hoa hoc 10 bai 9 su bien doi tuan hoan tinh chat cua cac nguyen to hoa hoc dinh luat tuan hoan

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Hóa 10 bài 9: Sự biến đổi tuần hồn tính chất của các ngun tố hóa học.
Định luật tuần hồn được
I. Sự biến đổi tính kim loại, tính phi kim của các ngun tố hóa học
Tính kim loại, tính phi kim
Tính kim loại là tính chất của một nguyên tố mà nguyên tử của nó dễ mất electron
để trở thành ion dương. Nguyên tử càng dễ mất electron thì tính kim loại của
ngun tố càng mạnh.
Tính phi kim là tính chất của một nguyên tố mà nguyên tử của nó dễ thu electron
để trở thành ion âm. Ngun tử càng dễ thu electron thì tính phi kim của nguyên
tố càng mạnh.
2. Sự biến đổi tính kim loại, tính phi kim
a. Trong cùng chu kỳ, theo chiều tăng dần của điiện tích hạt nhân: Tính kim loại
giảm, tính phi kim tăng dần.
Giải thích: trong một chu kì, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân (từ trái sang
phải) thì độ âm điện tăng dần đồng thời bán kính nguyên tử giảm dần => khả
năng nhường electron giảm, khả năng nhận electron tăng
=> tính kim loại giảm, tính phi kim tăng
b. Trong cùng nhóm A, khi điện tích hạt nhân tăng: Tính kim loại tăng, tính phi
kim giảm dần.
Giải thích: Trong một nhóm A, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân (từ trên
xuống dưới) thì độ âm điện giảm dần đồng thời bán kính nguyên tử tăng nhanh
=> khả năng nhường electron tăng, khả nặng nhận electron giảm.
3. Sự biến đổi độ âm điện
Độ âm điện: của một nguyên tử là đại lượng đặc trưng cho khả năng hút electron
của nguyên tử đó khi tạo thành liên kết hóa học
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân:
Trong cùng chu kỳ, độ âm điện tăng.
Trong cùng nhóm, độ âm điện giảm.
II. Sự biến đổi về hóa trị của các nguyên tố
Trong cùng chu kỳ, khi điện tích hạt nhân tăng, hóa trị cao nhất với oxi tăng từ 1
đến 7, hóa trị đối với hidro giảm từ 4 đến 1.
IA

IIA

IIIA

IVA

VA

VIA

VIIA

Oxit cao
nhất

R2 O

RO

R2 O 3

RO2

R2O5

RO3

R2O7

Hợp chất
với hidro

RH

RH2

RH3

RH4

RH3

RH2

RH

Nhận xét: Hóa trj cao nhất của một nguyên tố với oxi, hóa trị với hidro của các phi
kim biến đổi tuần hồn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân.
III. Oxit và hidroxit của các nguyên tố nhóm A thuộc cùng 1 chu kì
Na2O

MgO

Oxit bazơ Oxit bazơ
NaOH

Mg(OH)2

Bazơ mạnh Bazơ yếu

Al2O3

SiO2

Oxit lưỡng
Oxit axit
tính
Al(OH)3

H2SiO3

Hidroxit
Axit yếu
lưỡng tính

P2O5

SO3

Cl2O7

Oxit axit

Oxit axit

Oxit axit

H3PO4

H2SO4

HClO4

Axit trung
Axit mạnh
bình

Axit rất
mạnh

Trong một chu kì, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, tính bazơ của oxit và
hidroxit tương ứng giảm dần, đồng thời tính axit của chúng tăng dần.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trong một nhóm A, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, tính bazơ của các oxit
và hidroxit tương ứng tăng dần, đồng thời tính axit của chúng giảm dần.
Nhận xét: Tính axit - bazơ của các oxit và hidroxit tương ứng của các nguyên tố

biến đổi tuần hồn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân ngun tử.
IV. Định luật tuần hồn
Tính chất của các ngun tố và đơn chất cũng như thành phần và tính chất của
các hợp chất tạo nên từ các nguyên tố đó biến đổi tuần hồn theo chiều tăng của
điện tích hạt nhân nguyên tử.
B. Bài tập vận dụng liên quan
Câu 1. Xác định cơng thức hóa học của một oxit, biết oxit cao nhất của một
nguyên tố chứa 72,73% oxi, cịn trong hợp chất khí với hidro chứa 75% ngun tố
đó.
a) Cơng thức hóa học của oxit đó
b) Viết cơng thức oxit cao nhất và hợp chất khi với hidro.
Đáp án hướng dẫn giải chi tiết
Gọi hợp chất với hidro có cơng thức là: AHx
⇒ Hợp chất với oxi có cơng thức là A2Ox-8
Theo đề bài ta có
(1) (2.A) /16(8-x )= 27,27/72,73.
(2) A/x = 75/ 25 = 3
⇒ A = 3x thay vào pt(1) ta có đáp án: x = 4 và ⇒ A = 12
Vậy A là cacbon ⇒ CO2 và CH4

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Câu 2. Oxit cao nhất của nguyên tố M có dạng M2O7. Sản phầm khí của M với
hidro chứa 2,74% hidro về khối lượng. Xác định nguyên tử khối của M.
Đáp án hướng dẫn giải chi tiết
Oxit cao nhất của ngun tố R có cơng thức M2O7.
→ Cơng thức hợp chất khí với hidro có dạng RH theo đề:

%H = 1/(M + 1) . 100% = 2,74%
Giải ra ta có: M= 35,5 (clo). Cl
→ Cơng thức phân tử của oxit là Cl2O7
Cơng thức hợp chất khí với hidro là HCl.
Câu 3. Nguyên tử nguyên tố R có tổng số hạt cơ bản (e, p, n) cấu tạo nên nó là 34.
Trong đó, số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 10.
a. Xác định số hạt (electron, proton, notron) có trong R và viết kí hiệu ngun tử
của R.
b. Viết cấu hình electron ngun tử của R.
c. Xác định vị trí (ơ, chu kì, nhóm) của R trong bảng tuần hồn.
Đáp án hướng dẫn giải chi tiết
Gọi số hạt proton và notron của X lần lượt là P, N
Vì số P = E = Z
Tổng số hạt của X là 34 suy ra 2P + N =34 (1)
Số hạt mang điện trong X nhiều hơn số hạt không mang điện là 10
nên 2P – N= 10 (2)

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Giải 2 phương trình (1) và (2) ta được P = 11 và N = 12
Vậy Z = 11 => Nguyên tố R là Natri kí hiệu Na
Cấu hình electron của ngun tố Na
Na: 1s22s22p63s1

11

R có 3 lớp e nên R ở chu kì 3

R có 1e lớp ngồi cùng nên X ở nhóm IA
C. Trắc nghiệm Hóa 10 bài 9
Câu 1: Trong một chu kì, theo chiều tang dần của điện tích hạt nhân,
A. Bán kính nguyên tử giảm dần, tính kim loại tăng dần.
B. Bán kính nguyên tử giảm dần, tính phi kim tăng dần.
C. Bán kính nguyên tử tăng dần, tính phi kim tăng dần.
D. Bán kính nguyên tử tăng dần, tính phi kim giảm dần.
Câu 2: Dãy nguyên tố nào sau đây được sắp xếp theo chiều tang dần độ âm điện?
A. Li, Na, C, O, F
B. Na, Li, F, C, O
C. Na, Li, C, O, F
D. Li, Na, F, C, O
Câu 3: Dãy nguyên tố nào sau đây được sắp xếp theo chiều tang dần tính kim loại?
A. Li, Be, Na, K
B. Al, Na, K, Ca
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

C. Mg, K, Rb, Cs
D. Mg, Na, Rb, Sr
Câu 4: Cho các nguyên tố X, Y, Z với số hiệu nguyên tử lần lượt là 4, 12, 20. Phát
biểu nào sau đây là sai?
A. Các nguyên tố này đều là kim loại mạnh nhất trong chu kì.
B. Các ngun tố này khơng cùng thuộc một chu kì.
C. Thứ tự tăng dần tính bazơ la X(OH)2 < Y(OH)2 < Z(OH)2.
D. Thứ tự tang dần độ âm điện: X < Y < Z.
Câu 5: Cho các nguyên tố X, Y, Z với số hiệu nguyên tử lần lượt là 11, 29, 37. Phát
biểu nào sau đây đúng?

A. Các nguyên tố này đều là kim loại nhóm IA.
B. Các nguyên tố này khơng cùng một chu kì.
C. Thứ tự tính kim loại tang dần: X < Y < Z.
D. Thứ tự tính bazơ tang dần: XOH < YOH < ZOH.
Để xem đáp án và trọn bộ câu hỏi trắc nghiệm hóa 10 bài 9 tại: Trắc nghiệm Hóa
học 10 bài 9
Mời các bạn tham khảo thêm tại: />
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188