FRANCHISE LÀ GÌ? PHÂN LO ẠI 4 MƠ HÌNH NHƯỢNG QUYỀN VÀ
NHỮNG LỢI ÍCH
Mục lục
•
•
1. I. Định nghĩa về Franchise?
o
1.1. 1. Franchise là gì?
o
1.2. 2. Mục tiêu của Franchise
2. II. Lợi ích và thách thức khi tham gia Franchise
o
2.1. 1. Lợi ích khi tham gia Franchise
•
3. 2. Những thách thức khi tham gia Franchise
•
4. III. 4 loại hình Franchise ph ổ biến hiện nay
o
4.1. 1. Management Franchise - Nhượng quyền có tham gia quản
lý
o
4.2. 2. Full Business Format Franchise - Nhượng quyền mơ hình
kinh doanh tồn di ện
o
4.3. 3. Equity Franchise - Nhượng quyền có tham gia đầu tư vốn
o
4.4. 4. Non-Business Format Franchise - Nhượng quyền mơ hình
kinh doanh khơng tồn di ện
•
5. IV. Một số nhà hàng nhượng quyền thương hiệu tại Việt Nam
o
5.1. 1. Pizza Hut
o
5.2. 2. KFC
o
5.3. 3. Lotteria
o
5.4. 4. Kichi Kichi
o
5.5. 5. Jollibee
o
5.6. 6. Burger King
•
6. 7. Domino’s Pizza
•
7. V. Kết luận
Franchise là gì? Phân lo ại 4 mơ hình nhượng quyền và những lợi ích
Nhượng quyền thương hiệu hay còn đư ợc gọi là franchise là một thuật ngữ
khơng cịn xa lạ trong những năm gần đây. Đây là một chiến lược kinh doanh
phổ biến trong những năm gần đây được nhiều công ty lựa chọn khi muốn mở
rộng đầu tư, kinh doanh.
Trong những năm gần đây, nhượng quyền thương mại (franchise) cùng v ới đó
là nhiều những hình thức kinh doanh khác đã tạo nên một bức tranh đầy sống
động của nền kinh tế thế giới. Được hình thành từ thế kỷ thứ 19, hiện nay mơ
hình kinh doanh này khơng ngừng được mở rộng, phát huy tính hi ệu quả
trong kinh doanh. Hàng năm mơ hình franchise t ạo ra hàng triệu công ăn việc
làm, đạt doanh số trên 1000 tỷ USD và phát triển khơng ngừng trên tồn thế
giới. Vậy thực chất franchise là gì? Có những loại hình Franchise n ào phổ
biến hiện nay? Những lợi ích và thách thức khi tham gia franchise là gì?
Cùng theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm một số thơng tin
về franchise là gì nhé!
I. Định nghĩa về Franchise?
1. Franchise là gì?
Franchise được hiểu theo nghĩa tiếng Việt là nhượng quyền kinh doanh hay
nhượng quyền thương hiệu là một hình thức cho phép một cá nhân, tổ chức
kinh doanh một hình thức sản phẩm hoặc dịch vụ đã có thương hiệu từ trước
đó ở trên thị trường. Theo đó thì phía bên như ợng quyền sẽ cung cấp cho bên
mua những cơng thức, mơ hình kinh doanh, cách th ức vận hành kinh
doanh...tùy vào các đi ều khoản hợp đồng đã được ký kết. Trong Franchise thì
bên mua sẽ trả một khoản phí hoặc phần trăm theo doanh thu. Franchise bao
gồm bên nhượng quyền (Franchisor) và bên nhận nhượng quyền (franchisee).
Về bản chất thì franchise là một hoạt động kinh doanh trong đó có tho ả thuận
của hai bên (bán, mua franchising) chuy ển giao mơ hình kinh doanh gắn liền
với các đối tượng sở hữu trí tuệ… dựa trên cơ sở hợp đồng franchising.
Franchise là gì?
2. Mục tiêu của Franchise
Đối với bên nhượng quyền thì mục tiêu lớn nhất là giúp tiết kiệm chi phí như
vận hành, chi phí quản lý... và dễ dàng gia tăng độ phủ của thương hiệu, đặc
biệt là ở một thị trường mới. Còn đối với bên mua như ợng quyền thì mục tiêu
của họ là giảm thiểu được nhiều rủi ro trong kinh doanh, d ễ thành công hơn
dựa vào danh tiếng mà thương hiệu đã tạo dựng. Chung lại mục tiêu lớn nhất
của hoạt động nhượng quyền của bên nhượng quyền và bên nhận nhượng
quyền là giảm thiểu chi phí và rủi ro cho cả hai bên.
II. Lợi ích và thách thức khi tham gia Franchise
Ngày nay, hoạt động kinh doanh đang trở nên khốc liệt hơn bao giờ hết, tất
cả các loại hình kinh doanh dưới dạng tự phát hoặc có quy mơ nhỏ khơng cịn
được dễ dàng như trước kia nữa. Việc đứng ra tự đầu tư và quản lý là một bài
toán gây ra nhiều khó khăn cho các nhà đ ầu tư vừa và nhỏ, đặc biệt là các
starup. Trong xu th ế đó thì xu hư ớng franchise là một trong những hướng đi
được ưa chuộng hiện nay mà ở đó người kinh doanh chỉ việc mua nhượng
quyền thương mại của một đơn vị đã hoạt động trong cùng lĩnh vực để trở
thành cơ sở của hệ thống kinh doanh đó. Bên c ạnh những lợi ích thì việc
tham gia franchise cũng đ ặt ra khơng ít thách thức cho cả bên nhượng quyền
và bên nhận nhượng quyền. Và dưới đây là một số lợi ích và thách thức khi
tham gia franchise mà 123job mu ốn chia sẻ tới bạn đọc:
1. Lợi ích khi tham gia Franchise
a. Đối với Franchisor (bên như ợng quyền)
•
Chủ thương hiệu sẽ tiết kiệm được một khoản chi phí đáng kể thơng qua
việc nhượng quyền như chi phí bán hàng, chi phí nghiên c ứu thị trường,
chi phí nhân cơng...
•
Việc nhượng quyền sẽ giúp bên như ợng quyền nhanh chóng m ở rộng
được quy mơ kinh doanh v ới ít chi phí hơn vì bên mua như ợng quyền sẽ
là người chịu vốn trong kinh doanh.
•
Nhượng quyền giúp doanh nghi ệp có thêm một số nguồn thu bên cạnh
khoản doanh thu cố định của mình. Mặc dù nguồn thu này có th ể khơng
lớn bằng doanh thu nhưng lại có tính ổn định và ít rủi ro hơn.
•
Gia tăng sự thành cơng và nổi tiếng của thương hiệu, được nhiều khách
hàng biết đến hơn.
b. Đối với franchisee (bên nhận nhượng quyền)
•
Tận dụng được lợi thế về thương hiệu như khách hàng, quy trình s ản
xuất…
•
Nhận được sự hỗ trợ và tư vấn từ bên nhượng quyền.
•
Giảm rủi ro và dễ thành công hơn trong ho ạt động kinh doanh, nhất là
đối với starup, các nhà đ ầu tư có ít vốn.
2. Những thách thức khi tham gia Franchise
a. Đối với Franchisor (bên như ợng quyền)
•
Nguy cơ mất khả năng kiểm soát các chi nhánh như ợng quyền nếu như
quản lý yếu kém.
•
Hình ảnh thương hiệu có thể bị ảnh hưởng nếu như bên nhận nhượng
quyền gặp khó khăn hay kinh doanh kém hi ệu quả.
b. Đối với franchisee (bên nhận nhượng quyền)
•
Phải hoạt động tuân thủ theo các nguyên t ắc và khuôn khổ của thương
hiệu gốc. Điều này đã vơ tình làm gi ới hạn khả năng cũng như nh ững ý
tưởng kinh doanh mới mẻ của doanh nghiệp.
•
Nếu gặp khủng hoảng thì bên mua sẽ phải chia sẻ rủi ro với bên nhượng
quyền.
•
Cạnh tranh gay gắt trong cùng hệ thống của bên nhượng quyền. Các
doanh nghiệp nhận nhượng quyền không chỉ phải cạnh tranh với các đối
thủ cạnh tranh lớn của cả một thương hiệu, mà còn phải chạy đua doanh
số với các chi nhánh như ợng quyền khác.
Lợi ích và thách th ức khi tham gia Franchise
III. 4 loại hình Franchise ph ổ biến hiện nay
1. Management Franchise - Nhượng quyền có tham gia qu ản lý
Đối với loại hình nhượng quyền thương hiệu này thì ngồi việc chuyển
nhượng sở hữu thương hiệu và mơ hình, các cơng thức kinh doanh, bên
nhượng quyền cịn hỗ trợ bên nhận nhượng quyền trong việc cung cấp những
người quản lý và điều hành doanh nghi ệp có trình độ, chun môn cao.
2. Full Business Format Franchise - Nhượng quyền mô hình kinh doanh tồn
diện
Đối với mơ hình franchise này, bên như ợng quyền chia sẻ và chuyển nhượng
ít nhất 4 loại sản phẩm cơ bản bao gồm:
•
Hệ thống: Bao gồm chiến lược, mơ hình, quy trình v ận hành được chuẩn
hóa, các chính sách qu ản lý, cẩm nang điều hành...
•
Bí quyết về cơng nghệ sản xuất và kinh doanh.
•
Hệ thống thương hiệu.
•
Các sản phẩm, dịch vụ.
Theo đó thì bên nh ận nhượng quyền phải thanh toán cho bên như ợng quyền
hai khoản phí cơ bản bao gồm phí nhượng quyền ban đầu (up-front fee) và
phí hoạt động (royalty fee), thư ờng sẽ được tính theo doanh số bán định kỳ.
3. Equity Franchise - Nhượng quyền có tham gia đầu tư vốn
Equity franchise là hình thức mà người nhượng quyền tham gia vốn đầu tư
với một tỉ lệ nhỏ dưới dạng liên doanh để trực tiếp tham gia việc kiểm sốt
hệ thống. Theo đó thì bên nhượng quyền có thể tham gia vào Hội đồng quản
trị của công ty mặc dù số vốn tham gia đóng góp chi ếm tỉ lệ nhỏ.
4. Non-Business Format Franchise - Nhượng quyền mô hình kinh doanh
khơng tồn diện
Non-business format franchise mang ngun t ắc quản lý lỏng lẻo hơn bao
gồm những trường hợp phổ biến như sau:
•
Product distribution franchise - Nhượng quyền phân phối các sản phẩm,
dịch vụ;
•
Marketing franchise - Nhượng quyền cơng thức sản xuất và tiếp thị;
•
Brand franchise hay Trademark license - Nhượng quyền thương hiệu.
IV. Một số nhà hàng như ợng quyền thương hiệu tại Việt Nam
Franchise Việt Nam có lẽ được xuất hiện từ những năm 90 của thế kỷ trước
khi mà có sự xuất hiện hiện hàng loạt các cửa hàng mang thương hiệu café
Trung Nguyên. M ặc dù cách làm của Trung Nguyên th ời đó chưa hẳn là
franchise nhưng dù sao cũng có cơng khai phá mơ hình kinh doanh này và ít
nhiều làm giới kinh doanh Vi ệt Nam “sáng mắt”. Và cho tới hiện nay mơ hình
Franchise Việt Nam đang ngày càng n ở rộ và mang lại những thành công mới
đáng kinh ngạc. Dưới đây là một số nhà hàng Franchise Việt Nam nổi tiếng
mà 123job muốn chia sẻ tới bạn đọc:
1. Pizza Hut
Pizza Hut là một thương hiệu nhượng quyền nổi tiếng tại Việt Nam
Được thành lập vào năm 1958, hi ện nay Pizza Hut là ông l ớn với hơn 6000
cửa hàng ở Mỹ và có tới hơn 16000 cửa hàng trên hơn 100 qu ốc gia trên thế
giới. Ngồi các loại bánh Pizza phong phú đã góp ph ần giúp cho thương hi ệu
này được nhiều người biết đến hơn thì Pizza Hut cịn cung c ấp món ăn nhanh
như mì ống, xúc xích, bánh mì bơ t ỏi, salad… Không ngừng sáng tạo đưa ra
các sản phẩm mới với chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu khách hàng là bí
quyết thành cơng c ủa Pizza Hut.
•
Tổng số chi nhánh như ợng quyền của Pizza Hut: 12.980 c ửa hàng.
•
Chi phí như ợng quyền Pizza Hut: Khoảng 300.000 USD – 2,2 triệu
USD.
2. KFC
KFC là thương hi ệu thức ăn nhanh quá quen thuộc với người tiêu dùng trên
thế giới nói chung và đối với người tiêu dùng Việt Nam nói riêng. V ới sản
phẩm là gà rán có cơng thức riêng, phong cách phục vụ chuyên nghiệp, KFC
đã nhanh chóng chi ếm được trái tim khách hàng và đư ợc nhiều người biết đến
hơn. Hiện nay KFC chiếm 50% thị trường thức ăn nhanh trên toàn thế giới,
với số lượng cửa hàng khoảng 13.846 và mỗi cửa hàng được KFC bảo hộ độc
quyền trong vòng 1,5 dặm trở lại để bảo đảm quyền lợi kinh doanh cho các
cửa hàng được nhượng quyền.
•
Tổng số chi nhánh như ợng quyền của KFC: 14.146 cửa hàng.
•
Chi phí như ợng quyền KFC: Khoảng 1,3 triệu USD – 2,5 triệu USD.
3. Lotteria
Nhắc đến Lotteria thì ai cũng bi ết đến đó là một thương hiệu nổi tiếng trên
thị trường Việt Nam hiện nay. Thương hiệu Lotteria đã có mặt trên thị trường
Việt Nam từ năm 1998 cho đến nay và là một thương hiệu luôn luôn dẫn đầu
trong ngành công nghi ệp ăn uống quốc nội với khoảng hơn 210 cửa hàng tại
hơn 30 tỉnh/thành phố trên cả nước. Nhận thấy thị trường Việt nam là một thị
trường tiềm năng trong việc phát triển đồ ăn nhanh Fast Food vì vậy nên bắt
đầu từ tháng 10/2014 thì Lotteria đã b ắt đầu nhượng quyền thương hiệu với
mức chi phí như ợng quyền khoảng 250.000 USD.
4. Kichi Kichi
Kichi Kichi là chu ỗi nhà hàng chuyên về buffet lẩu tại Việt Nam được ra đời
vào năm 2009, bao gồm nhiều món ăn ngon, đa dạng được phục vụ với hình
thức băng chuyền độc đáo và hiện đại. Chỉ với một mức giá cố định, khách
hàng sẽ được thưởng thức không hạn chế gần 100 sản phẩm. Nhờ vào mô hình
độc đáo mà lẩu băng chuyền Kichi Kichi đã chiếm được tình cảm của khách
hàng bởi sự chuyên nghiệp, chất lượng cũng như tính m ới lạ của mình. Kichi
Kichi hiện đang có 29 nhà hàng kinh doanh trên tồn qu ốc và mức giá
nhượng quyền kichi kichi tối thiểu là 300.000 USD.
5. Jollibee
Jollibee là tập đoàn kinh doanh thức ăn nhanh lớn nhất tại Châu Á, sở hữu
với 12 thương hiệu và khoảng gần 3000 cửa hàng khắp toàn cầu. Riêng cửa
hàng Jollibee thì đã có hơn 900 c ửa hàng. Jollibee đư ợc mở lần đầu tiên tại
Việt Nam vào năm 2005 và cho đ ến nay đã có hơn 100 cửa hàng trải rộng trên
toàn quốc. Khi trở thành đối tác nhượng quyền, Jollibee sẽ cung cấp những
phần mềm, máy móc thiết bị, dụng cụ để hỗ trợ. Bên cạnh đó thì Jollibee cịn
cung cấp các khóa training giúp cho đ ội ngũ nhân viên tr ở nên chuyên nghiệp
hơn. Chi phí như ợng quyền khoảng từ 250.000 - 300.000 USD.
Jollibee được mở lần đầu tiên tại Việt Nam vào năm 2005
6. Burger King
Burger King gia nh ập vào thị trường Việt Nam vào năm 2011 và tính t ới hiện
nay có gần 20 cửa hàng tại Thành phố Hồ Chí Minh và Hà N ội. Tập đồn
Burger King hiện đang có mặt tại 79 quốc gia khác nhau trên tồn th ế giới.
Chi phí nhượng quyền thương mại khoảng từ 50.000 – 300.000 USD và bên
cạnh đó sẽ được Burger King cung c ấp hơn 70 ngày khóa đào tạo.
7. Domino’s Pizza
Sau Pizza Hut, Domino's Pizza là chu ỗi nhà hàng lớn thứ hai tại Mỹ, nhưng
lớn nhất thế giới với khoảng 12.000 nhà hàng như ợng quyền tại hơn 80 quốc
gia khác nhau. Domino's Pizza là thương hi ệu danh tiếng đứng đầu trong
công nghiệp giao nhận pizza. Và một trong những thế mạnh lớn nhất của
Domino's Pizza là mảng giao hàng tận nơi - phân khúc thị trường. Chi phí
nhượng quyền tối thiểu của thương hiệu Domino’s Pizza là 250.000 USD. V ới
gần 60 năm kinh nghiệm, Domino's Pizza đã tạo được cho mình một chỗ đứng
vững vàng trên th ị trường với công nghệ tiên tiến và trở thành một thương
hiệu có uy tín ở khắp các quốc gia khác trên toàn th ế giới.
V. Kết luận
Trên đây là một số thông tin về franchise là gì, 4 mơ hình franchise ph ổ biến
hiện nay, những lợi ích và thách thức khi tham gia vào mơ hình franchise
cùng với đó là một số nhà hàng franchise Vi ệt Nam phổ biến mà 123job muốn
chia sẻ tới bạn đọc. Hy vọng qua những chia sẻ ở bài viết mang tới cho bạn
đọc nhiều thơng tin bổ ích về franchise là gì. 123job cảm ơn bạn đã theo dõi
bài viết và chúc bạn thành công!