và giải quyết
các vấn đề của bản thân trong học tập và trong sinh hoạt hằng ngày. Do đó chất
lượng dạy học mơn Đạo đức được nâng lên một cách rõ rệt.
Qua thời gian thử nghiệm trên lớp 3D do tôi phụ trách, kết quả thu được
khi kiểm tra kĩ năng sống của học sinh trong môn Đạo đức như sau:
Tổng số
HS
31

Kỹ năng sống tốt
SL
%
14
45,2

Kỹ năng sống khá tốt
SL
%
17
54,8

Kỹ năng sống kém
SL
%
0
0

Từ kết quả trên cho thấy việc áp dụng kinh nghiệm sử dụng có hiệu quả
đồ dùng dạy học trực quan nhằm phát triển kĩ năng sống cho học sinh ớp 3 mà
tôi đã tiến hành đã thực sự đem lại hiệu quả nhất định góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục tồn diện cho học sinh.

III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
15


Qua thời gian nghiên cứu và thử nghiệm trong dạy học Đạo đức được
sử dụng đồ dùng dạy học trực quan đã đem lại sự thành công nhất định.
Được sự giúp đỡ chỉ đạo của Ban giám hiệu cùng với các đồng nghiệp trong
trường, tơi thực sự phấn khởi vì đã hình thành và phát triển được kĩ năng
sống phù hợp cho học sinh. Các em có ý thức, thái độ và chuẩn mực hành vi
đạo đức đúng đắn.
Như vậy thơng qua các giờ dạy có sử dụng đồ dùng dạy học trực quan
một cách hiệu quả trong môn Đạo đức lớp 3, giáo viên đã thực sự tạo được sự
thân thiện, gần gũi hơn với học sinh, giúp các em có kĩ năng giao tiếp, hoạt động
nhóm và hợp tác cũng như tự phục vụ bản thân, gia đình và xã hội tốt. Hầu hết
các em đều tự tin, hứng thú và tích cực trong học tập. Từ đó cho thấy muốn giờ
học sinh động, hấp dẫn và đạt hiệu quả thì mỗi giáo viên phải biết lựa chọn, thiết
kế và vận dụng linh hoạt, sáng tạo các phương pháp và hình thức tổ chức dạy
học, ứng dụng cơng nghệ thông tin một cách khéo léo, khoa học và hợp lí để
giúp học sinh thấy rõ được vai trị của các kĩ năng sống đối với việc phục vụ bản
thân, gia đình và xã hội, phù hợp với yêu cầu của thời đại mới.
2. Kiến nghị
Để áp dụng việc sử dụng có hiệu quả dồ dùng dạy học trực quan trong dạy
học Đạo đức được đồng bộ hoá ở các nhà trường, tôi xin đề xuất một số vấn đề
sau:

- Mỗi giáo viên cần chú trọng sử dụng có hiệu quả các đồ dùng dạy học trực
quan trong mỗi tiết học Đạo đức.
- Cần lồng ghép giáo dục KNS trong các giờ học chính khóa và ngoại khố.
Trên đây là một số giải pháp mà tôi đã thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả
dạy học Đạo đức lớp 3 nói riêng và trong dạy học nói chung. Do điều kiện thời
gian có hạn, điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường còn thiếu thốn nên trong
thời gian tiến hành áp dụng kinh nghiệm, tôi đã không thể minh hoạ được qua
nhiều bài học. Các giải pháp được rút ra trong quá trình nghiên cứu và thực
nghiệm chắc chắn vẫn cịn nhiều hạn chế, thiếu sót. Tơi rất mong được sự đóng
góp ý kiến của các đồng chí lãnh đạo cấp trên, của Ban Giám hiệu nhà trường và
các đồng nghiệp để giải pháp mà tôi thực hiện sẽ đạt được hiệu quả.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 30 tháng 3 năm
2018
Tơi xin cam đoan đây là SKKN
của tôi, không sao chép nội dung của
người khác!
Người viết

16


TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
1
2
3

4
5
6
7
8
9

Tên tài liệu tham khảo
Vở bài tập Đạo đức lớp 3
Sách giáo viên Đạo đức lớp 3
Sách thiết kế Đạo đức 3
Chuyên đề giáo dục tiểu học tập 21, 24
Cách tạo hứng thú học tập cho học sinh
Bài tập thực hành kĩ năng sống 3
Sách giáo dục kĩ năng sống 2
Chuẩn kiến thức kĩ năng lớp 3
Thông tin, bài viết về con người và sự
nghiệp của Bác Hồ

Tác giả
Bộ GD & ĐT
Bộ GD & ĐT
Bộ GD & ĐT
Vụ Giáo dục tiểu học
Tài liệu tex
Nhà xuất bản ĐH Sư phạm
Bộ GD & ĐT
Bộ GD & ĐT
Sách tư liệu, trang mạng
internet.

17