SỞ GD & ĐT NGHỆ AN
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG KHỐI 10
TRƯỜNG THPT CON
CUÔNG
Năm học 2018 - 2019
ĐỀ CHÍNH THỨC
MƠN: ĐỊA LÝ KHỐI 10
Thời gian làm bài: 150 phút
(không kể thời gian giao đề)
(Đề thi gồm 01 trang)
Câu I. (6.5 điểm)
1. Nêu hiện tượng Mặt trời lên thiên đỉnh? Cho biết khu vực nào trên Trái đất có hiện tượng
Mặt trời lên thiên đỉnh mỗi năm hai lần? Khu vực nào chỉ một lần? Khu vực nào không có hiện
tượng Mặt trời lên thiên đỉnh? Tại sao?
2. Kể tên các đới khí hậu theo thứ tự từ xích đạo đến hai cực. Nước ta nằm trong kiểu khí hậu
nào là? Nêu khái quát về đặc điểm của khí hậu đó?
Câu II. (3.5 điểm)
1. Phân tích ảnh hưởng địa hình đến phân bố lượng mưa trên Trái đất? Vì sao xích đạo là vùng
có lượng mưa lớn nhất?
2. Trình bày đặc điểm của gió Mậu dịch? Trong năm,Việt nam chịu tác động những loại gió
chính nào? Vì sao?
Câu III. (5.0 điểm)
1. Phân biệt gia tăng dân số tự nhiên, gia tăng cơ học và gia tăng dân số? Nêu ảnh hưởng của Đơ
thị hóa đối với phát triển kinh tế xã hội và môi trường?
2. Nêu khái quát đặc điểm phân bố dân cư trên thế giới. Giải thích vì sao khu vực Đơng Á,
Đơng Nam Á, Nam Á là những khu vực có mật độ dân số cao hàng đầu thế giới?
Câu IV. (5.0 điểm)
Cho bảng số liệu về dân số và sản lượng lương thực thế giới giai đoạn 2000 - 2013
Năm
2000
2003
2007
2013
Dân số (triệu người)
6240
6317
6625
7137
Sản lượng lương thực (triệu tấn)
2060
2021
2120
2478
a. Vẽ biểu đồ thể hiện sự tốc độ tăng trưởng dân số, sản lượng lương thực và bình quân lương
thực/người của thế giới giai đoạn 2000 - 2013.
b. Từ biểu đồ đã vẽ hãy rút ra nhận xét.
------------------- Hết -------------------Họ và tên thí sinh: ................................................... Số báo danh: .........................
(Thí sinh được sử dụng Át lát Địa lí, khơng được sử dụng tài liệu khác)
Cán bộ coi thi khơng giải thích gì thêm
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI
SỞ GD &ĐT NGHỆ AN
MÔN: ĐỊA LÝ - KHỐI: 10
TRƯỜNG THPT CON CUÔNG
Thời gian làm bài: 150 phút
(không kể thời gian giao đề)
ĐÁP ÁN
Câu
Câu I.
6.5 điểm
Nội dung
Điểm
Nêu hiện tượng Mặt trời lên thiên đỉnh?. Cho biết khu vực 3.25
nào trên Trái đất có hiện tượng mặt trời lên thiên đỉnh mỗi
năm hai lần? Nơi nào chỉ một lần? Khu vực nào khơng có
hiện tượng Mặt trời lên thiên đỉnh? Tại sao?
- Mặt trời lên thiên đỉnh là hiện tượng Mặt trời ở đúng đỉnh đầu 0.5
lúc 12h trưa hay tia sáng Mặt trời hợp với tiếp tuyến bề mặt mặt
đất một góc 900.
- Khu vực nội chí tuyến Mặt trời lên thiên đỉnh 2 lần/năm.
- Khu vực ngoại chí tuyến trong năm khơng có Mặt trời lên thiên
đỉnh.
0.75
- Tại 2 đường chí tuyến có Mặt trời lên thiên đỉnh 01 lần/năm.
- Giải thích.
+ Trái đất chuyển động tịnh tiến xung quanh Mặt trời, trục luôn
nghiên với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66033' và khơng đổi 0.5
phương đã tạo nên hiện tượng chuyển động biểu kiến của Mặt
trời trong năm.
+ Quan sát hiện tượng mặt trời lên thiên đỉnh trong năm ta thấy:
1.5
Trong năm Mặt trời di chuyển lên xuống giữa hai đường chí
tuyến (0.5 đ); nêu được các ngày Mặt trời lên thiên đỉnh ở xích
đạo, chí tuyến Bắc, Nam (mỗi ngày 0.25 điểm).
2. Kể tên các đới khí hậu theo thứ tự từ xích đạo đến hai cực. 3.25
Nước ta nằm trong kiểu khí hậu nào là? Nêu khái quát về
đặc điểm của khí hậu đó?
- Kể đúng 7 đới theo thứ tứ (mỗi loại 0,25 điểm)
1.75
- Nước ta nằm trong kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa.
Câu II.
3.5 điểm
- Đặc điểm:
0.5
+ Nhiệt độ tb năm cao trên 200C; Biên độ nhiệt năm khá lớn.
0.5
+ Lượng mưa lớn, mưa theo mùa, mưa lớn về mùa hạ.
0.5
1. Phân tích ảnh hưởng địa hình đến phân bố lượng mưa 3.5
trên Trái đất? Vì sao xích đạo là vùng có lượng mưa lớn
nhất?
- Theo độ cao (trình bày được hiện tượng, giải thích được 0.5
ngun nhân)
0.5
- Theo hướng sườn của địa hình, sườn đón gió mưa nhiều, sườn
khuất gió mưa ít.
0.25
- Có ví dụ phù hợp
0.5
- Xích đạo mưa nhiều do hội tụ nhiều yếu tố gây mưa
(Khí ấp thấp; giải hội tụ; nhiệt độ cao, dịng biển nóng)
2. Trình bày đặc điểm của gió Mậu dịch. Trong năm Việt 1.75
nam chịu tác động những loại gió chính nào? Vì sao?
- Phạm vi hoạt động
0.25
- Bắt nguồn
0.25
- Hướng
0.25
- Thời gian hoạt động
0.25
- Tính chất
0.25
- Việt Nam chịu tác động của gió tín phong và gió mùa.
0.25
- Nguyên nhân: do nước ta nằm trong khu vực nội chí tuyến, nằm 0.25
trong khu vực hoạt động gió mùa Châu á.
Câu III.
5 điểm
Phân biệt gia tăng dân số tự nhiên, gia tăng cơ học và gia tăng 2.5
dân số? Nêu ảnh hưởng của đơ thị hóa đối với phát triển kinh
tế xã hội và môi trường?
- Nêu được sự khác biệt về cách tính.
0.75
- Ảnh hưởng tích cực
+ Đây nhanh tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế
0.5
+Làm thay đổi phân bố dân cư và lao động
0.25
+ Thay đổi quá trình sinh tử, hôn nhân
0.25
- Ảnh hưởng tiêu cực:
+ Đối với nông thôn: thiếu lao động,
0.25
+ Thành thị....
0.5
2. Nêu khái quát đặc điểm phân bố dân cư trên thế giới. Giải 2.5
thích vì sao khu vực Đơng Á, Đơng Nam Á, Nam Á là những
dân cư đông, mật độ dân số cao hàng đầu thế giới.
- Đặc điểm phân bố dân cư:
+ Không đều theo không gian (dẫn chứng)
0.5
+ Không đều theo thời gian (dẫn chứng)
0.5
- Giải thích:
+ Nền sản xuất lúa nước; Là vùng có trình độ phát triển kinh tế 0.5
cao, nơi tập trung nhiều trung tâm công nghiệp, dịch vụ lớn.
Câu IV.
+ Điều kiện tự nhiên thuận lợi. (dẫn chứng)
0.5
+ Lịch sử phát triển sớm
0.5
Vẽ biểu đồ, nhận xét và giải thích
5.0
5 điểm
a. Vẽ biểu đồ
- Xử lí số liệu đúng: (tính bình qn lương thực/người; tính tốc 2.0
độ tăng trưởng)
- Biểu đồ thích hợp nhất: Biểu đồ đường cột kết hợp.
1.5
(Yêu cầu vẽ chính xác, đúng khoảng cách năm, thẩm mĩ, đầy đủ
tên biểu đồ, chú giải, số liệu; Thiếu hoặc sai mỗi yếu tố trừ 0,25
đ/yếu tố)
b. Nhận xét
1.5
Nhìn chung dân số và sản lượng và bình quân lương thực/người
của thế giới đều tăng nhưng mức độ tăng khác nhau:
+ Quy mô dân số thế giới tăng nhanh hơn và liên tục (dẫn
chứng).
0.5
0.5
+ Sản lượng lương thực thế giới tăng chậm hơn và biến động (dẫn
0.5
chứng).
+ Bình quân lương thực tăng (dẫn chứng)
------------------- Hết -------------------VnDoc xin giới thiệu tới các em Đề thi học sinh giỏi cấp trường môn Địa lý 10 năm học
2018-2019 trường THPT Con Cuông, Nghệ An. Hi vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích hỗ trợ các
em ôn luyện và đạt kết quả cao. Mời các em tham khảo thêm các tài liệu khác tại mục Tài liệu
học tập lớp 10