THỊ TRƯỜNG OTC là gì NHỮNG điều cần BIẾT về THỊ TRƯỜNG OTC

THỊ TRƯỜNG OTC LÀ GÌ? NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ THỊ TRƯỜNG
OTC
Mục lục
•

1. Thị trường OTC là gì?

•

2. Ưu điểm và nhược điểm của sàn giao dịch OTC

•

o

2.1. Ưu điểm

o

2.2. Nhược điểm

3. Lý do nhà đầu tư thích giao dịch trên sàn OTC là gì?
o

3.1. Lợi nhuận cao

o

3.2. Nhiều lựa chọn và cơ hội hơn

o

3.3. Sự phát triển tiền kỹ thuật số

o

3.4. Cho phép sử dụng đòn bẩy

o

3.5. Ngày càng được bảo mật hơn

o

3.6. Rủi ro từ chủ thể phát hành

o

3.7. Rủi ro từ thị trường

o

3.8. Rủi ro về thanh khoản

•

4. Rủi ro lừa đảo

•

5. Những sai lầm nên tránh khi tham gia ch ứng khoán OTC

o

5.1. Khối lượng giao dịch quá thấp ở danh mục đầu tư

o

5.2. Thị trường có sự biến động mạnh

o

5.3. Tập trung tất cả tài sản vào một danh mục

Nhiều nhà đầu tư mới bước vào thị trường chứng khốn thường có những
mối quan tâm về OTC là gì, mua cổ phiếu OTC như thế nào?…Đặc biệt là
thị trường OTC tại Việt Nam có hợp pháp hay không? Tất cả những kiến
thức về OTC từ cơ bản đến nâng cao sẽ được mình giải đáp trong bài viết
dưới đây.
Thị trường OTC là gì?
Thị trường OTC ( là từ viết tắt của Over the Country Market), là th ị trường
mua – bán chứng khốn khơng dựa trên các sàn giao d ịch tập trung HNX hay
HOSE. Dựa trên sự thỏa thuận giá cả, số lượng của bên mua – bên bán là
cách mà thị trường OTC hoạt động. Bên mua và bên bán g ặp nhau nhờ vào
các thiết bị có thể kết nối internet và thiết bị đầu cuối có gắn kết với nhau


thông qua các nền tảng trung gian do những công ty chứng khốn cùng nhau
như duy trì như diễn đàn,website.

Thị trường OTC ngày nay ho ạt động rất nhộn nhịp mặc dù chưa có khơng
gian giao dịch hay văn phịng riêng c ủa các sàn giao dịch. Người ta tham gia

vào thị trường chứng khốn OTC do nó có th ể mang lại lợi nhuận cao nhưng
đồng nghĩa với đó là sự rủi ro cho các nhà đ ầu tư.
Ưu điểm và nhược điểm của sàn giao dịch OTC
Ưu điểm
Nếu như trong thị trường chứng khốn thì sàn giao dịch chỉ tập trung vào thứ
2 đến thứ 6 (tức là hoạt động tập trung vào các ngày trong tu ần cịn cuối tuần
thì thị trường nghỉ). Tuy nhiên thì sàn giao d ịch OTC thì khác, cuối tuần
chính là thời gian hoạt động sơi nổi nhất. Bên cạnh đó, trong khi các sàn
chứng khoán tập trung chỉ cho phép người đầu tư mua cổ phiếu của các công
ty đã niêm yết trên sàn chứng khốn rồi thì thị trường OTC làm đư ợc cả hai.
Việc mua bán tại OTC được diễn ra nhanh chóng b ởi quy trình mua bán đơn
giản, tự thoả thuận giá giữa người mua và bán thông qua vài thao tác và ti ền
lập tức được chuyển vào tài khoản của người bán.


Sàn OTC là gì?
Nhược điểm
Mặc dù khơng cần đến sàn giao dịch chứng khoán hay trung tâm lưu ký ch ứng
khốn tuy nhiên th ị trường OTC vẫn cần có bên trung gian để tiến hành giao
dịch. Bên trung gian thư ờng sẽ là người tạo ra “sân chơi” OTC cho các nhà
đầu tư, họ thu phí dựa vào mỗi giao dịch thực hiện thành cơng. Mức phí của
bên trung gian sẽ cao hơn so với thị trường chứng khoán trên các sàn chứng
khoán tập trung.
Giá của thị trường OTC dựa trên sức mua và bán nội bộ của sàn OTC, không
bị ảnh hưởng nhiều bởi thị trường thực tế. Do đó, ln bị biến động liên tục
do lượng người mua và ngư ời bán lúc đột biến, có những lúc chẳng có ai.
Lý do nhà đầu tư thích giao dịch trên sàn OTC là gì?
Sàn
liên
một

hơn

giao dịch OTC mặc dù tồn tại một số hạn chế nhưng nó vẫn hoạt động
tục và ngày càng phát triển. Ví dụ như có thể kể đến SanOTC.com, là
sàn giao dịch OTC phổ biến tại thị trường OTC Việt Nam. Tại đây có
250.000 nhà đ ầu tư OTC hoạt động tích cực mỗi tháng trên nền tảng này.

Dưới đây là những lý do khiến sàn giao dịch OTC phát tri ển không chỉ tại
Việt Nam mà còn cả trên thế giới:
Lợi nhuận cao
Người mua và ngư ời bán không chịu ảnh hưởng quá nhiều vào thị trường vì
giá cả cả là tự thỏa thuận giữa hai bên nên họ có thể tự đưa ra mức kỳ vọng
của mình. Đặc biệt là cổ phiếu của các ngân hàng, ví dụ như cổ phiếu của
ngân hàng VPBank lúc lên sàn ch ỉ 15.000 đồng/cổ phiếu, nhưng sau khi đưa
lên thị trường OTC mức giá được đẩy lên 70.000 đồng/cổ phiếu.


Chưa kể, tại thị trường OTC cổ phiếu còn thực hiện các giao dịch các mã
chưa lên sàn, nên giá tr ị phần lớn là do nhà đầu tư tự phân tích, dự đốn, cịn
về nhu cầu của thị trường thì chưa sát thực tế.
Nhiều lựa chọn và cơ hội hơn
Tại Việt Nam khơng có nhiều loại tài sản phái sinh ở thị trường OTC, nhưng
ở nước ngồi thì các s ản phẩm chứng khoán phái sinh, quy ền chọn nhị phân,
CFD, Forex được giao dịch với số lượng vô cùng lớn. Mặc dù ở nước ngoài
nhưng các nhà đầu tư vẫn có thể cách tạo tài khoản và giao dịch các sản phẩm
phái sinh trên thị trường quốc tế. Vì vậy việc có nhiều loại tài sản để giao
dịch sẽ giúp các nhà đầu tư OTC có thể đa dạng được danh mục sản phẩm đầu
tư.

Giao dịch trên sàn OTC giúp nhà đ ầu tư có nhiều cơ hội

Sự phát triển tiền kỹ thuật số
Tiền ảo đến thời điểm hiện tại khơng cịn ảo nữa rồi, Thị trường
cryptocurrency hiện nay lớn đến mức mà không thể sập được, tiền ảo giờ
không chỉ đơn thuần là tiền ảo nữa, giá trị vốn hoá thị trường Bitcoin cũng đã
đạt ngưỡng 1.000 tỷ USD (chưa bao gồm những crypto khác).
Từ đây để tăng số lượng các danh mục đầu tư hiệu quả, nhiều sản phẩm phụ
trợ cho thị trường crypto đã ra đ ời. Và thị trường OTC cũng không phải ngoại
lệ trong cuộc đầu tư này
Thị trường phái sinh Bitcoin đã b ằng 1/3 thị trường Bitcoin truyền thống chỉ
riêng năm 2020 và trong tương lai d ự đốn sẽ cịn phát triển hơn nữa. Nhiều
chuyên gia dự đoán rằng thị trường phái sinh của Bitcoin sẽ nhanh chóng
vượt qua thị trường chính thống trong một vài năm tới.
Cho phép sử dụng đòn bẩy


Một trong những ưu điểm nổi bật của CFD đó chính là địn b ẩy, giúp nhà đầu
tư có thể đặt cược nhiều hơn số tiền mình có.Tại thị trường tài chính truy ền
thống Việt Nam khi giao d ịch khơng cho phép dùng địn b ẩy, chứng chỉ phổ
biến ở thị trường nước ngồi. Có ngun tắc trong việc sử dụng địn bẩy rằng
nó sẽ giúp tài sản của bạn gia tăng nhiều lần tuy nhiên cũng nhanh chóng
“cháy” tài khoản nếu giá đi ngược vị thế giao dịch của bạn.
Ngày càng được bảo mật hơn
Quay lại thị trường OTC tại Việt Nam, trước đây trong sàn chứng khoán thì
nếu như trước đây OTC được xem trọng trong thị trường chứng khốn thì
hiện nay nó đã trở thành “con cưng”. Do vậy mức độ bảo mật của sàn giao
dịch OTC được đầu tư nhiều hơn và hoạt động mượt hơn.
Rủi ro từ chủ thể phát hành
So với thị trường chứng khốn tập trung thì OTC Market khơng đư ợc cập
nhật thông tin một cách minh bạch và công khai. Có rất nhiều cơng ty phát
hành cổ phiếu cố gắng che đậy thông tin tiêu cực về cổ phiếu của mình, đồng

thời ln đưa ra các m ặt tốt nhất nhằm “qua mắt” nhà đầu tư. Điều này sẽ tạo
rủi ro cho nhà đầu tư, tốt nhất bạn đừng nên vội đầu tư vào danh mục đó nếu
như bạn khơng có nhiều thơng tin về cơng ty.
Rủi ro từ thị trường
Tương tự như thị trường chứng khốn, OTC market ít nhi ều cũng đều phải
chịu ảnh hưởng của thị trường biến động. Phần lớn các nhà đầu tư tham gia
đầu tư trên sàn OTC khơng có kênh thơng tin chính mà s ẽ nghe ngóng, tự
đánh giá, ít cập nhật thơng tin so với các sàn chứng khốn tập trung.
Rủi ro về thanh khoản
Chính vì đặc điểm của sàn giao dịch OTC là tự thỏa thuận mua bán với nhau
nên người bán phải tự tìm người mua hoặc người mua phải tự đi tìm người
bán. Đa phần cơng việc giao dịch đều phải nhờ đến sự hỗ trợ của các sàn
OTC trung gian. Và khi th ị trường biến động giảm giá mạnh sẽ rất khó để bạn
có thể tìm được người mua mã cổ phiếu đó.
Với những ai tham gia OTC market thông qua nhà môi gi ới thay vì sàn OTC
sẽ giúp nhà đầu tư cắt lỗ chốt lời bất kỳ lúc nào bởi họ đầu tư thông qua bi ến
động giá chứ không thật sự sở hữu.


Rủi ro khi đầu tư vào thị trường OTC
Rủi ro lừa đảo
Tuy rằng hoạt động thị trường OTC Việt Nam là hợp pháp như ng những quy
định và hành lang pháp lý cịn l ỏng lẻo. Nhiều “cơng ty ma”hoặc công ty cố
gắng khuếch đại con số trong báo cáo tài chính làm nhà đ ầu tư chưa có kinh
nghiệm sập bẫy. Đa số điều này có ở các cơng ty chưa niêm yết, chưa được
thẩm định độc lập để có kết quả chính xác. Nhà đầu tư cần phải tự dùng năng
lực thẩm định của bản thân để đánh giá các danh m ục đầu tư như thế nào trên
khi tham gia OTC.
Những sai lầm nên tránh khi tham gia ch ứng khoán OTC
Khối lượng giao dịch quá thấp ở danh mục đầu tư

Trường hợp này là khi bạn tham gia chứng khốn OTC thơng qua sàn OTC
chứ khơng phải qua môi giới OTC. Nếu bạn mua phải những OTC cổ phiếu có
khối lượng giao dịch q thấp thì dẫn đến tính thanh kho ản khơng có, cộng
thêm việc giá trị trên thị trường sẽ ít có khả năng tăng trưởng.
Vậy mua cổ phiếu OTC như thế nào? Để mua OTC cổ phiếu ở Việt Nam, bên
bán và bên mua trực tiếp thương lượng. Sau đó đơi bên m ới quyết định mua
bán chứng khoán OTC. Mọi hoạt động đều thông qua sàn OTC trung gian. Và
trong tương lai hình thức giao dịch này sẽ bị thay thế bởi xu hướng phát triển
thị trường. Vậy mua cổ OTC như thế nào thì điều quan trọng chủ đầu tư cần
tìm hiểu nhiều nguồn trước khi mua.


Thị trường có sự biến động mạnh
Khi thị trường biến động mạnh thì chưa phải thời điểm thích hợp để tham gia
đầu tư trên sàn OTC. Tuy nhiên đây l ại là cơ hội cho các nhà đầu tư giao dịch
thơng qua mơi giới OTC. Biến động mạnh cũng có nghĩa là giá s ẽ tăng giảm
liên tục và chênh lệch khoảng giá cao. Và khơng có gì là là vì b ản chất của
nhà mơi giới OTC là kiếm được tiền thông qua sự biến động giá.

Tập trung tất cả tài sản vào một danh mục
Bạn cần phân bổ nguồn vốn vào nhiều danh mục khác nhau không chỉ riêng
thị trường OTC mà các thị trường đầu tư khác cũng như th ế. Và cho dù bạn là
nhà đầu tư mạo hiểm hay nhà đầu tư an toàn cũng phải phân bổ tài sản ở
nhiều rổ thay vì dồn “tất cả trứng vào một rổ”duy nhất.
CHI TIẾT QUY TRÌNH M Ở TÀI KHOẢN CHỨNG KHỐN DỄ HIỂU

Mục lục
•

1. Tại sao phải mở tài khoản chứng khốn?

•

2. Cách mở tài khoản giao dịch chứng khốn thơng d ụng
o

2.1. Mở tại sàn giao dịch (mở trực tiếp)

o

2.2. Mở từ xa (đăng ký chứng khoán online


•

3. Lựa chọn nơi mở tài khoản chứng khoán phù hợp
o

3.1. Yếu tố phí giao dịch

o

3.2. Chất lượng tư vấn

Để dễ dàng cho quá trình trao đ ổi trên thị trường giao dịch, các nhà đầu tư
phải bắt đầu bằng việc mở tài khoản chứng khốn.
Vậy q trình mở cụ thể như thế nào?
Tại sao phải mở tài khoản chứng khoán?
Thị trường chứng khoán đang ngày càng kh ẳng định vị thế của mình dù chỉ
mới đi vào hoạt động từ năm 2000. Đến nay, tại Việt Nam đã có hơn 70 cơng

ty chứng khốn với quy mơ lớn nhỏ khác nhau trên thị trường.

Nhờ có ưu điểm về lợi nhuận cũng như thời gian đầu tư linh động hơn những
kênh khác, thị trường chứng khoán trở thành sân chơi hấp dẫn đối với các nhà
đầu tư.
Hiểu một cách đơn giản, tài khoản chứng khoán là nơi mà các nhà đ ầu tư cất
giữ tiền, cổ phiếu, trái phiếu cũng như các loại chứng khốn khác.
Để có thể thực hiện các giao dịch mua - bán, hay trao đổi các loại chứng
khốn, buộc nhà đầu tư phải có tài khoản tại một cơng ty chứng khốn bất kỳ.


Mặc dù chưa có bất cứ thơng báo chính thức nào giới hạn số lượng tài khoản,
tuy nhiên tại mỗi cơng ty chứng khốn khách hàng ch ỉ được mở duy nhất một
tài khoản giao dịch.
Cách mở tài khoản giao dịch chứng khốn thơng d ụng
Mở tại sàn giao dịch (mở trực tiếp)
Tại những nơi có sàn giao dịch chứng khốn, bạn có thể đến trực tiếp địa chỉ
cơng ty để yêu cầu nhân viên hỗ trợ mở tài khoản chứng khốn (cịn gọi là
cách mở tk chứng khốn tại chỗ).
Cách đăng ký chứng khoán tương đối đơn giản, bạn chỉ cần mang CMND
hoặc CCCD còn hiệu lực và điền vào form đăng ký c ủa nơi giao dịch. Sau đó,
đợi khoảng từ 10-15 phút để hồn tất các thủ tục là bạn đã có ngay một tài
khoản chứng khốn.

Mở từ xa (đăng ký chứng khốn online
Hiện nay, nhiều cơng ty chứng khốn cho phép khách hàng có th ể mở tài
khoản trực tuyến (còn gọi là mở tk chứng khốn online). Do đó, b ạn cịn có
thể mở tài khoản giao dịch chứng khoán online ở bất kỳ đâu, thậm chí là ngay
tại nhà. Đây cũng là cách mở tài khoản chứng khốn thơng dụng nhất trong
thời gian gần đây.

Tùy vào nhu cầu, bạn có thể truy cập vào website hoặc tải ứng dụng của cơng
ty chứng khốn để đăng ký.


Sau đây, xin cung cấp cho bạn cách đăng ký tài kho ản chứng khốn
online chi tiết:
•

Chuẩn bị: 01 căn cước công dân + 01 điện thoại di động để nhận mật
mã OTP. Bên cạnh đó, Anfin khuyên r ằng bạn nên dùng điện thoại có
camera tốt vì một số cơng ty chứng khốn sẽ định dạng khách hàng trực
tuyến bằng phương pháp nh ận diện khn mặt.

•

Bước 1: Bạn chỉ cần nhập các thông tin cơ bản như: họ tên, số điện
thoại, email, địa chỉ... Bên cạnh đó, để tiện cho việc rút tiền thì bạn
cũng cần phải cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng để liên kết với
tài khoản chứng khốn.

•

Bước 2: Lúc này, b ạn đã tạo tài khoản giao dịch chứng khốn thành
cơng. Bạn sẽ nhận được email từ cơng ty chứng khốn với u cầu hoàn
tất thêm hồ sơ để cập nhật hoàn thiện tài khoản.

•

Hồ sơ bao gồm: hai bản cứng đăng ký mở tài khoản và sử dụng dịch vụ
giao dịch chứng khoán đã được ký tên đầy đủ, một bản photo căn cư ớc

cơng dân.

Bạn có thể gửi đến phịng giao dịch của công ty qua đư ờng bưu điện, nhân
viên mơi giới, hoặc bạn có thể tới trực tiếp chi nhánh để gửi.
Thời gian yêu cầu hoàn thiện hồ sơ trong thời hạn nhất định (khoảng vài
tuần) kể từ khi lập tk chứng khốn thành cơng.
Lưu ý quan trọng về cách đăng ký chứng khoán online: Trong trư ờng hợp
khách hàng chưa k ịp hoàn thiện hợp đồng trong thời hạn đã cho, tài kho ản
chứng khốn có thể bị chặn đặt lệnh và gián đoạn giao dịch. Vì vậy, bạn nhớ
hoàn thiện hợp đồng mở tài khoản trong thời hạn nhé!
Tuy nhiên việc đăng ký mở tài khoản chứng khốn online này chỉ có 50%
thực hiện trực tuyến. Bởi lẽ, để mở tài khoản cổ phiếu thành cơng thì cần có
chữ ký của chủ tài khoản để hồn tất quy trình.
Ngay từ bước đăng ký tk chứng khốn, nhà đ ầu tư phải kỹ càng trong việc lựa
chọn công ty để đăng ký cũng như hồn thành các cơng đo ạn một cách chính
xác và nhanh chóng. Một số tiêu chí lựa chọn nơi mở tài khoản chứng khốn
trực tuyến tiêu biểu như:
•

Dựa vào mức độ uy tín và quy mơ thực tế của cơng ty.

•

Thiết bị cơng nghệ tiên tiến, giao dịch một cách nhanh chóng, chính
xác và ổn định.

•

Hỗ trợ dịch vụ chăm sóc khách hàng chun nghiệp, tận tâm.

•

Người mơi giới có khả năng tư vấn cũng như giúp đầu tư hiệu quả cao.


•

Miễn phí các chi phí giao d ịch, cạnh tranh.

•

Quy trình mở tài khoản chứng khốn dễ, thuận tiện.

Lựa chọn nơi mở tài khoản chứng khoán phù hợp
Đa số các nhà đầu tư tự “trading” đã có s ẵn các kiến thức về đầu tư và kinh
nghiệm để có thể đưa ra quyết định và kế hoạch của mình. Họ không cần sự
hỗ trợ, tư vấn từ các công ty chứng khoán.
Nhà đầu tư sẽ chịu trách nhiệm cho mỗi quyết định quyết định của mình, mua
hay bán cổ phiếu cũng như lãi và lỗ.

Tuy nhiên, với các nhà đầu tư F0 chưa có kinh nghi ệm và hiểu biết về thị
trường, thì bạn nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ đội ngũ tư vấn của cơng ty chứng
khốn.
Điều này có thể giúp bạn hạn chế được tối đa các rủi ro cũng như học hỏi
thêm nhiều kinh nghiệm đầu tư.
Để có thể chọn ra nơi đăng ký tài khoản giao dịch chứng khoán phù hợp, các
nhà đầu tư cần xem xét cả hai yếu tố, gồm chi phí giao dịch và chất lượng
dịch vụ.
Yếu tố phí giao dịch
Đây là điều khơng thể tránh khỏi trong giao dịch chứng khốn. Trong đó, có

hai loại loại phí tiêu biểu nên xem xét nhất khi tạo tài khoản mua cổ phiếu.
Đó là phí vay ký qu ỹ (hay cịn gọi lãi suất margin) và phí giao dịch.
Đa số các cơng ty chứng khoán hiện nay thường áp dụng mức lãi suất margin
dao động khoảng 8-14,4%/ năm, và phí giao dịch vào khoảng 0% đến 4% giá
trị trong mỗi lần thực hiện giao dịch.


Gần đây, để thu hút thêm nhi ều nhà đầu tư lớn nhỏ, nhiều cơng ty chứng
khốn đã đưa ra r ất nhiều gói hỗ trợ vay margin với lãi suất thấp hơn cả lãi
suất huy động từ ngân hàng. Thậm chí, có cơng ty cịn ưu đãi h ạ phí giao dịch
xuống cịn 0% khi đăng ký đ ầu tư chứng khốn.
Phí giao dịch được tính dựa trên tổng giá trị giao dịch, nên đối với các nhà
đầu tư lớn thường xuyên giao d ịch vài trăm triệu đồng/ngày, mức phí này
khơng phải là con số nhỏ!
Chất lượng tư vấn
Ngồi yếu tố chi phí, “chất lượng tư vấn” cũng là tiêu chí quan tr ọng được
các nhà đầu tư cân nhắc, xem xét khi chọn nơi đăng ký giao dịch chứng
khốn.
Trong đó, nhà đầu tư có thể lựa chọn phương án nhận tư vấn hoặc tự
“trading”. Và chắc chắn rằng mức phí khi các mơi gi ới chứng khốn tư vấn sẽ
cao hơn đáng kể. Đối với những nhà đầu tư mới tham gia thị trường, điều này
là vô cùng cần thiết.
Thực tế, hai yếu tố này không phải lúc nào cũng đối ngược nhau. Khơng th ể
hồn tồn khẳng định rằng các cơng ty có mức phí lí tưởng sẽ có chất lượng
tư vấn khơng tốt và ngược lại.