ly thuyet gdcd lop 10 bai 1

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Lý thuyết GDCD 10 bài 1: Thế giới quan duy vật và phương
pháp luận biện chứng
A/ Lý thuyết
1/ Thế giới quan và phương pháp luận
a/ Vai trò thế giới quan, phương pháp luận của Triết học
- Triết học là hệ thống các quan điểm lí luận chung nhất về thế giới và vị trí con người
trong thế giới đó.
- Đối tượng nghiên cứu: Là những quy luật chung nhất, phổ biến nhất của tự nhiên, đời
sống xã hội và lĩnh vực tư duy.
- Triết học có vai trò là thế giới quan, phương pháp luận chung cho mọi hoạt động thực
tiễn và hoạt động nhận thức của con người.
b/ Thế giới quan duy vật và thế giới quan duy tâm
- Thế giới quan là toàn bộ những quan điểm và niềm tin định hướng hoạt động của con
người trong cuộc sống.
- Có nhiều thế giới quan khác nhau; vấn đề cơ bản của các hệ thống thế giới quan – cũng
chính là vấn đề cơ bản của triết học là tìm hiểu mối liên quan giữa vật chất và ý thức,
giữa tư duy và tồn tại,…
- Nội dung vấn đề cơ bản của Triết học gồm hai mặt:
+ Mặt thứ nhất trả lời câu hỏi: Giữa vật chất và ý thức, cái nào có trước, cái nào có sau,
cái nào quyết định cái nào?
+ Mặt thứ hai trả lời câu hỏi: Con người có nhận thức được thế giới khách quan hay
không?
- Cách trả lời mặt thứ nhất vấn đề cơ bản của Triết học thể hiện thế giới quan được xem
là duy vật hay duy tâm:
+ Thế giới quan duy vật: Vật chất có trước, quyết định ý thức. Thế giới vật chất tồn tại
khách quan, độc lập đối với ý thức của con người, không do ai sáng tạo ra và khơng ai có
thể tiêu diệt được.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

+ Thế giới quan duy tâm: Ý thức có trước và là cái sản sinh ra giới tự nhiên.
=> Thế giới quan duy vật có vai trị tích cực trong việc phát triển khoa học, nâng cao vai
trò của con người đối với giới tự nhiên và sự tiến bộ xã hội.
c/ Phương pháp luận biện chứng và phương pháp luận siêu hình
- Phương pháp là cách thức đạt tới mục đích đặt ra.
- Phương pháp luận là học thuyết về phương pháp nhận thức khoa học và cải tạo thế giới
(bao gồm một hệ thống các quan điểm chỉ đạo việc tìm tịi, xây dựng, lựa chọn và vận
dụng các phương pháp cụ thể).
- Phương pháp luận chung nhất, bao quát các lĩnh vực tự nhiên, xã hội và tư duy – là
phương pháp luận triết học.
- Có hai phương pháp luận cơ bản đối lập nhau:
+ Phương pháp luận biện chứng: Xem xét sự vật, hiện tượng trong sự ràng buộc lẫn nhau
giữa chúng, trong sự vận động và phát triển không ngừng của chúng.
+ Phương pháp luận siêu hình: Xem xét sự vật, hiện tượng một cách phiến diện, chỉ thấy
chúng tồn tại trong trạng thái cô lập, không vận động, không phát triển, áp dụng một cách
máy móc đặc tính của sự vật này vào sự vật khác.
2/ Chủ nghĩa duy vật biện chứng – sự thống nhất hữu cơ giữa thế giới quan duy vật
và phương pháp luận biện chứng
Thế giới quan duy vật và phương pháp luận biện chứng thống nhất hữu cơ với nhau.
Thế giới vật chất là cái có trước, phép biện chứng phản ánh nó có sau; thế giới vật chất
luôn vận động và phát triển theo những quy luật khách quan. Thế giới quan duy vật và
phương pháp luận biện chứng gắn bó với nhau, khơng tách rời nhau. Sự thống nhất này
đòi hỏi chúng ta trong từng vấn đề, trong từng trường hợp cụ thể:
- Về thế giới quan: Phải xem xét chúng với quan điểm duy vật biện chứng.
- Về phương pháp luận: Phải xem xét chúng với quan điểm biện chứng duy vật.
B/ Trắc nghiệm

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Câu 1: Quan niệm cho rằng ý thức là cái có trước và là cái sản sinh ra giới tự nhiên, sản
sinh ra vạn vật, mn lồi thuộc thế giới quan của trường phái triết học nào?
A. Duy vật
B. Duy tâm
C. Nhị nguyên luận
D. Nhất nguyên luận
Câu 2: Quan niệm cho rằng: giữa vật chất và ý thức thì vật chất là cái có trước, cái quyết
định ý thức. Thế giới vật chất tồn tại khách quan, độc lập với ý thức con người, không do
ai sáng tạo ra, khơng ai có thể tiêu diệt được thuộc thế giới quan của trường phái triết học
nào sau đây?
A. Duy vật
B. Duy tâm
C. Nhị nguyên luận
D. Nhất nguyên luận
Câu 3: Triết học Mác được coi là chủ nghĩa duy vật biện chứng vì trong triết học Mác,…
A. Thế giới quan duy vật và phương pháp luận siêu hình thống nhất hữu cơ với nhau
B. Thế giới quan duy tâm và phương pháp luận siêu hình thống nhất hữu cơ với nhau
C. Thế giới quan duy vật và phương pháp luận biện chứng thống nhất hữu cơ với nhau
D. Thế giới quan duy tâm và phương pháp luận biện chứng thống nhất hữu cơ với nhau.
Câu 4: Con người là kết quả và là sản phẩm của
A. Xã hội
B. Giới tự nhiên
C. Lịch sử

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

D. Đấng sáng tạo
Câu 5: Thế giới khách quan bao gồm
A. Giới tự nhiên
B. Đời sống xã hội
C. Tư duy con người
D. Cả 3 phương án trên
Câu 6: Trong hoạt động thực tiễn và nhận thức của con người, triết học có vai trị là
A. Thế giới quan
B. Thế giới quan và phương pháp luận
C. Phương pháp luận
D. Khoa học của mọi khoa học
Câu 7: Con người là sản phẩm của giới tự nhiên bởi
A. Con người sống theo bản năng
B. Con người thích nghi thụ động với giới tự nhiên
C. Con người tồn tại trong môi trường và cùng phát triển cùng với môi trường tự nhiên
D. Con người được tạo bởi 1 sức mạnh thần bí
Câu 8: Trong đoạn thơ
"Phải nhìn cho rộng suy cho kỹ
Kiên quyết không ngừng thế tiến công
Lạc nước hai xe đành bỏ phí
Gặp thời, một tốt cũng thành cơng"

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Bác Hồ dạy chúng ta
A. Cách chơi cờ
B. Phải luôn suy nghĩ
C. Tiến công liên tục khi chơi cờ
D. Phương pháp nhận thức và vận dụng quy luật
Câu 9: Câu thơ sau đây của Bác Hồ nói về nội dung gì của Triết học:
"Sự vật vần xoay đà định sẵn
Hết mưa là nắng hửng lên thôi "
A. Thuộc tính khách quan của giới tự nhiên
B. Thuộc tính vận động của giới tự nhiên
C. Thuộc tính cơ bản của giới tự nhiên
D. Thuộc tính vật lý của giới tự nhiên
Câu 10: Phương thức tồn tại của thế giới vật chất là
A. Tính thực tại khách quan
B. Vận động
C. Tính quy luật
D. Khơng thể nhận thức được
Câu
1
Đáp án B

2
A

3
C

4
5

6
7
B
D
B
C
------------------------------------

8
D

9
A

10
A

Mời bạn đọc tham khảo thêm nhiều tài liệu ôn tập GDCD lớp 10 khác như:
Giải bài tập GDCD 10: />Giải bài tập GDCD 10 ngắn nhất: />Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188